Mục lục<br />
<br />
Mục lục<br />
Mục lục .......................................................................................................................... 3<br />
Chương 1- Mở đầu ....................................................................................................... 6<br />
I- Lịch sử .................................................................................................................... 6<br />
II- Khái quát chung về mạng viễn thông.................................................................... 6<br />
1- Các dịch vụ viễn thông ...................................................................................... 6<br />
2- Mạng viễn thông ................................................................................................ 6<br />
III- Ưu điểm của thông tin số ..................................................................................... 7<br />
Câu hỏi cuối chương .................................................................................................. 8<br />
Chương 2- Những khái niệm cơ bản .......................................................................... 9<br />
I- Khái niệm chung..................................................................................................... 9<br />
1- Tin tức, dữ liệu, tín hiệu..................................................................................... 9<br />
2- Băng thông : .................................................................................................... 10<br />
3- Topology và các phương thức liên lạc........................................................... 11<br />
4- Các phương pháp truyền .................................................................................. 11<br />
II- Hệ thống truyền tương tự .................................................................................... 12<br />
III- Hệ thống truyền số ............................................................................................. 12<br />
1- Sơ đồ khối ........................................................................................................ 12<br />
2- Vận tốc truyền tín hiệu..................................................................................... 12<br />
3- Truyền nối tiếp và song song ........................................................................... 13<br />
4- Truyền đồng bộ và bất đồng bộ ....................................................................... 13<br />
IV- Hệ thống mở và mô hình OSI............................................................................ 13<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 14<br />
Chương 3- Chuyển đổi tương tự - số ........................................................................ 15<br />
I- Kỹ thuật điều xung mã (PCM) ............................................................................. 15<br />
1- Lấy mẫu (Sampling) ........................................................................................ 15<br />
2- Lượng tử hoá (Quantizing) .............................................................................. 15<br />
3- Mã hóa (Encoding)........................................................................................... 17<br />
II- Điều chế Delta (DM - Delta Modulation) ........................................................... 17<br />
III- DPCM và ADPCM ............................................................................................ 17<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 19<br />
Chương 4- Giao tiếp vật lý......................................................................................... 20<br />
I- Môi trường truyền dẫn.......................................................................................... 20<br />
1- Cáp đồng .......................................................................................................... 20<br />
2- Cáp quang (Optical Fiber, Fiber Optic Cable)................................................. 21<br />
3- Môi trường vô tuyến ........................................................................................ 23<br />
II- Sự suy giảm và biến dạng tín hiệu (Attenuation & Distortion) .......................... 27<br />
1- Sự suy giảm...................................................................................................... 27<br />
2- Băng thông giới hạn ......................................................................................... 27<br />
3- Sự biến dạng do trễ pha.................................................................................... 28<br />
4- Nhiễu................................................................................................................ 29<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 29<br />
Chương 5- Mã hóa số liệu.......................................................................................... 30<br />
I- Truyền số liệu ở băng cơ sở.................................................................................. 30<br />
3<br />
<br />
Mục lục<br />
<br />
1- Khái quát .......................................................................................................... 30<br />
2- Các dạng mã phổ biến...................................................................................... 30<br />
3- Kỹ thuật ngẫu nhiên hóa (Scrambling techniques).......................................... 33<br />
4- Thu ở băng cơ sở.............................................................................................. 34<br />
5- Chuẩn giao tiếp băng cơ sở.............................................................................. 34<br />
II- Truyền số liệu ở băng rộng.................................................................................. 36<br />
1- Ðiều chế biên độ (Amplitude Modulation, AM) ............................................. 36<br />
2- Ðiều chế tần số (Frequency Modulation, FM)................................................. 36<br />
3- Ðiều chế pha (ФM) (để tránh nhầm PM là điều chế xung)............................. 37<br />
III- Kỹ thuật ghép kênh (Multiplexing).................................................................... 37<br />
1- Frequency Division Multiplexing, FDM ......................................................... 37<br />
2- Time Division Multiplexing, TDM.................................................................. 38<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 40<br />
Chương 6- Giao tiếp truyền số liệu........................................................................... 41<br />
I- Hệ thống truyền số liệu......................................................................................... 41<br />
II-Truyền nối tiếp không đồng bộ ............................................................................ 41<br />
1. Nguyên tắc đồng bộ bit .................................................................................... 42<br />
2. Nguyên tắc đồng bộ ký tự ................................................................................ 42<br />
3. Nguyên tắc đồng bộ khung............................................................................... 42<br />
4. Một số vi mạch giao tiếp thông dụng.............................................................. 42<br />
III. Truyền nối tiếp đồng bộ ..................................................................................... 43<br />
1. So sánh truyền đồng bộ và bất đồng bộ ........................................................... 43<br />
2. Giao thức hướng ký tự (điều khiển byte) ......................................................... 43<br />
3. Giao thức hướng bit.......................................................................................... 44<br />
4. Một số vi mạch truyền đồng bộ thông dụng .................................................... 52<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 52<br />
Chương 7- Xử lý số liệu truyền ................................................................................. 53<br />
I- Phát hiện lỗi và sửa sai ......................................................................................... 53<br />
1- Phương pháp kiểm tra chẵn lẻ (parity)............................................................. 54<br />
2- CRC - Kiểm tra dư thừa theo chu kỳ ............................................................... 55<br />
3- Mã sửa sai Hamming ....................................................................................... 56<br />
II- Nén dữ liệu .......................................................................................................... 56<br />
1- Các loại dư thừa dữ liệu ................................................................................... 57<br />
2- Mã Huffman..................................................................................................... 57<br />
3- Mã Run length.................................................................................................. 58<br />
4- Mã vi phân (Differential encoding) ................................................................. 58<br />
5- Thuật toán nén LZW (Lempel-Ziv-Welch) ..................................................... 59<br />
III- Bảo mật dữ liệu .................................................................................................. 62<br />
1- Tổng quan về các thuật toán mã mật ............................................................... 62<br />
2- Một số thuật toán mã mật với khoá bí mật ...................................................... 65<br />
3- Giao thức mã mật............................................................................................. 66<br />
4- Độ dài khoá ...................................................................................................... 68<br />
5- Quản lý khoá .................................................................................................... 69<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 70<br />
Chương 8- Điều khiển liên kết số liệu....................................................................... 71<br />
I- Đặt vấn đề ............................................................................................................. 71<br />
4<br />
<br />
Mục lục<br />
<br />
II- Kiểm soát lỗi (error control)................................................................................ 71<br />
1- Idle RQ (Stop and wait ARQ) .......................................................................... 72<br />
2- RQ liên tục (continuous RQ) ........................................................................... 74<br />
III- Điều khiển luồng (flow control) ........................................................................ 76<br />
1- Điều khiển luồng dừng và chờ ......................................................................... 76<br />
2- Cửa sổ trượt (sliding window) ......................................................................... 76<br />
Câu hỏi cuối chương ................................................................................................ 77<br />
Tài liệu tham khảo...................................................................................................... 78<br />
<br />
5<br />
<br />
Chương 1- Mở đầu<br />
<br />
Chương 1- Mở đầu<br />
I- Lịch sử<br />
Có thể coi lịch sử thông tin dữ liệu bắt đầu vào năm 1837 với sự phát minh điện tín<br />
của Samuel F. B. Morse. Ðó là hệ thống truyền các xung điện biểu diễn cho các dấu<br />
chấm, vạch (tương đương với các số nhị phân 1, 0) trên các đường dây đồng nhờ các<br />
máy cơ điện. Các tổ hợp khác nhau của các mã này thay cho các chữ, số, dấu.... được<br />
gọi là mã Morse. Bản điện tín đầu tiên được phát hiện ở Anh do Charles Wheatstone<br />
và William Cooke thực hiện nhưng hệ thống của họ phải dùng 6 đường dây.<br />
Năm 1874, Emile Baudot thiết kế được máy phát dùng phương pháp dồn kênh, có thể<br />
truyền cùng lúc 6 bản tin trên cùng một đường dây.<br />
Năm 1876, Alexander Graham Bell đã đưa điện tín lên một bước phát triển mới: sự ra<br />
đời của điện thoại. Thay vì chuyển bản tin thành các chuỗi mã Morse, Bell đã cho thấy<br />
rằng người ta có thể truyền thẳng tín hiệu điện đặc trưng cho tiếng nói trên các đường<br />
dây. Những hệ thống điện thoại đầu tiên cần các cặp đường dây khác nhau cho hai<br />
người muốn trao đổi thông tin với nhau, một người phải nối điện thoại của mình vào<br />
đúng đường dây nối với điện thoại của người mà mình muốn liên lạc. Dần dần sự kết<br />
nối được thực hiện bởi các tổng đài cơ khí rồi tổng đài điện tử số,... Người ta không<br />
còn biết hệ thống hoạt động thế nào, chỉ cần quay (bây giờ thì bấm) số và được kết<br />
nối.<br />
Năm 1899, Marconi thành công trong việc phát tin bằng vô tuyến.<br />
Có thể nói điện tín là phương tiện duy nhất được dùng để phát tin đi xa cho đến năm<br />
1920, lúc đài phát thanh thương mại đầu tiên ra đời.<br />
<br />
II- Khái quát chung về mạng viễn thông<br />
1- Các dịch vụ viễn thông<br />
• Thoại (voice, speech): chiếm 60%-70%<br />
o Tín hiệu thoại tương tự (analog): băng tần cơ sở 0,3-3,4kHz<br />
o Tín hiệu thoại số (digital): tốc độ cơ sở 64kbps<br />
⇒ Mạng điện thoại công cộng PSTN-Public Switched Telephone Network<br />
• Âm nhạc (audio)<br />
• Video<br />
• Fascimile (FAX)<br />
• Điện báo (telex, telegraph): Truyền các ký tự dưới dạng các mã như mã Baudot<br />
(5 bit), ASCII (7 bit)<br />
• Số liệu (data)<br />
2- Mạng viễn thông<br />
<br />
6<br />
<br />
Chương 1- Mở đầu<br />
<br />
TE<br />
<br />
SL<br />
<br />
TL<br />
<br />
Ni<br />
<br />
Nj<br />
<br />
Nk<br />
<br />
N (Node): nút mạng<br />
• Chuyển mạch (Switching)<br />
o Chuyển mạch kênh<br />
o Chuyển mạch gói<br />
• Bộ tập chung (Concentrator)<br />
TL (Transmission Link): Tuyến truyền dẫn<br />
SL (Subscriber Line): Đường dây thuê bao<br />
TE (Terminal Equipment): Thiết bị đầu cuối<br />
Phân loại mạng viễn thông<br />
• Theo tín hiệu<br />
o Mạng tương tự<br />
Tín hiệu ở {N, TL} là tương tự<br />
TL: Trung kế tương tự, ghép kênh theo tần số (FDM)<br />
o Mạng số<br />
{N, TL} là tín hiệu số<br />
Trên {SL} có thể là số hoặc tương tự<br />
TL: Trung kế số, ghép kênh theo thời gian (TDM)<br />
• Theo phương thức chuyển mạch<br />
o Mạng chuyển mạch kênh:<br />
Được cung cấp một kênh vật lý cố định trong suốt thời gian thông<br />
tin<br />
o Mạng chuyển mạch gói<br />
Thông tin được chia thành các gói nhỏ, có địa chỉ nguồn và đích.<br />
Liên lạc với nhau qua một kênh logic<br />
<br />
III- Ưu điểm của thông tin số<br />
• Khả năng chịu nhiễu cao<br />
7<br />
<br />