intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Đảng cầm quyền và tham nhũng quyền lực: nước lửa không dung hòa: lựa chọn kiềm chế tham nhũngg "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

93
lượt xem
22
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

NGoại trừ tận gốc tham nhũng dựa vào dân chủ hoàn toàn; thực chất của dân chủ hoàn toàn là quần chúng nhân dân dám nói lời nói thật, có thể nói lời nói thật, lời nói thật có hiệu quả; nội dung hạt nhân của dân chủ hoàn toàn là giám sát, ràng buộc có hiệu quả đối với quyền lực; bảo đảm của dân chủ hoàn toàn là có một thể chế chính trị dân chủ khoa học, tức là có một hệ thống (cơ chế) cơ quan tổ chức ràng buộc quyền lực tác động lẫn nhau...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Đảng cầm quyền và tham nhũng quyền lực: nước lửa không dung hòa: lựa chọn kiềm chế tham nhũngg "

  1. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… lý vÜ, l−u nh− qu©n o¹i trõ tËn gèc tham nhòng nhòng (quan liªu) cµng thÊp. D©n chñ L dùa vµo d©n chñ hoµn toµn; hoµn toµn trë thµnh hiÖn thùc, tham thùc chÊt cña d©n chñ hoµn nhòng (quan liªu) sÏ bÞ diÖt trõ tËn gèc. toµn lµ quÇn chóng nh©n d©n d¸m nãi Gi¸m s¸t trong §¶ng lµ biÖn ph¸p trÞ lêi nãi thËt, cã thÓ nãi lêi nãi thËt, lêi nãi tËn gèc lo¹i trõ c¨n bÖnh quan liªu. Song thËt cã hiÖu qu¶; néi dung h¹t nh©n cña lµm thÕ nµo míi cã thÓ b¶o ®¶m gi¸m s¸t d©n chñ hoµn toµn lµ gi¸m s¸t, rµng trong §¶ng ®−îc thùc thi cã hiÖu qu¶? buéc cã hiÖu qu¶ ®èi víi quyÒn lùc; b¶o §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®¶m cña d©n chñ hoµn toµn lµ cã mét b¶o ®¶m, song mét ®iÒu kiÖn quan träng thÓ chÕ chÝnh trÞ d©n chñ khoa häc, tøc nhÊt trong ®ã lµ: ph¶i thiÕt lËp c¬ chÕ lµ cã mét hÖ thèng (c¬ chÕ) c¬ quan tæ rµng buéc lÉn nhau cña quyÒn lùc b¶o chøc rµng buéc quyÒn lùc t¸c ®éng lÉn ®¶m gi¸m s¸t trong §¶ng ®−îc triÓn nhau vµ cã mét chÕ ®é d©n chñ phèi hîp khai b×nh th−êng. Kh«ng cã c¬ chÕ vËn t−¬ng øng víi nã. C¬ chÕ vµ chÕ ®é kÕt hµnh b×nh th−êng, chÕ ®é cã tèt h¬n còng hîp t¹o thµnh thÓ chÕ, chØ cã thÓ chÕ kh«ng thÓ cã thµnh qu¶ nh− mong ®îi. chÝnh trÞ d©n chñ khoa häc míi cã thÓ C¬ chÕ ph¶i lÊy c¬ quan lµm vËt trung ®¶m b¶o cho viÖc thùc hiÖn d©n chñ gian. Kh«ng cã sù rµng buéc quyÒn lùc hoµn toµn, nÕu kh«ng d©n chñ hoÆc lµ gi÷a c¸c c¬ quan th× kh«ng thÓ nãi ®Õn kh«ng toµn diÖn, hoÆc lµ phiÕn diÖn, hoÆc lµ ë tÇng thø thÊp, tham nhòng sù vËn hµnh cña c¬ chÕ. (quan liªu) t−¬ng øng sÏ tån t¹i. D©n chñ I. NHËN THøC CHUNG VÒ C¤NG chÝnh trÞ vµ tham nhòng (quan liªu) lµ T¸C PHßNG CHèNG THAM NHòNG mét mèi quan hÖ ®èi ng−îc, d©n chñ TRONG GIAI §O¹N HIÖN NAY CñA chÝnh trÞ cµng réng r·i, møc ®é tham TRUNG QUèC nghiªn cøu trung quèc sè 7(86) - 2008 7
  2. lý vÜ, l−u nh− qu©n s¸ng t¹o thÓ chÕ, c¬ chÕ trong ®Êu tranh 1. Xu thÕ lan tr n cña hiÖn t−îng tham nhòng ®· ®−îc kiÒm chÕ trong phßng chèng tham nhòng, ®Ò x−íng liªm ph¹m vi nhÊt ®Þnh khiÕt. N¨m 2004, Trung Quèc thùc hiÖn toµn diÖn qu¶n lý thèng nhÊt ®èi víi c¸c T¹i kú häp Quèc héi vµ ChÝnh hiÖp c¬ quan ®¹i diÖn. N¨m 2005, Uû ban ngµy 16-3-2007, Thñ t−íng ¤n Gia B¶o KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng ban hµnh khi tr¶ lêi phãng viªn ®· nãi: CÇn ph¶i quy ®Þnh thùc thi h÷u quan, d−íi h×nh thõa nhËn r»ng, cïng víi sù ph¸t triÓn thøc ph¸p quy x¸c ®Þnh râ, Uû ban KiÓm cña kinh tÕ thÞ tr−êng, hiÖn t−îng tham tra kû luËt thùc hiÖn chøc tr¸ch phèi nhòng còng kh«ng ngõng xuÊt hiÖn, h¬n hîp víi tæ chøc ®¶ng uû ®iÒu hoµ c«ng n÷a ngµy cµng nghiªm träng, thËm chÝ t¸c chèng tham nhòng, vµ thµnh lËp c¬ cßn liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu l·nh ®¹o cao quan phßng ngõa tham nhòng quèc gia. cÊp. Chóng t«i cho r»ng, sù kh¸i qu¸t §ång thêi, Uû ban KiÓm tra kû luËt cña Thñ t−íng ¤n Gia B¶o vÒ hiÖn t−îng Trung −¬ng, Ban Tæ chøc Trung −¬ng tham nhòng cña Trung Quèc vµi n¨m thµnh lËp nhiÒu tæ thÞ s¸t, tiÕn hµnh gÇn ®©y t−¬ng ®èi kh¸ch quan. Chóng ta kiÓm tra thÞ s¸t c¸c tØnh, thµnh, c¬ quan thõa nhËn hiÖn thùc r»ng, hiÖn t−îng tiÒn tÖ h÷u quan vµ doanh nghiÖp nhµ tham nhòng ®ang lan trµn nghiªm träng, n−íc lín. Tõ ®¹i héi XVI ®Õn nay, §CS song ®ång thêi còng cÇn thÊy nh÷ng Trung Quèc ®· ®i s©u vµ nghiªm kh¾c thµnh tùu trong chèng tham nhòng cña trõng trÞ nh÷ng phÇn tö hñ b¹i ë c¸c cÊp §CS Trung Quèc. ViÖc chuyÓn ®æi m« ®−îc coi lµ “khèi ung th− lín” trong h×nh x· héi, chuyÓn ®æi kinh tÕ vµ sù §¶ng, ®Æc biÖt kiªn quyÕt lo¹i trõ mét sè ph¸t triÓn nhanh chãng cña hiÖn t−îng quan chøc cÊp tØnh, Bé tham nhòng tham nhòng lµ t−¬ng øng vµ thèng nhÊt, nghiªm träng, thu hót sù chó ý trong vµ huèng hå Trung Quèc ®ang tiÕn hµnh sù nghiÖp ch−a tõng cã trong lÞch sö. Nh×n ngoµi n−íc. Hµng lo¹t c¸c sù viÖc cho chung, tõ ®¹i héi XVI ®Õn nay, §CS thÊy, trong vµi n¨m qua, xu thÕ lan trµn Trung Quèc ®· kiÒm chÕ hiÖn t−îng cña hiÖn t−îng tham nhòng ®· ®−îc tham nhòng ë giíi h¹n thÊp nhÊt, xu thÕ kiÒm chÕ trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh, tæng lan trµn cña hiÖn t−îng tham nhòng sè vô ¸n vi ph¹m ph¸p luËt, vi ph¹m kû ®−îc kiÒm chÕ ë ph¹m vi nhÊt ®Þnh, luËt gi¶m xuèng râ rÖt. §iÒu nµy ®· ®−îc ®ång thêi c¸c ph−¬ng diÖn nh− x©y dùng c«ng nhËn vµ khen ngîi réng r·i. chÕ ®é, x©y dùng lý luËn, x©y dùng v¨n Tõ ®¹i héi XVI ®Õn nay, §CS Trung ho¸, x©y dùng tæ chøc trong chèng tham Quèc ®· nghiªm tóc ®iÒu tra c¸c vô ¸n vi nhòng ®Òu ®¹t ®−îc nh÷ng tiÕn triÓn ph¹m ph¸p luËt, vi ph¹m kû luËt cña c¸c míi, ®Æt nÒn mãng t− t−ëng lý luËn tèt quan chøc cÊp tØnh, bé nh− nguyªn BÝ ®Ñp cho c«ng t¸c chèng tham nhòng sau th− tØnh uû tØnh Quý Ch©u L−u Ph−¬ng ®¹i héi XVII. Nh©n, nguyªn Tæng gi¸m ®èc c«ng ty Tõ ®¹i héi XVI ®Õn nay, §CS Trung §iÖn lùc quèc gia Cao Nghiªm Tóc, Quèc cµng chó ý h¬n ®Õn viÖc c¶i c¸ch vµ nguyªn Phã TØnh tr−ëng tØnh An Huy nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 8
  3. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… V−¬ng Hoµi Trung, nguyªn Chñ tÞch Sè liÖu c¸c ban ngµnh cã thÈm quyÒn ChÝnh hiÖp tØnh H¾c Long Giang Hµn cung cÊp cho thÊy, n¨m 2003, c¬ quan QuÕ Chi, nguyªn Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n gi¸m s¸t kû luËt c¸c cÊp ®· xö lý kû luËt d©n cÊp cao tØnh Hå Nam Ng« ChÊn H¸n, §¶ng, xö lý hµnh chÝnh 170.000 ng−êi, nguyªn Phã Chñ tÞch ChÝnh hiÖp tØnh trong ®ã c¸n bé cÊp tØnh, bé lµ 16 ng−êi. An Huy V−¬ng Chiªu DiÖu, nguyªn Phã N¨m 2005, 110.000 ®¶ng viªn bÞ xö lý ë Chñ tÞch Uû ban Th−êng vô §¹i héi ®¹i c¸c møc ®é kh¸c nhau, −íc chiÕm kho¶ng 0,16o/o tæng sè ®¶ng viªn. H¬n biÓu nh©n d©n tØnh Hµ Nam V−¬ng H÷u KiÖt, nguyªn Bé tr−ëng Bé Tuyªn truyÒn, 10.000 ®¶ng viªn bÞ khai trõ §¶ng tÞch Uû viªn Th−êng vô tØnh Phóc KiÕn Kinh v× tham « hèi lé. N¨m 2006, 90.000 ng−êi bÞ xö lý kû luËt §¶ng, chiÕm 0,14o/o tæng Phóc Sinh, nguyªn ViÖn tr−ëng ViÖn sè ®¶ng viªn. KiÓm s¸t nh©n d©n thµnh phè Thiªn T©n, Phã BÝ thø tØnh uû tØnh S¬n §«ng, N¨m 2006, tæng céng ®iÒu tra xö lý nguyªn BÝ th− thµnh phè Thanh §¶o §ç 10.883 vô ¸n hèi lé th−¬ng m¹i, tæng sè ThÕ Thµnh, nguyªn Phã thÞ tr−ëng tiÒn cña c¸c vô ¸n lµ 3,766 tû NDT. §iÒu thµnh phè B¾c Kinh, nguyªn Côc tr−ëng nµy cho thÊy, trªn c¸c lÜnh vùc nh− Côc Thèng kª quèc gia Kh©u HiÓu Hoa, chuyÓn nh−îng ®Êt ®ai, giao dÞch quyÒn nguyªn Côc tr−ëng Côc qu¶n lý gi¸m s¸t së h÷u tµi s¶n, thu mua thuèc, mua s¾m thùc phÈm, d−îc phÈm TrÞnh Tiªu Du cña ChÝnh phñ, khai th¸c vµ kinh doanh v.v… Trong ®ã V−¬ng Hoµi Trung, TrÞnh tµi nguyªn ®Òu tån t¹i vÊn ®Ò c©u kÕt Tiªu Du bÞ xö tö h×nh. gi÷a quan chøc vµ t− th−¬ng, giao dÞch gi÷a tiÒn vµ quyÒn diÔn ra nghiªm träng. §Æc biÖt lµ viÖc Trung −¬ng quyÕt NhiÒu n¨m qua, khiÕu kiÖn v−ît cÊp, ®Þnh khai trõ ®¶ng tÞch vµ chøc vô cña b¸o ¸n th¼ng lªn cÊp trªn cña ®«ng ®¶o TrÇn L−¬ng Vò - nguyªn BÝ th− Thµnh quÇn chóng nh©n d©n lµ con ®−êng chñ uû thµnh phè Th−îng H¶i, giao cho c¬ yÕu ®Ó ph¸t hiÖn c¸c vô ¸n, ph¸t huy vai quan t− ph¸p xö lý ®· thÓ hiÖn râ rµng trß quan träng trong viÖc v¹ch mÆt tham quyÕt t©m kiªn quyÕt trõng trÞ tham quan. Uû ban KiÓm tra kû luËt Trung nhòng cña §CS Trung Quèc. TuÇn b¸o −¬ng th«ng b¸o víi giíi truyÒn th«ng: Häc gi¶ kinh tÕ cña Anh b×nh luËn, ®iÒu “Trong n¨m 2006, trong sè c¸c vô ¸n tra xö lý vô ¸n TrÇn L−¬ng Vò “cho thÊy ®iÒu tra cña c¬ quan gi¸m s¸t kû luËt trõng trÞ tham nhòng cña ChÝnh phñ toµn quèc, cã 46,2% lµ tõ b¸o c¸o, khiÕu Trung Quèc lµ nghiªm tóc, thËn träng”. kiÖn v−ît cÊp”. Vô ¸n cña nguyªn Bé Tê Tin tøc hµng ngµy cña NhËt B¶n viÕt, tr−ëng Bé Tuyªn truyÒn, Th−êng vô tØnh Chñ tÞch Hå CÈm §µo nh×n nhËn rÊt uû tØnh Phóc KiÕn Kinh Phóc Sinh, nghiªm tóc vÒ vÊn ®Ò tham nhòng cña nguyªn Phã Chñ tÞch Uû ban Th−êng vô c¸n bé mµ quÇn chóng nh©n d©n ph¶n §¹i héi ®¹i biÓu nh©n d©n tØnh Giang T« ¸nh m¹nh mÏ lµ “vÊn ®Ò lín liªn quan V−¬ng Vò Long, nguyªn Phã TØnh ®Õn sù sèng chÕt, tån vong cña §¶ng”. nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 9
  4. lý vÜ, l−u nh− qu©n tr−ëng tØnh An Huy Hµ M©n Hóc ®Òu t−¬ng ®èi khèc liÖt. VÊn ®Ò vi ph¹m kû ®iÒu tra c¨n cø theo khiÕu kiÖn v−ît cÊp. luËt cña mét sè ®Þa ph−¬ng vµ ban ngµnh t−¬ng ®èi nghiªm träng, c¸c vô ¸n Mét trong nh÷ng mÖnh ®Ò c¬ b¶n vi ph¹m kû luËt, vi ph¹m ph¸p luËt nhÊt trong nghiªn cøu tham nhòng lµ nghiªm träng liªn tôc x¶y ra, c¸c t¸c lµm thÕ nµo ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng tham phong kh«ng ®óng ®¾n g©y tæn h¹i ®Õn nhòng ë nh÷ng thêi kú lÞch sö kh¸c lîi Ých cña quÇn chóng vÉn cßn tiÕp diÔn; nhau cña mét quèc gia? Do tham nhòng t¸c phong chñ nghÜa h×nh thøc, chñ cã ®Æc tÝnh lµ che giÊu, do ®ã chóng ta nghÜa quan liªu, hiÖn t−îng lµm gi¶ lµm rÊt khã lµm râ mét ®Êt n−íc rèt cuéc dèi, ph« tr−¬ng l·ng phÝ vÉn næi cém; tham nhòng bao nhiªu, tham nhòng sÏ c«ng t¸c x©y dùng t¸c phong liªm chÝnh dÉn ®Õn nh÷ng tæn thÊt kinh tÕ bao cña §¶ng vµ chèng tham nhòng tån t¹i nhiªu vµ hËu qu¶ chÝnh trÞ nh− thÕ nµo, mét sè kh©u yÕu kÐm, c«ng t¸c gi¸m s¸t møc ®é nghiªm träng cña tham nhòng kiÓm tra kû luËt vÉn cÇn ph¶i t¨ng lín bao nhiªu. §ã lu«n lµ ®iÓm khã kh¨n c−êng vµ c¶i tiÕn h¬n n÷a”. Tõ ®¸nh gi¸ trong nghiªn cøu vÊn ®Ò tham nhòng, vÒ t×nh h×nh tham nhòng cña hai vÞ l·nh còng lµ träng ®iÓm cña nghiªn cøu. D−íi ®¹o trªn cã thÕ thÊy, Trung −¬ng Trung ®©y, chóng t«i th«ng qua tæng hîp, xem Quèc mét mÆt nhËn thøc ®Çy ®ñ sù khèc xÐt ®¸nh gi¸ cña Trung −¬ng Trung liÖt cña t×nh h×nh tham nhòng, mÆt kh¸c Quèc, ®¸nh gi¸ cña x· héi vµ ®¸nh gi¸ rÊt tù tin vµo viÖc kiÒm chÕ, chiÕn th¾ng cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, ®−a ra ®¸nh gi¸ tham nhòng. chung vÒ t×nh h×nh tham nhòng hiÖn nay ë Trung Quèc. (2) §¸nh gi¸ cña x· héi. Theo ®iÒu tra ®èi víi mét sè c¸n bé l·nh ®¹o §¶ng, (1) §¸nh gi¸ cña Trung −¬ng Trung chÝnh quyÒn t¹i tr−êng §¶ng Trung Quèc. T¹i Héi nghÞ lÇn thø hai Uû ban −¬ng hµng n¨m cña “Tæ chuyªn ®Ò ph©n KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng th¸ng 2- tÝch vµ dù b¸o t×nh h×nh x· héi Trung 2003, Tæng BÝ th− Hå CÈm §µo ®· ®¸nh Quèc”, vµi n¨m qua, c¸n bé l·nh ®¹o gi¸: “HiÖn nay, mét sè hiÖn t−îng tham lu«n lu«n cho r»ng tham nhòng lµ mét nhòng vÉn t−¬ng ®èi næi cém, m¶nh ®Êt trong ba vÊn ®Ò chñ yÕu tån t¹i trong vµ ®iÒu kiÖn ®Ó hiÖn t−îng tham nhòng x· héi hiÖn nay. §ång thêi, theo ®iÒu tra dÔ dµng ph¸t triÓn vÉn cßn tån t¹i. T×nh ®èi víi mét sè c− d©n thµnh phè c¸c tØnh h×nh ®Êu tranh chèng tham nhòng vÉn cña tæ chuyªn ®Ò “nghiªn cøu m©u thuÉn cßn khèc liÖt, nhiÖm vô ®Êu tranh chèng néi bé nh©n d©n ®−¬ng ®¹i”, “vÊn ®Ò tham nhòng vÉn cßn nÆng nÒ, chóng ta tham nhòng nghiªm träng” còng lu«n ph¶i tiÕp tôc nç lùc kh«ng ngõng”. Ng« lu«n ë hai vÞ trÝ ®Çu tiªn trong mèi quan Quan ChÝnh nªu râ, hiÖn nay ë Trung t©m chñ yÕu ®èi víi x· héi thµnh thÞ cña Quèc “m¶nh ®Êt vµ ®iÒu kiÖn ®Ó hiÖn c− d©n thµnh thÞ, n«ng th«n. Ngoµi ra, t−îng tham nhòng dÔ dµng ph¸t triÓn ë theo ®iÒu tra ®èi víi 100 chuyªn gia n¨m mét sè lÜnh vùc vÉn cßn tån t¹i, t×nh 2004 cña tæ chuyªn ®Ò “Ph©n tÝch vµ dù h×nh ®Êu tranh chèng tham nhòng vÉn nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 10
  5. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… b¸o t×nh h×nh x· héi” cña ViÖn Khoa häc ®¸nh gi¸ cña chØ sè thanh liªm tån t¹i X· héi Trung Quèc, n¨m 2003 ba vÊn ®Ò rÊt nhiÒu vÊn ®Ò, ®Æc biÖt lµ cã tÝnh tr× ®Çu tiªn tån t¹i trong ph¸t triÓn x· héi trÖ, kh«ng ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng lµ: vÊn ®Ò “tam n«ng” vÉn nghiªm träng, thµnh tùu tÝch cùc trªn ph−¬ng diÖn chiÕm 72,5%; hiÖn t−îng tham nhòng chèng tham nhòng mµ mét quèc gia vÉn næi cém, chiÕm 19,3%; nh÷ng nguy ®· ®¹t ®−îc, tuy nhiªn, nh×n tõ xu thÕ c¬ tiÒm Èn trong ph¸t triÓn kinh tÕ ®· hÐ ph¸t triÓn chung, nã cã gi¸ trÞ tham lé râ chiÕm 3,7%. kh¶o nhÊt ®Þnh. MÆc dï kÕt qu¶ ®iÒu tra trªn cho thÊy, Tæng hîp ®¸nh gi¸ cña Trung −¬ng, trong c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn sù ®¸nh gi¸ cña x· héi, ®¸nh gi¸ cña tæ ph¸t triÓn cña x· héi Trung Quèc, møc chøc quèc tÕ, chóng t«i cho r»ng vÒ tæng ®é quan t©m ®Õn vÊn ®Ò tham nhòng thÓ ba ®¸nh gi¸ nµy lµ thèng nhÊt, trong t−¬ng ®èi gi¶m xuèng, song ®iÒu nµy ®ã ®¸nh gi¸ cña Trung −¬ng chÝnh x¸c kh«ng thÓ hiÖn nh÷ng ng−êi bÞ ®iÒu tra h¬n. §Æc ®iÓm cña tham nhòng trong cho r»ng t×nh h×nh tham nhòng cã thêi kú chuyÓn ®æi m« h×nh kinh tÕ lµ, chuyÓn biÕn tèt, nguyªn nh©n chñ yÕu lµ gi¸ trÞ vô ¸n b×nh qu©n c¸c vô ¸n tham do c¸c vÊn ®Ò kh¸c næi cém h¬n. Cßn nhòng t¨ng lªn, thêi gian vô ¸n ch−a bÞ gi÷a tham nhòng vµ c¸c vÊn ®Ò x· héi ph¸t hiÖn b×nh qu©n t¨ng lªn, tû lÖ vô kh¸c cã liªn hÖ mËt thiÕt, nã ph¸ ho¹i sù ¸n tån ®äng, vô ¸n liªn quan víi nhau ph¸t triÓn kinh tÕ, më réng chªnh lÖch t¨ng lªn. Vô ¸n ph¹m téi liªn quan ®Õn thu nhËp, ®Æc biÖt lµ lµm xÊu ®i t×nh chøc vô mµ c¸c c¬ quan kiÓm s¸t c¶ n−íc tr¹ng sinh ho¹t cña ng−êi nghÌo khã. VÒ ®· lËp ¸n còng lu«n ë vÞ trÝ cao. Cã mÆt nµy cã thÓ nãi, tham nhòng vÉn cã chuyªn gia cho r»ng, nh×n chung, c«ng tÝnh nguy h¹i x· héi rÊt lín. t¸c chèng tham nhòng hiÖn nay cña Trung Quèc lµ cã hiÖu qu¶, song vÉn tån (3) §¸nh gi¸ cña tæ chøc quèc tÕ. ChØ t¹i mét sè vÊn ®Ò, chñ yÕu biÓu hiÖn ë: sè c¸c tæ chøc quèc tÕ dïng ®Ó ®¸nh gi¸ xö ph¹t ng−êi ®−a hèi lé vÉn cßn nhÑ t×nh tr¹ng tham nhòng cña c¸c n−íc rÊt h¬n rÊt nhiÒu so víi ng−êi nhËn hèi lé, nhiÒu, song nh×n chung lµ thèng nhÊt, ng−êi tè c¸o kh«ng ®−îc b¶o vÖ, c«ng t¸c trong ®ã chØ sè ®−îc dïng réng r·i nhÊt ®iÒu tra xö lý vô ¸n tham nhòng dÔ bÞ lµ “chØ sè thanh liªm” do Tæ chøc Minh can thiÖp. Do ®ã, cho dï chèng tham b¹ch quèc tÕ ®−a ra, nã lµ kÕt qu¶ tæng nhòng cña Trung Quèc ®· ®¹t ®−îc hîp nhiÒu chØ sè, nh×n chung t−¬ng ®èi nh÷ng thµnh tùu râ rµng, song hiÖn nay cã “thÕ lùc”. Tõ ®¸nh gi¸ cña chØ sè t×nh h×nh tham nhòng nh×n chung vÉn thanh liªm ®èi víi t×nh tr¹ng tham v« cïng khèc liÖt, muèn chiÕn th¾ng nhòng cña Trung Quèc cã thÓ thÊy, tõ tham nhòng vÉn cßn ph¶i nç lùc trong gi÷a thËp niªn 1990 thÕ kû XX, t×nh mét thêi gian dµi. h×nh tham nhòng chung cña Trung Quèc kh«ng cã thay ®æi lín, møc ®é tham nhòng t−¬ng ®èi nghiªm träng. Cho dï nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 11
  6. lý vÜ, l−u nh− qu©n viªn §CS Trung Quèc”. V¨n phßng 2. Nh÷ng ®ét ph¸ quan träng trong Trung −¬ng §CS Trung Quèc lÇn l−ît x©y dùng chÕ ®é ph¸p quy v c¶i c¸ch ban hµnh “BiÖn ph¸p kiÓm tra gi¸m s¸t thÓ chÕ phßng chèng tham nhòng, ®Ò c«ng t¸c tuyÓn chän, sö dông c¸n bé l·nh x−íng liªm khiÕt ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn (thÝ ®iÓm)”, “Quy Trang b¸o ®iÖn tö Nh©n d©n ngµy 25- ®Þnh t¹m thêi vÒ c«ng t¸c tuyÓn chän c¸n 9-2007 viÕt, tõ ®¹i héi XVI cña §CS bé l·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn” v.v… Trung Quèc ®Õn nay, toµn §¶ng kiªn tr× Th¸ng 7 n¨m 2005, Th−êng vô Uû ban ph−¬ng ch©m trÞ c¶ gèc lÉn ngän, xö lý KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng th«ng qua tæng hîp, chó träng trõng trÞ vµ phßng “Quy ®Þnh vÒ viÖc Uû ban KiÓm tra kû ngõa, coi träng phßng ngõa, nç lùc x©y luËt trî gióp tæ chøc ®¶ng uû ®iÒu hoµ dùng kiÖn toµn hÖ thèng trõng trÞ vµ c«ng t¸c phßng chèng tham nhòng (thÝ phßng ngõa tham nhòng, trong khi ®iÓm)”. §¹i héi XVI ®Õn nay, Uû ban nghiªm kh¾c trõng trÞ tham nhòng, chó KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng cïng víi träng h¬n ®Õn viÖc trÞ tËn gèc, chó träng c¸c ban ngµnh h÷u quan lÇn l−ît ban h¬n ®Õn phßng ngõa, chó träng h¬n ®Õn hµnh mét lo¹t quy ®Þnh ®ång bé nh− x©y dùng chÕ ®é. C¬ quan kiÓm s¸t kû “Quy ®Þnh t¹m thêi vÒ c«ng t¸c thÞ s¸t luËt c¸c cÊp theo bè trÝ cña Trung −¬ng cña Uû ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng, §¶ng, Quèc vô viÖn, ®i s©u thóc ®Èy c¶i Ban Tæ chøc Trung −¬ng §CS Trung c¸ch vµ s¸ng t¹o chÕ ®é xö lý tham Quèc”, “ý kiÕn vÒ viÖc Tæ KiÓm tra gi¸m nhòng vµ phßng ngõa tËn gèc, kh«ng s¸t cña Uû ban KiÓm tra kû luËt Trung ngõng xo¸ bá m¶nh ®Êt ®Ó hiÖn t−îng −¬ng §CS Trung Quèc thùc hiÖn chøc tham nhòng lan trµn, t¹o b¶o ®¶m chÕ tr¸ch gi¸m s¸t” v.v… ®é v÷ng ch¾c cho viÖc triÓn khai réng r·i - HÖ thèng chÕ ®é quy ph¹m hµnh vi ®Êu tranh chèng tham nhòng vµ x©y qu¶n lý hµnh chÝnh cña nh©n viªn nhµ dùng t¸c phong liªm chÝnh cña §¶ng. n−íc, thóc ®Èy c¸n bé l·nh ®¹o liªm Chñ yÕu thÓ hiÖn trªn 2 ph−¬ng diÖn: khiÕt gi÷ kû luËt tõng b−íc ®−îc hoµn thiÖn. N¨m 2004, Uû ban KiÓm tra kû Mét lµ, c«ng t¸c x©y dùng chÕ ®é ph¸p luËt Trung −¬ng, Bé Gi¸m s¸t cïng víi quy phßng chèng tham nhòng ®Ò x−íng Ban Tæ chøc Trung −¬ng, Uû ban KiÓm liªm khiÕt ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu míi tra gi¸m s¸t tµi s¶n nhµ n−íc Quèc vô - HÖ thèng chÕ ®é ph¸p quy gi¸m s¸t viÖn ban hµnh “Mét sè quy ®Þnh vÒ viÖc trong §¶ng lÊy §iÒu lÖ §¶ng lµm h¹t l·nh ®¹o, nh©n viªn doanh nghiÖp quèc nh©n, lÊy §iÒu lÖ gi¸m s¸t lµm chñ yÕu, h÷u trong s¹ch nghÒ nghiÖp (thÝ ®iÓm)”. lÊy c¸c quy ®Þnh phèi hîp vµ c¸c quy Th¸ng 9-2006, Uû ban KiÓm tra kû luËt ph¹m gi¸m s¸t lµm bæ sung quan träng Trung −¬ng ban hµnh “Quy ®Þnh vÒ viÖc ®· b−íc ®Çu h×nh thµnh. Th¸ng 12 - c¸n bé l·nh ®¹o ®¶ng viªn b¸o c¸o c«ng 2003, “§iÒu lÖ gi¸m s¸t trong §¶ng §CS viÖc c¸ nh©n liªn quan”. Trung Quèc (thÝ ®iÓm)” ban hµnh thùc - HÖ thèng chÕ ®é trõng ph¹t hµnh vi thi. Th¸ng 9 n¨m 2004, Trung −¬ng ban vi ph¹m ph¸p luËt, vi ph¹m kû luËt hµnh “§iÒu lÖ b¶o ®¶m quyÒn lîi ®¶ng nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 12
  7. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… kh«ng ngõng ®−îc bæ sung. Th¸ng 12- ph¹m ph¸p luËt, vi ph¹m kû luËt b¶o vÖ m«i tr−êng”. 2003, Trung −¬ng ban hµnh thùc thi “§iÒu lÖ xö lý kû luËt §CS Trung Quèc”. Bé Gi¸m s¸t so¹n th¶o “§iÒu lÖ thùc Th¸ng 2 n¨m 2004, Uû ban KiÓm tra kû thi LuËt Gi¸m s¸t hµnh chÝnh”. Bé Gi¸m luËt Trung −¬ng ban hµnh “BiÖn ph¸p s¸t, Bé Tµi chÝnh vµ Së ThÈm tra cïng xö lý c¸n bé l·nh ®¹o lîi dông chøc so¹n th¶o “§iÒu lÖ xö lý, trõng ph¹t quyÒn vi ph¹m quy ®Þnh can dù vµ can hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ tµi chÝnh”. thiÖp vµo ho¹t ®éng kinh tÕ thÞ tr−êng Bé Gi¸m s¸t, v¨n phßng Ph¸p chÕ Quèc nh− ®Êu thÇu c«ng tr×nh x©y dùng, vô viÖn vµ Tæng côc Qu¶n lý gi¸m s¸t an chuyÓn nh−îng quyÒn sö dông ruéng ®Êt toµn s¶n xuÊt cïng so¹n th¶o “Quy ®Þnh mang tÝnh kinh doanh, khai ph¸t vµ ®Æc biÖt vÒ viÖc dù phßng sù cè an toµn kinh doanh bÊt ®éng s¶n v.v.. nh»m s¶n xuÊt má than cña Quèc vô viÖn”. m−u lîi c¸ nh©n vµ cho ng−êi th©n”. Th¸ng 10-2005, Héi nghÞ lÇn thø 18 N¨m 2006, Bé Gi¸m s¸t cïng víi Tæng Uû ban Th−êng vô §¹i héi ®¹i biÓu nh©n côc B¶o vÖ m«i tr−êng quèc gia ®· chÕ d©n toµn quèc thÈm ®Þnh vµ phª chuÈn ®Þnh vµ ban hµnh “Quy ®Þnh t¹m thêi vÒ “C«ng −íc chèng tham nhòng cña Liªn viÖc xö lý hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt, vi hîp quèc”. Tõ ®ã, Trung Quèc chÝnh thøc ph¹m kû luËt trong b¶o vÖ m«i tr−êng”; trë thµnh n−íc ký kÕt c«ng −íc. §iÒu cïng víi Tæng côc qu¶n lý gi¸m s¸t an nµy cã ¶nh h−ëng s©u réng ®èi víi viÖc toµn s¶n xuÊt quèc gia ban hµnh “Quy n©ng cao tr×nh ®é x©y dùng ph¸p chÕ ®Þnh t¹m thêi vÒ viÖc xö lý hµnh chÝnh chèng tham nhòng, hoµn thiÖn h¬n n÷a ®èi víi hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt, vi hÖ thèng chÕ ®é phßng chèng tham nhòng, ph¹m kû luËt trong lÜnh vùc an toµn s¶n ®Ò x−íng liªm khiÕt cña Trung Quèc. xuÊt”. Th¸ng 4-2007, Quèc vô viÖn ban Hai lµ, lÊy c¶i c¸ch thèng lÜnh toµn bé hµnh “§iÒu lÖ xö lý c«ng chøc c¬ quan c«ng t¸c phßng ngõa tham nhòng, dùa hµnh chÝnh”. Nh»m t¨ng c−êng phèi hîp, vµo s¸ng t¹o thÓ chÕ tõng b−íc bµi trõ hç trî gi÷a c¬ quan gi¸m s¸t kû luËt vµ m¶nh ®Êt vµ ®iÒu kiÖn n¶y sinh hiÖn c¬ quan thÈm tra trong ®iÒu tra xö lý c¸c t−îng tham nhòng. vô ¸n, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng viÖc, Uû Tõ ®¹i héi XVI ®Õn nay, c¸c ban ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng, Bé ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng theo sù bè trÝ vµ Gi¸m s¸t, Së ThÈm tra cïng ban hµnh yªu cÇu cña Trung −¬ng §¶ng, Quèc vô “Th«ng tri vÒ viÖc phèi hîp, hç trî gi÷a viÖn, phª duyÖt hµnh chÝnh, qu¶n lý tµi c¬ quan gi¸m s¸t kû luËt vµ c¬ quan chÝnh, thÓ chÕ ®Çu t−, giao dÞch quyÒn thÈm tra trong ®iÒu tra xö lý c¸c vô ¸n”. tµi s¶n, mua s¾m cña ChÝnh phñ v.v… Bé Gi¸m s¸t, Tæng côc B¶o vÖ m«i ®Òu kiªn tr× t− t−ëng ph¸t triÓn vµ biÖn tr−êng quèc gia ban hµnh “Th«ng tri vÒ ph¸p c¶i c¸ch, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ë viÖc t¨ng c−êng phèi hîp, hç trî gi÷a c¬ tÇng thø s©u dÉn ®Õn sù h×nh thµnh cña quan gi¸m s¸t vµ ban ngµnh b¶o vÖ m«i hiÖn t−îng tham nhòng. tr−êng trong ®iÒu tra, xö lý c¸c vô ¸n vi nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 13
  8. lý vÜ, l−u nh− qu©n - C¶i c¸ch chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh cÊp huyÖn trë xuèng c¬ b¶n quy ph¹m, theo chiÒu s©u. 90% h¹ng môc thu phÝ viÖc thÈm tra tr¸ch nhiÖm kinh tÕ cña mang tÝnh hµnh chÝnh sù nghiÖp do c¸n bé l·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn ®Þa Trung −¬ng phª chuÈn ®−îc ®−a vµo ph−¬ng (së) ®−îc triÓn khai toµn diÖn, ph¹m vi “thu chi riªng biÖt”, quü tiÒn tÖ ph¹m vi thÝ ®iÓm thÈm tra tr¸ch nhiÖm mang tÝnh chÝnh phñ vµ quü thu phÝ míi kinh tÕ cña c¸n bé l·nh ®¹o cÊp tØnh (bé) phª chuÈn theo ph¸p luËt ®Òu ®· ®−a tiÕp tôc më réng. Tõ n¨m 2003 ®Õn n¨m vµo. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2005, c¸c ban 2006, trong c¶ n−íc ®· thÈm tra 7.520 ngµnh Trung −¬ng ®· thùc hiÖn dù to¸n l·nh ®¹o doanh nghiÖp cæ phÇn quèc h÷u cña ban ngµnh m×nh. C«ng t¸c c¶i c¸ch vµ doanh nghiÖp quèc h÷u, 130.000 c¸n bé l·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn. viÖc dù th¶o dù to¸n cña c¸c ban ngµnh tµi chÝnh cÊp tØnh ®· ®−îc triÓn khai - Giao dÞch quyÒn tµi s¶n ®i vµo thÞ toµn diÖn. Ph¹m vi thu chi tËp trung tr−êng b−íc ®Çu ®· thÊy thµnh qu¶. ng©n s¸ch ®· më réng ®Õn tÊt c¶ c¸c ban “BiÖn ph¸p t¹m thêi vÒ viÖc qu¶n lý ngµnh Trung −¬ng vµ 6100 ®¬n vÞ dù chuyÓn nh−îng quyÒn tµi s¶n nhµ n−íc to¸n c¬ së thuéc c¸c ban ngµnh nµy, sè cña doanh nghiÖp”, “Quy ®Þnh t¹m thêi tiÒn liªn quan lªn ®Õn h¬n 460 tû NDT. vÒ viÖc quyÒn së h÷u tµi s¶n nhµ n−íc - C¶i c¸ch thÓ chÕ ®Çu t− kh«ng cña doanh nghiÖp chuyÓn nh−îng tÇng ngõng ®i s©u. Vai trß cña h¹ng môc ®Çu qu¶n lý” liªn tôc ®−îc ban hµnh, xoay t− cña c¸c doanh nghiÖp ®−îc ChÝnh phñ quanh c¸c kh©u quan träng nh− quyÕt xÐt duyÖt ®ang tõng b−íc thay ®æi, sè s¸ch hµnh vi, ®¸nh gi¸ thÈm tra, tiÕt lé l−îng h¹ng môc ®Çu t− cña doanh th«ng tin, lùa chän c¬ quan, thao t¸c quy nghiÖp ®−îc thÈm ®Þnh gi¶m ®¸ng kÓ. ph¹m, thèng kª th«ng tin, kiÓm tra gi¸m TriÓn khai c«ng khai c¸c h¹ng môc ®Çu s¸t v.v… trong chuyÓn nh−îng quyÒn së t− cña chÝnh quyÒn Trung −¬ng vµ x©y h÷u tµi s¶n nhµ n−íc cña doanh nghiÖp, dùng thÝ ®iÓm c¸c h¹ng môc ®Çu t− c¬ b¶n h×nh thµnh hÖ thèng chÕ ®é, ®iÒu trong dù to¸n Trung −¬ng, tõng b−íc lÖ ®ång bé. Côc diÖn lu©n chuyÓn cã trËt thiÕt lËp hÖ thèng chÕ ®é qu¶n lý ®Çu t− tù vµ chÕ ®é gi¸m s¸t cã hiÖu qu¶ cña trong dù to¸n Trung −¬ng. §−a c¬ chÕ giao dÞch quyÒn së h÷u tµi s¶n quèc h÷u b−íc ®Çu h×nh thµnh. c¹nh tranh vµo trong lÜnh vùc t− vÊn ®¸nh gi¸, ban hµnh biÖn ph¸p qu¶n lý - ChÕ ®é mua s¾m cña chÝnh phñ ®−îc x¸c ®Þnh t− c¸ch cña c¬ quan ®¹i diÖn hoµn thiÖn h¬n. HÇu hÕt c¸c tØnh (khu, ®Êu thÇu h¹ng môc ®Çu t− cña Trung thµnh phè) ®· thùc hiÖn chÕ ®é mua s¾m −¬ng. chÝnh phñ ë hÇu hÕt c¸c huyÖn trë lªn, - C«ng t¸c thÈm tra tr¸ch nhiÖm kinh ph¹m vi mua s¾m ®· tõng b−íc më réng tÕ kh«ng ngõng ®−îc t¨ng c−êng. ViÖc tõ c¸c lo¹i hµng ho¸ sang c¸c lo¹i c«ng thÈm tra tr¸ch nhiÖm kinh tÕ cña nh©n tr×nh vµ dÞch vô, lo¹i h×nh vËt phÈm viªn l·nh ®¹o doanh nghiÖp quèc h÷u vµ t¨ng lªn râ rÖt. Quy m« mua s¾m kh«ng c¸n bé l·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn tõ ngõng t¨ng lªn, n¨m 2006 ®¹t 350 tû nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 14
  9. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… NDT, b»ng 3,5 lÇn n¨m 2002; sè tiÒn trµn cña hiÖn t−îng tham nhòng ®ang mua s¾m tiÕt kiÖm mçi n¨m kho¶ng 11%. ®−îc kiÒm chÕ. Tham nhòng cña Trung Quèc cµng chèng cµng nghiªm träng lµ - C«ng t¸c quy ph¹m c¸c ®oµn thÓ nhËn thøc cña kh«ng Ýt ng−êi d©n, cßn x· héi, tæ chøc ngµnh nghÒ vµ tæ chøc c¸c l·nh ®¹o l¹i phñ nhËn, ai ®óng, ai trung gian x· héi tõng b−íc ®−îc triÓn sai?” khai. Bé Gi¸m s¸t cïng víi c¸c ban ngµnh h÷u quan sÏ thiÕt lËp héi nghÞ XÐt tõ gãc ®é lý tÝnh, chóng t«i cho phèi hîp cña c¸c ®oµn thÓ x· héi quy r»ng, b¶n th©n c¸ch nãi tham nhòng cña ph¹m, tæ chøc ngµnh nghÒ vµ tæ chøc Trung Quèc cµng chèng cµng nghiªm trung gian x· héi, theo nguyªn t¾c t− träng lµ sai lÇm, kh«ng phï hîp víi t− t−ëng c«ng t¸c “h−íng dÉn ®óng ®¾n, duy l«gic. Ai còng biÕt mét kiÕn thøc quy ph¹m theo ph¸p luËt, t¨ng c−êng th«ng th−êng, kinh tÕ Trung Quèc hiÖn gi¸m s¸t, nghiªm kh¾c gi÷ kû luËt, thóc nay t¨ng tr−ëng nhanh, møc ®é c¶i c¸ch ®Èy ph¸t triÓn” vµ tõng b−íc thùc hiÖn, më cöa liªn tôc më réng, trong m«i thóc ®Èy cã trËt tù, ®i s©u ®iÒu tra ®èi tr−êng réng lín mäi nÒn v¨n ho¸ ®Òu víi c«ng t¸c thanh lý, quy ph¹m, tÝch cùc ¶nh h−ëng ®Õn t− t−ëng cña ng−êi d©n triÓn khai æn tho¶ c«ng t¸c thÝ ®iÓm. Trung Quèc, cã thÓ nãi, hiÖn t−îng tham nhòng nghiªm träng còng cã thÓ lý gi¶i 3. NhËn thøc lý tÝnh vÒ t×nh h×nh tham ®−îc, thËm chÝ cßn khã tr¸nh. NÕu kinh nhòng: mét sè ng−êi v× sao cã nhËn thøc tÕ Trung Quèc kh«ng ph¸t triÓn, mäi sai lÇm “tham nhòng c ng chèng c ng ng−êi kh«ng cã nhiÒu viÖc ®Ó lµm, th× nghiªm träng” hiÖn t−îng tham nhòng ch¾c ch¾n sÏ Ngµy 14-2-2007, b¸o Thanh niªn gi¶m ®i, thËm chÝ kh«ng cã hiÖn t−îng Trung Quèc viÕt: “§èi víi c¸ch nãi tham tham nhòng. §−¬ng nhiªn, chóng t«i nhòng cña Trung Quèc cµng chèng cµng kh«ng nãi lµ kinh tÕ ph¸t triÓn ®i cïng nghiªm träng, Phã BÝ th−, Tæng th− ký víi hiÖn t−îng tham nhòng gia t¨ng. Uû ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng ViÖc t¨ng lªn cña hiÖn t−îng tham Can DÜ Th¾ng cho r»ng, ®iÒu nµy kh«ng nhòng hiÖn nay cña Trung Quèc h×nh phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Sè liÖu thµnh do sù tæng hîp cña nhiÒu nguyªn thèng kª cho thÊy, tõ n¨m 2003, c¬ quan nh©n, gièng nh− n−íc ®ôc ®æ vµo Tr−êng kiÓm s¸t c¸c cÊp trong bèi c¶nh møc ®é Giang, cã thÓ nãi, chóng ta cµng xö lý lµm viÖc kh«ng gi¶m, tæng sè c¸c vô ¸n n−íc Tr−êng Giang cµng ®ôc kh«ng? vi ph¹m kû luËt §¶ng vµ ph¸p luËt nhµ Huèng hå, kiÒm chÕ tham nhòng vµ xö n−íc bÞ ®iÒu tra ®ang gi¶m theo tõng lý n−íc Tr−êng Giang cÇn cã mét qu¸ n¨m. N¨m 2006, sè vô ¸n vi ph¹m kû tr×nh, vËn ®éng cña sù vËt ®Òu cã qu¸n luËt nghiªm träng bÞ c¬ quan kiÓm s¸t tÝnh, cã tÝnh quy luËt cña b¶n th©n, c¸c cÊp ®iÒu tra xö lý, ®ång thêi bÞ c¬ quan t− ph¸p xö lý, gi¶m 10,9% so víi ng¨n chÆn mét c¸ch cøng nh¾c sù vËn n¨m tr−íc. §iÒu ®ã cho thÊy, xu thÕ lan ®éng qu¸n tÝnh sÏ bÞ trõng ph¹t. nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 15
  10. lý vÜ, l−u nh− qu©n Nh− vËy, mét sè ng−êi v× sao cã quan TrÞnh Tiªu Du, TrÇn L−¬ng Vò v.v… ®iÓm sai lÇm “tham nhòng cña Trung lÜnh vùc phô tr¸ch cña nh÷ng quan chøc Quèc cµng chèng cµng nghiªm träng”? nµy ®· sím xuÊt hiÖn hµng tr¨m lç hæng, vÊn ®Ò chång chÊt, viÖc mÊt chøc cña hä Tr−íc hÕt, c«ng bè th«ng tin kh«ng tuy ®−îc c«ng chóng hoan nghªnh, song kÞp thêi, kh«ng ®Õn n¬i, quyÒn ®−îc biÕt trong lßng hä ch−a thÓ nhÑ nhµng, bëi hä th«ng tin cña quÇn chóng nh©n d©n kh«ng thÊy vai trß cña c¬ quan gi¸m s¸t ch−a ®−îc ®¸p øng ®Çy ®ñ. NhËn thøc vµ ®−îc ph¸t huy, viÖc x¶y ra ®èi víi c¸c c¶m nhËn cña quÇn chóng nh©n d©n ®èi quan chøc nµy d−êng nh− ®Òu mang víi t×nh h×nh tham nhòng phÇn lín tõ nh©n tè ngoµi ý muèn vµ ngÉu nhiªn. c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng, mµ c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng trong c¸c b¶n Mét vÊn ®Ò ®¸ng ®−îc nh¾c ®Õn lµ, tin vµ c«ng bè c¸c vô ¸n tham nhòng, hiÖn nay viÖc b¶o vÖ ®èi víi ng−êi tè c¸o th−êng l¹c hËu nghiªm träng, ®ång thêi cña Trung Quèc vÉn cßn ch−a ®ñ. Theo nãi kh«ng râ rµng, che giÊu sù viÖc. §iÒu T©n Hoa x· ngµy 13-2-2007, cã 46,2% vô nµy ®−¬ng nhiªn cã quan hÖ rÊt lín víi ¸n c¬ quan gi¸m s¸t kû luËt toµn quèc tÝnh ®Æc thï cña c«ng t¸c chèng tham ®iÒu tra xö lý lµ do khiÕu kiÖn v−ît cÊp, nhòng, song e r»ng còng kh«ng tr¸nh cã thÓ thÊy vai trß cña ng−êi tè c¸o rÊt khái quan hÖ víi viÖc c¸c ban ngµnh h÷u lín. Song hoµn c¶nh trong sinh ho¹t quan vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng kh«ng chÝnh trÞ hiÖn thùc cña hä nh− thÕ nµo? cã dòng khÝ ®Ó nãi th¼ng. ViÖc nµy tÊt Nh÷ng ai chØ quan t©m ®Õn thêi sù mét nhiªn sÏ t¹o kh«ng gian t−ëng t−îng rÊt chót ®Òu rÊt râ. Trong mét sè ®¬n vÞ cña lín cho c«ng chóng. VÝ dô, chóng ta Trung Quèc, l·nh ®¹o tham nhòng, rÊt th−êng gÆp c¸ch nãi nh− thÕ nµy: mét Ýt ng−êi d¸m c«ng khai tè c¸o. Mét mÆt quan chøc nµo ®ã ®· bÞ ®iÒu tra tõ vµi sî bÞ tr¶ thï, mÆt kh¸c còng sî tÊt c¶ c¸c n¨m gÇn ®©y. Mäi ng−êi nhÊt ®Þnh sÏ cã quan chøc nãi ng−êi tè c¸o kh«ng gi÷ kû ph¶n øng b¶n n¨ng: V× sao ®Õn vµi n¨m luËt. Mét ng−êi cho dï cã c«ng trong viÖc sau míi ph¸t hiÖn? Cã ph¶i cã « dï g× b¸o c¸o l·nh ®¹o tham nhòng còng kh«ng? ¤ng ta cã ph¶i lµ vËt hy sinh? kh«ng ®−îc khen th−ëng, ng−îc l¹i, suèt Thø hai, c¬ chÕ gi¸m s¸t vÉn ch−a ®ñ ®êi hä sÏ dËm ch©n t¹i chç, kh«ng th¨ng kiÖn toµn vµ hoµn thiÖn. §Æc biÖt lµ tiÕn ®−îc, bëi l·nh ®¹o kh«ng muèn gÇn gi¸m s¸t cña x· héi ch−a ph¸t huy vai hä, t×m c¸ch tr¸nh xa hä. C¬ quan chÝnh trß t−¬ng øng. Kh«ng thÓ phñ ®Þnh, cïng quyÒn c«ng khai tham nhòng khã nh− víi sù më réng cña møc ®é tham nhòng vËy, cã thÓ t−ëng t−îng gi¸m s¸t x· héi vµi n¨m gÇn ®©y, ®Æc biÖt lµ viÖc mÊt cßn khã kh¨n nh− thÕ nµo. Tõ ®ã khiÕn chøc cña mét sè quan chøc cao cÊp cÊp cho quÇn chóng c¶m gi¸c “tham nhòng tØnh, bé, thµnh tÝch vµ hiÖu qu¶ cña c«ng cµng chèng cµng nghiªm träng”. t¸c chèng tham nhòng cña Trung Quèc (Cßn n÷a) cã thÓ nh×n thÊy, song v× sao vÉn kh«ng thÓ lµm ng−êi ta l¹c quan? Tõ vô ¸n cña Ng−êi dÞch: §Æng Thóy Hµ - Chu Thïy Liªn nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 16
  11. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… thÊy 70,6% ng−êi ®−îc pháng vÊn t¸n thµnh, 68,5% cho r»ng phßng ngõa tham nhòng cã gi¸ trÞ h¬n trõng trÞ tham nhòng. Song ®iÒu tra còng cho thÊy, vÊn ®Ò tham nhòng kh«ng thÓ ®−îc gi¶i quyÕt, 9,0% ng−êi ®−îc hái c¶m thÊy vui mõng, cho r»ng rÊt nhiÒu vÊn ®Ò tham nhòng sÏ ®−îc gi¶i quyÕt; 33,4% gi÷ th¸i ®é chê ®îi, cho r»ng ph¶i thÊy ®−îc hµnh ®éng cña c¬ quan nµy råi míi nãi; 57,7% l¹i th¼ng th¾n cho r»ng “viÖc nµy rÊt khã thay ®æi”. Bµi viÕt cho r»ng, hiÖn nay Trung Quèc cã h¬n 1.200 ph¸p quy chèng tham nhòng, song nh÷ng chÕ ®é nµy rèt cuéc ®−îc chÊp hµnh qu¸n triÖt nh− thÕ nµo? Kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, phµm lµ nh÷ng ®Þa ph−¬ng vµ ®¬n vÞ ®· tõng cã tham nhòng, trong nh÷ng ngµy th¸ng phÇn tö tham nhòng hoµnh hµnh, cã rÊt nhiÒu quy ®Þnh kh«ng ®−îc chÊp hµnh mét c¸ch qu¸n triÖt, hoÆc chÊp hµnh qu¸n triÖt kh«ng tèt, nÕu kh«ng, phÇn tö II. SUY NGHÜ VÒ VIÖC QUÇN CHóNG tham nhòng kh«ng thÓ ph¸ bá nh÷ng NH¢N D¢N XEM NHÑ C¤NG T¸C CHèNG rµng buéc cña chÕ ®é ®Ó tham nhòng. THAM NHòNG: KH¤NG THÓ COI TH¦êNG Rèt cuéc, nguyªn nh©n cña nã lµ g×? NH÷NG NGUY HIÓM TO LíN CñA THAM Nh÷ng nh©n viªn n¾m gi÷ chÕ ®é hoÆc NHòNG bo bo gi÷ m×nh, tr−íc viÖc tham nhòng gi÷ th¸i ®é im lÆng; hoÆc v« c¶m, nh¾m 1. 90% d©n chóng v× sao l¹i ph¶n m¾t lµm ng¬ ®èi víi tham nhòng; hoÆc øng l¹nh nh¹t víi viÖc phßng chèng ch¹y theo tham nhòng, theo ®uæi tham tham nhòng nhòng, ©m m−u kiÕm lîi riªng; hoÆc bao Ngµy 24 th¸ng 9 n¨m 2007, b¸o che dung tóng cho tham nhòng, thËm “Thanh niªn Trung Quèc” viÕt, Trung chÝ vÏ ®−êng cho h−¬u ch¹y, cïng m−u t©m ®iÒu tra x· héi b¸o “Thanh niªn cÇu nh÷ng lîi Ých phi ph¸p víi phÇn tö Trung Quèc” vµ Trung t©m tin tøc m¹ng tham nhòng; tãm l¹i, chÕ ®é kh«ng cã §»ng TÊn thµnh lËp Côc phßng chèng ng−êi kiªn tr× hoÆc kiªn tr× kh«ng tèt, tham nhòng quèc gia liªn kÕt triÓn khai t¹o “m«i tr−êng tham nhòng” “réng r·i” chuyªn môc 24h ®iÒu tra d©n ý, cã 1172 cho phÇn tö tham nhòng. Do ®ã, mét sè ng−êi tham gia ®iÒu tra, kÕt qu¶ cho phÇn tö tham nhòng vèn rÊt lo sî ®· tõ nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 17
  12. lý vÜ, l−u nh− qu©n giao dÞch ngÇm chuyÓn sang c«ng khai, 2. Quan chøc tham nhòng bÞ lËt c«ng khai mét c¸ch vªnh v¸o viÖc tham ®æ, nh©n d©n v× sao vÉn kh«ng vui nhòng, cho ®Õn khi quan tham x¶y ra mõng chuyÖn hoÆc bÞ t×nh nh©n tè c¸o. Trªn c¬ Ngµy 24 th¸ng 5 n¨m 2007, m¹ng së t×nh h×nh c«ng t¸c cña Côc phßng Nh©n d©n ®¨ng phãng sù cña mét phãng ngõa tham nhòng quèc gia vµ t×nh h×nh viªn cho biÕt, phãng viªn nµy ®· ®i ®Õn chÊp hµnh qu¸n triÖt c¸c chÕ ®é hiÖn mét huyÖn thuéc thµnh phè nµo ®ã hµnh, quÇn chóng nh©n d©n hoÆc lµ cho pháng vÊn, muèn tù m×nh c¶m nhËn t©m r»ng, nÕu kh«ng t¹o lËp mét côc diÖn t− vui mõng, lo l¾ng cña quÇn chóng c«ng t¸c vµ kh«ng khÝ chÝnh trÞ dòng nh©n d©n sau khi c¸c quan chøc tham « c¶m kiªn tr× nguyªn t¾c, dòng c¶m kiªn lËt ®æ. Nguyªn BÝ th− thµnh uû, ThÞ tr× chÕ ®é trong toµn §¶ng, cho dï Côc tr−ëng cña thµnh phè nµy cïng víi phã phßng ngõa tham nhòng chÕ ®Þnh vµ söa ThÞ tr−ëng ®Òu ph¹m téi tham «, nhËn ®æi chÕ ®é khoa häc h¬n, hoµn thiÖn h¬n, hèi lé nghiªm träng trong c¸c lÜnh vùc mong muèn lµm cho quan chøc nµo còng nh− ®Ò b¹t c¸n bé, chuyÓn nh−îng ®Êt kh«ng tham nhòng, e r»ng sÏ x«i háng ®ai, ®Êu thÇu c«ng tr×nh, lÇn l−ît bÞ xö báng kh«ng. Do ®ã, lo l¾ng cña 90% quÇn ph¹t 8 ®Õn 15 n¨m tï. §¸ng ra “ba toµ chóng nh©n d©n ®èi víi phßng ngõa tham « lín” bÞ ®¹p ®æ, nh©n d©n ®Þa tham nhòng lµ mét c¶nh b¸o, ®¸ng ®Ó ph−¬ng ph¶i në mµy në mÆt, phÊn khëi. Côc phßng ngõa tham nhòng quèc gia Kh«ng ngê, n»m ngoµi dù tÝnh, ph¶n xem xÐt. øng cña hä l¹i t−¬ng ®èi thê ¬. §iÒu tra V× sao cã 57,5% ng−êi cho r»ng Côc s©u h¬n vÒ nguyªn do, c¶m th¸n cña mét phßng ngõa tham nhòng quèc gia “viÖc c«ng chøc l©u n¨m lµ: Quan tham bÞ ®¹p lµm khã thay ®æi ®−îc g×”, 33,4% ng−êi ®æ, quan míi lªn nhËm chøc, t¸c phong cã th¸i ®é dÌ chõng? T¹m thêi kh«ng nãi vÉn nh− cò khã cã thÓ thay ®æi. Mét vµi ®Õn tÇm quan träng vµ tÝnh cÊp thiÕt n«ng d©n mÊt ®Êt nãi: LËt ®æ quan tham, cña viÖc thµnh lËp Côc phßng chèng quan míi lªn thay, tiÒn båi th−êng ruéng tham nhòng quèc gia, ë ®©y, chóng ta ®Êt tiÕp tôc bÞ ®ôc khoÐt, còng vËy mµ cÇn ®i s©u suy nghÜ mét vÊn ®Ò, sau khi th«i. Hai hé c− d©n bÞ nguyªn BÝ th− quÇn chóng nh©n d©n mÊt ®i lßng tin ®èi thµnh uû ®Ých th©n chØ huy c−ìng Ðp ph¸ víi c«ng t¸c chèng tham nhòng sÏ ®em dì ph¶n ¸nh: “BÝ th− ¸c b¸” bÞ ngåi tï l¹i hËu qu¶ g×? Chóng ta cµng cÇn nhËn nh−ng kh«ng tr¶ l¹i ®−îc c«ng b»ng cho thøc s©u s¾c tÝnh gian khæ vµ tÇm quan chóng t«i, kh«ng ®Òn bï ®−îc thiÖt h¹i träng cña c«ng t¸c chèng tham nhòng cho chóng t«i, ch¼ng cã ý nghÜa g× c¶? sau ®¹i héi XVI, do ®ã, chóng ta cµng Trong con m¾t cña quÇn chóng nh©n cÇn theo yªu cÇu cña tinh thÇn ®¹i héi d©n, viÖc lËt ®æ quan chøc tham nhòng XVII, thËt lßng triÓn khai ®Êu tranh vµ thay ®æi quan chøc míi chØ lµ ®æi chñ chèng tham nhòng. nh©n cña chøc vô ®ã, kh«ng cã liªn quan g× ®Õn lîi vµ h¹i cña quÇn chóng nh©n d©n. nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 18
  13. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… Do ®ã, chóng t«i muèn khi ®iÒu tra n¨m gÇn ®©y, tØnh An Huy cã 18 bÝ th− trªn m¹ng vÊn ®Ò x· héi quÇn chóng huyÖn (khu) uû bÞ ®iÒu tra v× mua quan nh©n d©n quan t©m nhÊt, thÓ hiÖn râ b¸n chøc vµ nhËn hèi lé. Khi phãng viªn trong tr×nh tù vÊn ®Ò x· héi quÇn chóng tiÕn hµnh ®iÒu tra nh÷ng huyÖn nµy nh©n d©n quan t©m nhÊt, tham nhòng trong thêi gian gÇn ®©y l¹i ph¸t hiÖn bÞ “rít h¹ng” rÊt nhiÒu. Do ®ã, cã ng−êi mét mÆt quan chøc tham nhòng ®Ó l¹i c¨n cø vµo ®ã ®−a ra kÕt luËn vÊn ®Ò nhiÒu dÊu tÝch xÊu, mét mÆt ®¹i ®a sè tham nhòng cña Trung Quèc chuyÓn c¸n bé tuy ®· ph¸t gi¸c tõ sím nh−ng l¹i biÕn tèt râ rÖt. Khi ®ã, chóng t«i còng gi÷ th¸i ®é im lÆng. VÝ dô nguyªn BÝ th− c¶m thÊy rÊt kú l¹, vÉn cho r»ng ®èi huyÖn uû huyÖn §Þnh ViÔn TrÇn TriÖu t−îng ®iÒu tra trªn m¹ng cã tÝnh côc bé, Phong, trong nhiÖm kú 4 n¨m mua quan kh«ng cã tÝnh réng r·i. Sau khi ®äc bµi b¸n t−íc nhËn hèi lé h¬n 9 triÖu NDT. ë phãng sù cña phãng viªn m¹ng Nh©n huyÖn §Þnh ViÔn, biÖt hiÖu “TrÇn tû d©n, chóng t«i cho r»ng ®©y ®óng lµ phó” hang cïng ngâ hÎm ®Òu ®· biÕt tõ ph¶n ¸nh “t©m lý ng−îc” cña quÇn l©u, ®ñ ®Ó bao nhiªu n¨m kh«ng cã ng−êi chóng nh©n d©n. QuÇn chóng nh©n d©n tè c¸o? ThËm chÝ, Uû ban KiÓm tra kû luËt huyÖn ®· n¾m ®−îc chøng cø kh«ng vui mõng ®èi víi viÖc quan chøc nguyªn BÝ th− h−¬ng Trai Lang Chu Gia tham nhòng bÞ lËt ®æ, ®©y còng chÝnh lµ Ng©n ®−a hèi lé cho TrÇn TriÖu Phong thiÕu sãt vµ kh«ng ®Çy ®ñ trong ®Êu vÉn gi÷ th¸i ®é “im lÆng kh«ng b×nh tranh chèng tham nhòng cña Trung Quèc. Lµm thÕ nµo míi cã thÓ khiÕn th−êng”. Mét sè c¸n bé huyÖn Oa D−¬ng, quÇn chóng nh©n d©n vui mõng víi viÖc khu DÜnh §«ng, huyÖn §Þnh ViÔn khi tham quan « l¹i bÞ lËt ®æ? Nãi c¸ch kh¸c, nãi chuyÖn víi phãng viªn cho biÕt, theo lµm thÕ nµo ®Ó tiÕn hµnh ®Êu tranh thÓ chÕ hiÖn hµnh, “møc ®é tËp quyÒn” chèng tham nhòng ®Õn cïng? CÇn ph¶i cña BÝ th− huyÖn (khu) uû rÊt cao, tõ chØnh ®èn, xo¸ bá triÖt ®Ó, toµn diÖn ®èi viÖc ®Ò b¹t tuyÓn dông c¸n bé cho ®Õn víi “kiÒng ba ch©n” cña tham quan « l¹i - quyÕt s¸ch c¸c c«ng tr×nh lín ®Òu ®−îc bÝ r¾c rèi phøc t¹p, lµm ®iÒu ¸c, h¹i n−íc th− nãi “mét tiÕng lµ xong”. rÊt nhiÒu h¹i d©n, trë vÒ chÝnh nghÜa, tr¶ l¹i c«ng c¸n bé trong lßng bÊt m·n, song l¹i sî b»ng, khiÕn cho quÇn chóng nh©n d©n “®¾c téi víi bÝ th−” nªn ®Òu “im lÆng”. ®−îc an ñi tháa ®¸ng, ®−îc lîi Ých thùc tÕ RÊt nhiÒu n«ng d©n huyÖn DÜnh Th−îng, cô thÓ, ®−îc khuyÕn khÝch trùc tiÕp tõ huyÖn §Þnh ViÔn, huyÖn Oa D−¬ng phÉn viÖc bÞ lËt ®æ cña tham quan « l¹i. Còng né nãi: “Lµm quan“ cã hai lo¹i “gi¶ hå chÝnh lµ lµm cho ®Êu tranh chèng tham ®å“, cÊp d−íi “gi¶ hå ®å“ ®èi víi viÖc nhòng vµ lîi Ých thiÕt th©n cña quÇn cÊp trªn nhËn hèi lé tham «; l·nh ®¹o chóng nh©n d©n g¾n kÕt víi nhau. “gi¶ hå ®å“ ®èi víi viÖc lµm gi¶ dèi cña cÊp d−íi. RÊt nhiÒu c¸n bé c¬ së còng T¹p chÝ “Liªu väng” sè 25 n¨m 2005 thõa nhËn, hiÖn nay Ýt cã phª b×nh cña ®¨ng bµi cña mét phãng viªn, viÕt vÒ l·nh ®¹o ®èi víi cÊp d−íi, cµng thiÕu phª viÖc 18 bÝ th− huyÖn (khu uû) bÞ lËt ®æ, b×nh cña cÊp d−íi víi cÊp trªn. nh©n d©n v× sao kh«ng vui mõng.Vµi nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 19
  14. lý vÜ, l−u nh− qu©n lÜnh vùc cao c¶ nh− ®i häc, th¨ng chøc, 3. Nguy hiÓm cña tham nhòng rèt ch÷a bÖnh cøu ng−êi, thËm chÝ gia nhËp cuéc lµ bao nhiªu §¶ng, tham gia qu©n ®éi v.v… C¸c C¶i c¸ch më cöa ®Õn nay, sù lan trµn ngµnh nghÒ lòng ®o¹n lo¹i trõ nguyªn cña hiÖn t−îng tham nhung ®· trë thµnh t¾c ph¸p quy c¹nh tranh c«ng b»ng, thùc mét vÊn ®Ò næi bËt g©y khã kh¨n cho hiÖn giao dÞch thÞ tr−êng lòng ®o¹n; lÊy viÖc §CS Trung Quèc l·nh ®¹o c«ng cuéc quyÒn chÊp ph¸p ®Ó lµm giµu; ban x©y dùng hiÖn ®¹i ho¸. N¨m 1982, ®¹i ngµnh dÞch vô mang tÝnh sù nghiÖp lÊy héi XII cña §CS Trung Quèc ®· tõng ®Ò danh nghÜa “dÞch vô cã th−ëng”, lo¹n ®Æt cËp ®Õn nhiÖm vô trong 5 n¨m sau §¹i c¸c h¹ng môc c−ìng ®o¹t, lõa g¹t. héi thùc hiÖn viÖc chuyÓn biÕn tèt t¸c Nh÷ng hiÖn t−îng tham nhòng nµy phong cña §¶ng vµ kh«ng khÝ x· héi. ®· trë thµnh trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn GÇn 20 n¨m tr«i qua, cho dï §¶ng vµ cña kinh tÕ, ¶nh h−ëng ®Õn æn ®Þnh ChÝnh phñ nç lùc kh«ng ngõng chèng x· héi, lµm ph¸ ho¹i quan hÖ gi÷a §¶ng tham nhòng, song xu thÕ n¶y sinh lan víi quÇn chóng, uy hiÕp lín nhÊt ®e do¹ trµn cña hiÖn t−îng tham nhòng kh«ng ®Þa vÞ cÇm quyÒn cña §¶ng. TÝnh nh÷ng kh«ng ®−îc kiÒm chÕ cã hiÖu qu¶ nghiªm träng cña nã chñ yÕu biÓu hiÖn ë mµ h×nh thøc vµ néi dung tham nhòng 5 ph−¬ng diÖn d−íi ®©y. cßn ®¸ng kinh ng¹c vµ ngµy cµng ®a (1) T¹o thµnh sù l·ng phÝ nghiªm d¹ng ho¸. träng ®èi víi tµi nguyªn x· héi. Sù giao Chóng ta kh«ng thÓ coi th−êng sù dÞch gi÷a quyÒn lùc vµ tiÒn b¹c dÉn ®Õn thùc d−íi ®©y: Mét sè ng−êi lîi dông mäi tµi s¶n nhµ n−íc r¬i vµo tay t− nh©n, thñ ®o¹n phi ph¸p ®Ó ®ôc khoÐt tµi s¶n lµm c¨ng th¼ng thªm sù bÊt c«ng trong quèc gia, kh«ng ph¶i lµ tham « nhËn hèi x· héi; sù giao dÞch gi÷a quyÒn lùc vµ lé hµng tr¨m, hµng ngh×n NDT mµ lµ quyÒn lùc dÉn ®Õn t¹o thµnh tËp ®oµn chiÕm ®o¹t hµng triÖu, hµng tr¨m triÖu, lîi Ých, lµm suy yÕu chøc n¨ng chÝnh trÞ hµng tû NDT tµi s¶n x· héi; kh«ng ph¶i cña nhµ n−íc; sù giao dÞch gi÷a quyÒn lµ sù c©u kÕt lõa g¹t cña mét vµi ng−êi, lùc vµ t×nh c¶m riªng dÉn ®Õn sù cÇm trong vµ ngoµi ®¬n vÞ, trong vµ ngoµi ®Þa quyÒn tÇm th−êng vµ ngu dèt, lµm h¹ ph−¬ng, mµ lµ sù th«ng ®ång gi÷a trong thÊp n¨ng lùc l·nh ®¹o ®Êt n−íc; tham vµ ngoµi tØnh, h×nh thøc m¹ng liªn kÕt nhòng dÉn ®Õn chñ nghÜa quan liªu vµ trong vµ ngoµi n−íc ®Ó c−íp ®o¹t tµi s¶n; tiªu hao bªn trong quyÒn lùc, ¶nh h−ëng kh«ng ph¶i lµ t×m kiÕm c¸i tèt mét c¸ch ®Õn sù vËn hµnh b×nh th−êng cña bé lÐn lót mµ lµ t×m kiÕm tiÒn b¹c, mua b¸n m¸y nhµ n−íc. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy b»ng tiÒn c«ng (vËt t−) mét c¸ch c«ng ®Òu thÓ hiÖn sù l·ng phÝ nghiªm träng khai, thËm chÝ lµm ®Ñp b»ng tiÒn c«ng, tµi nguyªn x· héi, trë ng¹i cho sù ph¸t ch¬i g¸i b»ng tiÒn c«ng, v.v…; viÖc tèng triÓn lµnh m¹nh cña kinh tÕ, chÝnh trÞ tiÒn, nhËn hèi lé tr−íc ®©y chØ x¶y ra vµ x· héi. Ngµy 3 th¸ng 12 n¨m 2007, Së trong ph¹m vi “n«ng nghiÖp chuyÓn sang ThÈm tra c«ng bè th«ng tin r»ng, tõ phi n«ng nghiÖp, tuyÓn dông nh©n viªn, th¸ng 1 ®Õn th¸ng 10 n¨m 2007, c¬ quan ®Ò b¹t c¸n bé, nay ph¸t triÓn sang nhiÒu nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 20
  15. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… thÈm tra c¸c cÊp trong c¶ n−íc ®· ®iÒu thuËn tiÖn cho c¸c lo¹i “c«ng ty ®æi biÓn tra ra 204,4 tû NDT vi ph¹m ph¸p luËt, hiÖu” vµ c¸c kiÓu chiÕm h÷u tµi s¶n c«ng phi ph¸p. ®iÒu tra 22,5 tû NDT bÞ l·ng phÝ, thÊt tho¸t. Sau khi thÈm tra, chuyÓn cho c¬ L·nh ®¹o Tæng côc chèng tham « quan t− ph¸p, c¬ quan gi¸m s¸t kû luËt nhËn hèi lé ViÖn KiÓm s¸t nh©n d©n tèi 795 vô ¸n, liªn quan ®Õn 1059 ng−êi, sè cao ngµy 24 th¸ng 10 n¨m 2006 ®· nãi tiÒn liªn quan lµ 15,8 tû NDT. t¹i Héi nghÞ th−êng niªn lÇn thø nhÊt (2) ChiÕm ®o¹t tµi s¶n mµ nh©n d©n cña Héi Liªn hiÖp chèng tham nhòng lao ®éng Trung Quèc cÇn cï s¸ng t¹o quèc tÕ, phÇn lín téi tham «, hèi lé cña nªn. C¸c hµnh vi nh− tham «, nhËn hèi Trung Quèc tËp trung ë c¸c ngµnh nghÒ lé v.v… ®· trùc tiÕp biÕn tµi s¶n nhµ vµ ban ngµnh quyÒn lùc c«ng céng tËp n−íc, tµi s¶n tËp thÓ thµnh t− h÷u. C¸c trung, tiÒn tÖ tËp trung, thiÕu hôt tµi hµnh vi biÕn cña c«ng thµnh cña t− nh− nguyªn, møc ®é lòng ®o¹n cao nh− ®iÖn l¹m dông tiÒn, tµi s¶n khiÕn cho mét lùc, th«ng tÊn, sù nghiÖp c«ng céng, giao l−îng lín tµi s¶n cña Nhµ n−íc, tËp thÓ th«ng, gi¸o dôc, tiÒn tÖ. Do cã quyÒn lùc r¬i vµo tói mét sè Ýt ng−êi, dÉn ®Õn cã xö ph¹t qu¶n lý, tµi kho¶n tÝn dông, phª doanh nghiÖp nhiÒu n¨m liªn tiÕp bÞ lç, chuÈn ®iÒu phèi, gäi thÇu c«ng tr×nh, song gi¸m ®èc, x−ëng tr−ëng l¹i rÊt giµu gi¸m s¸t chÊt l−îng v.v… trë thµnh n¬i cã. C¸c hiÖn t−îng nh− dïng tiÒn c«ng ph¸t triÓn cao cña tham nhòng. N¨m ®Ó ¨n ch¬i l¹i gièng nh− mét lò chuét lín 2005, trong 5 lÜnh vùc vµ ngµnh nghÒ trong kho thãc cña nhµ n−íc, cña tËp thÓ, träng ®iÓm do Tæng côc chèng tham « mçi n¨m kh«ng biÕt ¨n hÕt bao nhiÒu må nhËn hèi léi ®iÒu tra, c¸c vô ¸n ®· bÞ h«i n−íc m¾t cña quÇn chóng lao ®éng. ®iÒu tra chiÕm tæng sè vô ¸n. Trong 5 Quan liªu, tham nhòng nghiªm träng n¨m tõ n¨m 2000, c¬ quan kiÓm s¸t trong mçi lÇn “sai lÇm” vµ mçi kho¶n Trung Quèc ®· ®iÒu tra xö lý h¬n “häc phÝ” l¹i lµm cho tµi s¶n tËp thÓ lªn 200.000 ng−êi ph¹m téi tham nhòng ®Õn hµng v¹n, hµng triÖu, hµng tû bÞ ®æi nh− tham «, nhËn hèi lé (Xem thªm chñ. Tham nhòng ®em l¹i sù suy gi¶m “NhËt b¸o kiÓm s¸t” ngµy 6 th¸ng 9 n¨m vÒ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm x· héi, tinh 2005), “Thêi b¸o tiÒn tÖ” cña Anh ngµy thÇn nghÜa vô vµ sù theo ®uæi gi¸ trÞ cña 28 th¸ng 9 n¨m 2005 viÕt, theo ®¸nh gi¸ chñ nghÜa sïng b¸i ®ång tiÒn khiÕn cho cña Bé Th−¬ng m¹i Trung Quèc, 4000 mét sè c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ ho¹t ®éng kinh quan chøc chÝnh phñ tham nhòng trong tÕ t×m tr¨m ph−¬ng ngh×n kÕ ®Ó trèn 20 n¨m qua, ®· tham « kho¶ng 50 tû thuÕ, lËu thuÕ; thªm vµo ®ã mét vµi c¬ USD, nh÷ng ng−êi nµy hÇu hÕt ®Òu quan vµ nh©n viªn thu thuÕ kh«ng lµm ®· trèn sang n−íc ch−a ký kÕt §iÒu −íc trßn tr¸ch nhiÖm sÏ dÉn ®Õn mét l−îng dÉn ®é víi Trung Quèc. Trung Quèc mçi lín thu nhËp tõ thuÕ cña nhµ n−íc bÞ n¨m cã kho¶ng 600 tû NDT ch¶y vµo c¸c thÊt tho¸t. Tµi s¶n quèc h÷u bÞ thÊt sßng b¹c ë n−íc ngoµi, trong ®ã kh«ng Ýt tho¸t nghiªm träng, còng chÝnh lµ do c¸c lµ quan chøc chÝnh phñ. hµnh vi tham nhòng ®· t¹o con ®−êng nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 21
  16. lý vÜ, l−u nh− qu©n (3) G©y trë ng¹i vµ ph¸ ho¹i tiÕn tr×nh hiÖn nay ngµy cµng sa sót chÝnh lµ do tham nhòng sa ®o¹ trong §¶ng thóc ®Èy. c¶i c¸ch cña Trung Quèc. Dïng quyÒn m−u lîi riªng, giao dÞch gi÷a quyÒn vµ (5) G©y nguy h¹i cho sù sèng cßn cña tiÒn lµ biÓu hiÖn chñ yÕu nhÊt cña hµnh §¶ng vµ Nhµ n−íc. Sù lan trµn cña vi tham nhòng, cã tÝnh tham lam vµ tÝnh hµnh vi tham nhòng cña c¸n bé l·nh ®¹o m¹o hiÓm rÊt lín. QuyÒn lùc mét khi §¶ng, chÝnh quyÒn khiÕn cho ®Þa vÞ vµ ®· kÕt hîp víi ®ång tiÒn, n¨ng l−îng ph¸ h×nh ¶nh cña §¶ng trong lßng quÇn ho¹i ®−îc phãng thÝch ra rÊt lín. C¸c chóng bÞ tæn h¹i nghiªm träng. Sù ñng phÇn tö tham nhòng ®Òu giái lîi dông hé cña nh©n d©n ®èi víi sù l·nh ®¹o cña c¸c lç hæng trong qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch, §¶ng còng suy yÕu nghiªm träng, ®iÒu ph¸p luËt ch−a kiÖn toµn trong qu¸ nµy cã thÓ thÊy ®−îc trong cuéc phong tr×nh c¶i c¸ch, t¹o thµnh sù hçn lo¹n ba chÝnh trÞ n¨m 1989. Do ®ã, sau cuéc trong trËt tù ph¸p luËt, kinh tÕ, x· héi, phong ba, §Æng TiÓu B×nh ®· nhÊn khiÕn cho chÝnh s¸ch c¶i c¸ch më cöa m¹nh: Cuéc b¹o lo¹n lÇn nµy, mét trong cña Trung −¬ng bÞ lµm biÕn d¹ng nh÷ng nguyªn nh©n lµ do sù n¶y sinh nghiªm träng trong thùc tiÔn, g©y trë cña hiÖn t−îng tham nhòng, khiÕn cho ng¹i nghiªm träng cho tiÕn tr×nh x©y mét bé phËn quÇn chóng mÊt lßng tin dùng vµ hiÖn ®¹i ho¸ kinh tÕ thÞ tr−êng ®èi víi §¶ng vµ ChÝnh phñ. Ngµy 21 x· héi chñ nghÜa. th¸ng 8 n¨m 1993, t¹i Héi nghÞ lÇn thø (4) Lµm xãi mßn ®¹o ®øc x· héi. hai Uû ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng, Hµnh ®éng cña quan chøc chÝnh phñ cã Giang Tr¹ch D©n ®· nªu râ: “HiÖn t−îng ¶nh h−ëng ®èi víi hµnh vi vµ th¸i ®é cña tham nhòng lµ mÇm ®éc x©m nhËp vµo quÇn chóng nh©n d©n. NÕu c¸n bé §¶ng, c¬ thÓ lµnh m¹nh cña c¬ quan §¶ng vµ chÝnh quyÒn chØ m−u cÇu lîi Ých, tham « Nhµ n−íc. NÕu chóng ta xem th−êng, nã nhËn hèi lé trë thµnh t¸c phong sÏ khiÕn sÏ lan trµn réng r·i, sÏ ch«n vïi §¶ng, cho lèi sèng x· héi h−íng tíi con ®−êng ch«n vïi chÝnh quyÒn nh©n d©n, ch«n xÊu “tÊt c¶ chØ v× tiÒn”; nÕu c¸n bé c¬ vïi sù nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸ XHCN”. Mµ quan §¶ng, chÝnh quyÒn thÝch ph« hiÖn thùc kh¸ch quan lµ, tham nhòng tr−¬ng, sèng xa xØ sÏ t¹o nªn lèi sèng ®ang g©y h¹i cho sù sèng cña §¶ng vµ xÊu xa hoa l·ng phÝ trong toµn x· héi; Nhµ n−íc. C¨n bÖnh nan y kh«ng gi¶i nÕu c¸n bé §¶ng, chÝnh quyÒn theo ®uæi quyÕt ®−îc ch¾c ch¾n hËu qu¶ sÏ kh«n cïng. lèi sèng cæ hñ bãc lét giai cÊp, tha ho¸ hñ b¹i, tÊt sÏ dÉn ®Õn bÞ b¹i ho¹i vÒ ®¹o ®øc Tr−íc hiÖn t−îng tham nhòng téi lçi cña toµn x· héi; VÊn ®Ò næi cém nh− chång chÊt to lín, ®«ng ®¶o nh©n d©n l¹i dïng quyÒn ®Ó m−u lîi riªng, chñ nghÜa nh¾m m¾t lµm ng¬, im lÆng, thËm chÝ quan liªu cña c¬ quan §¶ng cßn, th× mÊt c¶m gi¸c. V× sao? Thùc chÊt trong chÝnh quyÒn nµo, lèi sèng x· héi nµo th× lßng mçi mét quan chøc ®Òu rÊt râ. nhÊt ®Þnh còng khã thùc hiÖn tèt. §¹o Trong d©n sè toµn thÕ giíi, ng−êi Trung ®øc x· héi cña Trung Quèc giai ®o¹n Quèc lµ mét d©n téc cã tÝnh nhÉn n¹i cao nhÊt. Ng−êi Trung Quèc mét khi kh«ng nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 22
  17. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… thÓ nhÉn n¹i ®−îc n÷a, søc bïng næ cña lín, quan träng trong c¸c lÜnh vùc giao sù ph¶n kh¸ng do nã sinh ra, vÒ c¬ b¶n th«ng, x©y dùng x¶y ra qu¸ nhiÒu, ph¶i cã thÓ cã ®−îc hiÖu qu¶ nh− mong ®îi. t¨ng c−êng gi¸m s¸t, hoµn thiÖn chÕ ®é, §»ng sau sù v« c¶m ®èi víi hiÖn t−îng bÞt lç hæng, gi¶m tham nhòng tõ tËn gèc tham nhòng quyÒn lùc cña nh©n d©n rÔ. Trung Quèc lµ sù nhÉn n¹i. NÕu tham T×nh h×nh thùc tÕ lµ, Gi¸m ®èc Së nhòng quyÒn lùc tiÕp tôc t¨ng lªn. Giao th«ng liªn tôc x¶y ra chuyÖn. Trong Chóng t«i kh«ng thÓ kh«ng c¶nh b¸o sù vßng nöa th¸ng ®Çu khi Quèc héi vµ Héi ph¶n kh¸ng trong im lÆng cña quÇn nghÞ ChÝnh trÞ hiÖp th−¬ng häp vµo n¨m chóng nh©n d©n - sù tÊn c«ng ®èi víi 2004, Chñ tÞch héi ®ång C«ng ty tr¸ch chÝnh quyÒn §CS Trung Quèc. nhiÖm h÷u h¹n Ph¸t triÓn ®−êng cao tèc tØnh Hµ Nam §ång Ng«n B¹ch bá trèn, III. Sù THIÕU HôT THÓ CHÕ HAY Lµ Gi¸m ®èc Së Giao th«ng tØnh Giang T« THIÕU LùC TRONG C¤NG T¸C CHèNG Ch−¬ng TuÊn Nguyªn bÞ tuyªn bè c¸ch THAM NHòNG: Sù LùA CHäN NG¡N chøc, Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ C«ng ty CHÆN THAM NHòNG tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cao tèc Kinh L« 1. Chèng tham nhòng cã sù thiÕu tØnh Giang T« V−¬ng V¨n CÈm bÞ ®×nh hôt rÊt lín c¶ vÒ thÓ chÕ lÉn møc ®é chØ c«ng t¸c vµ ®iÒu tra, Gi¸m ®èc Së Giao th«ng tØnh An Huy V−¬ng H−ng §Ó t×m ra ®èi s¸ch chèng tham nhòng, Nghiªu bÞ c¸ch chøc vµ lËp hå s¬ ®iÒu tra. chóng ta xem xÐt ba thùc tÕ trong ®êi Ngay sau ®ã, l¹i cã th«ng tin Phã Côc sèng chÝnh trÞ. tr−ëng Côc Giao th«ng thµnh phè B¾c (1) Cã c¶m gi¸c Gi¸m ®èc Së Giao Kinh TÊt Ngäc TØ bÞ b¾t giam theo luËt, th«ng kh«ng g©y ra chuyÖn míi lµ vÊn Gi¸m ®èc Së Giao th«ng tØnh H¾c Long ®Ò. T¹i Héi nghÞ toµn quèc lÇn thø V Uû Giang Tr−¬ng ThiÕt Qu©n bÞ c¸ch chøc. ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng tæ V× thÕ, cã ng−êi ®éc miÖng nãi, Gi¸m ®èc chøc n¨m 2003, Tæng BÝ th− Hå CÈm Së Giao th«ng kh«ng g©y ra chuyÖn míi §µo chØ ra r»ng, kÓ tõ n¨m 1996, trong lµ vÊn ®Ò. c¶ n−íc cã 26 c¸n bé cÊp Së (Côc) cña Së (2) Néi bé kh«ng ®oµn kÕt, ®Êu tè (Côc) Giao th«ng thuéc 13 tØnh do vÊn ®Ò nhau tham nhòng: niÒm vui hay nçi kinh tÕ mµ bÞ xÐt xö, thËm chÝ cã ®Þa buån. Ngµy 8 – 3 – 2005, B¸o Thanh ph−¬ng liªn tiÕp mÊy nhiÖm kú ®Òu n¶y niªn Trung Quèc ®−a tin, ng−êi giµu sinh vÊn ®Ò. Nguyªn nh©n c¨n b¶n chÝnh nhÊt Lan Ch©u Tr−¬ng Quèc Ph−¬ng lµ ë chç vÉn tån t¹i nh÷ng lç hæng trªn sau khi bÞ c¸c ban ngµnh h÷u quan thùc c¸c ph−¬ng diÖn thÓ chÕ ®Çu t− tiÒn tÖ, hiÖn biÖn ph¸p c−ìng chÕ, chÊn ®éng chÕ ®é kªu gäi thÇu, chÕ ®é xÐt duyÖt ®· nhanh chãng kÐo theo sù xuÊt hiÖn hµnh chÝnh vµ chÕ ®é c¸n bé nh©n sù cña hiÖu øng “®«min«”, bao gåm rÊt v.v… nhiÒu quan chøc nh− nguyªn BÝ th− ThÞ T¹i Héi nghÞ c«ng t¸c liªm chÝnh lÇn uû V−¬ng Qu©n, nguyªn ThÞ tr−ëng thø III cña Quèc vô viÖn, Thñ t−íng ¤n Tr−¬ng Ngäc ThuÊn v.v… cã liªn quan Gia B¶o còng chØ ra r»ng: Nh÷ng vô ¸n nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 23
  18. lý vÜ, l−u nh− qu©n trong vô ¸n ®ã liªn tiÕp bÞ thÊt thÕ. RÊt m×nh, ®em lÔ vËt hËu hÜnh ®Õn th¨m nhiÒu quan chøc cña Lan Ch©u ®Òu cho viÕng «ng ta. ¤ng ta kh«ng tõ mét viÖc r»ng, sù b¹i lé cña vô ¸n tham nhòng ¸c nµo mµ kh«ng lµm, nh−ng «ng ta nµy lµ do viÖc kh«ng ®oµn kÕt gi÷a c¸c kh«ng nh÷ng kh«ng ph¶i chÞu nh÷ng chÕ c¸n bé. tµi ph¸p luËt, mµ ng−îc l¹i c¸c c¬ quan chuyªn chÝnh nhµ n−íc cßn trë thµnh Bµi viÕt nãi, nh×n bÒ ngoµi, qu¶ thËt c«ng cô cña «ng ta. ¤ng ta ®−îc gäi lµ nh÷ng sãng giã trong vô ¸n chèng tham “kÎ cÇm ®Çu tæ chøc ngÇm” cña nguyªn nhòng trªn quan tr−êng Lan Ch©u nµy BÝ th− TØnh uû L−u Ph−¬ng Nh©n. ®−îc lîi tõ viÖc “mÊt ®oµn kÕt néi bé” gi÷a c¸c quan chøc. NÕu kh«ng ph¶i lµ Tõ n¨m 1993 ®Õn n¨m 2002, chØ vÎn v× gi÷a nguyªn ThÞ tr−ëng Tr−¬ng Ngäc vÑn trong vßng 10 n¨m, TrÇn L©m mét ThuÊn vµ nguyªn BÝ th− V−¬ng Qu©n b−íc ®· trë thµnh «ng chñ lín, n¾m x¶y ra m©u thuÉn, dÉn ®Õn viÖc Tr−¬ng trong tay h¬n 10 doanh nghiÖp ë thµnh Ngäc ThuÊn kh«ng tróng cö trong cuéc phè Quý D−¬ng. ¤ng ta cßn cã 3 toµ biÖt bá phiÕu biÓu quyÕt t¹i §¹i héi ®¹i biÓu thù ë Th−îng H¶i, 1 toµ biÖt thù ë nh©n d©n, th× e r»ng Tr−¬ng Ngäc Qu¶ng Ch©u, 1 toµ biÖt thù ë Quý D−¬ng. ThuÊn còng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i göi ë Quý D−¬ng cßn cã hai c¨n hé sang nh÷ng tµi liÖu cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò viträng n÷a. Mét c¨n chuyªn ®Ó cho L−u ph¹m quy ®Þnh cña V−¬ng Qu©n lªn Uû Ph−¬ng Nh©n hÑn hß víi t×nh nh©n, mét ban KiÓm tra kû luËt Trung −¬ng. Vµ c¨n ®Ó cho nguyªn Gi¸m ®èc Ng©n hµng nÕu nh− kh«ng ph¶i v× viÖc tiÕp tôc ®iÒu th−¬ng m¹i tØnh hä Lý sö dông. T×nh tra vô ¸n Tr−¬ng Quèc Ph−¬ng ®· liªn nh©n cña «ng ta cã ®Õn mÊy ng−êi. Mçi ®íi ®Õn tÊm mµn ®en tèi giao dÞch quyÒn lÇn ®¸nh b¹c ë Ma Cao th× lªn ®Õn hµng - tiÒn kh¸c, th× Tr−¬ng Ngäc ThuÊn ®¹i chôc triÖu ®ång. §iÒu cµng khiÕn mäi kh¸i còng cã thÓ rót lui an toµn cïng víing−êi kh«ng thÓ t−ëng t−îng næi lµ «ng viÖc tè c¸o V−¬ng Qu©n. §−êng d©y ta th−êng hay khoe khoang tr−íc mÆt tham nhòng rèi r¾m phøc t¹p, c¸c m¾t mäi ng−êi r»ng: “C¸c «ng cã tin kh«ng? xÝch mãc nèi chÆt chÏ víi nhau cuèi cïng T«i chØ cÇn gäi ®iÖn b¶o L−u Ph−¬ng ®· ®−a mét nhãm tham quan ra tr−íc Nh©n ®Õn th× «ng ta sÏ lËp tøc ®Õn ngay”. vµnh mãng ngùa. Xem ra, nh÷ng vô ¸n Qu¶ nhiªn, chØ mét l¸t sau, L−u Ph−¬ng tham nhòng ®»ng sau tÊm mµn ®en tèi Nh©n ®Õn thËt. Mäi ng−êi cßn ph¸t hiÖn, cã thÓ ®−îc ®−a ra ¸nh s¸ng ph¶i thËt sù ai muèn gi÷ chøc vô g×, chØ cÇn TrÇn c¶m ¬n “sù mÊt ®oµn kÕt néi bé” cña mét L©m nãi cã thÓ, th× c¬ b¶n lµ ®· ch¾c nhãm nhá c¸n bé Lan Ch©u. ch¾n 9, 10 phÇn råi. TrÇn L©m vµ L−u (3) QuyÒn lùc cña “nh÷ng kÎ cÇm Ph−¬ng Nh©n ch¼ng hä hµng th©n thÝch ®Çu” tæ chøc x· héi ®en. ë Quý D−¬ng, g×, vËy th× v× cí g× mµ ®−êng ®−êng lµ tõng cã mét ng−êi kú dÞ tªn lµ TrÇn L©m. mét BÝ th− TØnh uû l¹i bÞ mét tªn l−u ¤ng ta ch−a tõng gi÷ bÊt cø mét chøc vô manh v« ®¹o xá mòi d¾t ®i? Vèn dÜ, vî nµo c¶, nh−ng cø mçi dÞp lÔ tÕt, mét sè hai cña L−u Ph−¬ng Nh©n - mét thî lµm quan chøc lín nhá ®Òu kh«ng ng¹i h¹ ®Çu t¹i Kh¸ch s¹n Quý Ch©u – tªn lµ nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 24
  19. §¶ng cÇm quyÒn vµ tham nhòng quyÒn lùc… TrÞnh Mç Mç víi TrÇn L©m lµ mét cÆp l¾ng trong néi bé §¶ng h×nh thµnh mét t×nh nh©n. TrÇn L©m ®· hiÕn ng−êi t×nh “giai cÊp quý téc” xa rêi quÇn chóng cña m×nh cho L−u Ph−¬ng Nh©n, ®ång nh©n d©n. §©y chÝnh lµ mét nguyªn thêi cßn biÕu L−u Ph−¬ng Nh©n 120.000 nh©n quan träng khiÕn cho ë Trung NDT vµ gÇn 10.000 USD, còng nh− tÆng Quèc hiÖn nay vÉn rÊt dÔ x¶y ra vµ x¶y ra nhiÒu vô ¸n tham nhòng. TrÞnh Mç Mç h¬n 1.000.000 NDT d−íi h×nh thøc quµ TÕt. TrÇn L©m ®· dïng 2. Nguån gèc cña tham nhòng lµ ë chiªu bµi nµy ®Ó thao tóng L−u Ph−¬ng ®©u Nh©n. §Ó ng¨n chÆn tham nhòng mét c¸ch Tõ sù thËt kÓ trªn cã thÓ thÊy r»ng, cã hiÖu qu¶, t×m ra biÖn ph¸p chèng c«ng t¸c chèng tham nhòng ë Trung tham nhòng ë Trung Quèc, chóng ta t×m Quèc trong giai ®o¹n hiÖn nay thiÕu hôt hiÓu mét chót vÒ hµm nghÜa vµ nguån c¶ vÒ thÓ chÕ lÉn møc ®é, thÓ hiÖn râ gèc cña tham nhòng. rµng cã sù chªnh lÖch. Th«ng th−êng mµ Tham nhòng chñ yÕu lµ mét kh¸i nãi, §¶ng Céng s¶n l·nh ®¹o ®Êt n−íc, niÖm chÝnh trÞ, th−êng chØ hµnh vi vËn Nhµ n−íc n¾m vµ khèng chÕ mét l−îng dông kh«ng chÝnh ®¸ng quyÒn lùc c«ng lín tµi s¶n vµ tµi nguyªn cña ®Êt n−íc, céng ®Ó m−u cÇu lîi Ých c¸ nh©n. XÐt vÒ c¸n bé §¶ng vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp kinh tÕ häc, tham nhòng lµ hµnh vi nh©n n¾m vµ cã trong tay c¸c quyÒn lùc hµnh viªn c«ng chøc chÝnh phñ víi t− c¸ch lµ chÝnh. V× thÕ, sÏ cã thÓ xuÊt hiÖn hai con ng−êi lý tÝnh lîi dông quyÒn lùc c«ng kh¶ n¨ng: mét lµ, Nhµ n−íc hoÆc c¸n bé céng ®Ó giµnh t− lîi c¸ nh©n mµ ch−a §¶ng, chÝnh quyÒn cã thÓ lµ “ng−êi phôc ®−îc sù ®ång ý cña ng−êi uû th¸c trong vô”, sö dông nguån tµi nguyªn vµ quyÒn m«i tr−êng chÕ ®é nhÊt ®Þnh. XÐt tõ gãc lùc m×nh cã ®Ó cung cÊp nh÷ng dÞch vô ®é ph¸p luËt, tham nhòng chñ yÕu lµ c«ng céng cho ®¹i chóng trong x· héi, hµnh vi ph¹m téi vi ph¹m quy ®Þnh ph¸p phôc vô nh©n d©n. Hai lµ, Nhµ n−íc luËt cña nh©n viªn c«ng chøc nhµ n−íc hoÆc c¸n bé l·nh ®¹o §¶ng, chÝnh quyÒn nh− tham «, nhËn hèi lé v.v... VÊn ®Ò cã thÓ biÕn thµnh “kÎ c−íp bãc”, sö dông tham nhòng trong lÜnh vùc chÝnh trÞ cã nguån tµi nguyªn vµ quyÒn lùc m×nh cã quan hÖ hÕt søc mËt thiÕt víi kinh tÕ häc, ®Ó m−u cÇu t− lîi cho m×nh hoÆc tËp thÓ, kh«ng chØ vÊn ®Ò tham nhòng chÝnh trÞ ®i theo h−íng ®èi lËp víi nh©n d©n. ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan träng trong Trong t×nh h×nh th«ng tin kh«ng ®Çy ®ñ nghiªn cøu kinh tÕ häc, mµ kh¸i niÖm vµ quyÒn lùc kh«ng ®Çy ®ñ, tøc lµ võa tham nhòng ®· ®−îc më réng vµo trong thiÕu ®é c«ng khai vµ minh b¹ch ®èi víi lÜnh vùc kinh tÕ häc. th«ng tin c«ng céng, võa thiÕu sù khèng §Þnh nghÜa cña nh÷ng nhµ chÝnh trÞ chÕ vµ gi¸m s¸t ®èi víi quyÒn lùc c«ng häc n−íc ngoµi ®èi víi tham nhòng. (1) céng, nÕu tÝnh kh¶ n¨ng cña c¸i sau §Þnh nghÜa lÊy c«ng chøc lµm cèt lâi, cho cµng lín, th× tÝnh kh¶ n¨ng cña c¸i tr−íc r»ng nÕu mét quan chøc chÝnh phñ nhËn cµng nhá. §iÒu nµy cã thÓ lý gi¶i ®−îc hèi lé, lµm c¸i viÖc mµ anh ta kh«ng cã t¹i sao n¨m 1956, Mao Tr¹ch §«ng l¹i lo nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 25
  20. lý vÜ, l−u nh− qu©n chøc tr¸ch lµm, hoÆc v× lý do kh«ng ®· ®Þnh trong trËt tù thèng trÞ, lµ sù chÝnh ®¸ng sö dông hµnh vi hîp ph¸p x©m ph¹m ®èi víi lîi Ých x· héi còng nh− th× anh ta chÝnh lµ ®· tham nhòng. (2) ®èi víi lîi Ých chØnh thÓ cña giai cÊp §Þnh nghÜa lÊy thÞ tr−êng lµm cèt lâi. thèng trÞ. (4) XÐt vÒ ngo¹i diªn lµ chØ Theo quan ®iÓm nµy, mét quan chøc nh÷ng vÊn ®Ò xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh tham nhòng chÝnh lµ mét th−¬ng nh©n, cÇm quyÒn cña §¶ng cã ®Þa vÞ cÇm anh ta coi chøc quyÒn lµ nguån vèn ®Ó quyÒn. XÐt vÒ néi hµm, mét lµ chØ c¸ m−u lîi c¸ nh©n, tøc lµ c¸i gäi lµ “nguån nh©n lîi dông quyÒn lùc c«ng céng ®Ó tµi nguyªn quyÒn lùc”, lîi Ých thu ®−îc m−u cÇu lîi Ých c¸ nh©n, còng cã nghÜa nhiÒu hay Ýt ®−îc quyÕt ®Þnh bëi gi¸ c¶ lµ, tham nhòng chÝnh lµ sù biÕn chÊt cña thÞ tr−êng, tøc lµ dÞch vô mµ chÝnh phñ quyÒn lùc; hai lµ chØ hµnh vi vi ph¹m cã thÓ cung cÊp ®−îc vµ yªu cÇu cña ®¹o ®øc x· héi, ph¸p luËt vµ quy ph¹m x· héi ®èi víi dÞch vô nµy. (3) §Þnh truyÒn thèng cña c¸ nh©n trong lÜnh vùc nghÜa lÊy c«ng Ých lµm cèt lâi. Quan c«ng céng vµ lÜnh vùc t− nh©n. (5) C¸i ®iÓm nµy cho r»ng, lîi Ých chung cña hÖ gäi lµ tham nhòng chÝnh trÞ lµ chØ mét thèng trËt tù c«ng céng vµ c«ng d©n cao kiÓu hµnh vi g©y tæn h¹i ®èi víi ®Êt n−íc h¬n lîi Ých ®Æc thï, v× lîi Ých ®Æc thï mµ vµ x· héi. Nã lµ mét kÕt cÊu hÖ thèng ®a x©m ph¹m ®Õn lîi Ých chung th× chÝnh lµ chiÒu, Ýt nhÊt bao gåm mét sè m¾t xÝch tham nhòng. d−íi ®©y: (1). Tham nhòng chÝnh trÞ cã ®èi t−îng x¸c ®Þnh. §ã chÝnh lµ quan §Þnh nghÜa cña häc gi¶ trong n−íc ®èi chøc hoÆc c«ng chøc cña chÝnh phñ, bao víi tham nhòng. (1) MÆt ®èi lËp cña liªm gåm nh÷ng ng−êi g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm chÝnh chÝnh lµ tham nhòng. Vèn dÜ, hµm lËp ph¸p vµ chÊp ph¸p, cã quyÒn lùc hîp nghÜa cña tham nhòng (hñ b¹i) lµ chØ ph¸p ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô lËp ph¸p thÓ h÷u c¬ do t¸c ®éng cña vi sinh vËt vµ chÊp ph¸p. (2). Tham nhòng chÝnh trÞ mµ dÉn ®Õn viÖc chøc n¨ng th«ng lµ mét kiÓu hµnh vi ¨n hèi lé, lµm ®iÒu th−êng bÞ ph¸ ho¹i hoÆc bÞ mÊt ®i. Dïng ph¹m ph¸p. (3). Tham nhòng chÝnh trÞ trong chÝnh trÞ, tham nhòng lµ chØ viÖc lµ lÊy sù kÕt hîp gi÷a quyÒn lùc vµ tiÒn vËn dông quyÒn lùc chÝnh trÞ ®· ®i ng−îc b¹c lµm ®iÒu kiÖn nÒn t¶ng, nã thÓ hiÖn l¹i víi chuÈn mùc ph¸p luËt, xa rêi lîi lµ qu¸ tr×nh logic tõ quyÒn lùc chuyÓn Ých cña toµn thÓ nh©n d©n, quyÒn lùc mµ ho¸ thµnh tiÒn b¹c, vµ tõ tiÒn b¹c tha nh©n d©n trao cho biÕn thµnh c«ng cô ho¸ thµnh quyÒn lùc. cña c¸ nh©n m×nh hoÆc cña thiÓu sè ng−êi m−u lîi. (2) XÐt vÒ gãc ®é chÝnh trÞ Tham nhòng mµ chóng ta nãi ®Õn ë häc, tham nhòng lµ chØ sù sa ®o¹ biÕn ®©y lµ chØ tham nhòng chÝnh trÞ. Tham chÊt vÒ t− t−ëng, hµnh vi, còng nh− nhòng chÝnh trÞ lµ mét hiÖn t−îng x· héi nh÷ng mê ¸m, hçn lo¹n trªn c¸c ph−¬ng cã tÝnh tæng hîp, liªn quan ®Õn nhiÒu diÖn nh− tæ chøc, c¬ cÊu, biÖn ph¸p v.v… nh©n tè nh− chÕ ®é, ®¹o ®øc, kinh tÕ, (3) Tham nhòng lµ chØ hµnh vi vi ph¹m quyÒn lùc, v¨n ho¸ v.v… Nh×n tõ gãc ®é chøc tr¸ch cña ng−êi c¸n bé, lµ sù lÖch chÕ ®é chÝnh trÞ, tham nhòng chÝnh trÞ h−íng khái quü ®¹o quy ph¹m hµnh vi chÝnh lµ sù tha ho¸ biÕn chÊt vÒ chÝnh nghiªn cøu trung quèc sè 7 (86) - 2008 26
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2