intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: "Đánh giá thực trạng chính sách quản lý ngoại hối ở Việt Nam trong thời gian qua và những giải pháp kiến nghị"

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

85
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong bối cảnh toàn cầu hoá, các giao dịch kinh tế và phi kinh tế giữa các quốc gia và lãnh thổ ngày càng phát triển. Theo đó, các giao dịch tiền tệ quốc tế cũng sôi động và không ngừng phát triển. Mỗi quốc gia đều có đồng tiền riêng của mình. Đồng tiền ấy tượng trưng cho chủ quyền quốc gia.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Đánh giá thực trạng chính sách quản lý ngoại hối ở Việt Nam trong thời gian qua và những giải pháp kiến nghị"

  1. Đề tài: "Đánh giá thực trạng chính sách quản lý ngoại hối ở Việt Nam trong thời gian qua và những giải pháp kiến nghị"
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Më ®Çu Trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸, c¸c giao dÞch kinh tÕ vµ phi kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia vµ l·nh thæ ngµy cµng ph¸t triÓn. Theo ®ã, c¸c giao dÞch tiÒn tÖ quèc tÕ còng s«i ®éng vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Mçi quèc gia ®Òu cã ®ång tiÒn riªng cña m×nh. §ång tiÒn Êy t­îng tr­ng cho chñ quyÒn quèc gia. C¸c chøc n¨ng cña ®ång tiÒn quèc gia nh­ ph­¬ng tiÖn trao ®æi, thanh to¸n, cÊt tr÷… chØ cã gi¸ trÞ trong ph¹m vi quèc gia ®ã. Ra khái l·nh thæ quèc gia, ®ång b¶n tÖ ph¶i thÝch nghi víi nh÷ng quy ®Þnh vµ th«ng lÖ quèc tÕ míi cã t¸c dông trao ®æi. §Ó b¶o vÖ chñ quyÒn quèc gia vµ b¶o vÖ gi¸ trÞ ®ång tiÒn cña m×nh trong giao l­u quèc tÕ, ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu thµnh lËp n­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, nhµ n­íc ViÖt Nam ®· ban hµnh chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi phï hîp víi ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ trong tõng giai ®o¹n c¸ch m¹ng. Tõ th¸ng 9-1945 ®Õn th¸ng 4-1946, chÝnh phñ ta ®· cã biÖn ph¸p kiªn quyÕt nh­ng mÒm dÎo chèng l¹i tû gi¸ kiÓu "¨n c­íp" cña ®ång Quan kim, Quèc tÖ do qu©n ®éi T­ëng Giíi Th¹ch ®em vµo miÒn B¨c ViÖt Nam trong lóc phÝa ®ång minh uû quyÒn hä vµo gi¶i gi¸p qu©n ®éi NhËt. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ta ®· cã biÖn ph¸p ®Êu tranh tû gi¸, ®Êu tranh trËn ®Þa víi tiÒn ®Þch. Cuèi cïng, sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, ta ®· quÐt s¹ch tiÒn §«ng D­¬ng ë nh÷ng vïng míi gi¶i phãng, thèng nhÊt l­u hµnh giÊy b¹c Ng©n hµng ViÖt Nam trªn mét nöa ®Êt n­íc. Sau khi miÒn B¾c ®­îc gi¶i phãng Ng©n hµng Quèc gia ViÖt Nam (sau nµy lµ Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam) ®· ®Æt quan hÖ vay nî, nhËn viÖn trî vµ quan hÖ thanh to¸n víi c¸c n­íc XHCN råi më réng quan hÖ ngo¹i hèi víi nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong nh÷ng n¨m ®¸nh Mü, ®¸nh nguþ (1965-1975), ta ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p "chÕ biÕn" c¸c lo¹i ngo¹i tÖ do quèc tÕ viÖn trî ®Ó chi viÖn cho ChÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. Céng hoµ miÒn Nam ViÖt Nam hoµn thµnh sù nghiÖp gi¶i phãng miÒn Nam. Sau ®¹i th¾ng mïa xu©n n¨m 1974 ta ®· quÐt s¹ch tiÒn nguþ, cho l­u hµnh mét ®ång tiÒn thèng nhÊt trong c¶ n­íc. Trong giai ®o¹n lÞch sö Êy cã c«ng lao ®ãng gãp cña ngµnh ng©n hµng nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi nãi riªng. Ngµnh ng©n hµng cïng víi sù ®æi míi chung cña toµn ®Êt n­íc, ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ trong tæ chøc vµ ho¹t ®éng, ngµy cµng thÓ hiÖn râ vai trß ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Lµ ng­êi ®¹i diÖn cho Nhµ n­íc trong viÖc æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, ng©n hµng Nhµ n­íc (NHNN) ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã hiÖu qu¶. §Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi. B¶n tiÓu luËn víi nhan ®Ò "§¸nh gi¸ thùc tr¹ng chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi ë ViÖt Nam trong thêi gian qua vµ nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ" chØ xin tr×nh bÇy giíi h¹n c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi trong thêi gian tõ n¨m 2001 trë l¹i ®©y. Víi kiÕn thøc cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cßn nhiÒu thiÕu sãt, em mong thÇy c«, c¸c b¹n quan t©m ®ãng gãp, gióp ®ì ®Ó em hoµn thiÖn h¬n nh÷ng kiÕn thøc nµy vµ cã sù hiÓu biÕt s©u réng h¬n. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« trong bé m«n ®· gi¶ng d¹y, h­íng dÉn nhiÖt t×nh ®Ó em hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng I lý luËn chung vÒ nghiÖp vô qu¶n lý ngo¹i hèi Kh¸i niÖm vµ vai trß cña qu¶n lý ngo¹i hèi 1. Kh¸i niÖm Ngo¹i hèi lµ ph­¬ng tiÖn thiÕt yÕu trong quan hÖ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, ... gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Ngo¹i hèi lµ nh÷ng ngo¹i tÖ (tiÒn n­íc ngoµi) vµng tiªu chuÈn quèc tÕ,c¸c giÊy tê cã gi¸ vµ c¸c c«ng cô thanh to¸n b»ng tiÒn n­íc ngoµi.Trong ®ã ®Æc biÖt lµ ngo¹i tÖ cã vai trß,nã lµ ph­¬ng tiÖn dù tr÷ cña c¶i, ph­¬ng tiÖn ®Ó mua, ®Ó thanh to¸n vµ h¹ch to¸n quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, quan hÖ quèc tÕ ngµy cµng më réng th× bÊt cø mét quèc gia nµo còng kh«ng thÓ tù m×nh khÐp kÝn mäi ho¹t ®éng, còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®Êt n­íc mét c¸ch ®¬n ®éc,riªng lÎ ®Æc biÖt giai ®o¹n hiÖn nay,khi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang ngµy mét s«i ®éng,lu«n ®ßi hái sù hîp t¸c,liªn minh gi÷a c¸c quèc gia. Do vËy viÖc dù tr÷ ngo¹i hèi lµ mét trong nh÷ng môc tiªu kinh tÕ cã ý nghÜa chiÕn l­îc quan träng,cã dù tr÷ ngo¹i hèi cÇn thiÕt tøc lµ nhµ n­íc ®· n¾m ®­îc trong tay mét c«ng cô quan träng ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«. VÒ nguån gèc s©u xa, dù tr÷ ngo¹i hèi chÝnh lµ kÕt qu¶, lµ biÓu hiÖn cña søc m¹nh cña tiÒm lùc kinh tÕ quèc gia.Dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó ®¶m b¶o sù c©n b»ng kh¶ n¨ng thanh to¸n quèc tÕ,tho¶ m·n nhu cÇu nhËp khÈu phôc vô phÊt triÓn kinh tÕ vµ ®êi sèng trong n­íc,më réng ho¹t ®éng ®Çu t­,hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc kh¸c phôc vô môc tiªu chÝnh s¸ch kinh tÕ më. 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Quü dù tr÷ ngo¹i hèi bao gåm: Ngo¹i tÖ m¹nh,vµng vµ kim lo¹i quý,dù tr÷ quü tiÒn tÖ quèc tÕ IMF,quyÒn rót vèn ®Æc biÖt SDR vµ c¸c tµi s¶n tµi chÝnh cã tÝnh linh ho¹t cao... 2. Vai trß cña qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi Dù tr÷ ngo¹i hèi Nhµ n­íc biÓu hiÖn lµ tµi s¶n nî ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ lµ tµi s¶n chung trªn b¶ng c©n ®èi tµi s¶n cña NHNN. ë ®ã NHNN ®­îc giao sö dông quü dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó tiÕn hµnh mua b¸n trªn thÞ tr­êng ngo¹i hèi nh»m thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. Dù tr÷ ngo¹i hèi ®­îc sö dông nh»m tµi trî cho sù mÊt c©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n,hoÆc gi¸n tiÕp t¸c ®éng th«ng qua viÖc can thiÖp trªn thÞ tr­êng ngo¹i hèi gi÷ vai trß ng¨n ngõa nh÷ng biÕn ®éng trong nguån thu xuÊt khÈu,thanh to¸n nhËp khÈu,còng nh­ chu chuyÓn qu¸ lín luång vèn ®èi víi mét quèc gia. Cã dù tr÷ ngo¹i hèi lµ mét c¬ së cho viÖc ph¸t hµnh ®¶m b¶o cho mèi t­¬ng quan gi÷a tiÒn - hµng trong n­íc.Nhµ n­íc cã thÓ chñ ®éng sö dông ngo¹i hèi nh­ lµ mét lùc l­îng ®Ó can thiÖp,®iÒu tiÕt thÞ tr­êng tiÒn tÖ theo nh÷ng môc tiªu,theo kÕ ho¹ch. §èi víi nh÷ng n­íc mµ ®ång tiÒn kh«ng ®­îc tù do chuyÓn ®æi,dù tr÷ ngo¹i hèi lµ lùc l­îng ®Ó can thiÖp, ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng tiÒn tÖ theo nh÷ng môc tiªu,theo kÕ ho¹ch. §èi víi nh÷ng n­íc mµ ®ång tiÒn kh«ng ®­îc tù do chuyÓn ®æi,dù tr÷ ngo¹i hèi lµ lùc l­îng ®Ó can thiÖp thÞ tr­êng nh»m duy tr× sù æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång b¸n tÖ. Dù tr÷ ngo¹i hèi cã vai trß ®Æc biÖt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ nªn ®­îc nhµ n­íc tiÕn hµnh qu¶n lý vµ NHNN lµ c¬ quan ®­îc nhµ n­íc giao cho thùc hiÖn nhiÖm vô nµy.§iÒu ®ã thÓ hiÖn trong ph¸p lÖnh NHNN n¨m 1990 (®iÒu 30),luËt NHNN n¨m 1997 (®iÒu 38). 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Víi t­ c¸ch lµ c¬ quan duy nhÊt cã nhiÖm vô ph¸t hµnh tiÒn,x©y dùng vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ,lËp vµ theo dâi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, NHNN, ®· tiÕn hµnh qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi,cô thÓ lµ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch,biÖn ph¸p t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh thu nhËp,xuÊt ngo¹i hèi (®Æc biÖt lµ ngo¹i tÖ) vµ viÖc sö dông ngo¹i hèi theo nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh. 3. Môc ®Ých qu¶n lý ngo¹i hèi 3.1.§iÒu tiÕt tû gi¸ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia Nh­ ®· nãi ë trªn,NHNN trùc tiÕp ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi nh»m môc ®Ých ng¨n ngõa ng¾n h¹n qu¸ lín vÒ tû gi¸,do hËu qu¶ cña mét sè biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng. V× vËy môc ®Ých cña viÖc qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi lµ ®Ó ®¶m b¶o cho mét quèc gia lu«n lu«n trong tr¹ng th¸i cã thÓ thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®óng h¹n vµ cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng dao ®éng vÒ tû gia ngo¹i hèi trong ng¾n h¹n.§ång thêi sö dông chÝnh s¸ch ngo¹i hèi nh­ mét c«ng cô cã hiÖu lùc ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, th«ng qua mua b¸n ngo¹i hèi trªn thÞ tr­êng ®Ó can thiÖp vµo tû gi¸ khi cÇn thiÕt,nh»m æn ®Þnh gi¸ trÞ ®èi ngo¹i cña ®ång tiÒn. 3.2.B¶o tån dù tr÷ ngo¹i hèi Nhµ n­íc Lµ c¬ quan qu¶n lý tµi s¶n quèc gia, NHNN ph¶i qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi nhµ n­íc nh­ng kh«ng chØ b¶o qu¶n vµ cÊt gi÷ mµ cßn biÕt sö dông ®Ó phôc vô cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ, lu«n b¶o ®¶m an toµn kh«ng bÞ ¶nh h­ëng rñi ro vÒ tû gi¸ ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ .V× thÕ NHNN cÇn ph¶i mua, b¸n, chuyÓn ®æi ®Ó ph¸t triÓn, chèng thÊt tho¸t,xãi mßn quü dù tr÷ ngo¹i hèi cña nhµ n­íc, b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn vÒ tiÒn tÖ. 3.3.C¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ thÓ hiÖn thu-chi cña mét n­íc víi n­íc ngoµi.Khi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ béi thu,l­îng ngo¹i tÖ ch¶y vµo trong n­íc dÉn ®Õn kh¶ n¨ng cung øng vÒ ngo¹i tÖ cao h¬n nhu cÇu. Ngù¬c l¹i , khi c¸n c©n 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. thanh to¸n quèc tÕ béi chi, t¨ng l­îng ngo¹i tÖ ch¹y ra n­íc ngoµi dÉn ®Õn nhu cÇu ngo¹i tÖ cao h¬n kh¶ n¨ng cung øng. V× thÕ,môc ®Ých cña qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi ®Ó ®¶m b¶o cho mét quèc gia lu«n lu«n trong tr¹ng th¸i cã thÓ thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®óng h¹n vµ cã thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng giao ®éng vÒ tû gi¸ ngo¹i hèi trong ng¾n h¹n. 4. C¬ chÕ qu¶n lý ngo¹i hèi 4.1. C¬ chÕ tù do tû gi¸ §iÒu nµy cã nghÜa lµ ngo¹i hèi ®­îc tù do l­u th«ng trªn thÞ tr­êng,c©n b»ng ngo¹i hèi do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh mµ kh«ng cã sù can thiÖp cña nhµ n­íc,do vËy tû gi¸-gi¸ c¶ ngo¹i hèi phï hîp víi søc mua cña ®ång tiÒn trªn thÞ tr­êng.Tû gi¸ th¶ næi dÉn ®Õn l·i suÊt,luång vèn vµo vµ ra hoµn toµn do thÞ tr­êng chi phèi. 4.2. C¬ chÕ qu¶n lý tû gi¸ 4 .2.1. C¬ chÕ nhµ n­íc thùc hiÖn qu¶n lý hoµn toµn Theo c¬ chÕ nµy nhµ n­íc ®éc quyÒn ngo¹i th­¬ng vµ ®éc quyÒn ngo¹i hèi. Nhµ n­íc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh ¸p ®Æt nh»m tËp trung tÊt c¶ ho¹t ®éng ngo¹i hèi vµo tay m×nh . Tû gi¸ do nhµ n­íc quy ®Þnh mµ tÊt c¶ c¸c giao dÞch ngo¹i hèi ph¶i chÊp hµnh, c¸c tæ tham gia ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nÕu bÞ lç do tû gi¸ th× sÏ ®­îc nhµ n­íc cÊp bï , ng­îc l¹i nÕu l·i th× nép cho nhµ n­íc . C¬ chÕ nµy thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ tËp trung. 4.2.2 C¬ chÕ qu¶n lý tû gi¸ cã ®iÒu tiÕt C¬ chÕ qu¶n lý hoµn toµn, nhµ n­íc cã thÓ ¸p ®Æt khèng chÕ ®­îc thÞ tr­êng , ng¨n chÆn ¶nh h­ëng tõ bªn ngoµi , chñ ®éng khai th¸c ®­îc nguån vèn bªn trong . Tuy nhiªn , trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , c¸ch qu¶n lý nµy sÏ kh«ng phï hîp , c¶n trë vµ g©y khã kh¨n cho nÒn kinh tÕ . §Ó kh¾c phôc sù ¸p ®Æt ,nhµ 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. n­íc ®· tiÕn hµnh ®iÒu tiÕt nh­ng ®· g¾n víi thÞ tr­êng , nhµ n­íc tiÕn hµnh kiÓm so¸t mét møc ®é nhÊt ®Þnh ®Ó nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cña thÞ tr­êng , h¹n chÕ nh­îc ®iÓm do thÞ tr­êng g©y ra , t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ trong n­íc ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh ,ng¨n chÆn ¶nh h­ëng tõ bªn ngoµi. 5. Ho¹t ®éng ngo¹i hèi cña NHNN 5.1 Ho¹t ®éng mua b¸n ngo¹i hèi NHNN tham gia vµo ho¹t ®éng mua , b¸n ngo¹i hèi víi t­ c¸ch lµ ng­êi can thiÖp , gi¸m s¸t , ®iÒu tiÕt nh­ng ®ång thêi còng lµ ng­êi mua , b¸n cuèi cïng .Th«ng qua viÖc mua b¸n, NHNN thùc hiÖn gi¸m s¸t vµ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng theo môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ,®ång thêi theo dâi diÔn biÕn tû gi¸ ®ång b¶n tÖ ®Ó chñ ®éng quyÕt ®Þnh hoÆc phèi hîp víi c¸c NHNN c¸c n­íc kh¸c cñng cè søc mua ®ång tiÒn hay ®ång tiÒn kh¸c ®Ó ®¶m b¶o trËt tù trong quan hÖ quèc tÕ cã lîi cho n­íc m×nh. 5.1.1.Mua b¸n trªn thÞ tr­êng trong n­íc NHNN tiÕn hµnh mua,b¸n víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i t¹i héi së trung ­¬ng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i mµ kh«ng trùc tiÕp mua- b¸n víi c¸c c«ng ty kinh doang xuÊt nhËp khÈu.Tû gi¸ hèi ®o¸i do NHNN c«ng bè. ë ®©y NHNN sö dông mét phÇn dù tr÷ ®Ó b¸n cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ mua ngo¹i tÖ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­a vµo dù tr÷.Th«ng qua viÖc mua b¸n,NHNN thùc hiÖn cung øng tiÒn tÖ hoÆc rót bít khái l­u th«ng,trªn c¬ së ®ã æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång tiÒn b¶n tÖ. ViÖc giao dÞch,mua b¸n cña NHNN víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trªn thÞ tr­êng hèi ®o¸i chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn th«ng qua hÖ thèng ®iÖn tho¹i,telex hoÆc hÖ thèng computer cã nèi m¹ng gi÷a NHNN víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ngoµi ra NHNN còng cã thÓ ho¹t ®éng th«ng qua viÖc mua b¸n trùc tiÕp víi kh¸ch hµng kh«ng ph¶i lµ doang nghiÖp nh­ c¸c c¬ quan hµnh chÝnh hoÆc c¸c tæ chøc kh¸c. 5.1.2. Mua b¸n trªn thÞ tr­êng quèc tÕ Víi nhiÖm vô qu¶n lý dù tr÷ ngo¹i hèi NHNN thùc hiÖn mua b¸n trªn thÞ tr­êng quèc tÕ nh»m b¶o tån vµ ph¸t triÓn quü dù tr÷ ngo¹i hèi.NHNN ph¶i tÝnh to¸n göi ngo¹i hèi ë n­íc nµo cã lîi mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn,nghiªn cøu l·i suÊt thùc tÕ vµ xu h­íng t¨ng lªn cña l·i suÊt ngo¹i tÖ ®Ó kinh doanh cã l·i. Qua mua, b¸n ngo¹i hèi cã chªnh lÖch gi¸ th× phÇn chªnh lÖch ®ã h×nh thµnh lîi nhuËn cña ng©n hµng. NHNN thùc hiÖn viÖc mua b¸n ngo¹i hèi sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp vµo tiÒn NHNN. NghiÖp vô nµy ¶nh h­ëng ®Õn dù tr÷ ngo¹i hèi,¶nh h­ëng ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i. Nh­ vËy NHNN th«ng qua mua b¸n ngo¹i tÖ cã thÓ can thiÖp nh»m ®¹t ®­îc tû gi¸ mong muèn. 5.2. Ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi cña NHNN NHNN thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ngo¹i hèi kh¸c nh­: - Qu¶n lý, ®iÒu hµnh thÞ tr­êng ngo¹i hèi,thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng,b»ng c¸ch ®­a c¸c quy chÕ gia nhËp thµnh viªn,quy chÕ ho¹t ®éng,quy ®Þnh giíi h¹n tû gi¸ mua b¸n ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng .... - Tham gia x©y dùng c¸c dù ¸n ph¸p luËt vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh luËt vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi. NHNN ®­îc giao nhiÖm vô ban hµng c¸c th«ng t­ h­íng dÉn cô thÓ ®Ó phôc vô cho viÖc qu¶n lý cña m×nh ®­îc thèng nhÊt. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - CÊp giÊy phÐp vµ thu håi giÊy phÐp ho¹t ®éng ngo¹i hèi. Dùa vµo luËt ph¸p vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ trong tõng thêi gian, NHNN ®­a ra c¸c quy ®Þnh cÇn thiÕt ®Ó cÊp giÊy phÐp cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng ngo¹i hèi. - KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc xuÊt nhËp khÈu ngo¹i hèi cña c¸c tæ chøc tÝn dông. - Biªn lËp c¸n c©n thanh to¸n. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng II Thùc tr¹nh ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21. B­íc sang thÕ kû míi, quèc héi kho¸ X ®· ra nghÞ quyÕt sè 55/2001 x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ chñ yÕu cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ 5 n¨m 2001 - 2005, bao gåm: - NhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m 7,5% - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng­ nghiÖp t¨ng 4,8%/ n¨m - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh c«ng nghiÖp t¨ng 13,1%/ n¨m - Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 14- 15%/ n¨m …………. Ngµnh ng©n hµng, víi nhiÖm vô träng t©m lµ x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, nh»m phôc vô æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, kiÓm so¸t l¹m ph¸t, thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, kÝch thÝch ®Çu t­, t¹o ®iÒu kiÖn cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ bÒn v÷ng. NHNN ®· x©y dùng c¸c chØ tiªu tiÒn tÖ - tÝn dông trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005 nh­ sau: - Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n 22%/n¨m - Tèc ®é t¨ng vèn huy ®éng 20- 25%/n¨m - Tèc ®é t¨ng d­ nî cho vay nÒn kinh tÕ 22%/n¨m Ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi lµ mét mÆt häat ®éng rÊt quan träng cña ngµnh Ng©n hµng. Nã gãp phÇn ®¾c lùc trong viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, gi÷ æn ®Þnh gi¸ trÞ ®èi néi, ®èi ngo¹i cña ®ång tiÒn ViÖt Nam. Th«ng qua c«ng cô l·i suÊt, c«ng cô tØ gi¸…., nã thu hót vèn ®Çu t­ cña n­íc ngoµi vµo n­íc ta, khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ kiÓm so¸t nhËp khÈu, gãp phÇn lµm th¨ng b»ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. A. Nh÷ng mÆt tÝch cùc trong ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi: Trªn lé tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi kh«ng ngõng ®­îc ®æi míi ®Ó phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ thÝch øng víi c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Trong nöa ®Èu kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005, c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ: 1. VÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt ngo¹i tÖ Tõ ngµy 03/01/ 2001 ®Õn ngµy 25/6/2003, Côc Dù tr÷ liªn bang Mü (FED) ®· 13 lÇn h¹ l·i suÊt chñ ®¹o tõ 6,5% xuèng 1%/n¨m. L·i suÊt khu vùc ®ång euro gi¶m tõ 2,5% xuèng cßn 2%/n¨m. L·i suÊt Sibor còng gi¶m. L·i suÊt quèc tÕ gi¶m ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i xuÊt trong n­íc. Nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001, l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ cña c¸c NHTM ViÖt Nam ®èi víi cho vay ng¾n h¹n lµ dùa trªn c¬ së l·i suÊt Sibor 3 th¸ng + 1%/n¨m; ®èi víi cho vay trung dµi h¹n lµ l·i suÊt Sibor 6 th¸ng + 2,5%/n¨m. Theo dâi diÔn biÕn t×nh h×nh tiÒn tÖ quèc tÕ, tõ 01/06/2001, NHNN xo¸ bá c¬ së dùa vµo l·i suÊt Sibor, cho phÐp c¸c tæ chøc tÝn dông c¨n cø vµo l·i suÊt thÞ tr­êng quèc tÕ vµ quan hÖ cung cÇu vèn ngoaÞ tÖ trong n­íc ®Ó tho¶ thuËn víi kh¸ch vay ngo¹i tÖ møc l·i suÊt cho vay. XÐt vÒ thùc chÊt, ®éng th¸i nµy lµ viÖc tù do ho¸ l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ - mét b­íc ngoÆt c¬ b¶n cña NHNN vÒ chÝnh s¸ch l·i suÊt. N¨m 2002, l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc ®iÒu chØnh theo c¸c møc: Kh«ng kú h¹n: 1,2%/n¨m; 3 th¸ng: 1,4%/n¨m; 6 th¸ng : 1,6?%/n¨m; 12 th¸ng: 2,2%/n¨m (møc nµy xª dÞch tuú theo tõng ng©n hµng). L·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ ng¾n h¹n cña c¸c NHTM phæ biÕn ë møc 3,5 - 4,5%/n¨m; trung dµi h¹n ë møc 4,5%/n¨m. Riªng ®èi víi l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cña c¸c ph¸p nh©n t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông, NHNN vÉn tiÕp tôc khèng chÕ ë møc thÊp: kh«ng kú h¹n 1%/n¨m, cã 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kú h¹n ®Õn 6 th¸ng lµ 1,5%/n¨m, trªn 6 th¸ng 2%/n¨m, nh»m h¹n chÕ viÖc g¨m gi÷ USD trªn tµi kho¶n. Nãi chung l·i suÊt ngo¹i tÖ trong 2 n¨m 6 th¸ng võa qua (tõ 01/01/2001 - 30/6/2003) chÞu ¶nh h­ëng cña biÕn ®éng l·i suÊt quèc tÕ vµ tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc (DTBB) b»ng ngo¹i tÖ do NHNN quy ®Þnh tõng thêi kú. Do t¸c ®éng cña l·i suÊt, tèc ®é t¨ng huy ®éng vèn nãi chung cña toµn hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam n¨m 2002 ®¹t 19,4%/n¨m, thÊp h¬n so víi tèc ®é t¨ng 25,1% cña n¨m 2001. Nguyªn nh©n do l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ thÊp dÉn ®Õn tèc ®é t¨ng huy ®éng vèn ngo¹i tÖ chØ ®¹t 5,6% (2001 lµ 25,98%). Trong khi ®ã, l·i suÊt tiÒn göi VND duy tr× ë møc cao (lo¹i kú h¹n 12 th¸ng tõ 0,62 - 0,67%/th¸ng, t­¬ng ®­¬ng 8,04%/n¨m) khiÕn nhiÒu ng­êi gi÷ tiÕt kiÖm b»ng ngo¹i tÖ ®· chuyÓn sang VND. KÕt qu¶ lµ, n¨m 2002, vèn huy ®éng b»ng VND t¨ng 29,22%, cao h¬n so víi tèc ®é t¨ng 24,4% n¨m 2001. Tèc ®é t¨ng tr­ëng tÝn dông (d­ nî) n¨m 2002 ®¹t 22,2%. Trong ®ã tÝn dông b»ng ngo¹i tÖ t¨ng m¹nh 25,13% so víi møc t¨ng 12,7% cña n¨m 2001. TÝn dông ngo¹i tÖ t¨ng chñ yÕu do l·i suÊt cho vay ngo¹i tÖ thÊp (do ¶nh h­ëng cña l·i suÊt quèc tÕ ). ThËm chÝ cã doanh nghiÖp vay vèn ngo¹i tÖ kh«ng ®­a vµo s¶n xuÊt, kinh doanh mµ l¹i b¸n ra thÞ tr­êng tù do lÊy VND göi vµo ng©n hµng h­ëng l·i suÊt cao (cã thêi ®iÓm l·i suÊt tiÒn göi VND cao gÊp 3 - 4 lÇn l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ) 2. VÒ chÝnh s¸ch tØ gi¸ Biªn ®é tØ gi¸ ®­îc níi réng tõ  0,1% n¨m 2001 lªn  0,25% n¨m 2002. §éng th¸i nµy cña NHNN ®· t¹o hµnh lang ph¸p lý th«ng tho¸ng h¬n cho c¸c tæ chøc tÝn dông kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ. Sù ®iÒu hµnh tØ gi¸ theo quy luËt cung cÇu ngo¹i tÖ cã tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh tØ gi¸ gi÷a c¸c ngo¹i tÖ m¹nh (USD, euro, Yªn…) ®· ph¶n ¸nh ngµy cµng toµn diÖn h¬n mèi quan hÖ gi÷a VND víi ngo¹i tÖ c¸c n­íc cã quan hÖ th­¬ng m¹i, vay nî, ®Çu t­ víi ViÖt Nam. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Qua ®ã, tØ gi¸ VND kh«ng ®¬n thuÇn g¾n víi USD nh­ tr­íc mµ g¾n víi c¶ "mét ræ tiÒn tÖ" nªn gi÷ ®­îc thÕ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Cô thÓ lµ, n¨m 2001 tØ gi¸ USD/VND t¨ng 3,8%, n¨m 2002 t¨ng 2,1%, 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003 chØ t¨ng 2,6%. 3. VÒ c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc N¨m 2000 vµ nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001, l·i suÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ cßn cao, vèn ngo¹i tÖ ch¶y vµo ng©n hµng nhiÒu. §Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng ®« la ho¸ tµi s¶n nî cña c¸c tæ chøc tÝn dông, tõ th¸ng 5/2001, NHNN ®· n©ng tØ lÖ DTBB ngo¹i tÖ tõ 12% lªn 15%. Do tri phÝ ®Çu vµo cao, xu h­íng t¨ng tr­ëng vèn huy ®éng ngo¹i tÖ gi¶m dÇn. §Õn th¸ng 10/2001, do ¶nh h­ëng cña l·i suÊt quèc tÕ, l·i suÊt ngo¹i tÖ trong n­íc gi¶m m¹nh, g©y khã kh¨n cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña c¸c tæ chøc tÝn dông, NHNN ®· ®iÒu chØnh tØ lÖ DTBB tõ 15% xuèng 10%, sang 2002 xuèng cßn 8% vµ cã chiÒu h­íng cßn tiÕp tôc gi¶m ®Ó phï hîp víi chÝnh s¸ch níi láng tÝn dông. 4. VÒ chÝnh s¸ch kÕt hèi 3 n¨m trë l¹i ®©y, trong ®iÒu kiÖn cung cÇu ngo¹i tÖ kh«ng cßn c¨ng th¼ng, tØ gi¸ USD/VND t­¬ng ®èi æn ®Þnh, ChÝnh phñ ®· tõng b­íc gi¶m tØ lÖ kÕt hèi ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ cã thu ngo¹i tÖ tõ 80% xuèng 50%, 40%, 30% vµ hiÖn nay lµ 0%. ViÖc gi¶m tØ lÖ kÕt hèi xuèng 0% lµ b­íc ®i quan träng trong chñ ch­¬ng tù do ho¸ giao dÞch v·ng lai, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Gi¶m tØ lÖ kÕt hèi xuèng 0% kh«ng ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng ®¸p øng ngo¹i tÖ cña ng©n hµng cho c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu. Bëi v× 2 n¨m gÇn ®©y, l·i suÊt USD gi¶m xuèng rÊt thÊp, c¸c doanh nghiÖp gi÷ USD trªn tµi kho¶n chØ ®­îc h­ëng l·i suÊt 1%/n¨m. Trong khi ®ã tØ gi¸ USD/ VND t­¬ng ®èi æn ®Þnh, l·i suÊt tiÒn göi VND cao h¬n USD. §iªï nµy còng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã thu ngo¹i tÖ b¸n hÕt sè ngo¹i tÖ thu ®­îc cho ng©n hµng ®Ó lÊy VND. Lµm nh­ vËy, c¸c doanh nghiÖp 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. võa cã tiÒn chñ ®éng chi tr¶ chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh, võa ®­îc h­ëng l·i suÊt tiÒn göi VND cao. Tõ thùc tiÔn nµy cã thÓ rót ra kÕt luËn: NÕu tØ gi¸ hîp lý th× kh«ng cÇn chÝnh s¸ch kÕt hèi; viÖc mua b¸n ngo¹i tÖ kh«ng cßn bÞ rµng buéc mµ ®­îc tù do ho¸, sÏ thóc ®Èy thÞ tr­êng ngo¹i hèi ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ s«i ®éng. 5. VÒ quy ®Þnh tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ §Ó h¹n chÕ rñi ro trong kinh doanh ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông, ngµy 07/10/2002, Thèng ®èc NHNN ®· ban hµnh quy ®Þnh míi vÒ tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ (TTNT) cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc phÐp kinh doanh ngo¹i tÖ (trõ c¸c ng©n hµng liªn doanh vµ c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi ho¹t ®éng trªn ®Êt ViÖt Nam). Quy ®Þnh míi kh«ng quy ®Þnh tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ riªng cho USD mµ chØ quy ®Þnh giíi h¹n tæng TTNT d­¬ng vµ tæng TTNT ©m vµo cuèi ngµy lµm viÖc cña tÊt c¶ c¸c lo¹i ngo¹i tÖ mµ tæ chøc tÝn dông cã ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 30% vèn tù cã cña tæ chøc tÝn dông ®ã. Nh­ vËy quy ®Þnh míi vÒ TTNT ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc phÐp kinh doanh ngoaÞ hèi linh ho¹t h¬n trong giíi h¹n vÒ c¬ cÊu vµ tØ träng c¸c lo¹i ngo¹i tÖ, nhÊt lµ ®èi víi USD. 6. VÒ chÝnh s¸ch kiÒu hèi Vµi ba n¨m trë l¹i ®©y, ChÝnh phñ vµ NHNN cã nh÷ng chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng h¬n nh»m khuyÕn khÝch kiÒu bµo chuyÓn tiÒn vÒ n­íc: Møc thu phÝ dÞch vô kiÒu hèi ngµy cµng gi¶m. NÕu nh­ tr­íc ®©y, ng­êi nhËn kiÒu hèi b¾t buéc ph¶i b¸n toµn bé ngo¹i tÖ cho ng©n hµng theo tØ gi¸ quy ®Þnh, chØ ®­îc nhËn néi tÖ, th× nay hä ®­îc nhËn b»ng ngo¹i tÖ hoÆc b¸n cho ng©n hµng lÊy tiÒn VN, hoÆc göi ngo¹i tÖ theo thÓ thøc tiÕt kiÖm t¹i ng©n hµng. NHNN ®· më réng m¹ng l­íi lµm dÞch vô kiÒu hèi t¹o thuËn lîi cho viÖc giao dÞch cña kh¸ch hµng. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. N¨m 2000 sè kiÒu hèi göi vÒ qua hÖ thèng ng©n hµng lµ 1.717 triÖu USD , t­¬ng ®­¬ng víi 12,2% kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 2001, l­îng kiÒu hèi lªn tíi 1.820 triÖu USD. Theo NHNN, 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003, l­îng kiÒu hèi chuyÓn vÒ n­íc qua hÖ thèng ng©n hµng lµ 1.100 triÖu USD, t¨ng 12% so víi cïng kú n¨m ngo¸i . Theo ­íc tÝnh, trong n¨m nay l­îng kiÒu hèi sÏ v­ît con sè 2.400 triÖu USD cña n¨m 2002. L­îng kiÒu hèi göi vÒ dåi dµo ®· ®em l¹i nhiÒu lîi Ých : C¸c NHTM cã nguån vèn ngo¹i tÖ lín ®Çu tõ cho c¸c dù ¸n träng ®iÓm cña ChÝnh phñ; cho vay c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu; gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña ViÖt Nam , gãp phÇn t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ quèc gia. B. Nh÷ng yÕu kÐm, bÊt cËp trong ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi: 1. VÒ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt: Trong mét thêi gian dµi gi÷a l·i suÊt néi tÖ vµ l·i suÊt ngo¹i tÖ ®· cã mét kho¶ng chªnh lÖch qu¸ lín, ®· lµm n¶y sinh sù chuyÓn dÞch vèn cña kh¸ch hµng tõ néi tÖ sang ngo¹i tÖ vµ ng­îc l¹i. Ng©n hµng bá ra nhiÒu c«ng søc mµ kh«ng ®­îc thu ®­îc lîi, l¹i t¹o c¬ héi vµ kÏ hë cho nh÷ng ng­êi cã nhiÒu tiÒn göi vµ nh÷ng doanh nghiÖp kh«n ngoan kiÕm lêi b»ng chªnh lÖch l·i suÊt. 2. VÒ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tØ gi¸ Biªn ®é giao dÞch tØ gi¸ qu¸ hÑp trong mét thêi gian dµi ®· h¹n chÕ doanh sè mua b¸n ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc tÝn dông. C«ng cô tØ gi¸ vµ c«ng cô l·i suÊt ngo¹i tÖ cã khi diÔn biÕn ng­îc chiÒu: l·i suÊt ngo¹i tÖ diÔn ra theo xu h­íng gi¶m trong khi tØ gi¸ gi÷a USD/VND vÉn t¨ng (tuy ë møc ®é hÑp), ®· g©y ra t©m lý kh¸ch hµng g¨m gi÷ ngo¹i tÖ hoÆc tr¸nh vay ngo¹i tÖ vÒ tØ gi¸. NghiÖp vô ho¸n ®æi ngo¹i tÖ (SWAP) tuy cã t¸c dông gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng khan hiÕm VND cho c¸c tæ chøc tÝn dông, song l·i suÊt SWAP qu¸ cao, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc cung cÊp nghiÖp vô nµy kªu ca nhiÒu. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ThÞ tr­êng ngo¹i hèi ph¸t triÓn cßn chËm, thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ tiÒn mÆt cßn phæ biÕn hèi ®o¸i chñ yÕu lµ giao ngay (SPOT). Giao dÞch kú h¹n (FORWARD) cßn h¹n chÕ. Giao dÞch quyÒn chän (OPTION) tr­íc 30/6/2003 hÇu nh­ ch­a cã. 3. VÒ c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc: Thêi ®iÓm vµ thêi h¹n t¨ng gi¶m DTBB ch­a thùc sù phï hîp víi diÔn biÕn cña thÞ tr­êng ngo¹i tÖ. 4. VÒ dÞch vô kiÒu hèi Lµ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu lµm nghiªm träng thªm t×nh tr¹ng ®« la ho¸ nÒn kinh tÕ. NHNN ch­a cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu kiÓm so¸t l­îng ngo¹i tÖ rÊt lín ®ang tr«i næi ngoµi thÞ tr­êng. 5. VÒ nguån nh©n lùc Tr×nh ®é vµ chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé kinh doanh ngo¹i hèi nhÊt lµ ë cÊp cí së ®ang cßn h¹n chÕ vÒ qu¶n lý ®iÒu hµnh, vÒ t¸c nghiÖp vµ vÒ ngo¹i ng÷ tr­íc yªu cÇu ngo¹i nhËp. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng III Nh÷ng gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ trong ho¹t ®éng qu¶n lý ngo¹i hèi N­íc ta ®ang trªn lé tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ. Xu h­íng chung cña thÕ giíi hiÖn nay lµ thóc ®Èy m¹nh mÏ c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i vµ giao l­u quèc tÕ trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi gi÷a tÊt c¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn.§i ®«i víi ph¸t triÓn th­¬ng m¹i vµ më réng giao l­u quèc tÕ, giao dÞch cña thÞ tr­êng ngo¹i hèi quèc tÕ còng ngµy cµng s«i ®éng vµ ph¸t triÓn. Trong bèi c¶nh Êy, thÞ tr­êng ngo¹i hèi vµ c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi ë ViÖt Nam còng ph¶i ®æi míi ®Ó kh«ng l¹c lâng, tôt hËu tr­íc xu thÕ chung cña thêi ®¹i. Ngµy 27/11/2001, Bé ChÝnh trÞ ®· ra NghÞ quyÕt vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Trong 09 nhiÖm vô mµ NghÞ quyÕt ®Ò ra nhiÖm vô thø 4 chØ râ: "TÝch cùc t¹o lËp ®ång bé c¬ chÕ qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN; thóc ®Èy sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ tõng b­íc hoµn thiÖn c¸c lo¹i h×nh thÞ tr­êng hµng ho¸, dÞch vô, lao ®éng, khoa häc c«ng nghÖ, vèn, bÊt ®éng s¶n…, t¹o m«i tr­êng kinh doanh th«ng tho¸ng, b×nh ®¼ng cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ, ®Æc biÖt chó träng ®æi míi vµ cñng cè hÖ thèng tµi chÝnh - ng©n hµng" D­íi ¸nh s¸ng NghÞ quyÕt cña Bé chÝnh trÞ vµ c¨n cø vµo ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ngµnh ng©n hµng trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005, c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi cÇn tiÕp tôc ®æi míi, t¨ng c­êng c¶ vÒ chÊt vµ l­îng, ®Ó gãp phÇn ®¾c lùc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tr­íc m¾t, xin kiÕn nghÞ nh÷ng gi¶i ph¸p kh¶ thi sau ®©y: 1. Ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, lÊy ®ã lµm nguån ®éng viªn ®Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm, bÊt cËp. Trong c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay, vÊn ®Ò cÊp thiÕt lµ n¾m b¾t vµ xö lý kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ diÔn 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. biÕn thÞ tr­êng tiÒn tÖ trong n­íc, ngoµi n­íc. Trªn c¬ së ®ã, ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu hµnh nhanh chãng c¸c c«ng cô l·i suÊt, tØ gi¸; chÊn chØnh nh÷ng quy ®Þnh vÒ tû lÖ DTBB b»ng ngo¹i tÖ, vÒ TTNT, vÒ biªn ®é giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ, ho¸n ®æi tiÒn tÖ phï hîp víi thùc tÕ, vµ s¸t víi cung cÇu thÞ tr­êng, tõng lóc, tõng n¬i. 2. TÝch cùc ph¸t triÓn thªm nh÷ng giao dÞch ngo¹i hèi tiªn tiÕn nh­ giao dÞch kú h¹n (FORWARD), giao dÞch quyÒn chän mua, chän b¸n ngo¹i tÖ (OPTION), giao dÞch ho¸n ®æi tiÒn tÖ (SWAP), ho¸n ®æi l·i suÊt (SWAP RATES). Phæ biÕn s©u réng vµ h­íng dÉn kh¸ch hµng lµm quen víi nh÷ng dÞch vô, s¶n phÈm míi cña ng©n hµng. Víi chÊt l­îng cao, chi phÝ hîp lý. §i ®«i víi viÖc më thªm vµ c¶i tiÕn c¸c nghiÖp vô, dÞch vô míi vÒ ngo¹i hèi, mét mÆt cÇn n©ng cao phong c¸ch giao tiÕp, thùc sù t«n träng kh¸ch hµng; mÆt kh¸c t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi trong néi bé ngµnh ng©n hµng vµ ngoµi x· héi. 3. §Ó tiÕn b­íc v÷ng ch¾c trªn lé tr×nh héi nhËp vµ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c tæ chøc tÝn dông trong n­íc vµ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, vÊn ®Ò n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc (nhÊt lµ ë c¸c ng©n hµng cÊp c¬ së) vÒ tr×nh ®é, n¨ng lùc quan lý ®iÒu hµnh, tr×nh ®é t¸c nghiÖp, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi cÇn ®­îc ®Æt ra mét c¸ch cÊp thiÕt. §i ®«i víi vÊn ®Ò ®µo t¹o c¸n bé, cÇn quan t©m ph¸t triÓn m¹ng l­íi, t¨ng c­êng c¬ së h¹ tÇng, ®æi míi c«ng nghÖ ng©n hµng ®Ó gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ phÇn. * * * Tr­íc yªu cÇu kh«ng ngõng ®æi míi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, cßn 2 vÊn ®Ò tån t¹i rÊt bøc xóc, kh«n nh÷ng liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mµ cßn cã ¶nh h­ëng ®Õn c¶ nÒn kinh tÕ, cÇn ®­îc c­¬ng quyÕt xö lý song ph¶i rÊt thËn träng vµ kh«n khÐo. §ã lµ: 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1. CÇn ®Èy lïi, tiÕn tíi xo¸ bá t×nh tr¹ng ®« la ho¸ nÒn kinh tÕ b»ng c¸c gi¶i ph¸p kÕt hîp c¶ mÆt hµnh chÝnh vµ mÆt kinh tÕ nh»m ®¹t môc tiªu: Trªn ®Êt n­íc ViÖt Nam chØ thanh to¸n b»ng ®ång tiÒn ViÖt Nam theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Trung ­¬ng 4 (kho¸ VIII). HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi ®· ®­îc ®æi míi phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ: tù do ho¸ l·i suÊt ngo¹i tÖ, ®Þnh tû gi¸ linh ho¹t theo quan hÖ cung cÇu; kÕt hèi ngo¹i tÖ ®· xo¸ bá; c¬ chÕ dù tr÷ b¾t buéc ®èi víi tiÒn göi ngo¹i tÖ, c¬ chÕ TTNT ®· ®­îc ®iÒu chØnh …tuy nhiªn t×nh tr¹ng ®« la ho¸ vÉn n»m ngoµi sù kiÓm so¸t cña NHNN. Nguyªn nh©n g©y ra ®« la ho¸, c¸i lîi c¸i h¹i cña ®« la ho¸ ®· ®­îc tranh luËn, th¶o luËn nhiÒu trªn b¸o chÝ vµ c¸c cuéc héi th¶o. Quèc héi ®· chÊt vÊn, Thèng ®èc ng©n hµng Nhµ n­íc ®· gi¶i tr×nh cÆn kÏ vÊn ®Ò nµy. Song sù thùc vÉn lµ sù thùc. Mét ®ång tiÒn n­íc ngoµi nghiÔm nhiªn ®­îc song song l­u hµnh víi ®ång b¶n tÖ, ngµy cµng lÊn ¸t vÞ thÕ cña ®ång ViÖt Nam lµ ®iÒu kh«ng thÓ chÊp nhËn. Tinh thÇn nghÞ quyÕt trung ­¬ng 4 (kho¸ VIII) vÉn cã gi¸ trÞ chØ ®¹o trong hiÖn t¹i. 1.1. Ngo¹i tÖ m¹nh lµ tµi s¶n quý cña quèc gia. TÊt c¶ c¸c nguån ngo¹i tÖ ch¶y vµo ViÖt Nam ph¶i tËp trung thèng nhÊt vµo Nhµ n­íc. C¸c luång ngo¹i tÖ ch¶y ra khái biªn giíi ViÖt Nam ph¶i ®­îc ng©n hµng cho phÐp theo luËt ®Þnh. Bëi vËy, vÊn ®Ò tiªn quyÕt lµ Nhµ n­íc cÇn ph¶i xo¸ bá chÕ ®é ®a së h÷u ngo¹i tÖ. 1.2. Nghiªm cÊm c¸c dÞch vô kiÒu hèi kh«ng qua ng©n hµng. Ng­êi thô h­ëng kiÒu hèi kh«ng ®­îc lÜnh kiÒu hèi b»ng ngo¹i tÖ tiÒn mÆt vµ ph¶i b¸n toµn bé cho ng©n hµng lÊy tiÒn ViÖt Nam theo tû gi¸ khi b¸n. Ng­êi thô h­ëng kiÒu hèi (cã giÊy chøng nhËn cña ng©n hµng tr¶ kiÒu hèi), khi cã yªu cÇu chuyÓn ngo¹i tÖ ra n­íc ngoµi ®­îc quyÒn mua ngo¹i tÖ theo tû gi¸ khi mua, råi thùc hiÖn chuyÓn tiÒn qua ng©n hµng. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2