Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 15

Chia sẻ: Vo Chi Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:373

Thêm vào BST

Báo xấu

112
lượt xem 35
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chính của tập 15 gồm các bài báo và các Tài liệu có liên quan đến sự kiện quan trọng nhất trong sinh hoạt Đảng thời kỳ này-Đại hội V của Đảng công nhân dân chủ-xã hội Nga.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 15

V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-nin V.I. Lª-nin Toµn tËp 15 Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
V.I. Lª-nin Toµn tËp TËp 15 Th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c ─ Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c - Lª- nin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ nghÜa M¸c - Lª-nin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1979 tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m ngµy sinh cña 10102 − 120 Vla®imia IlÝch Lª-nin (22-4-1870 ─ 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n π 905 − 79 016 (01) − 79 0101020000 ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý V. I. Lª-nin - Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. Bé s¸ch V. I. Lª-nin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lª-nin - Toµn tËp,
VII tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70-80 thÕ kû XX. * * * TËp 15 cña bé s¸ch V. I. Lªnin - Toµn tËp bao gåm nh÷ng t¸c phÈm viÕt vµo thêi gian th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907. Lêi tùa Néi dung chÝnh cña tËp 15 gåm c¸c bµi b¸o vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn sù kiÖn quan träng nhÊt trong sinh ho¹t TËp m−êi l¨m trong V. I. Lª-nin Toµn tËp gåm nh÷ng t¸c ®¶ng ë thêi kú nµy - §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - phÈm viÕt vµo thêi gian th¸ng Hai - th¸ng S¸u 1907. Néi dung x· héi Nga. chñ yÕu cña tËp nµy gåm c¸c bµi b¸o vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp nµy ®−îc ph©n ®Õn sù kiÖn quan träng nhÊt trong sinh ho¹t ®¶ng ë thêi kú nµy ― tÝch kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga. Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt b¶n b»ng tiÕng ViÖt. Trong lÞch sö cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907, nÐt næi bËt cña PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng thêi kú nµy lµ tho¸i trµo chung cña c¸ch m¹ng vÉn tiÕp tôc, lµ øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy sù tÊn c«ng cña c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng, vµ lµ nh÷ng cuéc ®µn ¸p hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, nh©n d©n c¸ch m¹ng, nhÊt lµ ®µn ¸p giai cÊp c«ng nh©n vµ ®éi gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, tiªn phong cña nã ― nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch. §Æt ra c¸c tßa ¸n gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V. I. Lª-nin. qu©n sù d· chiÕn, t¨ng c−êng ®µn ¸p, Nga hoµng ®ång thêi còng Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V. I. Lª-nin; Chó ®i theo con ®−êng "dïng "hiÕn ph¸p" qu©n chñ ®Ó ®µn ¸p vµ bãp thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa nghÑt tù do cña nh©n d©n" (V. I. Lª-nin, Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, 1963, t. 13, tr. 31), tuyªn truyÒn vµ gieo s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). r¾c nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn víi sù trî gióp cña chñ nghÜa tù Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ do ph¶n c¸ch m¹ng. Song giai cÊp v« s¶n võa rót lui võa chiÕn Ých cho b¹n ®äc. ®Êu. C«ng nh©n c¸c tØnh c«ng nghiÖp tiªn tiÕn ë Nga, d−íi sù l·nh ®¹o cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®· chuÈn bÞ lùc l−îng, Th¸ng 9 n¨m 2005 t×m c¸ch ngõng rót lui ®Ó l¹i chuyÓn sang tiÕn c«ng. Mïa xu©n nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia 1907, ®Êu tranh b·i c«ng cña c«ng nh©n ®· t¨ng lªn so víi n¨m 1906. Trong quý hai n¨m 1907, cã 271 ngh×n c«ng nh©n tham gia b·i c«ng chÝnh trÞ (quý hai n¨m 1906 cã 257 ngh×n c«ng nh©n tham gia b·i c«ng chÝnh trÞ). VÒ sau, khi ®¸nh gi¸ cao trµo b·i c«ng mïa xu©n 1907, Lª-nin ®· viÕt: "Con sè thèng kª
VIII Lêi tùa Lêi tùa IX chØ cho chóng ta thÊy r»ng, vÊn ®Ò ®©y kh«ng ph¶i lµ "nh÷ng sù Cuéc ®Êu tranh giai cÊp ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n trë nªn mong ®îi cña nh÷ng ng−êi l·ng m¹n", mµ lµ nh÷ng sù gi¸n gay g¾t do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vÉn tiÕp diÔn, do cã n¹n ®o¹n, nh÷ng sù ®×nh chØ rót lui cã thùc. NÕu kh«ng cã nh÷ng thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ n¹n ®ãi ë n«ng th«n; sù gi¸c ngé sù ®×nh chØ ®ã, th× sù kiÖn ngµy 3 th¸ng S¸u 1907 ― mét sù kiÖn chÝnh trÞ cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp t¨ng lªn, biÓu hiÖn ë sù m¹nh hoµn toµn kh«ng thÓ tr¸nh khái xÐt vÒ mÆt lÞch sö, bëi v× nh÷ng lªn cña c¸c ®¶ng cùc ®oan ― mét mÆt lµ ®¶ng cña bän Tr¨m ®en - cuéc rót lui vÉn lµ nh÷ng cuéc rót lui ― sÏ cã thÓ næ ra sím h¬n, ph¶n c¸ch m¹ng ra mÆt, mÆt kh¸c lµ ®¶ng cña nh÷ng ng−êi d©n cã thÓ lµ sím h¬n ®Õn mét n¨m hay thËm chÝ cßn sím h¬n trªn chñ - x· héi vµ c¸c ®¶ng cña ph¸i d©n tóy, ― còng nh− ë sù yÕu mét n¨m n÷a" (Toµn tËp, tiÕng ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ- ®i cña ®¶ng thuéc ph¸i gi÷a, nghÜa lµ §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, néi, 1971, t. 16, tr. 546). mét ®¶ng t− s¶n - tù do chñ nghÜa, ®¶ng nµy ®· béc lé hoµn T©m tr¹ng n«ng d©n còng vÉn tiÕp tôc mang tÝnh chÊt c¸ch toµn râ rµng ý ®å cña m×nh lµ muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng m¹ng. §¹o luËt ruéng ®Êt cña Xt«-l−-pin lµ mét m−u toan më c¸ch c©u kÕt víi Nga hoµng, ― ®ã lµ t×nh h×nh vµ sù ph©n bè lùc c¸i n¾p van cuèi cïng nh»m ng¨n ngõa c¸ch m¹ng, duy tr× l−îng giai cÊp trong n−íc. chÝnh quyÒn, chÕ ®é së h÷u vµ ®Æc quyÒn, ®Æc lîi cña bän ®Þa ViÖc ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®· x¸c nhËn kÕt chñ - chñ n«, t¹o ra cho chÕ ®é chuyªn chÕ mét chç dùa lµ tÇng luËn cña Lª-nin vµ cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng cuéc líp cu-l¾c. Thùc ra ®¹o luËt ®ã chØ ®Èy nhanh sù tiÕn triÓn cña khñng ho¶ng diÔn ra trong thêi gian ®ã ë Nga kh«ng ph¶i lµ chñ nghÜa t− b¶n trong n−íc theo "con ®−êng kiÓu Phæ" vµ t−íc cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p, mµ lµ cuéc khñng ho¶ng cã tÝnh ®o¹t ruéng ®Êt cña ®¹i bé phËn n«ng d©n b»ng b¹o lùc, lµm cho chÊt c¸ch m¹ng dÉn ®Õn cuéc ®Êu tranh trùc tiÕp cña quÇn c¸c m©u thuÉn trë nªn thªm gay g¾t vµ ®Êu tranh giai cÊp ë chóng chèng l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ. Nh÷ng luËn ®iÓm cña n«ng th«n t¨ng lªn. T©m tr¹ng c¸ch m¹ng cña n«ng d©n ®−îc nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch cho r»ng cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− ph¶n ¸nh trong cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc II. N«ng d©n s¶n ch−a kÕt thóc, nh÷ng nhiÖm vô cña nã ch−a ®−îc gi¶i quyÕt chØ bÇu vµo §u-ma 7,5% ®¹i biÓu lµ ph¸i h÷u; tuyÖt ®¹i ®a sè vµ víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan nh− trong thùc t¹i th× c¸c ®¹i biÓu ®−îc n«ng d©n bÇu (67,95%) lµ t¶ h¬n nh÷ng ng−êi kh«ng thÓ nãi ®Õn viÖc kÕt thóc c¸ch m¹ng, ― nh÷ng luËn ®iÓm d©n chñ - lËp hiÕn. Êy cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng. Lóc ®ã kh«ng thÓ nãi mét c¸ch hoµn toµn ch¾c ch¾n r»ng thÕ lùc ph¶n c¸ch m¹ng ®· §u-ma II, xÐt theo thµnh phÇn th× t¶ h¬n so víi §u-ma I, th¾ng lîi hoµn toµn, mµ vÉn cã thÓ hy väng sÏ cã mét cao trµo mÆc dÇu ®©y lµ thêi kú tho¸i trµo c¸ch m¹ng vµ cã nh÷ng cuéc míi cña phong trµo c¸ch m¹ng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n. ®µn ¸p mang tÝnh chÊt qu©n phiÖt - c¶nh s¸t. Thêi gian ho¹t ®éng cña §u-ma nµy trïng ®óng vµo lóc lµn sãng b·i c«ng Nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc do cuéc c¸ch m¹ng 1905 -1907 ®−a d©ng lªn cao nhÊt vµo n¨m 1907. Mét tuÇn sau khi §u-ma khai lªn hµng ®Çu trong ®¶ng, ®Õn mïa xu©n 1907 vÉn tiÕp tôc cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu. §¹i héi IV (§¹i héi thèng nhÊt) cña m¹c, trong bµi "ViÖc s¾p gi¶i t¸n §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch ®¶ng (10 - 25 th¸ng T− (23 th¸ng T− - 8 th¸ng N¨m) 1906), trong l−îc" Lª-nin ®· viÕt r»ng, ®èi víi chÝnh phñ Nga hoµng, viÖc ®ã nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· giµnh th¾ng lîi, kh«ng th«ng triÖu tËp §u-ma lµ mét sù cÇn thiÕt bÊt ®¾c dÜ. §ång thêi víi qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô cña giai viÖc t¨ng c−êng ®µn ¸p, chÝnh phñ m−u toan mét lÇn n÷a lËp ra cÊp v« s¶n trong cuéc c¸ch m¹ng, nghÜa lµ kh«ng ®Ò ra cho §u-ma nh»m tháa hiÖp víi giai cÊp t− s¶n vÒ viÖc cïng ®Êu ®¶ng mét ®−êng lèi s¸ch l−îc. Mµ nÕu kh«ng cã mét sù hiÓu tranh chèng c¸ch m¹ng.
X Lêi tùa Lêi tùa XI biÕt ®óng ®¾n nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña giai cÊp v« s¶n vµ m¹ng th¾ng lîi th× ph¶i cã sù tham gia tù gi¸c cña ®a sè d©n c− ®¶ng cña nã th× kh«ng thÓ cã ®−îc mét chÝnh s¸ch kiªn ®Þnh, cã vµo cuéc ®Êu tranh, ®ång thêi Ng−êi kÞch liÖt ph¶n ®èi viÖc lÊy tÝnh nguyªn t¾c nµo c¶. §−êng lèi c¬ héi chñ nghÜa cña Ban kh¸i niÖm c¸ch m¹ng toµn d©n ®em ¸p dông mét c¸ch ph¶n chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®−îc bÇu ra t¹i §¹i héi IV m¸c-xÝt lµm c«ng thøc chung vµ tiªu chuÈn cña s¸ch l−îc. "Kh¸i cña ®¶ng tá ra m©u thuÉn víi ý chÝ cña ®a sè trong ®¶ng, ®Æc niÖm "c¸ch m¹ng toµn d©n" ― Ng−êi viÕt ― ®ßi hái ng−êi m¸c- biÖt lµ cña c¸c tæ chøc ®¶ng ë c¸c trung t©m c«ng nghiÖp lín; xÝt ph¶i ph©n tÝch chÝnh x¸c nh÷ng lîi Ých kh¸c nhau cña c¸c kh«ng cã mét biÖn ph¸p nµo cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng giai cÊp kh¸c nhau liªn hîp l¹i víi nhau trong khu«n khæ tr−íc nh÷ng sù kiÖn cùc kú quan träng ë trong n−íc, kh«ng cã nh÷ng nhiÖm vô chung nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Dï sao kh¸i niÖm Êy mét khÈu hiÖu nµo cña nã ®−îc sù ñng hé cña ®a sè c¸c tæ chøc còng kh«ng thÓ dïng ®Ó lµm lu mê, che lÊp viÖc nghiªn cøu ®¶ng. VÒ h×nh thøc th× chØ cã mét ®¶ng duy nhÊt, nh−ng thùc tÕ cuéc ®Êu tranh giai cÊp trong tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng nµy lóc ®ã cã hai ®¶ng, hai tæ chøc thùc sù riªng biÖt, hai nhãm ph¸i hay cuéc c¸ch m¹ng kh¸c" (tËp nµy, tr. 327). Trong hoµn c¶nh nµy ®Ò ra hai s¸ch l−îc cho tõng vÊn ®Ò quan träng. Ban chÊp mµ c¸i hè s©u ng¨n c¸ch gi÷a nh÷ng lîi Ých cña c¸c giai cÊp vµ hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®· lµm yÕu vµ thu hÑp c¸c khÈu c¸c ®¶ng kh¸c nhau ®· béc lé trong tiÕn tr×nh ®Êu tranh giai hiÖu ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n, t×m c¸ch khÐp cÊp, Lª-nin yªu cÇu ph¶i ph©n tÝch chÝnh x¸c nh÷ng lîi Ých ®ã, kÝn cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña quÇn chóng trong khu«n khæ ph¶i thay thÕ c¸c yªu s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh trÞ chung chung vµ nh÷ng khÈu hiÖu ®· bÞ c¾t xÐn, lµm cho chÝnh s¸ch cña giai cÊp kh«ng râ rµng b»ng nh÷ng yªu s¸ch cô thÓ vµ râ rµng. Ng−êi v« s¶n thÝch øng víi chÝnh s¸ch cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ ®Ò ra cho §¶ng d©n chñ - x· héi nhiÖm vô lµ trong khi kiªn nghÜa. Sù ph¸ s¶n cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng tr−íc hÕt vµ quyÕt b¶o vÖ nh÷ng lîi Ých giai cÊp, x· héi chñ nghÜa cña giai trªn hÕt lµ sù ph¸ s¶n cña chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa, ― Lª-nin cÊp v« s¶n, ph¶i ®i tiªn phong trong toµn bé phong trµo d©n ®· nãi nh− vËy t¹i §¹i héi V cña ®¶ng. chñ ®Êu tranh ®ßi thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña cuéc c¸ch m¹ng Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn phøc t¹p ®ã, mét nhiÖm vô lÞch sö hÕt d©n chñ, chèng l¹i chÕ ®é chuyªn chÕ cña bän Tr¨m ®en vµ giai søc quan träng ®−îc ®Ò ra cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch: ®¸nh cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n c¸ch m¹ng. gi¸ ®óng ®¾n, theo quan ®iÓm m¸c-xÝt, t×nh h×nh vµ nh÷ng xu Hoµn c¶nh trong n−íc vµ trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - h−íng chñ yÕu cña sù tiÕn triÓn kinh tÕ - x· héi vµ chÝnh trÞ trong x· héi Nga ®ßi hái ph¶i triÖu tËp ngay ®¹i héi ®¶ng. §¹i héi n−íc, v¹ch râ sù ph©n chia c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng vÒ mÆt chÝnh ph¶i x¸c ®Þnh ®−êng lèi cña ®¶ng, cñng cè ®¶ng vÒ mÆt tæ chøc; trÞ, vµ x¸c ®Þnh râ trong t×nh h×nh ph©n nhãm lùc l−îng x· héi trong ®iÒu kiÖn c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng ®ang tiÕn dÇn tíi chç nh− thÕ th× nhiÖm vô nµo lµ nhiÖm vô c¬ b¶n cña giai cÊp v« s¶n n¾m ®Þa vÞ thèng trÞ, cÇn ph¶i tËp hîp lùc l−îng vµ chuÈn bÞ vµ ®¶ng cña nã. KÕ ho¹ch chiÕn l−îc cña ®¶ng vµ s¸ch l−îc cña cho ®¶ng b−íc vµo nh÷ng cuéc chiÕn ®Êu míi. nã, cuéc ®Êu tranh cña ®¶ng giµnh b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña giai ViÖc chuÈn bÞ §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· cÊp v« s¶n trong phong trµo gi¶i phãng mang tÝnh chÊt d©n chñ héi Nga diÔn ra trong cuéc ®Êu tranh kh«ng ®iÒu hßa víi mét chung, ®Òu tïy thuéc vµo sù ph©n tÝch ®ã. bé phËn c¬ héi chñ nghÜa trong ®¶ng, tøc nh÷ng ng−êi men- Trong bµi "Bµn vÒ vÊn ®Ò c¸ch m¹ng toµn d©n", bµi nµy ®−îc sª-vÝch, ®Ó giµnh th¾ng lîi cho chñ nghÜa b«n-sª-vÝch. Khi mét viÕt vµo nh÷ng ngµy tr−íc §¹i héi V cña ®¶ng vµ cã mét ý nghÜa ®¹i héi míi ®−îc quyÕt ®Þnh triÖu tËp theo yªu cÇu cña ®a sè quan träng vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn, Lª-nin chØ râ r»ng muèn c¸ch c¸c tæ chøc lín nhÊt, bÊt chÊp sù chèng ®èi kÞch liÖt cña ph¸i
XII Lêi tùa Lêi tùa XIII men-sª-vÝch, th× c¶ hai ph¸i cña mét ®¶ng thèng nhÊt trªn h×nh §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng. Trong nh÷ng t¸c phÈm ®ã Lª- thøc ― ph¸i b«n-sª-vÝch vµ ph¸i men-sª-vÝch ― ®Òu ®−a ra mçi nin ®· gi¶i thÝch vµ luËn chøng nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n trong ph¸i mét c−¬ng lÜnh riªng cña m×nh. c−¬ng lÜnh cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch, ®ång thêi phª ph¸n Lª-nin ®· gi¸ng mét ®ßn chÝ tö vµo s¸ch l−îc tháa hiÖp cña kÞch liÖt s¸ch l−îc men-sª-vÝch, mét s¸ch l−îc xuÊt ph¸t tõ lËp nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, tøc nh÷ng kÎ ®−a ra "C−¬ng lÜnh tr−êng c¬ héi chñ nghÜa cña hä vÒ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò trung s¸ch l−îc cho ®¹i héi s¾p tíi" vµ c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt "VÒ th¸i t©m ― vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n vµ tr−íc hÕt lµ ®èi víi ®é ®èi víi §u-ma nhµ n−íc", "VÒ c¸c tæ chøc cã tÝnh chÊt quÇn §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn, mét ®¶ng qu©n chñ - tù do chñ nghÜa. chóng cña c«ng nh©n vµ vÒ ®¹i héi c«ng nh©n". Nh÷ng v¨n kiÖn Nh÷ng sù bÊt ®ång trong néi bé §¶ng d©n chñ - x· héi nµy lµ mét b−íc thôt lïi so víi nh÷ng dù th¶o nghÞ quyÕt cña Nga vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n cã liªn quan tíi ngay chÝnh nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®−a ra tr−íc §¹i héi IV sù ®¸nh gi¸ kh¸c nhau cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµ nh÷ng cña ®¶ng. Chóng lµm cho toµn bé c«ng t¸c cña ®¶ng thÝch øng ng−êi men-sª-vÝch vÒ tÝnh chÊt vµ triÓn väng cña cuéc c¸ch víi ho¹t ®éng hîp ph¸p cña §u-ma, luËn chøng cho chñ nghÜa m¹ng ë Nga, nh÷ng sù bÊt ®ång Êy ®· trë nªn s©u s¾c h¬n thñ tiªu sau nµy. ngay tõ nöa ®Çu n¨m 1905; c¸c kÕ ho¹ch chiÕn l−îc kh¸c nhau Trong c−¬ng lÜnh hµnh ®éng b«n-sª-vÝch ― "Dù th¶o c¸c vµ hai s¸ch l−îc kh¸c nhau cña hai bé phËn trong ®¶ng ®Òu nghÞ quyÕt cho §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi b¾t nguån tõ sù ®¸nh gi¸ kh¸c nhau ®ã. Ngay tõ ®Çu cuéc Nga", tøc lµ nh÷ng bµi më ®Çu tËp m−êi l¨m, còng nh− trong c¸ch m¹ng, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· thÊy râ ý ®å cña bän c¸c t¸c phÈm viÕt trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ ®¹i héi: "C−¬ng d©n chñ - lËp hiÕn muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng nh÷ng lÜnh hµnh ®éng cña ph¸i d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng", "Kh«ng nh−îng bé mµ c¶ bän Tr¨m ®en lÉn chÕ ®é chuyªn chÕ ®Òu nªn viÕt nghÞ quyÕt nh− thÕ nµo", "Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc chÊp nhËn ®−îc. Trong nghÞ quyÕt "VÒ th¸i ®é ®èi víi ph¸i tù ph¶n ®èi sù thèng trÞ cña giíi trÝ thøc", "C−¬ng lÜnh s¸ch l−îc do", §¹i héi III cña ®¶ng chØ thÞ cho c¸c ®¶ng viªn ph¶i gi¶i cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch", "Sù bèi rèi c¸u kØnh (VÒ vÊn thÝch cho c«ng nh©n thÊy râ tÝnh chÊt ph¶n c¸ch m¹ng vµ ®Ò ®¹i héi c«ng nh©n)" vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c ― Lª-nin ®· chèng giai cÊp v« s¶n cña ph¸i t− s¶n tù do chñ nghÜa, nhÊn ®¸nh gi¸ mét c¸ch s©u s¾c t×nh h×nh hiÖn nay cña c¸ch m¹ng m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh víi c¸c m−u toan cña giai d©n chñ - t− s¶n vµ c¸c quan hÖ qua l¹i cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa muèn giµnh b¸ quyÒn l·nh ®¹o vµ c¸c ®¶ng trong c¸ch m¹ng, x¸c ®Þnh nh÷ng nhiÖm vô c¬ trong phong trµo c¸ch m¹ng. Dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng b¶n cña giai cÊp v« s¶n vµ cña ®¶ng trong thêi kú ®ã, lµm ng−êi b«n-sª-vÝch vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n do V. I. s¸ng tá nh÷ng c¬ së cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c cña nh÷ng bÊt Lª-nin th¶o ®Ó ®−a ra tr−íc §¹i héi IV, ®· x¸c ®Þnh vai trß cña ®ång vÒ chÝnh kiÕn gi÷a bé phËn c¸ch m¹ng vµ bé phËn c¬ héi giai cÊp c«ng nh©n lµ ng−êi l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ nghÜa trong ®¶ng. Nh÷ng t¸c phÈm nµy ®· tæng kÕt cuéc chñ - t− s¶n ë Nga vµ yªu cÇu ph¶i th¼ng tay v¹ch mÆt ®¶ng ®Êu tranh mµ Lª-nin vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· tiÕn hµnh cña giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, kÎ ®· thi hµnh chÝnh s¸ch kh«ng mÖt mái chèng chñ nghÜa c¬ héi vµ s¸ch l−îc theo ®u«i tháa hiÖp víi chÕ ®é Nga hoµng. cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, v× mét chÝnh s¸ch kiªn ®Þnh T¹i §¹i héi IV cña ®¶ng, nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch ®· kh«ng cã tÝnh chÊt giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n trong suèt c¶ thêi kú chÞu thõa nhËn mét sù thËt hiÓn nhiªn lµ ph¸i tù do c©u kÕt víi c¸ch m¹ng Nga lÇn thø nhÊt. Nh÷ng t¸c phÈm ®ã lµ mÉu chÕ ®é chuyªn chÕ. Trong bµi "C−¬ng lÜnh hµnh ®éng cña ph¸i mùc vÒ ®Êu tranh kh«ng ®iÒu hßa v× nh÷ng nguyªn t¾c cña d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng", Lª-nin viÕt: "Cã thÓ nãi lµ míi
XIV Lêi tùa Lêi tùa XV ngµy h«m qua ®©y Plª-kha-nèp vµ nh÷ng ng−êi cïng phe víi ®Êu tranh cña nh©n d©n vµ c«ng khai, tr¬ trÏn t×m c¸ch chÊm «ng ta thuéc c¸nh h÷u trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi døt c¸ch m¹ng, c©u kÕt víi thÕ lùc ph¶n ®éng. Nga vÉn cßn tuyªn bè r»ng t− t−ëng ®ã cña ph¸i b«n-sª-vÝch, Lª-nin v¹ch ra ranh giíi râ rÖt gi÷a ®¶ng cña nh÷ng ng−êi t− t−ëng mµ chóng t«i ®· kiªn tr× b¶o vÖ trong suèt n¨m l906 qu©n chñ - tù do chñ nghÜa víi ®¶ng cña nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i (vµ thËm chÝ tr−íc ®ã, tõ n¨m 1905, tõ khi xuÊt b¶n cuèn "Hai lao ®éng. Trong bµi "Bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ ph¸i lao ®éng", s¸ch l−îc"), lµ mét øc ®o¸n nöa viÓn v«ng, xuÊt ph¸t tõ quan khi so s¸nh c¸c b¶n dù th¶o ruéng ®Êt cña bän d©n chñ - lËp hiÕn ®iÓm phñ ®Þnh vai trß cña giai cÊp t− s¶n, hay Ýt ra th× còng lµ vµ cña ph¸i lao ®éng, Lª-nin ®· chØ râ r»ng bän d©n chñ - lËp mét sù ®Ò phßng kh«ng hîp thêi, v.v.. hiÕn lµ ®¶ng tù do chñ nghÜa muèn chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng H«m nay th× mäi ng−êi ®Òu thÊy lµ chóng t«i ®óng" (tr. 99). con ®−êng ®iÒu hßa gi÷a ®Þa chñ víi n«ng d©n, cã h¹i cho n«ng Trong nhiÒu bµi cña tËp nµy, Lª-nin v¹ch trÇn nh÷ng khÈu d©n, trong khi c¸c ®¶ng lao ®éng (nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i lao hiÖu c¶i l−¬ng cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vµ ®Æc biÖt lµ sù ®éng, nh÷ng ng−êi lao ®éng x· héi chñ nghÜa nh©n d©n, nh÷ng ñng hé cña hä ®èi víi khÈu hiÖu cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng), nghÜa lµ ph¸i d©n chñ tiÓu ®ßi lËp "néi c¸c §u-ma" hay "néi c¸c cã tr¸ch nhiÖm", coi ®ã lµ t− s¶n ë thµnh thÞ vµ ®Æc biÖt lµ ph¸i d©n chñ tiÓu t− s¶n n«ng nh÷ng m−u toan ®Þnh ®−a cuéc ®Êu tranh chèng chÕ ®é chuyªn d©n ®Òu muèn tiÕp tôc ph¸t triÓn cuéc c¸ch m¹ng. Lª-nin ®−a ra chÕ vµo quü ®¹o cña chñ nghÜa c¶i l−¬ng. VÒ s¸ch l−îc cña luËn ®iÓm cho r»ng cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n ë Nga chØ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, Lª-nin ®· viÕt: "NÕu lµm ®iÒu ®ã th× cã thÓ giµnh ®−îc th¾ng lîi trong tr−êng hîp giai cÊp v« s¶n l«i cã nghÜa lµ hµnh ®éng hoµn toµn theo lèi BÐc-stanh" (tr. 126). kÐo ®−îc n«ng d©n theo m×nh ®Ó võa chèng l¹i chÕ ®é cò võa Trong c¸c bµi "Buæi khai m¹c cña §u-ma nhµ n−íc II", "§u- chèng l¹i ph¸i tù do chñ nghÜa ph¶n c¸ch m¹ng; luËn ®iÓm nµy ma II vµ nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n", "ViÖc s¾p gi¶i t¸n x¸c ®Þnh nh÷ng c¬ së cña toµn bé s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch, nã ®· §u-ma vµ nh÷ng vÊn ®Ò s¸ch l−îc", "MiÖng phËt, t©m xµ", "C¬ së ®−îc Ng−êi nh¾c l¹i nhiÒu lÇn vµ ®−îc cñng cè thªm b»ng kinh cña sù th«ng ®ång", "§u-ma vµ viÖc phª chuÈn ng©n s¸ch", nghiÖm cña cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907. "Chim cu ca ngîi gµ trèng...", "§u-ma vµ ph¸i tù do Nga", v.v., Lª-nin kÞch liÖt phª ph¸n tÝnh thiÕu kiªn quyÕt vµ hay dao Lª-nin ®· v¹ch râ ý nghÜa vµ môc ®Ých thùc sù cña chÝnh s¸ch ®éng cña c¸c ®¶ng d©n tóy, v¹ch trÇn th¸i ®é kh«ng t−ëng vµ cña chÕ ®é chuyªn chÕ Nga hoµng vµ cña c¸c ®¶ng ph¶n ®éng, sù "tÝnh x· héi chñ nghÜa gi¶ hiÖu" cña c¸c ®¶ng nµy. Trong c¸c bµi ph¶n béi cña bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ nh÷ng thñ ®o¹n mµ chÕ "S¸ch l−îc cña giai cÊp tiÓu t− s¶n", "T− c¸ch tÇm th−êng d−¬ng ®é chuyªn chÕ Tr¨m ®en vµ giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ d−¬ng tù ®¾c hay lµ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng nghÜa ®· h−ëng øng lÉn nhau thùc hiÖn trong §u-ma nh»m bãp d©n chñ - lËp hiÕn hãa", "§u-ma thiÕu m¸u hay lµ giai cÊp tiÓu t− chÕt c¸ch m¹ng. Trong c¸c bµi nµy Lª-nin ®· ph©n tÝch nh÷ng s¶n thiÕu m¸u", v.v., Lª-nin chØ râ r»ng ®iÓm yÕu nhÊt cña chÝnh biÕn ®æi diÔn ra trong sù ph©n chia c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng vÒ s¸ch tiÓu t− s¶n cña c¸c ®¶ng nµy lµ kh«ng biÕt vµ kh«ng cã kh¶ mÆt chÝnh trÞ kÓ tõ thêi gian §u-ma nhµ n−íc I, ®· chØ râ sù n¨ng tho¸t khái sù l·nh ®¹o vÒ t− t−ëng vµ chÝnh trÞ cña giai cÊp tiÕn triÓn cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp vµ c¸c ®¶ng trong cuéc c¸ch t− s¶n tù do chñ nghÜa, r»ng nhiÖm vô chñ yÕu cña §¶ng d©n m¹ng Nga, x¸c ®Þnh vai trß cña bän d©n chñ - lËp hiÕn, nh÷ng chñ - x· héi lµ ph¶i kiªn quyÕt ph¸ vì sù l·nh ®¹o Êy cña ph¸i tù kÎ ®· tõ chç nghiªng ng¶ gi÷a thÕ lùc ph¶n ®éng vµ cuéc ®Êu do ®èi víi nh÷ng ng−êi d©n chñ, kiªn quyÕt gi¶i phãng quÇn tranh cña nh©n d©n chuyÓn h¼n sang chç hoµn toµn c¨m thï cuéc chóng tiÓu t− s¶n khái ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn
XVI Lêi tùa Lêi tùa XVII vµ lµm cho hä chÞu sù t¸c ®éng vµ ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n n−íc (n«ng d©n vµ nh÷ng tÇng líp t−¬ng tù nh− giai cÊp tiÓu t− chñ - x· héi. s¶n kh«ng lµm n«ng nghiÖp) "ph¶i lùa chän gi÷a nh÷ng ng−êi Cuéc ®Êu tranh liªn tôc cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch chèng d©n chñ - lËp hiÕn vµ nh÷ng ng−êi m¸c-xÝt"; tiÕn hµnh ®−êng l¹i sù l·nh ®¹o cña giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa lèi "ho¹t ®éng chung" cña c«ng nh©n vµ ph¸i d©n chñ n«ng d©n nh»m gi¶i phãng n«ng d©n khái ¶nh h−ëng cña giai cÊp ®ã, võa chèng l¹i chÕ ®é cò võa chèng l¹i giai cÊp t− s¶n tù do, nh»m liªn minh giai cÊp c«ng nh©n víi n«ng d©n trong thêi kú ph¶n c¸ch m¹ng vµ ng¶ nghiªng: ®ã lµ c¬ së vµ thùc chÊt cña c¸ch m¹ng 1905 - 1907, ®· ®−îc ph¶n ¸nh trong s¸ch l−îc cña s¸ch l−îc "liªn minh ph¸i t¶", mét s¸ch l−îc ®−îc c¶ tiÕn tr×nh "khèi t¶" trong cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc II vµ ngay c¸c sù biÕn n¨m 1905 (phong trµo c«ng nh©n vµ n«ng d©n) lÉn trong §u-ma. T− t−ëng "khèi t¶" do nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh÷ng cuéc bá phiÕu cña c¸c nhãm "lao ®éng" vµ c«ng nh©n ®−a ra cã ý nghÜa hiÖn thùc trong cuéc ®Êu tranh giµnh l¹i mét trong hai khãa §u-ma ®Çu tiªn chøng thùc..." (Toµn tËp, tiÕng bé phËn c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n thµnh thÞ chÞu ¶nh h−ëng cña ViÖt, Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi, 1973, t. 17, tr. 600). §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn. Trong c¸c bµi "Cuéc bÇu cö vµo §u- Sù tham gia cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch vµo §u-ma nhµ ma vµ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi Nga", "S¸ch l−îc cña n−íc II lµ b−íc ®Çu ho¹t ®éng nghÞ tr−êng cña ®¶ng kiÓu míi. §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga trong thêi gian vËn ®éng Lª-nin cho r»ng ho¹t ®éng nghÞ tr−êng cña ®¶ng ph¶i phôc bÇu cö", khi ph©n tÝch kÕt qu¶ cuéc bÇu cö vµo §u-ma nhµ n−íc tïng ho¹t ®éng ngoµi nghÞ tr−êng vµ lµ mét trong nh÷ng giai II vµ nhËn ®Þnh lùc l−îng chÝnh trÞ cña c¸c giai cÊp kh¸c nhau ë ®o¹n cña cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n ®Ó Nga trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu, Lª-nin kÕt luËn r»ng chÝnh s¸ch giµnh chÝnh quyÒn. cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, môc ®Ých cña c¸c khèi liªn minh Trong dù th¶o nghÞ quyÕt tr×nh bµy tr−íc §¹i héi V cña cña hä víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng ph¶i lµ lo¹i ®¶ng "VÒ s¸ch l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong §u-ma trõ "nguy c¬ Tr¨m ®en", nh− hä ®· tõng tuyªn bè mµ lµ tõ chèi nhµ n−íc", Lª-nin ®· nªu lªn nh÷ng nhiÖm vô cña nh÷ng chÝnh s¸ch ®éc lËp cña giai cÊp c«ng nh©n vµ b¾t chÝnh s¸ch Êy ng−êi d©n chñ - x· héi trong §u-ma: gi¶i thÝch cho nh©n d©n ph¶i phôc tïng ph¸i tù do. BÊt chÊp bän men-sª-vÝch, "khèi t¶" thÊy râ sù v« dông hoµn toµn cña §u-ma, víi tÝnh c¸ch lµ thu ®−îc th¾ng lîi trong 22 thµnh phè lín nhÊt; trong cuéc bÇu ph−¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu cña giai cÊp v« s¶n vµ giai cö ë Pª-tÐc-bua "khèi t¶" thu ®−îc 25% sè phiÕu cña cö tri, ®· cÊp tiÓu t− s¶n c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ cña n«ng d©n, thÊy râ lµ thu hót ®−îc vÒ phÝa m×nh mét bé phËn c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é chuyªn chÕ Nga hoµng, kh«ng thÓ nµo ë thµnh thÞ, t¸ch hä khái ¶nh h−ëng cña ph¸i d©n chñ - lËp dïng con ®−êng nghÞ viÖn mµ ®¹t ®−îc tù do chÝnh trÞ, gi¶i hiÕn. Thµnh c«ng cña "khèi t¶" lÏ ra cßn lín h¬n nhiÒu nÕu thÝch râ sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh ®Ó lËp Quèc héi lËp hiÕn nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch kh«ng ®ãng vai trß nh÷ng kÎ ph¸ trªn c¬ së ®Çu phiÕu phæ th«ng, trùc tiÕp, b×nh ®¼ng vµ bá ho¹i ngÇm vµ kh«ng c¶n trë th¾ng lîi cña c¸c ®¶ng c¸nh t¶ ë phiÕu kÝn, b»ng con ®−êng khëi nghÜa vò trang vµ thµnh lËp Pª-tÐc-bua. Lª-nin v¹ch trÇn bän men-sª-vÝch lµ nh÷ng kÎ chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. S¸ch l−îc ®ã cã nghÜa lµ ph¶i kh«ng ngÇn ng¹i g©y chia rÏ trong tæ chøc d©n chñ - x· héi ë lîi dông §u-ma theo tinh thÇn c¸ch m¹ng lµm diÔn ®µn ®Ó Pª-tÐc-bua ®Ó liªn minh víi ph¸i d©n chñ - lËp hiÕn. tuyªn truyÒn nh÷ng yªu cÇu x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ cña Sau nµy, khi x¸c ®Þnh thùc chÊt s¸ch l−îc cña khèi t¶, Lª-nin giai cÊp v« s¶n, nh»m gi¸o dôc sù gi¸c ngé giai cÊp cho nh©n ®· viÕt: ""Ðp buéc" quÇn chóng d©n chñ ®«ng ®¶o nhÊt trong d©n, vµ th−êng xuyªn t¸c ®éng ®Õn c¸c ®¹i biÓu n«ng d©n.
XVIII Lêi tùa Lêi tùa XIX Nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ― Lª-nin nªu lªn nh÷ng ®ång thêi phôc tïng nh÷ng nghÞ quyÕt cña ®¶ng, thÝch øng víi nhiÖm vô cña ®¶ng trong §u-ma ― ph¶i tæ chøc mét ®¶ng ®oµn toµn bé ho¹t ®éng tuyªn truyÒn vµ cæ ®éng cña ®¶ng, kÕt hîp ®éc lËp; nh÷ng hµnh ®éng chung víi c¸c ®¶ng d©n chñ tiÓu t− ho¹t ®éng hîp ph¸p trong §u-ma víi c«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ s¶n trong §u-ma ph¶i lo¹i trõ bÊt kú mét kh¶ n¨ng nµo xa rêi tæ chøc kh«ng hîp ph¸p trong quÇn chóng. §iÒu ®ã tøc lµ v¹ch c−¬ng lÜnh cña ®¶ng v« s¶n vµ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng, nh÷ng ra mét ®−êng lèi hµnh ®éng míi, c¸ch m¹ng vµ m¸c-xÝt cho hµnh ®éng ®ã chØ ®−îc phôc vô nh÷ng môc tiªu cña cuéc tÊn nh÷ng ®¹i diÖn giai cÊp v« s¶n trong c¸c c¬ quan nghÞ viÖn, vµ c«ng chung nh»m chèng l¹i c¶ c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng lÉn giai ®−êng lèi ®ã ®· trë thµnh mÉu mùc cho toµn bé phong trµo cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n béi. Lª-nin ®· viÕt trong bµi c«ng nh©n quèc tÕ. Nh÷ng ®¹i diÖn cña giai cÊp c«ng nh©n "Buæi khai m¹c cña §u-ma nhµ n−íc II": "Chóng ta ph¶i t¸ch khái tÊt c¶ c¸c tÇng líp tiÓu t− s¶n, nh−ng kh«ng ph¶i ®Ó thu trong nghÞ viÖn ph¶i ®Æt m×nh vµo sù nghiÖp phôc vô giai cÊp m×nh trong c¸i c¶nh cã vÎ ®¬n ®éc kiªu h·nh (nh− vËy cã nghÜa c«ng nh©n v× môc ®Ých cña c¸ch m¹ng. Mét lo¹t bµi trong tËp lµ trªn thùc tÕ gióp bän t− s¶n tù do chñ nghÜa, theo ®u«i nµy: "B−íc quan träng ®Çu tiªn", "Ph¸i men-sª-vÝch cã quyÒn chóng) mµ lµ ®Ó tho¸t khái mäi sù dao ®éng, mäi sù lõng thi hµnh chÝnh s¸ch ñng hé bän d©n chñ - lËp hiÕn hay kh«ng?", chõng vµ biÕt c¸ch dÉn d¾t giai cÊp n«ng d©n d©n chñ theo "C©u tr¶ lêi L. M¸c-tèp", "§¶ng ®oµn §¶ng d©n chñ - x· héi vµ m×nh" (tËp nµy, tr. 24 - 25). ngµy 3 th¸ng T− trong §u-ma", v.v., nh÷ng lêi ph¸t biÓu cña S¸ch l−îc ®ã cña nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh»m phôc vô Lª-nin t¹i §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga cho sù liªn minh gi÷a giai cÊp c«ng nh©n víi n«ng d©n vµ viÖc ®· ph©n tÝch c¸c tham luËn cña c¸c ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi thµnh lËp trong §u-ma mét khèi liªn minh c¸ch m¹ng cña trong §u-ma, phª ph¸n nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña ®¶ng ®oµn d©n nh÷ng ng−êi ®¹i diÖn cña hä, ®· ®−îc chøng minh lµ s¸ch l−îc chñ - x· héi trong §u-ma, mét ®¶ng ®oµn gåm ®a sè lµ nh÷ng m¸c-xÝt duy nhÊt ®óng trong cuéc ®Êu tranh víi c¸c thÕ lùc ng−êi men-sª-vÝch vµ, còng nh− Ban chÊp hµnh trung −¬ng ph¶n ®éng. Ngay trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, viÖc nghiªn cøu men-sª-vÝch, kh«ng ph¶n ¸nh mét thùc tr¹ng nµo trong ®¶ng, kinh nghiÖm s¸ch l−îc nghÞ tr−êng cña nh÷ng ng−êi b«n-sª- mét quan ®iÓm nµo cña toµn ®¶ng. Th¼ng tay phª ph¸n c¸c ®¹i vÝch trong thêi kú Êy, còng vÉn cã mét ý nghÜa to lín ®èi víi biÓu men-sª-vÝch trong §u-ma nhµ n−íc, Lª-nin gäi chÝnh s¸ch c¸c ®¶ng céng s¶n vµ c«ng nh©n tÊt c¶ c¸c n−íc. cña hä lµ chÝnh s¸ch theo kiÓu d©n chñ - lËp hiÕn, lµ ý ®å muèn Lª-nin ch¨m chó theo dâi ho¹t ®éng cña ®¶ng ®oµn d©n biÕn §¶ng d©n chñ - x· héi thµnh mét tæ chøc phô thuéc ph¸i chñ - x· héi trong §u-ma ngay tõ nh÷ng b−íc ®i ®Çu tiªn tù do vµ Ng−êi yªu cÇu nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch lµ thµnh viªn cña nã vµ cã ý kiÕn nhËn xÐt ®èi víi tõng ho¹t ®éng cña nã. cña ®¶ng ®oµn ph¶i kiªn quyÕt thi hµnh chÝnh s¸ch c¸ch m¹ng. Ng−êi ®Ò ra môc tiªu cña ®¶ng lµ thµnh lËp mét ®¶ng ®oµn nghÞ viÖn, kh¸c vÒ c¨n b¶n víi c¸c ®¶ng ®oµn nghÞ viÖn cña Lª-nin trùc tiÕp l·nh ®¹o bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng c¸c ®¶ng ë T©y ¢u thuéc Quèc tÕ II, c¸c ®¶ng ®oµn nµy ®· ®oµn, chØ ®¹o c«ng t¸c cña bé phËn nµy, viÕt cho nã hµng lo¹t bãp mÐo chøc n¨ng ®¹i diÖn giai cÊp c«ng nh©n trong nghÞ v¨n kiÖn. Trong tËp nµy cã in b¶n dù th¶o lêi kªu gäi nh©n d©n viÖn vµ ®¸ng bÞ lªn ¸n lµ "thãi ngu ngèc nghÞ tr−êng". Lª- "VÒ b¶n tuyªn bè cña Xt«-l−-pin", bµi nµy ch¾c h¼n lµ sù tr¶ lêi nin cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Ó nh÷ng ®¹i diÖn cña giai cÊp c«ng cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi ®èi víi b¶n tuyªn bè cña chÝnh nh©n Nga trong nghÞ viÖn khái trë thµnh nh÷ng c¸i loa cña phñ do P. A. Xt«-l−-pin ®äc t¹i §u-ma. V¨n kiÖn nµy ®· v¹ch râ giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, ®Ó hä trùc tiÕp vµ c«ng khai sù bÊt lùc cña §u-ma vµ ý nghÜa cña cuéc c¸ch m¹ng 1905 - 1907 nãi lªn chÝnh s¸ch ®éc lËp cña giai cÊp v« s¶n trong §u-ma, nh− lµ mét cuéc c¸ch m¹ng nh©n d©n. Trong dù th¶o lêi kªu
XX Lêi tùa Lêi tùa XXI gäi nµy, Lª-nin viÕt: "NÕu n−íc Nga ®· giµnh ®−îc dï chØ lµ t−ëng cña ®¶ng bé Pª-tÐc-bua trªn c¬ së nh÷ng nguyªn t¾c cña nh÷ng quyÒn tù do nhá trong mét thêi gian ng¾n, nÕu n−íc chñ nghÜa b«n-sª-vÝch. Trong ®¶ng bé Pª-tÐc-bua mµ thêi kú Êy Nga cã ®−îc mét c¬ quan ®¹i diÖn nh©n d©n dï trong mét thêi ®a sè thuéc vÒ ph¸i b«n-sª-vÝch, ®· diÔn ra cuéc ®Êu tranh cùc gian kh«ng l©u, th× tÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã chØ lµ do cuéc ®Êu tranh kú gay g¾t chèng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch. Tõ thêi gian héi cña nh©n d©n mµ cã, chØ do cuéc ®Êu tranh quªn m×nh cña giai nghÞ ngµy 6 (l9) th¸ng Giªng 1907 trë ®i, ®¶ng bé Pª-tÐc-bua ®· cÊp c«ng nh©n, n«ng d©n, binh lÝnh vµ thñy thñ ®Ó giµnh tù do, bÞ ph©n liÖt v× bän men-sª-vÝch, m·i ®Õn héi nghÞ ngµy 25 th¸ng mµ cã" (tr. 33). Ba (7 th¸ng T−) 1907 t×nh tr¹ng ph©n liÖt míi ®−îc xãa bá. Lª-nin ®· th¶o ra cho bé phËn b«n-sª-vÝch trong ®¶ng ®oµn Trong "B¸o c¸o vÒ vÊn ®Ò chia rÏ ë Pª-tÐc-bua vµ vÒ vÊn ®Ò "Dù th¶o diÔn v¨n vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt ®äc t¹i §u-ma nhµ n−íc thµnh lËp tßa ¸n ®¶ng nh©n sù chia rÏ ®ã, ®äc tr−íc §¹i héi V II". Trong v¨n kiÖn nµy Ng−êi ®· tæng kÕt quan ®iÓm cña bèn cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga", Lª-nin ®· bãc trÇn ®¶ng chñ yÕu vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt, vÊn ®Ò nµy lµ c¬ së cña cuéc chÝnh s¸ch ph¶n béi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª- c¸ch m¹ng t− s¶n ë Nga vµ quy ®Þnh ®Æc ®iÓm d©n téc cña cuéc vÝch, coi ®ã lµ chÝnh s¸ch cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng c¸ch m¹ng Êy. ph¶i cña mét ®¶ng thèng nhÊt, mµ chØ lµ cña bé phËn men-sª- Tõ cuèi mïa hÌ 1906, khi ë PhÇn-lan, ë Cu-èc-ca-la, t¹i biÖt vÝch cña ®¶ng, ®ång thêi ®¸nh gi¸ hµnh ®éng cña bän men-sª- thù "Va-da", Lª-nin ®· chØ ®¹o c«ng t¸c cña Ban chÊp hµnh vÝch lµ hµnh ®éng cña nh÷ng kÎ thï chÝnh trÞ. Trong khi gäi sù ®¶ng bé Pª-tÐc-bua. NhiÒu c¸n bé ®¶ng, nhiÒu c«ng nh©n c¸c ph©n liÖt lµ téi lín nhÊt ®èi víi ®¶ng, Lª-nin ®· lªn ¸n bän men- nhµ m¸y ë Pª-tÐc-bua, nhiÒu ñy viªn Ban chÊp hµnh ®¶ng bé sª-vÝch lµ ph¶n béi ®¶ng ngay s¸t tr−íc cuéc bÇu cö. Lª-nin viÕt Pª-tÐc-bua vµ Ban chÊp hµnh trung −¬ng cña ®¶ng, nhiÒu ®¹i r»ng nghÜa vô cña mçi ®¶ng viªn sau khi x¶y ra sù ph©n liÖt lµ biÓu b«n-sª-vÝch trong §u-ma nhµ n−íc II ®· ®Õn gÆp Ng−êi. ph¶i ®Êu tranh nh»m l«i kÐo quÇn chóng ra khái sù l·nh ®¹o B¸o chÝ vµ b−u kiÖn ®−îc göi tíi cho Lª-nin, råi tõ chç Ng−êi, cña nh÷ng kÎ ®· t¸ch ra, g©y trong quÇn chóng lßng c¨m thï vµ nhiÒu tµi liÖu kh¸c nhau l¹i ®−îc chuyÓn ®i. T¹i ®©y, Lª-nin ®· th¸i ®é khinh bØ ®èi víi nh÷ng kÎ kh«ng cßn lµ ®¶ng viªn cña l·nh ®¹o viÖc xuÊt b¶n b¸o "Ng−êi v« s¶n" ― c¬ quan ng«n luËn mét ®¶ng thèng nhÊt n÷a. Lª-nin viÕt: "§èi víi nh÷ng kÎ thï cã t¸c dông l·nh ®¹o cña nhòng ng−êi b«n-sª-vÝch, c¸c b¸o hîp chÝnh trÞ nh− thÕ, t«i ®· tiÕn hµnh lóc ®ã ― vµ trong tr−êng hîp ph¸p ra hµng ngµy "Tia s¸ng míi" vµ "TiÕng vang cña chóng nÕu sù ph©n liÖt t¸i diÔn hoÆc ph¸t triÓn th× t«i bao giê còng vÉn ta"; Ng−êi ®· viÕt c¸c dù th¶o nghÞ quyÕt, c¸c bµi cho c¸c b¸o vµ sÏ tiÕn hµnh ― mét cuéc ®Êu tranh cã tÝnh huû diÖt" (tr. 354). c¸c v¨n tËp b«n-sª-vÝch. C¸c bµi cña Lª-nin trªn b¸o chÝ hîp Trong c¸c bµi "Nh÷ng chiÕn sÜ trÝ thøc ph¶n ®èi sù thèng trÞ ph¸p vµ bÊt hîp ph¸p ®Òu ®¸p øng tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò quan träng cña giíi trÝ thøc", "Sù bèi rèi c¸u kØnh (VÒ vÊn ®Ò ®¹i héi c«ng sèng cßn trong ho¹t ®éng cña ®¶ng, v¹ch trÇn chñ nghÜa c¬ héi nh©n)" Lª-nin l¹i trë l¹i phª ph¸n chñ tr−¬ng më "®¹i héi c«ng cña bän men-sª-vÝch, ®· ®ãng mét vai trß to lín trong viÖc nh©n" lõng danh, c¸i chñ tr−¬ng ®· ®Æt nÒn mãng cho chñ nghÜa ®oµn kÕt ®¶ng d−íi ngän cê cña ph¸i b«n-sª-vÝch vµ trong viÖc thñ tiªu. Lª-nin coi chñ tr−¬ng më "®¹i héi c«ng nh©n" vµ viÖc cæ gióp ®¶ng ®Ò ra chiÕn l−îc vµ s¸ch l−îc ®óng ®¾n. ®éng cho ®¹i héi ®ã lµ chñ nghÜa c«ng ®oµn v« chÝnh phñ vµ c¬ C¸c bµi "Nh÷ng kÎ g©y ra ph©n liÖt nãi vÒ sù ph©n liÖt t−¬ng héi chñ nghÜa nh»m tiªu diÖt ®¶ng v« s¶n, nh»m lµm cho ®¶ng lai", "ViÖc c¶i tæ vµ viÖc thñ tiªu sù ph©n liÖt ë Pª-tÐc-bua" cho hßa vµo giíi tiÓu t− s¶n. Lª-nin nªu lªn ba nguyªn nh©n c¬ b¶n thÊy cuéc ®Êu tranh cña Lª-nin ®Ó thùc hiÖn sù ®oµn kÕt vÒ t− cña trµo l−u "®¹i héi c«ng nh©n": sù mÖt mái cña h¹ng trÝ thøc
XXII Lêi tùa Lêi tùa XXIII thiÓn cËn ®èi víi c¸ch m¹ng, lßng mong muèn vøt bá nh÷ng th¾ng lîi cho ®−êng lèi c¸ch m¹ng. C¸c v¨n kiÖn cña ®¹i héi, luËn ®iÓm c¬ b¶n trong c−¬ng lÜnh cña §¶ng d©n chñ - x· héi còng nh− bµi "Th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n" lµ bµi tæng kÕt c¸ch m¹ng ― ®Êu tranh cho mét nÒn céng hßa d©n chñ, cho c«ng t¸c cña ®¹i héi ®−îc in trong tËp nµy cho thÊy râ cuéc ®Êu chuyªn chÝnh v« s¶n; chñ nghÜa c¬ héi cña nh÷ng phÇn tö trÝ tranh cña Lª-nin vµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch nh»m ®oµn kÕt thøc ®ang m−u toan b¾t phong trµo cña giai cÊp v« s¶n ph¶i phong trµo d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng ë Nga trªn c¬ së c−¬ng phôc tïng chÝnh s¸ch vµ hÖ t− t−ëng cña giai cÊp t− s¶n; th¸i ®é lÜnh cña ph¸i b«n-sª-vÝch chèng l¹i chñ nghÜa c¬ héi cña ph¸i thiÕu phª ph¸n ®èi víi nh÷ng truyÒn thèng vÜ ®¹i cña th¸ng men-sª-vÝch, ph¸i Bun vµ T¬-rèt-xki. M−êi 1905, khi mµ cuéc c¸ch m¹ng Nga ®· lËp ra nh÷ng tæ §¹i héi ®· tæng kÕt nh÷ng th¾ng lîi cña ph¸i b«n-sª-vÝch chøc quÇn chóng cña giai cÊp v« s¶n lµ nh÷ng c¬ quan khëi ®èi víi ph¸i men-sª-vÝch trong thêi kú c¸ch m¹ng 1905-1907 vµ nghÜa vµ lµ nh÷ng c¬ quan manh nha cña chÝnh quyÒn c¸ch ®· cñng cè th¾ng lîi cña chñ nghÜa b«n-sª-vÝch trong phong m¹ng. Lª-nin nãi r»ng sù ph¸t triÓn lÞch sö nhÊt ®Þnh kh«ng trµo c«ng nh©n Nga. S¸ch l−îc b«n-sª-vÝch ®−îc chÊp thuËn ph¶i lµ kÕ tôc mét c¸ch s¬ l−îc c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n ë lµm s¸ch l−îc duy nhÊt cña toµn ®¶ng. §¹i héi V cña §¶ng c¸c ®Þa ph−¬ng cho ®Õn khi cã ®¹i héi c«ng nh©n toµn Nga, mµ c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ®· lªn ¸n ®−êng lèi cña ph¸i lµ biÕn c¸c c¬ quan manh nha Êy cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng men-sª-vÝch lµ ®−êng lèi tho¶ hiÖp, ®ång thêi hoan nghªnh thµnh c¸c c¬ quan trung −¬ng cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®· ®−êng lèi cña ph¸i b«n-sª-vÝch, coi ®ã lµ ®−êng lèi c¸ch m¹ng th¾ng lîi, thµnh chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi. m¸c-xÝt. Qua ®©y ®¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh mét lÇn n÷a ®iÒu ®· ®−îc toµn bé tiÕn tr×nh cña cuéc c¸ch m¹ng Nga lÇn thø nhÊt C«ng t¸c to lín mµ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch tiÕn hµnh liªn x¸c nhËn lµ ®óng ®¾n. tôc vµ th−êng xuyªn hµng ngµy d−íi sù l·nh ®¹o cña Lª-nin Trong tËp nµy cã c¸c diÔn v¨n cña Lª-nin t¹i ®¹i héi vÒ nh»m v¹ch mÆt bän men-sª-vÝch, Ban chÊp hµnh trung −¬ng nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt: vÒ viÖc ®−a vµo ch−¬ng tr×nh men-sª-vÝch, ®−îc thÓ hiÖn trong thµnh phÇn vµ kÕt qu¶ c«ng nghÞ sù cña ®¹i héi nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c vÒ viÖc cña §¹i héi V cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, nh÷ng c¬ së s¸ch l−îc cña ®¶ng trong c¸ch m¹ng t− s¶n, vÒ b¸o khai m¹c vµo ngµy 30 th¸ng T− (13 th¸ng N¨m) 1907 ë Lu©n- c¸o ho¹t ®éng cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, vÒ b¸o c¸o ho¹t ®«n. C«ng t¸c chuÈn bÞ ®¹i héi ®−îc b¾t ®Çu vµo th¸ng T¸m ®éng cña ®¶ng ®oµn trong §u-ma vµ vÒ c¸c vÊn ®Ò kh¸c; nh÷ng 1906, sau khi ®a sè c¸c ®¶ng bé lín nhÊt, ― trong ®ã cã §¶ng lêi ph¸t biÓu chèng l¹i ph¸i men-sª-vÝch, ph¸i Bun, T¬-rèt-xki, d©n chñ - x· héi V−¬ng quèc Ba-lan vµ LÝt-va vµ §¶ng d©n chñ ― ®ång thêi b¶o vÖ s¸ch l−îc c¸ch m¹ng. Lª-nin ®· ®äc b¸o c¸o x· héi khu L¸t-vi-a lµ hai ®¶ng ®· gia nhËp ®¶ng t¹i §¹i héi IV vµ lêi kÕt thóc vÒ vÊn ®Ò c¬ b¶n cña ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña (§¹i héi thèng nhÊt), ― ®· b¸c bá chÝnh s¸ch c¬ héi chñ nghÜa ®¹i héi ― vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n. VÊn ®Ò nµy ®−îc cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng men-sª-vÝch ®−îc bÇu ra t¹i §¹i ®−a vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù sau cuéc ®Êu tranh kiªn tr×, ®−îc héi IV cña ®¶ng vµ t¸n thµnh triÖu tËp ®¹i héi. sù ñng hé cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi Ba-lan vµ L¸t-vi-a, §¹i héi ®· ph¬i bµy râ rµng hai ®−êng lèi, hai s¸ch l−îc trong vµ vÊn ®Ò nµy "®øng ®Çu kh«ng nh÷ng cña tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cã c¸ch m¹ng: ®−êng lèi c¸ch m¹ng - v« s¶n cña ph¸i b«n-sª-vÝch vµ tÝnh nguyªn t¾c cña ®¹i héi, mµ cßn cña tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc nãi ®−êng lèi c¶i l−¬ng - t− s¶n cña ph¸i men-sª-vÝch. Nhê ®oµn kÕt chung" (tr. 438). ®−îc c¸c tæ chøc d©n chñ - x· héi cña c¸c d©n téc chung quanh Trong b¸o c¸o vÒ th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n, Lª-nin ®· c−¬ng lÜnh cña m×nh, nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· b¶o ®¶m ®−îc v¹ch râ lÞch sö cuéc ®Êu tranh gi÷a nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch
XXIV Lêi tùa Lêi tùa XXV vµ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch vÒ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng s¸ch c¸ch m¹ng duy nhÊt cña giai cÊp v« s¶n trong c¸ch m¹ng phi v« s¶n, nh÷ng sù bÊt ®ång c¨n b¶n cña hä trong viÖc ®¸nh t− s¶n lµ: ®oµn kÕt víi n«ng d©n d©n chñ chèng ph¸i tù do ph¶n gi¸ c¸ch m¹ng, nh÷ng ®éng lùc cña c¸ch m¹ng, Ng−êi ®· phª béi, ®Êu tranh ®Ó tiÕn hµnh c¸ch m¹ng ®Õn cïng" (tr. 460). ph¸n kÞch liÖt nh÷ng b¶n dù th¶o nghÞ quyÕt cña nh÷ng ng−êi Trong diÔn v¨n vÒ b¶n b¸o c¸o cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· men-sª-vÝch ®−a ra tr−íc ®¹i héi, coi ®©y lµ c¸c nghÞ quyÕt cña héi vµ trong diÔn v¨n vÒ b¶n b¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh trung nh÷ng ng−êi tù do chñ nghÜa, trong ®ã kh«ng cã chót xÝu nµo −¬ng, Lª-nin ®· v¹ch trÇn lËp tr−êng ®Çu hµng cña bän men-sª- lµ chñ nghÜa M¸c c¶. Trong khi b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn dù th¶o vÝch, kÕt téi chóng lµ lµm tay sai cho giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch cña ®¹i héi, Lª-nin ®· ®¸nh gi¸ tÊt c¶ nghÜa, gäi hµnh vi cña nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch trong §u-ma c¸c ®¶ng phi v« s¶n ë Nga vµ nªu ra s¸ch l−îc b«n-sª-vÝch ®èi lµ thø chÝnh trÞ ho¹t ®Çu th¶m h¹i. víi c¸c ®¶ng Êy. §¹i héi ®· th«ng qua c¸c nghÞ quyÕt b«n-sª-vÝch vÒ c¸c vÊn Lª-nin coi viÖc ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng chèng c¸c ®Ò th¸i ®é ®èi víi c¸c ®¶ng t− s¶n, vÒ §u-ma nhµ n−íc, vÒ b¸o ®¶ng ph¶n ®éng, c¸c ®¶ng cña bän ®Þa chñ vµ giai cÊp t− s¶n c¸o cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma, vÒ "®¹i héi lín lµ cÇn thiÕt. §èi víi §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn ― ®¶ng cña c«ng nh©n", vÒ c¸c c«ng ®oµn, söa ®æi mét sè ®iÓm trong ®iÒu giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa ― Lª-nin kiªn quyÕt lÖ ®¶ng theo tinh thÇn b«n-sª-vÝch. Cuéc ®Êu tranh cña Lª-nin chñ tr−¬ng r»ng trong cuéc ®Êu tranh víi ®¶ng nµy ph¶i kiªn chèng ph¸i men-sª-vÝch, tr−íc ®¹i héi vµ trong thêi gian ®¹i quyÕt v¹ch mÆt chñ nghÜa d©n chñ gi¶ dèi vµ nh÷ng ¶o t−ëng héi, ®· b¶o ®¶m ®−îc th¾ng lîi cho ®−êng lèi c¸ch m¹ng trong vÒ hiÕn ph¸p cña chóng, kh«ng ®Ó cho bän d©n chñ - lËp hiÕn ®¹i héi, lµ mÉu mùc vÒ chÝnh s¸ch cã tÝnh nguyªn t¾c, lµ tÊm l«i kÐo giíi tiÓu t− s¶n d©n chñ ®i theo chóng. §èi víi c¸c ®¶ng g−¬ng ®Êu tranh kiªn quyÕt ®Ó b¶o vÖ chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt d©n tóy, hay c¸c ®¶ng lao ®éng, Lª-nin kiªn tr× s¸ch l−îc gi¶i giai cÊp vµ ®éc lËp cña giai cÊp v« s¶n. §¹i héi V (§¹i héi Lu©n- phãng hä khái ¶nh h−ëng cña bän d©n chñ - lËp hiÕn, vµ cho ®«n) ®· x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n cña ®−êng lèi b«n-sª-vÝch r»ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn hµnh ®éng chung víi c¸c ®¶ng nµy; trong c¸ch m¹ng, x¸c nhËn sù ñng hé cña ®a sè c«ng nh©n gi¸c tuy nhiªn nh÷ng hµnh ®éng chung Êy ph¶i lo¹i trõ mäi kh¶ ngé ®èi víi ®−êng lèi nµy. n¨ng dÉn tíi bÊt kú sù xa rêi nµo ®èi víi c−¬ng lÜnh vµ s¸ch Cuéc ®Êu tranh chèng nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch b−íc vµo l−îc cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch m¹ng, ®ång thêi chØ nh»m mét giai ®o¹n míi. Vµo thêi gian cuèi ®¹i héi, mét héi nghÞ ®· phôc vô nh÷ng môc ®Ých cïng tÊn c«ng, võa chèng c¸c thÕ lùc ®−îc tiÕn hµnh, trong ®ã nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· lËp ®−îc ph¶n ®éng, võa chèng giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa ph¶n béi. c¬ quan l·nh ®¹o ― Trung −¬ng b«n-sª-vÝch ― ®øng ®Çu lµ Lª- Theo sù x¸c ®Þnh cña Lª-nin th× ë trong ®¶ng, thêi kú tõ cuèi nin. Trung −¬ng b«n-sª-vÝch ph¶i b¶o ®¶m thùc hiÖn ®−êng lèi n¨m 1904 ®Õn cuèi n¨m 1905 lµ thêi kú chuÈn bÞ cã ý nghÜa lÞch sö c¸ch m¹ng triÖt ®Ó theo tinh thÇn c¸c nghÞ quyÕt cña ®¹i héi. cho nh÷ng vÊn ®Ò tranh chÊp vµ ®¸nh gi¸ toµn diÖn nh÷ng vÊn Sau khi §¹i héi V cña ®¶ng bÕ m¹c, Lª-nin ®· tham gia c«ng ®Ò ®ã. Mét n¨m r−ìi c¸ch m¹ng (cuèi n¨m 1905 - gi÷a n¨m 1907) t¸c cña §¹i héi II cña §¶ng d©n chñ - x· héi khu L¸t-vi-a häp t¹i lµ thêi kú kiÓm nghiÖm nh÷ng vÊn ®Ò tranh c·i ®ã trong lÜnh vùc Lu©n-®«n tõ 21 ®Õn 25 th¸ng N¨m (3 - 7 th¸ng S¸u) 1907. Trong chÝnh trÞ thùc tiÔn. "Qua kinh nghiÖm thùc tÕ, sù kiÓm nghiÖm phiªn häp buæi chiÒu ngµy 24 th¸ng N¨m (6 th¸ng S¸u), Lª-nin Êy chøng tá r»ng chÝnh s¸ch ñng hé ph¸i tù do ®· bÞ hoµn toµn ®· ®äc b¸o c¸o vÒ nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong t×nh h×nh thÊt b¹i, sù kiÓm nghiÖm Êy ®· ®−a ®Õn chç thõa nhËn chÝnh hiÖn t¹i cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n. NghÞ quyÕt "VÒ
XXVI Lêi tùa Lêi tùa XXVII nh÷ng nhiÖm vô cña giai cÊp v« s¶n trong t×nh h×nh hiÖn nay nghÜa c«ng ®oµn c¸ch m¹ng th× viÖc nghiªn cøu ph−¬ng h−íng cña cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ - t− s¶n" (xem tËp nµy, tr. 435 - 436) chung cña "nh÷ng sù uèn n¾n" cña M¸c vµ ¡ng-ghen ®èi víi do Lª-nin ®Ò nghÞ vµ ®−îc ®−a vµo biªn b¶n ®¹i héi kh«ng cÇn phong trµo x· héi chñ nghÜa ë Anh - Mü vµ ë §øc cã mét tÇm th¶o luËn, ®· ®−îc ®¨ng trªn b¸o "Zihņa", sè 78, ngµy 7 th¸ng quan träng ®Æc biÖt. Lª-nin ®· vËn dông lêi phª ph¸n cña M¸c B¶y 1907. NghÞ quyÕt nµy ®−îc c«ng bè lÇn ®Çu tiªn b»ng tiÕng vµ ¡ng-ghen ®èi víi chñ nghÜa c¬ héi vµ chñ nghÜa c¶i l−¬ng, Nga. dïng nã ®Ó chèng l¹i nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, hiÖn th©n cña TËp m−êi l¨m nµy cã in bµi "Lêi tùa cho b¶n dÞch ra tiÕng chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - x· héi Nga. Di s¶n cña Nga quyÓn: "Nh÷ng bøc th− cña I. Ph. BÕc-c¬, I. §Ýt-x¬-ghen, M¸c vµ ¡ng-ghen nhÊt ®Þnh ph¶i lµ vò khÝ kh«ng thÓ thiÕu Ph. ¡ng-ghen, C. M¸c, v.v. göi Ph. A. Doãc-ghª vµ nh÷ng ®−îc ®Ó ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi trong phong trµo ng−êi kh¸c"", do P. §au-ghª xuÊt b¶n n¨m 1907. ViÖc xuÊt b¶n c«ng nh©n Nga, chèng sù gi¶ dèi cña bän phi-li-xtanh t− s¶n vµ cuèn s¸ch nµy cã mét ý nghÜa to lín: c¸c ®éc gi¶ Nga lÇn ®Çu viÖc lµm ngu muéi quÇn chóng. tiªn cã thÓ lµm quen víi mét sè bøc th− quan träng cña M¸c vµ TËp m−êi l¨m trong Toµn tËp cña V. I. Lª-nin lµ tËp cuèi cïng ¡ng-ghen. Trong "Lêi tùa", Lª-nin trÝch nh÷ng ®o¹n th− ®Æc in nh÷ng t¸c phÈm liªn quan ®Õn thêi kú c¸ch m¹ng d©n chñ - t− biÖt quan träng vÒ mÆt ®Ò ra s¸ch l−îc cña ®¶ng v« s¶n. §ång s¶n Nga lÇn thø nhÊt 1905 - 1907. Sau cuéc chÝnh biÕn ngµy 3 thêi Lª-nin ®· ng¨n ngõa viÖc ¸p dông nh÷ng lêi khuyªn cña th¸ng S¸u ®· b¾t ®Çu mét thêi kú míi, mét trong nh÷ng thêi kú M¸c vµ ¡ng-ghen mµ kh«ng nghiªn cøu nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch gay go nhÊt ®èi víi ®¶ng ― thêi kú ph¶n ®éng Xt«-l−-pin. sö cô thÓ vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña phong trµo c«ng nh©n trong c¸c n−íc kh¸c nhau; Ng−êi yªu cÇu ph¶i hiÓu râ ph−¬ng ph¸p ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª-nin cña chñ nghÜa M¸c, nhÊn m¹nh r»ng chñ nghÜa M¸c kh«ng ph¶i trùc thuéc Ban chÊp hµnh trung −¬ng lµ gi¸o ®iÒu cøng nh¾c, mµ lµ kim chØ nam cho hµnh ®éng. §¶ng céng s¶n Liªn-x« Nghiªn cøu t−êng tËn nhËn ®Þnh cña M¸c vµ ¡ng-ghen vÒ hai trµo l−u trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ― trµo l−u biÖt ph¸i trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ë Anh - Mü vµ trµo l−u c¶i l−¬ng trong phong trµo x· héi chñ nghÜa ë §øc ― Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng M¸c vµ ¡ng-ghen trong suèt hµng chôc n¨m ®· liªn tôc vµ kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng c¶ hai trµo l−u nµy, trong ®ã hai «ng ®Æc biÖt chó ý ®Õn cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi trong §¶ng d©n chñ - x· héi §øc vµ hÕt søc theo dâi tÖ phi- li-xtanh vµ thãi nhá nhen tÇm th−êng cña giíi trÝ thøc trong phong trµo x· héi chñ nghÜa. Lª-nin nh¾c nhë ®¶ng l−u ý r»ng trong lóc mµ trong néi bé phong trµo c«ng nh©n quèc tÕ xuÊt hiÖn nh÷ng triÖu chøng nghiªm träng vÒ sù bÊt m·n s©u s¾c vµ sù dao ®éng, khi sù cùc ®oan cña chñ nghÜa c¬ héi vµ "thãi ngu ngèc nghÞ tr−êng" ®· g©y ra sù cùc ®oan ng−îc l¹i cña chñ
0 1 Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho ®¹i héi V cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi nga1 ViÕt ngµy 15 - 18 th¸ng Hai (28 th¸ng Hai - 3 th¸ng Ba) 1907 §¨ng ngµy 4 th¸ng Ba 1907 Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n", sè 14
2 V. I. L ª - n i n 3 1. vÒ t×nh h×nh hiÖn nay CñA C¸CH M¹NG D©N CHñ NhËn thÊy, 1) cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ hiÖn nay cña n−íc Nga ch−a cã dÊu hiÖu g× chøng tá s¾p kÕt thóc vµ trong c¶ qu¸ tr×nh kÐo dµi cña nã, nã vÉn tiÕp tôc sinh ra, nh− tr−íc ®©y, n¹n thÊt nghiÖp trªn quy m« lín ë thµnh thÞ, n¹n ®ãi ë th«n quª; 2) do ®ã cuéc ®Êu tranh giai cÊp gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n, gi÷a ®Þa chñ vµ n«ng d©n, còng nh− gi÷a giai cÊp t− s¶n n«ng d©n bÞ chÝnh phñ mua chuéc vµ n«ng d©n nghÌo, cµng trë nªn gay g¾t; 3) lÞch sö chÝnh trÞ cña n−íc Nga trong n¨m qua, kÓ tõ §u- ma I 2 cho ®Õn nh÷ng cuéc bÇu cö míi, ®· chøng tá sù ph¸t triÓn nhanh chãng ý thøc gi¸c ngé cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp, thÓ hiÖn trong viÖc c¸c ®¶ng cùc ®oan ®−îc t¨ng c−êng hÕt søc m¹nh mÏ, trong sù suy sôp cña nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn, trong sù suy yÕu cña ph¸i "gi÷a" tøc lµ cña §¶ng t− s¶n - tù do chñ nghÜa cña bän d©n chñ - lËp hiÕn 3, mét ®¶ng ®ang t×m c¸ch chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng nh÷ng sù nh−îng bé cã thÓ chÊp nhËn ®−îc ®èi víi bän ®Þa chñ Tr¨m ®en vµ chÕ ®é chuyªn chÕ; 4) chÝnh s¸ch cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn nh»m thùc hiÖn môc ®Ých ®ã, dÉn ®Õn chç lµm cho lùc l−îng s¶n xuÊt trong x· héi t− s¶n ®−îc gi¶i phãng rÊt Ýt, ®Õn chç lµm cho c¸c nhu cÇu c¬ b¶n cña giai cÊp v« s¶n vµ cña quÇn chóng n«ng d©n hoµn toµn kh«ng ®−îc tháa m·n vµ ®Õn chç cÇn thiÕt ph¶i th−êng xuyªn ®µn ¸p sè quÇn chóng Êy b»ng b¹o lùc; ―
4 V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 5 nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: v« s¶n thùc hiÖn ®−îc vai trß l·nh ®¹o trong cuéc c¸ch m¹ng 1) cuéc khñng ho¶ng chÝnh trÞ ®ang ph¸t triÓn tr−íc m¾t d©n chñ - t− s¶n; chóng ta kh«ng ph¶i lµ mét cuéc khñng ho¶ng hiÕn ph¸p, mµ lµ nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: mét cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng, nã dÉn tíi cuéc ®Êu tranh 1) c¸c ®¶ng Tr¨m ®en (Liªn minh nh©n d©n Nga 4, ph¸i qu©n trùc tiÕp cña quÇn chóng v« s¶n vµ n«ng d©n chèng l¹i chÕ ®é chñ, Héi ®ång liªn hiÖp quý téc 5, v.v.) cµng ngµy cµng kiªn chuyªn chÕ; quyÕt vµ râ rµng tá ra lµ tæ chøc giai cÊp cña bän ®Þa chñ chñ 2) do ®ã chØ cã thÓ coi vµ sö dông ®ît vËn ®éng bÇu cö §u- n«, cµng ngµy cµng l¸o x−îc c−íp l¹i nh÷ng thµnh qu¶ c¸ch ma s¾p tíi nh− mét trong nh÷ng kh©u cña cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng mµ nh©n d©n ®· giµnh ®−îc, do ®ã lµm cho cuéc ®Êu m¹ng cña nh©n d©n ®Ó giµnh chÝnh quyÒn; tranh c¸ch m¹ng kh«ng tr¸nh khái gay g¾t thªm; §¶ng d©n chñ 3) lµ ®¶ng cña giai cÊp tiªn tiÕn, §¶ng d©n chñ - x· héi tuyÖt - x· héi ph¶i v¹ch trÇn mèi liªn hÖ hÕt søc mËt thiÕt cña nh÷ng ®èi trong thêi gian hiÖn nay kh«ng ®−îc ñng hé chÝnh s¸ch cña ®¶ng Êy víi Nga hoµng vµ víi lîi Ých cña bän ®¹i ®Þa chñ chñ bän d©n chñ - lËp hiÕn nãi chung vµ cña néi c¸c d©n chñ - lËp n«, gi¶i thÝch sù cÇn thiÕt ph¶i ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng ®Ó hoµn toµn thñ tiªu nh÷ng tµn d− ®ã cña t×nh tr¹ng man rî; hiÕn nãi riªng. §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i hÕt søc cè g¾ng v¹ch cho quÇn chóng thÊy tÝnh chÊt ph¶n béi cña chÝnh s¸ch ®ã; gi¶i 2) nh÷ng ®¶ng nh− Liªn minh ngµy 17 th¸ng M−êi 6, §¶ng thÝch cho hä thÊy nh÷ng nhiÖm vô c¸ch m¹ng ®ang ®øng tr−íc c«ng th−¬ng 7, mét phÇn §¶ng canh t©n hßa b×nh 8 v.v., ― ®Òu hä; chøng minh ®Ó hä thÊy r»ng chØ cã nhê vµo sù gi¸c ngé cao lµ nh÷ng tæ chøc giai cÊp cña mét bé phËn ®Þa chñ vµ ®Æc biÖt vµ tÝnh tæ chøc v÷ng ch¾c cña quÇn chóng th× nh÷ng sù nh−îng cña giai cÊp ®¹i t− s¶n c«ng th−¬ng, hä ch−a ký kÕt ®−îc mét bé cã thÓ cã cña chÕ ®é chuyªn chÕ míi cã thÓ biÕn tõ chç lµ hiÖp nghÞ døt kho¸t vÒ viÖc chia quyÒn bÝnh víi bän quan l¹i c«ng cô lõa bÞp vµ ®Çu ®éc thµnh c«ng cô tiÕp tôc ph¸t triÓn Nga hoµng trªn c¬ së cña mét hiÕn ph¸p cã quy ®Þnh møc thuÕ bÇu cö vµ ph¶n d©n chñ nhÊt, nh−ng ®· hoµn toµn ®øng vÒ phe c¸ch m¹ng h¬n n÷a. ph¶n c¸ch m¹ng vµ ra mÆt ñng hé chÝnh phñ*; §¶ng d©n chñ - x· héi [lîi dông nh÷ng sù xung ®ét gi÷a c¸c ®¶ng Êy víi chÕ ®é 2. VÒ TH¸I §é §èI VíI C¸C §¶NG T¦ S¶N chuyªn chÕ Tr¨m ®en nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn c¸ch m¹ng] ph¶i [®ång thêi] tiÕn hµnh ®Êu tranh hÕt søc th¼ng tay víi NhËn thÊy, nh÷ng ®¶ng Êy; 1) hiÖn nay §¶ng d©n chñ - x· héi ®ang ®øng tr−íc nhiÖm 3) nh÷ng ®¶ng cña giai cÊp t− s¶n qu©n chñ - tù do chñ nghÜa vô ®Æc biÖt bøc thiÕt lµ x¸c ®Þnh néi dung giai cÊp cña c¸c ®¶ng vµ c¸i ®¶ng chñ yÕu trong sè ®ã ― tøc lµ bän d©n chñ - lËp hiÕn ― phi v« s¶n, lµ tÝnh ®Õn mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c giai cÊp ngµy nay râ rµng ®· quay l−ng l¹i víi c¸ch m¹ng vµ theo ®uæi môc ®Ých chÊm døt c¸ch m¹ng b»ng c¸ch cÊu kÕt víi bän ph¶n trong thêi gian hiÖn nay vµ c¨n cø vµo ®iÒu ®ã mµ x¸c ®Þnh th¸i c¸ch m¹ng; c¬ së kinh tÕ cña nh÷ng ®¶ng Êy lµ mét bé phËn ®Þa ®é cña m×nh ®èi víi c¸c ®¶ng kh¸c; 2) bao giê §¶ng d©n chñ - x· héi còng c«ng nhËn sù cÇn * Ph−¬ng ¸n do thiÓu sè ®−a ra: "...lµ nh÷ng tæ chøc ®· hoµn toµn ®i thiÕt ph¶i ñng hé mäi phong trµo ®èi lËp vµ c¸ch m¹ng nh»m theo ph¶n c¸ch m¹ng, ra mÆt ñng hé chÝnh phñ vµ ®Ò ra nhiÖm vô cho chèng l¹i chÕ ®é x· héi vµ chÝnh trÞ ®ang tån t¹i ë Nga; m×nh thùc hiÖn chÕ ®é hiÕn ph¸p cã quy ®Þnh møc thuÕ bÇu cö vµ ph¶n 3) §¶ng d©n chñ - x· héi cã nghÜa vô lµm tÊt c¶ ®Ó giai cÊp d©n chñ nhÊt".
6 V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 7 chñ h¹ng trung vµ t− s¶n h¹ng trung, ®Æc biÖt n÷a lµ tÇng líp thêi chØ nh»m phôc vô nh÷ng môc ®Ých tæng tÊn c«ng cïng mét trÝ thøc t− s¶n, trong khi ®ã th× mét bé phËn cña giai cÊp tiÓu t− lóc vµo thÕ lùc ph¶n ®éng vµ vµo giai cÊp t− s¶n tù do ph¶n béi. s¶n d©n chñ ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n vÉn cßn ®i theo c¸c ®¶ng Chó thÝch. Nh÷ng ch÷ trong ngoÆc vu«ng lµ nh÷ng ch÷ mµ Êy chØ v× tËp qu¸n vµ chØ v× bÞ ph¸i tù do trùc tiÕp lõa bÞp; lý ph¸i thiÓu sè ®−a ra ph−¬ng ¸n nãi trªn xãa bá ®i. t−ëng cña nh÷ng ®¶ng Êy kh«ng v−ît ra ngoµi giíi h¹n mét x· héi t− s¶n ®−îc tæ chøc chÝnh quy, ®−îc chÕ ®é qu©n chñ, c¶nh 3. VÒ S¸CH L−îC CñA §¶NG D©N CHñ - X· HéI s¸t, chÕ ®é hai viÖn, qu©n ®éi th−êng trùc, v.v., b¶o vÖ chèng l¹i TRONG §U-MA NHµ N−íc nh÷ng sù x©m ph¹m cña giai cÊp v« s¶n; ®Ó gi¸o dôc chÝnh trÞ cho nh©n d©n, §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i lîi dông sù ho¹t ®éng cña nh÷ng ®¶ng Êy, ®em chñ nghÜa d©n chñ triÖt ®Ó cña 1) S¸ch l−îc tÈy chay §u-ma nhµ n−íc gióp cho quÇn chóng giai cÊp v« s¶n ®èi lËp l¹i víi nh÷ng luËn ®iÖu d©n chñ gi¶ hiÖu nh©n d©n ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh tr¹ng kh«ng cã quyÒn lùc vµ cña chóng, v¹ch trÇn nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn mµ chóng ®ang vai trß phô thuéc cña c¬ quan ®ã, s¸ch l−îc Êy ®· ®−îc chøng ®−a ra, vµ th¼ng tay ®Êu tranh chèng l¹i b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña thùc hoµn toµn trong tÊn hµi kÞch vÒ ho¹t ®éng lËp ph¸p cña chóng ®èi víi giai cÊp tiÓu t− s¶n d©n chñ; §u-ma nhµ n−íc I vµ trong viÖc gi¶i t¸n §u-ma ®ã; 4) nh÷ng ®¶ng d©n tóy hoÆc lao ®éng (bän lao ®éng x· héi 2) nh−ng hµnh ®éng ph¶n c¸ch m¹ng cña giai cÊp t− s¶n vµ chñ nghÜa nh©n d©n 9, Nhãm lao ®éng 10, bän x· héi chñ nghÜa - s¸ch l−îc tháa hiÖp cña ph¸i tù do Nga ®· c¶n trë th¾ng lîi trùc c¸ch m¹ng 11) Ýt nhiÒu ®Òu gÇn nh− ®¹i diÖn cho lîi Ých vµ quan tiÕp cña chÝnh s¸ch tÈy chay vµ ®· buéc giai cÊp v« s¶n ph¶i ®iÓm cña ®«ng ®¶o quÇn chóng n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n thµnh ®øng trªn c¬ së cuéc vËn ®éng bÇu cö §u-ma mµ tiÕn hµnh ®Êu thÞ, dao ®éng gi÷a viÖc phôc tïng b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña ph¸i tranh víi bän ®Þa chñ vµ bän t− s¶n ph¶n c¸ch m¹ng; tù do vµ viÖc kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng chÕ ®é chiÕm h÷u 3) §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh ®ã ruéng ®Êt cña ®Þa chñ vµ nhµ n−íc n«ng n«; nh÷ng ®¶ng nµy ngoµi §u-ma vµ trong §u-ma ®Ó ph¸t triÓn sù gi¸c ngé giai cÊp ngôy trang cho nh÷ng nhiÖm vô thùc chÊt lµ d©n chñ t− s¶n cña cña giai cÊp v« s¶n, ®Ó cñng cè vµ më réng tæ chøc cña giai cÊp hä b»ng mét hÖ t− t−ëng x· héi chñ nghÜa Ýt nhiÒu m¬ hå; §¶ng v« s¶n, ®Ó tiÕp tôc bãc trÇn cho toµn thÓ nh©n d©n thÊy nh÷ng d©n chñ - x· héi ph¶i th−êng xuyªn bãc trÇn tÝnh chÊt x· héi ¶o t−ëng lËp hiÕn, vµ ®Ó ph¸t triÓn c¸ch m¹ng; chñ nghÜa gi¶ hiÖu cña nh÷ng ®¶ng Êy vµ ®Êu tranh víi ý ®å 4) trong ®ît vËn ®éng bÇu cö §u-ma s¾p tíi, nhiÖm vô cña nh÷ng ®¶ng Êy muèn lµm lu mê tÝnh chÊt ®èi lËp giai cÊp chÝnh trÞ trùc tiÕp cña §¶ng d©n chñ - x· héi lµ, thø nhÊt, ph¶i gi÷a ng−êi v« s¶n vµ ng−êi tiÓu chñ, ― vµ mÆt kh¸c ph¶i ra søc gi¶i thÝch cho nh©n d©n thÊy tÝnh chÊt hoµn toµn v« Ých cña §u- kÐo hä ra khái ¶nh h−ëng vµ sù l·nh ®¹o cña ph¸i tù do, b¾t ma, víi tÝnh c¸ch lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu s¸ch cña giai nh÷ng ®¶ng Êy ph¶i chän gi÷a chÝnh s¸ch cña bän d©n chñ - lËp cÊp v« s¶n vµ cña giai cÊp tiÓu t− s¶n c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ cña hiÕn vµ chÝnh s¸ch cña giai cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng vµ do ®ã buéc n«ng d©n; thø hai lµ, gi¶i thÝch cho nh©n d©n thÊy kh«ng thÓ hä ph¶i ®øng vÒ phÝa §¶ng d©n chñ - x· héi ®Ó chèng l¹i bän dïng con ®−êng nghÞ viÖn ®Ó thùc hiÖn tù do chÝnh trÞ ®−îc Tr¨m ®en vµ bän d©n chñ - lËp hiÕn; chõng nµo chÝnh quyÒn thùc tÕ cßn n»m trong tay chÝnh phñ Nga 5) nh÷ng hµnh ®éng chung xuÊt ph¸t tõ ®ã ph¶i lo¹i trõ mäi hoµng, ph¶i gi¶i thÝch tÝnh tÊt yÕu cña mét cuéc khëi nghÜa vò kh¶ n¨ng xa rêi c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc d©n chñ - x· héi, ®ång trang, cña mét chÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi vµ cña mét Quèc héi
8 V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 9 lËp hiÕn trªn c¬ së ®Çu phiÕu phæ th«ng, trùc tiÕp, b×nh ®¼ng vµ g©y ra nh÷ng sù xung ®ét kh«ng ®óng lóc, còng nh− kh«ng bá phiÕu kÝn; ®−îc ng¨n ngõa hoÆc tr× ho·n sù xung ®ét mét c¸ch gi¶ t¹o 5) ®Ó thùc hiÖn ®−îc nh÷ng nhiÖm vô x· héi chñ nghÜa chñ b»ng c¸ch h¹ thÊp nh÷ng khÈu hiÖu cña m×nh, v× ®iÒu ®ã chØ yÕu cña m×nh, còng nh− nh÷ng nhiÖm vô chÝnh trÞ trùc tiÕp, khiÕn cho §¶ng d©n chñ - x· héi mÊt uy tÝn tr−íc quÇn chóng §¶ng d©n chñ - x· héi víi t− c¸ch lµ mét ®¶ng cã tÝnh giai cÊp vµ t¸ch khái cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n; cña giai cÊp v« s¶n, ph¶i tuyÖt ®èi tá ra lµ mét ®¶ng ®éc lËp, 3) v¹ch râ b¶n chÊt t− s¶n cña tÊt c¶ c¸c ®¶ng phi v« s¶n vµ ph¶i thµnh lËp ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma vµ v« ®−a ra nh÷ng dù luËt cña m×nh ®Ó ®èi lËp víi dù luËt cña luËn trong tr−êng hîp nµo còng kh«ng ®−îc hoµ hîp khÈu nh÷ng ®¶ng Êy, ®ång thêi §¶ng d©n chñ - x· héi còng ph¶i hiÖu còng nh− s¸ch l−îc cña m×nh víi bÊt kú ®¶ng ®èi lËp hoÆc th−êng xuyªn ®Êu tranh chèng b¸ quyÒn l·nh ®¹o cña bän d©n ®¶ng c¸ch m¹ng nµo; chñ - lËp hiÕn trong phong trµo gi¶i phãng, buéc ph¸i d©n chñ tiÓu t− s¶n ph¶i lùa chän gi÷a chñ nghÜa d©n chñ gi¶ dèi cña 6) vÒ chÝnh ngay ho¹t ®éng cña §¶ng d©n chñ - x· héi c¸ch bän d©n chñ - lËp hiÕn vµ chñ nghÜa d©n chñ triÖt ®Ó cña giai m¹ng trong §u-ma, cÇn ph¶i gi¶i thÝch nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y cÊp v« s¶n. mµ toµn bé diÔn biÕn cña ®êi sèng chÝnh trÞ hiÖn ®ang ®Ò ra tr−íc m¾t: 1) tr−íc tiªn ph¶i nªu lªn vai trß phª ph¸n, tuyªn truyÒn, cæ 4. VÒ t×nh tr¹ng bÇn cïng vÒ kinh tÕ ®éng vµ tæ chøc cña ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma, cña quÇn chóng vµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ coi nh− mét trong nh÷ng tæ chøc cña ®¶ng ta. Nh÷ng dù luËt ngµy cµng trë nªn gay g¾t do ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma ®−a ra, ®Æc biÖt vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nh− c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn sinh ho¹t vµ ®¶m b¶o tù NhËn thÊy, do ®Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n, lËt ®æ ¸ch ¸p bøc 1) mét lo¹t sù kiÖn ®· chøng tá r»ng sù bÇn cïng vÒ kinh tÕ n«ng n« cña ®Þa chñ ë n«ng th«n, gióp ®ì n«ng d©n ®ang bÞ vµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ cña giai cÊp v« s¶n trë nªn hÕt søc ®ãi, ®Êu tranh chèng n¹n thÊt nghiÖp, cøu anh em lÝnh thñy vµ gay g¾t (viÖc gi·n thî ë Ba-lan 12; phong trµo cña c«ng nh©n ë binh lÝnh ra khái t×nh tr¹ng khæ sai cña tr¹i lÝnh, v.v. ― nh÷ng Pª-tÐc-bua vµ ë I-va-n«-v« - V«-d¬-nª-xen-xc¬ nh»m ®Êu tranh dù th¶o ®¹o luËt ®ã chÝnh lµ nh»m nh÷ng môc ®Ých trªn chø chèng t×nh tr¹ng sinh ho¹t ®¾t ®á; phong trµo b·i c«ng réng r·i kh«ng ph¶i nh»m nh÷ng môc ®Ých "lËp ph¸p" trùc tiÕp; ë khu c«ng nghiÖp M¸t-xc¬-va; nh÷ng lêi kªu gäi khÈn cÊp cña 2) v× chÝnh phñ Nga hoµng, kh«ng nghi ngê g× c¶, sÏ kh«ng c¸c c¬ quan c«ng ®oµn kªu gäi chuÈn bÞ cho mét cuéc ®Êu tranh rêi khái vÞ trÝ cña m×nh cho tíi khi nh©n d©n c¸ch m¹ng giµnh gay g¾t, v.v.); ®−îc th¾ng lîi quyÕt ®Þnh, vµ v× thÕ sù xung ®ét gi÷a §u-ma vµ 2) theo mäi dÊu hiÖu th× nh÷ng biÓu hiÖn kh¸c nhau ®ã cña chÝnh phñ lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, bÊt kÓ s¸ch l−îc cña §u-ma lµ cuéc ®Êu tranh kinh tÕ ®ang ®−îc tËp trung tíi møc lµm cho nh− thÕ nµo, trõ tr−êng hîp §u-ma ph¶n béi quyÒn lîi cña ng−êi ta cã c¬ së ®Ó dù ®o¸n lµ sÏ cã cuéc ®Êu tranh kinh tÕ nh©n d©n ®Ó lµm lîi cho bän Tr¨m ®en, cho nªn ®¶ng ®oµn d©n réng kh¾p cña quÇn chóng l«i cuèn c¸c tÇng líp v« s¶n ®«ng chñ – x· héi vµ §¶ng d©n chñ – x· héi sÏ chØ hoµn toµn c¨n cø ®¶o h¬n tr−íc rÊt nhiÒu; vµo tiÕn tr×nh cña cuéc khñng ho¶ng c¸ch m¹ng ®ang ph¸t triÓn bªn 3) toµn bé lÞch sö c¸ch m¹ng Nga chøng tá r»ng tÊt c¶ ngoµi §u-ma do c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan g©y ra, mµ kh«ng ®−îc c¸c cao trµo m¹nh mÏ cña phong trµo c¸ch m¹ng ®Òu chØ cã thÓ
10 V. I. L ª - n i n Dù th¶o c¸c nghÞ quyÕt cho §¹i héi V 11 xuÊt hiÖn trªn c¬ së c¸c phong trµo kinh tÕ nh− thÕ cña quÇn M−êi mét cña §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 15, vÉn chóng; ― thÊy cã mét sè ho¹t ®éng ph¸ ho¹i tæ chøc trong ®¶ng ta nh»m nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: thµnh lËp nh÷ng tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i; 1) tÊt c¶ c¸c tæ chøc ®¶ng ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn hiÖn t−îng 4) mÆt kh¸c, trong thêi kú cao trµo c¸ch m¹ng ®ang lªn ®ã; thu thËp ®Çy ®ñ tµi liÖu h¬n n÷a vµ ®−a vÊn ®Ò nµy vµo nhiÒu hay Ýt, §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga kh«ng bao ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña §¹i héi V cña ®¶ng; giê tõ chèi viÖc sö dông nh÷ng tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i nµo 2) cÇn tËp trung thËt nhiÒu lùc l−îng cña ®¶ng vµo c«ng t¸c ®ã, nh− c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, ®Ó t¨ng c−êng ¶nh h−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong giai cÊp c«ng nh©n vµ tuyªn truyÒn kinh tÕ trong quÇn chóng; ®Ó cñng cè phong trµo c«ng nh©n d©n chñ - x· héi (xem c¸c b¶n 3) cÇn tÝnh ®Õn chÝnh phong trµo kinh tÕ Êy, coi nh− nguån nghÞ quyÕt th¸ng ChÝn cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé Pª-tÐc-bua gèc c¨n b¶n vµ c¬ së hÕt søc quan träng cña toµn bé cuéc khñng vµ cña Ban chÊp hµnh ®¶ng bé M¸t-xc¬-va vÒ ®¹i héi c«ng ho¶ng c¸ch m¹ng ®ang diÔn ra ë n−íc Nga. nh©n, ®¨ng trªn b¸o "Ng−êi v« s¶n", sè 3 vµ sè 4 16) ; 5) trªn c¬ së cao trµo b¾t ®Çu lªn, cã kh¶ n¨ng tæ chøc hoÆc 5. VÒ C¸C Tæ CHøC C¤NG NH¢N KH¤NG §¶NG PH¸I sö dông c¸c tæ chøc ®¹i biÓu kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp c«ng Vµ TRµO L¦U C«NG §OµN CHñ NGHÜA nh©n ®Ó ph¸t triÓn §¶ng d©n chñ - x· héi, thÝ dô nh−: c¸c x«- V¤ CHÝNH PHñ viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn cña TRONG GIAI CÊP V¤ S¶N c«ng nh©n, v. v., ®ång thêi c¸c tæ chøc cña §¶ng d©n chñ - x· héi ph¶i chó ý lµ nÕu c«ng t¸c cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong quÇn chóng v« s¶n ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch ®óng ®¾n, v÷ng NhËn thÊy, ch¾c vµ réng r·i th× thùc tÕ nh÷ng tæ chøc nh− vËy cã thÓ trë 1) nh©n viÖc ®ång chÝ ¸c-xen-rèt tuyªn truyÒn cho ®¹i héi thµnh thõa; — c«ng nh©n kh«ng ®¶ng ph¸i 13, trong §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - nhËn thÊy nh− vËy, héi nghÞ thõa nhËn r»ng: x· héi Nga cã xu h−íng (La-rin, Sª-gl«, E-l¬, I-va-nèp-xki, Mi- 1) cÇn ph¶i hÕt søc kiªn quyÕt ®Êu tranh vÒ nguyªn t¾c víi rèp, t¹p chÝ "Gi¶i phãng lao ®éng" xuÊt b¶n ë ¤-®Ðt-xa 14) muèn phong trµo c«ng ®oµn chñ nghÜa v« chÝnh phñ trong giai cÊp v« thñ tiªu §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi vµ thay thÕ ®¶ng Êy s¶n vµ nh÷ng t− t−ëng cña ¸c-xen-rèt vµ La-rin trong §¶ng b»ng mét tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp v« s¶n; d©n chñ - x· héi; 2) ®ång thêi víi viÖc nµy, mét cuéc vËn ®éng theo xu h−íng 2) cÇn ph¶i hÕt søc kiªn quyÕt ®Êu tranh víi mäi m−u toan c«ng ®oµn chñ nghÜa v« chÝnh phñ ë ngoµi ®¶ng vµ trùc tiÕp ph¸ ho¹i tæ chøc vµ mÞ d©n hßng lµm suy yÕu tæ chøc ®¶ng tõ chèng l¹i ®¶ng, ®ang ®−îc tiÕn hµnh trong giai cÊp v« s¶n, tung trong néi bé §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga hoÆc hßng ra còng vÉn c¸i khÈu hiÖu vÒ ®¹i héi c«ng nh©n kh«ng ®¶ng lîi dông tæ chøc ®¶ng ®Ó thay thÕ §¶ng d©n chñ - x· héi b»ng ph¸i vµ c¸c tæ chøc kh«ng ®¶ng ph¸i. ("Sù nghiÖp liªn minh" vµ nh÷ng tæ chøc chÝnh trÞ kh«ng ®¶ng ph¸i cña giai cÊp v« s¶n; tËp ®oµn cña hä ë M¸t-xc¬-va, giíi b¸o chÝ v« chÝnh phñ chñ 3) trong tr−êng hîp cÇn thiÕt, c¸c tæ chøc cña §¶ng d©n chñ - nghÜa ë ¤-®Ðt-xa, v.v.); x· héi cã thÓ tham gia c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu toµn quyÒn cña c«ng 3) mÆc dï ®· cã nghÞ quyÕt cña Héi nghÞ toµn Nga håi th¸ng nh©n, c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu c«ng nh©n, c¸c ®¹i héi ®¹i biÓu c«ng