Giáo án Ngữ văn 12 tuần 27 bài: Số phận con người

Chia sẻ: Ngoc Tu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

815
lượt xem 51
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Số phận một con người là một truyện vừa của nhà văn Mikhail Sholokhov, ra đời năm 1956. Giáo án ngữ văn hay dành cho tác phẩm: Số phận con người tổng hợp một số giáo án dành cho tiết học này mời quý thầy cô cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Ngữ văn 12 tuần 27 bài: Số phận con người

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12 SỐ PHẬN CON NGƯỜI Sô-lô-khốp I. Mục tiêu bài dạy. - Hiểu được sự khốc liệt của chiến tranh và bản lĩnh vượt lên trên số phận của người lính Xô Viết thời hậu chiến. - Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện,và xây dựng hình tượng nhân vật của sô-lô-khốp 1. Kiến thức: - Hiểu được sự thật khốc liệt của chiến tranh, số phận con người và nghị lực, bản lĩnh vượt lên trên số phận của người lính Xô viết thời hậu chiến. Thấy được chủ nghĩa nhân đạo cao cả thể hiện ở cách nhìn chiến tranh một cách toàn diện chân thật. - Những nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích: Kể chuyện, phân tích tâm lí nhân vật 2.Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại( văn bản tự sự, truyện dịch) 3.Thái độ: Học sinh biết vươn lên trong mọi hoàn cảnh, làm chủ số phận. II. Chuẩn bị của GV và HS.. 1) Chuẩn bị của giáo viên.
- Sách giáo khoa, sách giáo viên, giáo án, tranh ảnh về tác giả, hình minh hoạ cho tác phẩm. - Tạo tâm thế tiếp nhận cho học sinh bằng dẫn dắt, giới thiệu bài học. - Hướng học sinh tìm hiểu văn bản theo hệ thống câu hỏi SGK có nâng cao mở rộng và liên hệ đến văn học nước nhà. - Soạn giảng chu đáo. - Lên lớp kết hợp hài hoà các phương pháp: Nêu vấn đề, gợi mở, tích hợp, 2. Chuẩn bị của Học sinh: - SGK, SBT, vở soạn. - Đọc kĩ, tóm tắt văn bản, tìm tài liệu tham khảo và soạn những câu hỏi trong hướng dẫn học bài vào vở. - Phát huy khả năng cảm thụ văn học trên lớp. III. Tiến trình bài dạy * Kiểm tra sĩ số: ( 1 phút) …….……. 1. Kiểm tra bài cũ. * Hình thức : Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.( 1 phút) 2. Bài mới: * Giới thiệu bài mới.( 1 phút) Truyện ngắn số phận con người là một trong những tác phẩm dám nhìn thẳng vào sự hy sinh mất mát , những đầy niềm tin vào dũng khí, nghị lực và tình yêu thương đối với con người bất hạnh. Đây là tác phẩm viết về lòng nhân ái cứu vớt số phận con người. * Ghi nhan đề lên bảng.
Hoạt động của thầy và trò tg Yêu cầu cần đạt 15’ I. Tìm hiểu chung. 1. Tác giả. GV cho HS đọc phần tiểu dẫn, a) Cuộc đời. nắm kiến thức cơ bản. ( Rèn - M. Sô-lô- khốp (1905- 1984) . luyện kĩ năng tóm tắt tiểu sử, - Là nhà văn Xô Viết lỗi lạc, trình bày vấn đề) vinh dự nhận giải thưởng nobel văn học năm 1965và nhiều giải thưởng khác (giải thưởng quốc gia và được bầu làm viện sĩ viện hàn lâm khoa học) GV nêu yêu cầu: - Xuất thân trong gia đình lao Em hãy nêu những nét động ở Rôxtôp vùng thảo nguyên chính vắn tắt về cuộc đời nhà sông Đông nước Nga. Tác phẩm của văn Sê-khốp? ông thấm đẫm hơi và linh hồn của vùng Sông Đông. - Còn nhỏ: Tham gia nhiều hoạt động của chính quyền Xô Viết. Là thư kí ủy ban, xóa nạn mù chữ, thu mua lương thực chống đói. - Năm 1922 Ông lên Matxcơva làm nhiều nghề kiếm sống. - Trong chiến tranh( 1941-1945 chiến tranh vệ quốc): Là phóng viên
có mặt nhiều nơi trên chiến trường. - Sau chiến tranh: Tham gia nhiều hoạt động xã hội được Nhà nước phong tặng danh hiệu anh hùng lao GV nêu yêu cầu: động Liên Xô Cuộc đời của Sô-lô-khốp đã b) Sự nghiệp. ảnh hưởng như thế nào đến sáng tác của ông? * Đề tài. GV gợi : - Viết thành công đề tài sông Đông Gắn bó với thảo nguyên sông Đông trong những bước chuyển Tác phẩm. Truyện sông Đông mình đau đớn và phức tạp của 1926, Sông Đông êm đềm(1920- lịch sử. Ông làm phóng viên 1945) ( Giải nobel 1965) tham gia chiến tranh và tham Tiểu thuyết;Sông Đông êm đềm gia công tác xã hội thời hậu Đồ sộ với 4 quyển 8 phần viết từ chiến điuề này đã giúp ông 1925 hoàn thành vào1940(Quyển 1 thành công trong hai mảng đề được viết xong năm 1927) tài lớn. Nội dung: Viết về cuộc sống và GV nêu yêu cầu. con người sông Đông sau cách Những nét nổi bật trong cuộc mạng tháng 10 và thời kì nội chiến, đời và sự nghiệp sáng tác của tác toát lên tư tưởng nhân đạo sâu sắc giả M. Sô- lô- khốp? Quan tâm, trăn trở về số phận của đất nước của dân tộc của nhân dân Kể tên những tác phẩm lớn cũng như về số phận cá nhân con trong sự nghiệp sáng tác của người. ông? Tác phẩm nào vĩ đại nhất?
( Tác phẩm vĩ đại nhất của Sô- lô-khốp là: Sông Đông êm đềm, năm 1940 vừa hoàn thành ngay lập tức được nhận giải thưởng Quốc gia (Xê ra phi nô vích) đã - Viết thành công về đề tài chiến nhận xét: Con đại bàng non mỏ tranh và hậu chiến. vàng bất chợt vẫy lên đôi cánh Tác phẩm: Họ sống và chiến mênh mang. đấu(Khởi thảo ngoài chiến trường từ 1943 tiếp tục viết đến 1969); Đất vỡ hoang ( 1941-1959) Được coi là sách giáo khoa về cuộc sống nông thôn) Số phận con người( 1945- 1957) * Phong cách nghệ thuật : Bút GV nêu yêu cầu: pháp hiện thực táo bạo. Phong cách sáng tác của ông? => Là nhà văn Nga lỗi lạc có tâm có tài tên tuổi và tác phẩm của Sô- Nêu suy nghĩ của em về cuộc lô-khốp làm rạng rỡ nền văn học và sự nghiệp của sô-lô-khốp? Nga Xô Viết. Sự nghiệp văn chương của Sô-lô-khốp đã đưa ông vào hàng ngũ những nhà văn lớn nhất thế kỉ XX.
GV dẫn: Chiến tranh phát xít gây ra mối thảm họa kinh hoàng cho nhân loại, không chỉ trong chiến tranh mà ngay cả trong thời bình,không chỉ với người trưởng thành mà còn với trẻ nhỏ .Con người Nga kiên cường bất khuất 2. Tác phẩm Số phận con người. nhân hậu là nền tảng của mọi a) Hoàn cảnh sáng tác. chiến thắng. - Số phận con người được đăng GV nêu yêu cầu: trên hai số báo sự thật ngày Hãy nêu những hiểu biết của 31.12.1956 và 1.1.1957 tại em về tác phẩm “Số phận con Matxcova. Gồm phần mở đầu kết người” ? thúc và Ba chương. ? Sáng tác năm nào, bối cảnh - Bối cảnh : Bầu không khí xã xã hội ? giá trị ? hội tràn đầy tinh thần dân chủ; Văn ( Rèn luyện kĩ năng tóm tắt, học Nga và văn học thế giới rộ lên HS vận dụng khoa học văn bản xu hướng tìm hiểu số phận con tóm tắt tác phẩm SGK người. b ) Tóm tắt. - Nhân vật trung tâm: Xô-cô-lốp và Va-ni-a - Nhân vật chính của truyện là An- đrây Xô cô lốp - từng là một HS tóm tắt GV nhận xét và
chốt. người lính Xô -viết . Anh đã kể cho tác giả nghe về cuộc đời đau khổ ( Dùng máy chiếu tóm tắt) của mình ... - Tóm tắt. GV dẫn. TRuyện có ý nghĩa khá quan trọng đối với sự phát triển của văn học Xô Viết. Đây là tác phẩm đầu tiên của nhà văn tập trung thể hiện hình tượng con người bất hạnh sau chiến tranh, nhìn cuộc sống và chiến tranh một cách toàn diện. b) Giá trị. - Tác phẩm là cột mốc quan trọng GV nêu yêu cầu. mở ra chân trời mới cho văn học Xô Em hãy tóm tắt và nêu giá trị Viết. truyện số phận con người? - Truyện có một dung lượng tư ( Rèn luyện kĩ năng đọc, kĩ tưởng lớn khiến cho có người liệt nó năng tóm tắt văn bản; Kĩ năng vào loại tiểu anh hùng ca. phát hiện, lí giải vấn đề, trình 3) Vị trí đoạn trích. bày vấn đề theo yêu cầu). Thuộc phần cuối truyện kể về
quãng đời sau chiến tranh của sô- Gv nêu yêu cầu. cô-lốp. Xác định vị trí của đoạn trích? GV dẫn: Đoạn trích không dài nhưng như một lát cắt trọn vẹn về số phận con người sau chiến tranh. Qua hai nhân vật Xô-cô- lốp và Va-ni –a nhà văn đã đặt ra vấn đề nóng bỏng về khả II. Đọc - Hiểu văn bản. năng sức sống, niềm tin và hy 1. Chiến tranh và thân phận con vọng của con người có thể chiến người. thắng mọi bất hạnh để vươn lên a) Hình tượng Xô-cô-lốp. xây dựng cuộc đời. * Trong chiến tranh. + Là một chiến sĩ Hồng Quân GV nêu yêu cầu. kiên cường, khí phách. Trong chiến tranh Xô-cô-lốp là + Qua lời nói của tên chỉ huy một chiến sĩ như thế nào? Đức khi anh bị bắt làm tù binh. Mày là một thằng lính Nga chân chính. Tao cũng là lính tao trọng những địch thủ có khí tiết. Tao sẽ không bắn mày. ? Dựa vào phần tóm tắt nhắc lại những nét lớn trong cuộc đời + Chiến đấu bị thương hai lần. Xô- cô lốp? + Bị đày đọa trong trại tập 20’ trung của phát xít Đức vẫn giữ khí
phách anh hùng của người Lính Xô Viết. + Vợ và con gái bị bom giết hại từ 1942. + Con trai A-na-tô-li một học sinh giỏi toán, đại úy pháo binh, hy sinh trong ngày chiến thắng tại Béc lin. => Chịu nhiều đau thương cay dắng đối diện với nỗi đau cùng cực. S«-l«-khèp kh«ng ngÇn ng¹i nãi lªn c¸i gi¸ rÊt ®¾t cña chiÕn th¾ng, nh÷ng ®au khæ tét cïng cña con ngưêi do chiÕn tranh g©y nªn * Sau chiến tranh(Trước khi gặp bé Va-ni-a) - Hoàn cảnh: “ Tôi đã chôn trên đất ? Sau chiến tranh anh rơi vào người........ cuối cùng của tôi” chịu tâm trạng như thế nào? Vì sao trăm ngàn cay đắng. anh rơi vào trạng thái như vậy? + Không vợ con, không nhà cửa ? Thể hiện qua câu nói nào của không hy vọng không trở về quê nhân vật. qua những chi tiết nào, hương. hình ảnh nào?
+ Trở thành người lang thang ăn nhờ ở đậu chìm trong me rượu để trốn tránh quá khứ. => ChiÕn tranh tưíc ®o¹t tÊt c¶ nh÷ng g× quÝ gi¸ nhÊt: quª h- ư¬ng, gia ®×nh, t×nh yªu thư¬ng, niÒm hi väng - Tâm trạng: + Vỡ tung, mất hồn, Rơi vào nỗi đau cùng cực Âm thầm chịu đựng. + Sống như người lao động bình thường. ? Sau chiến tranh cuộc sống của + Tìm đến rượu để giảm và anh như thế nào? Vì sao anh lại quên hết nỗi đau Bế tắc. tìm đến rượu? + Những giọt nước mắt: nỗi ? Tâm trạng anh được thể hiện đau không thể diễn tả bằng lời rõ nhất qua hình ảnh nào? GV bình: Trước nỗi đau thể xác lẫn tinh thần quá lớn như thế điều dễ hiểu là anh quen mượn rượu giải sầu. Sự tuyệt vọng và nỗi cô đơn dễ đẩy anh xuống bờ vực thẳm của sự chán chường và nghiện rượu nếu anh không có ** Học sinh đọc ghi nhớ sgk.
nghị lực. ? Qua tìm hiểu em có nhận xét như thế nào về nghệ thuật kể truyện? ** Luyện tập. Bút pháp hiện thực táo bạo ? Va- ni- a là một đức bé có hoàn cảnh như thế nào? Điểm tương đồng giữa hai con người này là gì tiết sau chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu? 3. GV củng cố và nêu yêu cầu luyện tập * Củng cố. - Đoạn trích góp tiếng nói lên án “bão tố chiến tranh”, nỗi đau của con người trước và sau chiến tranh, trách nhiệm của lịch sử trước mỗi cá nhân. * GV nêu yêu cầu luyện tập.
Em hãy tìm nét mới trong việc miêu tả cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân Liên Xô? ( Tái hiện đoạn trích qua một đoạn phim số phận con người)
4) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà ( 3 phút) * Bài cũ. - Vài nét về tác giả tác phẩm. - Hình tượng nhân vật Xô- cô-lốp( Trước khi gặp bé Va-ni-a) -Nghệ thuật trần thuật. * Bài mới. - Tiếp tục đọc bài: Số phận con người. - Soạn theo hệ thống câu hỏi sgk. - Tìm hiểu về: +Va-ni-a. + Nghị lực vượt qua số phận. -----------------------------------------------------------------------------------------
Một số tác phẩm của Sô-lô-khốp ở Việt Nam
SỐ PHẬN CON NGƯỜI
nhìn trời cao nỗi niềm sâu lắng ánh mắt ngọt ngào qua kẽ bàn tay trời xanh rộng không gợn buồn mây trắng nhắc nhở em tô điểm cuộc đời này