intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

GIÁO TRÌNH GIỐNG VẬT NUÔI part 2

Chia sẻ: Asjhdkj Akshdkj | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

195
lượt xem
63
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để là giống vật nuôi, phải có những điều kiện sau: Có nguồn gốc, lịch sử hình thành rõ ràng Có đặc điểm riêng biệt của giống, các đặc điểm này khác biệt với các giống khác. Di truyền một cách tương đối ổn định cho đời sau. Đạt đến một số lượng cá thể nhất định và có địa bàn phân bố rộng. được hội đồng giống quốc gia công nhận là một giống

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: GIÁO TRÌNH GIỐNG VẬT NUÔI part 2

  1. mâm dµi. So víi lîn Ø vµ lîn Mãng C¸i, lîn M−êng Kh−¬ng cã tÇm vãc lín h¬n, dµi m×nh h¬n, ch©n khoÎ h¬n, nh−ng kh¶ n¨ng sinh s¶n kÐm (®Î 6 - 8 con/løa), sinh tr−ëng chËm (lîn thÞt 1 n¨m tuæi cã khèi l−îng 60 - 70 kg). Lîn MÑo Lîn MÑo ®−îc nu«i ë vïng nói phÝa t©y tØnh NghÖ An. Lîn cã mÇu ®en, tai to, mâm dµi. Kh¶ n¨ng sinh s¶n vµ cho thÞt cña lîn MÑo t−¬ng tù nh− lîn M−êng Kh−¬ng. Lîn Ba Xuyªn Lîn Ba Xuyªn lµ gièng lîn ®−îc h×nh thµnh trªn c¬ së lai t¹o gi÷a lîn ®Þa ph−¬ng Nam bé víi lîn ®Þa ph−¬ng ë ®¶o H¶i Nam (Trung Quèc), lîn Craonaise (Ph¸p) t¹o ra lîn Bå Xô. Lîn Bå Xô ®−îc lai víi lîn Berkshire (Anh) h×nh thµnh nªn lîn Ba Xuyªn. Lîn Ba Xuyªn cã tÇm vãc kh¸ lín, mÇu l«ng tr¾ng cã ®iÓm c¸c ®èm ®en. Con ®ùc vµ c¸i tr−ëng thµnh cã khèi l−îng 120 - 150 kg, Kh¶ n¨ng sinh s¶n ë møc trung b×nh. L¬n thÞt 10 - 12 th¸ng tuæi nÆng 70 - 80 kg. Lîn Ba Xuyªn ®−îc nu«i ë c¸c tØnh miÒn T©y Nam Bé. 15
  2. Lîn Thuéc Nhiªu Gièng nh− lîn Ba Xuyªn, lîn Thuéc Nhiªu ®−îc h×nh thµnh tõ viÖc lai lîn Bå Xô víi lîn Yorkshire (Anh). Lîn Thuéc Nhiªu cã tÇm vãc kh¸ lín, l«ng da mÇu tr¾ng. Con ®ùc vµ c¸i tr−ëng thµnh cã khèi l−îng 120 - 160 kg, kh¶ n¨ng sinh s¶n t−¬ng ®èi kh¸. Lîn thÞt 8 th¸ng tuæi ®¹t 75 - 85 kg. Lîn Thuéc Nhiªu ®−îc nu«i ë c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé. 2.1.6. C¸c gièng gµ chñ yÕu cña ViÖt Nam Gµ Ri Lµ gièng gµ néi phæ biÕn nhÊt. Gµ Ri cã tÇm vãc nhá, ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng nÆng 1,8 - 2,3 kg, con m¸i nÆng 1,2 - 1,8 kg. Gµ Ri cã d¸ng thanh, ®Çu nhá, má vµng, cæ vµ l−ng dµi, ch©n nhá mÇu vµng. Phæ biÕn nhÊt lµ gµ trèng cã bé l«ng mÇu n©u sÉm, gµ m¸i l«ng mÇu vµng nh¹t. Gµ Ri thµnh thôc vÒ tÝnh t−¬ng ®èi sím (4,5 - 5 th¸ng tuæi). S¶n l−îng trøng 90 - 120 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng nhá (38 - 42 g), gµ m¸i cã tÝnh Êp bãng cao, Êp trøng vµ nu«i con khÐo. Nu«i thÞt cã tèc ®é t¨ng tr−ëng chËm, thÞt th¬m ngon. Gµ Ri thÝch hîp víi nu«i ch¨n th¶ hoÆc b¸n ch¨n th¶. Gµ §«ng T¶o Gµ §«ng T¶o cã nguån gèc tõ th«n §«ng T¶o thuéc huyÖn Kho¸i Ch©u (H−ng Yªn). Gµ cã tÇm vãc lín, ®Çu to, mµo nô, cæ vµ m×nh ng¾n, ngùc në, l−ên dµi, bông gän, ngùc vµ bông Ýt l«ng, ch©n mµu vµng, to xï x×. Gµ trèng cã bé l«ng mÇu n©u sÉm tÝa, con c¸i l«ng mÇu vµng nh¹t. Gµ con mäc l«ng chËm. Khi tr−ëng thµnh, con 16
  3. trèng nÆng 3,5 - 4 kg, con m¸i nÆng 2,5 - 3 kg. Kh¶ n¨ng sinh s¶n kÐm, gµ m¸i ®Î trøng muén, s¶n l−îng trøng 55 - 65 qu¶/m¸i/n¨m, trøng to (50 - 60 g), tû lÖ Êp në thÊp, gµ m¸i Êp trøng vµ nu«i con vông. Gµ Hå Gµ Hå cã nguån gèc tõ th«n Song Hå thuéc huyÖn ThuËn Thµnh (B¾c Ninh). TÇm vãc, h×nh d¸ng vµ mÇu s¾c cña gµ Hå t−¬ng tù gµ §«ng T¶o. ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng nÆng 3,5 - 4 kg, con m¸i nÆng 3 - 3,5 kg. Gµ m¸i ®Î trøng muén, s¶n l−îng trøng 50 -60 qu¶/m¸i/n¨m, trøng to (50 - 60 g), tû lÖ Êp në thÊp, gµ m¸i Êp trøng vµ nu«i con vông. Gµ MÝa Gµ MÝa cã nguån gèc tõ th«n §−êng L©m thuéc huyÖn Ba V× (Hµ T©y). Gµ MÝa cã tÇm vãc t−¬ng ®èi to, mµo ®¬n (mµo cê), con trèng cã l«ng mÇu ®en, con m¸i mÇu n©u sÉm vµ cã yÕm ë l−ên. ë tuæi tr−ëng thµnh, con trèng cã khèi l−îng 3 - 3,5 kg, con m¸i 2 - 2,5 kg. Kh¶ n¨ng sinh s¶n thÊp: gµ m¸i ®Î trøng muén, s¶n l−îng trøng 55 - 60 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 52 - 58 g. Ngoµi ra cßn cã gµ Tre, gµ ¸c (l«ng tr¾ng, ch©n 5 ngãn, x−¬ng ®en), gµ H'M«ng. 2.1.7. C¸c gièng vÞt, ngan, ngçng cña ViÖt Nam VÞt Cá Lµ gièng vÞt néi phæ biÕn nhÊt, ®−îc nu«i ®Ó lÊy trøng vµ thÞt. VÞt Cá cã mÇu l«ng kh¸ ®a d¹ng, ®a sè mÇu c¸nh sÎ, tÇm vãc nhá, ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng 1,5 - 1,7 kg, con m¸i 1,4 - 1,5 kg. Kh¶ n¨ng sinh s¶n cña vÞt Cá kh¸ tèt: tuæi ®Î qu¶ trøng ®Çu tiªn 130 - 140 ngµy tuæi, s¶n l−îng trøng 200 - 210 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 17
  4. 60 - 65 g. VÞt thÞt nu«i ch¨n th¶ giÕt thÞt lóc 2 th¸ng tuæi con trèng nÆng 1,2 - 1,3 kg; con m¸i nÆng 1,0 - 1,2 kg. VÞt BÇu VÞt BÇu cã nguån gèc tõ vïng Chî BÕn (Hoµ B×nh), mÇu l«ng kh¸ ®a d¹ng nh−ng chñ yÕu lµ mÇu cµ cuèng. VÞt BÇu chñ yÕu nu«i lÊy thÞt, vÞt cã tÇm vãc lín: ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng nÆng 2,0 - 2,5 kg, con m¸i 1,7 - 2,0 kg. Tuæi ®Î trøng qu¶ trøng ®Çu muén h¬n vÞt cá (154 - 160 ngµy tuæi), s¶n l−îng trøng còng thÊp h¬n (165 - 175 qu¶/m¸i/n¨m), khèi l−îng trøng lín h¬n (62 - 70 g). Tuy nhiªn, tèc ®é sinh tr−ëng nhanh vµ kh¶ n¨ng cho thÞt tèt h¬n vÞt Cá: nu«i theo ph−¬ng thøc ch¨n th¶ giÕt thÞt lóc 65 -72 ngµy tuæi vÞt nÆng 1,4 - 1,6 kg. Ngoµi ra cßn cã vÞt Kú Lõa (L¹ng S¬n) t−¬ng tù nh− vÞt BÇu, vÞt ¤ M«n (VÜnh Long) cã ngo¹i h×nh, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt t−¬ng tù nh− vÞt Cá, vÞt BÇu Quú (NghÖ An) cã chÊt l−îng thÞt cao. Ngan néi Ngan néi cã ba mÇu l«ng chñ yÕu: tr¾ng, ®en vµ loang ®en tr¾ng. Ngan néi cã tÇm vãc nhá, ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng 3,8 - 4,0 kg, con m¸i 2,0 - 2,2 kg. Tuæi ®Î qu¶ trøng ®Çu tiªn: 225 - 235 ngµy tuæi, s¶n l−îng trøng 65 - 70 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 65 - 70 g. Ngan nu«i ch¨n th¶ th−êng giÕt thÞt lóc 11 - 12 tuÇn tuæi khèi l−îng ngan trèng 2,9 - 3,0 kg, ngan m¸i 1,7 18
  5. - 1,9 kg. Ngçng Cá Ngçng Cá (cßn gäi lµ ngçng Sen) cã 3 mÇu l«ng chñ yÕu: tr¾ng, x¸m vµ võa tr¾ng võa x¸m. Nh×n chóng ngçng Cá tÇm vãc nhá, ë tuæi tr−ëng thµnh con trèng 4,0 - 4,5 kg, con m¸i 3,6 - 4,0 kg. Con m¸i cã s¶n l−îng trøng 60 - 76 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 140 - 170 g. 2.2. C¸c gièng vËt nu«i chñ yÕu nhËp tõ n−íc ngoµi C¸c gièng ngo¹i nhËp vµo n−íc ta hoÆc ®−îc nu«i thuÇn chñng ®Ó t¹o s¶n phÈm ch¨n nu«i, hoÆc ®−îc lai víi c¸c gièng trong n−íc. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc trong lai gièng lîn, bß, gia cÇm g¾n liÒn víi c¸c tiÕn bé kü thuËt vÒ thô tinh nh©n t¹o ®· lµm ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt, c¶i tiÕn chÊt l−îng gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu ngµy mét t¨ng vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng s¶n phÈm ch¨n nu«i theo víi nhÞp ®é gia t¨ng d©n sè còng nh− tèc ®é t¨ng tr−ëng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n. 2.2.1. C¸c gièng tr©u bß nhËp néi Tr©u Murrah Tr©u Murrah ®−îc nhËp tõ Ên §é, Pakistan lµ nhãm tr©u s«ng (river buffalo). Tr©u Murrah cã tÇm vãc lín, toµn th©n mÇu ®en, da máng, sõng cong xo¾n. Lóc tr−ëng thµnh, tr©u ®ùc nÆng 700 - 750 kg, tr©u c¸i nÆng 500 - 600 kg. Kh¶ n¨ng cho s÷a kh¸: 1.500 - 1.800 kg/chu kú 9 - 10 th¸ng. Tû lÖ mì s÷a 7 - 9%. Tû lÖ thÞt xÎ: 48%. Bß s÷a Holstein Fiesian Lµ gièng bß s÷a «n ®íi næi tiÕng thÕ giíi cã nguån gèc tõ Hµ Lan. Bß Holstein Fiesian cã mÇu l«ng lang tr¾ng ®en. Khi tr−ëng thµnh, bß ®ùc nÆng 800 - 1.000 kg, bß c¸i nÆng 500 - 550 kg. Bß c¸i cã d¸ng thanh, ®Çu nhá, da máng, bÇu vó ph¸t triÓn, 19
  6. tÜnh m¹ch vó næi râ. ®µn bß s÷a t¹i Hµ Lan hiÖn cã s¶n l−îng s÷a trung b×nh 8000 kg/chu kú 305 ngµy, tû lÖ mì s÷a 4,1%. Tuy nhiªn, bß thÝch øng kÐm víi ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi vµ kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh thÊp. Bß Holstein Fiesian ®−îc nu«i phæ biÕn ë nhiÒu n−íc, ®−îc nhËp vµo n−íc ta lÇn ®Çu qua ®−êng Trung Quèc (bß Lang tr¾ng ®en B¾c Kinh), sau ®ã tõ Cu Ba, gÇn ®©y tõ Australia vµ Mü ®Ó lai víi bß Vµng hoÆc bß Lai Sind hoÆc nu«i thuÇn chñng ®Ó ph¸t triÓn ®µn bß s÷a cña n−íc ta. Bß Red Sindhi Bß Red Sindhi cã nguån gèc Pakistan, ®−îc nhËp vµo n−íc ta tõ Ên §é vµ Pakistan. Bß cã mÇu l«ng ®á vµng hoÆc n©u thÉm, th©n ng¨ns, ch©n cao, m×nh lÐp, tai to rñ, yÕm vµ nÕp gÊp da ë d−íi cæ vµ ©m hé rÊt ph¸t triÓn. Bß ®ùc cã u vai cao, ®Çu to tr¸n gå, sõng ng¾n. Bß c¸i cã bÇu vó ph¸t triÓn, nóm vó to dµi, tÜnh m¹ch vó næi râ. Lóc tr−ëng thµnh, bß ®ùc nÆng 450 - 500 kg, bß c¸i nÆng 350 - 380 kg. S¶n l−îng s÷a 1.400 - 2.100 kg/chu kú 270 - 290 ngµy. Tû lÖ mì s÷a 5 - 5,5%. Bß Shahiwal Bß Shahiwal cã nguån gèc tõ Pakistan. Bß cã ngo¹i h×nh, tÇm vãc t−¬ng tù nh− bß Red Sindhi. Bß c¸i cã bÇu vó ph¸t triÓn h¬n. S¶n l−îng s÷a: 2.100 - 2.300 kg/chu kú 9 th¸ng. Tû lÖ mì s÷a 5 - 5,5%. Còng nh− bß Red Sindhi, bß Shahiwal thÝch nghi víi khÝ hËu nãng Èm, chÞu ®ùng kham khæ vµ s÷a chèng bÖnh tèt. 2.2.2. C¸c gièng ngùa, dª nhËp néi Ngùa Cabadin §−îc nhËp tõ Liªn X« cò, lµ gièng ngùa cã tÇm vãc lín, kh¶ n¨ng sö dông c−ìi hoÆc kÐo ®Òu tèt. Ngùa Cabadin ®−îc nu«i thÝch nghi qua nhiÒu thÕ hÖ t¹i B¸ V©n (Th¸i Nguyªn) vµ còng ®· ®−îc sö dông ®Ó lai t¹o víi ngùa ViÖt Nam nh»m c¶i tiÕn tÇm vãc vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt. Dª Barbari 20
  7. §−îc nhËp tõ Ên §é, dª cã th©n h×nh thon ch¾c, mÇu l«ng tr¾ng cã ®èm vµng n©u, tai nhá vµ th¼ng. Lóc tr−ëng thµnh, con ®ùc nÆng 30 - 35 kg. Con c¸i cã bÇu vó ph¸t triÓn, cho s÷a 0,9 - 1 kg/ngµy víi chu kú v¾t s÷a 145 - 148 ngµy. Dª cã kh¶ n¨ng chÞu ®ùng kham khæ, ¨n t¹p, hiÒn lµnh, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i ë n−íc ta. Dª Alpine Lµ gièng dª s÷a cña Ph¸p, mÇu l«ng chñ yÕu lµ vµng, ®«i khi cã ®èm tr¾ng, tai nhá vµ th¼ng. Lóc tr−ëng thµnh, con ®ùc nÆng 50 - 55 kg, con c¸i nÆng 40 - 42 kg. S¶n l−îng s÷a 900 - 1.000 kg/chu kú 240 - 250 ngµy. Dª Alpine vµ tinh dÞch cña chóng ®· ®−îc nhËp vµo n−íc ta ®Ó nu«i thö nghiÖm vµ cho lai víi dª B¸ch Th¶o. 2.2.3. C¸c gièng lîn nhËp néi Lîn Yorkshire Lîn cã nguån gèc tõ vïng Yorshire (Anh) vµ lµ gièng lîn phæ biÕn trªn thÕ giíi. Lîn cã tÇm vãc lín, toµn th©n mÇu tr¾ng, tai nhá dùng th¼ng. ë tuæi tr−ëng thµnh, lîn ®ùc nÆng 350 - 380 kg, lîn n¸i nÆng 250 - 280 kg. Kh¶ n¨ng sinh s¶n vµ cho thÞt ®Òu tèt. Lîn c¸i phèi gièng lÇn ®Çu lóc 8 - 9 th¸ng tuæi, trung b×nh mçi løa ®Î 11 - 12 con. Lîn thÞt t¨ng träng trung b×nh 700 - 750 g/ngµy, tû lÖ n¹c 50 - 55%, tiªu tèn 2,2 - 2,4 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. 21
  8. Lîn Landrace Lîn Landrace cã nguån gèc tõ §an M¹ch vµ lµ gièng lîn cho n¹c næi tiÕng thÕ giíi. Lîn cã tÇm vãc lín, m×nh dµi cã 16 ®«i x−¬ng s−ên, h×nh d¸ng gièng qu¶ thuû l«i, ®Çu nhá, m«ng vµ ®ïi ph¸t triÓn. Toµn th©n mÇu tr¾ng, tai to rñ che kÝn m¾t. ë tuæi tr−ëng thµnh, lîn ®ùc nÆng 300 - 320 kg, lîn n¸i nÆng 220 - 250 kg. Lîn c¸i phèi gièng lÇn ®Çu lóc 8 - 9 th¸ng tuæi, trung b×nh mçi løa ®Î 11 - 12 con. Lîn thÞt t¨ng träng trung b×nh 700 - 750 g/ngµy, tû lÖ n¹c trªn 55%, tiªu tèn 2,3 - 2,5 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. Lîn Duroc Cã nguån gèc tõ Mü. Lîn cã tÇm vãc lín, toµn th©n mÇu n©u (tuy nhiªn còng cã dßng Duroc mÇu tr¾ng), tai nhá dùng th¼ng. ë tuæi tr−ëng thµnh, lîn ®ùc nÆng 300 - 320 kg, lîn n¸i nÆng 220 - 250 kg. Lîn thÞt t¨ng träng trung b×nh 650 - 700 g/ngµy, tû lÖ n¹c 50 - 55%, tiªu tèn 2,4 - 2,6 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. Cã kh¶ n¨ng thÝch nghi tèt víi khÝ hËu nhiÖt ®íi, tuy nhiªn kh¶ n¨ng sinh s¶n h¬i thÊp. Lîn PiÐtrain Cã nguån gèc tõ BØ vµ lµ gièng lîn cã tû lÖ n¹c cao nhÊt. Lîn cã tÇm vãc lín, vai, m«ng në, ®ïi ph¸t triÓn. L«ng da mÇu tr¾ng v¸ ®en, tai nhá dùng th¼ng. ë tuæi tr−ëng thµnh, lîn ®ùc nÆng 300 - 320 kg, lîn n¸i nÆng 220 - 250 kg. Lîn c¸i phèi gièng lóc 14 th¸ng tuæi, trung b×nh mçi løa ®Î 11 - 12 con. Lîn thÞt t¨ng träng trung b×nh 650 - 700 g/ngµy, tû lÖ n¹c trªn 60%, tiªu tèn 2,4 - 2,6 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. 2.3.4. C¸c gièng gµ nhËp néi C¸c gièng gµ trøng 22
  9. Gµ Leghorn Lµ gièng gµ chuyªn cho trøng cã nguån gèc tõ Italia, gµ mÇu l«ng tr¾ng, mµo ®¬n rÊt ph¸t triÓn. Gµ cã tÇm vãc nhá, con trèng 2,2 - 2,5 kg, con m¸i 1,6 - 1,8 kg. Tuæi ®Î qu¶ trøng ®Çu 140 ngµy tuæi, s¶n l−îng trøng 240 - 260 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 50 - 55 g, vá trøng mÇu tr¾ng. Hai dßng gµ Leghorn thuÇn chñng BVX vµ BVY nu«i t¹i Ba V× ®· ®−îc c«ng nhËn lµ gièng quèc gia cña ViÖt Nam. Gµ Goldline Gµ Goldline gåm 4 dßng thuÇn cña Hµ Lan, c¸c dßng thuÇn ®−îc lai víi nhau nh»m t¹o gµ m¸i lai th−¬ng phÈm nu«i lÊy trøng. Gµ m¸i cã bé l«ng mÇu n©u, s¶n l−îng trøng 245 - 300 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 56 - 60 g, vá trøng cã mÇu n©u. Gµ Brown Nick Do h·ng Lohmann Wesjohann Group cung cÊp, gµ m¸i ®Î cã bé l«ng mÇu n©u, ®Î trøng sím: b¾t ®Çu ®Î lóc 18 tuÇn tuæi, s¶n l−îng trøng ®¹t 300 qu¶ khi gµ m¸i 76 tuÇn tuæi, khèi l−îng trøng 58 - 60 g, trøng cã mÇu n©u. Gµ Hisex Brown Do h·ng Lohmann Wesjohann Group cung cÊp, gµ m¸i ®Î còng cã l«ng mÇu n©u, s¶n l−îng trøng 290 - 300 qu¶ khi gµ m¸i 76 tuÇn tuæi, khèi l−îng trøng 50 - 60 g. Gµ Hy Line Do h·ng Lohmann Wesjohann Group cung cÊp. T−¬ng tù nh− gµ Brown-Nick, gµ m¸i ®Î trøng sím (18 tuÇn tuæi), s¶n l−îng trøng ®¹t 280 - 290 qu¶ khi gµ m¸i 76 tuÇn tuæi. Gµ Isa Brown Do h·ng Merial cung cÊp, gµ m¸i cã bé l«ng mÇu n©u, lóc 20 tuÇn tuæi ®¹t tû lÖ ®Î 50%, tíi 76 tuÇn tuæi ®¹t s¶n l−îng 329 qu¶/m¸i, khèi l−îng trøng trung b×nh 62,7 g, vá trøng mÇu n©u. 23
  10. C¸c gièng gµ thÞt Gµ Hybro Do h·ng Lohmann Wesjohann Group cung cÊp, ®−îc nhËp vµo n−íc ta tõ n¨m 1985, gåm c¸c dßng trèng A vµ V1, c¸c dßng m¸i V2 vµ V3. C¸c c«ng thøc lai cña gµ Hybro ®−îc sö dông trong ch¨n nu«i gia cÇm c«ng nghiÖp n−íc ta trong nh÷ng n¨m 1985 - 1995, n¨m 1997 ®· bÞ lo¹i bá do kh«ng c¹nh tranh ®−îc víi c¸c gièng gµ míi nhËp sau nµy. Gµ BE 88 Lµ bé gièng gµ thÞt nhËp tõ Cu Ba gåm 4 dßng thuÇn: c¸c dßng trèng B1 vµ E1, c¸c dßng m¸i B4 vµ E3. C¸c c«ng thøc lai cña bé gièng gµ BE 88 cho n¨ng suÊt thÞt cao h¬n so víi gµ Hybro. Gµ Arbor Acres (AA) Do h·ng BC Partners cung cÊp. AA lµ mét trong nh÷ng gièng gµ thÞt cao s¶n, cã bé l«ng mÇu tr¾ng. Lóc 49 ngµy tuæi, gµ trèng ®¹t 2,8 kg, gµ m¸i ®¹t 2,6 kg, tiªu tèn 2,1 - 2,2 kg thøc ¨n cho mçi kg t¨ng träng. Gµ m¸i cã s¶n l−îng trøng 180 - 190 qu¶/m¸i/n¨m. Gµ Isa Vedette Do h·ng Merial cung cÊp. Lóc 49 ngµy tuæi, gµ trèng nÆng 2,5 - 2,6 kg, gµ m¸i nÆng 1,2 - 2,3 kg, tiªu tèn 1,9 - 2,0 kg thøc ¨n cho mçi kg t¨ng träng. Gµ m¸i cã s¶n l−îng trøng 170 qu¶/m¸i/n¨m. 24
  11. Gµ Avian Do h·ng Avian Farms Inc. cung cÊp. Gµ Avian cã n¨ng suÊt thÞt xÊp xØ tù gµ AA, lóc 49 ngµy tuæi gµ trèng nÆng 2,4 - 2,5 kg, gµ m¸i nÆng 2,2 - 2,3 kg, tiªu tèn 2,1 - 2,2 kg thøc ¨n cho mçi kg t¨ng träng. Gµ m¸i cã s¶n l−îng trøng 190 qu¶/m¸i/n¨m. Gµ Ross 208 Do h·ng BC Partners cung cÊp. Ross 208 còng lµ mét trong nh÷ng gièng gµ thÞt cao s¶n, 49 ngµy tuæi gµ trèng nÆng 2,6 kg, gµ m¸i nÆng 2,2 kg, tiªu tèn 2,1 - 2,2 kg cho mçi kg t¨ng träng. Gµ Lohmann Do h·ng Lohmann Wesjohann Group cung cÊp, lóc 49 ngµy tuæi gµ trèng nÆng 2,6 kg, gµ m¸i nÆng 2,2 kg, tiªu tèn 2,1 - 2,2 kg cho mçi kg t¨ng träng. Gµ m¸i cã s¶n l−îng trøng 175 - 185 qu¶/m¸i/n¨m. Gµ Hubbard Do h·ng Tyson Foods cung cÊp, gµ cã n¨ng suÊt t−¬ng tù c¸c gièng Issa Vedette vµ AA. C¸c gièng gµ th¶ v−ên Gµ Tam Hoµng §−îc nhËp tõ Trung Quèc gåm hai dßng Jiangcun vµ 882. Gµ trèng cã mÇu l«ng n©u c¸nh d¸n, gµ m¸i l«ng mÇu vµng, ch©n vµ má vµng. Gµ m¸i ®Î 130 - 160 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 45 - 58 g. Gµ thÞt dßng 882 ë 91 ngµy tuæi ®¹t 1,7 - 1,9 kg, tiªu tèn 2,8 - 3,0 kg cho mçi kg t¨ng träng. Gµ cã søc kh¸ng bÖnh cao, 25
  12. thÝch hîp víi nu«i ch¨n th¶ hoÆc b¸n ch¨n th¶. Gµ L−¬ng Ph−îng hoa §−îc nhËp tõ Qu¶ng T©y (Trung Quèc), gµ cã h×nh d¸ng bªn ngoµi gÇn gièng víi gµ Ri, mÇu l«ng vµng hoÆc vµng ®èm hoa, ®en ®èm hoa, da ch©n vµ má mµu vµng. Khi tr−ëng thµnh, gµ trèng nÆng 2,7 kg, gµ m¸i nÆng 2,1 kg. Gµ m¸i ®Î b¾t ®Çu ®Î trøng lóc 24 tuÇn tuæi, tíi 66 tuÇn tuæi ®¹t 170 qu¶/m¸i. Gµ thÞt 65 ngµy tuæi ®¹t 1,5 -1,6 kg, tiªu tèn 2,4 - 2,6 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. Gµ Sasso Do h·ng Sasso (Ph¸p) cung cÊp, gåm nhiÒu dßng, dßng SA31 ®−îc nhËp vµo n−íc ta. Gµ th−¬ng phÈm cã mµu l«ng n©u ®á, thÝch nghi cao víi ®iÒu kiÖn nãng Èm. Khi tr−ëng thµnh, gµ m¸i nÆng 2,4 kg, tíi 66 tuÇn tuæi s¶n l−îng trøng ®¹t 180 - 190 qu¶/m¸i. Gµ thÞt 63 ngµy tuæi ®¹t 2,2 - 2,5 kg, tiªu tèn 2,4 - 2,5 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. Gµ Kabir Do h·ng Kabir (Israel) cung cÊp, gåm nhiÒu dßng. Gµ m¸i ë tuæi tr−ëng thµnh nÆng 2,2 - 2,3 kg, kh¶ n¨ng sinh s¶n cao h¬n gµ Tam Hoµng hoÆc L−¬ng Ph−îng, 24 tuæi b¾t ®Çu ®Î trøng, tíi 52 tuÇn tuæi ®¹t 150 - 180 qu¶/m¸i. Gµ thÞt th−¬ng phÈm cã kh¶ n¨ng t¨ng träng nhanh, 26
  13. 9 tuÇn tuæi ®¹t 2,1 - 2,3 kg, tiªu tèn 2,2 -2,4 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng, da vµng, thÞt ch¾c gÇn gièng víi gµ Ri. 2.2.5. C¸c gièng vÞt nhËp néi VÞt B¾c Kinh Lµ gièng vÞt thÞt næi tiÕng, ®−îc nhËp tõ nh÷ng n¨m 1960. VÞt cã bé l«ng mÇu tr¾ng tuyÒn, má vµng, cæ to dµi võa ph¶i, ngùc në s©u réng. Lóc tr−ëng thµnh, vÞt trèng nÆng 2,8 - 3 kg, vÞt m¸i nÆng 2,4 - 2,7 kg. S¶n l−îng trøng ®¹t 130 - 140 qu¶/m¸i/n¨m, khèi l−îng trøng 75 - 85 g. VÞt thÞt lóc 56 ngµy tuæi, con trèng nÆng 2,3 - 2,5 kg, con m¸i nÆng 2 - 2,2 kg, tiªu tèn 2,8 - 3,2 kg thøc ¨n/kg t¨ng träng. VÞt CV Super M. (Cherry Valley Super Meat) Do h·ng Cherry Valley (Anh) cung cÊp. VÞt cã h×nh d¸ng, mÇu s¾c l«ng t−¬ng tù vÞt B¾c Kinh. VÞt m¸i b¾t ®Çu ®Î trøng lóc 26 tuÇn tuæi, s¶n l−îng trøng nu«i t¹i Anh ®¹t 220 qu¶/m¸i/40 tuÇn ®Î, nu«i t¹i ViÖt Nam ®¹t 170 - 180 qu¶/m¸i/n¨m. VÞt thÞt th−¬ng phÈm nu«i theo ph−¬ng thøc c«ng nghiÖp t¹i Anh ®¹t 3 - 3,2 kg lóc 49 ngµy tuæi, tiªu tèn 2,8 kg thøc ¨n/1 kg thÞt h¬i, nu«i ch¨n th¶ t¹i ViÖt Nam ®¹t 2,8 - 3 kg lóc 75 ngµy tuæi. VÞt Khaki Campbell Lµ gièng vÞt chuyªn trøng næi tiÕng cã nguån gèc tõ n−íc Anh. VÞt cã mÇu l«ng vµng nh¹t (mÇu Kaki), má con trèng cã mÇu xanh l¸ c©y sÉm, má con m¸i cã mÇu x¸m ®en. Lóc tr−ëng thµnh, con trèng nÆng 2,2 - 2,4 kg, con m¸i nÆng 2 - 2,2 kg. VÞt m¸i b¾t ®Çu ®Î trøng lóc 140 - 150 ngµy 27
  14. tuæi, n¨ng suÊt trøng 250 - 280 qu¶/m¸i/n¨m. Khèi l−îng trøng 65 - 75 g. 2.2.6. C¸c gièng ngan, ngçng nhËp néi Ngan Ph¸p §−îc nhËp tõ h·ng Grimand Fress gåm 2 dßng R31 (mµu x¸m ®en) vµ R51 (mµu tr¾ng tuyÒn). C¶ 2 dßng ngan nµy ®Òu cã kh¶ n¨ng cho thÞt vµ sinh s¶n cao, thÝch øng tèt víi ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi. Con trèng nÆng 4,4 - 4,8 kg lóc 88 ngµy tuæi, con m¸i nÆng 2,4 - 2,6 kg lóc 77 ngµy tuæi. S¶n l−îng trøng ®¹t 100 qu¶/m¸i/n¨m. Nu«i thÞt lóc 12 tuÇn tuæi con trèng nÆng 3,3 - 3,4 kg, con m¸i nÆng 2,5 kg. Ngçng S− Tö §−îc nhËp tõ Trung Quèc vµo nh÷ng n¨m 1960. Ngçng cã mÇu l«ng x¸m sÉm, ®Çu to má ®en, mµo to mÇu ®en. Lóc tr−ëng thµnh, con trèng nÆng 4 - 4,5 kg, con m¸i nÆng 3,6 - 4 kg. S¶n l−îng trøng 30 - 38 qu¶/m¸i/6 th¸ng, khèi l−îng trøng 140 - 170 g. Ngçng thÞt lóc 70 ngµy tuæi ®¹t 3,3 - 3,6 kg. Ngçng Rheinland §−îc nhËp tõ §øc, cã mÇu l«ng tr¾ng tuyÒn. Lóc tr−ëng thµnh, con trèng nÆng 5,5 - 6,5 kg, con m¸i nÆng 4,5 - 5,5 kg. S¶n l−îng trøng 45 - 50 qu¶/m¸i/n¨m. Khèi l−îng trøng 120 - 180 g. Ngçng thÞt lóc 70 ngµy tuæi ®¹t 3,8 - 4,3 kg. Ngçng Italia Cã mÇu l«ng tr¾ng tuyÒn. Lóc tr−ëng thµnh, con trèng nÆng 5,5 - 6,5 kg, con m¸i nÆng 5 - 5,5 kg. S¶n l−îng trøng 50 - 70 qu¶/m¸i/n¨m. Khèi l−îng trøng 150 - 180 g. Ngçng thÞt lóc 70 ngµy tuæi ®¹t 4 - 4,4 kg. Mét vµi n¨m gÇn ®©y, tiÕp sau sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghiÖp thøc ¨n gia sóc, mét sè doanh nghiÖp t− nh©n, c«ng ty liªn doanh hoÆc 100% vèn n−íc ngoµi ®· b¾t ®Çu ®Çu t− vµo kh©u s¶n xuÊt con gièng. Nhµ n−íc còng tiÕp tôc thùc thi mét sè chÝnh s¸ch hç trî cho viÖc s¶n xuÊt gièng vËt nu«i. Mét sè kü thuËt tiªn tiÕn trong di truyÒn chän gièng vËt nu«i nh− cÊy truyÒn ph«i, øng dông c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh 28
  15. trong chän läc gia sóc gièng... ®ang ®−îc ¸p dông trong nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt ë n−íc ta. V× vËy, ®Ó t¨ng c−êng hiÖu qu¶ øng dông c¸c tiÕn bé kü thuËt trong kh©u chän läc nh©n gièng vËt nu«i, viÖc trang bÞ c¸c hiÓu biÕt khoa häc còng nh− nh÷ng øng dông vµo thùc tiÔn chän läc nh©n gièng vËt nu«i n−íc ta lµ mét trong nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng ng−êi lµm c¸c nhiÖm vô cã liªn quan ®Õn s¶n xuÊt ch¨n nu«i. 3. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña c«ng t¸c gièng trong ch¨n nu«i 3.1. Kh¸i niÖm vÒ c«ng t¸c gièng vËt nu«i Chän gièng vµ nh©n gièng vËt nu«i, ®−îc gäi t¾t lµ gièng vËt nu«i, lµ mét m«n khoa häc øng dông c¸c quy luËt di truyÒn ®Ó c¶i tiÕn vÒ mÆt di truyÒn ®èi víi n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng s¶n phÈm cña vËt nu«i. C«ng t¸c gièng vËt nu«i gåm hai nhiÖm vô c¬ b¶n lµ chän gièng vµ nh©n gièng vËt nu«i. Nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c gièng vËt nu«i cÇn thµnh th¹o ba kü n¨ng chñ yÕu sau ®©y: - Ph¶i n¾m ®−îc nh÷ng biÕn ®æi di truyÒn nµo lµ cã gi¸ trÞ NhiÖm vô ®Çu tiªn cña c«ng t¸c gièng vËt nu«i lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc môc tiªu cña c«ng t¸c gièng lµ nh»m cÇn c¶i tiÕn, n©ng cao nh÷ng ®Æc tÝnh nµo ë vËt nu«i. Nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c gièng vËt nu«i lu«n quan t©m ®Õn nh÷ng c¸ thÓ, c¸c nhãm, c¸c ®µn vËt nu«i cã c¸c ®Æc tÝnh tèt h¬n c¸c c¸ thÓ, c¸c nhãm, c¸c ®µn vËt nu«i kh¸c. NÕu c¸c biÕn ®æi cña c¸c ®Æc tÝnh nµy do yÕu tè di truyÒn g©y nªn, th× khi phèi gièng gi÷a c¸c bè mÑ cã c¸c ®Æc tÝnh tèt sÏ t¹o ®−îc nh÷ng biÕn ®æi di truyÒn cã lîi ë ®êi con. Tuy nhiªn, nÕu cïng mét lóc cµng ®Ò ra qu¸ nhiÒu môc tiªu, th× hiÖu qu¶ c¶i tiÕn di truyÒn cña c«ng t¸c gièng cµng kÐm hiÖu qu¶. V× vËy, cÇn lùa chän môc tiªu nµo lµ quan träng nhÊt vµ xem xÐt kh¶ n¨ng c¶i tiÕn di truyÒn ®èi víi môc tiªu ®ã. - Ph¶i lùa chän chÝnh x¸c vµ cã hiÖu qu¶ ®−îc nh÷ng con gièng tèt. Trong qu¸ tr×nh nu«i d−ìng, sö dông vËt nu«i, cÇn quan s¸t m« t¶ hoÆc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ c¸c tÝnh tr¹ng cña vËt nu«i. Trªn c¬ së c¸c tÝnh tr¹ng theo dâi ®−îc, tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ vËt nu«i vµ lùa chän nh÷ng vËt nu«i ®¸p øng ®−îc yªu cÇu vÒ c¸c tÝnh tr¹ng mµ ta muèn n©ng cao ®Ó gi÷ chóng lµm gièng. C¸c vËt nu«i gi÷ lµm gièng ®−îc gäi lµ c¸c vËt gièng. VËt gièng lµ nh÷ng vËt nu«i ®ùc hoÆc c¸i dïng ®Ó sinh s¶n ra thÕ hÖ sau. QuyÕt ®Þnh gi÷ hay kh«ng gi÷ l¹i vËt nu«i lµm vËt gièng ®−îc gäi lµ chän läc gièng vËt nu«i, gäi t¾t lµ chän gièng. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña khoa häc chän läc vµ nh©n gièng vËt nu«i, c¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ vËt gièng ngµy cµng ®−îc hoµn thiÖn vµ cµng ngµy ng−êi ta cµng chän läc chÝnh x¸c ®−îc nh÷ng vËt gièng tèt. Còng v× vËy, n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt cña vËt nu«i ngµy cµng ®−îc c¶i tiÕn. CÇn l−u ý r»ng, mçi mét ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, lùa 29
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2