intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo Trình Thiết Bị Thực Phẩm - phần 2

Chia sẻ: Thái Duy Ái Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

276
lượt xem
120
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình thiết bị thực phẩm - phần 2', kỹ thuật - công nghệ, cơ khí - chế tạo máy phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo Trình Thiết Bị Thực Phẩm - phần 2

  1. PH N 2 CÁC THI T B CƠ H C CHƯƠNG 2: CÁC MÁY LÀM S CH VÀ PHÂN LO I . 2.1 Khái ni m chung : - Trong Công ngh s n xu t th c ph m th c ph m, nguyên li u ña d ng v ch ng lo i, kích c , thành ph n khác nhau .Trong quá trình thu ho ch b l n nhi u t p ch t. Do ñó, ñ ñ m b o các ñi u ki n công ngh ch bi n ñ m b o ch t lư ng thành ph m, giá tr c m quan v..v, nguyên li u trư c khi ch bi n c n ph i qua khâu làm s ch và phân lo i M c ñích c a quá trình phân lo i : * ð m b o ch t lư ng nguyên li u : ð ng nh t v kích c , thành ph n * Tăng th i gian b o qu n * Thích h p cho các công ño n ch bi n ti p theo Cơ s phân lo i: Cơ s c a quá trình phân lo i d a vào hình dáng, kích thư c, chi u dài, tính ch t khí ñ ng, tương tác b m t, tính ch t t tính v..vv, m i lo i m t máy riêng Ví d : Phân lo i màu s c: có t bào quang ñi n Phân lo i kích thư c: sàng, máy ch n h t. Phân lo i theo tương tác b m t Phân lo i theo kh i lư ng riêng : máy g n ñá Tách t p ch t l : Nam châm ñi n, nam châm vĩnh c u 2.2. Phân lo i theo ñ c tính hình h c: 2.2.1. Khái ni m: Phân lo i theo ñ c tính hình h c ñư c s d ng r t ph bi n trong các xí nghi p lương th c ñ tách t p ch t ho c x p lo i nguyên li u, bán thành ph m và thành ph m. Cơ s phương pháp này là d a vào s khác nhau v chi u dày, chi u r ng, chi u dài, hình dáng và ti t di n c a các phân t trong kh i h t lương th c, thành ph m ñ phân lo i. ð i v i d ng này ngư i ta dùng máy phân lo i theo ki u sàng. 2.2.2. Sàng: Sàng là phương pháp ph bi n và ñơn gi n nh t ñ phân lo i nguyên li u và s n ph m trong các nhà máy ch bi n b t g o và xí nghi p ch bi n th c ăn h n h p cho gia súc . 15
  2. T "sàng " dùng trong trư ng h p l phân lo i có kích thư c l n và "rây" dùng trong trư ng h p l phân lo i có kích thư c nh . Vi c phân lo i h t có th ti n hành theo 2 cách: - Phân lo i kích thư c t nh ñ n l n (hình 2.1): T i ñ y các m t sàng ñư c x p n i ti p nhau. M t sàng có kích thư c l nh ñư c ñ t trư c, kích thư c l l n ñ t sau. Khi h n h p v t li u chuy n ñ ng t trái sang ph i ta s thu ñư c s phân lo i như mong mu n. - Phân lo i kích thư c t l n ñ n nh (hình 2.2): T i ñ y m t sàng ñư c x p song song và ch ng lên nhau. M t sàng có kích thư c l l n d t lên trên, kích thư c l nh ñ t dư i. Khi h n h p v t li u chuy n ñ ng t trên xu ng ta s thu nh n ñư c s phân lo i như mong mu n Hình 2.1.Phân lo i theo kích thư c t nh ñ n l n Hình 2.2.Phân lo i theo kích thư c t l n ñ n nh Các b ph n chính c a sàng M t sàng là b ph n làm vi c chính. Các v t li u trên m t sàng ph i có chuy n ñ ng tương ñ i trên m t sàng. Nh ng v t li u ph i có kích thư c nh hơn kích thư c l sàng ñ có th l t xu ng l thì sàng quá trình phân lo i m i ñư c ti n hành. C u t o: Có 2 lo i t m ñ c l , lư i ñan và thanh ghi . - M t sàng ñ c l : Là các t m kim lo i: thép hay ñ ng, trên ñó ñ c các l có di n tích khác nhau: tròn, thuôn dài (vuông), tam giác. Di n tích các b m t t do ph i có t l h p lí so v i t ng di n tích m t sàng, do ñó m i ñ m b o ñ b n cơ khí . φl ≤ 1,5 δ chi u dày Tuy nhiên chi u dày t i ña c a m t sàng không vư t quá 12mm. M t sàng dùng ñ phân lo i các v t li u có kích thư c > 5mm. Các l trên m t sàng có kích thư c t 5-80mm ñư c b trí song song hay xen k nhau. Các l hình ch nh t có chi u dài g p 3 l n chi u r ng. 16
  3. Ưu ñi m c a m t sàng này là b n, th i gian s d ng dài nhưng nó có như c ñi m là b m t t do nh . M t sàng ñ c l v i hình d ng và kích thư c khác nhau . Trong quá trình phân lo i, h n h p ñư c chia làm 2 ph n : - Ph n l t qua sàng g i là c u t l t sàng (CTLS) - Ph n n m l i trên sàng g i là c u t trên sàng (CTTS) T m sàng ñ c l ñư c ch t o t là kim lo i dày kho ng 0,8-1,0 mm. Tùy theo kích thư c l sàng ngư i ta chia sàng thành nhi u s . S hi u c a sàng l ñ t là s tương ng v i kích thư c l sàng ( tính b ng mm) nhân v i 10. Thí d : Sàng ñ t l thuôn dài, chi u r ng l 1,75mm thì mang s hi u 17,5 (No 17,5). - M t sàng ñan( hình 2.3): Dùng các s i v i, s i kim lo i, s i l a ho c s i nh a t ng h p ñan l i v i nhau theo m t kích thư c nh t ñ nh. M t sàng b ng s i kim lo i ñư c ñan thành các l d ng vuông ho c ch nh t kích thư c c nh l t 5mm ñ n 0,4mm. Ưu ñi m c a lo i m t sàng này là có b m t t do l n nhưng như c ñi m là không b n. S hi u c a m t lư i sàng ñan b ng s i kim lo i là s tương ng v i kích thư c c nh l sàng tính b ng mm Ví d : ð i v i sàng l vuông c nh D = 0,4 mm mang s hi u 0.4 (No =04 ) - Rây : ð i v i sàng ñan n u kích thư c l > 0,2mm g i là m t sàng ñan ð i v i sàng ñan n u kích thư c l < 0,2 mm g i là rây Liên Xô m t rây l a ñư c chia làm 2 lo i: Rây nh và rây n ng tùy theo kh i lư ng 1m2 m t rây . Rây n ng: Có 20 con s ( t s hi u No 71 ñ n No 280 ) Rây nh có 25 con s ( t s hi u No 7 ñ n s hi u 76) ð i v i rây n ng s hi u ví d No71 nghĩa là trong 10cm có 71 hàng l ð i v i rây nh s hi u No 76 nghĩa là 1cm có 76 hàng l . Rây nh ñ phân lo i b t, rây n ng ñ phân h t l n hơn ví d : G o, Cám. G n ñây rây l a ñư c thay b ng rây ñan t s i kapron ho c nylon, rây ñan b ng s i nhân t o b n g p 3 l n, ít hút m và h u như không làm t c l rây - Thanh ghi ( hình 2.4): 17
  4. Lo i này dùng ñ phân lo i các lo i v t li u có kích thư c l n hơn hơn 80mm. C u t o m t sàng g m các thanh ghi ñư c ñ c theo chi u d c sang, khe h gi a chúng b ng kích thư c v t li u l t qua sàng. Hình 2.3 . Các d ng m t sàng lư i ñan Hình 2.4 . Hình d ng các thanh ghi c a sàng Kích thư c c a thanh ghi ñư c ch n ph thu c kích thư c c a s n ph m chưa sàng. V i H = d và B = (0,2-0,3) d. Các c nh nghiêng có góc nghiêng kho ng 6-100 Chú ý l p ñ t ph n chi u r ng thanh ghi có kích thư c nh hơn luôn luôn quay xu ng dư i . 2.2.3. Phân lo i các máy sàng a.Theo c u t o c a b ph n làm vi c : Máy sàng chia làm 2 nhóm . - M t sàng ph ng: ðư c dùng ph bi n nh t vì có h s s d ng b m t làm vi c c a lư i cao nh t. Có 3 lo i : Máy sàng có lư i chuy n ñ ng t nh ti n qua l i, máy sàng có lư i chuy n ñ ng tròn, máy sàng có máy chuy n ñ ng rung (hình 2.5). Hình 2.5. Sơ ñ c u t o các lo i sàng ph ng - M t sàng hình tr : ð ki m tra ph li u c a h t. 18
  5. b. Theo ñi u ki n s d ng : Sàng c ñ nh Sàng lưu ñ ng c. Theo s lư ng m t sàng: Sàng ñơn Sàng kép d. Theo hình th c d n ñ ng : Máy sàng dao ñ ng quán tính Máy sàng dao ñ ng b ng cơ c u l ch tâm . Máy sàng d n ñ ng b ng tay quay thanh truy n e.Theo v t li u c n sàng: Máy sàng t p: Dùng ñ tách t p ch t. Máy sàng phân lo i: ð phân riêng các thành ph n h t có kích thư c và ch t lư ng khác nhau. 2.2.4. Máy sàng có m t sàng ph ng chuy n ñ ng tính ti n qua l i : ðư c dùng ph bi n nh t ñi n hình là máy sàng phân lo i b ng lư i sàng và không khí . C u t o: Hình 2.6 là c u t o c a m t máy sàng phân lo i b ng lư i sàng và không khí dùng ñ làm s ch và ph n riêng h t. Theo chi u cao c a máy có th chia thành 3 ph n: - Vùng phân lo i b ng không khí làm s ch h t . - Thùng sàng ñ phân h t theo ñ l n thành 3 ph n h t riêng bi t . -Vùng phân lo i b ng không khí chia t ng h t theo ñ l n thành các ph n riêng theo tính ch t khí ñ ng h c . Nguyên t c làm vi c: H t ñ vào bu ng 1, qu t 2 hút không khí kéo s n ph m vào ng 3 và cu n theo các h n h p nh ñ i v i khí ñ ng l c. Nh ng h n h p này ñư c l ng vào bu ng 4 và t ñ y chúng ñư c tách ra kh i máy. Không khí s ch bu ng 4 ñư c qu t th i vào l n th 2 ñ làm s ch h t. Như v y qu t làm vi c theo nguyên t c tu n hoàn kín c a dòng không khí. thùng sàng 5 kh i h t ñư c phân ra m t s thành ph n h t khác nhau theo chi u r ng và chi u dày c a h t. T t c ñ vào nh ng ngăn khác nhau c a vùng phân lo i b ng không khí phía dư i. Qu t 6 hút không khí qua l p s n ph m ñang trư t theo m t ph ng nghiêng 7. Tương ng v i các v n t c c a không khí khác nhau t i 19
  6. nh ng ngăn riêng c a bu ng l nh, có các h n h p khoang, h t b n, h t s ch và h n h p nh ñư c l ng xu ng Hình 2.6. C u t o máy phân lo i b ng lư i sàng và không khí 2.2.5. Máy sàng rung . M c ñích s d ng : - Phân lo i nguyên li u - V n chuy n v t li u - Làm tơi và ngu i v t li u Phân lo i: Có 2 cơ c u gây rung ñ ng cho máy sàng rung - ðĩa có g n ñ i trong . - Cơ c u l ch tâm * ðĩa có g n ñ i trong: ðư c g n trên tr c d n ñ ng c a máy. Khi tr c quay các ñĩa này gây nên các l c quán tính làm cho thùng sàng chuy n ñ ng theo các hư ng khác nhau. 20
  7. C u t o và nguyên t c làm vi c: 1- thùng sàng 2,3- lò xo xo n 4- tr c d n ñ ng 5- ñ i trong Hình 2.6. Sơ ñ c a m t máy sàng rung Hình 2.6 là sơ ñ c a m t máy sàng rung. Cơ c u gây rung ñ ng là ñĩa có g n ñ i tr ng. lư i trên, các t p ch t l n ñư c tách ra, còn lư i dư i là các t p ch t nh Thùng sàng 1 có g n lư i sàng t trên b n lò xo xo n th ng ñ ng 2,3. Các chi ti t ñ l p ghép các lò xo v i thùng sàng, cho phép ñi u ch nh m c ñ kéo căng c a chúng. T i tr ng tâm c a thùng sàng có tr c 4 trên ñó có g n ñ i trong 5. Khi tr c mang ñ i tr ng quay thì tr ng tâm c a thùng sàng chuy n d ch tương ñ i v i tr ng tâm c a toàn h , còn tr ng tâm c a toàn h thì ñ ng yên . * Cơ c u l ch tâm: Tr c l ch tâm c a máy ñư c t a trên các g i ñ . Các g i ñ này l i ñư c g n vào thùng sàng. Khi máy làm vi c thùng sàng s th c hi n chuy n ñ ng rung nh s quay c a tr c l ch tâm. Sơ ñ c u t o máy sàng rung cơ c u l ch tâm ñư c trình bày trên hình 2.7 Hình 2.7. Sơ ñ c u t o máy sàng rung cơ c u l ch tâm 1. B máy; 2. Lò xo; 3. Khung sàng; 4. ð i tr ng gây rung; 5. ðĩa quay 6. tr c l ch tâm 7. Bánh ñai d n ñ ng; 8. lư i sàng Máy g m có khung sàng 3 ñư c ñ b ng h th ng lò xo g n trên b máy 1. Trên khung sàng 3 còn g n ñ c a tr c l ch tâm 6. Phía ngoài tr c l ch tâm 6, ngư i ta b trí hai ñĩa 5 mà vành c a nó có g n hai ñ i tr ng. V i cách l p này, có th ñi u ch nh biên ñ dao ñ ng c a sàng. Tr c l ch tâm nh n truy n ñ ng quay qua 21
  8. bánh ñai d n ñ ng 7 t ñ ng cơ vào. Trên khung sàng có th ñ t 1,2 hay nhi u lư i sàng 8 tùy theo yêu c u phân lo i Tính toán : Năng su t c a máy sàng rung Xác ñ nh theo công th c Q = Bq, kg/h Trong ñó : B - Chi u r ng c a m t sàng, cm q - T i lư ng riêng c a m t sàng kg/cm gi Chi u dài c a m t sàng : q L= , m 36 pvt b p : Kh i lư ng riêng c a v t li u ñem sàng kg/m3 Trong ñó: vtb: V n t c trung bình c a các ph n t v t li u có th l y b ng 0,003 - 0,004m/s. 2.3. Phân lo i theo nh ng tính ch t khí ñ ng h c Trong các xí nghi p ch bi n b t, g o và th c ăn h n h p cho gia súc thư ng dùng khá ph bi n các thi t b phân lo i h n h p b ng dòng không khí. ðó là phân lo i b ng s c gió, d a vào tính ch t khí ñ ng h c c a các c u t ñ phân chia thành các ph n khác nhau. Nh ng tính ch t khí ñ ng h c c a phân t ph thu c vào hình d ng, kích thư c, kh i lư ng, tr ng thái b m t c a phân t , v trí c a phân t trong dòng không khí và cu i cùng là tr ng thái c a không khí.. Kh năng ch ng l i s c ñ y c a dòng không khí g i là ñ c n gió c a phân t . N u các phân t có ñ c n gió khác nhau thì v n t c c a chúng khác nhau. D a vào s khác nhau ñó có th phân lo i h n h p . nư c ta, Trung Qu c, Nh t B n .v..v. còn dùng qu t hòm ñ tách các t p ch t nh và n ng trong kh i lương th c d a vào nguyên t c phân lo i theo tính ch t khí ñ ng h c trên (hình 2.8). 22
  9. Hình 2.8. Sơ ñ t h p 3 qu t hòm ñ tách t p ch t n ng và nh a. trư ng h p trong thóc có ít ñá s i b. trư ng h p trong thóc có nhi u ñá s i 2.4. Phân lo i theo t tr ng. các nhà máy ch bi n g o, b t và th c ăn gia súc thì quá trình làm s ch và các t p ch t n ng như: ñá, s i, ñ t viên, m nh th y tinh v..v. r t quan tr ng . Chúng có kích thư c g n b ng kích thư c c a h t nên không th phân lo i b ng sàng .Do ñó ph i phân lo i v s khác nhau v t tr ng . N u các c u t trong h n h p c n phân lo i có s khác nhau rõ r t v t tr ng thì càng d dàng phân riêng ra . Máy tách t p ch t ñá s i d a trên nguyên t c phân lo i theo t tr ng. Sơ ñ quá trình công tác c a máy tách ñã ñư c gi i thi u hình 2.9 m t s nhà máy, còn dùng ph bi n lo i máy tách ñá ki u Grigorovic. B ph n công tác chính c a máy tách ñá này là nh ng ñĩa tr n hình côn .Khi máy chuy n 23
  10. ñ ng l c tròn, dư i tác d ng c a l c li tâm quán tính, h t chuy n ñ ng lên phía trên c a ñĩa hình chóp, còn ñá s i chuy n ñ ng xu ng dư i ( hình 2.10). Hình 2.9. Sơ ñ máy phân ly ñá s i 2.10. Sơ ñ công tác c a m t máy tách ñá 1. Ph u n p li u 1.Ph u n p li u 2. M t sàng; 2. Máy l ng 3. B ph n ñi u ch nh góc nghiêng 3. Sàng 4. Phòng không khí; 5. Qu t 2.5. Phân lo i theo t tính . 2.5.1 Khái ni m: Các nguyên li u thành ph m ñưa vào nhà máy thư ng có l n t p ch t kim lo i, nh t là s t, do quá trình thu hái, v n chuy n ho c lúc làm s ch . T p ch t s t có th làm h ng b ph n công tác c a máy (c b m t tr c nghi n, máy xay,v..v..) và có th b t tia l a - gây h a ho n . Do ñó làm s ch t p ch t s t là m t khâu có ý nghĩa quan tr ng c a quá trình s n xu t. Các lo i t p ch t s t, gang, niken ñ u có th dùng nam châm ñ tách ra ñư c . 2.5.2 Thi t b Dùng nam châm vĩnh c u ho c nam châm ñi n ñ tách các t p ch t s t (hình 2.11, hình 2.12) . Thi t b phân lo i b ng t tính g m: Nhi u th i nam châm ghép l i, c c nam châm b trí trên m t ph ng nghiêng mà s n ph m ch y qua. S n ph m ch y qua nam châm thành l p m ng v i v n t c không l n l m ñ ñ nam châm hút l i các t p ch t s t. Sau m t th i gian làm vi c c n làm s ch b m t nam châm. ð i v i nam châm vĩnh c u ph i ñ m b o l c hút kho ng 12 kG. L p nguyên li u ch y qua nam châm không ñư c quá dày. 24
  11. Hình 2.11. Sơ ñ thi t b nam châm vĩnh c u Hình 2.12. Máy phân lo i b ng nam châm ñi n 2.6. Phân lo i theo tính ch t b m t nguyên li u . 2.6.1 Khái ni m: Các c u t khác nhau trong kh i h t có tr ng thái là b m t không gi ng nhau. B m t c a chúng có th xù xì, r , nh n, có v , không v v..v.. Nh ng tr ng thái b m t khác nhau y có th áp d ng ñ phân lo i trên b m t ph ng nghiêng . 2.6.2. Nguyên t c c a các thi t b phân lo i theo tính ch t b m t nguyên li u (hình 2.13): Khi các phân t b m t tr ng thái không gi ng nhau chuy n ñ ng trên b m t ph ng nghiêng thì ch u tác d ng c a l c ma sát khác nhau. Do ñó, các ph n t y d ch chuy n v i nh ng v n t c khác nhau. Vì v y, cu i m t ph ng nghiêng, chúng s rơi các v trí khác nhau. N u ñ t trên quĩ ñ o rơi nh ng tâm ch n thì có th phân lo i h n h p ra làm nhi u ph n khác nhau theo h s ma sát. Phương pháp phân lo i d a vào s khác nhau v h s ma sát có ý nghĩa r t l n trong trư ng h p phân lo i h n h p g m 2 ho c nhi u d ng h t có kích thư c g n nhau Hình 2.13. Sơ d nguyên lý phân lo i theo tính ch t b m t nguyên li u 25
  12. 2.7. Các máy phân lo i khác : Máy phân lo i d a theo chi u dài h t: (Máy ch n h t) 2.7.1. M c ñích: - ð ph n riêng các s n ph m th c ph m r i xa ho c tách các t p ch t theo chi u dài h t (như ép d u, men ...). - Ch n h t gi ng tác các t p ch t rơm r tách các t p ch t ng n như: s n, cát, t m tách g o ñã xay ra kh i thóc .v.v... 2.7.2. Phân lo i: có 2 lo i - Máy ch n h t ki u tr . - Máy ch n h t ki u ñĩa. 2.7.3. Máy ch n h t ki u hình tr (hình 2.13a, hình 2.14) C u t o : Máy g m ng tr b ng thép 1 (v thùng), b m t bên trong c a v thùng có nh ng l t ong 2 và vít t i 3, ñ t trong máng 4 . ng tr ñư c ch t o b ng thép t m, nh ng l t ong có ñư ng kính > 3mm th c hi n b ng phay các t m thép ho c k m. Nguyên t c làm vi c: Khi ng tr quay thì nh ng h t riêng l rơi vào các t ong, nh ng h t này cùng quay v i ng tr 1 góc nào ñó r i rơi xu ng. H t ng n ñư c l t vào trong l t ong sâu hơn h t dài. Vì v y khi ng tr quay, các h t ng n rơi xu ng mu n hơn rơi vào máng và ñư c tháo ra b ng vít t i . Nh ng h t dài trư c theo b m t bên trong c a v thùng d c theo chi u dài c a thùng. M c ñ phân riêng h n h p h t trên ph thu c vào tâm ñ t m t c nh trên 5 c a máng 4. 2.7.4.Máy ch n h t ki u ñĩa (hình 2.13.b): C u t o và nguyên t c làm vi c: Các l t ong 7 n m trên b m t ñĩa gang quay 8. Khi ñĩa quay các h t ng n rơi vào bên trong các l t , sau ñó rơi xu ng máng 6 và ñư c tháo ra kh i máy .Còn h t dài trư t theo chi u nghiêng c a máy. Hình 2.13. Nguyên t c làm vi c c a máy l a ch n c h t a. Ki u hình tr b. Ki u ñĩa 26
  13. Hình 2.14. Máy ch n h t ki u tr 27
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2