intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình Trang bị điện trạm bơm: Phần 2

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:90

186
lượt xem
51
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 Giáo trình Trang bị điện trạm bơm gồm nội dung các chương: Trang bị điện trạm bơm dùng động cơ điện hạ thế, trang bị điện trạm bơm dùng động cơ điện cao thế. Giáo trình dùng cho hệ cao đẳng nghề điện và trung cấp nghề. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết giáo trình.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Trang bị điện trạm bơm: Phần 2

  1. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm Ch­¬ng 4 Trang bÞ ®iÖn tr¹m b¬m dïng ®éng c¬ ®iÖn h¹ thÕ § 4.1 m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng cÇu dao – cÇu ch× 1. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng cÇu dao - cÇu ch× kh«ng cã b¶o vÖ ®øt mét pha M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn vµ b¶o vÖ ®éng c¬ dïng cÇu dao – cÇu ch× kh«ng cã b¶o vÖ ®øt mét pha lµ lo¹i m¹ch ®iÖn ®¬n gi¶n nhÊt dïng mét cÇu dao ba cùc vµ mét bé cÇu ch× gåm ba cÇu ch× l¾p ë ba pha nh­ h×nh 4 – 1. H×nh 4.1. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ b»ng cÇu dao. CÇu dao ba cùc thao t¸c trùc tiÕp b»ng tay ®Ó khëi ®éng vµ dõng ®éng c¬. CÇu ch× dïng ®Ó b¶o vÖ ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ cÇu dao xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬. M¹ch ®iÖn nµy chñ yÕu dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c ®éng c¬ cã c«ng suÊt nhá ( d­íi 4,5 kW ), nh­ng trong thùc tÕ ë n­íc ta hiÖn nay mét sè tr¹m b¬m trôc ngang trang bÞ c¸c ®éng c¬ 33kW vÉn cßn dïng s¬ ®å nµy vµ dïng cÇu dao ®Ó ®iÒu khiÓn. Do ®ã g©y nªn nh÷ng nh­îc ®iÓm sau : - Thao t¸c nÆng vµ kh«ng an toµn cho ng­êi vËn hµnh. - Kh«ng linh ho¹t trong qu¸ tr×nh sö lý sù cè vµ ®iÒu khiÓn m¸y. - DÔ x¶y ra t×nh tr¹ng ®øt mét pha lµm ch¸y ®éng c¬. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy ng­êi ta trang bÞ thªm b¶o vÖ ®øt mét pha. 24 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  2. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 2. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng cÇu dao - cÇu ch× cã b¶o vÖ ®øt mét pha H×nh 4.2. S¬ ®å m¹ch ®iÖn b¶o vÖ ®éng c¬ khi bÞ ®øt mét pha. M¹ch ®iÖn b¶o vÖ ®éng c¬ khi bÞ ®øt mét pha lµm viÖc dùa trªn nguyªn lý ph¶n øng sù mÊt ®èi xøng ®iÖn ¸p trªn c¸c ®Çu ra cña ®éng c¬ trong hÖ thèng ba pha. Trong chÕ ®é ba pha, khi d©y quÊn stato cña ®éng c¬ ®Êu h×nh sao, trung tÝnh cña m¹ng ®iÖn nèi ®Êt, nÕu ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬ thùc ®èi xøng th× ®iÖn ¸p U 01- 0 gi÷a ®iÓm trung tÝnh 01 cña ®éng c¬ vµ trung tÝnh 0 cña m¹ng cã gi¸ trÞ xÊp xØ b»ng kh«ng. Nh­ng do ®iÖn ¸p kh«ng thùc ®èi xøng nªn bao giê còng cã trÞ sè U 01- 0 vµo kho¶ng 18 – 19 V ®èi víi m¹ng ®iÖn 380/220 V. Khi bÞ ®øt mét pha ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬ trë nªn kh«ng ®èi xøng , ®iÖn ¸p U 01- 0 t¨ng lªn vµo kho¶ng 24 – 25 V. Dùa trªn sù thay ®æi ®iÖn ¸p U 01- 0 nµy, gi÷a ®iÓm trung tÝnh 01 vµ 0 ng­êi ta m¾c mét r¬ le ®iÖn ¸p ®Ó b¶o vÖ ®øt mét pha cã ®iÖn ¸p t¸c ®éng trong giíi h¹n : 25 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  3. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm U 01- 0  U t®  U’ 01- 0 Trong ®ã : U’ 01- 0 lµ ®iÖn ¸p gi÷a 01 vµ 0 khi bÞ ®øt mét pha. Trong qu¸ tr×nh ®éng c¬ vËn hµnh, nÕu mét trong ba cÇu ch× bÞ ®øt , ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬ kh«ng ®èi xøng lµm r¬ le RG t¸c ®éng , tiÕp ®iÓm th­êng më cña nã ®ãng l¹i lµm ®Ìn tÝn hiÖu s¸ng vµ chu«ng kªu b¸o tÝn hiÖu cho ng­êi vËn hµnh biÕt ®Ó sö lý. § 4.2 m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng c«ng t¾c t¬ vµ khëi ®éng tõ I. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng c«ng t¾c t¬ H×nh 4.3 . S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ b»ng c«ng t¾c t¬. 26 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  4. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 1. Giíi thiÖu m¹ch H×nh 4- 3 lµ s¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn vµ b¶o vÖ ®éng c¬ ®iÖn 33 kW vµ 75 kW dïng c«ng t¾c t¬ kÕt hîp víi cÇu ch× vµ r¬ le b¶o vÖ qu¸ t¶i. C«ng t¾c t¬ dïng ®Ó ®iÒu khiÓn ®éng c¬ tõ xa vµ t¹i chç. Nót Ên NC2 vµ N§2 ®Æt t¹i n¬i l¾p ®éng c¬, nót Ên NC1 vµ N§1 l¾p t¹i bµn ®iÒu khiÓn. CÇu ch× CC lµm nhiÖm vô b¶o vÖ ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ cÇu dao xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬. R¬ le RT lµ r¬ le dßng ®iÖn c¶m øng cã ®Æc tÝnh thêi gian t¸c ®éng phô thuéc cã thang thêi gian tõ 0 -16 gi©y. 2.ThuyÕt minh m¹ch a.Khëi ®éng §ãng cÇu dao P, ®iÖn ¸p ba pha n»m chê ë m¸ trªn cña c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 cña c«ng t¾c t¬. Ên nót Ên N§1 hoÆc N§2 cuén d©y cña c«ng t¾c t¬ K cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùc ®­a ®iÖn xoay chiÒu ba pha vµo ®éng c¬ vµ ®éng c¬ b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng. §ång thêi : - TiÕp ®iÓm phô K2 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× ®iÖn cho cuén d©y cña c«ng t¾c t¬ khi bá tay khái nót Ên N§1 hoÆc N§2. - TiÕp ®iÓm phô K3 ®ãng, ®Ìn tÝn hiÖu §§ s¸ng b¸o m¸y ®ang vËn hµnh. b. B¶o vÖ *. B¶o vÖ ng¾n m¹ch NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ cÇu dao xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬ th× cÇu ch× CC sÏ t¸c ®éng c¾t dõng ®éng c¬. *. B¶o vÖ qu¸ t¶i NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®éng c¬ bÞ qu¨ t¶i hoÆc ®øt mét pha, dßng ®iÖn phô t¶i t¨ng lªn v­ît qu¸ dßng ®iÖn ®Þnh møc. Khi tíi trÞ sè chØnh ®Þnh cña r¬ le dßng ®iÖn c¶m øng RT , r¬ le sÏ t¸c ®éng ®ãng tiÕp ®iÓm RT1 lµm r¬ le trung gian RG cã ®iÖn: - TiÕp ®iÓm RG1 më ra c¾t ®iÖn cuén d©y c«ng t¾c t¬ K lµm më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùc c¾t dõng ®éng c¬. - TiÕp ®iÓm RG2 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× ®iÖn cho r¬ le trung gian RG v× sau khi c¾t ®éng c¬ , kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y qua r¬ le RT nªn r¬ le kh«ng t¸c ®éng n÷a dÉn tíi r¬ le trung gian RG bÞ mÊt ®iÖn lµm mÊt tÝn hiÖu b¸o sù cè ( thêi gian 1 - 2 gi©y ). - TiÕp ®iÓm RG3 ®ãng l¹i ®Ìn vµng §V s¸ng b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ¸nh s¸ng. 27 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  5. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm - TiÕp ®iÓm RG4 ®ãng l¹i cßi kªu b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ©m thanh. CÇn l­u ý r»ng cßi ®iÖn tuy vÏ nh­ vËy nh­ng lµ cßi chung cho toµn tr¹m b¬m. Ng­êi vËn hµnh khi thÊy tÝn hiÖu sù cè th× sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn tæ m¸y bÞ sù cè. Sau khi ®· ph¸t hiÖn ®­îc th× Ên nót NK ®Ó kö tÝn hiÖu ©m thanh vµ ¸nh s¸ng. c- Dõng m¸y Muèn dõng m¸y ¸n nót NC1 hoÆc NC2 , cuén d©y cña c«ng t¾c t¬ K bÞ mÊt ®iÖn sÏ më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùcc¾t dõng ®éng c¬. ®ång thêi tiÕp ®iÓm phô K4 ®ãng l¹i ®Ìn §X s¸ng b¸o ®éng c¬ ®· ngõng vËn hµnh. *. Nh­îc ®iÓm cña s¬ ®å : NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ bÞ ®øt pha B th× r¬ le dßng ®iÖn RT kh«ng t¸c ®éng, do ®ã kh«ng b¶o vÖ ®­îc tr­êng hîp ®øt pha trªn ®ã cã ®Æt m¸y biÕn dßng. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm trªn vµ hoµn thiÖn m¹ch ®iÖn nªn dïng ¸p t« m¸t cã bé phËn b¶o vÖ qu¸ t¶i vµ ng¾n m¹ch thay cho cÇu dao – cÇu ch×. *. Chó ý : §ång hå am pe kÕ A dïng ®Ó theo dâi dßng ®iÖn phô t¶i cña ®éng c¬ trong qu¸ tr×nh vËn hµnh, khi thÊy dßng ®iÖn phô t¶i cña ®éng c¬ t¨ng lªn qu¸ dßng ®iÖn ®Þnh møc th× ng­êi vËn hµnh cÇn c¾t m¸y t×m nguyªn nh©n ®Ó sö lý. II. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng khëi ®éng tõ 28 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  6. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm H×nh 4. 4. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ b»ng khëi ®éng tõ. S¬ ®å m¹ch ®iÖn nh­ h×nh 4- 4. S¬ ®å nµy vÒ c¬ b¶n còng gièng nh­ s¬ ®å ®iÒu khiÓn b»ng c«ng t¾c t¬, nh­ng cã ®iÓm kh¸c ë chç : dïng r¬ le nhiÖt l¾p s½n trong khëi ®éng tõ ®Ó b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬ mµ kh«ng dïng r¬ le dßng ®iÖn. Nguyªn lý lµm viÖc nh­ sau : 1. Khëi ®éng §ãng cÇu dao CD, Ên nót bÊm M, cuén d©y c«ng t¾c t¬ K cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùc, ®­a ®iÖn xoay chiÒu 3 pha vµo ®éng c¬ vµ ®éng c¬ b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng . §ång thêi : - TiÕp ®iÓm phô K2 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× ®iÖn cho cuén d©y cña c«ng t¾c t¬ K. 29 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  7. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm - TiÕp ®iÓm phô K4 ®ãng l¹i, ®Ìn ®á §§ s¸ng b¸o ®éng c¬ ®· vËn hµnh. 2. B¶o vÖ m¹ch a. B¶o vÖ ng¾n m¹ch - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ cÇu dao xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬ th× cÇu ch× CC1 sÏ t¸c ®éng c¾t ®iÖn vµo ®éng c¬. §éng c¬ ®­îc dõng l¹i. - NÕu cã sù cè ng¾n m¹ch ë m¹ch ®iÒu khiÓn th× cÇu ch× CC2 sÏ t¸c ®éng c¾t ®iÖn m¹ch ®iÒu khiÓn. §éng c¬ dõng vËn hµnh. b. B¶o vÖ qu¸ t¶i NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®éng c¬ bÞ qu¸ t¶i, dßng ®iÖn ch¹y ®Õn ®éng c¬ t¨ng lªn. Khi tíi trÞ sè chØnh ®Þnh cña r¬ le nhiÖt RN ,sau mét kho¶ng thêi gian r¬ le sÏ t¸c ®éng më tiÕp ®iÓm RN1 ,c¾t ®iÖn cuén d©y c«ng t¾c t¬ K. C¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùc më ra. §éng c¬ ngõng vËn hµnh. c- Dõng m¸y Ên nót D, cuËn d©y c«ng t¾c t¬ K bÞ mÊt ®iÖn sÏ më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K1 ë m¹ch ®éng lùc, c¾t dõng ®éng c¬. §ång thêi tiÕp ®iÓm phô K3 ®ãng l¹i, ®Ìn xanh §X s¸ng b¸o ®éng c¬ ngõng vËn hµnh. S¬ ®å nµy cã ­u ®iÓm lµ khi ®øt mét pha bÊt kú trong ba pha lóc ®éng c¬ ®ang vËn hµnh ®Òu dÉn ®Õn t¸c ®éng r¬ le nhiÖt, c¾t dõng ®éng c¬. Nh­îc ®iÓm cña s¬ ®å so víi s¬ ®å dïng c«ng t¾c t¬ lµ kh«ng ®­a ®­îc hÖ thèng tÝn hiÖu vµo tr¹m b¬m nh»m b¸o tÝn hiÖu sù cè b»ng ©m thanh vµ ¸nh s¸ng cho ng­êi vËn hµnh. 30 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  8. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm § 4.3 m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t I. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t cã b¶o vÖ ®iÖn ¸p thÊp H×nh 4. 5. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t cã bé phËn b¶o vÖ ®iÖn ¸p thÊp 1.Trang bÞ ®iÖn cho m¹ch S¬ ®å m¹ch ®iÖn nh­ h×nh 4 - 5. M¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t ®ãng c¾t b»ng tay cã bé phËn c¾t ng¾n m¹ch ( bé phËn ®iÖn tõ ), bé phËn c¾t ®iÖn ¸p thÊp ( cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB ) vµ bé tiÕp ®iÓm phô. §Ó b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬ vµ b¸o tÝn hiÖu sù cè trong m¹ch cã l¾p r¬ le dßng ®iÖn c¶m øng RT lo¹i PT - 82 hoÆc PT - 84 . 31 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  9. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 2. ThuyÕt minh m¹ch a. Khëi ®éng §ãng cÇu dao hoÆc c«ng t¾c xoay CT ë m¹ch ®iÒu khiÓn, cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB cã ®iÖn hót phÇn øng cña nã vµo m¹ch dÉn tõ ®Ó kh«ng cho tay ®ßn g¾n trªn phÇn øng tú vµo thanh c¾t cña ¸p t« m¸t g©y c¾t ¸p t« m¸t. Sau ®ã ®ãng ¸p t« m¸t b»ng tay ®Ó khëi ®éng ®éng c¬ ®iÖn. Khi ¸p t« m¸t AB ®ãng tiÕp ®iÓm phô AB1 cña nã ®ãng l¹i ®Ìn ®á §§ s¸ng b¸o m¸y ®· vËn hµnh. b. B¶o vÖ m¹ch *. B¶o vÖ ng¾n m¹ch - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ ¸p t« m¸t xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬ th× bé phËn ®iÖn tõ cña ¸p t« m¸t AB sÏ t¸c ®éng g©y c¾t trùc tiÕp ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ë m¹ch ®iÒu khiÓn th× cÇu ch× CC sÏ t¸c ®éng c¾t ®iÖn m¹ch ®iÒu khiÓn lµm cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB bÞ mÊt ®iÖn g©y c¾t ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. *. B¶o vÖ qu¸ t¶i NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®éng c¬ bÞ qu¸ t¶i, th× dßng ®iÖn phô t¶i t¨ng lªn v­ît qu¸ dßng ®iÖn ®Þnh møc. Khi tíi trÞ sè chØnh ®Þnh cña r¬ le dßng ®iÖn c¶m øng RT , r¬ le sÏ t¸c ®éng ®ãng tiÕp ®iÓm RT1 cÊp ®iÖn cho r¬ le trung gian TG: - TiÕp ®iÓm TG1 më ra c¾t ®iÖn cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB dÉn tíi c¾t ¸p t« m¸t, lµm dõng ®éng c¬. - TiÕp ®iÓm TG2 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× ®iÖn cho r¬ le trung gian TG khi r¬ le dßng ®iÖn RT th«i t¸c ®éng. - TiÕp ®iÓm TG3 ®ãng l¹i ®Ìn vµng §V s¸ng b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ¸nh s¸ng. - TiÕp ®iÓm TG4 ®ãng l¹i cßi kªu b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ©m thanh. Ng­êi vËn hµnh sau khi nhËn biÕt ®­îc vÞ trÝ sù cè vµ n¬i x¶y ra sù cè th× Ên nót NK ®Ó khö tÝn hiÖu ©m thanh vµ ¸nh s¸ng. *. B¶o vÖ ®iÖn ¸p thÊp NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®iÖn ¸p cña nguån gi¶m thÊp qu¸ trÞ sè chØnh ®Þnh th× cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB kh«ng ®ñ søc gi÷ phÇn øng ë vÞ trÝ hót . PhÇn øng ®­îc nh¶ ra lµm tay®ßn g¾n trªn phÇn øng ®Ëp vµo thanh c¾t cña ¸p t« m¸t , g©y c¾t ¸p t« m¸t, lµm dõng ®éng c¬. 32 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  10. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm c. Dõng m¸y Dõng m¸y cã thÓ ®iÒu khiÓn t¹i hai n¬i: t¹i bµn ®iÒu khiÓn khi Ên nót NC1 vµ t¹i n¬i ®Æt ®éng c¬ khi Ên nót NC2, dï Ên nót nµo còng lµm cho cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp AB bÞ mÊt ®iÖn dÉn tíi c¾t ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. Khi ¸p t« m¸t AB c¾t tiÕp ®iÓm phô AB2 ®ãng l¹i, ®Ìn xanh §X s¸ng b¸o ®éng c¬ ®· ngõng vËn hµnh. II. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t cã bé phËn c¾t tõ xa H×nh 4. 6. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t cã bé phËn c¾t tõ xa 33 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  11. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm S¬ ®å m¹ch ®iÖn nh­ h×nh vÏ. Trong m¹ch sö dông ¸p t« m¸t cã hÖ thèng tiÕp ®iÓm chÝnh, c¸c tiÕp ®iÓm phô, cã bé phËn c¾t ng¾n m¹ch ( bé phËn ®iÖn tõ ) vµ cã bé phËn c¾t tõ xa ( cuén d©y c¾t tõ xa AB ). S¬ ®å nµy kh¸c s¬ ®å trªn ë phÇn m¹ch ®iÖn l¾p cuén d©y c¾t AB cña ¸p t« m¸t. C¸c nót Ên NC1, NC2 vµ tiÕp ®iÓm TG1 m¾c song song víi nhau. Khi Ên nót NC1, NC2 hoÆc tiÕp ®iÓm TG1 ®ãng ®Òu lµm cho cuén d©y c¾t AB cã ®iÖn dÉn ®Õn c¾t ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. III. M¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t truyÒn ®éng b»ng ®éng c¬ H×nh 4. 7. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn vµ b¶o vÖ ®éng c¬ dïng ¸p t« m¸t truyÒn ®éng b»ng ®éng c¬ 34 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  12. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 1.Trang bÞ ®iÖn cho m¹ch S¬ ®å m¹ch ®iÖn nh­ h×nh vÏ. ¸p t« m¸t lµm nhiÖm vô ®ãng c¾t ®iÖn ®­a vµo ®éng c¬ vµ b¶o vÖ ng¾n m¹ch ®éng c¬. R¬ le dßng ®iÖn RT dïng ®Ó b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬. C«ng t¾c CT nèi song song víi r¬ le dïng ®Ó kho¸ r¬ le khi ®éng c¬ khëi ®éng v× dßng ®iÖn t¸c ®éng cña r¬ le ®­îc chØnh ®Þnh nhá h¬n dßng ®iÖn khëi ®éng cña ®éng c¬ . Trong ¸p t« m¸t cã l¾p ®éng c¬ con §C dïng ®Ó ®ãng ¸p t« m¸t. CTX lµ cuén d©y c¾t tõ xa cña ¸p t« m¸t. TS lµ cuén d©y b¶o vÖ ®iÖn ¸p thÊp. Z lµ phanh h·m trôc ®éng c¬ con §C. C vµ JO lµ hai c«ng t¾c t¬ ®Ó thao t¸c khèng chÕ m¹ch ®iÒu khiÓn. HT lµ c«ng t¾c hµnh tr×nh. Trong m¹ch sö dông r¬ le trung gian TG lµm nhiÖm vô trung chuyÓn tÝn hiÖu khi r¬ le dßng ®iÖn RT t¸c ®éng. 2.ThuyÕt minh m¹ch a. Khëi ®éng §ãng cÇu dao CD, Ên nót bÊm N§, ®iÖn ¸p 380 V ®Æt vµo cuén d©y c«ng t¾c t¬ C qua c¸c tiÕp ®iÓm th­êng ®ãng JO2, DF1 vµ tiÕp ®iÓm cña c«ng t¾c hµnh tr×nh HT. Cuén d©y c«ng t¾c t¬ C cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh C1 ë m¹ch ®éng lùc, ®éng c¬ con §C ®­îc khëi ®éng theo chiÒu ®ãng ¸p t« m¸t chÝnh AB. §ång thêi tiÕp ®iÓm phô C2 ®ãng l¹i lµm cuén d©y c«ng t¾c t¬ JO cã ®iÖn, dÉn tíi ®ãng tiÕp ®iÓm th­êng më JO1 ®Ó tù duy tr× vµ më tiÕp ®iÓm JO2 . Lóc nµy cuén d©y c«ng t¾c t¬ C lÊy ®iÖn qua tiÕp ®iÓm chÝnh C1. Khi ®éng c¬ con quay ®­îc mét vßng th× c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh cña ¸p t« m¸t AB ®ãng l¹i, ®éng c¬ b¬m chÝnh b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng. Khi ®ã c¬ cÊu cam g¾n trªn trôc ®éng c¬ con §C sÏ ®Ëp vµo tay ®ßn cña c«ng t¾c hµnh tr×nh HT lµm më tiÕp ®iÓm HT. Cuén d©y c«ng t¾c t¬ C mÊt ®iÖn sÏ më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh C1 c¾t dõng ®éng c¬ con §C kÕt thóc qu¸ tr×nh ®ãng ¸p t« m¸t. Phanh ®iÖn Z lóc nµy bÞ mÊt ®iÖn sÏ bãp chÆt trôc ®éng c¬ con §C kh«ng cho nã quay theo qu¸n tÝnh. Khi ¸p t« m¸t AB ®ãng, tiÕp ®iÓm phô §F1 cña nã më ra ng¨n ngõa hiÖn t­îng ®ãng lÆp l¹i ®éng c¬ con §C khi Ên nhÇm nót bÊm N§; tiÕp ®iÓm phô §F2 ®ãng, ®Ìn §§ s¸ng b¸o ®éng c¬ b¬m chÝnh ®· vËn hµnh. Khi kÕt thóc qu¸ tr×nh khëi ®éng ®éng c¬ b¬m chÝnh, ng­êi vËn hµnh vÆn c«ng t¾c CT vÒ vÞ trÝ më tiÕp ®iÓm CT ,®­a r¬ le dßng ®iÖn RT vµo trong m¹ch ®Ó b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬. 35 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  13. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm b. B¶o vÖ m¹ch *. B¶o vÖ ng¾n m¹ch: - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ ¸p t« m¸t xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬ th× bé phËn ®iÖn tõ cña ¸p t« m¸t AB sÏ t¸c ®éng g©y c¾t trùc tiÕp ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ë m¹ch ®iÒu khiÓn th× cÇu ch× CC sÏ t¸c ®éng c¾t ®iÖn m¹ch ®iÒu khiÓn, cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp TS bÞ mÊt ®iÖn g©y c¾t ¸p t« m¸t , lµm dõng ®éng c¬. *. B¶o vÖ ®iÖn ¸p thÊp NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®iÖn ¸p cña nguån gi¶m thÊp qu¸ trÞ sè chØnh ®Þnh th× ®iÖn ¸p ®Æt vµo cuén d©y ®iÖn ¸p thÊp TS kh«ng ®ñ søc gi÷ phÇn øng ë vÞ trÝ hót . PhÇn øng ®­îc nh¶ ra lµm tay®ßn g¾n trªn phÇn øng ®Ëp vµo thanh c¾t cña ¸p t« m¸t , g©y c¾t ¸p t« m¸t, lµm dõng ®éng c¬. *. B¶o vÖ qu¸ t¶i NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®éng c¬ bÞ qu¸ t¶i, th× dßng ®iÖn phô t¶i t¨ng lªn v­ît qu¸ dßng ®iÖn ®Þnh møc. Khi tíi trÞ sè chØnh ®Þnh cña r¬ le dßng ®iÖn c¶m øng RT , r¬ le sÏ t¸c ®éng ®ãng tiÕp ®iÓm RT1 cÊp ®iÖn cho r¬ le trung gian TG: - TiÕp ®iÓm TG1 ®ãng l¹i lµm cuén d©y c¾t tõ xa CTX cã ®iÖn sÏ hót phÇn øng cña nã vµo m¹ch dÉn tõ, lµm tay ®ßn g¾n trªn phÇn øng ®Ëp vµo thanh c¾t cña ¸p t« m¸t AB dÉn tíi c¾t ¸p t« m¸t, lµm dõng ®éng c¬. - TiÕp ®iÓm TG2 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× ®iÖn cho r¬ le trung gian TG khi r¬ le dßng ®iÖn RT th«i t¸c ®éng. - TiÕp ®iÓm TG3 ®ãng l¹i ®Ìn vµng §V s¸ng b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ¸nh s¸ng. - TiÕp ®iÓm TG4 ®ãng l¹i cßi kªu b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i b»ng ©m thanh. Ng­êi vËn hµnh sau khi nhËn biÕt ®­îc vÞ trÝ sù cè vµ n¬i x¶y ra sù cè th× Ên nót NK ®Ó khö tÝn hiÖu ©m thanh vµ ¸nh s¸ng. 36 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  14. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm c. Dõng m¸y Ên nót NC, cuén d©y c¾t tõ xa CTX cã ®iÖn sÏ hót phÇn øng cña nã vµo m¹ch dÉn tõ lµm tay ®ßn g¾n trªn phÇn øng ®Ëp vµo thanh c¾t cña ¸p t« m¸t AB dÉn tíi c¾t ¸p t« m¸t, ®éng c¬ b¬m chÝnh ngõng vËn hµnh. Khi ¸p t« m¸t AB c¾t tiÕp ®iÓm phô §F3 ®ãng l¹i, ®Ìn xanh §X s¸ng b¸o ®éng c¬ ®· ngõng vËn hµnh. Ng­êi vËn hµnh lóc nµy vÆn c«ng t¾c CT vÒ vÞ trÝ ®ãng nèi t¾t cuén d©y RT ®Ó chuÈn bÞ cho lÇn khëi ®éng sau. § 4.4 m¹ch ®iÒu khiÓn khëi ®éng ®éng c¬ b»ng ph­¬ng ph¸p ®æi nèi sao – tam gi¸c H×nh 4. 8. S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn khëi ®éng ®éng c¬ b»ng ph­¬ng ph¸p ®æi nèi sao - tam gi¸c 37 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  15. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 1. Trang bÞ ®iÖn cho m¹ch §Ó gi¶m nhá dßng ®iÖn më m¸y khi khëi ®éng ng­êi ta nèi d©y quÊn stato theo h×nh sao. Sau mét thêi gian nhê r¬ le thêi gian PB t¸c ®éng , cuén d©y stato ®­îc tù ®éng chuyÓn sang nèi h×nh tam gi¸c ®Ó lµm viÖc b×nh th­êng. Ph­¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông ®­îc cho c¸c ®éng c¬ nèi h×nh tam gi¸c trong chÕ ®é lµm viÖc b×nh th­êng. C¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn chÝnh trªn m¹ch gåm : - C«ng t¾c t¬ K dïng ®Ó ®ãng ®éng c¬ vµo l­íi ®iÖn. - C«ng t¾c t¬ KS ®Ó nèi d©y quÊn stato thµnh h×nh sao. - C«ng t¾c t¬ KT ®Ó nèi d©y quÊn stato thµnh h×nh tam gi¸c. 2.ThuyÕt minh m¹ch a. Khëi ®éng §ãng cÇu dao CD, Ên nót bÊm M cuén d©y c«ng t¾c t¬ K, KS vµ r¬ le thêi gian PB cã ®iÖn. C«ng t¾c t¬ K cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh K ë m¹ch ®éng lùc, ®­a ®iÖn xoay chiÒu 3 pha vµo ®éng c¬ . C«ng t¾c t¬ KS cã ®iÖn ®ãng ba tiÕp ®iÓm chÝnh KS ë m¹ch ®éng lùc, d©y quÊn ststo ®­îc nèi theo h×nh sao vµ ®éng c¬ b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng. R¬ le thêi gian PB cã ®iÖn b¾t ®Çu tÝnh thêi gian khëi ®éng. Sau mét kho¶ng thêi gian ®· chØnh ®Þnh tr­íc ( phô thuéc vµo thêi gian khëi ®éng cña ®éng c¬ ), r¬ le thêi gian PB sÏ t¸c ®éng lµm më tiÕp ®iÓm th­êng ®ãng më chËm PB ( 5- 7 ), c¾t ®iÖn c«ng t¾c t¬ KS, lµm ba tiÕp ®iÓm KS nèi h×nh sao ë m¹ch ®éng lùc më ra. §ång thêi , tiÕp ®iÓm th­êng më ®ãng chËm PB ( 3- 9 ) ®ãng l¹i tiÕp ®iÖn cho c«ng t¾c t¬ KT ( m¹ch 1- 3 - 9 - cuén KT - 8 - 4 - 2 ). C«ng t¾c t¬ KT cã ®iÖn sÏ ®ãng ba tiÕp ®iÓm chÝnh KT ë m¹ch ®éng lùc, chuyÓn d©y quÊn stato sang h×nh tam gi¸c. §éng c¬ ®· khëi ®éng xong vµ lµm viÖc b×nh th­êng. Hai tiÕp ®iÓm phô KS ( 8 - 4 ) vµ KT ( 6 - 4 )cña hai c«ng t¾c t¬ KS vµ KT ë m¹ch ®iÒu khiÓn cã t¸c dông ®¶m b¶o an toµn tr¸nh t¸c ®éng nhÇm cïng mét lóc g©y sù cè ng¾n m¹ch. 38 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  16. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm b. B¶o vÖ m¹ch *. B¶o vÖ ng¾n m¹ch - NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ cã sù cè ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ cÇu dao xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬ th× cÇu ch× CC sÏ t¸c ®éng c¾t ®iÖn vµo ®éng c¬. §éng c¬ ®­îc dõng l¹i. *. B¶o vÖ qu¸ t¶i NÕu trong qu¸ tr×nh vËn hµnh mµ ®éng c¬ bÞ qu¸ t¶i, dßng ®iÖn ch¹y ®Õn ®éng c¬ t¨ng lªn. Khi tíi trÞ sè chØnh ®Þnh cña r¬ le nhiÖt PT ,sau mét kho¶ng thêi gian r¬ le sÏ t¸c ®éng më tiÕp ®iÓm PT ( 2 - 4 ) ,c¾t ®iÖn m¹ch ®iÒu khiÓn. §éng c¬ ngõng vËn hµnh. c. Dõng m¸y Ên nót D, cuËn d©y c«ng t¾c t¬ K vµ KT bÞ mÊt ®iÖn sÏ më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh ë m¹ch ®éng lùc, c¾t dõng ®éng c¬. § 4.5 m¹ch ®iÒu khiÓn khëi ®éng ®éng c¬ qua cuén kh¸ng tr¹m b¬m 8000 m3/h 1. Trang bÞ ®iÖn cho m¹ch M¹ch ®iÖn nµy dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c ®éng c¬ tr¹m b¬m 8000 m3/h. Mçi tæ m¸y b¬m trôc ®øng l­u l­îng 8000 m3/h ®­îc trang bÞ mét ®éng c¬ ®iÖn kh«ng ®ång bé ba pha r« to lång sãc, trôc ®øng, kiÓu b¶o vÖ, c«ng suÊt ®Þnh møc 200 kW, ®iÖn ¸p ®Þnh møc 380 V, dßng ®iÖn ®Þnh møc 380 A, cuén d©y stato ®Êu h×nh tam gi¸c. C¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn chÝnh trªn m¹ch gåm : - ¸p t« m¸t tæng AB lµm nhiÖm vô ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ ng¾n m¹ch ®o¹n c¸p tõ ¸p t« m¸t xuèng ®éng c¬ hoÆc ng¾n m¹ch bªn trong ®éng c¬. - ¸p t« m¸t AT ë m¹ch ®iÒu khiÓn lµm nhiÖm vô ®ãng c¾t vµ b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho m¹ch ®iÒu khiÓn. - C«ng t¾c t¬ 5AA lµm nhiÖm vô khëi ®éng ®éng c¬ qua cuén kh¸ng. - C«ng t¾c t¬ 10AB lµm nhiÖm vô ®ãng ®iÖn trùc tiÕp vµo ®éng c¬ sau khi kÕt thóc khëi ®éng. 39 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  17. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm - R¬ le thêi gian 8PB lµm nhiÖm vô khèng chÕ thêi gian khëi ®éng. - R¬ le nhiÖt RN vµ r¬ le dßng ®iÖn 6PT lµm nhiÖm vô b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬. R¬ le dßng ®iÖn 6PT ®­îc nèi t¾t trong qu¸ tr×nh ®éng c¬ khëi ®éng vµ ®­îc tù ®éng ®­a vµo sau khi kÕt thóc khëi ®éng. - Trong m¹ch sö dông hai r¬ le trung gian 7P vµ 9P dïng ®Ó chung chuyÓn tÝn hiÖu. - HÖ thèng tÝn hiÖu gåm: + §Ìn §1 b¸o m¹ch ®iÒu khiÓn ®· cã ®iÖn. + §Ìn xanh §X b¸o ®éng c¬ ®ang khëi ®éng. + §Ìn ®á §§ b¸o ®éng c¬ ®ang lµm viÖc trùc tiÕp víi l­íi ®iÖn. + §Ìn vµng §V vµ chu«ng CH b¸o tÝn hiÖu qu¸ t¶i ®éng c¬ do r¬ le dßng ®iÖn 6PT t¸c ®éng. 40 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  18. Khoa §iÖn - §iÖn tö 41 Giáo trình Trang bị điện trạm bơm H×nh 4.9 . S¬ ®å m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn khëi ®éng ®éng c¬ qua cuén kh¸ng tr¹m b¬m 800m3/h. Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  19. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 42 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
  20. Giáo trình Trang bị điện trạm bơm 2.ThuyÕt minh m¹ch a. ChuÈn bÞ khëi ®éng §ãng ¸p t« m¸t tæng AB ë m¹ch ®éng lùc, ®ãng ¸p t« m¸t AT ë m¹ch ®iÒu khiÓn, r¬ le trung gian 7P cã ®iÖn: - TiÕp ®iÓm 7P 1 ®ãng l¹i ®Ó chuÈn bÞ cho c«ng t¾c t¬ 5AA cã ®iÖn. - TiÕp ®iÓm 7P 2 ®ãng l¹i nèi t¾t r¬ le dßng ®iÖn 6PT ngay tr­íc khi ®éng c¬ khëi ®éng. - TiÕp ®iÓm 7P 4 ®ãng l¹i, ®Ìn §1 s¸ng b¸o cho ng­êi vËn hµnh biÕt m¹ch ®iÒu khiÓn ®· cã ®iÖn. b. Khëi ®éng Ên nót 3NA1 cuén d©y c«ng t¾c t¬ 5AA cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh 5AA ë m¹ch ®éng lùc ®­a ®iÖn xoay chiÒu ba pha qua cuén kh¸ng vµo ®éng c¬ vµ ®éng c¬ b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng. §ång thêi : - TiÕp ®iÓm phô 5AA1 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr×. - TiÕp ®iÓm phô 5AA2 ®ãng l¹i lµm r¬ le thêi gian 8PB cã ®iÖn b¾t ®Çu tÝnh thêi gian khëi ®éng. - TiÕp ®iÓm phô 5AA3 ®ãng ®Ìn xanh §X s¸ng b¸o ®éng c¬ ®ang khëi ®éng. Sau mét kho¶ng thêi gian ®· chØnh ®Þnh tr­íc, r¬ le thêi gian 8PB t¸c ®éng ®ãng tiÕp ®iÓm th­êng më ®ãng chËm 8PB1, cÊp ®iÖn cho cuén d©y c«ng t¾c t¬ 10AB. C«ng t¾c t¬ 10AB cã ®iÖn sÏ ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh 10AB ë m¹ch ®éng lùc, ®­a ®iÖn xoay chiÒu ba pha trùc tiÕp vµo ®éng c¬. §ång thêi : - TiÕp ®iÓm phô 10AB1 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr×. - TiÕp ®iÓm phô 10AB2 më ra c¾t ®iÖn r¬ le trung gian 7P. R¬ le trung gian 7P mÊt ®iÖn sÏ t¸c ®éng c¸c tiÕp ®iÓm sau : + TiÕp ®iÓm 7P 1 më ra, c¾t ®iÖn cuén d©y c«ng t¾c t¬ 5AA, lµm më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh 5AA ë m¹ch ®éng lùc, lo¹i cuén kh¸ng ra khái m¹ch ®éng c¬. TiÕp ®iÓm 5AA2 më ra, c¾t ®iÖn r¬ le thêi gian 8PB. TiÕp ®iÓm 5AA3 më ra, ®Ìn xanh §X t¾t. + TiÕp ®iÓm 7P 2 më ra ®­a r¬ le dßng ®iÖn 6PT vµo trong m¹ch ®Ó b¶o vÖ qu¸ t¶i cho ®éng c¬. + TiÕp ®iÓm 7P 4 më ra vµ TiÕp ®iÓm 7P 3 ®ãng l¹i , ®Ìn §1 t¾t vµ ®Ìn ®á §§ s¸ng b¸o ®éng c¬ ®· vËn hµnh trùc tiÕp víi l­íi ®iÖn. c. B¶o vÖ m¹ch *. B¶o vÖ ng¾n m¹ch: 43 Khoa §iÖn - §iÖn tö Tr­êng Cao ®¼ng nghÒ Nam §Þnh
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2