Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh (tái bản lần thứ hai có sửa chữa, bổ sung): Phần 2

Chia sẻ: Ao Ao | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:138

Thêm vào BST

Báo xấu

151
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 giáo trình trình bày các nội dung: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân; tư tưởng Hồ Chí Minh về kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức; tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh; tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa;... Mời các bạn tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh (tái bản lần thứ hai có sửa chữa, bổ sung): Phần 2

CHƯƠNG V T ư TƯỞNG H Ồ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT N A M ; VỀ XÂY D Ự N G NHÀ NƯỚC CỦA DÂN, DO DÂN, v ì DÂN ì. NHỮNG LUẬN ĐIỂM CHỦ YẾU CỬA H Ổ CHÍ M I N H V Ề ĐẢNG CỘNG SẢN V I Ệ T N A M 1. Đảng cộng sản là nhân tố quyết định hàng đầu đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi Sức m ạ n h to l ớ n của n h â n d â n chỉ p h á t h u y k h i được t ậ p hợp, đ o à n k ế t v à được l ã n h đ ạ o bởi m ộ t t ổ chức c h í n h trị là Đ ả n g Cộng sản V i ệ t N a m . H ồ C h í M i n h k h ẳ n g định: " L ự c l ư ợ n g c ủ a g i a i c ấ p c ô n g n h â n v à n h â n d â n lao đ ộ n g l à r ấ t to l ố n , l à v ô c ù n g vô t ậ n . N h ư n g lực l ư ợ n g ấ y c ầ n có Đ ả n g l ã n h đ ạ o m ớ i chắc c h ắ n t h ắ n g l ợ i " , g i a i c ấ p 1 mà k h ô n g có Đ ả n g l ã n h đ ạ o t h ì k h ô n g l à m c á c h m ạ n g được. T r o n g c u ố n s á c h Đường Rách mệnh xuất bản n ă m 1927, H ồ Chí M i n h viết: " C á c h m ệ n h t r ư ớ c h ế t p h ả i c ó c á i g ì ? T r ư ớ c h ế t p h ả i có đ ả n g c á c h m ệ n h , đ ể t r o n g t h ì v ậ n 1. Sđd, t. 9, tr. 290. 117 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
đ ộ n g v à t ổ chức d â n c h ú n g , n g o à i t h ì l i ê n l ạ c v ớ i d â n tộc bị á p bức v à vô s ả n g i a i c ấ p m ọ i n ơ i . Đ ả n g có v ữ n g cách m ệ n h m ớ i t h à n h c ô n g , c ũ n g n h ư n g ư ờ i c ầ m l á i có vững t h u y ề n m ớ i c h ạ y " . H ồ C h í M i n h cho r ằ n g : " M u ố n k h ỏ i đi 1 l ạ c p h ư ơ n g h ư ớ n g , q u ầ n c h ú n g p h ả i có Đ ả n g l ã n h đạo để n h ậ n r õ tình hình, đường lối v à đ ị n h phương châm cho đ ú n g . C á c h m ạ n g l à cuộc đ ấ u t r a n h rất gian khổ. L ự c lượng k ẻ đ ị c h r ấ t m ạ n h . M u ố n t h ắ n g l ợ i t h ì q u ầ n c h ú n g p h ả i tổ chức rất chặt chẽ; chí khí p h ả i k i ê n q u y ế t . Vì v ậ y , p h ả i có Đ ả n g đ ể tổ chức v à giáo dục n h â n d â n t h à n h m ộ t đội quản thật mạnh, để đ á n h đ ổ k ẻ địch, t r a n h l ấ y c h í n h quyền. C á c h m ạ n g t h ắ n g l ợ i r ồ i , q u ầ n c h ú n g v ẫ n c ầ n có Đ ả n g l ã n h đạo" . 2 Sự r a đ ờ i , t ồ n t ạ i v à p h á t t r i ể n c ủ a Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m p h ù hợp v ớ i quy l u ậ t p h á t t r i ể n c ủ a x ã h ộ i vì Đ ả n g k h ô n g có m ụ c đ í c h t ự t h â n , n g o à i l ợ i í c h c ủ a g i a i c ấ p công n h â n , c ủ a n h â n d â n lao đ ộ n g , l ợ i í c h c ủ a t o à n d â n tộc V i ệ t Nam, l ợ i í c h của n h â n d â n t i ê n b ộ t r ê n t h ế g i ớ i , Đảng k h ô n g có l ợ i í c h n à o k h á c . V a i t r ò l ã n h đ ạ o của Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m , tính q u y ế t đ ị n h h à n g đ ầ u t ừ sự l ã n h đ ạ o c ủ a Đ ả n g đ ố i v ớ i c á c h mạng Việt Nam đ ã được t h ự c t ế l ị c h sử c h ứ n g minh. k h ô n g có m ộ t t ổ chức c h í n h t r ị n à o có t h ể t h a y t h ế được. M ọ i m ư u t o a n n h ằ m h ạ t h ấ p hoặc n h ằ m x ó a b ỏ v a i t r ò l ã n h đ ạ o của Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m , đ ề u x u y ê n t ạ c lịch 1. Sđd. t. 2. tr. 267-268. 2. Sđd, t. 7, tr. 228-229. 118 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
sử t h ự c t ế c á c h m ạ n g d â n tộc t a , t r á i v ớ i m ặ t lý l u ậ n l ẫ n t h ự c t i ễ n , đ ề u đi n g ư ợ c l ạ i x u t h ế p h á t t r i ể n c ủ a x ã h ộ i Việt Nam. 2. Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m l à s ả n p h ẩ m c ủ a sự kết hợp chủ nghĩa M á c - L ê n i n với phong trào công nhân và phong trào yêu nước Đ ề c ậ p c á c y ế u t ố cho sự r a đ ờ i c ủ a đ ả n g c ộ n g s ả n , x u ấ t p h á t t ừ h o à n c ả n h c ụ t h ể c ủ a nước N g a v à của p h o n g t r à o c ô n g n h â n c h â u Â u , V . I . L ê n i n n ê u l ê n h a i y ế u t ố , đ ó l à sự k ế t hợp c h ủ n g h ĩ a M á c v ớ i p h o n g t r à o c ô n g n h â n . K h i đ ề cập quy l u ậ t h ì n h t h à n h Đ ả n g Cộng sản Việt Nam, b ê n c ạ n h hai y ế u t ố c h ủ nghĩa M á c - L ê n i n và phong t r à o công n h â n , H ồ C h í M i n h còn k ể đ ế n y ế u t ố t h ứ ba n ữ a , đ ó l à p h o n g t r à o y ê u nước. T r o n g b à i Thường thức chính trị v i ế t n ă m 1953, H ồ C h í M i n h cho r ằ n g , Đ ả n g k ế t hợp p h o n g t r à o c á c h m ạ n g V i ệ t N a m v ớ i c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n . N h â n dịp k ỷ n i ệ m 30 n ă m t h à n h l ậ p Đ ả n g , H ồ C h í M i n h v i ế t b à i Ba mươi năm hoạt động của Đảng, trong đó c h ỉ r õ : C h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n k ế t hợp v ớ i p h o n g t r à o c ô n g n h â n v à p h o n g t r à o y ê u nước đ ã d ẫ n t ớ i v i ệ c t h à n h l ậ p Đảng Cộng sản Đông Dương vào đầu n ă m 1930. Đây c h í n h l à m ộ t q u a n đ i ể m q u a n t r ọ n g của H ồ C h í M i n h v ề q u y l u ậ t h ì n h t h à n h Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m , l à sự p h á t t r i ể n s á n g t ạ o c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n t r ê n cơ sở t ổ n g k ế t thực t i ễ n V i ệ t Nam. H ồ C h í M i n h t h ấ y r õ v a i t r ò to l ớ n c ủ a c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n đ ố i với cách m ạ n g V i ệ t N a m và đối với q u á trình h ì n h t h à n h Đ ả n g Cộng sản V i ệ t Nam. Đồng thời, Người c ũ n g đ á n h g i á r ấ t cao vị t r í , v a i t r ò l ã n h đ ạ o của g i a i c ấ p 119 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
c ô n g n h â n V i ệ t N a m t r o n g sắp x ế p lực l ư ợ n g c á c h mạng. S ố l ư ợ n g g i a i c ấ p c ô n g n h â n V i ệ t N a m t u y í t , n h ư n g theo H ồ C h í M i n h , v a i t r ò l ã n h đ ạ o c ủ a lực l ư ợ n g c á c h m ạ n g k h ô n g p h ả i do s ố l ư ợ n g của lực l ư ợ n g đ ó q u y ế t đ ị n h . H ồ C h í M i n h c h ỉ r õ đ ặ c đ i ể m của g i a i c ấ p c ô n g n h â n V i ệ t N a m l à : K i ê n q u y ế t , t r i ệ t đ ể , t ậ p t h ể , có t ổ chức, có kỷ l u ậ t . L à g i a i cấp t i ê n t i ế n n h ấ t t r o n g sức s ả n x u ấ t , g á n h t r á c h n h i ệ m đ á n h đ ổ c h ủ n g h ĩ a t ư b ả n v à đ ế quốc, đ ể xây d ự n g m ộ t x ã h ộ i m ớ i , g i a i c ấ p c ô n g n h â n có k h ả năng t h ấ m n h u ầ n t ư tưởng cách m ạ n g n h ấ t - c h ủ nghĩa Mác - L ê n i n ; đồng thời, t i n h t h ầ n đ ấ u t r a n h của h ọ ả n h hưởng v à g i á o dục c á c t ầ n g lớp k h á c . H ồ C h í M i n h c h ỉ r a r ằ n g , sở dĩ g i a i c ấ p c ô n g n h â n V i ệ t N a m g i ữ v a i t r ò l ã n h đ ạ o c á c h m ạ n g V i ệ t N a m c ò n l à vì: G i a i c ấ p c ô n g n h â n có c h ủ nghĩa Mác - Lênin. T r ê n nền tảng đ ấ u tranh, họ xây dựng nên Đảng theo c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n . . . Đ ả n g đ ề ra chủ t r ư ơ n g , đ ư ờ n g l ố i , k h ẩ u h i ệ u c á c h m ạ n g , lôi c u ố n g i a i cấp n ô n g d â n và t i ể u t ư sản vào đ ấ u t r a n h , b ồ i dưỡng họ t h à n h những phần tử tiên tiến. N h ư n g , t ạ i sao H ồ C h í M i n h l ạ i n ê u t h ê m y ế u t ố p h o n g t r à o y ê u n ư ớ c , coi n ó l à m ộ t t r o n g ba y ế u t ố k ế t hợp d ẫ n đ ế n việc h ì n h t h à n h Đ ả n g Cộng sản V i ệ t Nam? Đ i ề u này l à vì n h ữ n g lý do sau đ â y : Một là, phong trào yêu nước có vị trí, vai trò cực kỳ to lớn trong quá trình phát triển của dân tộc Việt Nam. C h ủ nghĩa y ê u nước l à g i á t r ị t i n h t h ầ n t r ư ờ n g t ồ n t r o n g l ị c h sử d â n tộc V i ệ t N a m , có v a i t r ò cực k ỳ to l ớ n v à l à n h â n t ố c h ủ đạo q u y ế t đ ị n h t h ắ n g lợi sự nghiệp chống n g o ạ i x â m của d â n tộc ta. P h o n g t r à o y ê u nước có t r ư ớ c p h o n g t r à o c ô n g n h â n . 120 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Chỉ t í n h r i ê n g t r o n g h ơ n 80 n ă m bị t h ự c d â n P h á p đ ô h ộ , phong t r à o y ê u n ư ớ c c ủ a n h â n d â n ta d â n g l ê n m ạ n h m ẽ n h ư n h ữ n g lớp s ó n g c ồ n n ố i t i ế p n h a u . P h o n g t r à o y ê u nước l i ê n t ụ c v à b ề n b ỉ t r o n g h à n g n g h ì n n ă m d ự n g nước và g i ữ nước đ ã k ế t t h à n h c h ủ n g h ĩ a y ê u nước v à n ó đ ã t r ở t h à n h g i á t r ị v ă n h ó a t ố t đ ẹ p n h ấ t c ủ a d â n tộc V i ệ t N a m . Hai là, phong trào công nhân kết hợp được với phong trào yêu nước bởi vì hai phong trào đó đều có mục tiêu chung. K h i giai cấp công n h â n V i ệ t N a m r a đ ờ i v à có phong t r à o đ ấ u t r a n h , k ể cả đ ấ u t r a n h l ú c đ ầ u l à đ ấ u t r a n h k i n h t ế , v à sau n à y l à đ ấ u t r a n h c h í n h t r ị , t h ì p h o n g t r à o c ô n g n h â n k ế t hợp được ngay t ừ đ ầ u v à k ế t hợp l i ê n tục v ố i p h o n g t r à o y ê u nước. Cơ sở của v ấ n đ ề k ế t hợp ngay t ừ đ ầ u , l i ê n t ụ c , c h ặ t c h ẽ g i ữ a h a i p h o n g t r à o n à y l à do x ã h ộ i nước t a t ồ n t ạ i m â u t h u ẫ n cơ b ả n g i ữ a t o à n t h ể d â n tộc V i ệ t N a m v ớ i b ọ n đ ế quốc v à t a y sai. Vì v ậ y , g i ữ a hai p h o n g t r à o n à y đ ề u có m ộ t m ụ c t i ê u c h u n g , y ê u c ầ u chung: g i ả i p h ó n g d â n tộc, l à m cho V i ệ t N a m được h o à n t o à n độc l ậ p , x â y d ự n g đ ấ t nước h ù n g c ư ờ n g . H ơ n nữa, c h í n h b ả n t h â n p h o n g t r à o công n h â n , x é t v ề nghĩa n à o đó, l ạ i c ò n m a n g t í n h c h ấ t của p h o n g t r à o y ê u nước, vì phong t r à o đ ấ u t r a n h c ủ a c ô n g n h â n k h ô n g n h ữ n g c h ố n g l ạ i á c h á p bức g i a i c ấ p m à c ò n c h ố n g l ạ i á c h á p bức d â n tộc. Ba là, phong trào nông dàn kết hợp với phong trào công nhân. Nói đ ế n phong t r à o y ê u nưốc V i ệ t N a m , p h ả i k ể đ ế n phong t r à o n ô n g d â n . Đ ầ u t h ế k ỷ X X , n ô n g d â n V i ệ t N a m c h i ế m t ớ i k h o ả n g h ơ n 90% d â n số. G i a i c ấ p n ô n g d â n là b ạ n đ ồ n g m i n h t ự n h i ê n của g i a i c ấ p c ô n g n h â n . Đ ầ u t h ế 121 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
k ỷ X X , ở V i ệ t N a m , do đ i ề u k i ệ n l ị c h sử c h i p h ố i , k h ô n g có c ô n g n h â n n h i ề u đ ờ i m à h ọ x u ấ t t h â n t r ự c t i ế p t ừ người n ô n g d â n n g h è o . Do đ ó , g i ữ a p h o n g t r à o c ô n g n h â n và p h o n g t r à o y ê u nước có m ô i q u a n h ệ c h ặ t c h ẽ v ớ i nhau. G i a i cấp c ô n g n h â n v à g i a i cấp n ô n g d â n hợp t h à n h q u â n c h ủ lực của c á c h m ạ n g . Bốn là, phong trào yêu nước của trí thức Việt Nam là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự kết hợp các yêu tố cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam. P h o n g t r à o y ê u nước V i ệ t N a m những t h ậ p niên đ ầ u t h ế k ỷ X X ghi d ấ u ấ n đậm n é t bởi vai t r ò của t r í thức, t u y số lượng k h ô n g nhiều n h ư n g l ạ i là n h ữ n g " n g ò i n ổ " cho c á c p h o n g t r à o y ê u nưốc b ù n g l ê n c h ố n g t h ự c d â n P h á p x â m lược v à b ọ n t a y sai c ũ n g n h ư t h ú c đ ẩ y s ự c a n h t â n v à c h ấ n h ư n g đ ấ t nước. T r o n g l ị c h sử V i ệ t N a m , đ ầ u t h ế k ỷ X X , m ộ t t r o n g n h ữ n g n é t n ổ i b ậ t n h ấ t l à sự b ù n g p h á t c ủ a c á c t ổ chức y ê u nưốc m à t h à n h v i ê n v à n h ữ n g n g ư ờ i l ã n h đ ạ o t u y ệ t đ ạ i đ a số là t r í t h ứ c . V ớ i m ộ t b ầ u n h i ệ t h u y ế t , y ê u n ư ớ c , t h ư ơ n g nòi, c ă m g i ậ n b ọ n c ư ớ p n ư ớ c v à b ọ n b á n nước, h ọ r ấ t n h ạ y c ả m v ớ i t h ờ i cuộc, do v ậ y , h ọ c h ủ đ ộ n g v à có cơ h ộ i đ ó n n h ậ n n h ữ n g " l u ồ n g gió m ố i " v ề t ư t ư ở n g c ủ a t ấ t c ả c á c t r à o l ư u t r ê n t h ế giới dội v à o V i ệ t N a m . 3. Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m - Đ ả n g c ủ a giai cấp công n h â n , của n h â n d â n lao đ ộ n g v à c ủ a dân tộc Việt Nam Hồ Chí M i n h khẳng định rằng: Đ ả n g Cộng sản Việt N a m là Đ ả n g của g i a i cấp c ô n g n h â n , đ ộ i t i ê n p h o n g của g i a i cấp c ô n g n h â n , m a n g b ả n c h ấ t g i a i c ấ p c ô n g n h â n . T r o n g S á c h lược v ắ n t ắ t , H ồ C h í M i n h v i ế t : " Đ ả n g l à đ ộ i 122 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
t i ê n p h o n g của vô s ả n g i a i c ấ p " 1 t r o n g Chương trinh vắn tắt của Đảng N g ư ờ i v i ế t : " Đ ả n g là đ ộ i tiên phong của đạo q u â n vô s ả n " , Đ ả n g t ậ p hợp v à o h à n g n g ũ c ủ a 2 mình n h ữ n g n g ư ờ i t i n theo c h ủ n g h ĩ a cộng s ả n , c h ư ơ n g t r ì n h của Đ ả n g v à Quốc t ế c ộ n g s ả n , h ă n g h á i t r a n h đ ấ u v à d á m hy s i n h , p h ụ c t ù n g m ệ n h l ệ n h Đ ả n g v à đ ó n g k i n h p h í , chịu p h ấ n đ ấ u t r o n g m ộ t b ộ p h ậ n Đ ả n g . H ồ C h í M i n h k h ẳ n g đ ị n h r õ m ụ c đ í c h c ủ a Đ ả n g là " l à m t ư s ả n dân q u y ề n c á c h m ạ n g v à t h ổ đ ị a c á c h m ạ n g đ ể đi t ớ i x ã h ộ i cộng s ả n " . Đ ả n g l i ê n k ế t v ớ i n h ữ n g d â n tộc bị á p bức v à 3 q u ầ n c h ú n g vô s ả n t r ê n t h ế g i ớ i . N h ữ n g q u a n đ i ể m t r ê n đ â y của H ồ Chí M i n h hoàn t o à n t u â n t h ủ n h ữ n g q u a n đ i ể m của V . I . L ê n i n v ề x â y dựng đ ả n g k i ể u m ớ i của giai cấp vô sản. N h ư n g , H ồ Chí M i n h c ò n có m ộ t c á c h t h ể h i ệ n k h á c v ề v ấ n đ ề " đ ả n g của ai". T r o n g Báo cáo chính trị đ ọ c t ạ i Đ ạ i h ộ i l i c ủ a Đảng ( t h á n g 2-1951), H ồ C h í M i n h n ê u rõ: Trong giai đ o ạ n này, q u y ề n l ợ i c ủ a g i a i c ấ p c ô n g n h â n v à n h â n d â n lao đ ộ n g v à của d â n tộc là m ộ t . C h í n h vì Đ ả n g L a o đ ộ n g V i ệ t N a m l à Đ ả n g của g i a i c ấ p c ô n g n h â n v à n h â n d â n lao đ ộ n g , cho n ê n n ó p h ả i l à Đ ả n g c ủ a d â n tộc V i ệ t N a m . N ă m 1953, H ồ C h í M i n h v i ế t : " Đ ả n g L a o đ ộ n g l à t ổ chức cao n h ấ t của giai cấp c ầ n lao v à đ ạ i b i ể u cho l ợ i í c h của cả d â n t ộ c " 4 và " Đ ả n g là đ ả n g c ủ a g i a i c ấ p lao đ ộ n g , m à c ũ n g l à đ ả n g của t o à n d â n " . N ă m 1957, H ồ C h í M i n h k h ẳ n g đ ị n h l ạ i : Đ ả n g là đ ộ i t i ê n p h o n g c ủ a g i a i c ấ p c ô n g n h â n , đ ồ n g t h ò i c ũ n g là 1. 2. 3. Sđd, t. 3, tr. 3, 4. 4. Sđd, t. 7. tr. 230. 123 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
đ ộ i t i ê n p h o n g của d â n tộc. T r o n g t h ò i k ỳ m i ề n Bắc xây dựng c h ủ nghĩa xã h ộ i n ă m 1961, H ồ C h í M i n h khẳng đ ị n h l ạ i : Đ ả n g ta là Đ ả n g c ủ a g i a i c ấ p , đ ồ n g t h ò i c ũ n g là c ủ a d â n tộc, k h ô n g t h i ê n t ư , t h i ê n v ị . N ă m 1965, H ồ Chí M i n h cho r ằ n g : Đ ả n g ta x ứ n g đ á n g . l à đ ộ i t i ê n p h o n g , là bộ t h a m m ư u c ủ a g i a i c ấ p v ô s ả n , c ủ a n h â n d â n lao đ ộ n g và của cả d â n tộc. T u y có n h i ề u c á c h t h ể h i ệ n k h á c n h a u n h ư v ậ y n h ư n g q u a n đ i ể m n h ấ t q u á n c ủ a H ồ C h í M i n h v ề b ả n c h ấ t giai cấp c ủ a Đ ả n g là Đảng ta mang bản chất giai cấp công nhân. Đ i ề u n à y c ũ n g g i ố n g n h ư Đ ả n g t a n h i ề u l ầ n mang n h ữ n g t ê n g ọ i k h á c n h a u , có t h ờ i k ỳ k h ô n g m a n g t ê n Đ ả n g C ộ n g s ả n m à m a n g t ê n l à Đảng Lao động nhưng b ả n c h ấ t g i a i cấp của Đ ả n g c h ỉ l à b ả n c h ấ t g i a i c ấ p công n h â n . T r o n g Báo cáo chính trị t ạ i Đ ạ i h ộ i l i , k h i n ê u lên Đ ả n g t a c ò n l à Đ ả n g của n h â n d â n lao đ ộ n g v à c ủ a t o à n d â n tộc, H ồ C h í M i n h c ũ n g n ê u l ê n t o à n b ộ cơ sở lý l u ậ n v à c á c n g u y ê n t ắ c t ổ chức, s i n h h o ạ t Đ ả n g m à những n g u y ê n t ắ c n à y t u â n t h ủ m ộ t c á c h c h ặ t c h ẽ học t h u y ế t v ề đ ả n g k i ể u m ớ i của g i a i c ấ p v ô s ả n c ủ a V . I . L ê n i n . H ồ C h í M i n h k h ẳ n g đ ị n h b ả n c h ấ t giai cấp c ô n g n h â n của Đ ả n g t a dựa t r ê n cơ sở t h ấ y r õ sứ m ệ n h l ị c h sử của g i a i cấp c ô n g n h â n V i ệ t N a m , t u y có s ố l ư ợ n g í t so v ớ i d â n s ố n h ư n g có đ ầ y đ ủ p h ẩ m c h ấ t v à n ă n g lực l ã n h đ ạ o đ ấ t nước t h ự c h i ệ n n h ữ n g m ụ c t i ê u c ủ a c á c h m ạ n g . C ò n các g i a i cấp, t ầ n g lớp k h á c c h ị u sự l ã n h đ ạ o c ủ a g i a i c ấ p c ô n g n h â n , trở t h à n h đồng m i n h của giai cấp c ô n g n h â n . N h ư n g n ộ i d u n g q u y đ ị n h b ả n c h ấ t g i a i cấp c ô n g n h â n k h ô n g p h ả i chỉ là ở số l ư ợ n g đ ả n g v i ê n x u ấ t t h â n t ừ c ô n g n h â n m à 124 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
là ở n ề n t ả n g lý l u ậ n v à t ư t ư ở n g c ủ a Đ ả n g l à c h ủ n g h ĩ a Mác - L ê n i n ; mục t i ê u của Đ ả n g cần đ ạ t t ớ i là c h ủ nghĩa cộng sản; Đ ả n g t u â n t h ủ m ộ t c á c h n g h i ê m t ú c , c h ặ t c h ẽ n h ữ n g n g u y ê n t ắ c x â y d ự n g đ ả n g k i ể u m ớ i c ủ a g i a i cấp vô sản. H ồ C h í M i n h p h ê p h á n n h ữ n g q u a n đ i ể m k h ô n g đ ú n g n h ư k h ô n g đ á n h g i á đ ú n g v a i t r ò to l ớ n c ủ a g i a i c ấ p c ô n g n h â n c ũ n g n h ư q u a n đ i ể m sai t r á i chỉ c h ú t r ọ n g c ô n g n ô n g m à k h ô n g t h ấ y r õ v a i t r ò to l ớ n c ủ a c á c g i a i cấp, t ầ n g lớp khác. B ả n c h ấ t g i a i c ấ p c ủ a Đ ả n g l à b ả n c h ấ t g i a i cấp c ô n g n h â n n h ư n g quan n i ệ m Đ ả n g k h ô n g n h ữ n g là Đ ả n g của giai cấp c ô n g n h â n m à c ò n l à Đ ả n g của n h â n d â n lao đ ộ n g v à của t o à n d â n tộc có ý n g h ĩ a l ớ n đ ố i v ớ i c á c h m ạ n g V i ệ t N a m . Đ ả n g đ ạ i d i ệ n cho l ợ i í c h c ủ a t o à n d â n tộc cho n ê n n h â n d â n V i ệ t N a m coi Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m l à Đ ả n g của c h í n h m ì n h . T r o n g t h à n h p h ầ n c ủ a m ì n h , n g o à i c ô n g n h â n , c ò n có n h ữ n g n g ư ờ i ư u t ú t r o n g g i a i c ấ p n ô n g d â n , trí thức v à các t h à n h p h ầ n k h á c . Đ ả n g ta cũng đ ã k h ẳ n g định rằng, đ ể bảo đ ả m v à t ă n g cường b ả n chất giai cấp công n h â n , Đ ả n g l u ô n l u ô n g ắ n bó m ậ t t h i ế t với giai cấp c ô n g n h â n , n h â n d â n lao đ ộ n g v à t o à n t h ể d â n tộc t r o n g t ấ t cả c á c t h ờ i k ỳ c ủ a c á c h m ạ n g . H ồ C h í M i n h r è n l u y ệ n Đ ả n g l u ô n l u ô n c h ú t r ọ n g t í n h t h ố n g n h ấ t giữa y ế u t ố g i a i cấp v à y ế u t ố d â n tộc. Sức m ạ n h c ủ a Đ ả n g k h ô n g c h ỉ b ắ t nguồn t ừ giai cấp c ô n g n h â n m à còn b ắ t nguồn t ừ các t ầ n g lớp n h â n d â n lao đ ộ n g k h á c . 4. Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m l ấ y c h ủ n g h ĩ a M á c - Lênin ' l à m cốt" Đ ể đ ạ t m ụ c t i ê u c á c h m ạ n g , H ồ C h í M i n h chỉ r õ : p h ả i 125 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
d ự a v à o l ý l u ậ n c á c h m ạ n g v à k h o a h ọ c c ủ a c h ủ nghĩa M á c - L ê n i n . K h i h u ấ n l u y ệ n cho c á n b ộ c á c h m ạ n g n ă m 1925-1927, H ồ C h í M i n h k h ẳ n g đ ị n h : " Đ ả n g m u ố n vững t h ì p h ả i có c h ủ n g h ĩ a l à m cốt, t r o n g đ ả n g a i c ũ n g p h ả i h i ể u , ai c ũ n g p h ả i theo c h ủ n g h ĩ a ấ y . Đ ả n g m à k h ô n g có c h ủ n g h ĩ a c ũ n g n h ư n g ư ờ i k h ô n g có t r í k h ô n , t à u k h ô n g có b à n chỉ n a m " 1 v à N g ư ờ i k h ẳ n g đ ị n h " c h ủ n g h ĩ a " ấ y l à chủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n . T r o n g s u ố t c ả cuộc đ ờ i h o ạ t đ ộ n g cách m ạ n g của m ì n h , H ồ C h í M i n h l u ô n l u ô n coi t r ọ n g chủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n ; c h í n h c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n l à nguồn gốc cđ b ả n n h ấ t h ì n h t h à n h t ư t ư ở n g c ủ a N g ư ờ i . Theo H ồ C h í M i n h , c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n t h ự c s ự l à " m ặ t t r ò i soi s á n g " cho con đ ư ờ n g c á c h m ạ n g V i ệ t N a m , l à "cái cẩm nang t h ầ n kỳ" đ ể g i ả i q u y ế t các c ô n g việc cho đ ú n g đ ắ n , V.V.. H ồ C h í M i n h đ ã ví c h ủ nghĩa M á c - L ê n i n n h ư t r í k h ô n của con n g ư ờ i , n h ư b à n c h ỉ n a m đ ị n h h ư ớ n g cho con t à u đi là n ó i l ê n v a i t r ò cực k ỳ q u a n t r ọ n g c ủ a lý l u ậ n ấ y t r o n g t ấ t cả c á c t h ò i k ỳ c á c h m ạ n g . V ớ i ý n g h ĩ a đ ó , t h e o H ồ C h í M i n h , c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n t r ở t h à n h "cốt", t r ở t h à n h n ề n t ả n g t ư t ư ở n g v à k i m c h ỉ n a m cho m ọ i h à n h đ ộ n g của Đ ả n g Cộng sản V i ệ t N a m . Trong việc t i ế p n h ậ n và v ậ n d ụ n g c h ủ nghĩa M á c - L ê n i n , H ồ C h í M i n h l ư u ý n h ữ n g đ i ể m sau đ â y : Một là: việc học tập, nghiên cứu, tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin phải luôn luôn phù hợp với hoàn cảnh và phù hợp ươi từng đôi tượng. Hai là: việc vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin phải luôn 1. Sđd. t. 2. tr. 268. 126 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
luôn phù hợp với từng hoàn cảnh. Theo H ồ C h í M i n h , v ậ n dụng chủ nghĩa M á c - L ê n i n p h ả i t r á n h giáo điều, đồng t h ò i chống l ạ i v i ệ c xa r ò i c á c n g u y ê n t ắ c cơ b ả n của chủ nghĩa M á c - L ê n i n . Đ i ề u n à y h o à n t o à n đ ú n g v ớ i c ă n d ặ n của c h í n h b ả n t h â n C . M á c , P h . À n g g h e n , V . I . L ê n i n đ ố i v ớ i n h ữ n g n g ư ờ i c ộ n g s ả n t r ê n t h ế g i ớ i k h i c á c ô n g cho r ằ n g , những quan đ i ể m của các ô n g chỉ là n h ữ n g p h ư ơ n g p h á p chỉ d ẫ n h à n h đ ộ n g t r o n g t h ự c t ế . N ă m 1924, H ồ C h í M i n h cũng đ ã n h ậ n x é t : " M á c đ ã x â y d ự n g học t h u y ế t của m ì n h t r ê n m ộ t t r i ế t lý n h ấ t đ ị n h c ủ a l ị c h sử, n h ư n g l ị c h sử n à o ? Lịch sử c h â u Â u . M à c h â u Â u l à gì? Đ ó c h ư a p h ả i l à t o à n t h ể n h â n l o ạ i . . . D ù sao t h ì c ũ n g k h ô n g t h ể c ấ m b ổ s u n g "cơ sỏ lịch sử" c ủ a c h ủ n g h ĩ a M á c b ằ n g c á c h đ ư a t h ê m v à o đó n h ữ n g t ư l i ệ u m à M á c ở t h ờ i m ì n h k h ô n g t h ể có được" . 1 Ba là: Trong quá trình hoạt động, Đảng ta phải chú ý học tập, kê thừa những kinh nghiệm tốt của các đảng cộng sản khác, đồng thời Đảng ta phải tổng kết kinh nghiệm của mình để bổ sung chủ nghĩa Mác - Lênin. C h ủ nghĩa M á c - L ê n i n l à học t h u y ế t n ê u l ê n n h ữ n g v ấ n đ ề cơ b ả n n h ấ t , t r ê n cơ sở đ ó m ỗ i Đ ả n g v ậ n d ụ n g v à o h o à n c ả n h , đ i ề u k i ệ n r i ê n g c ủ a m ì n h . T r o n g q u á t r ì n h v ậ n d ụ n g đó, mỗi đảng l ạ i giải quyết t h à n h công n h ữ n g v ấ n đề mới, t ô n g k ế t t h à n h n h ữ n g v ấ n đ ê lý l u ậ n b ổ s u n g v à l à m g i à u t h ê m n ộ i d u n g l ý l u ậ n M á c - L ê n i n . C h í n h vì t h ê mà c h ú n g ta t h ấ y c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n l à m ộ t học thuyết mở, n ó l u ô n l u ô n đ ư ợ c t i ế p n h ậ n , được b ổ s u n g , được n ạ p 1. Sđd, t i , tr. 465. 127 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
t h ê m n ă n g l ư ợ n g m ớ i t ừ cuộc sống. T h ự c t i ễ n h o ạ t động của Đ ả n g t a c ũ n g c ầ n có sự t ổ n g k ế t t h ư ở n g x u y ê n đ ể bổ s u n g v à o k h o t à n g lý l u ậ n M á c - L ê n i n . Đ â y l à t h á i độ và t r á c h n h i ệ m t h ư ớ n g x u y ê n của Đ ả n g t a . Bốn là: Đảng ta phải tăng cường đấu tranh để bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin. C h ú ý c h ố n g giáo đ i ề u , cơ h ộ i , x é t l ạ i c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n ; c h ố n g l ạ i n h ữ n g l u ậ n đ i ể m sai t r á i , x u y ê n t ạ c , p h ủ n h ậ n c h ủ nghĩa Mác - Lênin. 5. Đ ả n g C ộ n g s ả n V i ệ t N a m p h ả i đ ư ợ c x â y d ự n g t h e o n h ữ n g n g u y ê n t ắ c đ ả n g k i ể u m ớ i c ủ a g i a i cấp vô sản a) Tập trung dân chủ Đ â y l à n g u y ê n t ắ c cơ b ả n t r o n g x â y d ự n g Đ ả n g . Giữa " t ậ p t r u n g " v à " d â n c h ủ " có m ố i q u a n h ệ k h ă n g k h í t với nhau, đó là h a i v ế của m ộ t n g u y ê n tắc. H ồ C h í M i n h viết v ề m ố i q u a n h ệ đ ó n h ư sau: (Tập t r u n g t r ê n n ề n t ả n g d â n chủ; D â n c h ủ d ư ớ i sự chỉ đạo t ậ p trung:) Hoặc, N g ư ờ i viết: " C h ế đ ộ t a l à c h ế đ ộ d â n c h ủ , t ư t ư ở n g p h ả i được t ự do. T ự do l à t h ế n à o ? Đ ố i v ớ i m ọ i v ấ n đ ề , m ọ i n g ư ờ i t ự do b à y tỏ ý k i ế n c ủ a m ì n h , g ó p p h ầ n t ì m r a c h â n lý. Đ ó l à m ộ t q u y ề n l ợ i m à c ũ n g l à m ộ t n g h ĩ a v ụ của m ọ i n g ư ờ i . K h i m ọ i n g u ô i đ ã p h á t b i ể u ý k i ế n , đ ã t ì m t h ấ y c h â n lý, l ú c đ ó q u y ề n t ự do t ư t ư ở n g h ó a r a q uyền tự do phục tùng chân lý" . 1 1. Sđd, t. 8, tr. 216. 128 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
b) Tập thê lãnh đạo, cá nhân phụ trách H ồ Chí M i n h giải t h í c h về t ậ p t h ể l ã n h đạo n h ư sau: "Vì sao c ầ n p h ả i có t ậ p t h ể l ã n h đạo? Vì m ộ t n g ư ờ i d ù k h ô n n g o a n t à i g i ỏ i m ấ y , d ù nhiều k i n h n g h i ệ m đ ế n đ â u , c ũ n g chỉ t r ô n g t h ấ y , chỉ x e m xét được m ộ t hoặc n h i ề u m ặ t c ủ a m ộ t v ấ n đ ề , k h ô n g t h ể t r ô n g t h ấ y v à xem x é t t ấ t cả m ọ i m ặ t của m ộ t v ấ n đ ề . Vì v ậ y , c ầ n p h ả i có n h i ề u n g ư ờ i . N h i ề u n g ư ờ i t h ì n h i ề u kinh nghiệm. Người thì t h ấ y rõ m ặ t này, người thì t r ô n g thấy rõ m ặ t k h á c của v ấ n đ ề đó. G ó p k i n h n g h i ệ m v à sự x e m x é t của n h i ề u n g ư ờ i , t h ì v ấ n đ ề đó được t h ấ y r õ k h ắ p m ọ i m ặ t . M à có t h ấ y r õ k h ắ p m ọ i m ặ t , t h ì v ấ n đ ề ấ y m ớ i được g i ả i q u y ế t c h u đ á o , k h ỏ i sai l ầ m " . V ề c á n h â n p h ụ t r á c h , H ồ C h í M i n h cho r ằ n g : 1 "Việc gì đ ã được đ ô n g n g ư ờ i b à n bạc k ỹ l ư ỡ n g r ồ i , k ế h o ạ c h đ ị n h r õ r à n g r ồ i , t h ì c ầ n p h ả i giao cho Ì n g ư ờ i hoặc m ộ t n h ó m ít n g ư ờ i p h ụ t r á c h theo k ế h o ạ c h đó m à t h i h à n h . N h ư t h ế m ớ i có c h u y ê n t r á c h , c ô n g việc m ớ i c h ạ y . N ế u k h ô n g có c á n h â n p h ụ t r á c h , t h ì sẽ s i n h c á i t ệ n g ư ờ i n à y ủ y cho n g ư ờ i k i a , n g ư ờ i k i a ủ y cho n g ư ờ i n ọ , k ế t q u ả là k h ô n g a i t h i h à n h . N h ư t h ế t h ì v i ệ c gì c ũ n g k h ô n g 2 xong" . Đ ố i với việc thực h i ệ n n g u y ê n tắc n à y trong công t á c x â y d ự n g Đ ả n g , p h ả i c h ú ý k h ắ c p h ụ c t ệ độc đ o á n c h u y ê n q u y ề n , đ ồ n g t h ờ i p h ả i c h ố n g l ạ i cả t ì n h t r ạ n g dựa d ẫ m t ậ p thể, k h ô n g d á m quyết đ o á n , k h ô n g d á m chịu t r á c h n h i ệ m . 1. 2. Sđd, t. 5, tr. 504. 504-505. 129 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
Đ â y là h i ệ n t ư ợ n g t h ư ờ n g t h ấ y t r o n g c ô n g t á c h à n g ngày có k h i t h à n h t í c h t h ì n h ậ n v ê c á n h â n m ì n h , c ò n k h u y ế t đ i ể m , sai l ầ m t h ì đ ổ l ỗ i cho t ậ p t h ể . K h ô n g c h ú ý đ ế n lãnh đ ạ o t ậ p t h ể t h ì sẽ bị bao b i ệ n , độc đ o á n , c h ủ q u a n , đồng t h ờ i k h ô n g c h ú ý đ ế n c á n h â n p h ụ t r á c h t h ì sẽ d ẫ n đến bừa b ã i , l ộ n x ộ n , vô c h í n h p h ủ . c) Tự phê binh và phê bình Mục đích của t ự p h ê b ì n h v à p h ê b ì n h là đ ể l à m cho p h ầ n t ố t t r o n g m ỗ i con n g ư ờ i n ẩ y n ở n h ư hoa m ù a x u â n , l à m cho m ỗ i m ộ t t ổ chức t ố t l ê n , p h ầ n x ấ u bị m ấ t d ầ n đi, tức l à n ó i đ ế n sự v ư ơ n t ớ i c h â n , t h i ệ n , m ỹ . M ụ c đ í c h n à y được quy đ ị n h bởi t í n h t ấ t y ế u t r o n g q u á t r ì n h h o ạ t động của Đ ả n g ta. B ở i vì, Đ ả n g là m ộ t t h ự c t h ể của x ã h ộ i , Đ ả n g bao g ồ m c á c t ầ n g lớp x ã h ộ i , đ ộ i n g ũ của Đ ả n g bao gồm n h ữ n g người ưu tú, n h ư n g trong Đ ả n g cũng không t r á n h k h ỏ i n h ữ n g k h u y ế t điểm, k h ô n g p h ả i m ọ i người đều t ố t , m ọ i việc đ ề u hay, m ỗ i con n g ư ờ i đ ề u có cái t h i ệ n v à cái ác ở t r o n g l ò n g . C h í n h vì v ậ y m à H ồ C h í M i n h cho r ằ n g , t h a n g t h u ố c t ố t n h ấ t là t ự p h ê b ì n h v à p h ê b ì n h . Thái độ, phương pháp t ự p h ê b ì n h v à p h ê b ì n h được H ồ Chí M i n h nêu rõ ở n h ữ n g đ i ể m n h ư : p h ả i t i ế n hành thường xuyên n h ư n g ư ờ i ta rửa mặt hằng ngày; phải thẳng thắn, chân thành, t r u n g thực, k h ô n g nể nang, k h ô n g g i ấ u g i ế m v à c ũ n g k h ô n g t h ê m bớt k h u y ế t điểm; " p h ả i có t ì n h đ ồ n g c h í t h ư ơ n g y ê u l ẫ n n h a u " . d) Kỷ luật nghiêm minh, tự giác Sức m ạ n h của một tô chức cộng s ả n v à của m ỗ i đ ả n g v i ê n còn b ắ t n g u ồ n t ừ ý t h ứ c t ổ chức k ỷ l u ậ t n g h i ê m m i n h . 130 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
t ự giác. T í n h n g h i ê m m i n h của k ỷ l u ậ t Đ ả n g đòi h ỏ i t ấ t cả m ọ i t ổ chức đ ả n g , t ấ t cả m ọ i đ ả n g v i ê n đ ề u p h ả i b ì n h đ ẳ n g trước Đ i ề u l ệ Đ ả n g , t r ư ớ c p h á p l u ậ t c ủ a N h à nước, t r ư ớ c mọi quyết đ ị n h của Đ ả n g . Đồng thời, đ ả n g ta là m ộ t t ổ chức g ồ m n h ữ n g n g ư ờ i t ự n g u y ệ n p h ấ n đ ấ u cho l ý t ư ở n g cộng s ả n c h ủ n g h ĩ a cho n ê n t ự g i á c l à m ộ t y ê u c ầ u bắt buộc đ ố i v ớ i m ọ i t ổ chức Đ ả n g v à đ ả n g v i ê n . T í n h n g h i ê m minh, t ự giác đòi h ỏ i ở đ ả n g v i ê n p h ả i g ư ơ n g m ẫ u t r o n g cuộc sống, c ô n g t á c . U y t í n của Đ ả n g b ắ t n g u ồ n t ừ s ự g ư ơ n g m ẫ u c ủ a m ỗ i đ ả n g v i ê n t r o n g việc t ự g i á c t u â n t h ủ k ỷ l u ậ t của Đ ả n g , c ủ a N h à nước, của đ o à n t h ể n h â n d â n . đ) Đoàn kết thống nhất trong Đảng Sự đ o à n k ế t t h ố n g n h ấ t c ủ a Đ ả n g p h ả i d ự a t r ê n cơ sở lý l u ậ n của Đ ả n g l à c h ủ n g h ĩ a M á c - L ê n i n ; c ư ỡ n g l ĩ n h , đ i ề u l ệ Đảng; đường l ố i , q u a n đ i ể m của Đ ả n g ; nghị quyết của t ổ chức đ ả n g c á c c ấ p . Đ ồ n g t h ò i , m u ố n đ o à n k ế t t h ố n g n h ấ t t r o n g Đ ả n g , p h ả i thực- h à n h d â n c h ủ r ộ n g r ã i ở t r o n g Đảng, thường x u y ê n v à n g h i ê m chỉnh tự p h ê b ì n h và p h ê b ì n h , t h ư ờ n g x u y ê n t u d ư ỡ n g đ ạ o đức c á c h m ạ n g , c h ố n g c h ủ nghĩa c á n h â n v à c á c b i ể u h i ệ n t i ê u cực k h á c , p h ả i "sống v ớ i n h a u có t ì n h , có nghĩa". Có đ o à n k ế t t ố t t h ì m ớ i t ạ o r a cơ sở v ữ n g c h ắ c đ ể t h ố n g n h ấ t ý c h í v à h à n h đ ộ n g , l à m cho " Đ ả n g t a t u y đ ô n g n g ư ờ i n h ư n g k h i t i ế n đ á n h c h ỉ như một người". 6. T ă n g c ư ờ n g v à c ủ n g c ố m ố i q u a n h ệ b ể n chặt giữa Đ ả n g v ớ i d â n V a i t r ò l ã n h đ ạ o c ủ a Đ ả n g là do d â n ủ y t h á c cho. Đ ả n g l ã n h đ ạ o , d â n l à m c h ủ . C h í n h vì t h ế , H ồ C h í M i n h n ê u l ê n l u ậ n đ i ể m n ổ i t i ế n g t r o n g b ả n Di chúc: Đ ả n g ta phải xứng 131 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân. Hoặc, trước đó, n ă m 1951, p h á t b i ể u t ạ i b u ổ i l ễ r a m ắ t Đ ả n g L a o đ ộ n g V i ệ t N a m sau k h i k ế t t h ú c Đ ạ i h ộ i l i , H ồ C h í M i n h nói: Đ ả n g Lao động V i ệ t Nam k h ô n g sợ k ẻ đ ị c h n à o d ù cho c h ú n g h u n g t ợ n đ ế n mấy, k h ô n g sợ n h i ệ m v ụ n à o d ù n ặ n g n ề n g u y h i ể m đ ế n mấy, n h ư n g Đ ả n g Lao động V i ệ t N a m s ẵ n s à n g v u i vẻ l à m t r â u n g ự a , l à m t ô i t ớ t r u n g t h à n h c ủ a n h â n d â n . Đ ả n g sẽ m ấ t v a i t r ò l ã n h đ ạ o n ế u Đ ả n g xa r ò i d â n , q u a n l i ê u , h á c h dịch với d â n . H ồ Chí M i n h n ê u lên n h ữ n g y ê u cầu v ề t ă n g cường mối liên h ệ c h ặ t chẽ giữa Đ ả n g với n h â n d â n : Một là, Đ ả n g t h ư ờ n g x u y ê n l ắ n g n g h e ý k i ế n c ủ a n h â n d â n , h i ể u rõ t â m tư, n g u y ệ n vọng của n h â n d â n . Kiên q u y ế t k h ắ c p h ụ c b ệ n h q u a n l i ê u t r o n g t ổ chức Đ ả n g v à đảng viên. Hai là, t h ư ờ n g x u y ê n v ậ n đ ộ n g n h â n d â n t h a m gia x â y d ự n g Đ ả n g b ằ n g m ọ i h ì n h t h ứ c : b ằ n g v i ệ c t í c h cực t h ự c h i ệ n đ ư ờ n g l ố i , c h ủ t r ư ơ n g của Đ ả n g ; b ằ n g v i ệ c đ ó n g góp n h i ề u ý k i ế n cho c á c t ổ chức đ ả n g v ớ i t i n h t h ầ n x â y d ự n g ; b ằ n g việc giới t h i ệ u n h ữ n g n g ư ờ i ư u t ú đ ể Đ ả n g xem xét k ế t n ạ p v à o Đ ả n g ; b ằ n g v i ệ c k i ể m t r a , k i ể m s o á t t ổ chức Đ ả n g v à c á n b ộ , đ ả n g v i ê n , V.V.. Ba là, Đ ả n g có t r á c h n h i ệ m n â n g cao d â n t r í . K h ô n g t h ể có m ộ t Đ ả n g t r í t u ệ n ế u n ề n d â n t r í t h ấ p . V ấ n đ ề n à y l i ê n q u a n đ ế n c ô n g t á c g i á o dục c h í n h t r ị t ư t ư ở n g n ó i c h u n g v à đ ố i v ớ i c ô n g t á c g i á o dục - đ à o t ạ o n ó i r i ê n g . Bốn là, t r o n g q u a n h ệ v ớ i d â n , Đ ả n g " k h ô n g được theo đ u ô i q u ầ n c h ú n g " . T r o n g t á c p h ẩ m Sửa đổi lối làm việc 132 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
v i ế t n ă m 1947, H ồ C h í M i n h c h i a d â n r a l à m ba h ạ n g : h ạ n g h ă n g h á i , h ạ n g v ừ a v ừ a , v à h ạ n g k é m hoặc ba lớp: có lớp t i ê n t i ế n , có lớp c h ừ n g c h ừ n g , có l ó p l ạ c h ậ u . Do v ậ y , Đ ả n g p h ả i có b ả n l ĩ n h v ữ n g v à n g t r o n g v i ệ c x ử lý c á c c ô n g việc, đ ư a r a n h ữ n g q u y ế t đ ị n h đ ú n g đ ắ n v ừ a n â n g cao t r ì n h đ ộ g i á c n g ộ c á c h m a n g cho n h â n d â n , đ ể l à m cho n h i ề u n g ư ờ i c h u y ể n h ó a t h à n h " h ạ n g h ă n g h á i " , "lớp t i ê n t i ế n " , v ừ a t h ự c h i ệ n t ố t v a i t r ò của m ì n h đ ố i v ớ i đ ấ t nước. 7. Đ ả n g p h ả i t h ư ờ n g x u y ê n t ự đ ổ i m ớ i , t ự c h ỉ n h đôn Đ ả n g ta đ ó n g vai t r ò l ã n h đạo t o à n x ã h ộ i và trong thực t ế m ấ y chục n ă m qua đ ã được n h â n d â n t i n y ê u vì " Đ ả n g là đạo đức, l à v ă n m i n h " , t i ê u b i ể u cho t r í t u ệ , d a n h d ự v à l ư ơ n g t â m c ủ a d â n tộc. N h ư n g Đ ả n g sẽ m ấ t v a i t r ò l ã n h đạo t o à n x ã h ộ i v à sẽ k h ô n g được n h â n d â n t í n n h i ệ m n ữ a nếu Đ ả n g y ế u k é m , k h ô n g t r o n g sạch, k h ô n g v ữ n g m ạ n h . H ồ C h í M i n h n ê u r õ : " M ộ t d â n tộc, m ộ t đ ả n g v à m ỗ i con n g ư ờ i , n g à y h ô m qua l à vĩ đ ạ i , có sức h ấ p d ẫ n l ớ n , k h ô n g n h ấ t đ ị n h h ô m n a y v à n g à y m a i v ẫ n được m ọ i n g ư ờ i y ê u m ế n v à ca n g ợ i , n ế u l ò n g d ạ k h ô n g t r o n g s á n g n ữ a , n ế u sa v à o c h ủ n g h ĩ a c á n h â n " . Do đ ó , t h ư ờ n g x u y ê n t ự đ ổ i m ớ i 1 và t ự c h ỉ n h đ ố n b ả n t h â n Đ ả n g l à m ộ t y ê u c ầ u của c h í n h sự n g h i ệ p c á c h m ạ n g t r o n g t ấ t cả c á c t h ờ i k ỳ . Đ â y l à q u a n đ i ể m n h ấ t q u á n c ủ a H ồ C h í M i n h , l à sự q u a n t â m hàng n g à y của N g ư ờ i n h ằ m g i á o dục cho t o à n Đ ả n g t i n h t h ầ n l u ô n l u ô n r è n l u y ệ n , p h ấ n đ ấ u vì sự t i n y ê u c ủ a n h â n d â n . T r o n g n h ữ n g lòi c u ố i c ù n g đ ể l ạ i cho t o à n Đ ả n g , t o à n d â n , l.Sđd, t.12, tr. 557-558^ 133 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
N g ư ờ i đ ã n ê u l ê n n h ữ n g v i ệ c p h ả i l à m sau k h i cuộc k h á n g c h i ế n c h ố n g M ỹ , c ứ u n ư ớ c t h ắ n g l ợ i l à : " T h e o ý t ô i , việc c ầ n p h ả i l à m t r ư ố c t i ê n là chính đốn lại Đảng, l à m cho m ỗ i đ ả n g v i ê n , m ỗ i đ o à n v i ê n , m ỗ i c h i b ộ đ ề u r a sức l à m t r ò n n h i ệ m v ụ Đ ả n g g i a o p h ó cho m ì n h , t o à n t â m t o à n ý p h ụ c v ụ n h â n d â n . L à m đ ư ợ c n h ư v ậ y , t h ì d ù c ô n g việc to l ớ n m ấ y , k h ó k h ă n mấy c h ú n g ta cũng nhất định thắng lợi" . 1 Trong đ i ề u k i ệ n Đ ả n g cầm quyền, việc t h ư ờ n g x u y ê n tự đ ổ i m ớ i , t ự c h ỉ n h đ ố n Đ ả n g c à n g p h ả i được đ ặ c b i ệ t c h ú ý, n ó t r ở t h à n h m ộ t quy l u ậ t t ồ n t ạ i v à p h á t t r i ể n c ủ a Đ ả n g . H ồ Chí M i n h nhấn m ạ n h tự đổi mới, t ự chỉnh đốn Đảng t r ê n n h ữ n g v ấ n đ ề sau đ â y : - Đ ả n g p h ả i l u ô n l u ô n v ữ n g m ạ n h v ế c h í n h trị, t ư tưởng v à t ổ chức, p h ả i l u ô n l u ô n x ứ n g đ á n g l à đ ộ i t i ê n p h o n g của g i a i cấp c ô n g n h â n , n h â n d â n lao đ ộ n g v à c ủ a d â n tộc V i ệ t Nam. - Đ ộ i n g ũ đ ả n g viên, c á n bộ của Đ ả n g p h ả i là những n g ư ờ i t o à n t â m , t o à n ý p h ụ c v ụ T ổ quốc, p h ụ c v ụ n h â n d â n , p h ả i là n h ữ n g n g ư ờ i v ừ a có đức v ừ a có t à i , n h ữ n g n g ư ờ i Giàu sang không thể q uyến rũ. Nghèo khó không thể chuyến lay. Uy lực không thể khuất phục. Đảng viên phải là n g ư ờ i l u ô n l u ô n g i á c n g ộ c á c h m ạ n g , đ i đ ầ u t r o n g m ọ i c ô n g t á c , " đ ả n g v i ê n đi t r ư ớ c , l à n g n ư ớ c t h e o sau", "không được v á c m ặ t q u a n c á c h m ạ n g " , " k h ô n g p h ả i cứ d á n l ê n t r á n hai chữ cộng sản là d â n t i n , d â n y ê u , d â n k í n h , d â n phục" m à p h ả i b ằ n g h à n h động thực t ế g ư ơ n g m ẫ u t h ì d â n 1. Sđd. t.12, tr. 503. 134 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
m ố i t i n , m ớ i y ê u , m ớ i k í n h , m ớ i p h ụ c . Đ ả n g v i ê n p h ả i có " Đ ả n g t í n h " , tức l à đ ả n g v i ê n h o ạ t đ ộ n g t r o n g c á c t ổ chức c h í n h q u y ề n , đ o à n t h ể p h ả i t h ậ t sự g ư ơ n g m ẫ u đ ể t h ự c h i ệ n đ ư ờ n g l ố i , c h ủ t r ư ơ n g , c h í n h s á c h của Đ ả n g v à N h à nước. Đ ả n g v i ê n p h ả i là n h ữ n g n g ư ờ i s u ố t đòi p h ấ n đ ấ u hy sinh cho sự n g h i ệ p của Đ ả n g , của T ổ quốc, đ ặ t q u y ể n l ợ i của Đ ả n g , của T ổ quốc l ê n t r ê n h ế t v à t r ư ố c h ế t . Đảng v i ê n p h ả i có "đòi t ư t r o n g s á n g " , tức là p h ả i có đ ạ o đức c á c h m ạ n g , có l ố i s ố n g l à n h m ạ n h . - Đ ả n g ta p h ả i l u ô n l u ô n c h ú ý đ ề p h ò n g v à k h ắ c p h ụ c n h ữ n g t i ê u cực, t h o á i h ó a , b i ê n c h ấ t , l u ô n l u ô n g i ữ g ì n Đ ả n g trong sạch, v ữ n g m ạ n h . - Đ ả n g p h ả i t ự v ư ơ n lên đ á p ứng kịp t h ò i y ê u cầu của tình h ì n h và n h i ệ m vụ mới. M u ố n vậy, Đ ả n g phải chú ý n â n g cao t ầ m t r í t u ệ , t ầ m t ư t ư ở n g , n â n g cao t r ì n h độ v ề mọi mặt. li. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG N H À N Ư Ớ C C Ủ A DÂN, DO DÂN, v ì DÂN 1. Xây dựng Nhà nước thê hiện quyển làm chủ của n h â n d â n lao động T r o n g q u á t r ì n h đ i t ì m đ ư ờ n g c ứ u nước, H ồ C h í M i n h c h ú ý k h ả o c ứ u l ự a c h ọ n r a m ộ t k i ể u n h à nước m ố i cho V i ệ t N a m đ ể x â y d ự n g sau k h i c á c h m ạ n g g i ả i p h ó n g d â n tộc theo con đ ư ờ n g c á c h m ạ n g vô s ả n t h à n h c ô n g . N h à nước đó p h ả i đ ạ i b i ể u q u y ề n l ợ i "cho sô đ ô n g n g ư ờ i " v à H ồ C h í M i n h đ ã c h ủ t r ư ơ n g x â y d ự n g m ộ t N h à nước c ô n g n ô n g b i n h t h ể h i ệ n t r o n g Chánh cương vắn tắt của Đảng k h i t h à n h l ậ p Đ ả n g đ ầ u n ă m 1930. T r ả i qua t h ự c t ê c á c 135 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
cao t r à o c á c h m ạ n g ở V i ệ t N a m , v ề sau, H ồ C h í M i n h chủ t r ư ơ n g x â y d ự n g ở V i ệ t N a m m ộ t n h à nước D â n c h ủ Cộng h ò a , m ộ t n h à n ư â c do n h â n d â n lao đ ộ n g l à m c h ủ , n h à nước của d â n , do d â n , vì d â n . T r o n g b à i b á o Dân vận ( n ă m 1949), H ồ C h í M i n h k h ẳ n g đ ị n h : Nước ta là nước dân chủ. Bao n h i ê u l ợ i í c h đ ề u vì dân. Bao n h i ê u quyền h ạ n đ ề u của dân. C ô n g v i ệ c đ ổ i m ớ i , x â y d ự n g là trách nhiệm của dân. Sự n g h i ệ p k h á n g c h i ế n , k i ế n quốc là công việc của dân. C h í n h quyền từ xã đ ế n C h í n h p h ủ Trung ư ơ n g do dân cử ra. Đ o à n t h ể t ừ T r u n g ư ơ n g đ ế n x ã do dân tô chức nên. N ó i t ó m l ạ i , q u y ề n h à n h v à lực l ư ợ n g đều ở nơi dân. Q u a n đ i ể m v ề n h à nước của d â n , do d â n , vì d â n , c h ú n g ta t h ấ y t r o n g d i s ả n t ư t ư ở n g H ồ C h í M i n h t h ể h i ệ n ỏ n h ữ n g n ộ i d u n g cơ b ả n sau đ â y : a) Nhà nước của dân Q u a n đ i ể m n h ấ t q u á n của H ồ C h í M i n h l à x á c l ậ p tát cả mọi q uyền lực trong nhà nước và trong xã hội đều thuộc về nhân dân. T r o n g 24 n ă m l à m C h ủ t ị c h nước, H ồ C h í M i n h đ ã l ã n h đ ạ o soạn t h ả o h a i b ả n H i ế n p h á p , đó là H i ê n p h á p n ă m 1946 v à H i ế n p h á p n ă m 1959. Q u a n đ i ể m t r ê n của N g ư ờ i được t h ê h i ệ n t r o n g c á c b ả n H i ế n p h á p đó. Chẳng hạn, Hiến pháp n ă m 1946 n ê u r õ : t ấ t cả quyền b í n h t r o n g nước đ ề u là của t o à n t h ể n h â n d â n V i ệ t N a m , k h ô n g p h â n b i ệ t n ò i giống, g á i t r a i , g i à u n g h è o , g i a i cấp, t ô n g i á o ; n h ữ n g việc q u a n h ệ đ ế n v ậ n m ệ n h quốc gia sẽ đ ư a ra t o à n d â n p h ú c q u y ế t . N h â n d â n lao đ ộ n g l à m c h ủ N h à nước t h ì d ẫ n đ ế n m ộ t h ệ q u ả là nhân dân có q uyền kiếm soát Nhà nước, cử t r i 136 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn