intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kết quả tuyển chọn giống ngô chịu bệnh gỉ sắt (Puccinia sp.) năng suất cao ở vùng Đông Nam bộ và Tây Nguyên

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

71
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đông Nam Bộ và Tây Nguyên là hai vùng trồng ngô lớn với phù hợp điều kiện tự nhiên đối với ngô lai năng suất cao. Tuy nhiên, khó khăn chính cho ngũ cốc năng suất ngô trong lĩnh vực này là gỉ bệnh bằng cách Puccina sp. Thông qua đánh giá của 109 kết hợp qua kết quả của 30 dòng bố mẹ trong các Viện nghiên cứu ngô của Việt Nam, trong vòng 3 năm và 4 vùng sinh thái với tỷ lệ nhiễm bệnh gỉ sắt. kết quả cho thấy hai giống lai, F449 và F600 là khoan dung rỉ sét (điểm...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kết quả tuyển chọn giống ngô chịu bệnh gỉ sắt (Puccinia sp.) năng suất cao ở vùng Đông Nam bộ và Tây Nguyên

  1. K T QU TUY N CH N GI NG NGÔ CH U B NH G S T (Puccinia sp) NĂNG SU T CAO VÙNG ĐÔNG NAM B VÀ TÂY NGUYÊN Tr n Th Phương H nh, Bùi M nh Cư ng Lê H u Pháp SUMMARY ew Maize Hybrids Tolerant to Puccina sp with High Grain Yield for Southeast and Central Highland Regions Southeast and Central Highland are two large maize growing zones with suitable natural conditions for high yielding maize hybrids. However, main constraint for grain yield of maize in this area is rust disease by Puccina sp. Through evaluation of 109 crossing combinations resulted from 30 inbred lines in the Maize Research Institute of Vietnam, over 3 years and 4 ecological zones with high rate of rust infection. Results showed that two hybrids, F449 and F600 are tolerant to rust (score of 1-2), stable high yield (9 tones per hectare). These are promising maize hybrids for production and are under large testing network and demonstrations in farmer field. Keywords: Tolerant to Puccina sp, Southeast, Cuu Long river delta, Central Highland Regions, Hybrid combinations. I. §ÆT VÊN §Ò nông dân 2 vùng trên, và cũng chính là Theo s li u th ng kê (T ng c c Th ng nguyên nhân mà di n tích tr ng ngô v 2 kê năm 2009) thì di n tích tr ng ngô vùng 2 vùng này ch t 30-35% so v i v 1. ông Nam b và Tây Nguyên ư c t Nh ng nghiên c u c a Jedidah Danson 330.000ha chi m 40% di n tích tr ng ngô và cs (2008) v m c gây h i c a n m c a c nư c, năng su t trung bình t 50 Puccinia ngô trên ph m vi toàn c u có th gi m t 10-70% v năng su t h t tùy theo t /ha, ng th 2 sau ng b ng sông C u gi ng. gi i quy t v n trên công tác Long. i u ó cho th y ây là vùng r t ch n gi ng kháng Puccinia ư c t lên thích h p cho sinh trư ng và phát tri n c a hàng u (T.A. Lang và cs, 1990; Jedidah cây ngô lai. Danson và cs, 2008...) trên cơ s phương Tuy nhiên, năng su t ngô 2 vùng này pháp truy n th ng và công ngh gen b h n ch b i y u t h n và b nh lá, nh t là (Nicholas Collins và cs, 1999; Jedidah b nh g s t do n m Puccinia sp gây ra. Danson và cs, 2008; J. Amudha và cs, 2011). Vi t Nam, v n trên ch ư c c p Theo k t qu i u tra c a Vi n Nghiên c u trong nh ng năm g n ây, c bi t là chưa Ngô t năm 2007-2010 thì m c gây h i có nh ng công trình nghiên c u chuyên sâu c a n m Puccinia ã làm gi m năng su t v cơ ch gây b nh, m c gây h i, công ngô h t t 10-15% v xuân Hè và 25-60% tác qu n lý... nh t là nghiên c u ch n t o v thu ông. ây là v n b c xúc c a nh ng gi ng ngô kháng b nh g s t. Vì v y,
  2. trong bài báo này chúng tôi mu n gi i thi u huy n Xuân L c - t nh ng N ai, i di n m t s k t qu nghiên c u bư c u tuy n cho vùng tr ng ngô ông N am b ; xã ch n gi ng ngô kháng b nh g s t vùng CưM’N ga- t nh k L k, i di n cho vùng ông Nam b và Tây Nguyên. tr ng ngô Tây N guyên. ây là 2 vùng có di n tích tr ng ngô nhi u nh t, cũng là 2 II. VËT LIÖU V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N vùng i di n cho 2 vùng sinh thái có t l CøU b nh g s t gây h i n ng nh t. 1. V t li u nghiên c u III. KÕT QU¶ V TH¶O LUËN V t li u s d ng trong thí nghi m kh o sát THL: Bao g m 109 THL ư c lai t o t 1. K t qu kh o sát tuy n ch n THL ch u 30 dòng thu n trong t p oàn v t li u c a b nh g s t Vi n nghiên c u Ngô ã ư c tuy n ch n v kh năng ch u b nh g s t. V thu ông năm 2008-2009 ti n hành kh o sát sơ b 109 THL t o ra t 30 dòng V t li u s d ng trong thí nghi m so ư c ánh giá là có kh năng ch u b nh g sánh THL: g m 8 THL tri n v ng có năng s t, t i 2 a i m CNm M và CưM’N ga. su t cao, ch u b nh g s t v i gi ng i K t qu b ng 1 cho th y vùng ông N am ch ng C919, NK67. b , năng su t t h p lai F143 th p nh t, M t s v t tư, phân bón: 150N + tương ng v i kh năng nhi m b nh g s t 120P2O5 + 120K2O cao nh t ( i m 3), t h p lai có năng su t cao nh t là F449 (9,9 t n/ha) nhi m b nh g 2. Phương pháp nghiên c u s t th p nh t ( i m 1). Có 3 THL có năng Phương pháp kh o sát t p oàn theo su t tương ương v i N K67( C1; 9,3 hư ng d n c a Vi n nghiên c u Ngô, 3 l n t n/ha); 5 t h p lai có năng su t th p hơn nh c l i, hàng dài 5m. gi ng C 1 (N K67) và tương ương gi ng Phương pháp b trí thí nghi m so sánh C 2 (C919) t năng su t 7,3 t n/ha. các THL tri n v ng 3 l n nh c l i, thí vùng Tây N guyên F143 có năng su t th p nghi m b trí theo kh i ng u nhiên hoàn nh t (7,7 t n/ha), có 3 THL có năng su t thi n RCBD. tương ương v i N K 67 (9,4 t n/ha) là F449, F163, F600; 1 t h p lai (F607) t năng ánh giá kh năng ch u b nh g s t theo su t cao nh t (10,6 t n/ha) vư t gi ng i thang i m 5 (1: t t nh t, 5: kém nh t) ch ng 1 (N K67), các THL còn l i có năng ánh giá năng su t và c i m hình thái su t th p hơn gi ng i ch ng 1 và tương theo hư ng d n c a Vi n nghiên c u Ngô. ương gi ng i ch ng 2 (7,6 t n/ha). Sau 2 Các s li u ư c thu th p x lý th ng năm th nghi m xác nh ư c 3 THL t kê theo chương trình IRRISTAT, ph n năng su t tương ương N K67, v năng su t m m Excel version 5.0. và kh năng ch u b nh g s t là F449, F600 Các thí nghi m ư c th c hi n v thu và F607. N ăng su t trung bình 2 i m kh o ông trong 3 năm 2008, 2009, 2010 t i xã nghi m (2 năm) t 9,4 t n/ha, kh năng Châu c- Bà R a-Vũng Tàu; xã CNm M - ch u b nh g s t t i m 1.
  3. B ng 1. M t s THL năng su t cao, ch u b nh g s t “*” Tính tr ng TT Tên THL Năng su t (t n/ha) Kh năng ch u b nh Đông Nam b Tây Nguyên Trung bình g s t ** 1 F68 9,40 7,08 8,24 +2 2 F143 6,74 8,76 7,75 +3 3 F163 7,48 9,16 8,32 +2 4 F244 7,41 8,79 8,10 +2 5 F266 7,35 8,71 8,03 +3 6 F449 9,96 9,09 9,52 +1 7 F600 9,19 9,99 9,59 +1 8 F607 8,26 10,63 9,44 +2 9 NK67(ĐC1) 9,34 9,51 9,42 +2 10 C919 (ĐC2) 7,39 7,93 7,66 +3 *: Năng su t trung bình 2 v 2008, 2009 t i 2 i m kh o nghi m, ngu n B môn Công ngh sinh h c-Vi n nghiên c u Ngô **: i m 1: t t nh t, i m 5: kém nh t t thí nghi m kh o sát (2008-2009) t i 4 a 2. K t qu ánh giá kh năng thích ng i m bao g m xã Châu c (Bà R a-Vũng và ch u b nh g s t c a m t s THL tri n Tàu); xã CNm M , Xuân ông (t nh ng v ng Nai); xã CưM’Nga, Qu ng Hi p (huy n V thu ông năm 2010, ti n hành các CưM’Nga-T nh k L k); xã Tân Th nh- thí nghi m ánh giá kh năng thích ng và Tân Châu-An Giang. K t qu trình bày ch u b nh g s t c a 6 THL ư c ch n l c b ng 2, 3. B ng 2. ăng su t c a m t s THL tri n v ng m t s i m kh o nghi m (t n/ha) v thu ông 2010 Đ a đi m TT THL Bà R a-Vũng Tàu Đ kL k An Giang Đ ng Nai TB 1 F68 7,48 8,26 8,79 6,79 7,83 2 F163 7,41 8,61 9,85 6,82 8,17 3 F449 9,96 9,69 11,60 7,15 9,60 4 F600 9,28 9,32 10,82 6,99 9,10 5 F607 9,19 9,59 10,40 7,21 8,34 6 NK67(ĐC1) 9,34 9,43 11,11 7,07 9,23 7 C919(ĐC2) 7,39 7,93 10,10 6,61 8,00 LSD0.05 0,39 0,67 0,43 0,69 - CV% 8,48 9,41 8,72 9,95 - K t qu b ng 2, 3 cho th y trong s 5 t g s t có 2 t h p lai F449 và F600 có năng h p lai ư c l a ch n trong thí nghi m su t và kh năng ch u b nh g s t tương ánh giá kh năng thích ng và ch u b nh ương v i gi ng C 1 (NK67). B ng 3. Kh năng ch u b nh g s t c a m t s THL tri n v ng t i m t s i m kh o nghi m v thu ông 2010 Kh năng ch u bênh g s t (đi m 1-5) TT THL Bà R a-Vũng Tàu Đ ng Nai Đ kL k An Giang TB
  4. 1 F68 +2 +3 +3 +2 +2,50 2 F163 +2 +2 +3 +2 +2,25 3 F449 +1 +2 +1 +1 +1,25 4 F600 +2 +2 +2 +2 +2,00 5 F607 +2 +3 +3 +2 +2,50 6 NK67 (ĐC1) +2 +2 +2 +1 +1,75 7 C919 (ĐC2) +2 +3 +3 +2 +2,50
  5. T¹p chÝ khoa häc vµ c«ng nghÖ n«ng nghiÖp ViÖt Nam C th năng su t trung bình t i 4 i m kh o nghi m F449 t 9,6 t n/ha, F600 t 9,1 t n/ha, NK67 t 9,2 t n/ha. V kh năng ch u b nh g s t, t h p lai F449 t m c 1,25 i m, F600 t m c 2 i m, NK67 t 1,75 i m. Các THL còn l i có năng su t và kh năng ch ng ch u b nh g s t tương ương v i gi ng i ch ng 2 (C919). K t qu th nghi m 109 THL ư c t o ra t 30 ngu n v t li u qua 3 v th nghi m 3 vùng sinh thái mi n ông Nam b , Tây Nguyên và ng b ng sông C u Long, ã xác nh ư c 2 THL có năng su t t trung bình 9 t n/ha, ch u b nh g s t i m 1-2 (t t, khá) tương ương v i gi ng NK67. Ba t h p lai có năng su t và kh năng ch ng ch u b nh g s t tương ương gi ng i ch ng C919. Năng su t t bình quân 8 t n/ha, ch u b nh g s t m c khá ( i m 2). c bi t 2 t h p lai F449, F600 có năng su t cao, n nh, ch u b nh g s t khá có th l a ch n tham gia m ng lư i kh o nghi m qu c gia và phát tri n s n xu t. IV. KÕT LUËN Thông qua phương pháp ánh giá th c a, kh o sát 109 THL qua 3 năm t i 4 vùng sinh thái, ã tuy n ch n ư c 2 t h p lai F449 và F600 có năng su t cao (9 t n), ch u b nh g s t khá ( i m 1; 2), n nh, c n ti p t c ánh giá trong h th ng kh o nghi m qu c gia, xây d ng mô hình phát tri n s n xu t. TÀI LI U THAM KH O 1. J. Amudha and G. Balasubramani (2011). Recent molecular advances to combat abiotic stress tolerance in crop plants. Biotechnology and Molecular Biology Review Vol. 6(2), pp. 31-58, February 2011. 2. Jedidah Danson, Martin Lagat, Michael Kimani and Alex Kuria (2008). Quantitative trait loci (QTLs) for resistance to gray leaf spot and common rust diseases of maize. African jounal of biotechnology, Vol 7(18), pp.3247-3254, 17 september, 2008. 3. Nicholas Collins, Jeff Drake, Michael Ayliffe, Qing Sun, Jeff Ellis, Scot Hulbert, and Tony Pryor (1999). Molecular Characterization of the Maize Rp1-D Rust Resistance Haplotype and Its Mutants. Plant Cell, Vol. 11, 1365-1376, July 1999. 4. T.A. Lang and R.N. Gallaher (1990). Development of tropical maize hybrids for use in multiple cropping systems. Dept of agronomy Institute of Food and Agricultural sciences. University of Florida, Gainesville, FL32605. gư i ph n bi n TS. Mai Xuân Tri u 5
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2