intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn tốt nghiệp “Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển”

Chia sẻ: Trung Tri | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

2.163
lượt xem
1.213
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct Invesment - FDI) là một hình thức của đầu tư quốc tế. Nó ra đời và phát triển là kết quả tất yếu của quá trình quốc tế hoá đời sống kinh tế và quá trình phân công lao động quốc tế theo chiều sâu. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã được xem như chiếc chìa khóa của sự tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia. Thông qua đó cho phép các nước sở tại thu hút được các công nghệ hiện đại, kinh nghiệm quản lý tiên tiến......

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp “Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển”

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển
  2. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 LỜI MỞ ĐẦU Đ ầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct Invesment - FDI) là một hình thức của đầu tư quốc tế. Nó ra đời và phát triển là kết quả tất yếu của quá trình quốc tế hoá đời sống kinh tế và quá trình phân công lao động quốc tế theo chiều sâu. Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã được xem như chiếc chìa khóa của sự tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia. Thông qua đó cho phép các nước sở tại thu hút được các công nghệ hiện đại, kinh nghiệm quản lý tiên tiến... nhằm khai thác lợi thế so sánh của đất nước mình, thúc đẩy xuất khẩu, tăng năng lực cạnh tranh, điều chỉnh và dịch chuyển cơ cấu kinh tế phù hợp với biến đổi thị trường khu vực và thế giới. Chiến lược mở cửa để dần đưa nền kinh tế nước ta hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới đã được Đảng và Nhà nước ta chủ chương thực hiện cách đây hơn 10 năm. Một trong nhiều nội dung quan trọng của chiến lược này là chủ chương thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài không chỉ nhằm mục tiêu giải quyết nạn khan hiếm về vốn cho đầu tư phát triển xã hội mà còn nhằm tạo thêm nhiều công ăn việc làm cho người lao động, cung cấp cho nền kinh tế nước nhà những máy móc, quy trình công nghệ tiên tiến, sản xuất nhiều mặt hàng có chất lượng và hàm lượng kỹ thuật cao, góp phần thúc đẩy phát triển nội sinh nền kinh tế đất nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp phục vụ sự nghiệp cộng nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Sau khi Luật đầu tư nước ngoài được ban hành cùng với việc áp dụng hàng loạt các chính sách khuyến khích đầu tư của Chính phủ cho một nền kinh tế mở cửa, 38 quốc gia và hàng trăm các tập đoàn, Công ty nước ngoài đã đầu tư và đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào Việt nam, một thị trường mà các chuyên gia nước ngoài đánh giá là còn nhiều tiềm năng để khai thác. 1
  3. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Để xây dựng Việt nam trở thàng một trong những điểm hấp dẫn các nhà đầu tư trong khu vực, cần phải nhận thức rõ thực trạng đầu tư nước ngoài tại Việt nam, từ đó đưa ra những giải pháp hữu hiệu, khoa học nhằm nâng cao hiệu quả của đầu tư nước ngoài để từ đó tìm ra các giải pháp nhằm thúc đẩy việc thu hút đầu tư nước ngoài phù hợp với thực tiễn. Đó là lý do thôi thúc tôi lựa chọn đề tài: “Hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam - Thực trạng và giải pháp phát triển”. Kết cấu khoá luận: Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và mục lục, Khoá luận gồm 3 chương: Chương I: Tổng quan về Đầu tư nước ngoài ở Việt nam. Chương II: Tình hình thu hút đầu tư nước ngoài ở Việt nam. Chương III: Những giải pháp chủ yếu nhằm thu hút đầu tư nước ngoài tại Việt nam. Do thời gian và kiến thức có hạn, nên không tránh khỏi những sai sót, hạn chế, vì vậy tôi rất mong được sự góp ý chân thành của các thầy cô giáo và các bạn để khoá luận này hoàn thiện hơn. Ngoài ra, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của Cô giáo Nguyễn Hoàng Ánh đã trực tiếp hướng dẫn tôi viết bản khoá luận này. Hà nội, ngày 30 tháng 05 năm 2003 Sinh viên Nguyễn Thị Hồng Hoa 2
  4. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN I. KHÁI NIỆM VỀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI 1. Khái niệm đầu tư nước ngoài nói chung Khái niệm “đầu tư nước ngoài” lần đầu tiên được đề cập đến trong các giáo trình tư pháp và kinh tế quốc tế, trước tiên là ở Pháp năm 1955, sau đó được sử dụng trong các cuộc hội thảo bàn về hợp tác kinh tế thế giới và chính thức đi vào các hiệp định, các bộ luật về đầu tư. Tuy nhiên do những đặc điểm riêng phức tạp và do sự vận động phong phú của thực tiễn mà khái niệm này không ngừng được bổ sung, chỉnh lý cho sát với thực tế hơn. Cùng với quá trình toàn cầu hoá, khu vực hoá đời sống kinh tế, đến nay đầu tư trực tiếp nước ngoài không còn là vấn đề mới mẻ trên thế giới. Khái niệm về FDI đều được ghi nhận trong luật đầu tư của các nước. Mặc dù không hoàn toàn giống nhau bởi có sự khác biệt về việc sử dụng câu từ hay ngữ pháp, song về mặt bản chất thì khái niệm FDI ở luật của các nước là như nhau do chúng đều xuất phát từ khái niệm đầu tư quốc tế. Tại Hội thảo của Đại hội Hiệp hội Pháp luật quốc tế Henxky 1966, người ta đã cố gắng đưa ra một khái niệm chung nhất về đầu tư trực tiếp nước ngoài nhằm phân biệt với các khoản kinh tế khác nhận được từ bên ngoài. Theo đó, “Đầu tư nước ngoài là vận động tư bản từ nước người đầu tư sang nước người sử dụng đầu tư mà không có hạch toán nhanh chóng”. Sau đó, qua thảo luận Hiệp hội đã đưa ra một khái niệm dưới dạng tổng quát như sau: “Đầu tư nước ngoài là sự vận động tư bản từ nước người đầu tư sang nước người sử dụng đầu tư với mục đích thành lập ở đây một xí nghiệp sản xuất hay dịch vụ nào đó”. Với khái 3
  5. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 niệm này, việc đầu tư vào một nước nhất thiết phải gắn liền với việc thành lập một xí nghiệp hay một cơ sở sản xuất, dịch vụ tại nước nhận đầu tư, do đó đã loại trừ một số hình thức đầu tư khác không thành lập ra xí nghiệp hay cơ sở sản xuất (như cho vay tiền của ngân hàng, tài trợ cho chương trình hay cho dự án…). Đây chính là điểm hạn chế của khái niệm này so với yêu cầu hợp tác kinh tế trong thời đại hiện nay. Khái niệm về đầu tư nước ngoài được các nước hiểu và vận dụng khác nhau. Tại các nước tư bản phát triển, đầu tư nước ngoài là việc giao vật có giá trị kinh tế của nước này sang nước khác nhằm thu đuợc lợi nhuận, bao gồm cả quyền cầm cố và quyền thu hoa lợi, quyền tham gia các hội cổ phần,quyền đối với nhãn hiệu thương phẩm và tên xí nghiệp. Như vậy, quan niệm về đầu tư nước ngoài ở đây rất rộng rãi, chỉ là quá trình chuyển tiền vốn từ nước này sang nước khác với mục đích thu lợi nhuận, theo nguyên tắc lợi nhuận thu được phải cao hơn lợi nhuận thu được trong nước và cao hơn lãi suất gửi ngân hàng, nếu kinh tế của các nước tư bản phát triển là tương đối ổn định, thị trường đã được khai thác tối đa và có hiện tượng tương đối thừa tư bản, do đó việc đầu tư ra nước ngoài là cực kỳ cần thiết để lợi dụng nhân công rẻ, nguồn nguyên liệu dồi dào và chiếm lĩnh thị trường xuất nhập khẩu. Do đó quan niệm rộng rãi về đầu tư nước ngoài tồn tại như một tất yếu. Các nước đang phát triển lại sử dụng khái niệm đầu tư nước ngoài với nội dung là đầu tư trực tiếp như việc đưa bất động sản, vốn, thiết bị vào xây dựng, mở rộng sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Như vậy, đầu tư nước ngoài tại các nước đang phát triển chỉ được công nhận dưới hình thức đầu tư trực tiếp, loại trừ hình thức đầu tư gián tiếp. Bởi vì đầu tư trực tiếp đem lại nguồn vốn, kỹ thuật hiện đại thay thế cho kỹ thuật lạc hậu hiện có, tạo công ăn việc làm cho lực lượng lao động, nâng cao mức sống, tăng tích luỹ thu nhập quốc dân. Còn đầu tư gián tiếp cũng đưa vốn vào, nhưng không có kế hoạch sử dụng vốn, cùng với khả năng quản lý non kém và trình độ sản xuất kinh doanh lạc hậu của các nước đang phát 4
  6. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 triển đã không đủ khả năng sử dụng vốn vay có hiệu quả, dẫn đến tình trạng không trả được nợ. Với lý do đó, việc tăng cường sử dụng hình thức đầu tư trực tiếp là phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của các nước đang phát triển. Chính sách này đã và đang là hình thức phổ biến trong chính sách “mở cửa nền kinh tế” của nhiều nước, đặc biệt là các nước trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam. Định nghĩa về đầu tư nước ngoài theo Hội thảo Henxinki như trên là quá ngắn gọn nên không nêu được bản chất của đầu tư nước ngoài, tuy nhiên đã có một khuynh hướng đúng đắn cho rằng không nên coi bất kỳ tiền, vốn nào đưa ra nước ngoài đều là đầu tư (ví dụ như hình thức tín dụng quốc tế, viện trợ quốc tế …) Chuyên gia luật quốc tế Iumarxep (trong cuốn sự điều chỉnh pháp luật của đầu tư trực tiếp nước ngoài tại EC-Matxcơva, 1988) cho rằng, đầu tư nước ngoài khác với những hành vi đầu tư thông thường (như đầu tư chứng khoán), nhằm mục đích thu lợi nhuận hoặc tăng thu nhập dưới các hình thức hoa hồng, hoa lợi… Định nghĩa về đầu tư nước ngoài còn gặp ở nhiều văn kiện pháp luật về đầu tư hoặc các Hiệp định quốc tế về bảo hộ và thúc đẩy đầu tư. Chính sự định nghĩa này đã tạo ra cơ sở pháp lý cho các nhà đầu tư nước ngoài trong hoạt động của mình. Tuy nhiên, sự phức tạp của quan hệ đầu tư và do vấn đề ngữ pháp hoặc cách sử dụng từ mà thuật ngữ “đầu tư nước ngoài” trong các văn kiện pháp luật của mỗi nước có khác nhau. Ví dụ : Luật về đầu tư nước ngoài của Liên bang Nga ngày 4/7/1991 quy định : Đầu tư nước ngoài là tất cả những hình thức giá trị tài sản hay giá trị tinh thần của nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào các đối tượng của hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác với mục đích thu lợi nhuận. Định nghĩa tương đối đầy đủ, vạch rõ bản chất của vấn đề đầu tư là lợi nhuận, tuy nhiên nếu đầu tư nước ngoài được xem xét chỉ là “tài sản” được sử dụng với mục đích đem lại lợi 5
  7. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 nhuận thì khái niệm này bị giới hạn. Trong Luật của Ucraina về đầu tư nước ngoài ngày 13/3/1992, thuật ngữ “đầu tư nước ngoài” được đề cập đến với phạm vi rộng hơn : “Đầu tư nước ngoài là tất cả các hình thức giá trị do nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào các đối tượng của hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác với mục đích thu lợi nhuận hoặc các hiệu quả xã hội”. Chính hình thức “hiệu quả xã hội” đã mở rộng phạm vi hoạt động của luật đầu tư đối với các kiểu, các hình thức khác của luật đầu tư nước ngoài. Như vậy dù nhìn dưới góc độ nào thì FDI cũng đều là hoạt động kinh doanh dựa trên cơ sở di chuyển tư bản giữa các quốc gia, chủ yếu do các pháp nhân và thể nhân thực hiện, theo những hình thức nhất định, trong đó chủ đầu tư FDI tham gia trực tiếp vào quá trình đầu tư. 2. Khái niệm về FDI theo luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam được ban hành lần đầu vào ngày 26/12/1987, sửa đổi vào năm 1990,1992; sau đó được thay bằng "Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam " ban hành ngày 12/11/1996, đã được các nhà đầu tư thế giới và khu vực đánh giá là một luật hấp dẫn, thông thoáng trong khu vực. Ngày 9/6/2000 Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam lại được sửa đổi, bổ sung lần thứ 4 "để mở rộng hợp tác kinh tế với nước ngoài, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển kinh tế quốc dân trên cơ sở khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của đất nước." Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam 1996 quy định rõ: " Đầu tư nước ngoài là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam vốn bằng tiền hoặc bất kì tài sản nào để tiến hành đầu tư theo qui định của luật này". Như vậy theo luật đầu tư khái niệm đầu tư nước ngoài được hiểu như sau: - Là hình thức đầu tư trực tiếp. - Là việc bên ngoài trực tiếp đưa vốn và tài sản khác vào đầu tư tại Việt Nam. Chủ đầu tư nước ngoài có thể là 1 tổ chức nhà nước, tổ chức tư nhân hay 1 tổ chức quốc tế hoặc tự nhiên nhân nước ngoài. 6
  8. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Vốn đầu tư ở đây không chỉ bao gồm tư bản mà còn bao gồm cả các bí quyết kỹ thuật, quy trình công nghệ, dịch vụ kỹ thuật (Điều 7 Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam năm 1996). Quy định này là nhằm mục đích tranh thủ được vốn kỹ thuật hiện đại, kinh nghiệm và phương pháp quản lý tiên tiến, đào tạo đội ngũ quản lý và công nhân có trình độ cao, góp phần nâng cao đời sống kinh tế, đưa Việt Nam hoà nhập với khu vực và thế giới. Việc sử dụng vốn đầu tư nước ngoài vào một quốc gia thường dẫn đến việc thành lập ở nước tiếp nhận đầu tư một cơ sở sản xuất. Nhưng theo luật Việt Nam thì hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài không nhất thiết phải như vậy mà có thể tồn tại trên cơ sở hợp đồng hợp tác kinh doanh. Như vậy, khái niệm đầutư nước ngoài đã trải qua một quá trình phát triển biện chứng hết sức chặt chẽ. Từ quy định đầu tư nước ngoài là việc đưa vốn và tài sản nhất định vào Việt Nam đến quy định về đối tượng được đầu tư và quy định về hình thức đầu tư, thể hiện chủ trương của Nhà nước Việt Nam là mở rộng và thu hút vốn đầu tư của nhiều nước trên thế giới, làm đòn bẩy mạnh mẽ để đưa nước ta phát triển ngang tầm với sự phát triển chung của toàn thế giơí. 3. Vai trò của đầu tư nước ngoài đối với việc phát triển kinh tế quốc dân Xuất phát từ những nhu cầu về vốn, về khoa học kỹ thuật và công nghệ của nước ta còn thiếu chưa đủ sức khai thác những tiềm năng về tài nguyên và sức lao động của mình. Do vậy Nhà nước chủ trương mở cửa cho nước ngoài đầu tư vào Việt Nam. Hiện nay vẫn còn nhiều cách nhìn nhận và đánh giá khác nhau về đầu tư nước ngoài ở nước ta trong gần 15 năm qua, nhưng có một thực tế không thể phủ nhận đó là ảnh hưởng tích cực của đầu tư nước ngoài đối với nền kinh tế nước ta ngày càng rõ nét. 3.1. Góp phần tăng ngân sách xã hội Đầu tư nước ngoài bước đầu đã góp phần đáng kể trong đầu tư vốn của toàn xã hội, trong tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đóng góp vào ngân sách, 7
  9. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 kim ngạch xuất khẩu và giải quyết việc làm. Nhiều công trình quan trọng đã đi vào hoạt động, nhiều công nghệ khá hiện đại đang được chuyển giao, đã tạo ra năng lực mới cho nền kinh tế. Cho tới nay các công ty nước ngoài đã tham gia đầu tư vào nhiều ngành công nghiệp quan trọng của Việt Nam như dầu khí, xi măng, sắt thép, điện tử... 3.2. Góp phần nâng cao năng lực các ngành công nghiệp Cùng với việc nâng cao năng lực sản xuất của các ngành công nghiệp, hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài đã góp phần hình thành một số ngành công nghiệp mới có ý nghĩa quan trọng trong nền kinh tế quốc dân như: Công nghiệp dầu khí, công nghiệp sản xuất - lắp ráp ô tô, xe máy... Nhiều dự án đầu tư nước ngoài đã tạo ra các sản phẩm xuất khẩu mới góp phần nâng cao kim ngạch xuất khẩu cho Việt Nam. Trong năm 2000, xuất khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài khoảng 3.300 triệu USD so với kim ngạch xuất khẩu là 7 tỷ USD (chiếm 45%). Về nghĩa vụ tài chính các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đóng góp vào ngân sách Nhà nước 300 triệu USD (chưa kể liên doanh dầu khí Việt Xô Petro). 3.3. Hội nhập quốc tế Bằng việc hợp tác với nước ngoài, Việt Nam đã tiếp nhận được một số kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong một số ngành kinh tế như thông tin viễn thông, sản xuất - lắp ráp ô tô, xe máy, hoá chất (dầu nhờn, sơn...). Ngoài ra Việt Nam cũng đã tiếp nhận được một số phương pháp quản lý tiến bộ và một số kinh nghiệm về tổ chức kinh doanh, sản xuất. 3.4. Giải quyết công ăn việc làm Quá trình đầu tư trực tiếp nước ngoài vào nền kinh tế cũng đã góp phần quan trọng trong việc giải quyết công ăn việc làm cho người lao động. Đến giữa năm 1998, khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài đã góp phần tạo ra việc làm cho khoảng 350.000 lao động là người Việt Nam. Trong số đó các doanh nghiệp 8
  10. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 100% vốn nước ngoài, thu hút 95.000 lao động, doanh nghiệp liên doanh với thành phần kinh tế Nhà nước thu hút gần 165.000 người; doanh nghiệp liên doanh với thành phần kinh tế tư nhân thu hút gần 16.000 người; doanh nghiệp liên doanh với thành phần kinh tế hỗn hợp 15.000 người, các đơn vị hợp tác kinh doanh gần 6.500 người. Bên cạnh đó khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài còn tạo ra việc làm gián tiếp cho hàng trăm nghìn người làm nghề xây dựng cơ bản và dịch vụ... Trong những năm tới, cụ thể là từ nay đến năm 2003, để thực hiện mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đòi hỏi tăng trưởng kinh tế 9% - 10% mỗi năm, chúng ta cần khoảng 42 tỷ USD. Trong đó dự kiến phải tranh thủ khoảng 15 - 17 tỷ USD vốn FDI. Cũng theo ước tính sơ bộ với mục tiêu duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, góp phần chống "nguy cơ tụt hậu", thì trong 10 năm đầu của thế kỷ 21 đòi hỏi phải có nguồn vốn đầu tư không dưới 300 tỷ USD. Dự kiến những lĩnh vực chủ chốt có thể thu hút được nhiều vốn FDI là: Tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí; xây dựng nhà máy lọc dầu; sản xuất xi măng; luyện cán thép; điện tử, ô tô, xe máy, công nghiệp hàng tiêu dùng, công nghiệp thực phẩm hạ tầng cơ sở, nông-lâm-ngư nghiệp... Những phân tích trên cho thấy, FDI không phải chỉ cần thiết đối với nền kinh tế trong giai đoạn trước mắt, mà còn có vai trò quan trọng trong suốt quá trình công nghiệp hoá đất nước. Vì vậy trong thời gian tới cần có những biện pháp, chính sách để góp phần thu hút nhiều hơn và có hiệu quả hơn vốn FDI. II. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM 1. Sự ra đời của Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt nam 1.1. Điều lệ Đầu tư 77 Năm 1977 các nhà lãnh đạo cao nhất của Việt nam cho ban hành Điều lệ Đầu tư nước ngoài ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt nam kèm theo Nghị định số 115/CP ngày 19-4-1977 của Chính phủ, gọi tắt là “Điều lệ đầu tư 77” 9
  11. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Tuy là văn bản pháp lý đầu tiên của Việt nam quy định về đầu tư nước ngoài nhưng mối quan tâm về Điều lệ đầu tư 77 đã biến mất vào năm 1978, khi xảy ra sự kiện Campuchia và tiếp theo là chiến tranh biên giới phía Bắc. Do sức ép từ các thế lực thù địch, cánh cửa hợp tác kinh tế với hầu hết các nước tư bản phát triển bị khép lại cùng với sự cắt đứt những khoản viện trợ phát triển chính thức (ODA). Điều lệ đầu tư 77 trở thành một văn bản pháp lý không có đối tượng điều chỉnh và không còn ý nghĩa nào khác ngoài việc là một tài liệu lưu trữ. Dĩ nhiên Điều lệ đầu tư 77, do ra đời trong một điều kiện thiếu một hệ thống quan điểm rõ ràng về đường lối tổng thể phát triển kinh tế, nên không tránh khỏi những mặt hạn chế, kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Nhưng cho dù đó là một văn bản pháp lý hoàn chỉnh hơn thì cũng khó có thể đi vào cuộc sống, bởi vì đối với bất kỳ một quốc gia nào yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định khả năng thu hút đầu tư nước ngoài là tình hình chính trị đối ngoài và sự ổn định an ninh chính trị trong nước. Các nhà đầu tư không thể mang tiền của vào một nước chiến tranh hoặc đang nằm trong tình trạng “nửa chiến tranh” lại bị cô lập, cấm vận bởi hầu hết các nước tư bản phát triển. Cuối thập kỷ 70 xuất hiện một làn sóng mới khuyến khích đầu tư từ các nước tư bản phát triển vào các nước xã hội chủ nghĩa trong sự cộng hưởng với nhu cầu đổi mới và tổ chức lại các xí nghiệp quốc doanh xã hội chủ nghĩa bắt đầu bằng việc CHND Trung Hoa ban hành Luật đầu tư nước ngoài ngày 08-07- 1979, CHND Mông Cổ và CHND Bungari 1980, Cuba 1982, CHDCND Triều Tiên 1984, Tiệp Khắc 1985, Liên Xô 1987 … Tại Việt nam sau những năm tìm tòi và thử nghiệm, Đại hội VI Đảng Cộng sản Việt nam đã đề ra đường lối đổi mới kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có định hướng XHCN. Chính sách đầu tư nước ngoài chính vì vậy cũng buộc phải thay đổi nhằm “ra sức tranh thủ vốn, công nghệ và thị trường 10
  12. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 bên ngoài, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại giành vị trí ngày càng có ý nghĩa trong phân công lao động quốc tế”. 1.2. Luật Đầu tư nước ngoài 1987 Trong khung cảnh trong và ngoài nước như vậy, Luật đầu tư nước ngoài tại Việt nam đã được Quốc hội thông qua ngày 29.12.1987. Qua thực tiễn áp dụng, để phù hợp với tình hình kinh tế xã hội của đất nước, tăng cường tính cạnh tranh của các điều kiện khuyến khích đầu tư của nước ta so với nước khác trong khu vực, để phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế và quyền lợi của các nhà đầu tư nước ngoài, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi bổ sung Luật đầu tư nước ngoài ngày 30-06-1990, Luật sửa đổi bổ sung Luật đầu tư nước ngoài ngày 23- 12-1992. Mặc dù vậy, Luật Đầu tư nước ngoài 1987 với hai lần sửa đổi, bổ sung vẫn tồn tại những hạn chế nhất định trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập kinh tế khu vực và thế giới. Do vậy Luật Đầu tư nước ngoài 1996 đã được Quốc hội thông qua với mục tiêu hoàn thiện hành lang pháp lý và cải thiện môi trường đầu tư để thu hút vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài với số lượng và chất lượng cao hơn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh xuất khẩu, đổi mới công nghệ, gia tăng năng lực sản xuất, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, góp phần thực hiện chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, tăng cường sự hoà nhập kinh tế của nước ta với các nước trong khu vực và trên thế giới. 1.3. Luật Đầu tư nước ngoài 1996 Luật đầu tư nước ngoài 1996 đã đóng góp vai trò quan trọng trong việc cải thiện môi trường đầu tư nói chung và môi trường pháp luật đầu tư nói riêng. Với những quy định cần tiếp tục chi tiết hoá, Luật đã thực sự hưởng ứng và thể chế hoá đường lối, chủ trương của Đại hội đại biểu toàn quốc VII, khẳng định nhất quán chính sách đổi mới liên tục và toàn diện tư duy kinh tế, góp phần cải thiện bộ mặt đất nước, cải thiện đời sống xã hội nói chung. 11
  13. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 2. Các loại hình đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt nam. Có 6 hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài: Hợp đồng hợp tác kinh doanh: Là văn bản ký kết giữa hai bên hoặc nhiều bên (gọi tắt là các bên hợp doanh) để cùng nhau tiến hành một hoặc nhiều hợp đồng kinh doanh ở Việt Nam trên cơ sở quy định trách nhiệm và phân chia kết quả kinh doanh cho mỗi bên mà không thành lập pháp nhân mới. Xí nghiệp liên doanh: Xí nghiệp liên doanh là xí nghiệp được thành lập tại Việt Nam trên cơ sở hợp đồng kinh doanh giữa bên hoặc các bên Việt Nam với bên hoặc các bên nước ngoài, hoặc trên cơ sở Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam với Chính phủ nước ngoài, nhằm hoạt động kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam. Xí nghiệp 100% vốn nước ngoài: Xí nghiệp 100% vốn nước ngoài là xí nghiệp hoàn toàn thuộc sở hữu của các tổ chức kinh tế, cá nhân nước ngoài, do họ thành lập tại Việt Nam, tự quản lý và chịu trách nhiệm về hoạt động kinh doanh. Hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (B.O.T.): Hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) là văn bản ký kết giữa chủ đầu tư nước ngoài (cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài) với cơ quan Nhà nước Việt Nam có thẩm quyền để xây dựng các công trình hạ tầng, tiến hành khai thác và kinh doanh trong một thời hạn nhất định và khi hết thời hạn thì chuyển giao không bồi hoàn công trình đó cho Nhà nước Việt Nam. Hợp đồng xây dựng - chuyển giao - kinh doanh (BTO): Được thực hiện trên cơ sở hợp đồng xây dựng - chuyển giao - kinh doanh, là văn bản được ký kết giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt nam và nhà đầu tư nước ngoài để xây dựng công trình kết cấu hạ tầng; sau khi xây dựng xong, nhà đầu tư nước ngoài chuyển giao công trình đó cho Nhà nước Việt nam, 12
  14. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Chính phủ Việt nam tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài thực hiện dự án khác để thu hồi vốn đầu tư và có lợi nhuận hợp lý. Hợp đồng đầu tư trong các khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao, trong đó: + Khu chế xuất là khu công nghiệp tập trung các doanh nghiệp chế xuất chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, thực hiện các dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu, có ranh giới địa lý xác định, không có dân cư sinh sống; do Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập. + Khu công nghệ cao là khu tập trung các doanh nghiệp công nghiệp kỹ thuật cao và các đơn vị hoạt động phục vụ cho phát triển công nghệ cao gồm nghiên cứu- triển khai khoa học – công nghệ, đào tạo và các dịch vụ liên quan, có ranh giới địa lý xác định; do Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập. Các hình thức và phương thức trên đã được các nhà đầu tư nước ngoài chấp nhận, vận dụng. Mỗi hình thức và phương thức đầu tư đều có mặt mạnh và mặt hạn chế của nó, vì vậy Nhà nước Việt nam đang dần dần đa dạng các loại hình đầu tư thông qua chính sách và pháp luật, nhằm đồng thời giải quyết nhiều vấn đề của mục tiêu hợp tác như kết hợp lợi ích của bên đầu tư và bên nhận đầu tư, kết hợp mục tiêu thu hút vốn và điều chỉnh cơ cấu FDI phù hợp với cơ cấu chung của nền kinh tế và quy hoạch phát triển lực lượng sản xuất cả nước, từng ngành, từng địa phương. 3. Sơ lược tình hình đầu tư nước ngoài tại Việt nam kể từ khi ban hành Luật Đầu tư nước ngoài cho đến nay Hoạt động FDI ngày càng được nhiều nước thừa nhận là một nhân tố quan trọng đối với sự phát triển kinh tế đất nước. Ở Việt Nam, kể từ khi luật đầu tư nước ngoài được ban hành và thực hiện, hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài được Đảng và Nhà nước ta khẳng định là một bộ phận cấu thành quan trọng của 13
  15. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, góp phần thúc đẩy sự phát triển các nguồn lực trong nước. 3.1. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài đóng góp cho ngân sách Nhà nước Cũng giống như nhiều quốc gia đang phát triển khác, để đạt được tốc độ tăng trưởng cao và ổn định, Việt Nam cần phải có một khối lượng vốn rất lớn. Dẫu rằng vốn trong nước là chính, có vai trò quyết định song khả năng huy động các nguồn vốn này rất khó khăn. Bởi vì, nguồn vốn ngân sách còn hạn chế; nguồn vốn đầu tư của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế cũng hạn chế do nhiều doanh nghiệp đang bị thua lỗ, tích luỹ thấp và cũng đang trông đợi vào vốn ngân sách cấp (doanh nghiệp quốc doanh) hoặc vốn đầu tư nước ngoài; nguồn vốn nhàn rỗi của dân cư rất khó xác định vì tâm lý người dân còn thiếu tin tưởng vào hệ thống tài chính ngân hàng, thiên về đầu tư tích trữ vàng, đôla, bất động sản. Như vậy để huy động được lượng vốn cần thiết, Việt Nam cần phải chú trọng thu hút các nguồn vốn nước ngoài. Trong những năm vừa qua, các nguồn vốn nước ngoài ở Việt nam chủ yếu gồm: FDI, ODA, tín dụng thương mại và các khoản vay nợ nước ngoài. Trong số đó, nguồn FDI là quan trọng nhất, tạo ra một khu vực kinh tế có trình độ thiết bị kỹ thuật công nghệ khá. Tính đến năm 2002, Việt nam đã có 4500 dự án được cấp giấy phép với tổng mức vốn đăng ký đạt trên 50 tỷ USD trừ các dự án giải thể trước thời hạn hoặc đã hết hạn hoạt động, hiện còn 3669 dự án với tổng vốn đầu tư trên 39,2 tỷ USD, vốn pháp định trên 18 tỷ USD. Số vốn đã đưa vào thực hiện là gần 21 tỷ USD bao gồm các hình thức đầu tư BOT, hợp đồng hợp tác kinh doanh, 100% vốn nước ngoài, liên doanh, chưa kể đến có nhiều hạn chế làm giảm vốn đầu tư nước ngoài như cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ trong khu vực năm 1997- 1998 và sự kiện 11/9/2001. 3.2. Tiến trình thực hiện các dự án 14
  16. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Trong số đó gần 2000 dự án đang triển khai hoạt động kinh doanh, 980 dự án đang trong thời kỳ xây dựng cơ bản và làm các thủ tục hành chính và gần 700 dự án chưa triển khai do nhiều nguyên nhân, 33 dự án hết hạn với tổng số vốn đầu tư 0,3 tỷ USD và 703 dự án giải thể với tổng số vốn khoảng 9 tỷ USD. Khoảng một nửa tổng số vốn đầu tư được cấp trong giai đoạn 1996-2000 với 1648 dự án được cấp phép có tổng số vốn đầu tư đạt 20,7 tỷ USD và trên 300 dự án tăng vốn 3,9 tỷ USD. Trong số các dự án đầu tư được cấp giấy phép, tính đến cuối năm 2002 đã thực hiện được khoảng 21 tỷ USD, chiếm 45% tổng số vốn của các dự án. BẢNG SỐ 1: ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI THEO HÌNH THỨC ĐẦU TƯ TỪ 1988-2002 (Chỉ tính các dự án còn hiệu lực) Đơn vị tính: đồng Hình thức đầu tư Số dự Tổng vốn Vốn pháp định Vốn thực hiện án đầu tư BOT 6 1.332.975.000 411.385.000 216.941.200 HĐ hợp tác Kinh doanh 157 3.870.280.224 3.300.263.330 3.761.554.376 100% vốn nước ngoài 2.417 14.202.336.482 6.298.792.863 6.725.903.405 Liên doanh 1.089 19.699.154.173 8.013.237.517 10.034.903.814 Tổng số 3669 39.104.745.879 18.023.678.710 20.739.302.795 (Trích dẫn: Thời báo Kinh tế Việt nam, số 17, ngày 29/1/2003) Mặc dù Luật Đầu tư nước ngoài được ban hành năm 1988, nhưng phải đến năm 1991 đầu tư nước ngoài vào Việt nam mới bắt đầu thực sự ổn định và có chiều hướng phát triển. Năm 1996, vốn đăng ký đầu tư đã tăng vọt với 2 dự án 15
  17. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 đầu tư vào lĩnh vực phát triển đô thị ở Hà nội và Tp.HCM được phê duyệt với quy mô lớn (hơn 3 tỷ USD/2 dự án). Thời kỳ đầu những năm 1991-1995 đầu tư nước ngoài gia tăng cả về số dự án và vốn đầu tư, cho đến năm 1996 đạt mức kỷ lục là 8,6 tỷ USD về tổng số vốn đăng ký. Trong giai đoạn này tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm vốn đầu tư nước ngoài đạt khoảng 50%/năm. Đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vốn và công nghệ vào Việt nam, đồng thời nó cũng có tác động trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại hoá và phát triển nền kinh tế. Tuy nhiên sang năm 1997 – 2000, đầu tư nước ngoài đã bị chững lại và giảm sút do ảnh hưởng của cạnh tranh quốc tế và khủng hoảng tài chính tiền tệ khu vực. Trong giai đoạn này vốn đầu tư nước ngoài giảm trung bình 24%/năm trong khi đó, đầu tư nước ngoài vào Việt nam chiếm tỷ trọng 7,2% trong GDP, cao hơn nhiều nước trong khu vực như (Trung Quốc: 4,9%, Thái Lan: 2,4%, Malaysia: 5,2%, Indonesia: 2,2%, Philippines: 1,5% - số liệu của UNCTAD, Báo Đầu tư Thế giới 1999). Tỷ lệ đầu tư nước ngoài đã giảm đáng kể từ mức vốn đầu tư đăng ký khoảng 8,6 tỷ USD năm 1996 xuống còn 1,9 tỷ USD năm 2000. Ngoài ra, trong giai đoạn này còn có một xu hướng khác rất đáng lo ngại đó là số dự án và vốn đầu tư giải thể tăng cao hơn nhiều so với giai đoạn trước. Tổng số vốn đầu tư giải thể giai đoạn 1997-2000 khoảng 5,26 tỷ USD so với 2,69 tỷ USD của 8 năm trước đó cộng lại. Nhưng sang đến năm 2001-2002, trong bối cảnh dòng đầu tư nước ngoài trên thế giới liên tục giảm thì ở Việt nam đã có nhiều dự án đầu tư nước ngoài tăng vốn nhất từ trước tới nay với 305 dự án, số vốn đăng ký tăng thêm 918,7 triệu USD mở ra một bước phát triển mới của Thế kỷ 21. 3.3. Đối tác đầu tư Cũng theo chiều hướng phát triển đó, nhiều nhà đầu tư thuộc 60 nước và vùng lãnh thổ đã tham gia mạnh vào thị trường đầu tư Việt nam. Trong tốp dẫn đầu đầu tư nước ngoài vào Việt nam, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Hồng 16
  18. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 Kông chiếm vị trí quan trọng, với 2033 dự án và 15.976 triệu USD vốn đăng ký, chiếm 55,4% về số dự án và 40,8% về vốn đăng ký của tất cả các dự án đầu tư nước ngoài đang còn hiệu lực. Bên cạnh đó, đầu tư của các nước Châu Âu vào Việt nam cũng dần phát triển mạnh như Pháp, Hà Lan, Anh hơn nữa phải kể đến Hoa Kỳ, một đất nước có nhiều rào cản khi đến với thị trường đầu tư Việt nam cũng có 153 dự án với 1.111 triệu USD vốn đăng ký, đứng ở vị trí thứ 13. Trong vài năm gần đây một số nước đã bứt lên dẫn đầu về số dự án tăng thêm như Đài Loan, Hàn Quốc, Hồng Kông và Nhật Bản với 426 dự án, 768 triệu USD vốn đăng ký, chiếm 61,3% tổng số dự án và 55% tổng số vốn đăng ký cấp phép. Trong khi đó Châu Âu chỉ ở mức 56 dự án, với tổng vốn đăng ký là 82,5 triệu USD. Mỹ với 32 dự án, tổng số vốn đăng ký là 139 triệu USD, tăng 23% về số dự án và 17,7% về số vốn đăng ký. Nhiều Tập đoàn, công ty xuyên quốc gia lớn, có năng lực về tài chính và công nghệ đã xuất hiện tại Việt nam khiến cho nền kinh tế của Việt nam đã có những bước chuyển biến mạnh như GDP liên tục tăng qua các năm đạt mức thấp nhất là 2% vào năm 1992 và cao nhất là 13,25% vào năm 2000. Như vậy đầu tư nước ngoài đã trở thành một yếu tố quan trọng với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài này ngày càng chứng minh được tính ưu việt của mình so với các nguồn vốn đầu tư nước ngoài khác nên nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển, coi là chìa khoá cho sự tăng trưởng. Tại Việt Nam nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã góp phần giải quyết được những vấn đề kinh tế xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển triển các nguồn lực trong nước, thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Tuy nhiên nói như vậy không có nghĩa là việc tiếp nhận FDI chỉ đồng nghĩa với việc đón nhận những lợi ích mà rất có thể FDI lại là không tốt đối với việc phát triển tổng thể kinh tế - xã hội. Do vậy, các nước cần có một chính sách 17
  19. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 thu hút và sử dụng FDI hợp lý nhằm phát huy những mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của nó. III. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM 1. Thành tựu đạt được trong những năm qua Sau hơn 10 năm hoạt động trên lãnh thổ Việt nam, các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã tạo ra 34% giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp, khoảng 23% kim ngạch xuất khẩu (chưa kể dầu khí) và đóng góp 12% GDP của cả nước. Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã thu hút trên 35 vạn lao động trực tiếp và hàng chục vạn lao động gián tiếp làm việc trong các ngành xây dựng, thương mại, dịch vụ liên quan, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao trình độ công nghệ, trình độ quản lý và mở rộng thị trường. Song nhìn chung kể từ khi doanh nghiệp đầu tư nước ngoài ra đời cho đến nay đã có những đóng góp tích cực đối với nền kinh tế Việt nam thể hiện qua 5 yếu tố sau: 2.1. Phát triển ngành nghề Các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đã tạo ra nhiều ngành nghề mới, sản phẩm mới góp phần làm tăng năng lực của một số ngành kinh tế. Cụ thể khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài chiếm tỷ trọng khá cao trong một số ngành như: 100% sản lượng dầu thô, ôtô, xe máy, máy lạnh, điều hoà nhiệt độ; 50% điện tử gia dụng; 70% sản lượng thép cán; 30% sản lượng xi măng; 32% giày dép xuất khẩu; 20% sản lượng thực phẩm và đồ uống; 16% sản lượng may mặc; 14% sản lượng ngành hoá chất của cả nước. Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài cũng đã tạo ra cho nền kinh tế nước ta nhiều công nghệ mới, hiện đại mà biểu hiện cụ thể nhất là ở trong các lĩnh vực viễn thông, dầu khí, hoá chất, điện tử, tin học, ôtô, xe máy… làm tiền đề cho sự phát triển của một số ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước như công nghệ khai thác dầu khí ngoài khơi, lắp đặt tổng đài kỹ thuật số, rôbốt, dây chuyền tự 18
  20. Khoá luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Hồng Hoa - A3-CN8 động lắp ráp hàng điện tử, mạch điện tử; công nghệ chế tạo máy biến thế, cáp thông tin, cáp điện… Đây là những yếu tố thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước không ngừng đổi mới công nghệ, phương thức quản lý để nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. 2.2. Góp phần chuyển dịch kinh tế Đầu tư nước ngoài đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá - hiện đại hoá. Với tỷ trọng khoảng 35% giá trị sản lượng công nghiệp của cả nước, khu vực kinh tế này đã góp phần quan trọng trong việc nâng giá trị sản xuất công nghiệp trong cả nước từ 11%/năm lên 13%/năm. Từ năm 1996 đến 2000, tốc độ tăng bình quân giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đạt 22,5%/năm. Năm 1996, trong lĩnh vực công nghiệp, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đóng góp 26,2% giá trị tổng sản lượng; tỷ trọng này đã tăng lên 36%. Nếu không có sự tăng trưởng nhanh của công nghiệp khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài thì tốc độ tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp Việt nam chỉ đạt 11,3% thay vì mức thực đã đạt 14,5% năm 1996. Đóng góp của khu vực kinh tế có vốn đầu tư trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng từ 6,3% năm 1995 lên 7,4% năm 1996 lên 13,3% năm 2000. 2.3. Cải thiện cán cân thanh toán quốc tế và thêm nguồn thu ngân sách. Nếu trong giai đoạn 1991-1995, kim ngạch xuất khẩu của khu vực kinh tế này đạt 1,121 triệu USD thì thời kỳ 1996-2002 đạt 10.407 triệu USD tăng hơn chín lần so với thời kỳ trước và chiếm 23% tổng kim ngạch xuất khẩu. 2.4. Tạo việc làm cho người lao động Đầu tư nước ngoài đã góp phần tạo ra một khối lượng lớn việc làm cho người lao động, tham gia phát triển nguồn nhân lực. Bình quân mỗi năm khu vực 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2