intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

một số thí nghiệm về đào tạo cơ điện tử trường BK TP HCM

Chia sẻ: Thái Duy Ái Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

161
lượt xem
33
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngành cơ điện tử ĐH Bách khoa (ĐHQG TP.HCM) đào tạo kiến thức cơ bản về toán, khoa học máy tính, vật lý, vật liệu, kiến thức cơ sở về cơ khí, điện và điện tử; kiến thức và kỹ năng chuyên môn về điều khiển, tự động hóa, truyền động, cảm biến, vi điện tử, sản xuất tự động cũng như các kiến thức về ngoại ngữ và quản lý xí nghiệp

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: một số thí nghiệm về đào tạo cơ điện tử trường BK TP HCM

  1. Mét sè kinh nghiÖm vÒ ®µo t¹o c¬ ®iÖn tö ë khoa c¬ khÝ tr−êng ®¹i häc b¸ch khoa tp.hcm TS. NguyÔn V¨n Gi¸p, PGS. TS. §Æng V¨n Ngh×n Bé m«n C¬ §iÖn Tö, Khoa C¬ khÝ Tr−êng §¹i häc B¸ch khoa TP.Hå ChÝ Minh Email: dvnghin@dme.hcmut.edu.vn ; nvgiap@dme.hcmut.edu.vn Tãm t¾t Tr−íc hÕt, bµi b¸o giíi thiÖu c¸c giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Ó më ngµnh ®µo t¹o C¬ ®iÖn tö hÖ §¹i häc vµ Cao ®¼ng. KÕ ®Õn, bµi b¸o tr×nh bµy mét sè kinh nghiÖm trong ®µo t¹o chuyªn ngµnh C¬ ®iÖn tö hÖ Cao ®¼ng còng nh− hÖ §¹i häc khãa 1997 ®· tèt nghiÖp vµo th¸ng 01 n¨m 2002. Abstract First, this paper introduces the preparation periods to found Mechatronics Speciality at both undergraduated and technician level. Then we present our experience in educating students entered in 1997 and have just graduated in January 2002. 1 C¬ ®iÖn tö - Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn N¨m 1967, kü s− ng−êi NhËt tªn lµ Yaskawa ®Æt ra thuËt ng÷ “Mechatronics” − “C¬ ®iÖn tö”. §ã lµ sù kÕt hîp gi÷a tõ “Mecha” (mechanism) vµ “tronics” (electronics). N¨m 1971, c«ng ty cña «ng ®· ®¨ng ký ®éc quyÒn thuËt ng÷ nµy. Tuy nhiªn, ®Ó ®−îc sö dông réng r·i, n¨m 1982 Yaskawa quyÕt ®Þnh phæ biÕn thuËt ng÷ ®ã. Do tÝnh bao qu¸t cña vÊn ®Ò mµ ng−êi ta ®· ®−a ra nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ “C¬ ®iÖn tö”. Vµ do ®Æc tr−ng cña tõng ph©n ngµnh mµ mçi ®Þnh nghÜa chØ nhÊn m¹nh ®Õn mét khÝa c¹nh chuyªn biÖt cña ngµnh. “C¬ ®iÖn tö lµ sù kÕt hîp gi÷a c¬ khÝ, ®iÖn tö vµ ®iÒu khiÓn nhê m¸y tÝnh trong viÖc thiÕt kÕ vµ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm” lµ ®Þnh nghÜa ®−îc nhiÒu nhµ khoa häc thõa nhËn. §Õn nay, C¬ ®iÖn tö ®· ph¸t triÓn qua ba giai ®o¹n. Giai ®o¹n ®Çu t−¬ng øng víi nh÷ng n¨m mµ thuËt ng÷ “C¬ ®iÖn tö” xuÊt hiÖn. Trong suèt thêi gian nµy nh÷ng ngµnh cã trong hÖ thèng C¬ ®iÖn tö ph¸t triÓn cßn kh¸ ®éc lËp vµ riªng lÎ. Vµo ®Çu nh÷ng n¨m 80, cã sù kÕt hîp chÆt chÏ h¬n gi÷a c¸c ngµnh kü thuËt t¹o thµnh c¸c liªn ngµnh, vÝ dô nh− ngµnh quang ®iÖn (sù kÕt hîp gi÷a quang häc vµ ®iÖn tö). Kh¸i niÖm ®ång thêi thiÕt kÕ phÇn cøng vµ phÇn mÒm còng ra ®êi trong giai ®o¹n nµy. Tuy nhiªn, C¬ ®iÖn tö chØ thËt sù ph¸t triÓn vµo ®Çu nh÷ng n¨m 90. Trong thêi gian nµy, ®iÒu ®¸ng ®−îc ®Ò cËp lµ sù gia t¨ng viÖc sö dông m¸y tÝnh th«ng minh trong hÖ thèng C¬ ®iÖn tö. Mét b−íc ph¸t triÓn còng kh«ng kÐm phÇn quan träng kh¸c lµ kh¶ n¨ng thu nhá ®¸ng kÓ cña c¸c linh kiÖn ®iÖn tö vµ nh÷ng c¬ cÊu chÊp hµnh mini. Mét hÖ thèng C¬ ®iÖn tö gåm cã hai bé phËn chÝnh, ®−îc biÓu diÔn ë h×nh 1: HÖ THèNG C¥ §IÖN Tö Trao ®æi th«ng tin HÖ thèng ®iÒu khiÓn HiÓn thÞ LËp kÕ ho¹ch/ TiÕp nhËn §iÒu khiÓn HÖ thèng bÞ C¶m biÕn Thi hµnh ®iÒu khiÓn Qu¸ tr×nh M«i tr−êng bªn ngoµi H×nh 1: HÖ thèng C¬ ®iÖn tö
  2. HÖ thèng bÞ ®iÒu khiÓn lµ mét qu¸ tr×nh nµo ®ã, cã thÓ lµ c¬ khÝ, ho¸ häc, ... Nã liªn l¹c víi m«i tr−êng bªn ngoµi th«ng qua bé phËn c¶m biÕn vµ c¸c c¬ cÊu chÊp hµnh. HÖ thèng ®iÒu khiÓn gåm ba hÖ thèng con lµm nhiÖm vô thu nhËp th«ng tin, hiÓn thÞ th«ng tin, lËp kÕ ho¹ch vµ ®iÒu khiÓn. §©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt vµ còng chÝnh lµ ®iÓm m¹nh cña hÖ thèng C¬ ®iÖn tö. HÖ thèng ®iÒu khiÓn thu nhËn th«ng tin tõ c¸c c¶m biÕn råi truyÒn ®Õn m¸y tÝnh. ë ®©y c¸c ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n th«ng minh ®−îc khai th¸c mét c¸ch tèi ®a, vËn dông linh ho¹t c¸c quy t¾c vÒ xö lý, m¹ng trÝ tuÖ, logic mê, ... ®Ó ra quyÕt ®Þnh cho hÖ thèng bÞ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng. Ngµnh C¬ ®iÖn tö còng ®−îc giíi thiÖu réng r·i trªn nhiÒu t¹p chÝ vÝ dô nh−: Mechatronics, Mechatronics Design,.... C¸c héi th¶o khoa häc vÒ lÜnh vùc nµy th−êng xuyªn ®−îc tæ chøc ë nhiÒu quèc gia. Mét héi nghÞ ®−îc nhiÒu nhµ khoa häc trªn thÕ giíi quan t©m lµ: “Héi nghÞ quèc tÕ vÒ nh÷ng thµnh tùu míi nhÊt trong lÜnh vùc C¬ ®iÖn tö ICRAM '95” ®· diÔn ra tõ ngµy 14-16 th¸ng 8 n¨m 1995 t¹i Thæ NhÜ Kú. Héi nghÞ ®· ®−îc hµng tr¨m nhµ khoa häc vµ nhiÒu hiÖp héi næi tiÕng tõ 34 Quèc gia tham dù: Héi kü s− c¬ khÝ Hoa kú (ASME), Häc viÖn kü thuËt §iÖn−§iÖn tö (IEEE), Liªn ®oµn quèc tÕ vÒ ®IÒu khiÓn tù ®éng (IFAC), Héi Robo NhËt B¶n, Héi c¸c kü s− c¬ khÝ NhËt B¶n (JSME). Vµ míi ®©y nhÊt, héi th¶o Quèc tÕ gi÷a NhËt, Mü vµ ViÖt Nam (RESCCE 2002 - Research and Education in Systems, Computation and Control Engineering) lÇn 3 ®−îc tæ chøc t¹i §µ n½ng ë d¹ng Tr−êng hÌ (Summer School) víi nh÷ng chuyªn ®Ò chuyªn vÒ C¬ ®iÖn tö. §iÒu nµy ®· nãi lªn r»ng C¬ ®iÖn tö ®ang lµ h−íng ph¸t triÓn m¹nh vµ mang tÝnh øng dông c«ng nghiÖp cña c¸c ngµnh C¬ khÝ, §iÖn−§iÖn tö vµ C«ng nghÖ Th«ng tin. Trong t−¬ng lai sÏ cã nhiÒu ngµnh míi mang tÝnh hîp nhÊt nh− C¬ ®iÖn tö. 2 më ngµnh c¬ ®iÖn tö t¹i khoa c¬ khÝ - §¹i häc b¸ch khoa tp.hcm 2.1 Qu¸ tr×nh Tõ n¨m 1993, khi ®æi míi néi dung vµ ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cña nhãm ngµnh C¬ khÝ ®· xuÊt hiÖn mét ngµnh häc míi, ®ã lµ C¬ ®iÖn tö (Mechatronics). Chóng t«i nhËn thÊy ®©y lµ mét ngµnh häc rÊt phï hîp víi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ cña ViÖt Nam nªn ®· ®Ó ý t×m hiÓu víi dù ®Þnh sÏ më ngµnh nµy ë Tr−êng §¹i häc B¸ch Khoa TP.HCM. Trong c¸c n¨m 1994, 1995 ®· cã nhiÒu héi th¶o quèc tÕ, vÒ ®µo t¹o liªn quan ®Õn C¬ ®iÖn tö ®−îc tæ chøc ë nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi. Chóng t«i ®· cã dÞp tham gia nhiÒu cuéc héi th¶o vµ tÝch lòy ®−îc mét sè tµi liÖu h÷u Ých. §Õn th¸ng 10 n¨m 1996, chóng t«i cã c¬ héi lµm viÖc víi c¸c tr−êng ®¹i häc t¹i ¸o nh− §¹i häc Kü thuËt Viªn, §¹i häc Kü thuËt Gas, ®Æc biÖt lµ §¹i häc Linz, n¬i ®· b¾t ®Çu ®µo t¹o Kü s− C¬ ®iÖn tö tõ n¨m 1990. Th¸ng 5 n¨m 1997, Tr−êng ®· cö mét ®oµn tham quan vµ t×m hiÓu ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ë c¸c tr−êng §¹i häc ë Th¸i Lan vµ Singapore, vµ ®Æc biÖt quan t©m ®Õn ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o Cao häc cña ViÖn c«ng nghÖ ch©u ¸. §©y lµ n¨m ®Çu tiªn triÓn khai ngµnh häc nµy. T¹i ®©y ®oµn ®· thu thËp ®−îc mét sè tµi liÖu c¬ b¶n vÒ ngµnh häc. ë Singapore ®oµn còng ®· tham quan c¬ së vËt chÊt vµ lµm viÖc víi 3 tr−êng gåm §¹i häc Kü thuËt Nanyang (NTU), §¹i häc Quèc gia Singapore (NUS) vµ Tr−êng Cao ®¼ng Nanyang Polytechnic. Cuèi n¨m 1997, Tr−êng thµnh lËp nhãm chuÈn bÞ dù ¸n gåm 6 thµnh viªn lµ ®¹i diÖn tõ c¸c Khoa nh− C¬ khÝ, §iÖn-§iÖn tö, C«ng nghÖ th«ng tin vµ Phßng ®µo t¹o, Phßng Qu¶n lý Khoa häc sau §¹i häc. Nhãm ®· häp bµn nhiÒu lÇn vµ ph©n c«ng phô tr¸ch biªn so¹n ®Ò c−¬ng c¸c m«n häc. V× lµ ngµnh ®µo t¹o liªn ngµnh nªn phÇn khèi kiÕn thøc c¬ b¶n còng rÊt kh¸c so víi ch−¬ng tr×nh hiÖn cã. N¨m 1998, chóng t«i ®· ®¨ng ký mét ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cÊp tr−êng vÒ x©y dùng ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ngµnh C¬ ®iÖn tö. Th¸ng 12 n¨m 1998, Héi ®ång khoa häc ®· th«ng qua ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o nµy.
  3. Th¸ng 1 n¨m 1999, Gi¸m ®èc §¹i häc Quèc gia TP.HCM ra quyÕt ®Þnh më ngµnh C¬ ®iÖn tö, b¾t ®Çu tuyÓn sinh tõ khãa 2000 víi chØ tiªu lµ 80 sinh viªn. 2.2 TriÓn khai ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o ngµnh C¬ ®iÖn tö Qua tham quan vµ t×m hiÓu nhiÒu tr−êng ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi, chóng t«i thÊy c¸c c¸ch tiÖm cËn vµ triÓn khai rÊt kh¸c nhau: − NhiÒu tr−êng b¾t ®Çu b»ng viÖc thªm vµo ch−¬ng tr×nh häc cña sinh viªn C¬ khÝ c¸c chuyªn ®Ò riªng ®Ó ®µo t¹o kü s− C¬ ®iÖn tö. − Mét sè tr−êng kh¸c l¹i b¾t ®Çu b»ng viÖc më ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o hÖ Cao häc tr−íc ®Ó ®Þnh h−íng v× hä cho r»ng víi ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o kü s− ®· häc th× chØ cÇn häc thªm mét sè m«n Cao häc n÷a. − Cßn l¹i ®a sè c¸c tr−êng th× b¾t ®Çu ®µo t¹o tõ hÖ kü s−. Chóng t«i còng b¾t ®Çu tõ viÖc ®µo t¹o hÖ kü s− nh−ng l¹i kh«ng ®îi triÓn khai cho khãa 2000 v× nh− vËy ph¶i ®Õn n¨m häc 2002-2003 sè sinh viªn nµy míi vµo häc chuyªn ngµnh. Chóng t«i ®· cã c¸ch tiÖm cËn kh¸c: h−íng dÉn mét sè sinh viªn khãa 1995, 1996 (tèt nghiÖp n¨m 2000, 2001) thùc hiÖn nh÷ng ®Ò tµi cã liªn quan nh− thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o c¸c m« h×nh thÝ nghiÖm vÒ C¬ ®iÖn tö, x©y dùng mét chuyªn ngµnh ®µo t¹o C¬ ®iÖn tö thuéc nhãm ngµnh C¬ khÝ vµ triÓn khai cho §¹i häc chÝnh qui khãa 1997 cïng víi Cao ®¼ng khãa 1998 mang tÝnh tiªn phong ®Ó tÝch lòy kinh nghiÖm. TÊt nhiªn, kÕ ho¹ch ®µo t¹o ch−a ®−îc hoµn h¶o nh− mong muèn ë kÕ ho¹ch ®µo t¹o khãa 2000 nh−ng ®· cã mét sè h¹n chÕ, khiÕm khuyÕt ®−îc nhËn ra vµ ®©y lµ b−íc chóng t«i chuÈn bÞ dÇn chu ®¸o h¬n. Mét sè m«n thªm vµo ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o nh−: Kü thuËt ®iÖn tö n©ng cao, Tin häc n©ng cao, §iÒu khiÓn b»ng biÕn tr¹ng th¸i, ThiÕt kÕ hÖ thèng C¬ ®iÖn tö, §å ¸n m«n häc ThiÕt kÕ hÖ thèng C¬ ®iÖn tö. 3 Mét sè kÕt qu¶ Khoa C¬ khÝ Tr−êng §¹i häc B¸ch Khoa TP.HCM ®· ®µo t¹o ®−îc kü s− chuyªn ngµnh C¬ ®iÖn tö víi sè l−îng nh− sau: Khãa 1997 ®ît 1: 23 kü s− Khãa 1997 ®ît 2: 28 kü s− Khãa 1998 : chuÈn bÞ h−íng dÉn tèt nghiÖp 70 sinh viªn §· tuyÓn sinh ba khãa chÝnh thøc cña ngµnh C¬ ®iÖn tö hÖ §¹i häc chÝnh qui lµ khãa 2000, 2001, 2002 vµ hÖ cao ®¼ng tõ khãa 2000. T×nh h×nh tuyÓn sinh cho thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña viÖc më ngµnh C¬ ®iÖn tö, thÓ hiÖn ë viÖc ®iÓm chuÈn cña ngµnh ®· dÇn ®−îc n©ng cao, tõ xÕp thø 5 trong tæng sè 15 ngµnh cña tr−êng trong ®ît tuyÓn sinh n¨m 2000, ®Õn n¨m 2001 ®iÓm chuÈn chØ xÕp sau ngµnh C«ng nghÖ th«ng tin. Ngoµi ra, ngµnh C¬ ®iÖn tö lµ mét trong 12 ngµnh ®µo t¹o hîp t¸c víi Ph¸p, ®· tuyÓn ®−îc 3 khãa víi sè sinh viªn mçi khãa lµ 20. §©y lµ c¬ héi ®Ó hîp t¸c ®µo t¹o, x©y dùng ®éi ngò c¸n bé, x©y dùng c¬ së vËt chÊt cho ngµnh. C¬ ®iÖn tö lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®µo t¹o míi nh−ng ®· thu hót ®−îc nhiÒu sinh viªn. Sinh viªn tá ra rÊt say mª víi ngµnh nµy, nhÊt lµ ®−îc khuyÕn khÝch vµ ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn thÓ hiÖn qua m« h×nh khi thùc hiÖn c¸c ®å ¸n m«n häc, luËn v¨n tèt nghiÖp. ViÖc nµy ®· t¹o ®−îc sù phÊn khÝch trong häc tËp vµ t¹o c¬ héi tiÕp xóc thùc tÕ cho sinh viªn. Song song víi viÖc häc tËp vµ nghiªn cøu khoa häc, sinh viªn ngµnh C¬ ®iÖn tö cßn tÝch cùc tham gia c¸c cuéc thi bæ Ých ®Ó trau dåi thªm kü n¨ng nh− thµnh lËp 2 ®éi tham gia cuéc thi S¸ng t¹o robot ViÖt Nam mang tªn “Chinh phôc ®Ønh Phanxip¨ng” cïng tranh tµi víi 15 ®éi tõ c¸c khu vùc kh¸c trong c¶ n−íc vµ c¶ hai ®Òu n»m trong sè 8 ®éi vµo vßng chung kÕt, kÕt qu¶ mét ®éi ®¹t gi¶i nh×. Vµ hiÖn t¹i Bé m«n C¬ ®iÖn tö ®ang tæ chøc cuéc thi “Vßng ®ua C¬ ®iÖn tö”, më réng cho nhiÒu ®èi t−îng trªn ®Þa bµn TP.HCM, dù kiÕn vßng chung kÕt sÏ diÔn ra vµo th¸ng 10 n¨m 2002.
  4. 4 Ph−¬ng h−íng s¾p tíi §Ó n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o nguån nh©n lùc C¬ ®iÖn tö phôc vô s¶n xuÊt, chóng t«i − dù ®Þnh tham kh¶o thªm c¸c ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cña c¸c tr−êng kh¸c trong n−íc ®Ó cã nh÷ng chØnh lý cho ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cña m×nh. Duy tr× viÖc qu¶n lý Më ®èi víi phßng thÝ nghiÖm ®Ó sinh viªn cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc − víi c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc häc tËp, thÝ nghiÖm vµ nghiªn cøu. Víi c¬ së vËt chÊt hiÖn t¹i, sè l−îng tuyÓn sinh cho tíi n¨m 2005 sÏ kh«ng t¨ng. − Cuèi n¨m 2003 më hÖ ®µo t¹o cao häc − 5 kÕt luËn 5.1 NhËn xÐt Sù ra ®êi cña ngµnh C¬ ®iÖn tö t¹i Khoa C¬ khÝ thuéc Tr−êng §¹i häc B¸ch Khoa − TP.HCM cïng víi sù m¹nh d¹n, tù tin më ngµnh sím h¬n dù ®Þnh lµ mét quyÕt ®Þnh kÞp thêi, s¸ng suèt, bëi Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· x©y dùng xong vµ s¾p c«ng bè ch−¬ng tr×nh khung Gi¸o dôc ®¹i häc khèi ngµnh Khoa häc C«ng nghÖ vµo th¸ng 4 n¨m 2002, trong ®ã cã ngµnh C«ng nghÖ C¬ ®iÖn tö. C¸c hÖ ®µo t¹o cña ngµnh C¬ ®iÖn tö rÊt ®a d¹ng, tõ Cao ®¼ng, §¹i häc ®Õn Cao häc, vµ − hîp t¸c víi Ph¸p ®µo t¹o kü s− chÊt l−îng cao, më líp ë c¸c ®Þa ph−¬ng vïng Nam Bé, ... ®¸p øng ®−îc nh÷ng nhu cÇu häc tËp kh¸c nhau cña nhiÒu ®èi t−îng. C¸ch tiÖm cËn tõ chuyªn ngµnh ¸p dông ngay tõ khãa 1997 lµ mét b−íc ®i hîp lý ®Ó − tÝch lòy kinh nghiÖm, chuÈn bÞ vÒ c¬ së vËt chÊt vµ ®éi ngò c¸n bé cho b−íc chuyÓn sang liªn ngµnh tõ khãa 2000. 5.2 KiÕn nghÞ Ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh C¬ ®iÖn tö − cã tr×nh ®é, tõ nghiªn cøu sinh, cao häc, ®¹i häc ®Õn cao ®¼ng vµ c¶ c«ng nh©n hay ®µo t¹o l¹i, .... Th−êng xuyªn tæ chøc héi th¶o ®Ó trao ®æi kinh nghiÖm trong c«ng t¸c ®µo t¹o. −
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2