Nhạc sĩ Phú Quang

Chia sẻ: Pham Minh Tân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

235
lượt xem 47
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhạc sĩ Phú Quang là một trong số những nhạc sĩ mà tên tuổi của họ gắn liền với những ca khúc tuyệt vời về Hà Nội. Những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Phú Quangnhư Em ơi, Hà Nội Phố, Hà Nội ngày trở về, Mơ về nơi xa lắm và Im Lặng Đêm Hà Nội. Anh cũng đã phổ nhạc cho rất nhiều những bài thơ, tạo nên những bài hát đẹp, mang những ngôn ngữ đời thường vào âm nhạc của mình rất thành công....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhạc sĩ Phú Quang

www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Ban D án Hà N i Tôi Yêu ® HDINVESTMENT.JSC Đ i L 1000 năm Thăng Long – Hà N i Ch u trách nhi m: Đinh Ti n Hoàng | Biên t p: Bùi Quang Tú | Hi u ñính: Ph m Văn Hi p 2010 1 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Hà N i luôn là m t ñ a danh văn hóa, kinh t , chính tr c a c nư c. Tìm hi u các thông tin v kinh t , văn hóa, gi i trí….c a Hà N i luôn là m t nhu c u thi t y u c a nhi u t ng l p nhân dân. Bên c nh ñó, năm 2010 là năm quan tr ng, v i r t nhi u nh ng d p l k ni m l n, ñ c bi t là ñ i l 1000 năm Thăng Long. Đây là m t c t m c văn hóa, l ch s ñư c quan tâm c a c trong và ngoài nư c. Đó chính là lí do chúng tôi l a ch n ch ñ v Hà N i ñ ñ nh hư ng n i dung cho d án chu i website Hà N i. D án chu i website v Hà N i mang tên Hà N i Tôi Yêu ñư c công ty CP ĐT Hoàng Đ t tri n khai th c hi n t tháng 2 năm 2010. V i nh ng n l c, tâm huy t và tình yêu dành cho Hà N i, các thành viên ban d án ñã cho ra nh ng s n ph m văn hóa gây ñư c n tư ng v i ñ c gi yêu Hà N i. Đ i L 1000 năm Thăng Long ñang ñ n r t g n, d án cũng ñang ñi vào giai ño n g p rút hoàn thành ñ hòa chung không khí c a ngày Đ i L . D án là m t b c tranh t ng th , ñi t nh ng s ki n g n v i Đ i L , cũng như nh ng góc sâu trong tâm h n Hà N i, nh ng n p s ng, nh ng c m xúc c a ngư i Hà N i. Bên c nh vi c xây d ng và hoàn thi n chu i website v Hà N i, Ban d án còn cho ra m t nh ng n ph m v Hà N i. Chúng tôi ñã dành nhi u tâm huy t ñ xây d ng T sách Hà N i v i nh ng n ph m ñi n t ñư c t ng mi n phí cho quý b n ñ c. Chúng tôi hi v ng nh ng tâm huy t này s mang l i cho quý b n ñ c yêu Hà N i nh ng ñi u thú v . Tư li u chúng tôi s d ng ñ th c hi n nh ng n ph m này hoàn toàn ñư c sưu t m và biên t p t các ngu n trên Internet nên không tránh ñư c nh ng thi u sót. M t s tư li u do l y các ngu n th c p, nên chúng tôi không th trích d n ngu n ñ y ñ . Chúng tôi mong nh n ñư c s thông c m t các tác gi . Xin chân thành c m ơn và mong nh n ñư c nh ng góp ý t phía b n ñ c! Ban d án 2 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang là m t trong s nh ng nh c sĩ mà tên tu i c a h g n li n v i nh ng ca khúc tuy t v i v Hà N i. Nh ng bài hát n i ti ng c a nh c sĩ Phú Quangnhư Em ơi, Hà N i Ph , Hà N i ngày tr v , Mơ v nơi xa l m và Im L ng Đêm Hà N i. Anh cũng ñã ph nh c cho r t nhi u nh ng bài thơ, t o nên nh ng bài hát ñ p, mang nh ng ngôn ng ñ i thư ng vào âm nh c c a mình r t thành công. Em ơi, Hà N i ph là m t trong nh ng bài hát như v y. Bài hát Em ơi, Hà N i ph b t ñ u b ng ti ng g i tha thi t: Em ơi, Hà N i ph ! Ta còn em mùi hoàng lan, ta còn em mùi hoa s a...Ta còn em m t màu xanh th i gian, m t chi u phai tóc em bay... Ngư i ngh sĩ lang thang haòi trên ph , ch t hoàng hôn v t bao gi ... Âm nh c Phú Quang có m t phong cách r t ñ c ñáo và riêng bi t và chính nét ñ c bi t y ñã khơi d y ñư c c m xúc c a ngư i nghe! Th mình vào âm nh c Phú Quang m i ngư i trong chúng ta có th c m nh n ñư c cái ñ p và tình yêu t chính cu c s ng xung quanh. Nh c sĩ có tâm s : L n ñ u tiên khi tôi chuy n vào thành ph H Chí Minh, tôi ñã nh Hà N i quay qu t ñ n n i tôi ñã ph i quay tr l i Hà Thành.. Nh l is ra ñ i c a Em ơi, HÀ N i ph !, nh c sĩ nói: Chính vào lúc n i nh Hà N i trong tôi tr nên da di t hơn bao gi h t thì nhà thơ Phan Vũ có ñưa cho tôi m t bài thơ v Hà N i dài m t trăm dòng. Anh Phan Vũ nói v i tôi r ng tôi có th t o ra m t bài hát r t ñ p t nh ng ý thơ c a 3 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang anh. Khi nó tr thành m t bài hát thì nó không còn gi ng hoàn toàn như bài thơ c a anh Phan Vũ. M c d u v y anh Phan Vũ ñã nói, âm nh c ñã làm ñ p thêm cho thơ c a anh. Nh c sĩ Phú Quang sinh năm 1949 và vi t tác ph m ba-lát ñ u tiên c a mình Ni m Tin cho cello và piano năm 1967 khi nh c sĩ 18 tu i. Nh c sĩ nói mình may m n hơn nhi u ngư i khi ñư c h c nh c năm m i 7 tu i. Nh c sĩ t t nghi p Nh c vi n Hà N i năm 17 tu i và sau này tr thành nh c trư ng ch huy giàn h p xư ng, ti p t c h c sáng tác và lí lu n âm nh c. Ki n th c âm nh c c a nh c sĩ, ni m ñam mê âm nh c và nh ng c g ng không ng ng ngh trong su t 40 năm qua ñã mang l i s thành công cho nh c sĩ. Đ vi t ñư c các bài hát, Phú Quang cũng ñã sáng tác nhi u cho các lo i hình am nh c khác, như nh c phim và nh c k ch, nh c giao hư ng. Nh c sĩ cũng ñã cho ra ñ i nhi u album bao g m Cho m t ngư i tình xa, Chuy n bình thư ng cu i cùng, V l i ph xưa, Đi u gi n d . Nh c sĩ Phú Quang nói r ng m i l n khi anh tr v thành ph quê hương, trái tim luôn b lay ñ ng d d i khi ch ng ki n nh ng gi t nư c m t rơi trên khé m t nh ng ngư i khán gi . V i anh, ñó là món quà, là s thành công l n nh t dành cho anh Bài hát Em ơi, Hà N i ph ñã l t t ñư c tình yêu v i th ñô c a nh c sĩ Phú Quang - nhà phê bình âm nh c Vũ T Lân nói. Bài hát có m t m t giai ñi u nh nhàng và trong sáng, sâu l ng nhưng không bu n. Ta còn em hàng ph cũ rêu phong, và t ng mái ngói xô nghiêng, nao nao k ni m...: Theo ti n sĩ Vũ T Lân, ñó chính là cái tâm ñi m c a bài hát và chính nó ñã toát lên tình c m sâu l ng c a nh c sĩ. Đây là m t bài hát r t ñ p v Hà N i. Tình yêu c a Phú Quang v i t ng con ñư ng, góc ph , nh ng hàng cây, ánh sáng và âm thanh ñ c trưng c a Hà N i. Hà N i ñã và ñang thay ñ i r t nhi u t m t thành ph trong chi n tranh sang, tr thành m t nơi trung tâm sinh s ng, buôn bán, ñ ng văn hóa t p n p. Cu c s ng c a ngư i Hà N i thay ñ i nhanh chóng, tuy nhiên ít nh t trong âm nh c Phú Quang v n còn có m t Hà N i tĩnh l ng, nh nhàng và l ng m n. 4 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang T s c a Phú Quang T xưa t i nay trư c báo chí tôi chưa bao gi nói d i, ch có ñi u là tôi ñã ti t l bao nhiêu ph n trăm s th t mà thôi. Vòng xoay cu c s ng Tôi có th nh n c b a trưa và b a t i nhưng không th làm gì, k c hút m t ñi u thu c n u không ăn sáng. Sau ñó vui nh t là ñư c ng i cafe v i b n bè, nh t là v i nh ng ngư i b n có ngh nghi p khác mình. B i chính h tôi khám phá ñư c nhi u ñi u m i l . Thí d như nhi u doanh nhân mà tâm h n h còn ngh sĩ hơn nhi u ngư i ñang "hành ngh " ngh sĩ. Th i gian còn l i c a bu i sáng tôi th mình hoàn toàn vào vòng quay c a cu c "mưu sinh" - Nh ng cu c hò h n làm ăn - nh ng món n công vi c ph i tr - nh ng toan tính cho nh ng ngày "làm ăn" k ti p. Mư i hai gi trưa là gi riêng c a tôi: có th là m t cu c nh u nh t v i b n bè có th ăn cơm v i v con... Có th và có th ... Bu i chi u trong căn phòng làm vi c c a mình, tôi có th ñ c sách, nghe nh c, xem phim... ho c sáng tác trong tâm tr ng: không bi t mình ñang ñâu? Sài Gòn hay Hà N i? Và c quay lưng l i v i vòng quay ñiên ñ o c a "cu c mưu sinh". Thông thư ng bu i t i n u có th tôi luôn t ch i các l i m i c a b n bè ñ c g ng v nhà ăn cơm l y ñi m v i v con. Tôi thư ng ñi ng vào gi a ñêm (12h ñ n 6h sáng hôm sau). Tôi ng ít, ñơn 5 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang gi n vì ñ i s ng quá ng n mà lòng ham mu n c a tôi thì quá nhi u - Đó là m t ngày c a tôi. Th i gian sáng tác B t kỳ m i nơi và m i lúc n u tôi c m th y h ng thú. Vi c ng i trư c máy vi tính, ch là công vi c c a ngư i thư ký: chép l i nh ng gì ñã nghĩ. Tôi cũng ch ng bao gi treo trư c c a nhà m t bi n nh : "B n sáng tác không ti p khách". N u là b n tôi, tôi có th dành th i gian cho h b t c gi nào. Và tình yêu Tôi không tin ngư i nào ñây không yêu mà có th sáng tác ñư c nh ng tác ph m ñích th c v tình yêu. S gi d i luôn luôn ñư c che ñ y tinh vi nhưng không th che d u mãi ñư c. T t c nh ng bài hát v tình yêu c a tôi t t nhiên ph i xu t phát t m t tình yêu th t nhưng nó ph i ñư c k t h p v i trí tư ng tư ng và ư c mơ c a ngư i sáng t o. Tôi không có kh năng vi t v nh ng ñi u tôi không xúc ñ ng. B i v y v i nh ng bài hát theo ñơn ñ t hàng, kh năng c a tôi luôn ñ ng h ng chót. Trư c ñây tôi cũng nh m m t ñ có m t s ti n vì cu c mưu sinh, bây gi có l tôi già nên khó tính, thà ñói hơn m t chút ñ làm ñư c vi c mình thích. Bây gi tôi v n vi t như ñã vi t, nhưng tôi ch n th i ñi m phù h p ñ trình làng nh ng tác ph m c a mình. Ngôn ng trong ca khúc M i ngư i có m t gi ng ñi u c a riêng mình. T nh ñ n gi tôi v n quan ni m: tôi ch có th ñ n v i ngư i mình yêu b ng chính gi ng ñi u và gương m t c a mình. Không bao gi tôi nh m t gã ñàn ông ñ p trai ñ n hôn h ngư i yêu c a mình cho dù cô ta có 6 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang th không ch p nh n tôi. Sáng tác v a là ngh , v a ñ ch ng bu n? Năm 17 tu i tôi b rơi vào n i kh ng ho ng l n, và lúc ñó, ñ gi i quy t ñư c b t c tôi c n m t "l i" ñ x ra và tôi ñã tìm th y ñư c "l i" trong vi c sáng tác. Bây gi tôi hi u r ng, tôi s g n bó v i nó su t cu c ñ i cho dù tr i qua không ít nh c nh n ñau ñ n. Còn v i m t Làm sao không thích m t ñư c cho dù bi t r ng nó s ñ -m t. M t cho b t cái x u và tôn lên nhi u cái ñ p. M t ngư i ñúng m t cho ta c m giác d ch u, còn quá m t thì khi n ta t c cư i. Dù tr ng thái nào cũng ñem l i ni m vui. Tôi thích m c ñ p nhưng hơi b i, không thích nh ng gì quá ch i chu t, quá c u kỳ. V tôi hoàn toàn tôn tr ng s thích cá nhân c a tôi. Còn tôi, ñôi khi cũng "can ñ m" góp ý ñôi l i v i v . Thú vui l n nh t? T nh tôi luôn mơ ư c: sau ki n th c là s giàu có ñ rong chơi kh p nơi, nhìn ng m, h c h i và c m nh n cu c ñ i. Nhưng cho ñ n nay ñi u ñó v n ch là mơ v nơi xa quá. Ph i chăng, b i vì tôi là ngư i có lòng ham mu n quá ñáng. Sáng tác- mưu sinh - rong chơi. Cu i cùng "r i cũng v l i ph xưa, v trong mùa thu b i h i làm mưa, l i v ng. R i cũng v l i ph quen, v trong tình yêu d u dàng". L i bài hát m i nh t V l i ph xưa - sáng tác trong m t bu i chi u mưa ng i ven sông H ng u ng rư u cùng b n bè và nh 7 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: Ngư i con c a Hà N i, ngày tr v Ngư i con c a Hà N i, ngày tr v như thiên s ñã hoàn thành s m nh. N i ni m canh cánh, p t cõi xưa v ng v "Anh v n ch nh ng ñi u chưa t i. Anh khát khao khát khao bình yên gi a gió gào…" gi ñây ñã có m t k t thúc có h u. Ông còn mong gì hơn n a?! Ch ng ph i vô tình, Phú Quang ñư c m nh danh là nh c sĩ c a Hà N i, b i ông ñã sáng tác nhi u bài v Hà N i và nh ng bài c a ông mang ñ m d u n, phong v Hà thành. Ông kh c kho i v m t Hà N i êm ñ m nh bé là nh ng câu ca không bao gi cũ. Ngư i yêu nh c, yêu Hà N i có th th y ngay ñư c “phong v Hà thành” qua nh ng ca khúc c a Phú Quang như “Em ơi Hà N i Ph ”, “Lãng ñãng chi u ñông Hà N i”, “Chi u ph Tây H ”, “N i nh mùa ñông”, “Khúc mùa thu”... Đó là hương hoa s a, ph c m c tr m, t ng hàng cây góc ph , lác ñác lá thu vàng rơi, cơn mưa nh ch t ñ n mùa h …T t c , vư ng v t mang hơi th c a m t Hà N i xa xưa quá vãng… S cu n hút kỳ l trong giai ñi u, câu ca ám nh, b n cũng như tôi có th rong ru i hàng gi trên t ng con ph ñ say sưa c m nh n "m t Hà N i ngây ng t n ng, m t Hà N i run run heo may", hay thơ th n nu i ti c "gió mùa ñông b c se lòng, chút lá thu vàng ñã r ng chi u nay cũng b ta ñi"… Còn trong tình yêu, ông ñã nói h tâm tr ng c a không ít ngư i b ng nh ng l i ca gi n d nhưng cũng th t tinh t : "Dù mai ngày cách xa mãi mãi di u kỳ là tình yêu chúng ta. Và ta bi t m t ñi u th t gi n d . Càng xa em ta càng th y yêu em"… 8 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang H n, ñ nh m nh ñã an bài cho ông, khi sinh ra ñ tr thành nh c sĩ c a Hà N i. Ngư i nh c sĩ r i ñ t m vào thành ph mang tên Bác ñ l p nghi p, nhưng v n quay qu t v nơi mình l n lên trên ph Khâm Thiên cùng bao k ni m th i thơ u. Ông tr i lòng vi t: "Năm nào cũng v y, cu i thu ñ u ñông tôi l i tr v Hà N i, ñ nói l i yêu thương và t bày n i nh b ng ñêm nh c c a chính mình. Trong tôi, Hà N i là n i nh thi t tha, như m t dòng sông không ng ng ch y, lúc êm ñ m, lúc l i c n cào con sóng. Không hi u sao càng có tu i tôi càng nh nhung nh ng ngày thơ u c a mình. Hà N i ngày tôi còn bé ñ p và yên bình bi t bao. Tôi v n thư ng cùng b n bè chơi th i búp lá ña, b t d b vào ng bơ và xem ch i d . Tôi ñã l n lên b ng nh ng k ni m c a thành ph m t th i bom ñ n. Th i trai tr c a tôi thu c v Hà N i. M i tình ñ u c a tôi cũng thu c v Hà N i. y là ngư i b n gái trong tr o th m l ng dành bánh mỳ lu c cho tôi m i sáng. R i chúng tôi ñi qua ñ i nhau… R i phút ng p ng ng ñ u tiên y tr thành k ni m. Và Hà N i là nơi c t gi quá kh d u dàng c a cu c ñ i". "Cu c ñ i là dòng sông ch a ñ y ngh ch lý" l i bài hát trong âm nh c c a ông như ñã v n vào ñ i ông. Yêu tha thi t Hà N i ñ n v y mà Phú Quang ra ñi, ch n Sài Gòn ñ s ng, ñ l p nghi p. Dù s ng trong ph n hoa ñô h i, ông v n không th quên vùng ñ t ngu n c i, vùng ñ t c a m t ph n ñ i có bóng dáng ngư i m hi n, cùng nh ng m i tình dang d . Nh y c m quá chăng?! T ch t trong ông luôn là n i cô ñơn b m sinh ñeo bám. Ngư i nh c sĩ ñành nương vào âm nh c, ñ th n th c n i lòng. Hà N i chính là không gian màu m ñ ông có th th a thê khóc cư i, giăng m c tình c m. Ông dành vi t l i 30% trong s ca khúc c a mình. M nh ñ t văn chương không ñ r ng ñ ông t i n i thi u h t mênh mông, b ng dưng như cơ duyên, t ng ý thơ c a thi sĩ ñã g i lên trong ông nh ng b n tình ca lãng m n và sâu l ng. Ngư i nh c sĩ tài hoa ñã phù phép ñ bi n bài thơ thành l i ca réo r t có ti ng, có hình, và nh ng tình khúc b t h ra ñ i: “D khúc”, “Đâu ph i b i mùa thu”, “Tình khúc 24”, “Dòng sông không tr l i”, “Mơ v nơi xa l m”, “Mùa thu và em”… Tâm h n ñ ng ñi u c a thi sĩ và nh c sĩ cùng b t nh p, h tr thành tri k trong âm nh c và ñôi khi c ngoài ñ i. Ch th mà ông tâm s , n a th k g n bó v i n n âm nh c nư c nhà, nhưng ông ch có b n thân trong gi i nhà thơ, nhà văn, h a sĩ còn ñ ng trong ñám ñông nh c sĩ, ông c m th y mình bơ vơ, l c lõng… Ngư i nh c sĩ c a nh ng b n tình ca trong sáng, lãng m n, có vô kh i n i ni m u u t ch t ch a trong lòng. Ngay t khi còn là c u bé con ñã b gán cho cái t i ch l y gì làm t t ñ p là kiêu ng o và khinh ngư i, ñ ph n ñ i sau ñ y là chu i ngày "bi k ch v lòng tin" ñeo ñ ng ñ n t n 9 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang gi . Đ nói v i cu c ñ i, v i chính mình, ông tr i lòng vi t nh ng câu tê tái th này: "17 tu i. Trong n i b c xúc ñ n tuy t v ng c a tâm trí, trong s chao ñ o c a lòng tin tôi ñã vi t tác ph m âm nh c không l i ñ u tiên. Vi t ào ào như m t gã khùng. B t ch p nh ng ñ nh ki n, nh ng ràng bu c c a nh ng thói quen h n lên t cu c ñ i. Tôi vi t ñ vơi ñi nh ng d n v t t ng ñêm b i m t ñ i s ng thi u may m n và quá nhi u éo le". Đó chính là nh c ph m ballats "Ni m tin" vi t cho violonxen và piano vào năm 1967. Ngay khi nh c ph m này ra ñ i, ñã kh ng ñ nh ñư c v th c a c u bé Phú Quang trong làng nh c. Phú Quang k , ngày thơ bé ông ñã khóc dư i s tàn nh n c a ñ ng lo i. "Mày là ñ a tr hư. Mày kiêu ng o. Mày ích k . Mày s ng bi t l p và không hòa ñ ng. Mày không ñư c ñi ñâu h t…" không ch m t l n ngư i ta ñã ñ t ng y th vào ñ u m t ñ a tr . S là, năm 14 tu i c u bé Phú Quang vi t ñơn xin ñi nư c ngoài h c nh c, tiêu chu n trư ng h c có h n, nhưng nhi u ngư i mu n ñi, và ngư i ta ñã gán cho c u t ng ñ y th . Su t nh ng năm trư ng nh c, Phú Quang ñã 7 l n “xu t ngo i... h t” (!?). Nh c sĩ Nguy n Văn Thương nhìn th y c u h c trò có nhi u tri n v ng, ch có lý do gì ñ c u ph i oan u ng th , ông ñã ñ ngh không th ñưa Phú Quang ra xét tuy n, ph i cho ñi nư c ngoài h c nh c. 10 ngày sau, ông quá ñ i ng c nhiên khi nhìn th y c u bé ñang thơ th n ngoài ñư ng: "Ơ! T i sao cháu còn ñây?". C u bé bu n r u: "Cháu không ñư c ñi ñâu, bác ". Th t ra, l n ñó có công văn c Phú Quang ñi h c nh c nư c ngoài, nhưng ai ñó ñã gi u công văn ñi. M t l n khác, x y ra vào l n th 6 ñi h c nư c ngoài h t. Vào h c trư ng nh c, Phú Quang h c l p kèn "cor", th y giáo d y kèn g p c u h c trò b o: "Phú Quang à, n u trò ra nư c ngoài h c nh c th y s r t ng h em". Nhưng, cũng chính ngư i th y này sau 10 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang khi bi t n u Phú Quang không ñi thì mình s ñư c th vào ch ñó, nên trong cu c h p xét tuy n ñã ñ bao nhiêu t i x u xa lên ñ u c u h c trò. Hi u trư ng trư ng nh c, nh c sĩ T Phư c nói v i th y d y kèn: "Anh ñi r i, ai s d y kèn thay anh". Th y giáo d y kèn ch vào Phú Quang "Đây, c u này có tài l m, r t thông minh…". Nghe xong nh c sĩ T Phư c gi n l m b o: "Anh ñã b o th ng bé không có ñ tư cách ñi nư c ngoài thì làm sao th ng bé còn có th ñ ng trên b c gi ng làm th y ñư c"… Sau ñ y, nh c sĩ T Phư c, g p Phú Quang an i: "Bác bi t là cháu ch u nhi u b t công, cháu không có gì ph i s hãi c . Cháu có th không ñư c ñi h c nư c ngoài, nhưng cháu c tin bác ñi, ngư i như cháu d t khoát s thành công...". Cu c ñ i c a ông ñ n 6 l n b "tuyên án t hình" vì căn b nh ung thư. Đã lâu, nh ng ñ t xương kh p tay, lưng c a ông tr i lên nh ng c c th t c ng ng c. Nó lan ra t ng m ng, bác sĩ xác ñ nh ông b căn b nh vô phương c u ch a. Mãi sau này ông m i bi t bác sĩ ñã ch n ñoán nh m. Cu c s ng không yên , nh ng cơn sóng g gh , nh ng ño n l i khúc khu u, ngư i nh c sĩ ñã t a mình vào ngư i tình âm nh c, ñ c u r i tâm h n xanh xao vì bu n phi n. 11 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: “Gã th dân” ch n Hà thành Đùng m t cái ông d t tình v i Hà N i vào Nam sinh s ng, tròn 60 tu i m i quay v nơi chôn rau c t r n. Ông là Phú Quang, ngư i ñư c ca ng i là “nh c sĩ c a Hà N i”. Phú Quang sinh năm 1949, là con út trong gia ñình ñã b y ñ i s ng Hà N i. Năm Phú Quang ra ñ i, m ông ñã 45 tu i. Sinh th i, c là ngư i có trí nh tuy t v i. Phú Quang k : “M tôi thu c làu nh ng Truy n Ki u, Cung oán ngâm khúc, L c Vân Tiên và m ñ c thơ r t hay. Tôi còn nh , h i m i 13 tu i, tôi làm m t câu ñ i treo ngay trên bàn h c: "Ngõ l y l i ñư ng trơ xác pháo/ Nhà hương tàn sàn nát ñào rơi". Kh u khí y tôi có là vì “nhi m” tính cách m tôi có ch b tôi thì khác, vì cho r ng ngư i có kh u khí như th sau này s r t kh …”. Phú Quang có m t tu i thơ “không ñư c ñ p cho l m”. T nh ông ñã n i ti ng là tinh ngh ch và hay gi u c t. M t ñ a tr như v y thư ng s r t cô ñơn b i s th ơ, né tránh c a m i ngư i. Và h n nhiên khi m t ñ a tr vư ng vào bi k ch này s n y sinh nh ng b c xúc v i cu c ñ i, v i con ngư i, Phú Quang cũng v y. Đ n năm 17 tu i (1967) b ng tác ph m âm nh c không l i ñ u tiên cho violoncen và piano mang m t cái tên như là m t d u h i ñ y b c xúc: Ni m tin Phú Quang m i ph n nào gi i thoát ñư c bi k ch, n i th t v ng và nh ng b c xúc v cu c s ng, v con ngư i qua âm nh c. 12 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang Nói như ngôn ng bây gi , tuy g c gác xa xôi ch là “ngư i Hà N i 2” (Sơn Tây – Hà Tây cũ), nhưng Phú Quang, b ng âm nh c ñã dành g n như h u h t tình yêu, tu i tr c a mình cho Hà N i. Th i trai tr c a Phú Quang thu c v Hà N i. M i tình ñ u c a ông cũng thu c v Hà N i. Và nh ng bài hát luôn hư ng v Hà N i… Nhưng n u ch vin vào nh ng th yñ b o r ng Phú Quang là ngư i yêu Hà N i nh t, suy ra Phú Quang cũng là ngư i yêu quê hương nh t thì chưa ñ . Phú Quang còn là m t “gã th dân” c a Hà Thành. “Gã th dân” y, bu i sáng ñi chơi, la cà quán xá, t t p b n bè tán g u, còn bu i chi u và bu i t i chính là lúc ông quay v v i ngôi nhà c a mình, bày ra t t c nh ng gì ñã thu lư m ñư c c a Hà N i trong ngày ñ ñưa vào âm nh c. Đó là t t c nh ng gì thu c v Hà N i. Nào là m t Hà N i ngây ng t n ng, m t Hà N i run run heo may, m t Hà N i ñêm cu i mùa thu trăng l nh m sương, m t Hà N i v i r t nhi u sinh linh m côi trong cây bàng m côi mùa ñông, nóc ph m côi mùa ñông, m nh trăng m côi mùa ñông… Năm 1985, Phú Quang r i Hà vào Sài Gòn. Gi ñây, sau hơn 20 năm xa quê, “dòng sông ñã tr l i” và ng ra nhi u ñi u. Hà N i hay Sài Gòn suy cho cùng cùng ch là tên hai thành ph mà Phú Quang ñã t ng s ng. Không th nói Phú Quang yêu Hà N i hơn hay Sài Gòn hơn, mà m i thành ph ông yêu m t ki u, và th hi n tình yêu c a mình v i thành ph ñó b ng nh ng cách khác nhau mà thôi. 13 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Hà N i v i Phú Quang như m t cô gái mang v ñ p m c, chân phương và luôn ñ y bí n. Ông ñã ph i lòng cô gái, ph i lòng t ng chi ti t trên thân th nàng và ch có th mang theo nàng b ng n i nh , n i ám nh và th m chí là c s ân h n. Ông bu n nhi u nhưng c gi u ni m riêng sâu t n ñáy lòng. Phú Quang b o: Gi ng như ñôi tình nhân yêu nhau, khi ngư i ta úp m t vào nhau r t n ng nàn, say ñ m ñ n không th nghĩ ñư c gì v nhau n a, dù ch là nh ng ñi u r t nh như m t ánh m t, m t n cư i, m t dáng ñi… Ch khi d t kh i nhau r i m i có th nh n ra t ng ñi u nh bé y s ng ñ ng, sâu s c hơn”. Nhưng ch có Hà N i c a cũ xưa m i là như th trong Phú Quang. Còn Hà N i c a Phú Quang ngày tr v này cũng như bao thành ph khác, tràn ng p ñ ăn nhanh, nhan nh n càphê, san sát nhà ngh , khách s n v i nh ng m i tình thoáng ch c… Quy lu t c a cu c s ng là luôn luôn v n ñ ng, nhưng n i nh thì v i ai cũng v y, “muôn ñ i v n th ”, nh t là ngư i ñang yêu, luôn s ng trong tình yêu thì s luôn “mê man trong n i ñ n ñau” nhưng cũng su t ñ i “không th ra ngoài n i nh ”, ch như “con thuy n” m c c n trong nh ng gi c mơ. V y nên, ñôi khi n i nh chính là m t n i d n v t c a con ngư i hay hoài ni m. Ngày còn Sài Gòn, ñã không ít l n Phú Quang ñóng kín c a phòng, b t máy l nh cho rét run ngư i ñ ñư c “ru lòng mình”, ñ “v như mùa ñông ñã v ” b ng cái l nh nhân t o ch vì nh và thèm mùa ñông Hà N i. Và m t ca khúc không có b t kỳ m t ca t nào dính ñ n hai ch Hà N i nhưng khi c t lên ai cũng bi t nh ng ca t y ng n ng n nh ng hình nh v Hà N i, ch t ch a m t tình yêu Hà N i: Dư ng như ai ñi ngang c a/ Gió mùa ñông b c se lòng/ Chi c lá thu vàng ñã r ng/ Chi u nay cũng b ta ñi (N i nh mùa ñông). So v i s phát tri n c a Hà N i thì nh c Phú Quang thi u ñi hơi th c a ñ i s ng ñương ñ i. Nh c c a ông c ñ m ñu i trong hoài ni m v nh ng ngày ñã qua. Nhưng ñó là m t cái t ng riêng c a ông r i. Tình yêu c a Phú Quang dành cho Hà N i là tình c m t nhiên c a con ngư i. Có ngư i h i Phú Quang: Hà N i có gì ñ c bi t, b n thân ông có gì ñ c bi t mà “hai ngư i yêu nhau” ñ n th ? Phú Quang tr l i: Tôi yêu Hà N i vì hai ñi u. Th nh t, Hà N i là quê hương tôi. Tôi là m t ph n c a Hà N i, nên l ñương nhiên như bao ngư i có quê khác, tôi cũng thiên v v i Hà N i. Th n a, tôi là m t th dân c a Hà N i ch không ph i là m t l khách thích n ào thư ng v i vàng lư t qua r i không ngoái ñ u nhìn l i, v i nh ng nh th m “ph nh , ñư ng nh , có gì h p d n ñâu”… Vì tôi quan sát Hà N i 14 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang ñư c k hơn, hi u Hà N i t m hơn ngư i khác, và b i th mà yêu say ñ m. Cái ñ c bi t c a tôi là không có gì ñ c bi t c . Và, ñâu cũng th , có ngư i t t, ngư i x u, có ngư i hào hoa và tài năng ho c ngư i ng n ngơ, kém c i ch không riêng gì Hà N i. Ngư i Hà N i ñư c cho là hào hoa nhưng cái hào hoa theo Phú Quang không có gì là ghê g m, chưa ch c ñã là nh t… Phú Quang phân tích: “Ngày xưa tôi ñ c Đ và ñen (Le Rouge et le Noir) - ti u thuy t ñ u tiên c a Stendhal có m t ño n t a th này: Paris có th sinh ra nh ng con ngư i thanh l ch, hào hoa nhưng t nh l thì có th sinh ra nh ng ngư i có cá tính. Ngư i Hà N i nói chung có th r t d thương, nho nhã, dĩ hòa vi quý nhưng không ph i ngư i có cá tính m nh, quy t li t như ngư i Sài Gòn. Ngư i Sài Gòn cho th y m t y u t r t quan tr ng: s th t lòng, th ng tính. H có th la l i ch i th m lên nhưng khi xong thì quên ngay. Đi u này giúp cho ngư i ta d s ng v i nhau, không ph i th th , ph i suy ñoán v nhau như nhi u ngư i nơi khác…” Phú Quang s su t ñ i như th ?- Con ngư i thì nhi t tình, sôi n i và hài hư c, còn âm nh c l i là s tĩnh l ng ñ y suy tư, kh c kho i. Trong ñ i th c, Phú Quang có th nói th ng v cái x u xa, cái b i nhưng l i không nghĩ cu c ñ i ch toàn nh ng cái x u xa y mà cùng v i nó còn có r t nhi u cái ñ p. Quan tr ng là m i ngư i có bi t c m nh n cái ñ p cho riêng mình hay không mà thôi. Phú Quang ñã nh n ra cái ñ p c a Hà N i, cái ñ p c a cu c ñ i, cái ñ p cho riêng mình là tr v bên Hà N i, bên “dòng sông H ng”. Ông thu lư m ñư c gì trong quãng ngày dài “thi u quê hương”, mang v ñ t m ñư c nh ng gì thì b n thân ông là ngư i rõ nh t. Ch bi t r ng, sau khi tr v v i Hà N i, ông ñang chu n b trình làng hai Album m i toanh. Album th nh t g m toàn nh c không l i. Album th hai g m 10 bài hát do 5 ca sĩ hát hay nh t nh c Phú Quang- theo cách nghĩ c a ông- th hi n. Nhưng, gi a b n b d án, d ñ nh y, ngư i ta v n th y ông, bu i sáng ñi chơi, la cà quán xá, t t p b n bè tán g u … T i, ông quay v bên v con, bày ra t t c nh ng gì ñã thu lư m ñư c trong ngày ñ ñưa vào âm nh c. Ch có ñi u, gi ñây ông ung dung vi t v Hà N i mà không c n “b t máy l nh ñ n run ngư i” n a… 15 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c sĩ Phú Quang: Tôi hư ng v Hà N i theo cách c a mình Tr v Hà N i sau m t tháng v a bi u di n, v a du l ch t i m y nư c châu Âu, nh c sĩ Phú Quang v n k p cho ra m t khán gi th ñô hai ñêm nh c di n ra hôm nay (19-2) và 20-2-2010 t i Nhà hát l n. Chương trình mang tên m t bài hát cũ: Dòng sông không tr l i. Cũ v y nhưng ñích th là Phú Quang. “Sau bao năm tháng lang thang khi Sài Gòn, khi Hà N i, gi tôi v ”, ông tâm s . V có nghĩa là l i h n, trong m t căn nhà m i xây trên m n h Tây ñ sáng sáng chi u chi u có th lên sân thư ng dõi m t ra xa nhìn nhà c a, nư c non... * Nh c Phú Quang ñã ñư c hát ñâu trong chuy n ñi châu Âu v a r i? 16 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang - Đoàn chúng tôi g m sáu ngư i: hai ca sĩ, hai nh c công, m t tôi và m t bà xã. Th i gian bi u di n ch y u Chương trình “Dòng sông Đ c và CH Czech, nơi c ng ñ ng ngư i Vi t khá ñông. không tr l i” mang ñ n cho Sau ñó tôi ñi m t s nư c châu Âu ñ du l ch: Ý, Pháp và khán thính gi g n 30 ca Tây Ban Nha theo l i m i c a ban t ch c. khúc ñã g n v i tên tu i Phú Quang như: Dòng sông * Trư c khi ñi châu Âu, ông ñã làm b ñĩa CD mang tên không tr l i, Em ơi Hà N i G i m t tình yêu v i giá bán c c ñ t, có ph i vi c phát ph , Im l ng ñêm Hà N i, hành ñĩa n m trong chương trình c a chuy n ñi? Lãng ñãng chi u ñông Hà N i, Hà N i ngày tr v , - Phú Quang làm ñĩa ñ bán cho nh ng ngư i yêu nh c Đi u gi n d , Bi n n i nh và Phú Quang, tôi ñi bi u di n cũng cho nh ng ngư i yêu em... Tham gia bi u di n có nh c Phú Quang nghe. Lúc ñ u tôi ch ñ nh mang theo các ca sĩ: H ng Nhung, M m t ít ñĩa nhưng m t s b n bè nư c ngoài b o có Tâm, Tùng Dương, T n nhi u ngư i mu n mua, nên tôi ñã mang theo vài trăm Minh, nhóm C L ... cùng ñĩa và bán h t. g n 100 ngh sĩ khác. * Ngư i Vi t nư c ngoài khi g p Phú Quang h nói gì? - Có ngư i b o “Tôi nghe nh c Phú Quang xong ch mu n qu ng h t công vi c ñ v nhà”. Đi u y cũng ñúng thôi, vì nh c c a tôi ñ u ñư c vi t t n i nh Hà N i c a mình. * Dư ng như ông không ng n ng i khi nói chuy n mua bán, giá ñ t - r c a tác ph m? - Khi m t s n ph m ñư c rao bán thì ñó chính là hàng hóa. Sao l i ph i ng i ng n khi nói ñ n chuy n bán s n ph m? Tôi cho r ng giá bán cũng là m t cách kh ng ñ nh ch t lư ng s n ph m. M t s n ph m t t ñương nhiên ph i bán v i giá cao. V i l i, c ñ i tôi ch làm ñư c tí nh c (kho ng 200 bài hát và nh c không l i), cũng ch ng bi t làm gì ngoài làm nh c, v y ph i coi ñó là cách duy nh t ñ t n t i thôi. * Có ph i vì ch t lư ng như ông nói mà giá thành ñĩa ho c vé xem các chương trình ñ u ñ t g p mư i l n các s n ph m âm nh c khác? - Lý do r t d hi u thôi, tôi làm ñĩa khi các t ch c ñĩa l u hoành hành kh p nơi. Tôi tôn tr ng khán thính gi c a mình nên khi cho ra m t s n ph m âm nh c ñ u ñư c ñ u tư k lư ng t v ñĩa t i ru t. Hơn n a, tôi th y làm ñĩa ñ t như th ngư i ta không th làm l u. Vì th ñôi khi giá s n ph m c a tôi cao hơn m t s s n ph m khác cũng là l thư ng. 17 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang * Nhưng có ngư i nói “lão Phú Quang” c ho ng lên th thôi, vì có ñ i gia bao cho c ch âm nh c ñ t th ai nghe? - Lâu nay tôi không còn quan tâm ñ n nh ng l i th phi. Cũng có ngư i nói v i tôi ông làm khéo th t ñ y, nhưng n u ch là ch “khéo” thì tôi ch khéo ñư c m t l n thôi, sao khéo ñư c ñ n c 20 l n? Có ngư i l i nói tôi ch chú tr ng ñ n cái v , nhưng n u ch có cái v ñ p mà ch ng có cái bánh ngon thì ngư i ta cũng ch ăn m t l n, ai ăn mãi? Cũng có ngư i h i sao l n nào phát hành ñĩa cũng có nhi u bài cũ th ? M t tác ph m âm nh c sao nói là cũ và m i? Cũ nhưng v n có ngư i nghe, có nghĩa là nh ng ñĩa cũ v n chưa ñáp ng ñư c h t. S n ph m m i in 5.000 b n t tháng 11-2009 ñ n gi bán ñư c hơn 4.000 r i, như v y khán thính gi v n thích dù nó có giá t i 400.000 ñ ng. * Th còn nh ng ngư i yêu nh c Phú Quang nhưng không có ñ ti n? - Thì tôi ñã có nh ng chương trình mi n phí cho sinh viên. Mi n phí hoàn toàn, còn nh ng ngư i nghèo không ph i là sinh viên thì h có th nghe nh c Phú Quang trên tivi, ñó tôi không l y ti n b n quy n tác gi âm nh c. Giá như th là r nh t r i còn gì. * Ông không l y ti n tác quy n âm nh c cho mình nhưng còn nh ng nhà thơ mà ông ñã ph nh c, h mu n l y thì sao? 18 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang - Tôi t tr cho h . B i ñ n gi Trung tâm B o h quy n tác gi âm nh c Vi t Nam v n chưa tr ti n b n quy n cho các tác gi thơ mà tôi ñã t tr cho h t năm 2000. M i l n phát hành ñĩa ho c làm chương trình tôi ñ u tr ti n ñ y ñ . Dù ch b n ho c tám t ñư c s d ng trong bài cũng v n tr ñ u 500.000 ñ ng kèm m t b ñĩa. Tôi trân tr ng nh ng nhà thơ, b i h khi n tôi có c m xúc mà ph nh c. * Ví d bài thơ nào ch s d ng tám t ? - Bài Hà N i ngày tr v , tôi có s d ng tám t c a anh Doãn Thanh Tùng ñó là “v i vã tr v , v i vã ra ñi”, c m t l n ra CD là m t l n tôi tr nhu n bút cho anh y. Có l n tôi ñ n tr nhu n bút cho anh y, anh y b o 'Quang ñ ng làm th , em tr anh nhi u r i'... * Chương trình l n này có ñ “hư ng t i ñ i l k ni m 1.000 năm Thăng Long Hà N i”, “hư ng” ñây là th nào? - Tôi là ngư i Hà N i, c th i tu i tr tươi ñ p c a tôi ñ u g n bó v i Hà N i nên có r t nhi u ký c v Hà N i. Năm nay Hà N i tròn 1.000 tu i, t b n thân tôi cũng mu n hư ng v Hà N i theo cách c a tôi là dâng t ng món quà nh nhoi c a mình. 19 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu
www.100hanoi.com Nh c sĩ Phú Quang Nh c s Phú Quang: S s ng trong m t ngõ v ng yên bình… “Mai này, khi không còn lang thang ñư c n a, tôi s v v i Hà N i, s ng trong m t ngõ v ng yên bình nào ñó ñ n cu i ñ i”, Phú Quang tâm s . X p x bư c vào cái tu i sáu mươi, nhưng trông Phú Quang v n còn r t phong ñ khác xa v i hình nh ngư i ngh sĩ “lang lang hoài trên ph , ch ng nh n i m t con ñư ng” như trong m t ca khúc c a anh… “Em ơi Hà N i ph ”… Không bi t t lúc nào, nh c Phú Quang ñư c xem như ti ng lòng c a ngư i Hà N i. Ai yêu Hà N i thì không th không bi t ñ n: Em ơi Hà N i ph , Tôi mu n mang H Gươm ñi… Anh b o r ng nh ng sáng tác c a anh thư ng ñ n t c m xúc nên ch ng nơi ñâu có th mang ñ n c m xúc cho anh nhi u như Hà N i. Có quá nhi u lý do ñ trái tim Phú Quang hư ng v Hà N i dù hơn hai ch c năm qua anh là công dân chính th c c a ñ t Sài thành. Nh ng ngày thơ u, th i trai tr và m i tình ñ u c a Phú Quang ñ u thu c v Hà N i. Có th xem Hà N i là nơi c t gi u nh ng quá kh d u dàng nh t trong anh, ch ng trách sao Phú Quang l i yêu Hà N i ñ n nao lòng trong nh ng sáng tác c a mình. Năm nào anh cũng có nh ng chuy n ngư c xuôi 20 www.100hanoi.com Hà N i Tôi yêu