Tiếng Việt lớp 4 - Tập làm văn - THẾ NÀO LÀ KỂ CHUYỆN

Tập làm văn

THẾ NÀO LÀ KỂ CHUYỆN

I. Mục tiêu:

1 Hiểu được đặc điểm cơ bản của văn kể chuyện .

2 Phân biệt được văn kể chuyện với những loại văn khác .

3 Biết xây dựng một bài văn kể chuyện theo tình huống cho sẵn .

II. Đồ dùng dạy học:

1 Giấy khổ to và bút dạ .

2 Bài văn về hồ Ba Bể ( viết vào bảng phụ ) .

III. Hoạt động trên lớp:



Hoạt động của thầy Hoạt động của trò

1. Mở đầu

Trong các giờ tập đọc , kể chuyện các em

đã thấy được vẻ đẹp của con người , thiên

nhiên qua các bài văn , câu chuyện .

Trong giờ Tập làm văn các em sẽ được

thực hành viết đoạn văn , bài văn để thể

hiện các mối quan hệ với con người ,
thiên nhiên xung quanh mình .

2. Bài mới:

a) Giới thiệu bài: - HS trả lời : Sự tích hồ Ba Bể .

- Tuần này các em đã kể lại câu chuyện - Lắng nghe .

nào ?

-Vậy thế nào là văn kể chuyện ? Bài học

hôm nay sẽ giúp các em trả lời câu

chuyện đó . - 1 HS đọc yêu cầu trong SGK .

b) Tìm hiểu ví dụ - 1 đến 2 HS kể vắn tắt , cả lớp theo

Bài 1 dõi .

- Gọi 1 HS đọc yêu cầu .

- Gọi 1 đến 2 HS kể tóm tắt câu chuyện - Chia nhóm , nhận đồ dùng học tập .

Sự tích hồ Ba Bể .

- Chia HS thành các nhóm nhỏ , phát giấy - Thảo luận trong nhóm , ghi kết quả

và bút dạ cho HS . thảo luận phiếu .

- Yêu cầu các nhóm thảo luận và thực - Dán kết quả thảo luận .

hiện các yêu cầu ở bài 1 . - Nhận xét , bổ sung .

- Gọi các nhóm dán kết quả thảo luận lên

bảng.

- Yêu cầu các nhóm nhận xét , bổ sung
kết quả làm việc để có câu trả lời đúng .

-GV ghi các câu trả lời đã thống nhất vào

một bên bảng .

SỰ TÍCH HỒ BA BỂ

* Các nhân vật

- Bà cụ ăn xin

-Mẹ con bà nông dân

- Bà con dự lễ hội ( nhân vật phụ )

* Các sự việc xảy ra và kết quả của

các sự việc ấy .

-Sự việc 1 : Bà cụ đến lễ hội xin ăn,

không ai cho

- Sự việc 2 : Bà cụ gặp mẹ con bà nông

dân . Hai mẹ con cho bà và ngủ trong nhà

mình

- Sự việc 3 : Đêm khuya . Bà hiện hình

một con giao long lớn

- Sự việc 4 : Sáng sớm bà lão ra đi , cho

hai mẹ con gói tro và hai mảnh vỏ trấu rồi

ra đi
- Sự việc 5: Trong đêm lễ hội , dòng nước

phun lên tất cả đều chìm nghỉm

- Sự việc 6 : Nước lụt dâng lên , mẹ con

bà nông dân chèo thuyền cứu người

* Ý nghĩa của câu chuyện

Giải thích sự hình thành hồ Ba Bể .

Truyện còn ca ngợi những con người có - 2 HS đọc thành tiếng , cả lớp theo

lòng nhân ái , sẵn lòng giúp đỡ mọi người dõi .

. Những người có lòng nhân ái sẽ được - Trả lời tiếp nối đến khi có câu trả lời

đền đáp xứng đáng. đúng .

Bài 2 + Bài văn không có nhân vật .

-GV lấy ra bảng phụ đã chép bài Hồ Ba + Bài văn không có sự kiện nào xảy

Bể . ra .

- Yêu cầu 2 HS đọc thành tiếng .

-GV ghi nhanh câu trả lời của HS . + Bài văn giới thiệu về độ cao , vị trí ,

chiều dài , địa hình , cảnh đẹp của hồ

+ Bài văn có những nhân vật nào ? Ba Bể .

+ Bài văn có những sự kiện nào xảy ra + Bài Sự tích hồ Ba Bể là văn kể

với các nhân vật ? chuyện , vì có nhân vật , có cốt truyện

+ Bài văn giới thiệu những gì về hồ Ba Bể , có ý nghĩa câu chuyện . Bài Hồ Ba
? Bể không phải là văn kể chuyện , mà

là bài văn giới thiệu về hồ Ba Bể .

+ Kể chuyện là kể lại một sự việc có

+ Bài hồ Ba Bể với bài Sự tích hồ Ba Bể , nhân vật , có cốt truyện , có các sự

Bài nào là văn kể chuyện ? vì sao ? ( có kiện liên quan đến nhân vật . Câu

thể đưa ra kết quả bài 1 và các câu ) . chuyện đó phải có ý nghĩa .

- Lắng nghe .



+ Theo em , thế nào là văn kể chuyện ?




- Kết luận : Bài văn Hồ Ba Bể không phải

là văn kể chuyện , mà là bài văn giới

thiệu về hồ Ba Bể như một danh lam - 3 đến 4 HS đọc thành tiếng phần

thắng cảnh , địa điểm du lịch . Kể chuyện Ghi nhớ.

là kể lại một chuỗi sự việc , có đầu có - 3 đến 5 HS lấy ví dụ :

cuối , liên quan đến một số nhân vật . Mỗi +Truyện Sự tích hồ Ba Bể có nhân vật

câu chuyện phải nói lên được một điều có ,

ý nghĩa . có các sự kiện và có ý nghĩa câu
 c) Ghi nhớ chuyện .

- Gọi HS đọc phần Ghi nhớ . +Truyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu :

có nhân vật Dế Mèn , Nhà Trò , câu

- Yêu cầu HS lấy ví dụ về các câu chuyện chuyện về Nhà Trò làm Dế Mèn bất

để minh họa cho nội dung này . bình . Ý nghĩa câu chuyện ca ngợi

tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn .

+Truyện Cây Khế : có nhân vật người

anh, người em , con chim , câu

chuyện về lòng tham và tính ích kỉ

của người anh . Ý nghĩa câu chuyện

là khuyên ta nên sống ngay thẳng ,

thật thà .




- 1 HS đọc thành tiếng yêu cầu trong

SGK

d) Luyện tập - HS làm bài .

Bài 1 - Trình bày và nhận xét .

- Gọi HS đọc yêu cầu .

- Yêu cầu HS suy nghĩ và tự làm bài .
- Gọi 2 đến 3 HS đọc câu chuyện của

mình . Các HS khác vàGV có thể đặt câu

hỏi để tìm hiểu rõ nội dung . - 1 HS đọc thành tiếng yêu cầu trong

- Cho điểm HS . SGK

Bài 2 - 3 đến 5 HS trả lời : Câu chuyện em

- Gọi HS đọc yêu cầu . vừa kể có những nhân vật : em và

- Gọi HS trả lời câu hỏi . người phụ nữ có con nhỏ . Câu

chuyện nói về sự giúp đỡ của em đối

với người phụ nữ . Sự giúp đỡ ấy tuy

nhỏ bé nhưng rất đúng lúc , thiết thực

vì cô đang mang nặng .

- Lắng nghe .

- Kết luận : Trong cuộc sống cần quan

tâm giúp đỡ lẫn nhau . Đó là ý nghĩa của

câu chuyện các em vừa kể .

3. Củng cố, dặn dò

- Nhận xét tiết học .

- Dặn HS về nhà học thuộc phần Ghi nhớ

.

- Dặn HS về nhà kể lại phần câu chuyện
mình xây dựng cho người thân nghe và

làm bài tập vào vở .