Tiểu luận " Bản chất nhà nước chủ nô thể hiện qua các chức năng của nó như thế nào

Bài tập nhóm tháng 1
Bộ môn
Lý luận nhà nước và pháp luật
Đề bài
Bản chất nhà nước chủ nô thể hiện
qua các chức năng của nó như thế nào
A. Đặt vấn đề
 B.Nội dung
Nhà nước chiếm hữu nô lệ là hình thức đầu tiên trong lịch
sử loài người, ra đời trên cơ sở sự tan rã của chế độ
cộng sản nguyên thủy, gắn liền với sự phân chia xã hội
thành các giai cấp đối kháng


Chủ Nô Nô lệ



Những nhà nước chiếm hữu nô lệ đầu tiên xuất hiện
khoảng 4000-5000 năm TCN ở Châu Á và Bắc Phi
(Trung Quốc, Ấn Độ, Ai cập …).
Bản chất của nhà nước chiếm hữu nô lệ : là nhà
nước của giai cấp chủ nô, do giai cấp chủ nô
lánh đạo và tồn tại vì giai cấp chủ nô. Bản chất
của nhà nước nói chung và nhà nước chiếm hữu
nô lệ nói riêng được thể hiện qua 2 đặc tính : tính
xã hội và tính giai cấp.
Bản chất của nhà nước chủ nô thể hiện qua các
chức năng của nó , đó là chức năng đối nội và
chức năng đối ngoại
 1. Các chức năng đối nội
• 1.1. Chức năng kinh tế

Đây là chức năng quan trọng của nhà nước
chiếm hữu nô lệ, thể hiện khá tập trung bản chất
của nhà nước này. Chức năng này giải quyết hai
nhiệm vụ và mục tiê chủ yếu của nhà nước
chiếm hữu nô lệ là : Củng cố, bảo vệ chế độ sở
hữu và tổ chức quản lí, phát triển kinh tế
 a. Tính giai cấp trong lĩnh vực kinh tế

Tính giai cấp thể hiện một cách rõ nét ở nhiệm vụ thứ
nhất : Bảo vệ chế độ chiếm hữu tư nhân của chủ nô đối
với người nô lệ và tư liệu sản xuất, duy trì sư bóc lột
của chủ nô đối với nô lệ
Để thực hiện chức năng này, nhà nước đặt ra một hẹ
thống pháp luật khá hoàn chỉnh: từ căn cứ xác lập
quyền sở hữu , nội dung quyền sở hữu đến vệc thực
hiện và bảo vệ chế độ sở hữu hết sức chặt chẽ
Tất cả các hàn vi xâm phạm chế độ sở hữu đều bị
trừng phạt hết sức nghiêm khắc
 Về phần người nô lệ, họ chỉ được coi là “công cụ biết
nói”, có thể bị mua, bán, tặng, cho … Giai cấp chủ nô
được toàn quyền chiếm đoạt sức lao động của nô lệ
như một hình thức khai thác giá trị vật chất từ đối tượng
của quyền sở hữu. Là lực lượng chủ yếu tạo ra sản
phẩm nuôi sống xã hội nhưng
người nô lệ hầu như không được
hưởng quyền lợi gì
Hy lạp thế kỉ V-VI TCN, trong xã
hội có 3 tầng lớp : dân tự do
chủ nô và nô lệ
400000
350000
300000
250000
Chủ nô
200000
Dân tự do
150000
Nô lệ
100000
50000
0
Cơ cấu dân số Athen
Ki-ốt, Đê-lốt, Sa-mốt,Ê-phe-dơ và hải cảng Pi-rê của
Athen là những chợ buôn bán nô lệ lớn nhất ở Hy lạp cổ
đại
 Không chỉ như vậy, việc bảo vệ chế độ tư hữu
tư nhân là một nhiệm vụ cũng được coi trọng
đặc biệt, mọi hàn vi xâm phạm đến tài sản tư
của người khác ( mà thường chỉ có giai cấp chủ
nô mới có quyền tư hữu) sẽ bịt rừng trị một cách
rất dã man đến mức người ta có cảm giác như là
tài sản được coi là quý hơn con người.
Như hành vi cho vay nặng lãi, chủ nợ có quyền
xiết nợ hoặc nô lệ hóa con nợ, thậm chí bằng cả
tính mạng của họ qua những quy định chặt chẽ
của pháp luật
 b.Tính xã hội trong lĩnh vực kinh tế

• Nhà nước chiếm hữu nô lệ còn thể hiện chức năng tổ
chức, quản lý và phát triển kinh tế. Ở phương Đông, các
nhà nước chiếm hữu nô lệ đã xây dựng đê điều, khai
hoang giúp han chế
tác hại của lũ lụt và
mở rộng diện tích
cấy, trồng trọt
Các nhà nước phương Tây cũng sớm quan tâm
đến yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước.
Chính sách về kinh tế của nhà nước này còn thể
hiện bằng việc xây dựng các công trình đường
xá, cầu cống… hay giải phóng nô lệ, chính sách
về tài chính thuế khóa… vừa nhằm tăng thu
ngân sách, vừa giải quyết được nhu cầu phát
triển kinh tế, xã hội
Trong lịch sử, Ai cập dưới thời kì thống trị của vương
triều XII thời kỳ Trung vương quốc (2150-1710TCN) đã
trở thành m,ột nàh nước trung ương tập quyền lớn
mạnh. Một trong những biện pháp quan trọng nhất là
nhà nước Ai Cập thống nhất đã thực hiện là khôi phục
và mở rộng các công trình thủy lợi thành một hệ thống
tưới nước rộng lớn, Công trình sửa chữa hồ Moeris
thành một bể chứa nước nhân tạo là công trình thủy lợi
có quy mô to lớn nhất
Như vậy, chức năng kinh tế không
những thể hiện bản chất bóc lột của
giai cấp chủ nô mà còn cho thấy cả
tính xã hội của nhà nước chủ nô
• 1.2. Chức năng trấn áp bằng quân sự và
đàn áp, nô dịch về tư tưởng

Trong xã hội chiếm hữu nô lệ, người nô lệ chịu
sự áp bức, bóc lột tàn nhẫn của giai cấp chủ nô.
Điều này thể hiện rõ tính giai cấp cả nhà
nước chiếm hữu hô lệ
Lịch sử tồn tại và phát triển của nhà nước chiếm hữu nô
lệ gắn liền với các cuộc khởi nghĩa liên tiếp của nô lệ và
các tầng lớp lao động khác. Để bảo vệ địa vị thống trị
cùng những đặc quyền của giai cấp chủ nôm nhà nước
chủ nô ra sức đàn áp các cuộc khởi nghĩa bằng bạo lực
quân sự kết hợp với việc hạn chế khả năng tham gia
của nhân dân vào công việc của nhà nước bằng các
chính sách tuyển dụng quan lại, cho giữ chức suốt đời,
cha truyền con nối , rằng buộc bằng quyền lực kinh tế
hoặc nguonf ngốc xuất thân …
 Đặc trưng kết cấu xã hội và quan hệ giai cấp
trong chế độ chiếm hữu nô lệ dựa trên cơ sở sự
bất bình đẳng gần như tuyệt đối giữa chủ nô với
nô lệ mà xung đột giữa hai giai cấp này ( nhất là
ở phương Tây) thường xuyên diễn ra với mức độ
gay gắt dẫn tới việc nhà nước phải áp dụng
chính sách hết sức dã man, tàn bạo
Khi các cuộc đấu tranh của nô lệ diễn ra với quy
mô khá lớn thì nhà nước dùng quân đội để đàn
áp và dìm các cuộc khởi nghĩa đó trong bể máu
Khi trình độ dân trí thấp, nhà nước chiếm hữu nô lệ dễ
dàng thực hiện chính sách ngu dân để dễ bề cai trị,
buộc con người phải chấp nhận thân phận của mình
bằng cách làm cho họ có niềm tin vào thế giới hoang
tưởng, qua đó triệt tiêu tinh thần đấu tranh của họ. Mặt
khác, nhà nước cnf lợi dụng tín ngưỡng đa thần để chia
rẽ sự thống nhất của các tầng lớp nhân dân bị áp bức,
hạn chế sức mạnh đoàn kết của các lực lương chống
đối, xây dựng một số tôn giáo thành quốc giáo, qua đó
thần thánh hóa quyền lực của giai cấp thống trị bằng
việc kết jowpj vương quyền và thần quyền
Chichen Itza ( Mexico) là biêu tượng cho sự đàn
áp về tư tưởng của giai cấp chủ nố. Chichen Itza
có nghĩa là “ tại miệng giếng của Itza” được nối
từ giếng tế thần đến đền Quetzalcoalt. Đền
chính là một Kim tự tháp thấp, nơi những thầy tu
mở banh ngực nạn nhân hiến tế và dâng cũng
trái tim vẫn còn đang đập cho các thần linh
Ngoài ra nhà nước chủ nô còn một số chức năng
xã hội khác thể hiện ở việc giải quyết các vấn đề
xã hội, bảo vệ trật tự xã hội là một nhiệm vụ
sớm được các nhà nước chiếm hữu nô lệ quan
tâm. Những vấn đề như: hon nhân gia đình, quan
hệ thừa kế, phòng chống tội phạm, tổ chức xây
dựng các công trình công cộng, phân chia ruộng
đất, tăng cường hoạt động phục vụ đời sống tinh
thần đa được nhà nước quan tâm, nhất là ở các
nhà nước tiến bộ như Sô-lông, Clixten ở Athen
hay Tề Hoàn Công ở nước Tề…
 2. Chức năng đối ngoại
Chức năng đối ngoại của nhà nước chủ
nô thể hiện ở việc tiến hành chiến tranh
xâm lược, phòng thủ chống xâm lược và
tiến hành quan hệ ngoại giao, buôn bán
với các nước khác.
Các chức năng đối ngoại này thể hiện
tính xã hội rất sâu sắc
• 2.1. Chức năng tiến hành chiến tranh xâm
lược
Đây là một trong những chức năng đối ngoại cơ bản
của nhà nước chiếm hữu nô lệ, các nhà nước hết sức
coi trọng hoạt động tiến hành chiến tranh xâ, lược để
mở rộng lãnh thổ và tăng cường số nô lệ của mình. Chế
độ nô lệ càng phát triển thì chiến tranh càng tàn khốc.
Sau khi giành thằng lợi các nhà nước chiếm hữu nô lệ
xây dựng thành lũy, bố trí quân đội ở các nước bại trận
và thi hành chính sách bóc lột hà khắc với nhân dân các
nước này.
Lịch sử nhà nước chiếm hữu nô lệ đã có những đế quốc
hùng mạn nhờ việc thi hành chính sách mở rộng chiến
tranh xâm lược mà tiêu biểu là đế quốc Hy Lạp
Nổi tiếng nhất là Cuộc đông chinh của Alexandre nước
Macedoine
• 2.2. Chức năng phòng thủ chống xâm
lược
Các nhà nước chiếm hữu nô lệ đặc biệt chú trọng đến
hoạt động phòng thủ chống xâm lược song song với các
cuộc chiến tranh xâm thức, bắt kì nhà nước chiếm hữu
nô lệ nào cũng đứng trước nguy cơ bị nước khác xâm
lược. Các nhà nước tiến hành các hoạt động như: tổ
chức lực lượng quân đội, xây dựng các thành lũy, pháo
đài, chuẩn bị cơ sở vất chất,…tiến hành hoạt động quân
sự khi cần thiết
Trung Quốc đã xây Vạn lý trường thành dài hàng nghìn
km với quy mo rất lớn và kéo dài hàng thế kỉ nhằm
chống lại sự xâm lược, cướp bóc của các dân tộc du
mục phía Tây và phía Bắc
• 2.3. Chức năng thiết lâp quan hệ ngoại
giao, buôn bán với các nước khác

Nhà nước chiếm hữu nô lệ thiết lập quan hệ ngoại giao
buôn bán với các nước khác, hợp tác liên kết với nhau
chống kẻ thù chung hoặc giao lưu, phát triển kinh tế.
Tuy nhiên việc thực hiện những hoạt động này vẫn còn
ở mức hạn chế.
Đế chế La Mã đã sát nhập thêm Ai Cập, Sicilia và
Tunisia thành các nước chư hầu cung cấp sản vật.
Hàng hóa xuất khẩu trở lại từ Roma là rượu vang và ôliu
 C. Kết luận
Có thể nói, ra đời bằng những phương
thức khác nhau với những mức độ phát
triển do những điều kiện kinh tế xã hội
khác nhau, tương ứng với những khu vực
địa lý nhất định nên có không ít sự khác
biệt giữa nhà nước chiếm hữu nô lệ ở
phương Đông và phương Tây . Tuy vậy
các nhà nước dều thể hiện nhiều điểm
chung, đặc biệt là về bản chất nhà nước
 Xét về bản chất, nhà nước là một hiện tượng xã hội
luôn thể hiện tính giai cập và tính xã hội
- Tính giai cấp: nhà nước chiếm hữu nô lệ là công cụ chủ
yếu để thức hiện quyền lực chính trị, thông qua đó thực
hiện quyền lực kinh tế, bảo vệ chế độ chiếm hữu nô lệ
và thực hiện sự bóc lột trực tiếp đối với người nô lê của
giai cấp chủ nô
+ Kinh tế: đặt ra các quy định pháp luật để công khai và
áp đặt ý chí của mình, hợp pháp há các hình thức chiếm
đoạt
 + Chính trị: thực hiện sự trấn áp bằng cách hạn chế khả
năng tham gia của nhân dân vào việc của nhà nước.
+ Tư tưởng: nô dịch tư tưởng, triệt tiêu tinh thần đấu
tranh để duy trì địa vị thống trị.
- Tính xã hội: tham gia giải quyết nhiều vấn đề phát sin
trong xã hội như xác lập trật tự xã hội, giải quyết các
mâu thuẫn, chiến tranh mở rộng lãnh thổ và làm giàu,
tôt chức phòng thủ chống chiến tranh xâm lược
Thông qua các chức năng của nhà nước
đã phân tích bên trên, chúng ta thấy rõ
được bản chất của nhà nước chiếm hữu
nô lệ. Nhìn nhận về bản chất của nhà
nước chủ nô một cách khách quan sẽ cho
chúng ra hiểu hơn về một giai đoạn lịch
sử đã qua
Xin chân thành cảm ơn thầy cô và các
bạn đã lắng nghe và góp ý