intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN GÓP PHẦN ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY-HỌC Ở BỘ MÔN ĐỊA LÍ

Chia sẻ: Bùi Văn Tiến | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:5

265
lượt xem
87
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày nay sự bùng nổ của Công nghệ thông tin (CNTT) nói riêng và khoa học công nghệ nói chung đang tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của tất cả các ngành và lĩnh vực của đời sống xã hội. Để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, bắt kịp những thay đổi lớn của thời đại, đòi hỏi phải có nguồn nhân lực phát triển cao, phải có những con người năng động, sáng tạo, tự lực, tự cường…...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN GÓP PHẦN ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY-HỌC Ở BỘ MÔN ĐỊA LÍ

  1. [ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ THPT] April 7, 2009 ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG hạn chế, đặc biệt là các bộ môn khoa TIN GÓP PHẦN ĐỔI MỚI PHƯƠNG học xã hội, trong đó có ĐỊA LÍ. PHÁP DẠY-HỌC Ở BỘ MÔN ĐỊA LÍ II. Vài nét về thực trạng ứng dụng I. Đặt vấn đề CNTT vào dạy và học ở bộ môn ĐỊA LÍ Ngày nay sự bùng nổ của Công nghệ thông tin (CNTT) nói riêng và khoa Từ trước đến nay, các môn khoa học học công nghệ nói chung đang tác xã hội, nhất là môn ĐỊA LÍ rất ít sử động mạnh mẽ đến sự phát triển của dụng phương tiện dạy học, chủ yếu tất cả các ngành và lĩnh vực của đời là sách giáo khoa, phấn trắng, bảng sống xã hội. Để đáp ứng yêu cầu của đen… việc sử dụng băng hình, đĩa CD, sự nghiệp phát triển công nghiệp hóa, máy chiếu Overhead, Projector, máy vi hiện đại hóa đất nước, bắt kịp những tính và các phương tiện dạy học hiện thay đổi lớn của thời đại, đòi hỏi phải đại khác nhìn chung vẫn còn hạn chế, có nguồn nhân lực phát triển cao, phải thậm chí là còn xa lạ với nhiều giáo có những con người năng động, sáng viên. tạo, tự lực, tự cường… Điều đó cho Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình thấy giáo dục và đào tạo đóng vai trò trạng trên: hết sức quan trọng, là nền tảng cho - Trước hết ĐỊA LÍ là môn khoa học việc hoàn thiện con người và tăng xã hội, nội dung thiên về lý luận và trưởng kinh tế của đất nước. Đầu tư mang tính trừu tượng cao, nên việc vào chất xám sẽ là cách đầu tư hiệu đầu tư thiết bị dạy học của môn học quả nhất cho sự hưng thịnh của một này còn rất hạn chế, dường như quốc gia. Vì vậy giáo dục và đào tạo không có gì và thực tế cũng chưa có được xem là quốc sách hàng đầu trong công trình nào nghiên cứu đầy đủ và chủ trương, đường lối của Đảng ta. toàn diện về sử dụng thiết bị dạy học Đổi mới giáo dục, đổi mới cách dạy, ở môn học này. cách học đã và đang được xã hội hết - Một số giáo viên vẫn chưa nhận sức quan tâm. thức được vai trò và tác dụng của Trên thực tế, sự phát triển của khoa phương tiện dạy học, chưa đầu tư suy học công nghệ đã và đang mở ra nghĩ về cách thức sử dụng phương những khả năng và điều kiện thuận tiện dạy học một cách có hiệu quả. lợi cho việc sử dụng phương tiện Một số giáo viên vẫn còn quen với CNTT vào quá trình dạy học. Việc sử cách dạy cũ, hoặc ngại sử dụng CNTT dụng có tính sư phạm những thành do tốn thời gian, công sức. quả khoa học công nghệ sẽ làm thay - Cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy đổi lớn đến hiệu quả của quá trình móc, phòng bộ môn, phòng đa chức dạy học, hiệu quả của việc sử dụng năng, máy tính, máy chiếu… ở một số các phương tiện dạy học. Tuy nhiên trường chưa được trang bị đầy đủ, việc sử dụng phương tiện CNTT vào đặc biệt là các trường ở nông thôn, quá trình dạy và học hiện nay vẫn còn vùng sâu, vùng xa. G.V: BÙI VĂN TIẾN-MÔN ĐỊA LÍ-THPT BUÔN MA THUỘT Page 1
  2. [ ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ THPT] Apri l 7, 2009 - Hầu hết giáo viên chưa có kỹ năng tin, phim ảnh không phù hợp làm giảm sử dụng các thiết bị dạy học hiện đại, hiệu quả giờ dạy. chưa sử dụng thành thạo một số phần Từ thực tế trên cho thấy sự cần thiết mềm vi tính, chưa đầu tư nghiên cứu phải triển khai rộng rãi việc ứng dụng và xây dựng những phương tiện dạy CNTT vào dạy học có tính đồng bộ, học mới, chưa chịu khó học hỏi, khám đúng hướng và có hiệu quả hơn. phá. Thực tế những năm gần đây, việc đổi III. Ứng dụng CNTT đổi mới mới chương trình và nội dung sách phương pháp dạy học ở môn ĐỊA giáo khoa đã được triển khai đồng bộ: LÍ từ nội dung, phương pháp, phương tiện đến kiểm tra, đánh giá. Vì vậy, Cho đến nay, phải nói rằng không một việc sử dụng thiết bị dạy học trong ai nghi ngờ về vai trò to lớn và những các bộ môn khoa học tự nhiên và xã tác dụng kỳ diệu của CNTT trong các hội cũng như bộ môn ĐỊA LÍ có lĩnh vực của đời sống. Trong giáo dục, nhiều chuyển biến khá tích cực. việc ứng dụng CNTT trên thực tế Nhiều giáo viên đã ứng dụng CNTT cũng đã đem lại kết quả đáng kể và vào dạy học một cách tích cực và có những chuyển biến lớn trong dạy học, hiệu quả. Với sự hỗ trợ của máy tính, nhất là về PPDH. Projector, những sơ đồ minh họa, tranh Những năm qua việc đổi mới nội ảnh, băng hình… đã phục vụ thiết dung, chương trình sách giáo khoa thực cho tiết dạy, không chỉ giúp giáo được thực hiện khá đồng bộ. Việc đổi viên tiết kiệm thời gian và công sức mới nội dung, chương trình yêu cầu mà còn tăng hiệu quả đáng kể cho quá phải đổi mới phương pháp dạy học. trình dạy học. Tuy nhiên, việc dùng Đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi giáo án điện tử, sử dụng máy tính, phải sử dụng phương tiện dạy học Projector, truy cập mạng Internet phục phù hợp và CNTT là một trong những vụ cho nghiên cứu và giảng dạy đối phương tiện quan trọng góp phần đổi với bộ môn ĐỊA LÍ là chưa nhiều, đôi mới PPDH bằng việc cung cấp cho lúc chỉ dừng lại ở những tiết dạy thao giáo viên những phương tiện làm việc giảng hay có người dự giờ… Phần hiện đại. Từ những phương tiện này lớn giáo viên lên lớp vẫn dùng các giáo viên có thể khai thác, sử dụng, phương pháp dạy học (PPDH) truyền cập nhật và trao đổi thông tin. Ví dụ, thống, chủ yếu là phương pháp thuyết giáo viên có thể khai thác mạng trình và trình bày bài giảng bằng phấn Internet với các công cụ tìm kiếm như trắng, bảng đen. Nhiều giáo viên cũng Google.com hoặc Vinaseek.com. Việc đã mạnh dạn ứng dụng CNTT đổi khai thác mạng giúp giáo viên tránh mới phương pháp giảng dạy, song khi được tình trạng “dạy chay” một cách soạn giáo án điện tử vẫn chưa nắm thiết thực đồng thời giúp giáo viên có được những tiêu chí cơ bản của một thể cập nhật thông tin nhanh chóng và bài giảng điện tử. Vì vậy vẫn còn tình hiệu quả. Đây là một trong những yêu trạng lạm dụng màu sắc, hiệu ứng, cầu đặc biệt cần thiết đối với giáo âm thanh hoặc đưa quá nhiều thông viên giảng dạy bộ môn ĐỊA LÍ, bởi G.V: BÙI VĂN TIẾN-MÔN ĐỊA LÍ-THPT BUÔN MA THUỘT Page 2
  3. [ ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ THPT] Apri l 7, 2009 ĐỊA LÍ là một môn học rất nhạy bén trong việc sử dụng. Điều đó đòi hỏi đối với những vấn đề xã hội, việc khi thiết kế giáo án điện tử giáo viên cung cấp thông tin, liên hệ thực tế là cần nắm bắt tính hệ thống và kết cấu một trong những yêu cầu quan trọng của một bài giảng điện tử, những xuất phát từ đặc trưng của bộ môn. thông tin, hình ảnh, đoạn phim phải Ứng dụng CNTT còn giúp giáo viên được chọn lọc, phải thiết thực và phù soạn thảo và ứng dụng các phần mềm hợp với nội dung bài giảng. Việc sử dạy học có hiệu quả. Ví dụ, giáo viên dụng font màu, font chữ phải hài hòa, có thể sử dụng phần mềm PowerPoint hợp lý rõ ràng. Có thể sử dụng các để thiết kế bài giảng điện tử, giáo hiệu ứng để bài giảng sinh động hơn viên có thể cài đặt thêm tư liệu, hình nhưng nếu lạm dụng sẽ làm học sinh ảnh, băng hình, trình bày đề cương bài mất tập trung. Đồng thời lượng chữ giảng gọn, đẹp, sinh động và thuận và thông tin trên một slide cụ thể phải tiện. Khi sử dụng bài giảng điện tử sẽ được trình bày một cách lôgic, hợp lý giúp giáo viên tiết kiệm được nhiều và bảo đảm tính sư phạm. thời gian trong việc ghi bảng, thay vào Trên thực tế, bài giảng điện tử có thể đó, giáo viên có điều kiện tốt hơn để được viết dưới nhiều ngôn ngữ lập tổ chức cho học sinh trao đổi, thảo trình tùy theo khả năng của người lập luận, phát huy tính năng động tích cực trình hoặc có thể dựa vào các phần và sự say mê, hứng thú của học sinh mềm trình diễn sẵn có như trong học tập. Đồng thời trong một PowerPoint, đây là phần mềm thiết kế thời gian ngắn của một tiết học, giáo bài giảng điện tử đơn giản nhất, phù viên có thể hướng dẫn cho học sinh hợp với các giáo viên, giảng viên tiếp cận một lượng kiến thức lớn, giảng dạy các bộ môn không chuyên phong phú đa dạng và sinh động. về CNTT như môn ĐỊA LÍ. Chương “Một hình ảnh, một đoạn phim có thể trình này dễ sử dụng, giáo viên có thể thay thế cho rất nhiều lời giảng”, vì tự nghiên cứu để thực hiện. vậy đối với bài giảng có phim, hình * Quy trình thiết kế bài giảng ĐỊA ảnh thực tế mô phỏng hợp lý, sinh LÍ bằng phần mềm PowerPoint: động sẽ thu hút được sự thích thú say - Xác định những nội dung chính của mê học tập của học sinh, lớp học sôi bài giảng cần chuyển vào các slide. nổi, học sinh tiếp thu bài nhanh hơn, Nội dung phải ngắn gọn, rõ ràng. giờ dạy có hiệu quả cao hơn. - Xác định nội dung thông tin, phim, Tuy nhiên trong quá trình ứng dụng ảnh phục vụ bài giảng. CNTT đổi mới PPDH điều cần lưu ý + Thông tin: Lựa chọn những thông tin là việc ứng dụng CNTT vào dạy học nào? Lấy ở đâu? Nhằm mục đích gì? cần kết hợp một cách hài hòa giữa ý + Hình ảnh, đoạn phim: Sử dụng hình tưởng thiết kế nội dung bài giảng và ảnh nào, đoạn phim nào, nhằm mục kĩ thuật vi tính. Một mặt phải bảo đích gì? Bố trí ở đâu, cho xuất hiện đảm đặc trưng bộ môn, chuyển tải lúc nào trong tiến trình bài giảng. được các đơn vị kiến thức cơ bản cần + Âm thanh: Cần sử dụng loại âm thiết, mặt khác phải bảo đảm tính thanh nào? Mục đích là gì? Cho xuất thẩm mỹ, khoa học và thuận tiện hiện khi nào? G.V: BÙI VĂN TIẾN-MÔN ĐỊA LÍ-THPT BUÔN MA THUỘT Page 3
  4. [ ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ THPT] Apri l 7, 2009 - Thiết kế đề cương bài giảng: kỹ năng tìm kiếm thông tin trên mạng, + Chọn trang trình chiếu, màu sắc và kỹ năng tra cứu, lưu giữ, xử lý thông biểu tượng cho nền slide. tin… Các kỹ năng tạo ra các sản phẩm + Chọn kiểu chữ và cỡ chữ. tích hợp dạng multimedia bao gồm + Thiết kế nội dung từng slide trình nhiều dạng tài liệu như văn bản, chiếu. video, hình ảnh, âm thanh và tích hợp + Cài đặt hình ảnh, âm thanh vào các nó trong một sản phẩm trình diễn… slide trình chiếu. Tất cả điều đó đòi hỏi giáo viên phải + Tạo hiệu ứng cho từng trang trình luôn tự nghiên cứu, học tập nâng cao chiếu. trình độ chuyên môn và kiến thức, kỹ - Trình chiếu bài giảng: năng sử dụng máy tính… để ứng dụng + Chạy thử. CNTT đổi mới PPDH có hiệu quả. + Sửa chữa. Để phát huy năng lực tự học, tự sáng + Trình chiếu trên lớp. tạo của học sinh trước hết người thầy IV. Những yêu cầu về kiến thức và phải là tấm gương sáng về tự học, tự kỹ năng đối với giáo viên và học đào tạo, tự nâng cao trình độ hiểu sinh biết. Mặt khác giáo viên phải biết cách thức tổ chức hoạt động học tập Trong quá trình ứng dụng CNTT đổi cho học sinh trong môi trường CNTT. mới phương pháp giảng dạy, điều cần Phải nói rằng, những năm gần đây, lưu ý CNTT chỉ là phương tiện hỗ trợ việc ứng dụng CNTT rộng rãi trên tất đắc lực cho đổi mới phương pháp dạy cả các lĩnh vực đã tác động rất lớn và học chứ không phải là tất cả. Tuy đến khả năng ứng dụng CNTT của nhiên cho đến nay không ai phủ nhận học sinh. Nhiều em học sinh tiếp cận tính ưu việt và hiệu quả của việc ứng rất nhanh, sử dụng thành thạo nhiều dụng CNTT vào các lĩnh vực mà đặc phần mềm vi tính. Đặc điểm nổi bật biệt là trong công tác giảng dạy. ở đa số các em học sinh hiện nay là Muốn ứng dụng CNTT để phục vụ tính năng động, sáng tạo và yêu thích tốt công tác giảng dạy của mình, khám phá cái mới. Do vậy việc hướng trước hết người giáo viên cần phải dẫn học sinh ứng dụng CNTT phục nắm được công cụ đó, nghĩa là giáo vụ cho công tác học tập là điều nên viên phải có những kiến thức cơ bản làm để góp phần đổi mới phương về tin học, các kỹ năng sử dụng máy pháp học tập của học sinh hiện nay. tính và một số thiết bị CNTT thông Điều đó đòi hỏi phải trang bị những dụng nhất. Đồng thời hiện nay mạng kiến thức, kỹ năng vi tính cơ bản cho Internet đã trở thành một công cụ học sinh thông qua bộ môn tin học ở không thể thiếu trong công tác giảng trường phổ thông. Ngoài ra giáo viên dạy của giáo viên, sử dụng Internet bộ môn cũng có thể hướng dẫn cho giúp giáo viên tìm kiếm thông tin các em, giúp các em rèn luyện những nhanh và có hiệu quả. Tuy nhiên điều kỹ năng ứng dụng CNTT phục vụ đó đòi hỏi giáo viên phải thu thập công tác học tập. Bước đầu giáo viên những địa chỉ web hay trong từng lĩnh có thể cung cấp cho học sinh những vực cụ thể, phải trang bị cho mình các địa chỉ trang web cần thiết và yêu cầu G.V: BÙI VĂN TIẾN-MÔN ĐỊA LÍ-THPT BUÔN MA THUỘT Page 4
  5. [ ỨNG DỤNG CNTT TRONG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ THPT] Apri l 7, 2009 học sinh tìm kiếm tư liệu, thông tin và đặc biệt là cơ sở vật chất, thiết bị, trên mạng Internet phục vụ cho bài phương tiện dạy học hiện đại. học. Sự ra đời của phương pháp mới bao Trên thực tế, việc dạy học bộ môn giờ cũng gặp những khó khăn, đòi hỏi ĐỊA LÍ phải gắn bó chặt chẽ với thực phải có ý thức và quyết tâm tìm tòi, tiễn cuộc sống như đặc trưng vốn có thử nghiệm với những bước đi vững của nó, do vậy giáo viên không chỉ chắc mới có thể đạt hiệu quả cao. tăng cường tìm kiếm và sử dụng các Áp dụng phương pháp giảng dạy mới, tình huống, các câu chuyện, hiện đòi hỏi giáo viên phải dành thời gian tượng thực tế, các vấn đề bức xúc đầu tư vào mỗi bài dạy. Từng bước áp của xã hội để phân tích, đối chiếu, dụng các phương tiện hiện đại như minh họa cho bài giảng mà quan trọng máy chiếu đa năng, máy chiếu đa vật hơn là giáo viên cần phải hướng dẫn thể, Projector..., băng hình, tranh ảnh cho học sinh tự liên hệ, điều tra, tìm trong giảng dạy bộ môn ĐỊA LÍ là con hiểu, phân tích, đánh giá các sự kiện đường hữu hiệu, có tác dụng tăng trong đời sống xã hội... Giáo viên và hiệu quả tiết học lên gấp bội. học sinh sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ này với sự hỗ trợ đắc lực của CNTT, đặc biệt là mạng Internet. Giáo viên có thể phân công việc cho từng nhóm học sinh thực hiện một bài tập hay một dự án cụ thể liên quan đến nội dung bài học. Ví dụ như thực hiện một bài thuyết trình, một trang web hay ấn phẩm tuyên truyền… Tất nhiên để làm được những bài tập đó đòi hỏi học sinh phải có những kỹ năng sử dụng các phần mềm vi tính cơ Xin chân thành cám ơn bản. Buôn Ma Thuột, ngày 30.03.2009 V.Kết luận: Chúng ta đang bước vào thế kỷ XXI - thế kỷ của khoa học và công nghệ. Sự chuẩn bị nguồn nhân lực cho thời kỳ mới của đất nước là một trong những nhiệm vụ trọng đại của toàn xã hội và của ngành giáo dục đào tạo nói riêng. Muốn theo kịp với các nước tiên tiến, đón đầu sự phát triển đòi hỏi phải đổi mới giáo dục một cách đồng bộ: chương trình, SGK, kiểm tra đánh giá G.V: BÙI VĂN TIẾN-MÔN ĐỊA LÍ-THPT BUÔN MA THUỘT Page 5
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2