intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

[Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 20 phần 5

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

51
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu '[triết học] triết học lenin - học thuyết marx tập 20 phần 5', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Triết Học Lenin - Học Thuyết Marx tập 20 phần 5

  1. V. I. Lª-nin VÒ ý nghÜa cña khñng ho¶ng 266 267 khñng ho¶ng "hiÕn ph¸p" lµ ë chç toµn bé tÝnh chÊt hÑp, toµn bé ph¸p", trong ®iÒu kiÖn thi hµnh chÝnh s¸ch cña giai cÊp t− s¶n nh»m sù nghÌo nµn, toµn bé bÊt lùc cña khÈu hiÖu mµ nh÷ng ng−êi lµm ph¸ s¶n c«ng x· theo lèi T«n-ma-tsÐp, vµ nÕu ý ®å ®ã ®· kh«ng d©n chñ - lËp hiÕn ®Æt ra (ai t¸n thµnh hiÕn ph¸p, ai ph¶n ®èi hiÕn thµnh c«ng, th× ®iÒu ®ã tuyÖt nhiªn kh«ng ph¶i lµ v× Xt«-l−-pin. ph¸p), ®· bÞ bãc trÇn qua kinh nghiÖm cña c¸c ngµi thuéc ph¸i "...V× r»ng toµn bé søc m¹nh cña c¸c ®¹i biÓu nh©n d©n lµ ë chç th¸ng M−êi. hä liªn hÖ víi nh©n d©n, nh−ng nÕu hä (nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i th¸ng Ph¸i d©n chñ chøng minh r»ng khÈu hiÖu ®ã kh«ng ®ñ. Ph¸i M−êi c¸nh h÷u) do chÝnh viÖc ñng hé ®ã (ñng hé Xt«-l−-pin vµ ñng th¸ng M−êi chøng thùc cho nh÷ng ®iÒu chøng minh ®ã qua kinh hé hµnh vi cña Xt«-l−-pin vi ph¹m hiÕn ph¸p) mµ mÊt "bé mÆt" cña nghiÖm cña mét thêi kú n÷a trong lÞch sö n−íc Nga. Nh÷ng m×nh, th× sau ®ã hä cßn cã gi¸ trÞ g× n÷a?" ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn kh«ng thÓ kÐo ®−îc lÞch sö n−íc Nga T×nh h×nh chóng ta ®· ®Õn n«ng nçi nµy ®Êy! Nh÷ng ng−êi lïi trë l¹i nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn ng©y th¬ tr−íc kia ®−îc. thuéc ph¸i th¸ng M−êi còng nãi vÒ "mèi liªn hÖ víi nh©n d©n", coi Ngµi Gr«-m«-b«i viÕt: "Nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i th¸ng M−êi ®ã lµ "søc m¹nh cña ®¹i biÓu nh©n d©n"! Cè nhiªn, ®iÒu ®ã chÝnh thèng tá ra nãng n¶y, tuyªn bè rót khái Ban th−êng vô, kh«ng thËt buån c−êi! Nh−ng ®iÒu ®ã ch−a buån c−êi b»ng nh÷ng diÔn biÕt nªn xö trÝ thÕ nµo víi nh÷ng ®ång chÝ cïng theo chñ nghÜa lËp v¨n cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn t¹i §a-ma I vµ II nãi hiÕn. N¸o ®éng lªn mét c¸ch v« Ých. Hä nªn yªn t©m nghÜ r»ng ch©n lý vÒ "mèi liªn hÖ víi nh©n d©n" bªn c¹nh nh÷ng diÔn v¨n còng cña thuéc vÒ hä, ch©n lý ®ã qu¸ − s¬ ®¼ng vµ ®−îc mäi ng−êi c«ng nhËn chÝnh hä chèng l¹i c¸c ñy ban ruéng ®Êt ®Þa ph−¬ng. Nh÷ng lêi ®Õn møc lµ ®Ó b¶o vÖ ch©n lý ®ã th× cÇn g× ®Õn C«-pÐc-nÝch vµ nãi buån c−êi thèt ra tõ miÖng nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn Ga-li-lª. Hä ph¶i yªn t©m lµm c«ng viÖc cña hä, ⎯ thõa nhËn nh÷ng vµ nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i th¸ng M−êi, tù b¶n th©n nã hoµn toµn hµnh vi phi ph¸p lµ phi ph¸p, vµ nhÊt ®Þnh ph¶i b¸c bá luËt lÖ phi ph¸p kh«ng ®¸ng c−êi, mµ lµ cã ý nghÜa. Nh÷ng lêi nãi ®ã ⎯ tr¸i víi chø kh«ng ®−îc cã mét tho¶ hiÖp nµo". ý muèn cña nh÷ng kÎ giê ®©y nãi nh÷ng lêi nãi ®ã ⎯ mét lÇn vµ §Êy lµ ¶o t−ëng, ngµi Gr«-m«-b«i ¹! Kh«ng cã "nh÷ng ng−êi l¹i mét lÇn n÷a biÓu hiÖn sù ph¸ s¶n cña nh÷ng ¶o t−ëng lËp hiÕn, nh− C«-pÐc-nÝch vµ Ga-li-lª" th× kh«ng xong ®©u. ¶o t−ëng cña hËu qu¶ cã Ých cña cuéc khñng ho¶ng "hiÕn ph¸p". c¸c ngµi "kh«ng ®−îc thùc hiÖn", kh«ng cã nh÷ng ng−êi nh− thÕ th× kh«ng ®−îc ®©u. "Ng«i sao", sè 18, ngµy 16 th¸ng Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn "...Nh×n vµo toµn bé ®µn kiÕn bÞ vì tæ ch¹y hçn lo¹n ®ã ⎯ b¸o chÝ T− 1911 b¸o "Ng«i sao" ©n cÇn, nh÷ng diÔn gi¶ ©n cÇn, nh÷ng ®¹i biÓu ©n cÇn (nãi hÕt ®i, ngµi Ký tªn: V. I - lin Gr«-m«-b«i ¹: cßn cã giai cÊp t− s¶n ©n cÇn lµm ®µy tí n÷a) chØ cã thÓ th−¬ng h¹i cho hä, nhÑ nhµng nh¾c hä r»ng kh«ng thÓ phôc vô P. A. Xt«-l−-pin n÷a råi, ⎯ chØ cã thÓ bî ®ì th«i". Nh−ng P. A. Xt«-l−-pin kh«ng ph¶i lµ mét nh©n vËt c¸ biÖt, mµ lµ mét ®iÓn h×nh, kh«ng ph¶i lµ mét kÎ ®¬n ®éc, mµ lµ ng−êi "cïng héi cïng thuyÒn" víi Héi ®ång liªn hiÖp quý téc. C¸c ngµi thuéc ph¸i th¸ng M−êi ®· thö chung sèng hoµ thuËn víi «ng ta theo lèi míi, trong ®iÒu kiÖn cã §u-ma, trong ®iÒu kiÖn cã "hiÕn
  2. §¹i héi §¶ng d©n chñ - x· héi Anh 268 269 Trong nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa, cã mét sè l·nh tô kiÖt xuÊt cña §¶ng d©n chñ - x· héi Anh trong ®ã cã c¶ Hen-®man n»m trong sè ngo¹i lÖ ®¸ng buån. ¤ng ho¶ng hèt tr−íc nh÷ng lêi hß hÐt cña b¸o chÝ t− s¶n Anh vÒ mèi "nguy c¬ tõ phÝa n−íc §øc" råi ®i ®Õn chç bªnh vùc ý kiÕn cho r»ng n−íc Anh buéc ph¶i vò §¹i héi ®¶ng d©n chñ - trang ®Ó phßng ngù vµ cÇn cã h¶i qu©n m¹nh, r»ng Vin-hem lµ x· héi Anh phÝa tÊn c«ng. §óng lµ Hen-®man ®· vÊp ph¶i sù chèng ®èi, mét sù chèng ®èi m·nh liÖt tõ trong néi bé b¶n th©n §¶ng d©n chñ - x· héi. Hµng NhiÒu ®¶ng x· héi chñ nghÜa ch©u ¢u ®Òu lîi dông ngµy lÔ lo¹t nghÞ quyÕt cña c¸c nhãm ë ®Þa ph−¬ng ®· cùc lùc ph¶n ®èi Phôc sinh (ngµy 16 th¸ng T− lÞch míi) ®Ó tæ chøc ®¹i héi cña m×nh: «ng ta. §¶ng d©n chñ - x· héi Ph¸p, BØ, Hµ-lan (bé phËn c¬ héi chñ §¹i héi ⎯ hay lµ, theo danh tõ tiÕng Anh, kh«ng t−¬ng ®−¬ng nghÜa cña nã), §¶ng d©n chñ - x· héi Anh, "§¶ng c«ng nh©n ®éc víi nghÜa tiÕng Nga, "héi nghÞ ®¹i biÓu" ⎯ ë C«-ven-t¬-ri ph¶i lËp" Anh 98. Chóng t«i mêi ®éc gi¶ chó ý ®Õn mét sè vÊn ®Ò mµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tranh luËn. NghÞ quyÕt cña nhãm ë H¸c-n©y ®¹i héi hai ®¶ng sau cïng ®· th¶o luËn. (Hackney ⎯ mét khu ë ®«ng - b¾c Lu©n - ®«n) thÓ hiÖn mét quan §¹i héi hµng n¨m lÇn thø 31 cña §¶ng d©n chñ - x· héi Anh ®iÓm hÕt søc thï ®Þch víi bÊt kú chñ nghÜa s«-vanh nµo. B¸o (S. D. P.) tæ chøc t¹i C«-ven-t¬-ri. VÊn ®Ò ®¸ng chó ý nhÊt lµ "Justice" 99, c¬ quan ng«n luËn trung −¬ng cña §¶ng d©n chñ - vÊn ®Ò "vò trang vµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i". Mäi ng−êi ®Òu biÕt x· héi, trong bµi t−êng thuËt vÒ ®¹i héi, chØ dÉn ra phÇn cuèi r»ng nh÷ng n¨m gÇn ®©y Anh vµ §øc ®Æc biÖt t¨ng c−êng vò cña b¶n nghÞ quyÕt (nghe nãi lµ "dµi") ®ßi kiªn quyÕt ®Êu tranh trang. Sù c¹nh tranh cña c¸c n−íc nµy trªn thÞ tr−êng thÕ giíi ngµy chèng mäi sù t¨ng c−êng vò trang, chèng mäi chÝnh s¸ch x©m l−îc cµng kÞch liÖt. Xung ®ét vò trang ngµy cµng nhÝch l¹i gÇn mét tµi chÝnh vµ thuéc ®Þa. Den-®a-Ca-gan ñng hé b¶n nghÞ quyÕt nµy, c¸ch khñng khiÕp. B¸o chÝ s«-vanh cña giai cÊp t− s¶n c¶ hai n−íc nhÊn m¹nh r»ng 40 n¨m gÇn ®©y, chÝnh n−íc Anh ®· thi hµnh nµy tung vµo quÇn chóng nh©n d©n hµng triÖu, hµng triÖu bµi cã chÝnh s¸ch x©m l−îc, r»ng n−íc §øc ch¼ng cã lîi g× c¶ trong viÖc tÝnh chÊt kÝch thÝch, xói giôc chèng "kÎ thï", la lèi lªn r»ng kh«ng biÕn n−íc Anh thµnh mét tØnh cña nã, r»ng kh«ng cã nguy c¬ nh− thÓ nµo tr¸nh khái nguy c¬ mét "sù x©m l−îc cña n−íc §øc" thÕ. Ca-gan nãi: "H¶i qu©n Anh tån t¹i ®Ó b¶o vÖ ®Õ quèc. §¶ng hoÆc "sù tÊn c«ng cña n−íc Anh", kªu gµo cÇn ph¶i t¨ng c−êng d©n chñ - x· héi ch−a hÒ ph¹m sai lÇm nghiªm träng, nÆng nÒ nh− vò trang. Nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa Anh, §øc vµ c¶ Ph¸p ngµy nay, khi ng−êi ta coi ®¶ng ngang víi bän s«-vanh lÊy chiÕn n÷a (n−íc Anh ®Æc biÖt muèn kÐo n−íc Ph¸p vµo chiÕn tranh, tranh däa thiªn h¹; do ph¹m sai lÇm ®ã mµ nh÷ng ng−êi d©n ®Ó cã bé binh trªn lôc ®Þa chèng n−íc §øc) rÊt chó ý ®Õn nguy chñ - x· héi Anh ®· tù ®Æt m×nh ra ngoµi phong trµo quèc tÕ". c¬ chiÕn tranh, hÕt søc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa S«-vanh t− Toµn thÓ Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng ("ban chÊp hµnh") s¶n vµ viÖc vò trang, t×m mäi c¸ch gi¶i thÝch cho c¸c tÇng líp l¹c trong ®ã ⎯ nãi ra thËt ®¸ng xÊu hæ ⎯ cã c¶ H. Quen-s¬, ®øng hËu nhÊt cña giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp tiÓu t− s¶n thÊy r»ng cuéc lªn biÖn hé cho Hen-®man. B¶n "söa ch÷a" do Quen-s¬ ®Ò ra, ®· chiÕn tranh chØ phôc vô lîi Ých cña mét m×nh giai cÊp t− s¶n th«i, nãi nh− sau, kh«ng h¬n kh«ng kÐm: "héi nghÞ ®¹i biÓu cho r»ng sÏ mang l¹i nh÷ng tai häa g×. môc ®Ých trùc tiÕp hiÖn nay lµ duy tr× h¶i qu©n ®Çy ®ñ (adequate)
  3. V. I. Lª-nin §¹i héi §¶ng d©n chñ - x· héi Anh 270 271 ®Ó b¶o vÖ quèc gia"!... Bªn c¹nh ®ã, tÊt nhiªn còng lÆp l¹i tÊt c¶ Khi biÓu quyÕt, sè phiÕu b»ng nhau: 28 phiÕu t¸n thµnh "ban "nh÷ng lêi nãi hay ho vµ cò rÝch" ⎯ nµo lµ ®Êu tranh chèng chÝnh chÊp hµnh", 28 phiÕu ph¶n ®èi. §Ó giµnh lÊy c¸i th¾ng lîi ®¸ng s¸ch ®Õ quèc chñ nghÜa, nµo lµ tuyªn chiÕn víi chñ nghÜa t− b¶n, buån, Hen-®man vµ Quen -s¬ ®· ph¶i dïng c¸ch biÓu quyÕt theo v.v.. Nh−ng ®−¬ng nhiªn lµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu bÞ ®Çu ®éc nhãm. KÕt qu¶ biÓu quyÕt: 47 phiÕu thuËn, 33 phiÕu chèng. bëi th×a h¾c Ýn: c©u nãi quanh co theo lèi t− s¶n ®ång thêi còng Trong §¶ng d©n chñ - x· héi cã nh÷ng ng−êi hÕt søc kiªn lµ c©u nãi thuÇn tuý t− s¶n, s«-vanh, thõa nhËn lµ cÇn ph¶i cã h¶i quyÕt ph¶n ®èi chñ nghÜa s«-vanh trong hµng ngò cña m×nh, cã qu©n "®Çy ®ñ". Mµ viÖc ®ã l¹i x¶y ra vµo n¨m 1911, khi ng©n s¸ch mét thiÓu sè rÊt m¹nh tiÕn hµnh ®Êu tranh thùc sù. T×nh h×nh h¶i qu©n Anh chøng tá qu¸ râ xu thÕ t¨ng lªn v« h¹n; l¹i x¶y ra ë trong "§¶ng c«ng nh©n ®éc lËp" tÖ h¬n: ë ®©y, chñ nghÜa c¬ héi trong mét n−íc mµ h¶i qu©n "b¶o vÖ vµ gi÷ g×n" "®Õ quèc", nghÜa kh«ng ph¶i lµ ®iÒu l¹ lïng. ë ®©y, vÊn ®Ò xÐt xem nh÷ng ng−êi lµ trong ®ã cã Ên - ®é, n¬i cã gÇn 300 triÖu d©n bÞ bän quan l¹i Anh x· héi chñ nghÜa vµ c«ng nh©n cã nªn ñng hé viÖc vò trang hay c−íp bãc, ¸p bøc, n¬i mµ nh÷ng ng−êi ho¹t ®éng nhµ n−íc Anh kh«ng ®· ®−îc th¶o luËn hoµn toµn b×nh tÜnh trong c¸c bµi "tranh "cã häc thøc" nh− lo¹i Moãc-li (Morley), mét tªn thuéc ph¸i tù luËn" cña c¬ quan ng«n luËn chÝnh thøc cña ®¶ng "The Labour Leader" 101 (sè 16, ngµy 21 th¸ng T− 1911). do vµ ph¸i "cÊp tiÕn", ®µy ¶i, ®¸nh ®Ëp nh÷ng ng−êi b¶n xø vÒ Phãng viªn cña tê " Vorwärts" ë Lu©n-®«n nhËn xÐt mét c¸ch téi chÝnh trÞ! chÝnh ®¸ng r»ng bµi b¸o t¸n d−¬ng sù s¸ng suèt cña c¸c l·nh tô Quen-s¬ ®· ngôy biÖn th¶m h¹i nh− thÕ nµo, chØ cÇn xem ®o¹n d©n chñ - x· héi ®¨ng trªn tê b¸o s«-vanh qu¸ khÝch "Daily Mail" 102 tiÕp theo trong bµi diÔn v¨n cña «ng ta (theo t−êng thuËt cña tê "Justice", mét tê b¸o ®· bªnh vùc Hen-®man) còng ®ñ râ!... "NÕu lµ sù phª ph¸n tèt nhÊt lËp tr−êng cña §¶ng d©n chñ - x· héi. "RÊt phÊn khëi mµ nhËn thÊy r»ng, ⎯ bµi cña tê b¸o Anh theo chñ chóng ta thõa nhËn quyÒn tù trÞ d©n téc th× chóng ta ph¶i cã sù b¶o vÖ d©n téc, ⎯ mµ viÖc b¶o vÖ ®ã ph¶i ®Çy ®ñ, nÕu kh«ng, nghÜa s«-vanh b¾t ®Çu nh− thÕ, ⎯ rÊt phÊn khëi mµ nhËn thÊy nã sÏ v« Ých. Chóng ta lµ kÎ thï cña chñ nghÜa ®Õ quèc, dï ®Õ quèc r»ng dï cho mét sè t− t−ëng cña §¶ng d©n chñ - x· héi ë n−íc Anh hay ®Õ quèc §øc còng vËy; d−íi sù thèng trÞ cña n−íc Phæ, ta cã phi lý nh− thÕ nµo ch¨ng n÷a, dï cho nh÷ng lý t−ëng cña c¸c d©n téc nh−îc tiÓu c¨m thï sù tµn b¹o cña nã, c¸c d©n téc nã cã kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc nh− thÕ nµo ch¨ng n÷a, th× Ýt ra nhá bÐ bÞ nã uy hiÕp ®Òu xem h¶i qu©n Anh vµ §¶ng d©n chñ - còng cã mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa träng ®¹i, trong ®ã ®¶ng nµy hµnh x· héi §øc lµ niÒm hy väng duy nhÊt cña m×nh..." ®éng theo lý trÝ vµ ý nghÜ lµnh m¹nh cña con ng−êi". Hay xem nh÷ng kÎ r¬i vµo c¸i dèc chñ nghÜa c¬ héi ®· tôt HiÖn t−îng thËt sù ®¸ng phÊn khëi ë ®¹i héi cña "§¶ng c«ng xuèng nhanh chãng biÕt chõng nµo! H¶i qu©n Anh, c«ng cô ®Ó n« nh©n ®éc lËp" tæ chøc ë Bíc-min-ham lµ: trong hµng ngò cña ®¶ng dÞch Ên - ®é (kh«ng ph¶i lµ mét d©n téc rÊt "nhá bÐ") ®−îc ®Æt ®· vang lªn tiÕng nãi kiªn quyÕt, ®anh thÐp ph¶n ®èi chÝnh s¸ch ngang hµng víi §¶ng d©n chñ - x· héi §øc víi t− c¸ch lµ ng−êi c¬ héi chñ nghÜa, chÝnh s¸ch lÖ thuéc ph¸i tù do mµ ®¶ng nµy nãi b¶o vÖ tù do cña c¸c d©n téc... D. Ca-gan nãi rÊt ®óng r»ng §¶ng chung, vµ ®Æc biÖt lµ Ram-x©y M¸c - §«-nan, thñ lÜnh cña ®¶ng d©n chñ - x· héi Anh ch−a hÒ bÞ mÊt mÆt nh− thÕ. Ch−a bao nµy, ®ang thi hµnh. §èi víi nh÷ng lêi tr¸ch r»ng ®¹i biÓu c«ng giê tÝnh chÊt biÖt ph¸i cña nã ⎯ tÝnh chÊt nµy ®· ®−îc ¡ng-ghen 100 nh©n Ýt nãi vÒ chñ nghÜa x· héi ë h¹ nghÞ viÖn, R. M¸c - §«-nan nªu ra vµ lªn ¸n tõ l©u ⎯ l¹i béc lé râ nÐt nh− trong tr−êng hîp ®· tr¶ lêi víi mét sù ng©y th¬ trong tr¾ng, c¬ héi chñ nghÜa, ngay c¶ nh÷ng ng−êi nh− Quen-s¬ còng dÔ dµng chuyÓn sang r»ng "nh÷ng diÔn v¨n tuyªn truyÒn" trong nghÞ viÖn ®Òu kh«ng phÝa nh÷ng kÎ theo chñ nghÜa s«-vanh. thÝch hîp l¾m. M¸c - §«-nan tuyªn bè: "Chøc n¨ng vÜ ®¹i cña h¹
  4. V. I. Lª-nin §¹i héi §¶ng d©n chñ - x· héi Anh 272 273 nghÞ viÖn lµ biÕn chñ nghÜa x· héi mµ chóng ta tuyªn truyÒn trong kªu gäi c¸c ngµi h·y thµnh lËp mét chÝnh ®¶ng v÷ng m¹nh ë h¹ n−íc thµnh ph¸p luËt". DiÔn gi¶ ®· quªn b½ng sù kh¸c nhau nghÞ viÖn, mét chÝnh ®¶ng tuyÖt ®èi xa l¹ víi bÊt cø mét sù nh−îng gi÷a chñ nghÜa x· héi víi cuéc c¶i c¸ch x· héi t− s¶n! ¤ng ta bé nµo ®èi víi ph¸i tù do vµ ph¸i b¶o thñ.Chóng ta kh«ng ®−îc s½n sµng ®ãn chê chñ nghÜa x· héi ë nghÞ viÖn t− s¶n... g−îng nhÑ víi ph¸i tù do h¬n lµ víi ph¸i b¶o thñ (ph¸i T«-ri) Trong bµi ph¸t biÓu cña m×nh, Lª-«-na H«n (Hall) ®· chØ ra khi ph¸i tù do cã nh÷ng hµnh vi xÊu xa. Nh÷ng c«ng nh©n lao r»ng "n¨m 1892 §¶ng c«ng nh©n ®éc lËp ®−îc thµnh lËp víi môc ®éng vµ bÇn cïng kh«ng mong chê g× c¶ ë ph¸i tù do lÉn ë ph¸i ®Ých ®Æc biÖt lµ lµm cho chÝnh s¸ch cña "§ång minh bÇu cö cña b¶o thñ; niÒm hy väng duy nhÊt cña hä, cøu tinh duy nhÊt cña hä, lao ®éng" ("Labour Electoral League") mÊt uy tÝn, §ång minh nµy chÝnh lµ sù cè g¾ng cã tæ chøc cña b¶n th©n hä... Chóng ta cÇn chØ lµ mét c¸nh cña ph¸i tù do, ®Ó ®Êu tranh chèng chÝnh s¸ch Êy chØ cho c«ng nh©n trong c¸c tóp lÒu ë Lu©n-®«n thÊy r»ng ngay c¶ vµ thñ tiªu nã. Chóng ta ®· ch«n c¸i thÓ x¸c (b»ng c¸ch thñ tiªu trong nghÞ viÖn chóng ta còng trung thµnh víi ®iÒu ®· nãi ë ngoµi §ång minh Êy), nh−ng tinh thÇn th× xem ra ®· sèng l¹i trong nghÞ viÖn, tøc lµ: ph¸i tù do vµ ph¸i b¶o thñ lµ kÎ thï cña nh©n d©n, "§¶ng c«ng nh©n" hiÖn nay. Trong c¸c bµi diÔn v¨n, th− tÝn vµ chñ nghÜa x· héi lµ niÒm hy väng duy nhÊt cña nh©n d©n". trong c¸c s¸ch cña m×nh, l·nh tô cña ®¶ng nµy ®· thi hµnh chÝnh Lêi nãi cña Lªn-xbª-ri trong ®¹i héi lu«n lu«n bÞ tiÕng vç lµ c¸i chÝnh s¸ch cña §ång minh". tay nh− ph¸o næ lµm ®øt ®o¹n; khi diÔn gi¶ nãi xong, ®¹i héi Mét ®¶ng viªn kh¸c cña I. L. P.1), nghÞ sÜ Gioãc-gi¬ Lªn- nhiÖt liÖt hoan nghªnh diÔn gi¶. ë §øc, nh÷ng diÔn v¨n nh− vËy xbª-ri (Lansbury) ®· phª ph¸n kÞch liÖt chÝnh s¸ch cña nhãm "c«ng ®· thµnh c¬m b÷a. Tr¸i l¹i, ë Anh ®ã lµ mét ®iÒu míi mÎ. Vµ khi nh©n" trong nghÞ viÖn v× nã lÖ thuéc vµo ph¸i tù do, sî "lµm th−¬ng nh÷ng bµi diÔn v¨n nh− vËy b¾t ®Çu vang lªn, khi c¸c ®¹i biÓu tæn" ®Õn chÝnh phñ cña ph¸i tù do. Lªn-xbª-ri nãi: "T«i ®· nhiÒu c«ng nh©n ë ®¹i héi "§¶ng c«ng nh©n ®éc lËp" (®¸ng tiÕc r»ng rÊt lÇn c¶m thÊy bÏ mÆt vÒ hµnh ®éng cña c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n ®Õn th−êng lµ ®éc lËp ®èi víi chñ nghÜa x· héi mµ phô thuéc vµo ph¸i nçi ®· cã ý nghÜ muèn tõ chøc ®¹i biÓu. Ph¸i tù do ra søc lµm cho tù do) vç tay hoan nghªnh bµi diÔn v¨n Êy th× chóng ta cã quyÒn nghÞ viÖn lóc nµo còng bµn nh÷ng vÊn ®Ò vôn vÆt, mµ ®¹i biÓu kÕt luËn r»ng tinh thÇn ®Êu tranh cña giai cÊp v« s¶n c¶ ë Anh c«ng nh©n th× l¹i kh«ng biÕt giµnh lÊy tÝnh ®éc lËp". Lªn-xbª-ri còng ®· chiÕn th¾ng thñ ®o¹n ngo¹i giao cña nh÷ng nghÞ sÜ c¬ héi nãi: "T«i kh«ng thÊy cã lÇn nµo mµ ph¸i tù do vµ ph¸i b¶o thñ l¹i chñ nghÜa nh− kiÓu M¸c - §«-nan. (Xin më ngoÆc nãi thªm, c¸i kh«ng ®−a ra mét vÊn ®Ò "quan träng" nµo ®ã ®Ó g¹t bá vÊn ®Ò sù anh M¸c - §«-nan Êy, c¸ch ®©y kh«ng l©u, ®· biÓu thÞ hoµn toµn bÇn cïng cña quÇn chóng, vÊn ®Ò sù nghÌo nµn. T«i ngåi trong ®ång t×nh víi bän theo chñ nghÜa c¶i l−¬ng ë ý lµ bän s½n sµng h¹ nghÞ viÖn nh−ng tr−íc m¾t t«i hiÖn ra h×nh ¶nh nh÷ng nam n÷ b−íc vµo néi c¸c t− s¶n,vµ biÓu thÞ c¨m ghÐt ®èi víi "lý luËn kh« c«ng nh©n ngµy nµy qua ngµy kh¸c lao ®éng trong c¸c tóp lÒu ë khan"). B«-u vµ Br«m-li (hai khu phè cña d©n nghÌo ë I-xt¬-en-®¬ thuéc DiÔn v¨n cña H«n, Lªn-xbª-ri vµ nh÷ng ng−êi kh¸c kh«ng lµm Lu©n-®«n) vµ ®−a t«i vµo nghÞ viÖn. Hä ®· lµm viÖc, bÇu t«i lµm thay ®æi ®−îc chÝnh s¸ch cña "§¶ng c«ng nh©n ®éc lËp". Thñ ®¹i biÓu, v× hä nghÜ r»ng t«i kh«ng gièng nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i lÜnh cña ®¶ng nµy vÉn lµ M¸c - §«-nan, chÝnh s¸ch cña nã vÉn sÏ tù do vµ ph¸i b¶o thñ. Hä cö t«i ®i lµ ®Ó t«i ®Æt ra vÊn ®Ò sù bÇn lµ c¬ héi chñ nghÜa nh− tr−íc. ¶nh h−ëng cña giai cÊp t− s¶n ®èi víi giai cÊp v« s¶n cßn m¹nh, ⎯ ®Æc biÖt lµ trong c¸c n−íc d©n cïng, sù bÇn cïng, sù bÇn cïng... DiÔn gi¶ nãi víi ®¹i héi: t«i chñ. Nh−ng nh÷ng lêi ph¸t biÓu ®ã kh«ng ph¶i lµ kh«ng ®Ó l¹i _______________________________________ mét dÊu vÕt g×; nã lµm mÊt ¶nh h−ëng cña giai cÊp t− s¶n vµ bän ⎯ Independent Labour Party ⎯ §¶ng c«ng nh©n ®éc lËp 1)
  5. V. I. Lª-nin 274 275 theo chñ nghÜa c¬ héi. Khi nµo ng−êi Anh lËp ra tê b¸o hµng ngµy (c¶ hai ®¶ng ®Òu ®ang thËt sù nghÜ ®Õn ®iÓm nµy), th× nh÷ng lêi ph¸t biÓu nh− thÕ, vµ chØ cã nh÷ng lêi ph¸t biÓu nh− thÕ míi ®i vµo khèi ãc vµ tr¸i tim cña giai cÊp c«ng nh©n. HiÖn nay, khi cuéc nãi chuyÖn gi÷a thÊy chñ nghÜa c¬ héi chiÕm ®Þa vÞ thèng trÞ trong phong trµo ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p víi c«ng nh©n Anh th× ph¸i tù do ë tÊt c¶ c¸c n−íc, trong ®ã cã c¶ n−íc Nga, h©n hoan vµ vui mõng. Nh−ng "c−êi ng−êi h«m ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu103 tr−íc, h«m sau ng−êi c−êi". Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. T«i thÊy r»ng t×nh tr¹ng hÕt søc "Ng«i sao", sè 18, ngµy 16 th¸ng Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o gay g¾t cña cuéc ®Êu tranh vµ tranh luËn víi ph¸i thñ tiªu trªn T− 1911 "Ng«i sao" b¸o chÝ d©n chñ - x· héi, ®· khÝch ®éng qu¸ ®¸ng nhiÖt t×nh vµ Ký tªn: V. I - lin ®· lµm lu mê phÇn nµo thùc chÊt cña sù bÊt ®ång. Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Ch¼ng ph¶i lµ tr¸i ng−îc l¹i −? Ch¼ng ph¶i lµ sù s©u s¾c cña nh÷ng bÊt ®ång vÒ t− t−ëng ®· khiÕn cuéc ®Êu tranh trë nªn gay g¾t −? Hay lµ anh còng ®· chuyÓn sang phe nh÷ng "phÇn tö dao ®éng" ⎯ nãi mét c¸ch kh¸c lµ "phÇn tö ®iÒu hoµ" ⎯ m−u toan lÊp b»ng vùc th¼m b»ng nh÷ng lêi nãi su«ng rçng tuÕch vµ nh÷ng luËn ®iÖu tÇm th−êng khoa tr−¬ng, råi ch¨ng? Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. å, kh«ng, t«i hoµn toµn kh«ng cã ý ®Þnh "®iÒu hoµ". Ng−îc l¹i. ý cña t«i lµ, ph¸i thñ tiªu ch−a gi¸c ngé ®Çy ®ñ, do ®ã, còng ch−a kiÕn quyÕt ®Çy ®ñ. Hä cßn ®ang mß mÉm tiÕn tíi, tr−ëng thµnh mét c¸ch tù ph¸t, nÕu cã thÓ nãi nh− vËy. Hä vÉn cßn sî ch−a d¸m nghÜ thÊu ®¸o vÒ t− t−ëng cña hä. Do ®ã mµ hä sinh ra kh«ng triÖt ®Ó, kh«ng døt kho¸t, ng¶ nghiªng; nh÷ng kÎ ®èi ®Þch coi nh÷ng c¸i ®ã lµ ®¹o ®øc gi¶, lµ thñ ®o¹n lõa g¹t trong cuéc ®Êu tranh víi ®¶ng bÊt hîp ph¸p, v. v.. KÕt qu¶ lµ c·i cä Çm lªn, qu¶ng ®¹i quÇn chóng kh«ng cßn hiÓu ®−îc ®ã lµ chuyÖn g×, dï r»ng tranh luËn còng lµ v× hä. NÕu nh− sè nhµ ngo¹i giao hÕt søc khÐo lÐo cña ph¸i thñ tiªu Ýt ®i mét chót, nÕu nh− ph¸i thñ tiªu tin vµo m×nh nhiÒu h¬n mét chót, th× hä sÏ chøng minh ®−îc sù ®óng ®¾n cña hä mét c¸ch nhanh chãng h¬n vµ ®Ëp c¸c anh t¬i bêi.
  6. V. I. Lª-nin Cuéc nãi chuyÖn gi÷a ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p 276 277 ®· b−íc vµo mét con ®−êng míi, ⎯ nh−ng tiÕc r»ng hä chØ míi Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. GiÊc m¬ khñng khiÕp, nh−ng... còng nªn nghe luËn chøng cña anh còng rÊt thó vÞ. b−íc cã mét ch©n. TiÕc r»ng hä cßn rôt rÌ, cø ngo¸i cæ nh×n l¹i, Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. T«i tin r»ng ph¸i thñ tiªu ®óng. chØ thi hµnh nh÷ng biÖn ph¸p nöa vêi. Khi b¾t ®Çu ®i vµo mét Hän nªn nhËn lÊy biÖt hiÖu lµ ph¸i hîp ph¸p mµ ng−êi ta g¾n cho con ®−êng míi, ®iÒu ®ã lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, cø cho lµ nh− thÕ, hä. Chóng t«i tiÕp nhËn biÖt hiÖu Êy vµ nãi râ r»ng chÝnh ph¸i nh−ng mét khi ®· b¾t ®Çu råi th× hä sÏ tiÕp tôc. TÝnh chÊt do dù hîp ph¸p ®−a ra c©u tr¶ lêi duy nhÊt ®óng, theo quan ®iÓm m¸c- cña nh÷ng b−íc ®Çu tiªn sÏ kh«ng cßn n÷a, nh÷ng sai lÇm sÏ xÝt mµ nãi, ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò ®¸ng nguyÒn rña cña phong trµo ®−îc söa ch÷a. Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. TuyÖt. Anh chÞu khã nãi râ c«ng nh©n hiÖn ®¹i ë Nga. Anh cã thõa nhËn r»ng thêi ®¹i mµ chóng ta ®ang tr¶i qua lµ mét giai ®o¹n ®éc ®¸o nµo ®ã cña sù ph¸t ®ã lµ sai lÇm g× vµ söa ch÷a ra sao? Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. T«i vui lßng nãi râ. Kh«ng thÓ triÓn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña n−íc Nga kh«ng? Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. T«i thõa nhËn. ®o¸n tr−íc ®−îc ®¶ng c«ng nh©n hîp ph¸p ngµy mai chÝnh sÏ lµ Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. Anh chØ thõa nhËn ngoµi miÖng nh− thÕ nµo, nh−ng kh«ng thÓ kh«ng nh×n thÊy ph−¬ng h−íng th«i, còng nh− c¸c nghÞ quyÕt "th¸ng Ch¹p" (n¨m 1908) lõng tiÕng chung trong sù ph¸t triÓn cña phong trµo c«ng nh©n. Thõa nhËn cña c¸c anh vËy. NÕu suy xÐt nghiªm tóc sù thõa nhËn ®ã, th× nã ph−¬ng h−íng ®ã lµ cã råi, t«i cã thÓ m¹nh d¹n miªu t¶ bøc tranh cã nghÜa lµ sù tån t¹i c«ng khai, ch¼ng h¹n, cña ®¶ng ®oµn d©n vÒ ®¶ng hîp ph¸p, t«i biÕt r»ng thùc tÕ sÏ kh«ng ®óng nh− thÕ, nh−ng nã sÏ thuéc lo¹i nh− vËy. §Ó miªu t¶ bøc tranh Êy cho anh, chñ - x· héi trong §u-ma III kh«ng ph¶i lµ ®iÒu ngÉu nhiªn, mµ lµ mét bé phËn tæ thµnh kh«ng thÓ chia c¾t ®−îc cña "t×nh thÕ t«i hoµn toµn kh«ng cÇn ph¶i "s¸ng t¸c" ra. T«i chØ cÇn nh×n kü tr−íc m¾t". Toµn bé ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ hiÖn nay, toµn bé ®iÒu bµi häc cña cuéc sèng, kinh nghiÖm c«ng t¸c trong ®iÒu kiÖn míi, kiÖn cña phong trµo c«ng nh©n khiÕn cho cã thÓ vµ cÇn ph¶i cã sau c¸ch m¹ng. T«i chØ cÇn tæng kÕt kinh nghiÖm ®ã, vøt bá ®¶ng ®oµn c«ng khai, hîp ph¸p cña §¶ng d©n chñ - x· héi trong nh÷ng c¸i riªng biÖt, n¾m lÊy ®iÒu c¬ b¶n, lµ ®ñ råi. Trong §u- §u-ma, cã thÓ vµ cÇn ph¶i cã §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi ma cã ®¹i bÓu c«ng nh©n hîp ph¸p, cã ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· c«ng khai, hîp ph¸p. héi hîp ph¸p. §¶ng ®oµn nµy bÞ bøc h¹i, bÞ mËt th¸m theo dâi, Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Tõ ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi kh«ng ®−îc phÐp héi häp, ng−êi cã kinh nghiÖm trong ®¶ng ®oµn trong §u-ma nh¶y sang §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi, nh− thÕ nµy th× bÞ b¾t, cã thÓ ngµy mai hä sÏ bÞ tèng vµo ngôc vµ ®i ®µy; cã m¹o hiÓm kh«ng? ®¶ng hîp ph¸p hoµn toµn kh«ng lo¹i trõ ®−îc sù truy n· cña toµ Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. Kh«ng m¹o hiÓm tÝ nµo. Toµn bé ¸n vµ c¶nh s¸t, nh− nh÷ng ng−êi thiÓn cËn cña c¸c anh h»ng t−ëng. vÊn ®Ò chØ lµ ë chç nh÷ng h×nh thøc tån t¹i cña §¶ng d©n chñ - Nh−ng bÊt chÊp sù truy n·, ®¶ng ®oµn hîp ph¸p vÉn cø tån t¹i. x· héi trong §u-ma III lµ tõ bªn ngoµi ®−a ®Õn cho chóng t«i, Cã c¸c héi hîp ph¸p cña c«ng nh©n, c¸c c©u l¹c bé, t¹p chÝ vµ tuÇn chóng t«i ®µnh ph¶i tiÕp nhËn c¸c h×nh thøc ®ã, cã thÓ nãi lµ b¸o m¸c-xÝt hîp ph¸p, nh÷ng tæ chøc nµy cßn bÞ bøc h¹i gÊp ®µnh ph¶i ®i vµo mét gian phßng ®· lµm s½n, cßn h×nh thøc tån béi, bÞ ®ãng cöa, bÞ bãp nghÑt v× c¸c kho¶n tiÒn ph¹t, c¸c biªn t¹i cña ®¶ng c«ng nh©n hîp ph¸p th× chóng ta ph¶i tù m×nh t×m tËp viªn lµm c«ng t¸c biªn tËp mét th¸ng cã thÓ ph¶i ngåi tï mét lÊy. ë ®©y ph¶i cã tinh thÇn chñ ®éng s¸ng t¹o, ph¶i ®Êu tranh cho th¸ng r−ìi, c¸c héi th−êng xuyªn bÞ gi¶i t¸n, nh−ng chóng vÉn nh÷ng h×nh thøc míi. Nh÷ng ng−êi mµ c¸c anh khinh bØ gäi lµ cø tån t¹i. Anh h·y nghÜ kü vÒ sù thËt ®ã. Kh«ng cã c¸c héi hîp nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i thñ tiªu, ®· b¾t ®Çu cuéc ®Êu tranh ®ã, ph¸p cña c«ng nh©n, kh«ng cã b¸o chÝ m¸c-xÝt hîp ph¸p, kh«ng 20⎯1575
  7. V. I. Lª-nin Cuéc nãi chuyÖn gi÷a ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p 278 279 cã ®¹i biÓu d©n chñ - x· héi hîp ph¸p. ⎯ lµ mét chuyÖn. §ã lµ Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Vµo ®Ò, vµo ®Ò ®i th«i. NÕu t×nh h×nh tr−íc n¨m 1905. Cã nh÷ng c¸i Êy, mÆc dï chóng bÞ kh«ng t«i xin nh¾c l¹i cho anh nghe c©u tôc ng÷ : nãi th× hay ®Êy, truy n· kh«ng ngõng, bÞ ®ãng cöa th−êng xuyªn, ⎯ l¹i lµ chuyÖn nh−ng ch¼ng biÕt lµm sÏ ra sao. Anh ®· høa nãi th¼ng th¾n. ThÕ kh¸c. §ã lµ t×nh h×nh sau n¨m 1907. C¸i míi cña t×nh h×nh chÝnh th× nªn nãi th¼ng th¾n ®i, nãi cô thÓ ®i: trªn l¸ cê cña c¸c anh lµ ë chç ®ã. Ph¶i biÕt n¾m ch¾c "c¸i míi" Êy ®Ó më réng nã ra, sÏ viÕt nh÷ng g×? Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. ChÝnh t«i s¾p nãi ®iÒu ®ã. Chóng t¨ng c−êng, cñng cè nã. Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Lóc ®Çu anh ®· høa sÏ lµ ng−êi t«i ®ang thµnh lËp mét héi hîp ph¸p ®Ó thóc ®Èy phong trµo c«ng nh©n. C¬ së nguyªn t¾c cña héi ®ã lµ chñ nghÜa M¸c. Môc ®Ých cña hîp ph¸p dòng c¶m h¬n, triÖt ®Ó h¬n, so víi nh÷ng ng−êi ®· héi lµ c¶i t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t x· héi theo nh÷ng nguyªn tõng ph¸t biÓu tõ tr−íc ®Õn nay, nh−ng b©y giê anh vÉn chØ lÆp l¹i t¾c cña chñ nghÜa M¸c, thñ tiªu giai cÊp, thñ tiªu t×nh tr¹ng s¶n nh÷ng lêi mµ tÊt c¶ nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i thñ tiªu ®· nãi tõ l©u. Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. T«i ®· nãi r»ng qua sù ch¨m chó xuÊt v« chÝnh phñ, v.v.. Môc ®Ých tr−íc m¾t cña ®¶ng hîp ph¸p, tøc héi cña chóng t«i, lµ d©n chñ hãa triÖt ®Ó chÕ ®é nhµ n−íc quan s¸t kinh nghiÖm cña cuéc sèng, ta cã thÓ thÊy ®−îc bøc tranh vµ chÕ ®é x· héi; thóc ®Èy viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ruéng ®Êt theo vÒ chñ nghÜa hîp ph¸p triÖt ®Ó, kiªn ®Þnh. Trªn thùc tÕ ®· cã tÊt ph−¬ng h−íng d©n chñ, trªn c¬ së nh÷ng quan ®iÓm m¸c-xÝt ; c¶ nh÷ng yÕu tè riªng lÎ cña ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi hîp thùc hiÖn chÕ ®é lËp ph¸p c«ng nh©n réng r·i nhÊt. Cuèi cïng, ph¸p. CÇn lín tiÕng nãi th¼ng c¸i cã thùc. Ph¶i thõa nhËn kh«ng ph−¬ng tiÖn ho¹t ®éng cña héi míi nµy lµ mäi ph−¬ng tiÖn tuyªn chót sî sÖt r»ng, c¸c yÕu tè ph©n t¸n Êy nay mai sÏ tËp hîp ®−îc truyÒn, cæ ®éng vµ tæ chøc hîp ph¸p. l¹i víi nhau, nhÊt ®Þnh ph¶i tËp hîp ®−îc, vµ mét ®¶ng nh− vËy Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Anh cã nghÜ r»ng chÝnh phñ ë sÏ xuÊt hiÖn. Ph¶i x©y dùng nã, vµ nã sÏ ®−îc x©y dùng lªn. Nã sÏ bÞ khñng bè, nh−ng nã sÏ tån t¹i; tiÕp sau nh÷ng n¨m kh«ng n−íc ta sÏ cho phÐp mét héi nh− thÕ ®¨ng ký kh«ng? Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. Anh kh«ng lo, t«i hoµn toµn kh«ng cã ®¶ng c«ng nh©n hîp ph¸p, sÏ lµ nh÷ng n¨m tån t¹i cña mét ®¶ng c«ng nh©n hîp ph¸p ch−a ®−îc v÷ng ch¾c, th−êng gi¸n ®o¹n v× ng©y th¬ ®Õn nçi nghÜ nh− vËy ®©u. §−¬ng nhiªn, héi cña chóng hµng lo¹t nh÷ng sù khñng bè; tiÕp theo ®ã lµ nh÷ng n¨m tån t¹i t«i sÏ kh«ng ®−îc ®¨ng ký, nh−ng kh«ng thÓ cho r»ng nã kh«ng cña mét ®¶ng d©n chñ - x· héi hîp ph¸p thuÇn tuý kiÓu ch©u ¢u hîp ph¸p, nhiÖm vô cña chóng t«i chÝnh lµ ë chç nµy ®Êy. T¹i ë n−íc Nga. Nh÷ng n¨m tån cña ®¶ng d©n chñ - x· héi hîp mçi tØnh , c«ng nh©n lÇn l−ît th¶o ra ®iÒu lÖ cña héi nµy vµ ®−a ph¸p ®· ®Õn, ®¶ng nµy ®· trë nªn hiÖn thùc h¬n c¸i tæ chøc bÝ cho nhµ ®−¬ng côc phª chuÈn. §ã sÏ lµ cuéc ®Êu tranh triÖt ®Ó, mËt ®· bÞ ph¸ ho¹i 99 phÇn tr¨m cña c¸c anh. §Ó ®oµn kÕt triÖt kh«ng nao nóng ®Ó giµnh ®Þa vÞ hîp ph¸p. Kh«ng thÓ v× nh÷ng ®Ó ph¸i hîp ph¸p, lµm cho ho¹t ®éng cña hä thªm v÷ng vµng, ®iÓm "®¸ng sî" trong c−¬ng lÜnh cña c¸i cã vÎ lµ ®¶ng hiÖn t¹i cã hÖ thèng, kiªn ®Þnh, ph¶i m¹nh d¹n nãi lªn c¸i cã thùc, gäi cña chóng t«i mµ truy n· nh÷ng ng−êi s¸ng lËp vµ héi viªn cña ®Ých danh c¸i thiÖn thùc ®ã, m¹nh d¹n ®Ò xuÊt khÈu hiÖu, gi−¬ng mét héi nh− thÕ, bëi v× §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga cao ngän cê. MÆc cho toµ ¸n vµ c¶nh s¸t c−íp ngän cê Êy trong hiÖn nay chØ lµ c¸i cã vÎ lµ mét ®¶ng, vµ nh÷ng ®iÓm "®¸ng sî" tay chóng ta, mÆc cho chóng c−íp ®i hµng chôc lÇn, ⎯ chóng trong c−¬ng lÜnh cña nã nh−: chÕ ®é céng hßa, chuyªn chÝnh v« s¶n ⎯ ®ã lµ ch−a nãi ®Õn c¸c ®iÓm "®¸ng sî" trong nhiÒu nghÞ kh«ng thÓ tiªu diÖt ®−îc nã, kh«ng c−íp ®−îc nã m·i, bëi v× quyÕt vÒ khëi nghÜa vò trang, v.v. ⎯ kh«ng däa ®−îc ai, kh«ng nã kh¸i qu¸t c¸i ®ang cã thùc, c¸i ®ang lín lªn, c¸i kh«ng thÓ kh«ng lín lªn. cã ý nghÜa g×, kh«ng cã t¸c dông g× nÕu kh«ng kÓ ®Õn c¸i "t¸c 20*
  8. V. I. Lª-nin Cuéc nãi chuyÖn gi÷a ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p 280 281 dông" lµ ®Èy ®i ®µy nh÷ng ng−êi trong thùc tÕ ch−a lµm ®iÒu g× phñ nhËn nã trªn thùc tÕ, gi÷a viÖc "cho phÐp" ®¶ng ®oµn d©n ph¹m ph¸p. MÊu chèt lµ ë ®Êy, bi hµi kÞch cña t×nh h×nh hiÖn t¹i chñ - x· héi ë §u-ma tån t¹i vµ nh÷ng m−u ®å "kh«ng cho phÐp" trong ®¶ng lµ ë ®©y. C¸i ®· chÕt nÝu lÊy c¸i cßn sèng. Nh÷ng "®iÒu §¶ng d©n chñ - x· héi tån t¹i, gi÷a viÖc thõa nhËn c¸c héi c«ng kho¶n" cña c¸c nghÞ quyÕt vµ cña c−¬ng lÜnh cò cña ®¶ng, ®· lçi nh©n trong nh÷ng lêi tuyªn bè chÝnh thøc vµ viÖc truy n· nã trong thùc tÕ. Linh hån sèng cña chñ nghÜa M¸c lµ ë chç n¾m thêi, ®· bÞ cuéc sèng b¸c bá trªn thùc tÕ, kh«ng dïng ®−îc n÷a, ®· thùc sù ®−îc ®−a vµo hå s¬ l−u tr÷, th× chØ phôc vô cho kÎ lÊy m©u thuÉn cña chÕ ®é ®ang ¸p bøc giai cÊp v« s¶n, chø kh«ng thï cña chóng ta, chØ gióp cho viÖc bãp nghÑt chóng ta, ch¾c ch¾n ph¶i ë nh÷ng c«ng thøc cøng ®ê. §ã lµ mét trong nh÷ng nguyªn lµ kh«ng cã Ých g×, hoµn toµn kh«ng cã Ých g× ®èi víi phong trµo nh©n chñ yÕu, h¬n n÷a lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n hiÖn thùc hiÖn nay, ®èi víi c«ng t¸c thùc sù cña §¶ng d©n chñ - khiÕn §¶ng d©n chñ - x· héi §øc giµnh ®−îc th¾ng lîi: ®¶ng ®ã x· héi hiÖn ®ang ®−îc tiÕn hµnh, ®ang ®−îc tiÕn hµnh c¶ trong bao giê còng biÕt v× lîi Ých cña phong trµo mµ hy sinh c«ng thøc. §u-ma III, c¶ trong c¸c t¹p chÝ vµ c¸c tê b¸o hîp ph¸p, lÉn trong Sau n¨m 1871 nã ®· biÕt thµnh lËp mét ®¶ng mµ c−¬ng lÜnh chØ c¸c héi hîp ph¸p, trong c¸c ®¹i héi hîp ph¸p, v.v. vµ v.v.. ChÝnh thõa nhËn ph−¬ng thøc ho¹t ®éng chÝnh trÞ "hîp ph¸p". Nã biÕt v× thÕ, ®èi víi ph¸i hîp ph¸p chóng t«i, thùc chÊt cña vÊn ®Ò hoµn ph¸t triÓn phong trµo d©n chñ - x· héi m¹nh nhÊt trªn thÕ giíi, víi mét c−¬ng lÜnh d©n chñ - x· héi "hîp ph¸p" h¬n nhiÒu so víi toµn kh«ng ph¶i lµ trèn tr¸nh nh÷ng sù truy n· vµ trõng ph¹t nguy hiÓm nhÊt (nh− nh÷ng ng−êi thuéc phe c¸nh anh, nh÷ng c−¬ng lÜnh cña chóng ta, v× trong c−¬ng lÜnh Êy kh«ng cã vµ ng−êi sµnh sái vÒ mÆt bøc h¹i ph¸i thñ tiªu ⎯ xin lçi vÒ c¸ch nãi kh«ng hÒ cã khÈu hiÖu chÕ ®é céng hoµ. Cßn c¸c anh, c¸c anh s½n nh− thÕ ⎯ s½n sµng kÕt luËn), mµ lµ ë ý nghÜa cã tÝnh chÊt nguyªn sµng tuyªn bè víi toµn thÕ giíi mét kiÓu mÉu c−¬ng lÜnh d©n chñ - x· héi "cÊp tiÕn mÉu mùc" trong lóc kh«ng cã ⎯ kh«ng cã t¾c, mét lµ cña phong trµo c«ng nh©n c«ng khai, hai lµ cña viÖc mét c¸ch cÊp tiÕn mÉu mùc ⎯ mét tæ chøc d©n chñ - x· héi lîi dông nh÷ng m©u thuÉn cña chÕ ®é hiÖn t¹i. V©ng, ®óng thÕ, ngµi tÝn ®å cùu gi¸o ¹, nh÷ng nguyªn t¾c cña chñ nghÜa M¸c hoµn cã tÝnh chÊt quÇn chóng, mét phong trµo vËn ®éng d©n chñ - x· héi toµn kh«ng ph¶i lµ ë tæng sè nh÷ng ch÷ ®· häc thuéc lßng, kh«ng cã tÝnh chÊt quÇn chóng. Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. Cho ®Õn nay th× trªn thùc tÕ, ph¶i lµ ë nh÷ng c«ng thøc "chÝnh thèng" b¾t buéc ph¶i theo m·i tõ c¸i kÕ ho¹ch cña anh, ng−êi ta chØ thÊy cã "sù vËn ®éng cã m·i, mµ lµ ë chç thóc ®Èy phong trµo c«ng nh©n réng r·i, xóc tÝnh chÊt quÇn chóng" cña nh÷ng giÊy tê göi ®i vµ göi ®Õn ë trong tiÕn viÖc tæ chøc vµ tÝnh chñ ®éng cña quÇn chóng. MÆc dï cã nh÷ng lêi nµy lêi kh¸c "ch−a nãi hÕt", ⎯ t«i biÕt râ r»ng anh vµ c¸c c¬ quan phô tr¸ch c¸c héi vµ ®oµn thÓ, nÕu nh− ë mçi tØnh, mçi mét c«ng nh©n gi¸c ngé ®Òu sao chÐp vµ ®em tr×nh ®Ó phª nh÷ng ng−êi thuéc phe c¸nh anh chuyªn "nãi hÕt" nh÷ng lêi mµ chuÈn b¶n dù th¶o vÒ "héi" m¸c-xÝt hîp ph¸p cña anh. V× chÝnh ®¶ng ®oµn d©n chñ - x· héi trong §u-ma, c¸c t¹p chÝ hîp ph¸p, v. v. ch−a nãi hÕt, ⎯ mÆc dï cã nh÷ng lêi "ch−a nãi hÕt", nh−ng anh còng nãi r»ng héi nµy kh«ng ®−îc cho phÐp tån t¹i, cho nªn mäi phong trµo c«ng khai, thËm chÝ mäi héi "c«ng khai" ®Òu kh«ng sù nghiÖp vÉn sÏ cø tiÕn triÓn. Nh÷ng tÇng líp c«ng nh©n ®«ng thÓ xuÊt hiÖn ë bÊt cø n¬i nµo c¶, trõ phi trong ¶o t−ëng cña ®¶o h¬n sÏ ®−îc thu hót tham gia phong trµo. SÏ cã mét b−íc ph¸i hîp ph¸p cña c¸c anh. Nh−ng tr−íc khi tr¶ lêi anh tØ mØ, t«i quyÕt ®Þnh tiÕn tíi tæng kÕt c¸c ho¹t ®éng c«ng khai. Mäi c«ng muèn hái anh thªm lµ anh cho r»ng c¸i "héi" m¸c-xÝt hîp ph¸p ®ã nh©n gi¸c ngé ®Òu sÏ n¾m lÊy ®óng c¸i m©u thuÉn cè h÷u nhÊt, tån t¹i thay cho ®¶ng cò, tøc lµ ®¶ng hiÖn nay, hay lµ tån t¹i cïng ®iÓn h×nh nhÊt hiÖn nay cña chÕ ®é ®ang ¸p bøc hä, m©u thuÉn víi nã? gi÷a viÖc thõa nhËn trªn h×nh thøc tÝnh chÊt hîp ph¸p vµ viÖc
  9. V. I. Lª-nin Cuéc nãi chuyÖn gi÷a ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p 282 283 Ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p. §Êy, ®Êy. Anh ®Ò cËp ®Õn mét vÊn thñ cùu, kh«ng cã g× kh¸c h¬n lµ tÝnh thñ cùu, ng¨n trë kh«ng cho anh thÊy r»ng "th¸i ®é b¾t c¸ hai tay" nµy lµ do tÊt c¶ c¸c ®iÒu ®Ò rÊt thó vÞ! §ã lµ mét trong nh÷ng sai lÇm ®¸ng buån cña c¸c kiÖn cña thêi ®¹i chóng ta g©y nªn, r»ng ph¶i n¾m v÷ng m©u l·nh tô chÝnh thøc cña ph¸i thñ tiªu. Hä sî kh«ng d¸m tiÕn mét thuÉn cña thêi ®¹i, biÕt ®øng lªn miÕng ®Êt, ⎯ chÝnh trªn miÕng b−íc dµi trªn con ®−êng ch¾c ch¾n lµ ®óng, trong khi ®ã hä l¹i ®Êt, ⎯ trªn ®ã diÔn ra nh÷ng sù kiÖn lín nhÊt cña thêi ®¹i. "KÕt b−íc nhiÒu b−íc cùc kú m¹o hiÓm, hoµn toµn kh«ng cÇn thiÕt hîp c«ng t¸c bÊt hîp ph¸p víi c«ng t¸c hîp ph¸p", tÊt c¶ c¸c anh cho sù nghiÖp, nh÷ng b−íc chÖch sang mét bªn, cô thÓ lµ sang ®Òu thõa nhËn ®iÒu ®ã trªn lêi nãi. C¸c anh h·y thõa nhËn ®iÒu ph¸i chñ nghÜa c¬ héi. Cßn t«i th× nãi: cã thÓ lµm ng−êi theo ph¸i ®ã c¶ trong viÖc lµm n÷a ®i. §· nãi A, th× kh«ng nªn sî nãi B. hîp ph¸p mµ kh«ng ph¶i lµ ng−êi theo ph¸i thñ tiªu. Ph¶i lµm §· thõa nhËn luËn ®iÓm c¬ b¶n trong s¸ch l−îc vµ tæ chøc nãi ng−êi theo ph¸p hîp ph¸p mµ kh«ng ph¶i lµ kÎ c¬ héi chñ nghÜa. chung, th× kh«ng nªn sî thõa nhËn nã trong viÖc tæ chøc ®¶ng. CÇn thõa nhËn nh÷ng h×nh thøc hîp ph¸p cña phong trµo, kh«ng Cuèi cïng, c¸c anh h·y kiªn quyÕt, nghiªm tóc, ch©n thµnh vøt nªn thõa nhËn nöa vêi, kh«ng nªn chØ thõa nhËn ngoµi miÖng, bá thµnh kiÕn v« lý, v« chÝnh phñ ®èi víi sù hîp ph¸p ®i. mµ ph¶i thõa nhËn mét c¸ch thùc sù, trªn thùc tÕ, nghÜa lµ thµnh Ng−êi ph¶n ®èi ph¸i thñ tiªu. §ã chÝnh lµ sù bÊt h¹nh cña lËp ngay mét ®¶ng c«ng nh©n m¸c-xÝt hîp ph¸p; nh−ng tõ bá c¸c anh, c¸c anh ch¬i trß hîp ph¸p, c¸c anh "lµm ra vÎ hîp ph¸p", c¸ch m¹ng lµ chñ nghÜa c¬ héi kh«ng thÓ dung thø ®−îc, mµ rÊt trong khi ®ã th× ng−êi §øc ®· dùa vµo sù hîp ph¸p cã thùc. ThÝ nhiÒu, rÊt nhiÒu ng−êi, nÕu kh«ng ph¶i lµ ®a sè trong ph¸i thñ dô vÒ b¸o chÝ hîp ph¸p vµ b¸o chÝ bÊt hîp ph¸p ®· b¸c bá lêi anh tiªu ë ta, th× l¹i tá ra lµ tõ bá c¸ch m¹ng. Tõ bá ®éc quyÒn l·nh nãi mét c¸ch ®Æc biÖt râ rÖt. Khi ng−êi ®¶ng viªn d©n chñ - x· héi ®¹o lµ chñ nghÜa c¬ héi, ®ã lµ ®iÒu t«i kiªn quyÕt chØ trÝch. Chóng bÊt hîp ph¸p viÕt trªn b¸o chÝ hîp ph¸p nh÷ng ®iÒu mµ ng−êi ta kh«ng cÇn tõ bá c¸i g× c¶, còng kh«ng cÇn thñ tiªu c¸i g× c¶. ta ®−îc phÐp viÕt trªn b¸o chÝ hîp ph¸p, nh− thÕ hä kh«ng ch¬i Mét ®¶ng míi, hîp ph¸p ph¶i tån t¹i cïng víi ®¶ng cò, bªn c¹nh trß hîp ph¸p mµ lµ lîi dông thËt sù sù hîp ph¸p thËt sù tån t¹i ®¶ng cò. Hai ®¶ng ®ã sÏ bæ sung lÉn cho nhau. trong mét sè ph¹m vi nhá hÑp nµo ®Êy. Cßn ®¶ng c«ng nh©n hîp Anh c−êi µ? §©y ch¼ng cã g× ®¸ng c−êi c¶. Anh sÏ nãi r»ng ph¸p cña c¸c anh, hoÆc lµ héi m¸c-xÝt (còng nh− "®¶ng c«ng nh©n ®ã lµ "th¸i ®é b¾t c¸ hai tay". T«i xin hái anh: ch¼ng lÏ sù tån t¹i c«ng khai" cña ph¸i thñ tiªu vËy, vÒ thùc chÊt c¸c anh kh«ng kh¸c ®ång thêi cña b¸o chÝ hîp ph¸p vµ b¸o chÝ bÊt hîp ph¸p kh«ng g× ph¸i thñ tiªu), ch¼ng qua chØ lµ ¶o t−ëng hîp ph¸p, v× chÝnh ph¶i lµ mét hiÖn t−îng hoµn toµn t−¬ng tù víi kÕ ho¹ch cña anh còng thõa nhËn r»ng kh«ng ai chuÈn y tæ chøc nµy c¶, r»ng t«i, nãi cho ®óng h¬n, víi kÕt luËn mµ t«i rót ra tõ tÊt c¶ nh÷ng trªn thùc tÕ nh÷ng c¸i héi cã vÎ lµ "hîp ph¸p" ®ã lµ kh«ng thÓ tån bµi häc cña kinh nghiÖm tr−íc m¾t hay sao? NÕu tr−íc n¨m 1905, t¹i hîp ph¸p ®−îc. Còng nh− nh÷ng ng−êi theo chñ nghÜa c«ng nh÷ng ng−êi l−u vong kh«ng thÓ viÕt ®−îc g× trªn b¸o chÝ hîp ®oµn - v« chÝnh phñ hay lµm"thÓ thao c¸ch m¹ng", c¸c anh th× ph¸p, nÕu lóc bÊy giê c¸c b¸o bÞ ®ãng cöa chØ v× ®¨ng bµi cña lµm "thÓ thao hîp ph¸p". NÕu nh− ®¶ng kh«ng tån t¹i hîp ph¸p nh÷ng ng−êi l−u vong, dï lµ dïng biÖt hiÖu, thÕ th× hiÖn nay, cña nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn mµ l¹i tån t¹i hîp ph¸p, th× nh÷ng ng−êi l−u vong mµ mäi ng−êi ®Òu biÕt, viÕt bµi, d−íi ký nguyªn nh©n kh«ng ph¶i lµ ë chç nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp tªn m×nh, cho c¶ b¸o chÝ bÊt hîp ph¸p vµ b¸o chÝ hîp ph¸p, ®ã h¸ hiÕn ®· n¾m ®−îc h×nh thøc m©u thuÉn, mµ lµ ë chç néi dung c«ng ch¼ng ph¶i lµ mét ®iÓn h×nh cña thêi ®¹i ®Çy m©u thuÉn cña chóng t¸c cña hä kh«ng cã tÝ g× lµ c¸ch m¹ng c¶, hä kh«ng tiÕn hµnh mét ta hay sao? Anh b»ng lßng víi c¸i "th¸i ®é b¾t c¸ hai tay" Êy ®i! ho¹t ®éng d©n chñ cã tæ chøc nµo trong quÇn chóng c¶. Néi dung Th¸i ®é nµy kh«ng g©y ra mét sù "m¬ hå" nµo c¶ ®©u. ChØ lµ tÝnh
  10. V. I. Lª-nin Cuéc nãi chuyÖn gi÷a ng−êi thuéc ph¸i hîp ph¸p 284 285 n¨m 60 104 ë §øc, sù hîp ph¸p thùc sù ë §øc, vµo n−íc Nga c«ng t¸c cña hä lµ néi dung qu©n chñ - tù do chñ nghÜa, do ®ã chÕ ®é chuyªn chÕ cã thÓ chuÈn y, cã thÓ dung thø cho lo¹i ho¹t ®−îc. Cã nh÷ng n−íc qu©n chñ trong ®ã cã c¸c ®¶ng céng hoµ ®éng chÝnh trÞ nh− thÕ. Cßn ho¹t ®éng cña ng−êi m¸c-xÝt trong tån t¹i hîp ph¸p; vµ sù hîp ph¸p ë n−íc Nga thùc tÕ sÏ nh− thÕ giai cÊp c«ng nh©n th× chÕ ®é chuyªn chÕ kh«ng thÓ dung thø ®−îc; nµo khi cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n ®· hoµn thµnh ë Nga, khi ë n−íc m−u toan dïng thñ ®o¹n thay hä ®æi tªn ®Ó gióp cho sù nghiÖp, ta ®· h×nh thµnh chÕ ®é t− s¶n nh− ë ch©u ¢u, ®iÒu ®ã chóng ta th× thËt lµ ng©y th¬. "Héi hîp ph¸p" cña anh, còng nh− "®¶ng c«ng sÏ thÊy sau c¸c cuéc chiÕn ®Êu mai sau, ®iÒu ®ã sÏ do kÕt qu¶ cña nh©n c«ng khai" cña ph¸i thñ tiªu, chÝnh lµ mét héi gi¶ danh, lµ c¸c trËn chiÕn ®Êu ®ã quyÕt ®Þnh. Mµ nhiÖm vô hiÖn nay cña §¶ng trß ho¸ trang, bëi v× thùc ra anh tr«ng mong vµo nh÷ng ng−êi d©n d©n chñ - x· héi lµ ph¶i biÕt chuÈn bÞ cho m×nh vµ cho quÇn chóng chñ - x· héi. Nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t lê mê, kh«ng râ rµng mµ c¸c lµm c¸ch m¹ng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt cña thêi kú cã luËt anh chän ra ®Ó x¸c ®Þnh môc ®Ých, c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc cña bÇu cö ngµy 3 th¸ng S¸u. §¶ng hîp ph¸p cña giai cÊp c«ng nh©n, ®¶ng c«ng nh©n c«ng "héi" cña c¸c anh, lµ sù bao che b»ng lêi nãi, lµ sù chèng chÕ khai trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy, ⎯ ®ã lµ lêi nãi su«ng mµ néi trªn giÊy tê, vµ còng lµ c¸i lo¹i thÓ thao hîp ph¸p ®ã. §¶ng chóng dung thËt sù lµ viÖc hîp ph¸p ho¸ ... nhãm nh÷ng ng−êi theo ph¸i t«i ph¶i ph¸t biÓu trong §u-ma, ph¶i thµnh lËp c¸c nghiÖp ®oµn hîp ph¸p, ph¶i ho¹t ®éng trong c¸c ®¹i héi hîp ph¸p; phñ nhËn ®iÒu hîp ph¸p - c¬ héi chñ nghÜa. Nh÷ng ng−êi "x· héi chñ nghÜa nh©n d©n" ®· ®−îc hîp ph¸p ho¸ nh− vËy, ®ã lµ mét sù thËt. ®ã tøc lµ chñ nghÜa v« chÝnh phñ hoÆc lµ chñ nghÜa h− v« cña Nhãm nh÷ng nhµ b¸o hîp ph¸p, thuéc ph¸i thñ tiªu, ®· ®−îc hîp nh÷ng phÇn tö trÝ thøc; cßn thõa nhËn lo¹i ho¹t ®éng nh− thÕ ph¸p ho¸ nh− vËy, ®ã lµ mét sù thËt. §ã kh«ng ph¶i lµ ®iÒu ngÉu tøc lµ cã tÝnh ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn míi cña thêi ®¹i míi. Nh−ng nhiªn, mµ lµ ®iÒu tÊt yÕu, kh«ng ph¶i v× "sai lÇm" cña nh÷ng ng−êi sù hîp ph¸p ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng chÝnh trÞ ch−a thÓ cã ®−îc nµy hoÆc ng−êi kh¸c thuéc ph¸i thñ tiªu, mµ lµ v× thµnh phÇn x· ®©u (kh«ng kÓ ®èi víi nh÷ng phÇn tö trÝ thøc c¬ héi chñ nghÜa) héi cña tÊt c¶ c¸c nhãm trÝ thøc thuéc ph¸i thñ tiªu, nh÷ng nhãm bëi v× ®iÒu kiÖn ®Ó cã sù hîp ph¸p nh− thÕ th× ch−a giµnh ®−îc, nµy thu hót vµ ph¶i thu hót nh÷ng phÇn tö c¬ héi chñ nghÜa ®ang mµ "bß vµo" sù hîp ph¸p th× ®ã lµ mét m¬ −íc v« Ých. §Õn n¨m nu«i d−ìng t− t−ëng rêi bá c¸ch m¹ng, tõ bá b¸ quyÒn l·nh ®¹o. 1871, ng−êi §øc ®· cã ®Çy ®ñ sù hîp ph¸p nh− vËy, viÖc c¶i t¹o Trong ý muèn tèt lµnh , ng−êi ta cã thÓ t¸ch biÖt ng−êi thuéc ®Êt n−íc theo lèi t− s¶n ®· hoµn toµn mÊt ®i: chÝnh nh÷ng ®iÒu ph¸i hîp ph¸p víi nh÷ng ng−êi ®ã ®−îc, nh−ng trªn thùc tÕ kiÖn kh¸ch quan ®ã, chø kh«ng ph¶i sù khÐo lÐo cña nh÷ng ®¶ng chóng kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau ®−îc. §iÒu kiÖn kh¸ch quan cña viªn d©n chñ - x· héi §øc, lµ nguyªn nh©n v× sao ®· cã thÓ thµnh thêi kú hiÖn nay lµ: sù hîp ph¸p ho¸ cña nhãm nh÷ng t¸c gi¶ lËp ®−îc mét ®¶ng d©n chñ - x· héi thùc sù hîp ph¸p, chø kh«ng thuéc ph¸i thñ tiªu, lµ ®iÒu cã thÓ thùc hiÖn ®−îc, vµ lµ ®iÒu tÊt ph¶i mét ®¶ng ch¬i trß hîp ph¸p, tiÕn hµnh "thÓ thao hîp ph¸p". nhiªn, cßn sù hîp ph¸p ho¸ cña ®¶ng c«ng nh©n th× chØ lµ lêi nãi Sao chÐp nh÷ng ®iÓm hîp ph¸p nµy nä trong c−¬ng lÜnh, nghÞ su«ng. quyÕt, v.v., cña ®¶ng hîp ph¸p ®ã, bª "sù hîp ph¸p" nh− vËy vµo n−íc Nga, ⎯ ®ã lµ mét m¬ −íc ng©y th¬, lµ mét trß ®ïa v« §¶ng bÊt hîp ph¸p cña giai cÊp c«ng nh©n ®ang tån t¹i; ngay c¶ t×nh tr¹ng cùc kú suy yÕu, v« cïng suy yÕu cña nã, ngay c¶ nghÜa, bëi v× anh kh«ng thÓ bª c¸ch hoµn thµnh theo kiÓu n−íc sù tan r· cña phÇn lín c¸c tæ chøc cña nã hiÖn nay, còng kh«ng §øc cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n, lÞch sö chñ nghÜa d©n chñ ®· thùc ph¸ vì ®−îc sù tån t¹i cña nã. C¸c tæ vµ c¸c nhãm kh«ng ngõng hiÖn xong ë §øc, cuéc "c¸ch m¹ng tõ trªn xuèng" trong nh÷ng
  11. V. I. Lª-nin 286 287 kh«i phôc l¹i ho¹t ®éng c¸ch m¹ng bÝ mËt. VÊn ®Ò chung quy l¹i lµ lùc l−îng tæ chøc nµo, truyÒn thèng t− t−ëng nµo, ®¶ng nµo cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng vµ sÏ ¶nh h−ëng ®Õn nh÷ng lêi ph¸t biÓu c«ng khai cña c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n trong §u-ma, cña c¸c tæ chøc nghiÖp ®oµn c«ng nh©n, cña c¸c c©u l¹c bé c«ng nh©n vµ cña c¸c ®¹i biÓu c«ng nh©n ë c¸c ®¹i héi hîp ph¸p kh¸c nhau: ®¶ng c¸ch m¹ng ⎯ v« s¶n, §¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga, hay lµ "TiÕc" vµ "ThÑn" nhãm c¬ héi chñ nghÜa cña c¸c t¸c gi¶ thuéc ph¸i thñ tiªu. §ã lµ néi dung hiÖn thùc cña "cuéc ®Êu tranh víi ph¸i thñ tiªu", ®ã lµ c¬ së kh¸ch quan t¹o nªn vùc th¼m gi÷a ®«i bªn trong cuéc xung ®ét BÊt kú cuéc khñng ho¶ng nµo còng ®Òu v¹ch trÇn b¶n chÊt cña nµy. BÊt cø ý muèn tèt lµnh nµo, bÊt cø sù ph©n biÖt trªn lêi nh÷ng hiÖn t−îng hoÆc nh÷ng qu¸ tr×nh, lét bá nh÷ng c¸i g× hêi nãi nµo gi÷a ph¸i hîp ph¸p vµ ph¸i thñ tiªu còng kh«ng lÊp b»ng hît, nhá nhÆt, bÒ ngoµi, béc lé c¬ së s©u xa h¬n cña c¸i ®ang ®−îc vùc th¼m ®ã. x¶y ra. Chóng ta h·y lÊy vÝ dô mét cuéc khñng ho¶ng th«ng th−êng nhÊt, Ýt phøc t¹p nhÊt trong lÜnh vùc c¸c hiÖn t−îng kinh tÕ, "Chuyªn san tranh luËn", sè 3, Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn "Chuyªn nh− bÊt kú mét cuéc b·i c«ng nµo ch¼ng h¹n. Kh«ng cã c¸i g× béc ngµy 29 th¸ng T− (12 th¸ng san tranh luËn" lé ®−îc râ nh− thÕ nh÷ng quan hÖ thùc sù gi÷a c¸c giai cÊp, b¶n N¨m) 1911 chÊt thùc sù cña x· héi hiÖn t¹i, t×nh tr¹ng ®«ng ®¶o quÇn chóng Ký tªn: B. V. Cu - pri - a - nh©n d©n bÞ søc m¹nh cña n¹n ®ãi chi phèi, viÖc mét sè Ýt ng−êi nèp cã cña viÖn ®Õn b¹o lùc cã tæ chøc ®Ó duy tr× ¸ch thèng trÞ cña chóng. Chóng ta h·y lÊy c¸c cuéc khñng ho¶ng trong th−¬ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp lµm vÝ dô: kh«ng cã c¸i g× b¸c bá ®−îc mét c¸ch râ rµng nh− thÕ tÊt c¶ nh÷ng lêi lÏ cña nh÷ng kÎ bµo ch÷a vµ nh÷ng kÎ tuyªn truyÒn sù "hoµ hîp lîi Ých"; kh«ng cã c¸i g× bãc trÇn ®−îc mét c¸ch næi bËt nh− thÕ toµn bé c¬ cÊu cña chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa hiÖn ®¹i, toµn bé "t×nh tr¹ng s¶n xuÊt v« chÝnh phñ", toµn bé tÝnh t¶n m¹n cña ng−êi s¶n xuÊt, toµn bé cuéc hçn chiÕn cña mçi ng−êi chèng l¹i tÊt c¶ vµ cña tÊt c¶ chèng l¹i mçi ng−êi. Cuèi cïng, chóng ta lÊy mét lo¹i khñng ho¶ng lµ chiÕn tranh lµm vÝ dô: mäi thiÕt chÕ chÝnh trÞ vµ x· héi ®Òu chÞu sù kiÓm tra vµ thö th¸ch b»ng "löa vµ g−¬m". Søc m¹nh vµ sù yÕu ®uèi cña c¸c thiÕt chÕ vµ trËt tù cña bÊt cø d©n téc nµo lµ do kÕt côc vµ hËu qu¶ cña cuéc chiÕn tranh x¸c ®Þnh. B¶n chÊt cña nh÷ng quan
  12. V. I. Lª-nin "TiÕc" vµ "thÑn" 288 289 ph¶i lµ lêi nãi su«ng. VÊn ®Ò ®Æt ra mét c¸ch tr¾ng trîn ⎯ "hiÖn hÖ quèc tÕ d−íi chÕ ®é t− b¶n chñ nghÜa ⎯ c−íp bãc kÎ yÕu mét c¸ch tr¾ng trîn ⎯ béc lé ra hoµn toµn râ rµng. thùc". QuyÒn cña nhµ vua vµ nh÷ng m−u toan thu hÑp... NÕu næ ra cuéc tranh c·i xem ai cuèi cïng sÏ gi¶i thÝch ý nghÜa cña ý nghÜa cña cuéc khñng ho¶ng "nghÞ viÖn" lõng tiÕng ë n−íc quyÒn h¹n, th× søc m¹nh sÏ gi¶i quyÕt cuéc tranh c·i ®ã. TÊt c¶ ta, còng lµ ë chç nã v¹ch trÇn nh÷ng m©u thuÉn s©u s¾c cña toµn nh÷ng ®iÒu ®ã rÊt râ rµng vµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã kh«ng ph¶i lµ bé chÕ ®é x· héi vµ chÝnh trÞ cña n−íc Nga. TiÕc r»ng ®a sè nh÷ng lêi nãi su«ng. ng−êi tham gia vµ nh÷ng nh©n vËt ho¹t ®éng cña cuéc khñng ho¶ng ⎯ mét sè tham gia cã ý thøc, mét sè do thiÕu suy nghÜ, Tr¸i l¹i, nh÷ng lêi tr¸ch cø "s«i næi, nång nhiÖt, h¨ng say, hoÆc v× bÞ tÝnh thñ cùu vµ tËp qu¸n chi phèi ⎯ ch¼ng nh÷ng kh«ng ®Çy tù tin" cña Ma-cla-cèp lµ lêi nãi su«ng thuÇn tuý, lµ trß hÒ, lµ nh÷ng h− cÊu gi¶ t¹o vÒ ph¸p lý; h¾n nãi: "rÊt lÊy lµm tiÕc vµ ®Æt ra cho m×nh môc ®Ých lµ gi¶i thÝch cuéc khñng ho¶ng, chØ râ rÊt lÊy lµm thÑn" (t−êng thuËt cña b¸o "Ng«n luËn", ngµy 28 th¸ng nh÷ng nguyªn nh©n vµ ý nghÜa thùc sù cña nã, mµ tr¸i l¹i cßn cè T−, tr.4), t«i ®· nghe thÊy diÔn gi¶ nhiÒu lÇn viÖn dÉn ®Õn quyÒn søc ®em hÕt lêi nãi su«ng nµy ®Õn lêi nãi su«ng kh¸c ®Ó lµm lu cña nhµ vua. Ma-cla-cèp nh©n danh toµn bé c¸i gäi lµ "ph¸i gi÷a mê cuéc khñng ho¶ng ®ã. "Ngµy träng ®¹i" trong §u-ma III, ngµy lËp hiÕn" (nghÜa lµ nh©n danh §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ §¶ng tranh luËn víi Xt«-l−-pin, ngµy 27 th¸ng T−, lµ mét ngµy träng ®¹i bµn su«ng trong "nghÞ viÖn". Nh−ng mÆc cho Xt«-l−-pin, b¹n th¸ng M−êi) bªnh vùc sù gi¶ t¹o th«ng th−êng cña chÕ ®é qu©n bÌ cña h¾n vµ ®èi thñ cña h¾n tung ra hµng trµng nh÷ng lêi ba chñ lËp hiÕn. Nh−ng sù "bªnh vùc" cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn hoa, chóng vÉn kh«ng thÓ che ®Ëy ®−îc thùc chÊt cña vÊn ®Ò. Vµ hoÆc cña §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ §¶ng th¸ng M−êi chung quy c¸c c¬ quan b¸o chÝ hµng ngµy ë n−íc ta cµng ®¸nh l¹c h−íng ®éc chØ lµ lêi nãi su«ng. Khi vÊn ®Ò lµ søc m¹nh th× cßn tiÕc vµ thÑn gi¶ b»ng c¸ch lÆp ®i lÆp l¹i nh÷ng lêi nãi su«ng cña ph¸i tù do, lµm g× n÷a? Giai cÊp t− s¶n mong cã hiÕn ph¸p, lÊy lµm tiÕc lµ b»ng nh÷ng chi tiÕt vµ nh÷ng thñ tôc ph¸p lý, th× chóng ta l¹i nhµ vua kh«ng ban bè hiÕn ph¸p vµ v× thÕ mµ lÊy lµm "thÑn". Nhµ cµng nªn nh×n tæng qu¸t thªm mét lÇn n÷a bøc tranh khñng ho¶ng vua th× "lÊy lµm thÑn" v× ng−êi ta ®· cã thÓ g¸n cho y c¸i hiÕn ph¸p ®· hiÖn ra trong ngµy 27 th¸ng T−. mµ y coi lµ mét sù "thu hÑp" quyÒn h¹n cña y, y "lÊy lµm tiÕc" vÒ Chñ ®Ò chÝnh trong bµi diÔn v¨n cña Xt«-l−-pin lµ b¶o vÖ hÕt th¶y mäi sù gi¶i thÝch ®èi víi bÊt kú ph¸p luËt nµo nh»m "thu "quyÒn cña nhµ vua" tr¸nh khái mäi sù "thu hÑp". Xt«-l−-pin nãi: hÑp" quyÒn h¹n cña y. "ý nghÜa cña ®iÒu 87 lµ x¸c ®Þnh quyÒn cña nhµ vua, vµ kh«ng thÓ Hai bªn. Hai lèi gi¶i thÝch quyÒn h¹n. C¶ hai bªn ®Òu tiÕc thu hÑp ý nghÜa cña ®iÒu Êy mµ l¹i kh«ng t¹o nªn mét tiÒn lÖ vµ thÑn. ChØ kh¸c nhau ë chç: mét bªn th× chØ "tiÕc vµ thÑn"; kh«ng ®¸ng mong muèn". Xt«-l−-pin chèng l¹i viÖc "lµm tæn h¹i cßn bªn kia th× kh«ng nãi tiÕc, còng kh«ng nãi thÑn, mµ nãi r»ng ®Õn quyÒn cña nhµ cÇm quyÒn tèi cao ®−îc vËn dông ®iÒu 87 trong viÖc thu hÑp quyÒn h¹n lµ "kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc". nh÷ng t×nh h×nh khÈn cÊp x¶y ra tr−íc khi gi¶i t¸n nghÞ viÖn". Thùc ra, kÎ ph¶i lÊy lµm "thÑn" vÒ t×nh tr¹ng ®ã, thÑn vÒ sù Xt«-l−-pin tuyªn bè: "QuyÒn nµy lµ kh«ng thÓ b¸c bá ®−îc, nã tån bÊt lùc cña m×nh, chÝnh lµ c¸c ngµi Ma-cla-cèp, chÝnh lµ toµn t¹i dùa trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu". "Mäi sù gi¶i thÝch thÓ giai cÊp t− s¶n theo §¶ng d©n chñ - lËp hiÕn vµ §¶ng th¸ng M−êi ë n−íc ta, ⎯ ®iÒu ®ã h¸ ch¼ng ®· râ rµng råi −? §¹i biÓu kh¸c vÒ quyÒn nµy ®Òu kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc, nã sÏ vi ph¹m ý nghÜa vµ tinh thÇn cña ph¸p luËt, nã còng sÏ xo¸ bá quyÒn cña cña Héi ®ång liªn hiÖp quý téc nãi mét c¸ch tr¾ng trîn vÒ cuéc nhµ vua ®−îc ¸p dông mÖnh lÖnh khÈn cÊp". khñng ho¶ng mµ chóng ta ®· t¹o ra mét c¸ch tr¾ng trîn, h¾n ta TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã rÊt râ rµng vµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã kh«ng th¸ch thøc, ®e däa b»ng vò lùc. Giai cÊp t− s¶n tù do chñ nghÜa, hÖt
  13. V. I. Lª-nin "TiÕc" vµ "thÑn" 290 291 nh− mét con bu«n bÞ tªn thÞ tr−ëng ®e do¹, hÌn nh¸t lïi l¹i, võa I-va-n«-vÝch. I-van I-va-n«-vÝch nãi víi I-van Ni-ki-ph«-r«-vÝch: lïi võa lÈm bÈm: t«i lÊy lµm tiÕc, lÊy lµm thÑn... lµ ngµi ®· ®èi xö kh«ng chÊp hµnh nh÷ng quy t¾c th«ng th−êng cña chÕ ®é lËp hiÕn, víi t«i nh− vËy! th× thËt ®¸ng thÑn. I - van Ni-ki-ph«-r«-vÝch nãi víi I-van I-va-n«- Ma-cla-cèp ra søc biÖn b¹ch: "T«i nãi r»ng t«i lµ ng−êi theo vÝch: ®em cuéc c¸ch m¹ng mµ b¶n th©n m×nh sî, kh«ng tin, kh«ng chñ nghÜa lËp hiÕn h¬n c¶ ngµi chñ tÞch Héi ®ång bé tr−ëng (t«i gióp ®ì, ra ®Ó däa, th× thËt lµ ®¸ng thÑn. h×nh dung Xt«-l−-pin ë nhµ còng c−êi thÇm vÒ nh÷ng lêi nãi ®ã: C¸c b¹n ®éc gi¶, c¸c b¹n nghÜ thÕ nµo, trong hai ng−êi tranh «ng b¹n th©n mÕn ¬i, vÊn ®Ò kh«ng ph¶i ë chç tù x−ng lµ ng−êi c·i Êy, ai ®· "lµm nhôc" ®−îc ®èi ph−¬ng nhiÒu h¬n ? theo chñ nghÜa lËp hiÕn, mµ lµ ë chç ai cã søc m¹nh ®Ó x¸c ®Þnh §¹i biÓu cña "ph¸i gi÷a lËp hiÕn", Lvèp ®Ö nhÊt nãi sau Ghª- xem cã hiÕn ph¸p hay kh«ng vµ hiÕn ph¸p ®ã nh− thÕ nµo!), nh−ng ghª-ts¬-c«-ri lµ ng−êi ®· gi¶i thÝch hoµn toµn ®óng r»ng b¸o t«i lµ ng−êi b¶o hoµng kh«ng kÐm «ng ta". (Xt«-l−-pin l¹i cµng chÝ cña ph¸i tù do quan niÖm sai cuéc khñng ho¶ng nµy lµ cuéc ®¾c chÝ mØm c−êi: thÕ ®Êy, tho¹t ®Çu lµ däa råi sau th× xin lçi! khñng ho¶ng "hiÕn ph¸p", r»ng nh÷ng ng−êi d©n chñ - lËp hiÕn Hõ, c¸i anh chµng Ma-cla-cèp nµy thÕ mµ còng gäi lµ biÕt ®¸nh "th«ng qua miÖng l−ìi cña nh÷ng ng−êi ph¸t ng«n cña m×nh mµ ®Êm.) "T«i cho r»ng thiÕt lËp chÕ ®é qu©n chñ ë n¬i ch−a cã gèc ñng hé ¶o t−ëng téi lçi vÒ ph¸i gi÷a lËp hiÕn", r»ng ®èi víi hiÕn rÔ cho nã, lµ ®iªn rå, mµ phñ nhËn nã ë n¬i nã ®· cã gèc rÔ lÞch ph¸p, cßn thiÕu mét cuéc vËn ®éng nµo ®ã (®iÒu vông vÒ duy nhÊt sö v÷ng ch¾c th× còng lµ ®iªn rå nèt...". cña Ghª-ghª-ts¬-c«-ri lµ: ë cuèi bµi ph¸t biÓu «ng ta ®· nh¾c Tr−íc däa, sau xin lçi, b©y giê th× b¾t ®Çu dÉn ra nh÷ng lý ®Õn "t×nh tr¹ng v« chÝnh phñ": ë ®©y lÏ ra kh«ng nªn dïng ch÷ lÏ cã lîi cho Xt«-l−-pin. å, thËt lµ mét nghÞ viªn tuyÖt vêi cña Êy). chñ nghÜa tù do ! å, thËt lµ mét l·nh tô cã mét kh«ng hai cña ph¸i Qua lêi ph¸t biÓu cña Lvèp ®Ö nhÊt ng−êi ta cã thÓ cã lóc gi÷a "lËp hiÕn" (lucus a non lucendo1): "lËp hiÕn" trong tr−êng t−ëng r»ng thËm chÝ mét sè ®Þa chñ còng hiÓu ®−îc mét c¸i g× ®Êy hîp kh«ng cã hiÕn ph¸p), cña ph¸i gi÷a thuéc §¶ng d©n chñ - lËp trong lêi gi¶i thÝch cña Ghª-ghª-ts¬-c«-ri. Lvèp ®Ö nhÊt nãi: hiÕn vµ §¶ng th¸ng M−êi! "Sù viÖc x¶y ra chøng tá thùc sù r»ng ë n−íc ta kh«ng cã hiÕn Ng−êi ph¸t ng«n cña nÒn "tù do nh©n d©n" ë n−íc ta (xin ®äc ph¸p, kh«ng cã chÕ ®é ®¹i nghÞ, nh−ng ë n−íc ta c¶ nh÷ng ®¹o lµ: cña chÕ ®é n« lÖ cã tÝnh chÊt lÞch sö cña nh©n d©n n−íc ta) luËt c¬ b¶n còng kh«ng cã, vµ nãi chung, kh«ng cã mét chÕ ®é lín tiÕng gµo r»ng: "Chñ tÞch Héi ®ång bé tr−ëng vÉn cã thÓ tiÕp cã tæ chøc nµo c¶ (®Êy, ®· thÊy ch−a! sù tån t¹i cña ®Þa chñ h¸ tôc n¾m chÝnh quyÒn, chÝnh sù sî h·i cuéc c¸ch m¹ng mµ bé h¹ l¹i kh«ng ph¶i lµ chÕ ®é ®Þa chñ cã tæ chøc hay sao? c¸c ngµi theo cña «ng ta t¹o ra, còng gi÷ «ng ta ë l¹i n¾m chÝnh quyÒn (tõ "ph¸i gi÷a lËp hiÕn" ¹, l−ìi c¸c ngµi lµm h¹i c¸c ngµi ®Êy), mµ chØ bªn ph¶i cã tiÕng nãi: "thËt ®¸ng thÑn"; ån µo)... nguy c¬ t¹o cã sù léng quyÒn (®ã chÝnh lµ mét trong nh÷ng dÊu hiÖu c¬ b¶n, ra mét tiÒn lÖ còng gi÷ «ng ta ë l¹i n¾m chÝnh quyÒn"!! quan träng nhÊt cña chÕ ®é ®Þa chñ cã tæ chøc) vµ chÝnh s¸ch mÞ Ng−êi ta kÓ r»ng I-van I-va-n«-vÝch lµm nhôc I-van Ni-ki- d©n th«i". ph«-r«-vÝch, cßn I-van Ni-ki-ph«-r«-vÝch th× lµm nhôc I-van Tªn ®Þa chñ "tiÕn bé" Ni-c«-lai Ni-c«-la-ª-vÝch Lvèp ®Ö nhÊt hiÓu chÝnh s¸ch mÞ d©n lµ mét c¸i g× ®ã khã chÞu nhÊt. Chóng ta _______________________________________ h·y nghe tiÕp: 1) ⎯ mét lèi nãi ch©m biÕm kh«ng dÞch ®−îc, tõng ch÷ cã nghÜa "Nh÷ng ng−êi ®−¬ng quyÒn dïng chÝnh s¸ch mÞ d©n ®ã ®Ó lµ: "ch÷ lïm c©y b¾t nguån tõ ch÷ kh«ng chiÕu s¸ng" (trong tiÕng la- t¨ng thªm ¶nh h−ëng vµ quyÒn lùc cña riªng m×nh. Nh÷ng ng−êi tinh, ch÷ "lïm c©y" ®äc gièng nh− ch÷ "¸nh s¸ng").
  14. V. I. Lª-nin "TiÕc" vµ "thÑn" 292 293 kh¸c thÌm muèn giµnh lÊy quyÒn lùc Êy còng sÏ dïng chÝnh s¸ch ý thøc c«ng d©n còng kh«ng cã nèt; thÕ lµ kh«ng thÓ nµo hy sinh mÞ d©n ®ã"... (¸i dµ... thËt lµ mét ý ®å v« ®¹o ®øc, ®¸ng c«ng phÉn c¸i ta kh«ng cã ®−îc. NÕu Lvèp ®Ö nhÊt nãi ®óng sù thËt, th× nh− thÕ cã nghÜa lµ ý thøc c«ng d©n cña chóng ta bÞ hy sinh cho "chÕ biÕt d−êng nµo! chø cßn nh÷ng ng−êi t− s¶n thuéc ph¸i tù do ë ®é cã tæ chøc (chÕ ®é ®Þa chñ)". "PhÇn tö tiÕn bé" ®ã cña chóng Nga th× tuyÖt ®èi kh«ng cã c¸i ý ®å nh− thÕ. ChØ cã ë ph−¬ng T©y ta kh«ng lì lêi ch¨ng? ph¶i ch¨ng h¾n muèn nãi r»ng chÕ ®é ®Þa thèi n¸t, giai cÊp t− s¶n v« ®¹o ®øc míi m−u toan giµnh chÝnh chñ cã tæ chøc ë n−íc ta sÏ hy sinh cho ý thøc c«ng d©n cña n−íc quyÒn, thËm chÝ dùng lªn c¶ nh÷ng tµ thuyÕt nãi r»ng chØ cã chÝnh Nga? ph¶i ch¨ng h¾n muèn gäi chÝnh sù diÔn biÕn gi¶ ®Þnh ®ã quyÒn t− s¶n míi ®¶m b¶o ®−îc hiÕn ph¸p t− s¶n. Ph¸i tù do cña c¸c sù kiÖn lµ chÝnh s¸ch mÞ d©n? ph¶i ch¨ng khi ph¸t biÓu: Nga chóng ta ®−îc sù tuyªn truyÒn ®¹o ®øc, duy t©m cña Xt¬- "nªn gêm chÝnh s¸ch mÞ d©n ®ã", h¾n muèn nãi r»ng ®a sè ng−êi ru-vª, BÐc-®i-a-Ðp vµ ®ång bän khai s¸ng, do ®ã chóng ta nghÜ trong §u-ma III ph¶i gêm sù diÔn biÕn gi¶ ®Þnh ®ã cña c¸c sù r»ng nªn cø ®Ó bän T«n-ma-tsÐp tiÕp tôc n¾m chÝnh quyÒn, cßn kiÖn? nh÷ng mÖnh lÖnh vÒ viÖc sö dông chÝnh quyÒn Êy thËt sù theo Ng−êi ta kÓ r»ng I-van I-va-n«-vÝch buéc téi I-van Ni-ki-ph«- ®óng hiÕn ph¸p th× ph¶i do bän Ma-cla-cèp viÕt)... "®èi víi nh÷ng r«-vÝch lµ mÞ d©n, I-van Ni-ki-ph«-r«-vÝch th× buéc téi I-van ng−êi Êy, chÝnh s¸ch mÞ d©n lµ mét c«ng cô gÇn gòi h¬n nhiÒu. I-va-n«-vÝch lµ mÞ d©n. I-van I-va-n«-vÝch nãi víi I-van Ni-ki- Nªn gêm chÝnh s¸ch mÞ d©n ®ã, v× nã sÏ hy sinh tÊt c¶: hy sinh ph«-r«-vÝch: anh lµ kÎ mÞ d©n, v× anh n¾m chÝnh quyÒn vµ anh lîi c¶ phÈm gi¸ lÉn tµi s¶n cña c¸c anh, c¶ danh dù cña c¸c anh lÉn dông c¸i ®ã ®Ó t¨ng ¶nh h−ëng cña riªng anh vµ t¨ng quyÒn lùc ý thøc c«ng d©n cña n−íc Nga". cña anh, ®ång thêi anh vin vµo lîi Ých d©n téc cña d©n c−. I-van "PhÇn tö tiÕn bé" Ni-c«-lai Ni-c«-la-ª-vÝch Lvèp ®Ö nhÊt Ni-ki-ph«-r«-vÝch th× nãi víi I-van I-va-n«-vÝch: kh«ng, anh míi nãi hay ®Êy. VÒ "tµi s¶n", h¾n thËm chÝ nãi kh¸ râ: ch¼ng h¹n, lµ kÎ mÞ d©n, v× tr−íc c«ng chóng, anh la lèi om sßm lµ ë n−íc ta nÕu h«m qua ®Þa chñ cã 10 000 ®ª-xi-a-ti-na, mµ h«m nay cßn 50 chØ cã sù léng hµnh, kh«ng cã hiÕn ph¸p, vµ còng kh«ng cã nh÷ng ®ª-xi-a-ti-na, th× nh− thÕ cã nghÜa lµ 9 950 ®ª-xi-a-ti-na bÞ "hy ®¹o luËt c¬ b¶n, ®ång thêi anh cßn ¸m chØ mét c¸ch kh¸ v« lÔ sinh" cho "chÝnh s¸ch mÞ d©n". §iÒu ®ã thËt râ rµng. §Êy kh«ng mét sù hy sinh nµo ®Êy vÒ tµi s¶n cña chóng ta. ph¶i lµ lêi nãi su«ng. Nh−ng vÒ "phÈm gi¸" vµ "danh dù" th× vÊn Rèt cuéc ai v¹ch ®−îc ai lµ mÞ d©n ⎯ ®iÒu ®ã ch−a râ. Nh−ng ®Ò ch−a thËt râ; ph¶i ch¨ng phÇn tö tiÕn bé cña chóng ta muèn mét ®iÒu râ rµng lµ: hai kÎ trém mµ Èu ®¶ nhau th× bao giê còng nãi r»ng chØ khi cã 10 000 ®ª-xi-a-ti-na ruéng ®Êt th× ®Þa chñ míi ®−a ®Õn ®iÒu cã lîi. cã thÓ lµ ng−êi cã "phÈm gi¸" vµ cã "danh dù", cßn nÕu h¾n mÊt ®i 9 950 ®ª-xi-a-ti-na th× nhÊt ®Þnh h¾n kh«ng cßn phÈm gi¸, kh«ng cßn danh dù n÷a? Hay lµ Lvèp ®Ö nhÊt muèn nãi r»ng nÕu kh«ng "Ng«i sao", sè 21, ngµy 7 th¸ng Theo ®óng b¶n ®¨ng trªn b¸o ®Þnh gi¸ thÝch ®¸ng, ⎯ mçi ®ª-xi-a-ti-na lµ kho¶ng 500 róp ch¼ng N¨m 1911 "Ng«i sao" h¹n, ⎯ th× phÈm gi¸ vµ danh dù sÏ bÞ hy sinh cho chÝnh s¸ch mÞ Ký tªn: V. I - lin d©n ch¨ng? VÒ "ý thøc c«ng d©n cña n−íc Nga" th× "phÇn tö tiÕn bé" Lvèp ®Ö nhÊt hoµn toµn lµm rèi tung c¶ lªn. NÕu h¾n nãi ®óng sù thËt r»ng ë n−íc ta kh«ng cã hiÕn ph¸p, kh«ng cã chÕ ®é ®¹i nghÞ, kh«ng cã c¸c ®¹o luËt c¬ b¶n, th× nh− thÕ cã nghÜa lµ ë n−íc ta 21-1575
  15. 295 héi nghÞ c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga 105 ngµy 28 th¸ng n¨m - 4 th¸ng s¸u (10 -17 th¸ng s¸u) 1911 In lÇn ®Çu n¨m 1933 trong Theo ®óng b¶n th¶o vµ biªn b¶n V¨n tËp Lª-nin, t. XXV; mét sè v¨n kiÖn in lÇn ®Çu 21*
  16. 297 1 Th− göi héi nghÞ c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®¶ng c«ng nh©n d©n chñ - x· héi Nga ë n−íc ngoµi Th«ng tri cña I-g«-rÐp ®Ò ngµy 1. VI. 1911 chøng tá thªm mét lÇn n÷a c¸i trß triÖu tËp Ban chÊp hµnh trung −¬ng, c¸i trß ®¸ng c«ng phÉn, ⎯ c¸i chÝnh s¸ch tr× ho·n vµ ph¸ ho¹i viÖc triÖu tËp ®ã, mµ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng cña ®¶ng ta ®· bãc trÇn tõ l©u, suèt mÊy th¸ng råi. I-g«-rÐp hoµn toµn nãi l¸o khi kh¼ng ®Þnh r»ng hiÖn nay I-u- ®in vµ C«-xt¬-rèp häp thµnh c¬ quan l©m thêi, hoÆc Ýt ra lµ mét bé phËn cña c¬ quan nµy. Trong lóc ®ã th× Ma-ca-r¬ vµ Lin-®èp (sau In-n«-ken-ti) trong suèt nhiÒu th¸ng ®»ng ®½ng ®· häp thµnh tæ chøc cña c¬ quan ®ã, ®· lùa chän c¸c ph¸i viªn, ®· tæ chøc nhiÒu chuyÕn ®i cã liªn quan tíi c«ng t¸c cña tæ chøc trung −¬ng, ®· tæ chøc c¸c cuéc häp víi c¸c ph¸i viªn vµ nh÷ng ng−êi ®−îc ®Ò cö ®Ó bæ tuyÓn (Ma-ca-r¬ víi Ca-tx¸p vµ nh÷ng ng−êi kh¸c, víi Mi-li-u-tin vµ nh÷ng ng−êi kh¸c), ®· liªn hÖ víi trung t©m cña toµn ®¶ng chØ ®¹o c«ng t¸c cña §¶ng d©n chñ - x· héi t¹i §u-ma, liªn hÖ víi c¸c nhãm d©n chñ - x· héi ë thñ ®« trong c¸c cuéc bÇu cö (M¸t-xc¬-va), v. v., v. v.. C¶ I-u-®in lÉn C«-xt¬-rèp ®Òu ch−a hÒ lµm c«ng viÖc nµo nh− vËy c¶. Trong sè hai ng−êi ®ã, kh«ng ai cã chót ®ãng gãp nµo, hoµn toµn kh«ng cã ®ãng gãp g× vµo lo¹i ho¹t ®éng ®ã c¶. VÒ viÖc "bæ tuyÓn" I-u-®in vµ C«-xt¬-rèp vµo c¬ quan ®ã, th× kh«ng mét c¬ quan chÝnh thøc nµo cña ®¶ng ë n−íc ngoµi (c¶ C¬ quan ng«n luËn trung −¬ng lÉn Bé phËn ë n−íc ngoµi
  17. V. I. Lª-nin Héi nghÞ c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng 298 299 chÊp hµnh trung −¬ng h− cÊu mµ th«i ⎯ thùc chÊt cña ©m m−u cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng) nhËn ®−îc mét th«ng tri chÝnh thøc nµo c¶. ®ã cña ph¸i "tiÕng nãi" lµ ë chç Êy ! Sau khi Ma-ca-r¬ vµ Lin-®èp bÞ b¾t, suèt h ¬n hai th¸ng, Sau héi nghÞ toµn thÓ, c«ng t¸c trung −¬ng ®· lµm cho ph¸i b«n-sª-vÝch bÞ mÊt bèn ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng kh«ng cã lÊy mét th«ng tri nµo, mét bøc th− nµo, mét ai nghe thÊy nãi g× vÒ I-u-®in vµ C«-xt¬-rèp, vÒ c«ng viÖc cña hä ë c¬ (Mª-scèp-xki + In-n«-ken-ti + Ma-ca-r¬ + Lin-®èp). Ph¸i men- sª-vÝch th× kh«ng mÊt mét ng−êi nµo, v× ch¼ng cã ai ho¹t ®éng c¶!! quan ®ã c¶. Ch¼ng nh÷ng kh«ng ai thõa nhËn I-u-®in vµ C«-xt¬- rèp ®¹i biÓu cña c¬ quan ®ã (trong khi ®ã th× tÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu ThÕ mµ hiÖn nay ph¸i "TiÕng nãi" l¹i d¸m ®Ò ra thêi h¹n mét th¸ng, hßng ®−a ra nh÷ng ngµi nh− lo¹i "Pi-èt", lµ ng−êi mµ nhÊt trÝ thõa nhËn Ma-ca-r¬ vµ Lin-®èp), mµ thËm chÝ I-u-®in trong c¶ mét n¨m r−ìi trêi (sau héi nghÞ toµn thÓ) ch¼ng mét lÇn vµ C«-xt¬-rèp còng kh«ng xin mét c«-pÕch nµo, thËm chÝ còng nµo lµm ®−îc mét tÝ g× cho c«ng t¸c, thËm chÝ ch−a hÒ cã mÆt ë kh«ng b¸o cho Bé phËn ë n−íc ngoµi cña Ban chÊp hµnh trung c¬ quan mét lÇn nµo. Ph¸i "TiÕng nãi" biÕt r»ng trong thêi h¹n mét −¬ng (nh− Ma-ca-r¬ vµ Lin-®èp ®· b¸o) biÕt vÒ viÖc hä lËp thµnh th¸ng kh«ng thÓ nµo "triÖu tËp" ®−îc nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch c¬ quan ®ã. Chóng t«i kh¼ng ®Þnh r»ng trong t×nh h×nh nh− vËy, viÖc ®ang bÞ tßa ¸n hoÆc chÝnh quyÒn ®−a ®i ®µy!! Hä dêi Ban chÊp hµnh trung −¬ng vÒ Nga "®Ó cho nã thÊt I-g«-rÐp viÖn dÉn viÖc C«-xt¬-rèp vµ I-u-®in lËp thµnh "c¬ quan" ®ã, lµ mét sù mØa mai ®¶ng, lõa dèi ®¶ng. Vµ chóng t«i sÏ v¹ch b¹i ë ®Êy"! Hä ®· ®−îc ®iÒu hä mong ®îi lµ sù thÊt b¹i cña tÊt c¶ nh÷ng trÇn sù lõa bÞp ®ã. H¬n n÷a, chóng t«i cho r»ng hiÖn nay, sau kinh nghiÖm cña ng−êi b«n-sª-vÝch. Hä b¶o toµn tÊt c¶ nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch h− cÊu, ch−a I-nèc, Ma-ca-r¬ vµ nh÷ng ng−êi kh¸c, sau nh÷ng sù tè gi¸c cña ¤n-ghin106, v. v., mäi ý ®å muèn lÊy nh÷ng ñy viªn trung −¬ng tõng ho¹t ®éng. cò ®· ®−îc bÇu ë Lu©n-®«n ®Ó kh«i phôc l¹i Ban chÊp hµnh Hä muèn ®Þnh thêi h¹n mét th¸ng nh»m lµm cho nh÷ng ñy trung −¬ng ë Nga, ®Òu lµ trùc tiÕp phôc vô Xt«-l−-pin. Chóng viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng h− cÊu kiÓu nh− Pi-èt cã thÓ tô tËp vÒ, ®ång thêi lµm cho nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ®· tõng t«i xin b¸o ®Ó ®¶ng ®Ò phßng nh÷ng kÎ ®Þnh lµm cho nh÷ng ng−êi ho¹t ®éng, ®Õn c¶ th«ng tri còng kh«ng thÓ nhËn ®−îc! kh«ng am hiÓu t×nh h×nh m¾c m−u b»ng c¸ch cö c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®i c«ng t¸c trong nh÷ng ®iÒu kiÖn hÕt søc Hä uæng c«ng nghÜ r»ng c¸i trß ®ã cña ph¸i thñ tiªu, c¸i trß xÊu, ®i lµm mét nhiÖm vô kh«ng thÓ nµo thùc hiÖn ®−îc, ngay triÖu tËp héi nghÞ toµn thÓ, sÏ kh«ng bÞ bãc trÇn ra tr−íc ®¶ng! d−íi nanh vuèt cña c¶nh s¸t. Cuèi cïng, cßn vÒ "kÕ ho¹ch" triÖu tËp héi nghÞ toµn thÓ trong ViÕt kho¶ng tõ ngµy 19 ®Õn 23 Theo ®óng b¶n th¶o thêi h¹n mét th¸ng ⎯ kÕ ho¹ch nµy I-g«-rÐp kh«ng b¸o cho th¸ng N¨m (tõ ngµy 1 ®Õn 5 Bé phËn ë n−íc ngoµi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng, nh−ng th¸ng S¸u) 1911 cã loan b¸o trong th«ng tri ®Ò ngµy 1. VI. 1911 ⎯ th× chóng t«i xin l−u ý ®Ó ®¶ng thÊy ©m m−u míi cña ph¸i thñ tiªu trong viÖc triÖu tËp Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Trong thêi h¹n mét th¸ng th× kh«ng thÓ triÖu tËp ®−îc Ban chÊp hµnh trung −¬ng, mµ chØ cã thÓ "®−a ra" nh÷ng ñy viªn ban
  18. 300 2 ®Ò c−¬ng (dµn bµi) b¸o c¸o cña ba ñy viªn trung −¬ng b«n-sª-vÝch t¹i héi nghÞ riªng cña chÝn ñy viªn trung −¬ng 1. LÞch sö nh÷ng m−u toan kh«i phôc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ë Nga. Hai thêi kú: (a) I. 1910 ⎯ VIII. (hoÆc IX.) 1910. Hai ñy viªn trung −¬ng b«n-sª-vÝch bÞ b¾t trong khi m−u tÝnh triÖu tËp Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Hä ®· nhiÒu lÇn ®Þnh ngµy häp Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Kh«ng mét lÇn nµo cã mÆt Mi-kha-in + I-u-ri + R«-man, vµ nãi chung kh«ng cã mét ng−êi men-sª-vÝch nµo. (b) Cuèi 1910 - mïa xu©n 1911. Hai ñy viªn trung −¬ng b«n-sª-vÝch ®· lËp ra mét c¬ quan míi. Kh«ng cã mét ng−êi men-sª-vÝch nµo tham gia mét chót nµo vµo c«ng t¸c cña hä (nh− liªn hÖ víi c¸c ph¸i viªn, víi ®¶ng ®oµn trong §u-ma, víi nh÷ng ng−êi d©n chñ - x· héi ë M¸t-xc¬- va trong cuéc bÇu cö, v. v.). Cã mçi mét ng−êi men-sª-vÝch (C«-xt¬-rèp) ®· ®Õn c¬ quan ®ã mét hai lÇn ®Ó "biÓu quyÕt" ! C¶ hai ng−êi b«n-sª-vÝch ®Òu bÞ b¾t. KÕt qu¶: tÊt c¶ nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng, ®Òu bÞ b¾t v× lµm c«ng t¸c trung −¬ng vµ bÞ Trang ®Çu b¶n th¶o cña V. I. Lª-nin b¾t khi lµm c«ng t¸c ®ã. "§Ò c−¬ng (dµn bµi) b¸o c¸o cña ba ñy viªn Trong sè nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch, cã mét bé phËn (Mi-kha- trung −¬ng b«n-sª-vÝch t¹i héi nghÞ riªng cña chÝn ñy viªn trung −¬ng". ⎯ 1911 in + I-u-ri + R«-man) tõ chèi kh«ng tham gia bÊt kú c«ng t¸c ¶nh thu nhá nµo, mét ng−êi (Pi-èt) trong mét n¨m r−ìi kh«ng tham gia chót
  19. Héi nghÞ c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng 303 nµo c¶, mét ng−êi (C«-xt¬-rèp) trong mét n¨m r−ìi ®Õn c¬ quan ®ã hai lÇn (n¨m 1911!), nh−ng kh«ng tham gia c«ng t¸c trung −¬ng nµo c¶. Sau khi nh÷ng ng−êi b«n-sª-vÝch bÞ b¾t, trong hai th¸ng r−ìi, ng−êi men-sª-vÝch Êy kh«ng lµm tÝ g×, thËm chÝ kh«ng viÕt mét bøc th− nµo nãi ®Õn viÖc y ®ang kh«i phôc Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Cho nªn theo ý chóng t«i, lêi tuyªn bè cña I-g«-rÐp nãi r»ng ng−êi men-sª-vÝch ®ã + mét phÇn tö thuéc ph¸i Bun hiÖn nay häp thµnh c¬ quan ®ã (thËm chÝ kh«ng th«ng b¸o chÝnh thøc cho Bé phËn ë n−íc ngoµi cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng vµ kh«ng ®−îc ai thõa nhËn!), qu¶ lµ mét sù mØa mai tr¾ng trîn. 2. B©y giê cã thÓ kh«i phôc héi nghÞ toµn thÓ ë n−íc ngoµi ®−îc kh«ng? VÒ ph¸p lý: trong sè 15 ng−êi cã mÆt 9. VÒ h×nh thøc hä cã thÓ (a) tù tuyªn bè lµ héi nghÞ toµn thÓ. Kh«ng thÓ b¸c bÎ ®−îc vÒ mÆt h×nh thøc, biÖn ph¸p Êy ch¾c lµ cã thÓ lµm ®−îc, chØ cÇn cã nhiÒu h¬n mét phiÕu, tøc lµ trong sè 9 phiÕu th× 5 phiÕu thuËn, 4 phiÕu chèng. Trªn thùc tÕ th× c¸i c¸ch lµm kh«ng thÓ chª tr¸ch ®−îc vÒ mÆt h×nh thøc ®ã cã mét ý nghÜa kh«ng ®¸ng kÓ: kh«ng nghi ngê g× c¶, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nh− vËy th× kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc vai trß cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng. (b). VÒ h×nh thøc, còng cã thÓ lµm ®−îc ®iÒu nµy: 9 uû viªn trung −¬ng hiÖn cã mÆt ®ã sÏ ®−a tõ Nga ra nh÷ng uû viªn trung −¬ng dù khuyÕt cã quyÒn. Trªn thùc tÕ, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ g×? Nh÷ng ng−êi men-sª-vÝch cã thÓ hoÆc lµ "®−a ra" bän theo ph¸i thñ tiªu cña chóng (Mi-kha-in + I-u-ri + R«-man, v.v.) mµ kh«ng mét ng−êi trung thùc nµo ñng hé ®¶ng l¹i thõa nhËn lµ uû viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng, sau khi Mi-kha-in + I-u-ri + R«-man ®· ®−a ra lêi ph¸t biÓu næi tiÕng; ⎯ hoÆc lµ ®−a ra hai uû viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®· dù héi nghÞ toµn thÓ håi th¸ng Giªng 1910 vµ tõ ®Êy ®Õn nay, trong mét n¨m r−ìi, kh«ng lµm mét c«ng t¸c trung −¬ng nµo c¶. Thêi h¹n cã thÓ ®−a hä ra th× ch−a døt kho¸t. Ph¸i b«n-sª-vÝch cã thÓ ®−a thªm hai uû viªn trung −¬ng
  20. V. I. Lª-nin Héi nghÞ c¸c ñy viªn Ban chÊp hµnh trung −¬ng 304 305 4. T×nh h×nh thùc tÕ cña ®¶ng hiÖn nay lµ: hÇu hÕt ë c¸c ®Þa dù khuyÕt cña m×nh n÷a ®Ó bæ sung vµo sè ba ñy viªn b«n-sª- vÝch hiÖn cã. Muèn ®−a hai ñy viªn trung −¬ng dù khuyÕt ®ã ph−¬ng ®Òu cã nh÷ng nhãm vµ chi bé c«ng nh©n ñng hé ®¶ng, ra, ph¶i mÊt hµng th¸ng vµ hµng th¸ng c«ng t¸c ®Ó liªn hÖ víi c¸c nhãm vµ chi bé nhá vµ hÕt søc nhá, hoµn toµn kh«ng chÝnh nh÷ng ng−êi ®i ®µy, tæ chøc cho hä v−ît ngôc, s¾p xÕp ph−¬ng thøc, héi häp kh«ng ®Òu ®Æn. ë kh¾p n¬i hä ®Òu ®Êu tranh víi tiÖn sinh sèng cho gia ®×nh, v.v. vµ v.v.. Kh«ng thÓ nãi ®−îc lµ ph¸i thñ tiªu - hîp ph¸p trong c¸c héi, ë c¸c c©u l¹c bé, v.v.. Hä cÇn mÊy th¸ng ®Ó lµm "c«ng t¸c" ®ã. kh«ng liªn hÖ víi nhau. RÊt Ýt khi hä nhËn ®−îc s¸ch b¸o. Hä cã ViÖc triÖu tËp nh÷ng uû viªn trung −¬ng dù khuyÕt "h×nh uy tÝn trong c«ng nh©n. TËp hîp trong c¸c nhãm ®ã cã nh÷ng thøc" hiÖn giê kh«ng thÓ thùc sù lµm c«ng t¸c trung −¬ng ë ng−êi b«n-sª-vÝch + nh÷ng ng−êi thuéc ph¸i Plª-kha-nèp vµ Nga ®−îc, lµ mét c«ng t¸c l©u dµi v« h¹n ®Þnh; ý nghÜa thùc mét sè ng−êi thuéc nhãm "TiÕn lªn", hä ®· ®äc s¸ch b¸o cña nhãm tÕ cña viÖc ®ã ®èi víi ®¶ng sÏ kh«ng ph¶i chØ lµ con sè kh«ng. Nã "TiÕn lªn" hoÆc nghe nh÷ng ng−êi thuéc nhãm "TiÕn lªn" diÔn cßn tÖ h¬n sè kh«ng, v× nã sÏ dïng c¸i trß ph©n chia ®Þa vÞ ë bªn thuyÕt, nh−ng ch−a tham gia c¸i ph¸i riªng do nhãm "TiÕn lªn" trªn ®Ó che giÊu kh«ng cho c¸c tæ ®¶ng ë ®Þa ph−¬ng thÊy ®−îc lËp ra ë n−íc ngoµi. hiÖn thùc ®¸ng buån, mét hiÖn thùc ®ßi hái tinh thÇn chñ ®éng Ph¸i chèng ®¶ng nµy ch¾c ch¾n cã ¶nh h−ëng phÇn nµo trong tÝch cùc. bé phËn c«ng nh©n Pª-tÐc-bua, tuy ¶nh h−ëng kh«ng lín l¾m. Cã Sau mét n¨m r−ìi kh«i phôc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ®Çy ®ñ chøng cí chøng tá r»ng ph¸i nµy kh«ng phôc tïng tõng Ban kh«ng cã kÕt qu¶, nÕu cø mêi m·i ®¶ng ¨n "b¸nh vÏ": ngµy mai chÊp hµnh trung −¬ng nµo c¶ vµ cßn ra søc c¶n trë c«ng t¸c cña "c¸c anh" sÏ cã Ban chÊp hµnh trung −¬ng, th× nh− thÕ cã nghÜa §¶ng d©n chñ - x· héi (cho ®Õn nay ph¸i nµy ch−a trùc tiÕp kªu lµ giÔu cît ®¶ng. Chóng t«i kh«ng cã ý ®Þnh tham gia vµo sù giÔu gäi tham gia bÇu cö §u-ma IV vµ vÉn tiÕp tôc ve v·n ph¸i triÖu cît ®ã. håi.) Ph¸i hîp ph¸p ®éc lËp ("B×nh minh cña chóng ta" + "Sù 3. Kh«ng cÇn ph¶i nãi còng thÊy r»ng, giê ®©y chØ cã nh÷ng nghiÖp cuéc sèng" + "TiÕng nãi ng−êi d©n chñ - x· héi") lµ mét kÎ ñng hé Xt«-l−-pin míi cã ý ®å tËp hîp c¸c ñy viªn trung −¬ng lùc l−îng chèng ®¶ng vµ chèng d©n chñ - x· héi v« cïng nghiªm dù khuyÕt ë Nga l¹i ®Ó kh«i phôc Ban chÊp hµnh trung −¬ng ë ®Êy. C¶nh s¸t biÕt tÊt c¶ c¸c ñy viªn trung −¬ng dù khuyÕt vµ r×nh träng h¬n. Cã ®Çy ®ñ chøng cí chøng tá r»ng hä kh«ng phôc tïng Ban chÊp hµnh trung −¬ng nµo c¶, hä c«ng khai chÕ giÔu nh÷ng b¾t hä; viÖc In-n«-ken-ti vµ Ma-ca-r¬ hai ba lÇn bÞ b¾t ®· chøng quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng. Hä kh«ng thÓ thi hµnh minh ®iÒu ®ã. §Êy lµ ®iÒu thø nhÊt vµ lµ ®iÒu chñ yÕu. Hai lµ, môc ®Ých thùc sù cña viÖc triÖu tËp nh− thÕ ⎯ bæ tuyÓn nh÷ng ng−êi nghÞ quyÕt cña héi nghÞ toµn thÓ ("kh«ng ®−îc h¹ thÊp" ý nghÜa c«ng t¸c ë trong n−íc ⎯ hiÖn nay kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc, cña ®¶ng bÊt hîp ph¸p, v.v.), v× hä kh«ng muèn lµm nh− vËy. Hä kh«ng thÓ kh«ng thi hµnh mét ®−êng lèi tr¸i ng−îc. v× kh«ng cã mÆt c¸c uû viªn trung −¬ng dù khuyÕt (hä bÞ b¾t lÇn Kh«ng mét ng−êi d©n chñ - x· héi trung thùc nµo cã thÓ nghi võa råi cïng víi Ma-ca-r¬) vµ nÕu bæ tuyÓn nh÷ng ng−êi men-sª- ngê sù thËt lµ: "ph¸i hîp ph¸p ®éc lËp" ®ang chuÈn bÞ cho cuéc vÝch th× kh«ng thÓ cã ®−îc sù nhÊt trÝ nh− ®iÒu lÖ yªu cÇu, v× bÇu cö §u-ma IV vµ hä tiÕn hµnh nh÷ng cuéc bÇu cö nµy bÊt kh«ng mét ng−êi b«n-sª-vÝch nµo (vÒ vÊn ®Ò nµy, I-nèc ®· tuyªn chÊp ®¶ng vµ chèng l¹i ®¶ng. bè víi XvÐc-ts¬-cèp råi) chÞu ®Ó cho bæ tuyÓn mét ng−êi nµo thuéc NhiÖm vô cña nh÷ng ng−êi ®¶ng viªn thËt lµ râ rµng: kh«ng ph¸i thñ tiªu (thuéc ph¸i "TiÕng nãi" còng vËy) vµo Ban chÊp hµnh cho phÐp kÐo dµi mét tÝ nµo n÷a, kh«ng tr× ho·n hµnh ®éng trùc trung −¬ng.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2