Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br />
<br />
18 MỘT SỐ YẾU TỐ NGOẠI CẢNH Ở BỆNH PHÒNG ẢNH HƯỞNG<br />
ĐẾN GIẤC NGỦ CỦA TRẺ TẠI BỆNH VIỆN NHI TRUNG ƯƠNG<br />
Hà Thị Huyền*<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Mục tiêu: So sánh giấc ngủ của trẻ trước và trong thời gian nằm viện, đồng thời mô tả một số yếu tố của<br />
môi trường bệnh phòng ảnh hưởng tới giấc ngủ của trẻ.<br />
Đối tượng phương pháp nghiên cứu: Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang, đối tượng của nghiên cứu là<br />
những trẻ nằm điều trị nội trú tối thiểu 05 ngày.<br />
Kết quả: Cho thấy có sự thay đổi có ý nghĩa thống kê giữa thời gian ngủ/ngày của trẻ ở nhà và ở viện tại cả<br />
hai thời điểm mùa hè (ở nhà = 11,2 giờ, ở viện = 10,9 giờ) cũng như mùa đông (ở nhà = 12,2 giờ, ở viện = 10,5<br />
giờ). Trong số các yếu tố môi trường được nghiên cứu, cường độ tiếng ồn, cường độ ánh sáng sáng, nhiệt độ<br />
buồng bệnh, số bệnh nhân trong phòng và tần suất đi lại của người nhà có liên quan nghịch biến đến thời gian<br />
ngủ của trẻ. Ngược lại, có mối liên quan đồng biến giữa diện tích buồng bệnh và thời gian ngủ của trẻ.<br />
Kết luận: Như vậy, thời gian ngủ của trẻ khi nằm viện giảm đáng kể so với trước khi vào viện. Các yếu tố<br />
môi trường bệnh phòng liên quan cả đồng biến lẫn nghịch biến với thời gian trẻ ngủ. Do đó, điều dưỡng cần có<br />
biện pháp can thiệp phù hợp để nâng cao giấc ngủ của trẻ trong thời gian điều trị nội trú.<br />
Từ khóa: Trẻ em, giấc ngủ.<br />
<br />
ABSTRACT<br />
ENVIRONMENTAL FACTORS AFFECTING CHILDREN’S SLEEP AFTER HOSPITALIZATION IN<br />
NATIONAL CHILDREN’S HOSPITAL<br />
Ha Thi Huyen * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 160- 165<br />
Objectives: To compare pediatric patients’ sleep before and after hospitalization, and investigate the<br />
relationships between environmental factors and children’s sleep.<br />
Methods: Descriptive study.<br />
Results: Showed a significant reduction in sleeping time of children after hospital admission in both summer<br />
(at home = 11.2 hours, in hospital = 10.9 hours) and winter (at home = 12.2 hours, in hospital = 10.5 hours). The<br />
intensity of noise, light, and the temperature of the room, number of roommates, and frequency of walking around<br />
of caregivers negatively associated with children’s sleep. In contrast, size of the patients’ room was positively<br />
related to children’s sleep.<br />
Conclusions: The sleeping time of children significantly reduced after hospitalization. There were many<br />
environmental factores both negatively and positively associated with children’s sleep. This study pointed to a<br />
need for a proper nursing intervention with regard to improve pediatric patients’ sleep after hospital admission.<br />
Key words: Children, sleep.<br />
<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Ngủ và nghỉ ngơi là một trong các nhu<br />
cầu cơ bản của con người. Giấc ngủ có vai trò<br />
* Trường Đại học Dân Lập Thăng Long.<br />
Tác giả liên lạc: CN. Hà Thị Huyền, ĐT: 0976084696,<br />
<br />
160<br />
<br />
như một quá trình phục hồi và tái tạo năng<br />
lượng của cơ thể (2,1,4,7,8). Nhu cầu ngủ khác<br />
nhau theo tuổi, sự phát triển tâm thần, thể<br />
chất và các yếu tố môi trường. Nhóm người<br />
<br />
Email: huyenha84@gmail.com<br />
<br />
Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br />
già, người ốm đau bệnh tật và trẻ em có nhu<br />
cầu ngủ cao hơn. Đặc biệt đối với bệnh nhi thì<br />
việc chăm sóc, điều trị cần thể hiện tính toàn<br />
diện, vừa chữa khỏi bệnh vừa đảm bảo trẻ<br />
phát triển bình thường về thể chất và tâm<br />
thần(6). Tìm hiểu về ảnh hưởng của một số yếu<br />
tố đến giấc ngủ bước đầu có thể gợi ý người<br />
điều dưỡng đưa ra giải pháp nâng cao chất<br />
lượng chăm sóc bệnh nhi nói chung và chăm<br />
sóc giấc ngủ cho bệnh nhi nói riêng. Có nhiều<br />
yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ, tuy nhiên<br />
trong khuôn khổ đề tài này nhóm nghiên cứu<br />
chỉ đề cập đến một số yếu tố thuộc môi<br />
trường bệnh phòng vì đây là những yếu tố<br />
liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ chăm sóc<br />
người bệnh của điều dưỡng viên.<br />
<br />
Mục tiêu nghiên cứu<br />
So sánh giấc ngủ của trẻ trước khi vào viện<br />
và trong thời gian nằm viện.<br />
Mô tả một số yếu tố của môi trường bệnh<br />
phòng ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ.<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Tình trạng giấc ngủ: Có 3 mức đ ộ: Ngủ sâu,<br />
ngủ hay giật mình và ít ngủ hay quấy khóc.<br />
Các thông tin trên được nghiên cứu viên<br />
theo dõi và phỏng vấn qua người chăm sóc<br />
chính của trẻ.<br />
<br />
Yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ<br />
Âm lượng tiếng ồn TB (dB).<br />
Cường đ ộ ánh sáng TB (lux).<br />
Nhiệt đ ộ phòng TB (oC).<br />
Số trẻ trong phòng (bệnh nhi).<br />
Số trẻ nằm cùng giường (bệnh nhi).<br />
Tổng số người chă m sóc (người).<br />
Số lượt ra – vào của nhân viên y tế (lượt).<br />
Số lượt ra – vào của người nhà bệnh nhân<br />
(lượt).<br />
<br />
Phương pháp và công cụ nghiên cứu<br />
Phỏng vấn: Sử dụng phiếu theo dõi thời<br />
gian ngủ và tình trạng giấc ngủ của trẻ trong 05<br />
ngày tại bệnh viện.<br />
<br />
viện Nhi Trung Ương và nhóm các đối tượng<br />
<br />
Đo âm lượng tiếng ồn và cường độ ánh sáng<br />
tại vị trí đầu giường trẻ nằm, đếm số trẻ nằm<br />
cùng giường (ghép giường), tính thời gian ngủ<br />
và quan sát tình trạng giấc ngủ của trẻ. Đồng<br />
thời lấy các thông số về nhiệt độ phòng, tổng số<br />
trẻ trong phòng, tổng số người trông trẻ, số lượt<br />
người ra – vào phòng (bao gồm cả nhân viên y<br />
tế và người nhà của trẻ).<br />
<br />
chăm sóc chính cho trẻ. Loại trừ các trẻ mắc<br />
<br />
Xử lý số liệu<br />
<br />
bệnh tâm thần, đang sử dụng thuốc an thần<br />
<br />
Sử dụng phần mềm Epi Data nhập và xử lý<br />
số liệu, tính ra tỷ lệ %, sử dụng T-test và test<br />
ANOVA để so sánh các số trung bình, tìm mối<br />
tương quan nhị biến.<br />
<br />
ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br />
Đối tượng nghiên cứu<br />
Nghiên cứu tiến hành trên 109 bệnh nhi điều<br />
trị nội trú tối thiểu 05 ngày tại khoa Ngoại, khoa<br />
Tiêu hoá, khoa Tim mạch, khoa Hô hấp - Bệnh<br />
<br />
hoặc đang sốt, khó thở.<br />
<br />
Phương pháp nghiên cứu<br />
Thiết kế nghiên cứu<br />
Nghiên cứu mô tả cắt ngang có phân tích.<br />
<br />
Nội dung và biến số nghiên cứu<br />
Thời gian ngủ và tình trạng giấc ngủ<br />
Mỗi trẻ sẽ được thu thập các thông tin sau:<br />
<br />
Thời gian nghiên cứu<br />
Nghiên cứu tiến hành tại bệnh viện Nhi TW<br />
vào mùa hè và mùa đông năm 2009.<br />
<br />
KẾT QUẢ<br />
<br />
Thời gian ngủ trung bình/ ngày trước khi<br />
vào viện (giờ/ ngày).<br />
<br />
Nhóm bệnh nhi hay gặp nhất là từ 12-24<br />
tháng (45,9%), tuổi trung bình là 21,0 ± 2,7 tháng<br />
với nam 58,7%, nữ 41,3%.<br />
<br />
Thời gian ngủ trung bình/ ngày khi nằm<br />
viện (giờ/ ngày).<br />
<br />
Bệnh nhi phân bố tương đối đồng đều giữa<br />
<br />
Chuyên Đề Điều Dưỡng Nhi Khoa<br />
<br />
161<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
các khoa nghiên cứu, khoa Ngoại 22,9%; khoa<br />
Tim mạch 26,6%; khoa Tiêu hoá 24,8%; khoa Hô<br />
<br />
hấp 25,7%.<br />
<br />
So sánh thời gian ngủ của trẻ trước khi vào viện và khi nằm viện<br />
Bảng 1. So sánh thời gian ngủ của trẻ.<br />
Mùa đông<br />
Trước vào viện Sau khi vào viện<br />
<br />
Thời điểm ngủ<br />
<br />
p<br />
<br />
Mùa hè<br />
Trước vào viện Sau vào viện<br />
<br />
p<br />
<br />
Sáng 7h30 - 11h30<br />
<br />
1,9 ±0,8<br />
<br />
1,2 ±1,2<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
1,2 ± 1,2<br />
<br />
0,9 ± 0,8<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
Trưa 11h30 - 13h30<br />
<br />
0,8 ±0,8<br />
<br />
0,6 ±0,6<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
1,0 ± 0,4<br />
<br />
0,8 ± 0,6<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
Chiều 13h30 – 17h00<br />
<br />
1,6 ±1,3<br />
<br />
1,4 ±1,3<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
1,7 ± 1,2<br />
<br />
1,3 ± 1,3<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
Từ 17h00 -7h30 hôm sau<br />
<br />
7,9 ±3,1<br />
<br />
6,8 ±3,0<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
7,3 ± 2,8<br />
<br />
7,4 ± 2,5<br />
<br />
> 0,05<br />
<br />
Giờ ngủ TB/ngày<br />
<br />
12,2±3,1<br />
<br />
10,5 ±3,3<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
11,2 ± 2,9<br />
<br />
10.9 ± 2.9<br />
<br />
< 0,05<br />
<br />
* Nhận xét: Thời gian ngủ của trẻ khi nằm<br />
viện đều giảm so với trước khi vào viện. So sánh<br />
giữa 2 mùa thấy có sự khác biệt về thời gian ngủ<br />
ở hai thời điểm là sáng từ 7h30-11h30 (p