Ảnh hưởng của việc sử dụng TikTok đến giới trẻ Việt Nam hiện nay

Chia sẻ: Mộ Dung Vân Thư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

50
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài "Ảnh hưởng của việc sử dụng TikTok đến giới trẻ Việt Nam hiện nay" nhằm xem xét ảnh hưởng của việc sử dụng TikTok của giới trẻ Việt Nam hiện nay giúp giới trẻ sử dụng nền tảng TikTok một cách lành mạnh, hợp lý, tránh gây ra những tác động làm ảnh hưởng đến bản thân và cộng đồng. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của việc sử dụng TikTok đến giới trẻ Việt Nam hiện nay

ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC SỬ DỤNG TIKTOK ĐẾN GIỚI TRẺ VIỆT NAM HIỆN NAY Ngô Lê Tuyết Nhi* Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Phạm Thị Thanh Loan TÓM TẮT Với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của xã hội hiện đại thì các trang mạng xã hội, ứng dụng giải trí cũng xuất hiện nhiều như: Facebook, Zalo, Instagram, TikTok... Bên cạnh rất nhiều tiện ích mà mạng xã hội mang lại cho người dùng như: kết nối các mối quan hệ, cung cấp thông tin, và chia sẻ những cảm xúc… TikTok cũng đang bắt kịp xu hướng với các mạng xã hội khác qua những thước phim ngắn thu hút đông đảo giới trẻ. TikTok là nền tảng video âm nhạc và mạng xã hội của Trung Quốc được ra mắt năm 2017 thuộc sở hữu của công ty ByteDance. Bên cạnh các nội dung mang tính giải trí và cập nhật thông tin một cách nhanh chóng việc dành thời gian quá nhiều cho mạng xã hội này đã khiến nhiều người bị nghiện, đặc biệt là một bộ phận giới trẻ hiện nay. Bên cạnh những mặt tích cực, bổ sung mà mạng xã hội mang lại, vẫn còn đó nhiều hệ lụy xấu mà không ít người đang tiếp xúc thụ động hàng ngày từ những video ngắn, hình ảnh trên nền tảng TikTok. Khi được tự do sáng tạo các các video đăng tải trên nền tảng mạng xã hội này thì nhiều xu hướng mới đã ra đời không những mang tính tích cực mà còn mang những ảnh hưởng tiêu cực đến người xem. Chính vì vậy cần phải xem xét ảnh hưởng của việc sử dụng TikTok của giới trẻ Việt Nam hiện nay giúp giới trẻ sử dụng nền tảng TikTok một cách lành mạnh, hợp lý, tránh gây ra những tác động làm ảnh hưởng đến bản thân và cộng đồng. Từ khóa: TikTok, ảnh hưởng của TikTok, mạng xã hội. 1. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC SỬ DỤNG TIKTOK CỦA GIỚI TRẺ HIỆN NAY Theo số liệu thống kê, Việt Nam là quốc gia đứng thứ 18 Thế giới về tỷ lệ người dân sử dụng internet và là một trong 10 nước có lượng người dùng Facebook, YouTube, TikTok cao nhất Thế giới. Cũng số liệu từ ICT - Chuyên trang thông tin công nghệ thông tin và truyền thông, tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng đang sử dụng ứng dụng TikTok tăng từ 34% (năm 2020) lên 62% (năm 2022), với thời lượng sử dụng tăng gấp đôi từ 4% đến 8%. Người dùng TikTok tập trung cao ở độ tuổi từ 18 đến dưới 30 tuổi. Một thống kê khác cũng chỉ ra rằng lượng người dùng TikTok tại Việt Nam đang đứng thứ 6 thế giới, trong đó có tới 4 triệu người dưới 18 tuổi dùng mạng xã hội này. TikTok hiện có mặt ở hơn 150 quốc gia, có hơn 1 tỷ người dùng và đã được tải xuống hơn 200 triệu lần chỉ riêng ở Mỹ. 763
Hình 1: Lượt tải TikTok từ các ứng dụng (Nguồn: Sensor Tower, 2022) Theo thống kê mới nhất từ Sensor Tower, TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trong Quý 1/2022, đánh bại nhiều ứng dụng do tập đoàn Meta sở hữu. Thống kê cho thấy, TikTok được ưa chuộng hơn với người dùng trên App Store, tạm xếp thứ 3 về lượt tải trên Google Play (xếp sau Instagram và Facebook). Tính đến thời điểm hiện nay, mạng xã hội TikTok đang trở thành một nền tảng nổi bật và phát triển nhanh chóng, phổ biến rộng rãi, đặc biệt là trong giới trẻ. Theo số liệu trên trang Statista, nếu như năm 2017, mạng xã hội này chỉ có khoảng 65 triệu người dùng thì tính đến tháng 1/2022, số người sử dụng mạng xã hội TikTok đã lên tới hơn một tỷ tài khoản. Sau gần bảy năm phát triển, TikTok đã trở thành một trong những mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất trên toàn thế giới. TikTok hiện nay được đẩy mạnh công tác truyền thông, quảng bá nội dung và sáng tạo ra rất nhiều những thông tin giải trí, truyền cảm hứng khác nhau. Thế nhưng đi cùng với đó cũng là những thông tin độc hại ngày cũng dần một xuất hiện dày đặc hơn gây ảnh hưởng tới tư duy và suy nghĩ của giới trẻ. Không chỉ vậy, nghiên cứu của Addictive Behaviours Journal từ phân tích dữ liệu 354 sinh viên đại học cho thấy mối tương quan giữa nguy cơ phát triển chứng nghiện TikTok cũng như các vấn đề sức khỏe tâm thần. Người dùng TikTok được xác định là “có nguy cơ nghiện” nhiều khả năng bị cô đơn và hướng nội, dễ dẫn đến trầm cảm. 2. ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC SỬ DỤNG TIKTOK ĐẾN GIỚI TRẺ VIỆT NAM HIỆN NAY 2.1 Những tác động tích cực Tận dụng lợi ích của TikTok làm kênh xây dựng thương hiệu để bán hàng, thu hút khách hàng qua livestream, video quảng cáo. TikTok bản chất vốn là một mạng xã hội chia sẻ các đoạn video ngắn để giải trí. Khi có lượng người dùng đủ lớn, TikTok tích hợp thêm hoạt động thương mại điện tử giúp cho các TikToker có thể bán hàng 764
trực tiếp trên nền tảng của TikTok. Người dùng vừa có thể xem review về sản phẩm vừa có thể mua hàng. TikTok thiết kế video ngắn, giao diện thiết kế đơn giản, nhiều nội dung hấp dẫn hài hước mang tính giải trí. Ngoài việc phục vụ nhu cầu giải trí thì một số người dùng đã bắt trend (xu hướng) và họ tự tạo ra các video theo trend nhằm thu hút được người xem và tăng lượt follow một cách nhanh chóng. TikTok đã đem đến một sân chơi giải trí cho hàng triệu người dùng như cập nhật tin tức xã hội, bắt kịp xu hướng nhanh chóng... Đồng thời, mạng xã hội này đã giúp nhiều bạn trẻ không chỉ khám phá thế mạnh, phát triển bản thân mà còn đem lại một nguồn thu nhập lớn. 2.2 Những tác động tiêu cực Ngoài những tác động tích cực nêu trên thì TikTok cũng có những tác động tiêu cực không thể phủ nhận đối với giới trẻ Việt Nam hiện nay, cụ thể: Thời gian gần đây, những trào lưu độc hại, phản cảm trên mạng xã hội TikTok ngày càng nở rộ và phát triển tràn lan, gây ra những hậu quả khó lường đối với chính người dùng và xã hội. Khác với Facebook và Youtube, người dùng không mất thời gian truy cập trang và gõ tìm kiếm, thay vào đó những nội dung trên TikTok sẽ tự động tìm đến người dùng. Do đó nếu không tỉnh táo, người sử dụng mạng dễ bị dẫn dắt, lôi cuốn vào các nội dung xấu, trào lưu nguy hiểm. Sử dụng TikTok gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng. Theo kết quả khảo sát với hơn 2.000 người từ Học viện Y học Giấc ngủ Hoa Kỳ (AASM) cho thấy 80% mọi người nói rằng họ thức quá khuya để sử dụng các ứng dụng như TikTok, dẫn đến tình trạng mệt mỏi vào ban ngày. Thiếu ngủ rất có hại cho sức khỏe thể chất, nhận thức, xã hội, cảm xúc, tăng nguy cơ trầm cảm, béo phì, bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường, sa sút trí tuệ. Một số đối tượng lợi dụng TikTok để thực hiện các video, hình ảnh với các hành vi phản cảm, có nội dung không phù hợp. Nhiều người đã sử dụng các hình ảnh về thân thể, tình dục, cũng như những từ ngữ, phát ngôn không hay gây ảnh hưởng đến sự phát triển về tâm sinh lí của giới trẻ hiện nay. Với sự phát triển của mạng xã hội, bạo lực mạng không còn quá xa lạ với người dùng. Những bình luận ác ý, video công kích, nhạo báng, chửi bới đã ảnh hưởng đến tâm lý của nạn nhân khiến họ sợ hãi, lo lắng, bất an. Những trò chơi, thử thách nguy hiểm lan truyền rộng rãi trên TikTok được giới trẻ hào hứng đón nhận có thể gây ra thương tích hoặc các thiệt hại đáng kể. Mặc dù TikTok không thể chịu trách nhiệm về hành động của cá nhân người dùng, nhưng nó là nguyên nhân trực tiếp để các thử thách nguy hiểm trở thành xu hướng. Hiện tại, TikTok đang xây dựng kênh thương mại điện tử thông qua TikTok, nhiều đối tượng xấu đã lợi dụng kênh thương mại này để tạo nên những cửa hàng online giả với mục đích đánh cắp thông tin cá nhân của người dùng để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Các mặt hàng kém chất lượng được bán tràn lan trên nền tảng TikTok. Các TikTokshop đã và đang đối mặt với vấn đề bán hàng kém chất lượng, khiến cho người dùng gặp phải những sản phẩm có chất lượng kém và gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. 765
3. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT 3.1 Đối với giới trẻ Việt Nam Cần sử dụng TikTok đúng mục đích, sử dụng hợp lý, tiếp nhận các thông tin lành mạnh, không lạm dụng vào TikTok quá nhiều tránh gây ra những tác động làm ảnh hưởng đến bản thân và cộng đồng. Biết phân bổ thời gian sử dụng TikTok sao cho phù hợp, không lợi dụng mạng xã hội bình luận từ ngữ mang tính tiêu cực, khích bác hay bêu xấu người khác công khai trên TikTok. Riêng với đối tượng thanh thiếu niên cần nâng cao nhận thức khi sử dụng mạng xã hội. Ðứng trước "ma trận" những trào lưu trên nền tảng TikTok, nếu không được trang bị những kiến thức cần thiết và các biện pháp sử dụng nền tảng một cách an toàn, đối tượng thanh thiếu niên rất dễ bị “đầu độc” bởi những nội dung xấu và thậm chí vô tình trở thành nạn nhân của những trào lưu độc hại. 3.2 Đối với TikTok 3.2.1 Kiểm soát nội dung Nhà quản lý TikTok nên kiểm soát các nội dung tiêu cực, không lành mạnh, không phù hợp với giới trẻ. Sàng lọc những bình luận hoặc video không phù hợp. Khoá những tài khoản vi phạm cộng đồng của TikTok, livestream không phù hợp. TikTok cần đưa ra những định hướng thông tin tới người dùng như gắn cảnh báo với nội dung nhạy cảm, tuân thủ các chính sách liên quan đến trẻ em, cần làm mờ những hình ảnh ghê rợn, phản cảm, gợi dục, đăng tải những thông tin chính xác, đúng đắn, không phóng đại thông tin để dẫn dụ người dùng. 3.2.2 Đề xuất về việc đưa ra quy định tuân thủ theo pháp luật Người sử dụng TikTok phải đủ 18 tuổi điều này đồng nghĩa những người đăng nhập TikTok có thể chịu trách nhiệm về hành vi nếu vi phạm pháp luật. Với những người sáng tạo nội dung trên TikTok cần phải lưu ý xây dựng những nội dung tuân thủ theo pháp luật, phù hợp với tiêu chuẩn đạo đức và thuần phong mỹ tục của Việt Nam. Tiktok nên đưa những bài báo, tuyên truyền về những trend xấu gây ảnh hưởng đến mọi người xung quanh. 3.3 Đối với Nhà nước Cần xây dựng được nền tảng công nghệ, mạng xã hội của riêng mình. Trong cuộc cách mạng 4.0, chúng ta cần phát triển nền tảng công nghệ của mình, không thể cứ lệ thuộc vào các quốc gia có nền tảng công nghệ phát triển. Không có nền tảng công nghệ, không làm chủ được công nghệ quốc gia thì sẽ dẫn đến nhiều bất cập. Cục quản lý cần tuyên truyền, mở một tài khoản chính thức trên Mạng xã hội TikTok với ID “Vì giới trẻ Việt Nam” nhằm chia sẻ video ngắn về các giá trị đạo đức, cách ứng xử văn minh cho các người dùng trẻ. Theo đó, kênh “Vì giới trẻ Việt Nam” cũng sẽ xây dựng nội dung hướng dẫn các kỹ năng sống cần thiết, bao gồm cách bảo vệ giới trẻ và ứng phó với các tình huống nguy hiểm cho người dùng là các bậc phụ huynh, những người thân trong gia đình. Là một nền tảng video ngắn với nhiều nội dung đa dang, phong phú, TikTok sẽ là một cầu nối tốt để lan tỏa những giá trị đạo đức, lễ giáo trong gia đình, xã hội cho thế hệ trẻ Việt Nam và nâng cao nhận thức bảo vệ giới trẻ và phòng chống xâm hại, bạo lực các bậc phụ huynh. 766
Cần tổ chức kiểm tra toàn diện TikTok với sự tham gia của các bộ, ngành có liên quan, quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ thương mại điện tử của TikTok Shop tại Việt Nam nhằm bảo vệ người tiêu dùng. 3.4 Đối với cơ quan báo chí Cần phối hợp với các cơ quan báo chí truyền tải các thông tin lành mạnh cần thiết đến giới trẻ. Có thể thấy TikTok hiện nay là một kênh hiệu quả để cơ quan báo chí kết nối với bạn đọc. Tham gia và tận dụng thế mạnh của nền tảng này cũng là cơ hội để cơ quan báo chí phát triển trong hệ sinh thái truyền thông mới. Báo chí hiện nay được phát hành đa nền tảng, chính vì thế, mục tiêu báo chí đang hướng tới là phụng sự công chúng truyền thông là tiếp cận công chúng ở mọi nền tảng, mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi. Khai thác càng nhiều nền tảng, thông tin càng tới được với số đông người dùng. Như vậy với đề xuất này, thông qua cơ quan báo chí truyền thông để tiếp cận và truyền tải những bài viết, thông điệp tích cực nhằm định hướng cho giới trẻ những mặt tích cực và tiêu cực khi sử dụng nền tảng TikTok. 4. KẾT LUẬN Như vậy với những phân tích bên trên có thể nhận thấy TikTok ngày càng được nhiều người sử dụng, đặc biệt là giới trẻ Việt Nam hiện nay. Thực tế cho thấy việc sử dụng TikTok đã có những ảnh hưởng nhất định đến hành vi và thái độ của giới trẻ. Hiện nay, mạng xã hội nào cũng có hai mặt, tích cực và tiêu cực. TikTok chứa một số nội dung không phù hợp một phần cũng là do ý thức của người dùng khi đăng tải các thông tin, đồng thời việc quản lý, kiểm soát nội dung trên nền tảng này chưa được kiểm soát chặt chẽ. TikTok đang cho thấy nhiều lỗ hổng trong cách thức kiểm duyệt nội dung dựa trên "Tiêu chuẩn cộng đồng". Đối với giới trẻ Việt Nam cần nhận thức và suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này để có thể khai thác những ưu điểm của TikTok đồng thời hạn chế những tác động tiêu cực mà nó mang lại. Gia đình và xã hội cần phối hợp giáo dục nâng cao nhận thức của giới trẻ khi sử dụng mạng xã hội nhằm tránh những hệ lụy tiêu cực do TikTok mang lại gây ảnh hưởng cho bản thân, gia đình và xã hội. Có thể thấy TikTok nói riêng, mạng xã hội nói chung đang dần thay đổi nền văn minh và thói quen của con người. Chính vì vậy, giới trẻ cần nhận thức và sử dụng các nền tảng xã hội sao cho hợp lý, lành mạnh, tránh gây ra những tác động làm ảnh hưởng đến bản thân và gia đình và xã hội. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đỗ Tuấn (2022). Vì sao Tiktok gây nghiện. https://thanhnien.vn/vi-sao-tiktok-gay-nghien- 1851489484.htm. 2. Hoàng Anh, (2022). Tiktok và những ảnh hưởng tiêu cực đến người dùng, https://kenh14.vn/tiktok-va-nhung-anh-huong-tieu-cuc-den-nguoi-dung-20220925093959403.chn. 3. POSTED ON BY GRAPHIC DESIGNER, (2022). Lợi ích và ưu điểm của Tiktok so với các mạng xã hội khác, https://brandkey.vn/loi-ich-cua-tiktok/. 4. Khánh Linh, (2020). 4 biện pháp bảo vệ an toàn cho người dùng trên Tiktok, https://viettimes.vn/4-bien-phap-bao-ve-an-toan-cho-nguoi-dung-tren-tiktok-post137188.html. 767