ASO trong bệnh viêm khớp dạng thấp thiếu niên và thấp khớp cấp tại BV nhi đồng 1 và 2

ASO TRONG BEÄNH VIEÂM KHÔÙP DAÏNG THAÁP THIEÁU NIEÂN<br /> VAØ THAÁP KHÔÙP CAÁP TAÏI BV NHI ÑOÀNG 1 VAØ 2<br /> Phan Tieán Lôïi *, Nguyeãn Thò Thanh Lan **<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Nghieân cöùu nhaèm neâu baät söï khaùc bieät veà ñaëc ñieåm cuûa ASO trong hai beänh vieâm khôùp daïng thaáp<br /> thieáu nieân (VKDTTN) vaø thaáp khôùp caáp (TKC).<br /> Phöông phaùp: tieàn cöùu, moâ taû haøng loaït ca.<br /> Keát quaû: 102 beänh nhaân VKDTTN vaø 11 beänh nhaân TKC vôùi tæ leä ASO (+) laàn löôït laø 45,1% vaø<br /> 100%. Ñaëc ñieåm ASO trong hai beänh lyù khôùp naøy ñöôïc ghi nhaän nhö sau:<br /> @. ASO trong beänh VKDTTN coù lieân quan nhöng khoâng ñoàng boä vôùi caùc bieåu hieän cuûa phaûn öùng<br /> vieâm treân laâm saøng vaø caän laâm saøng. Dieãn tieán cuûa ASO trong VKDTTN khoâng gioáng nhö tröôøng hôïp<br /> nhieãm lieân caàu. Sau giai ñoaïn tuït giaûm ban ñaàu, ASO coù khuynh höôùng ít thay ñoåi. Thôøi gian ñeå ASO veà<br /> bình thöôøng coù lieân quan vôùi möùc ñoä xaùo troän ñieän di ñaïm maùu, ñaëc bieät taêng alpha 2 globulin. Ghi nhaän<br /> coøn 12,9% tröôøng hôïp coù ASO taêng cao keùo daøi.<br /> @. ASO trong beänh thaáp khôùp caáp coù noàng ñoä khoâng taêng cao nhieàu. Dieãn tieán cuûa ASO phuø hôïp vôùi<br /> tröôøng hôïp nhieãm lieân caàu truøng coù chòu aûnh höôûng cuûa thuoác ñieàu trò.<br /> Keát luaän: Ñaëc ñieåm vaø dieãn tieán cuûa ASO trong beänh VKDTTN coù khaùc bieät nhieàu so vôùi trong beänh<br /> TKC. Ñieàu naøy phuø hôïp vôùi giaû thuyeát cho raèng ASO trong beänh VKDTTN khoâng chæ ñôn thuaàn laø bieåu<br /> hieän cuûa tình traïng nhieãm lieân caàu, maø coøn laø moät trong caùc bieåu hieän cuûa tình traïng roái loaïn mieãn dòch<br /> cuûa beänh.<br /> <br /> SUMMARY<br /> FEATURES OF ASO IN CHILDREN WITH JUVENILE RHEUMATOID ARTHRITIS<br /> AND IN CHILDREN WITH ACUTE RHEUMATIC FEVER<br /> AT CHILDREN'S HOSPITAL NO 1 AND 2.<br /> Phan Tien Loi, Nguyen Thi Thanh Lan<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 88 – 93<br /> <br /> Objective: to high- light the differences in ASO between children with JRA and with ARF.<br /> Method: Prospective, descriptive study.<br /> Result: From March 2003 to March 2004, we studied 102 patients diagnosed JRA and 11 patients<br /> diagnosed ARF at children’s hospital NO 1 and NO 2. ASO is positive in 45.1% of JRA group and in 100% of<br /> ARF group.<br /> @.In JRA group: ASO was weakly relative to clinical and sub-clinical manifestation of inflammatory<br /> reaction. The change of ASO over time was not similar to a typical streptococcal infection case. After sharp<br /> reducing period, ASO did not change in concentration. 12.9% patients had prolonged high ASO<br /> concentration.<br /> * BV Nhi ñoàng 1<br /> ** Boä Moân Nhi, Ñaïi Hoïc Y Döôïc TP.HCM<br /> <br /> 88<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> @.In ARF group: ASO was not too high. The change of ASO over time was paralell to a streptococcal<br /> infection case affected by the drugs.<br /> Conclusion: The difference support a supposition that ASO in JRA is not only a result of streptococcal<br /> infection but also a feature of immune disorder.<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> <br /> Caùc böôùc tieán haønh<br /> <br /> Vieâm khôùp daïng thaáp thieáu nieân vaø thaáp khôùp<br /> caáp laø hai loaïi beänh khôùp thöôøng gaëp ôû treû em. Hieäu<br /> giaù ASO taêng trong maùu laø ñieàu kieän caàn ñeå chaån<br /> ñoaùn thaáp khôùp caáp. Tuy nhieân, trong beänh vieâm<br /> khôùp daïng thaáp thieáu nieân tæ leä ASO döông tính töông<br /> ñoái cao (33% theo Cassidy; 38,4% theo taùc giaû Nguyeãn<br /> Thò Thanh Lan)(6,8).<br /> <br /> - Thu thaäp caùc döõ kieän veà: dòch teã, beänh söû, trieäu<br /> chöùng laâm saøng theo beänh aùn maãu.<br /> <br /> Coù lieân quan gì giöõa nhieãm ASO vaø beänh vieâm<br /> khôùp daïng thaáp thieáu nieân khoâng ? Coù khaùc bieät gì<br /> giöõa ASO trong beänh VKDTTN vaø TKC khoâng ?<br /> Muïc tieâu nghieân cöùu<br /> Xaùc ñònh ñaëc ñieåm cuûa ASO trong beänh vieâm<br /> khôùp daïng thaáp thieáu nieân vaø thaáp khôùp caáp.<br /> <br /> PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br /> Nghieân cöùu tieàn cöùu, moâ taû haøng loaït ca. Ñoái<br /> töôïng laø taát caû treû ñeán khaùm hoaëc ñieàu trò taïi beänh<br /> vieän Nhi ñoàng 1 vaø Nhi ñoàng 2, ñöôïc chaån ñoaùn vieâm<br /> khôùp daïng thaáp vaø thaáp khôùp caáp töø thaùng 03/2003<br /> ñeán thaùng 03/2004.<br /> Tieâu chí nhaän beänh<br /> Beänh nhi bò vieâm khôùp daïng thaáp thieáu nieân<br /> chaån ñoaùn theo tieâu chuaån cuûa ACR vaø beänh nhi bò<br /> thaáp khôùp caáp laàn ñaàu chaån ñoaùn theo tieâu chuaån cuûa<br /> Jones caûi tieán naêm 1992. Taát caû ñeàu coù thaân nhaân<br /> tröïc tieáp ñoàng yù tham gia nghieân cöùu.<br /> Tieâu chí loaïi tröø<br /> (1) coù beänh lyù nhieãm truøng khaùc (ngoaïi tröø vieâm<br /> hoïng caáp);<br /> (2) ñaõ ñieàu trò trong voøng 4 tuaàn tröôùc nhaäp vieän<br /> baèng: khaùng sinh nhoùm beta lactam, corticosteroids,<br /> salicilates;<br /> (3) khoâng taùi khaùm ñuùng heïn.<br /> <br /> - Ñaùnh giaù sau moãi 4 tuaàn ñoái vôùi caùc taát caû beänh<br /> nhi coù ASO (+) cho ñeán khi ASO (-) hoaëc thôøi gian<br /> theo doõi ñuû 28 tuaàn.<br /> - Caùc soá lieäu ñöôïc xöû lyù treân phaàn meàm thoáng keâ<br /> Epi info 2000.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br /> Coù 102 ca trong nhoùm VKDTTN vaø 11 ca thaáp<br /> khôùp caáp.<br /> Tæ leä ASO (+) trong nhoùm VKDTTN laø 45,1%,<br /> trong nhoùm TKC laø 100%.<br /> Ñaëc ñieåm ASO trong nhoùm VKDTTN<br /> - Noàng ñoä ASO trung bình ôû nhoùm beänh nhaân<br /> VKDTTN döôùi 5 tuoåi thaáp hôn nhoùm treân 5 tuoåi (250<br /> ± 47,5 so vôùi 374 ± 267,5; Mann -Whitney test p =<br /> 0,02). Tuoåi maéc beänh trung bình ôû nhoùm ASO (-)<br /> cuõng nhoû hôn nhoùm (+) (7,39 ± 3,95 so vôùi 10,16 ±<br /> 3,40; Anova test, p = 0,003)<br /> - ASO (+) khoâng lieân quan vôùi tieàn caên vieâm<br /> hoïng, nhöng laïi coù lieân quan vôùi trieäu chöùng vieâm<br /> hoïng taïi thôøi ñieåm nhaäp vieän (X2, p = 0,03).<br /> - Tæ leä ASO (+) ôû theå nhieàu khôùp cao hôn ôû theå ít<br /> khôùp (68,18% so vôùi 38,75%; X2, p = 0,01). Töông töï,<br /> noàng ñoä ASO ôû nhoùm coù trieäu chöùng toaøn thaân cuõng<br /> cao hôn nhoùm khoâng coù trieäu chöùng toaøn thaân (623,4<br /> ± 492,6 so vôùi 292,1 ± 62,4; Mann-Whitney test p =<br /> 0,00).<br /> - Khoâng coù lieân quan giöõa ASO (+) vaø taêng baïch<br /> caàu maùu.<br /> - Nhoùm VKDTTN coù tieåu caàu taêng, coù tæ leä ASO<br /> döông tính cao hôn coù yù nghóa so vôùi nhoùm tieåu caàu<br /> bình thöôøng (X2, p = 0,01).<br /> - Giaù trò ASO trung bình ôû nhoùm coù CRP bình<br /> <br /> 89<br /> <br /> thöôøng thaáp hôn nhoùm coù CRP taêng (295,7 ± 68,4<br /> UI/L vaø 488,1 ± 410,4 UI/L; Mann-Whitney test, p<br /> = 0,01).<br /> - Giaù trò ASO trung bình ôû nhoùm coù VS giôø ñaàu <<br /> 50 mm thaáp hôn so vôùi nhoùm coù VS giôø ñaàu ≥ 50 mm<br /> (295,0 ± 66,9 UI/L vaø 445,3 ± 373,3 UI/L; MannWhitney test, p = 0,04).<br /> - Ñoái vôùi thay ñoåi ñieän di ñaïm, chuùng toâi chæ tìm<br /> thaáy coù lieân quan giöõa taêng alpha 2 globulin vaø ASO.<br /> Noàng ñoä ASO taêng cao hôn ôû nhoùm coù alpha 2<br /> globulin taêng (268,8 ± 67,1 UI/L vaø 382,1 ± 287,9<br /> UI/L Mann-Whitney test, p = 0,04)<br /> - Dieãn tieán ASO: Coù 12,9% tröôøng hôïp ASO toàn<br /> taïi keùo daøi ñeán 28 tuaàn. Thôøi gian trung bình ñeå ASO<br /> veà aâm tính laø 12,8 ± 7,2 tuaàn. Thôøi gian ñeå ASO veà<br /> aâm tính laâu hôn ôû nhoùm coù albumin giaûm (16,6 ± 6,9<br /> tuaàn) so vôùi nhoùm coù albumin bình thöôøng (8,7 ± 5,2<br /> tuaàn), ANOVA test, p = 0,002). Thôøi gian ñeå ASO veà<br /> aâm tính cuõng keùo daøi hôn ôû nhoùm coù alpha 2 globulin<br /> taêng (14.1 ± 6.9 tuaàn) so vôùi nhoùm bình thöôøng (7.0<br /> ± 5.0 tuaàn), ANOVA test, p = 0,02.<br /> Trong soá 03 beänh nhaân VKDTTN bò vieâm hoïng<br /> do GAS, chæ coù 01 beänh nhaân theo doõi taùi khaùm. Thôøi<br /> gian ñeå ASO veà döôùi ngöôõng 200 UI/mL ôû beänh nhaân<br /> naøy laø 4 tuaàn sau xuaát vieän, ngaén hôn khi so saùnh vôùi<br /> thôøi gian trung bình ôû nhoùm VKDTTN khoâng nhieãm<br /> GAS.<br /> <br /> Ñaëc ñieåm ASO trong nhoùm thaáp khôùp<br /> caáp<br /> - Noàng ñoä ASO trung bình 369,1 ± 70,1 UI/mL.<br /> Khoâng coù khaùc bieät veà noàng ñoä ASO trung bình giöõa<br /> caùc nhoùm vieâm hoïng, hoaëc caùc nhoùm coù tieàn caên<br /> vieâm hoïng.<br /> - Noàng ñoä ASO chæ lieân quan vôùi VS. Giaù trò trung<br /> bình cuûa ASO cao hôn coù yù nghóa ôû nhoùm VS ≥ 100<br /> mm (424,0 ± 53,7 UI/mL) so vôùi nhoùm VS < 100<br /> mm (323,3 ± 44,6 UI/mL); ANOVA test, p = 0,007).<br /> - Noàng ñoä ASO khoâng lieân quan vôùi nhöõng xaùo<br /> troän treân ñieän di ñaïm maùu.<br /> - Dieãn tieán ASO: sau khi giaûm döôùi 320 UI/mL,<br /> ASO luoân luoân thaáp daàn. Coù 75,5% tröôøng hôïp ASO<br /> xuoáng döôùi 200 UI/mL sau 12 tuaàn, 12,5% tröôøng hôïp<br /> coù ASO coøn cao sau 16 tuaàn vaø sau ñoù giaûm veà döôùi<br /> 200 UI/mL sau 20 tuaàn. Khoâng coù giai ñoaïn ASO cao<br /> keùo daøi tröôùc khi giaûm xuoáng nhö trong beänh<br /> VKDTTN.<br /> - Thôøi gian trung bình ñeå ASO veà aâm tính khoâng<br /> khaùc nhau giöõa caùc nhoùm TKC coù giaù trò phaûn öùng<br /> vieâm khaùc nhau. Töông töï, thôøi gian trung bình ñeå<br /> ASO veà aâm tính khoâng khaùc nhau giöõa caùc nhoùm coù<br /> möùc ñoä thay ñoåi treân ñieän di ñaïm maùu khaùc nhau.<br /> <br /> Dieãn tieán ASO trong beänh vieâm khôùp daïng thaáp thieáu nieân vaø beänh thaáp khôùp caáp<br /> 400<br /> 350<br /> <br /> ASO trung bình ôû nhoùm TKC<br /> ASO trung bình trong nhoùm VKDTTN treân 5 tuoåi<br /> <br /> 377.9<br /> 369<br /> <br /> ASO trung bình ôû nhoùm VKDTTN döôùi 5 tuoåi<br /> 295<br /> <br /> 300<br /> <br /> 265<br /> 265<br /> <br /> 250<br /> 236<br /> <br /> 230<br /> <br /> 200<br /> <br /> 255.1<br /> 230<br /> <br /> 275<br /> 240<br /> 220<br /> <br /> 232.3<br /> <br /> 250<br /> <br /> 200<br /> <br /> 150<br /> <br /> 0<br /> <br /> 90<br /> <br /> 4 tuaàn<br /> <br /> 8 tuaàn<br /> <br /> 12 tuaàn<br /> <br /> 16 tuaàn<br /> <br /> 20 tuaàn<br /> <br /> 24 tuaàn<br /> <br /> 28 tuaàn<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> ASO trong beänh VKDTTN<br /> @. Tæ leä ASO (+) ôû caùc treû VKDTTN cuûa chuùng<br /> toâi cao hôn ghi nhaän cuûa taùc giaû Nguyeãn Thò Thanh<br /> Lan vaø Cassidy JT(3,6). Coù theå do chuùng toâi ñaõ loaïi caùc<br /> tröôøng hôïp ñaõ coù duøng caùc thuoác aûnh höôûng ñeán<br /> noàng ñoä ASO.<br /> @. Tuoåi coù lieân quan roõ raøng vôùi giaù trò ASO<br /> huyeát töông. Tuoåi maéc beänh trung bình ôû nhoùm ASO<br /> aâm tính thaáp hôn nhoùm döông tính. Chuùng toâi cuõng<br /> nhaän thaáy noàng ñoä ASO trung bình ôû nhoùm beänh<br /> nhaân treân 5 tuoåi cao hôn haún nhoùm döôùi 5 tuoåi. Ñieàu<br /> naøy cuõng töông töï nhö ghi nhaän cuûa caùc taùc giaû<br /> Stollerman GH, Kaplan EL, Wannamaker LW(5,12).<br /> @. Chuùng toâi khoâng ghi nhaän coù moái lieân<br /> quan giöõa noàng ñoä ASO vôùi tieàn caên vieâm hoïng<br /> trong voøng 4 tuaàn tröôùc nhaäp vieän, cuõng nhö vôùi<br /> trieäu chöùng vieâm hoïng taïi thôøi ñieåm nhaäp vieän.<br /> Caùc lyù do coù theå giaûi thích laø: (1) Nhöõng tröôøng<br /> hôïp vieâm hoïng naøy do caùc taùc nhaân khaùc gaây ra,<br /> khoâng phaûi laø GABHS. (2) Thôøi gian töø luùc coù trieäu<br /> chöùng vieâm hoïng ñeán luùc thöû xeùt nghieäm chöa ñuû<br /> ñeå hieäu giaù khaùng theå taêng cao.<br /> <br /> thaønh phaûn öùng vieâm) vaø lypho Th2 (gaây taêng ñaùp<br /> öùng mieãn dòch dòch theå, bieåu hieän baèng taêng caùc<br /> globulin mieãn dòch) dieãn ra ñoàng thôøi treân 1 caù theå.<br /> Tuyø theo töøng caù theå maø moät trong hai quaù trình<br /> naøy seõ troäi hôn, maëc duø chuùng dieãn ra ñoàng thôøi vaø<br /> taùc ñoäng töông hoã nhau chi phoái dieãn tieán beänh.<br /> @. Ñoái vôùi ñieän di ñaïm, chæ coù giaù trò alpha2<br /> globulin coù lieân quan vôùi noàng ñoä ASO. Ñieàu naøy cuõng<br /> phuø hôïp vôùi nhaän ñònh cuûa caùc taùc giaû Cassidy, Taï Thò<br /> Aùnh Hoa, Nguyeãn Thò Thanh Lan. Ñaùp öùng mieãn<br /> dòch taïo ra khaùng theå khaùng streptolysin O thuoäc<br /> nhoùm mieãn dòch dòch theå, dieãn ra trong giai ñoaïn<br /> mieãn dòch ñaëc hieäu. Ñaùp öùng mieãn dòch naøy naèm<br /> trong roái loaïn mieãn dòch chung cuûa beänh VKDTTN.<br /> Tuy nhieân, do soá löôïng beänh nhaân coù RF (+) vaø ANA<br /> (+) trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi ít, neân chuùng toâi<br /> chöa chöùng minh ñöôïc moái lieân quan vôùi ASO.<br /> @. Thôøi gian ñeå ASO veà aâm tính ôû caùc treû<br /> VKDTTN raát daøi, töông töï nhö ghi nhaän cuûa taùc giaû<br /> Nguyeãn Thò Thanh Lan vaø Cassidy JT. Coù 12,9%<br /> tröôøng hôïp trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi coù ASO<br /> toàn taïi cao keùo daøi ñeán 28 tuaàn. Ñieàu naøy töông töï<br /> nhö ghi nhaän cuûa nhieàu taùc giaû nhö Stollerman GH,<br /> Lewis AJ, Schultz I, Angelo T(10).<br /> <br /> @. Tæ leä ASO (+) cao hôn ôû nhoùm VKDTTN theå<br /> nhieàu khôùp so vôùi theå ít khôùp. Ñieàu naøy töông töï nhö<br /> ghi nhaän cuûa taùc giaû Nguyeãn Thò Thanh Lan(6). Noàng<br /> ñoä trung bình cuûa ASO cao hôn haún ôû nhoùm VKDTTN<br /> coù trieäu chöùng toaøn thaân so vôùi nhoùm khoâng coù.<br /> Ñieåm naøy töông ñoàng vôùi giaû thuyeát cho raèng taêng<br /> ASO ngoaøi do ñaùp öùng mieãn dòch cuûa cô theå vôùi<br /> nhieãm lieân caàu truøng, coøn coù theå laø bieåu hieän cuûa tình<br /> traïng roái loaïn mieãn dòch trong beänh VKDTTN(9).<br /> <br /> @. Dieãn tieán ASO sau xuaát vieän: nhìn chung,<br /> dieãn tieán cuûa ASO ôû nhoùm VKDTTN cuûa chuùng toâi<br /> cuõng coù hình thaùi töông töï nhö nhaän xeùt cuûa Cassidy<br /> JT vaø Nguyeãn Thò Thanh Lan(3,6). Nhöõng tröôøng hôïp<br /> coù ASO taêng nheï ôû giai ñoaïn ñaàu thöôøng toàn taïi keùo<br /> daøi. Taát caû caùc tröôøng hôïp coù ASO > 400 UI/ml cuûa<br /> chuùng toâi ñeàu giaûm xuoáng nhanh, roài sau ñoù coù<br /> khuynh höôùng keùo daøi. Ñieàu naøy khaùc vôùi nhaän ñònh<br /> cuûa taùc giaû Taï Thò AÙnh Hoa(4).<br /> <br /> @. Noàng ñoä ASO trung bình coù lieân quan<br /> nhöng khoâng ñoàng boä vôùi caùc bieåu hieän vieâm caáp<br /> treân laâm saøng. Neáu cho raèng taêng ASO laø haäu quaû<br /> cuûa roái loaïn mieãn dòch dòch theå ôû beänh nhaân<br /> VKDTTN, thì moái lieân quan treân cuõng phaûn aùnh<br /> moái töông quan giöõa hai quaù trình taêng ñaùp öùng<br /> mieãn dòch trong cô cheá beänh sinh cuûa VKDTTN.<br /> Hai quaù trình taêng mieãn dòch cuûa lympho Th1 (gaây<br /> taêng ñaùp öùng mieãn dòch teá baøo, haäu quaû hình<br /> <br /> + ÔÛ tuoåi treân 5: ASO coù giaù trò khôûi ñieåm raát cao,<br /> giaûm xuoáng nhanh trong 4 tuaàn ñaàu, sau ñoù ñoä doác<br /> giaûm haún, roài ñi ngang vaø coù khuynh höôùng keùo daøi.<br /> Ñieàu naøy coù theå lyù giaûi laø ñoái vôùi nhoùm treân 5 tuoåi,<br /> khôûi ñieåm ASO cao vöøa laø do ñaùp öùng mieãn dòch<br /> khaùng lieân caàu, vöøa laø bieåu hieän cuûa roái loaïn mieãn<br /> dòch. Döôùi taùc duïng cuûa thuoác ñieàu trò, phaàn hieäu giaù<br /> ASO do ñaùp öùng mieãn dòch khaùng lieân caàu bò aûnh<br /> höôûng maïnh, neân ñöôøng bieåu dieãn ASO giaûm xuoáng<br /> <br /> 91<br /> <br /> nhanh (1). ÔÛ giai ñoaïn sau, ASO chuû yeáu laø bieåu hieän<br /> cuûa roái loaïn mieãn dòch neân khoâng coù khuynh höôùng<br /> ngaøy caøng giaûm.<br /> + ÔÛ tuoåi döôùi 5: ASO coù giaù trò khôûi ñieåm khoâng<br /> cao, khoâng coù giai ñoaïn giaûm nhanh trong 4 tuaàn<br /> ñaàu, thöôøng coù khuynh höôùng ñi ngang. Giaù trò ASO<br /> trung bình khoâng thay ñoåi nhieàu theo thôøi gian. Do ôû<br /> löùa tuoåi naøy ASO ít coù lieân quan vôùi tình traïng nhieãm<br /> lieân caàu, maø chuû yeáu laø bieåu hieän cuûa roái loaïn mieãn<br /> dòch neân ñöôøng bieåu dieãn ASO coù ñaëc ñieåm laø khôûi<br /> ñieåm ASO thaáp, khoâng coù giai ñoaïn giaûm nhanh sau<br /> khi ñieàu trò, khoâng coù khuynh höôùng dieãn tieán giaûm<br /> daàn vôùi thôøi gian.<br /> So saùnh vôùi bieåu ñoà chung cuûa dieãn tieán hieäu giaù<br /> khaùng theå khaùng lieân caàu (2), chuùng toâi thaáy coù khaùc<br /> bieät:<br /> (1) Caû hai ñöôøng bieåu dieãn cuûa ASO ôû nhoùm<br /> VKDTTN ôû löùa tuoåi > 5 tuoåi vaø < 5 tuoåi, ñeàu khoâng<br /> coù giai ñoaïn ASO cao keùo daøi tröôùc khi giaûm xuoáng.<br /> Trong tröôøng hôïp nhieãm lieân caàu khoâng bieán chöùng,<br /> giai ñoaïn naøy keùo daøi khoaûng 6 - 8 tuaàn.<br /> (2) Caùc giaù trò ASO trung bình trong caû hai ñöôøng<br /> bieåu dieãn khoâng coù khuynh höôùng ngaøy caøng giaûm<br /> cho ñeán khi veà aâm tính. Trong tröôøng hôïp nhieãm lieân<br /> caàu thoâng thöôøng, ñöôøng bieåu dieãn khaùng theå khaùng<br /> lieân caàu moät khi ñaõ giaûm thì giaûm nhanh veà bình<br /> thöôøng.<br /> ASO trong beänh TKC<br /> Giaù trò ASO trung bình trong nhoùm TKC khoâng<br /> cao. Ñieàu naøy khoâng phaûn aùnh ñöôïc nhaän ñònh cuûa<br /> nhieàu taùc giaû veà ñaùp öùng mieãn dòch cuûa cô theå ñoái vôùi<br /> GABHS ôû treû bò soát thaáp caáp. Caùc taùc giaû naøy nhaän<br /> thaáy ôû nhöõng treû bò soát thaáp caáp sau nhieãm lieân caàu<br /> ñaùp öùng mieãn dòch khaùng lieân caàu (nhö ASO) thöôøng<br /> maïnh meõ hôn nhieàu khi so saùnh vôùi caùc tröôøng hôïp<br /> nhieãm lieân caàu khoâng bieán chöùng(7).<br /> Chuùng toâi cuõng khoâng ghi nhaän ñöôïc moái lieân<br /> quan giöõa ASO vaø thay ñoåi ñieän di ñaïm cuõng nhö xeùt<br /> nghieäm phaûn öùng vieâm, ngoaïi tröø vôùi VS. Hieäu giaù<br /> ASO taêng laø ñieàu kieän caàn ñeå coù beänh Thaáp, nhöng<br /> khoâng lieân quan ñeán möùc ñoä naëng nheï cuûa beänh,<br /> <br /> 92<br /> <br /> cuõng nhö khoâng coù yù nghóa tieân löôïng beänh. Moät khi<br /> ASO ñaõ taêng thì khoâng caàn phaûi thöû laïi nöõa(11).<br /> Thôøi gian ñeå ASO veà döôùi 320 UI/mL cuûa taát caû<br /> caùc tröôøng hôïp TKC ñeàu döôùi 4 tuaàn. Thôøi gian naøy<br /> thaáp hôn thôøi gian ghi nhaän cuûa taùc giaû Vuõ Minh<br /> Phuùc vaø thaáp hôn raát nhieàu so vôùi thôøi gian ñeå ASO veà<br /> bình thöôøng nhö ghi nhaän cuûa Ayoub EM (khoaûng 4 5 thaùng)(2). Tuy nhieân, ñieàu naøy ít coù giaù trò so saùnh vì<br /> theo Ayoub EM, ASO ñöôïc xem laø veà bình thöôøng khi<br /> ôû döôùi ngöôõng giôùi haïn treân cuûa noàng ñoä ASO bình<br /> thöôøng trong daân soá Hoa kyø, khaùc giaù trò 320 UI/mL.<br /> Chuùng toâi cuõng nhaän thaáy raèng taát caû caùc trò soá<br /> ASO trong caùc nghieân cöùu ñeàu giaûm ngay ôû laàn thöû<br /> thöù hai, chöù khoâng taêng cao theâm khoaûng 6 - 8 tuaàn<br /> tröôùc khi giaûm xuoáng nhö trong caùc tröôøng hôïp<br /> nhieãm lieân caàu khoâng bieán chöùng nhö nhieàu taùc giaû<br /> khaùc ghi nhaän. Thoâng thöôøng giai ñoaïn beänh nhaân<br /> TKC coù trieäu chöùng thöôøng töông öùng vôùi thôøi ñieåm<br /> khaùng theå khaùng lieân caàu taêng cao nhaát, khoaûng 3 - 4<br /> tuaàn sau nhieãm lieân caàu truøng. Taát caû caùc tröôøng hôïp<br /> TKC ñeàu ñöôïc ñieàu trò Penicillin vaø khaùng vieâm nonsteroids hoaëc steroids. Ñaây laø nhöõng thuoác laøm giaûm<br /> noàng ñoä khaùng theå khaùng lieân caàu trong maùu beänh<br /> nhaân, neân cuõng phaàn naøo aûnh höôûng ñeán thôøi gian<br /> veà bình thöôøng cuûa ASO. Ñaây coù theå laø nguyeân nhaân<br /> chính laøm ASO tuït giaûm nhanh choùng sau khi duøng<br /> thuoác. Do ñoù, coù theå noùi dieãn tieán naøy phuø hôïp vôùi<br /> moät tröôøng hôïp nhieãm lieân caàu coù taùc ñoäng cuûa thuoác<br /> ñieàu trò.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> Nghieân cöùu ñaëc ñieåm ASO trong hai beänh<br /> VKDTTN vaø TKC cho thaáy roõ söï khaùc bieät.<br /> @. ASO trong beänh VKDTTN coù lieân heä khoâng<br /> ñoàng boä vôùi bieåu hieän cuûa phaûn öùng vieâm treân laâm<br /> saøng vaø caän laâm saøng. Dieãn tieán ASO khoâng gioáng<br /> nhö moät tröôøng hôïp nhieãm lieân caàu ñieån hình. Sau<br /> giai ñoaïn tuït giaûm ban ñaàu noàng ñoä ASO thöôøng<br /> döông tính keùo daøi, khoâng lieân quan vôùi bieåu hieän<br /> vieâm treân laâm saøng vaø caän laâm saøng.<br /> @. ASO trong beänh TKC khoâng taêng cao nhieàu,<br /> dieãn tieán phuø hôïp vôùi moät tröôøng hôïp nhieãm lieân caàu<br /> coù aûnh höôûng cuûa thuoác ñieàu trò.<br /> <br />