intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Internet và dịch vụ

Chia sẻ: EntrySKY ESIT's | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:45

Thêm vào BST
Báo xấu
254
lượt xem 84
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày nay, Internet phát triển vô cùng mạnh mẽ và đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu đối với cuộc sống của mỗi người nhất là những sinh viên chuyên ngành Công nghệ thông tin. Chính vì vậy, chúng tôi đưa học phần Internet và dịch vụ vào giảng dạy cho sinh viên năm thứ nhất nhằm giúp sinh viên tiếp cận một số kiến thức cơ bản về Internet và sử dụng một số dịch vụ trên Internet.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Internet và dịch vụ

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN HỌ VÀ TÊN: PHAN THỊ THANH NGA BÀI GIẢNG TÓM TẮT INTERNET VÀ DỊCH VỤ Dành cho sinh viên ngành Công nghệ thông tin. (Lưu hành nội bộ) Đà Lạt 2008
  2. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 MỞ ĐẦU Ngày nay, Internet phát triển vô cùng mạnh mẽ và đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu đối với cuộc sống của mỗi người nhất là những sinh viên chuyên ngành Công nghệ thông tin. Chính vì vậy, chúng tôi đưa học phần Internet và dịch vụ vào giảng dạy cho sinh viên năm thứ nhất nhằm giúp sinh viên tiếp cận một số kiến thức cơ bản về Internet và sử dụng một số dịch vụ trên Internet. Giáo trình giới thiệu sơ lược về mạng máy tính, phân loại mạng máy tính, và giới thiệu vai trò của mạng máy tính nhằm giúp sinh viên hình thành một số khái niệm ban đầu về mạng máy tính và mạng Internet. Giáo trình cung cấp một số khái niệm về Internet, lịch sử phát triển của Internet và xu hướng phát triển của Internet trong những năm sắp tới. Sau khi hình thành một số khái niệm cơ bản về Internet, sinh viên sẽ được tiếp cận với một số dịch vụ trên Internet và tìm hiểu một số kỹ thuật kết nối trên Internet. Tuy có nhiều cố gắng trong quá trình biên soạn nhưng giáo trình này vẫn còn nhiều thiếu sót. Chúng tôi rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của các bạn sinh viên và các bạn đồng nghiệp để chúng tôi có thể hoàn thiện giáo trình này. TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN - 2-
  3. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 MỤC LỤC CHƯƠNG I - TỔNG QUAN VỀ INTERNET .......................................................................... 4 I. 1. Sơ lược về mạng máy tính........................................................................................ 4 1. Mạng máy tính là gì? .................................................................................................. 4 2. Vai trò của mạng máy tính ......................................................................................... 4 3. Phân loại mạng máy tính ............................................................................................ 4 I.2. Tổng quan về Internet .......................................................................................... 7 I.2. 1. Lịch sử phát triển của Internet............................................................................ 9 I.2. 2. Kiến trúc hạ tầng Internet ................................................................................... 9 I.2. 3. Xu hướng phát triển của Internet...................................................................... 11 CHƯƠNG II - MỘT SỐ DỊCH VỤ TRÊN INTERNET ................................................... 13 II.1. Dịch vụ mạng thông tin toàn cầu WWW (World Wide Web) ................................. 13 II.2. Dịch vụ thư điện tử - Electronic Mail (E-mail) ........................................................ 13 II.3. Dịch vụ truyền file - FTP (File Transfer Protocol)................................................... 13 II.4. Dịch vụ Messenger ................................................................................................... 13 II.5. Dịch vụ Blog............................................................................................................. 13 II.6. Dịch vụ tên miền - Domain Name System (DNS) ................................................... 15 II.7. Mailing List .............................................................................................................. 17 II.8. Distribution List ....................................................................................................... 17 II.9. Dịch vụ Remote Login - Telnet................................................................................ 18 II.10. Dịch vụ nhóm thông tin News (USENET)........................................................... 18 II.11. Dịch vụ Gopher .................................................................................................... 20 II.12. Dịch vụ tìm kiếm thông tin diện rộng - WAIS (Wide Area Information Server) 20 II.13. Dịch vụ hội thoại trên Internet - IRC.................................................................... 21 II.14. Truy cập Internet .................................................................................................. 21 CHƯƠNG 3 - TÌM KIẾM VÀ KHAI THÁC THÔNG TIN TRÊN INTERNET ............ 23 III.1 Kỹ thuật tìm kiếm thông tin trên Internet ................................................................. 23 III.2 Một số ví dụ tìm kiếm thông tin trên Internet .......... Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 4 – KỸ THUẬT KẾT NỐI INTERNET............................................................ 29 IV.1 Đánh giá và tìm hiểu nhu cầu ................................................................................... 29 IV.2 Thủ tục và kỹ thuật kết nối ....................................................................................... 30   - 3-
  4. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 CHƯƠNG I - TỔNG QUAN VỀ INTERNET Chương này giới thiệu sơ lược về mạng máy tính, phân loại mạng máy tính, và vai trò của mạng máy tính giúp sinh viên có một số kiến thức tổng quan về mạng máy tính và Internet. Đồng thời sinh viên còn được trang bị kiến thức về Internet, lịch sử, kiến trúc Internet và xu hướng phát triển của Internet trong một số năm tiếp theo. I. 1. Sơ lược về mạng máy tính 1. Mạng máy tính là gì? Mạng máy tính là một tập hợp các máy tính được kết nối với nhau bởi đường truyền vật lý theo một cấu trúc nào đó để đáp ứng một số yêu cầu của người dùng 2. Vai trò của mạng máy tính Ngày nay với một lượng lớn về thông tin, nhu cầu xử lý thông tin ngày càng cao. Mạng máy tính hiện nay trở nên quá quen thuộc đối với chúng ta, trong mọi lĩnh vực như khoa học, quân sự, quốc phòng, thương mại, dịch vụ, giáo dục... Hiện nay ở nhiều nơi mạng đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu được. Người ta thấy được việc kết nối các máy tính thành mạng cho chúng ta những khả năng mới to lớn như: • Sử dụng chung tài nguyên: những tài nguyên của mạng (như thiết bị, chương trình, dữ liệu) khi được trở thành các tài nguyên chung thì mọi thành viên của mạng đều có thể tiếp cận được mà không quan tâm tới những tài nguyên đó ở đâu. • Tăng độ tin cậy của hệ thống: người ta có thể dễ dàng bảo trì máy móc và lưu trữ (backup) các dữ liệu chung và khi có trục trặc trong hệ thống thì chúng có thể được khôi phục nhanh chóng. Trong trường hợp có trục trặc trên một trạm làm việc thì người ta cũng có thể sử dụng những trạm khác thay thế. • Nâng cao chất lượng và hiệu quả khai thác thông tin: khi thông tin có thể được sử dụng chung thì nó mang lại cho người sử dụng khả năng tổ chức lại các công việc với những thay đổi về chất như: o Ðáp ứng những nhu cầu của hệ thống ứng dụng kinh doanh hiện đại. o Cung cấp sự thống nhất giữa các dữ liệu. o Tăng cường năng lực xử lý nhờ kết hợp các bộ phận phân tán. o Tăng cường truy nhập tới các dịch vụ mạng khác nhau đang được cung cấp trên thế giới. 3. Phân loại mạng máy tính a. Dựa trên khoảng cách địa lý: - 4-
  5. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 • Mạng cục bộ (Local Area Network - LAN): có phạm vi hẹp, bán kính khoảng vài chục km • Mạng đô thị (Metropolitan Area Network - MAN): phạm vi rộng hơn, với bán kính nhỏ hơn 100km • Mạng diện rộng (Wide Area Network - WAN): phạm vi mạng có thể vượt biên giới quốc gia, lục địa. • Mạng toàn cầu(Global Area Network - GAN): phạm vi trải rộng trên toàn thế giới. Đường kính mạng Vị trí của máy tính Loại mạng 1m Trong một mét vuông Mạng khu vực cá nhân 10 m Trong một phòng Mạng cục bộ (LAN) 100 m Trong một tòa nhà 1 km Trong một khu vực 10 km Trong một thành phố Mạng đô thị (MAN) 100 km Trong một quốc gia Mạng diện rộng (WAN) 1000 km Trong một châu lục 10000 km Cả hành tinh Mạng toàn cầu (GAN) b. Dựa trên kiến trúc mạng • Mạng kiểu Bus (Bus Topology) Các máy tính đều được nối vào một đường dây truyền chính (bus). Đường truyền chính này được giới hạn hai đầu bởi một loại đầu nối đặc biệt gọi là terminator • Mạng hình Sao (Star Topology) Đây là mô hình mạng thông dụng nhất. Là dạng đơn giản nhất. Mạng này bao gồm một thiết bị trung tâm là switch hay hub, hoạt động giống như một tổng đài cho phép thực hiện việc nhận và truyền dữ liệu từ trạm này tới các trạm khác. • Mạng Vòng tròn (Ring Topology) - 5-
  6. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Là mô hình mạng mà một node được kết nối chính xác với 2 node khác tạo thành một vòng tròn tín hiệu: một vòng tròn (ring). Mỗi gói dữ liệu đều có mang địa chỉ trạm đích, mỗi trạm khi nhận được một gói dữ liệu nó kiểm tra nếu đúng với địa chỉ của mình thì nó nhận lấy còn nếu không phải thì nó sẽ phát lại cho trạm kế tiếp, cứ như vậy gói dữ liệu đi được đến đích I. 2. Tổng quan về Internet Internet là một hệ thống thông tin toàn cầu có thể được truy nhập công cộng gồm các mạng máy tính được liên kết với nhau. Hệ thống này truyền thông tin theo kiểu nối chuyển gói dữ liệu (packet switching) dựa trên một giao thức liên mạng đã được chuẩn hóa (giao thức IP). Hệ thống này bao gồm hàng ngàn mạng máy tính nhỏ hơn của các doanh nghiệp, của các viện nghiên cứu và các trường đại học, của người dùng cá nhân, và các chính phủ trên toàn cầu. Chúng cung cấp một khối lượng thông tin và dịch vụ khổng lồ trên Internet. Mạng Internet mang lại rất nhiều tiện ích hữu dụng cho người sử dụng, một trong các tiện ích phổ thông của Internet là hệ thống thư điện tử (email), trò chuyện trực tuyến (chat), máy truy tìm dữ liệu (search engine), các dịch vụ thương mại và chuyển ngân, và các dịch vụ về y tế giáo dục như là chữa bệnh từ xa hoặc tổ chức các lớp học ảo. Nguồn thông tin khổng lồ kèm theo các dịch vụ tương ứng chính là hệ thống các trang Web liên kết với nhau và các tài liệu khác trong WWW (World Wide Web). Trái với một số cách sử dụng thường ngày, Internet và WWW không đồng nghĩa. Internet là một tập hợp các mạng máy tính kết nối với nhau bằng dây đồng, cáp quang, v.v.. . ; còn WWW, hay Web, là một tập hợp các tài liệu liên kết với nhau bằng các siêu liên kết (hyperlink) và các địa chỉ URL, và nó có thể được truy nhập bằng cách sử dụng Internet. Trong tiếng Anh, sự nhầm lẫn của đa số dân chúng về hai từ này thường được châm biếm bằng những từ như "the intarweb". Các cách thức thông thường để truy cập internet là quay số, băng rộng, không dây, vệ tinh và qua điện thoại cầm tay. Một số chương trình duyệt Web thông dụng là: • Internet Explorer có sẵn trong Microsoft Windows, của Microsoft • Mozilla và Mozilla Firefox của Tập đoàn Mozilla • Netscape Navigator của Netscape • Opera của Opera Software • Safari trong Mac OS X, của Apple Computer • Maxthon của MySoft Technology • Avant Browser của Avant Force (Ý). - 6-
  7. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Ở Việt Nam, Internet chính thức xuất hiện năm 1996, khi đó đặt dưới sự quản lý duy nhất của một nhà cung cấp dịch vụ là Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam: VNPT I.2. 1. Lịch sử phát triển của Internet Nền tảng cho sự ra đời khái niệm Internet được phát triển bởi 3 cá nhân và một hội thảo nghiên cứu, mỗi tác nhân trên đã thay đổi cách suy nghĩ về công nghệ qua sự phán đoán chính xác tương lai của nó. Vannevar Bush viết bản mô tả tưởng tượng đầu tiên về những công dụng tiềm • tàng của công nghệ thông tin với sự mô tả của hệ thống thư viện tự động “memex”. Norbert Wiener đã phát minh ra ngành Điều khiển học, truyền cảm hứng cho • các nhà nghiên cứu sau này tập trung vào việc sử dụng công nghệ để mở rộng khả năng của con người. Hội thảo về trí tuệ nhân tạo năm 1956 ở Dartmouth đã đúc kết được khái niệm: • công nghệ đã cải tiến với tốc độ cấp số mũ, và đã đưa ra sự cân nhắc nghiêm túc đầu tiên về hậu quả. Marshall McLuhan đưa ra ý tưởng một làng toàn cầu liên kết với nhau bởi một • phần hệ thống thần kinh điện tử của nền văn minh nhân loại. Năm 1957, Liên Xô phóng thành công vệ tinh đầu tiên, Sputnik I, khiến Tổng thống Mỹ thành lập cơ quan ARPA (Defense / Advanced Research Project Agency) nhằm giành lại vị trí dẫn đầu về công nghệ trong cuộc chạy đua vũ trang. ARPA chỉ định J.C.R. Licklider điều hành tổ chức IPTO (Information Processing Techniques Office) với một sự ủy nhiệm nghiên cứu xa hơn chương trình SAGE (Semi-Automatic Ground Environment) và giúp bảo vệ nước Mỹ khỏi các cuộc tấn công hạt nhân từ không gian. Licklider đã thuyết phục được IPTO về lợi ích tiềm tàng của một hệ thống mạng thông tin liên lạc khắp quốc gia, tác động đến người kế nhiệm thuê Lawrence Roberts để thực hiện viễn cảnh đó. Roberts lãnh đạo phát triển mạng, dựa vào ý tưởng mới của chuyển mạch gói phát hiện bởi Paul Baran ở RAND, và vài năm sau bởi Donal Davis ở UK National Physical Laboratory. Một máy tính đặc biệt được gọi là một Máy xử lý Giao tiếp Thông Điệp được chế tạo để hiện thực thiết kế, và APRANET ra đời đầu Tháng 10, năm 1969. Kết nối đầu tiên được thực hiện giữa Trung tâm nghiên cứu ĐH California, LA và Trung tâm Viện nghiên cứu Stanford. Giao thức mạng đầu tiên được sử dụng trong APRANET là Network Control Program, chương trình điều khiển mạng. Năm 1983, nó được thay thế bởi giao thức TCP/IP, phát triển bởi Robert Kahn, Vinton Ceft và một số nhà nghiên cứu khác. TCP/IP nhanh chóng trở thành giao thức phổ biến và được sử dụng rộng rãi khắp thế giới. - 7-
  8. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Năm 1990, APRANET được ngưng lại và chuyển cho NSFNET (National Science Foundation Network). NSFNET nhanh chóng kết nối với CSNET (Computer Science Network), nơi đã được kết nối với các trường đại học Bắc Mỹ, và sau đó kết nối với EUnet (European Network), nơi kết nối các thiết bị nghiên cứu ở Châu Âu. Nhờ sự giải thoát của NSF, và kích động bởi sự thông dụng của web, mục đích ban đầu của Internet bị tiêu tan sau năm 1990 khiến cho Chính phủ Mỹ chuyển quyền quản lý cho các tổ chức phi chính phủ. Mạng Internet ngày nay là một mạng toàn cầu, bao gồm hàng chục triệu người sử dụng. Mạng Internet được hình thành từ cuối thập kỷ 60 từ một thí nghiệm của Bộ quốc phòng Mỹ (DARPA - Defense Advanced Research Projects Agency). Tại thời điểm ban đầu nó là mạng ARPAnet (Advanced Research Projects Agency Network) của Ban quản lý dự án nghiên cứu Quốc phòng. ARPAnet là một mạng thử nghiệm phục vụ các nghiên cứu quốc phòng, một trong những mục đích của nó là xây dựng một mạng máy tính có khả năng chịu đựng các sự cố (ví dụ một số nút mạng bị tấn công và phá huỷ nhưng mạng vẫn tiếp tục hoạt động). Mạng cho phép một máy tính bất kỳ trên mạng liên lạc với mọi máy tính khác. Khả năng kết nối các hệ thống máy tính khác nhau đã hấp dẫn mọi người, vả lại đây cũng là phương pháp thực tế duy nhất để kết nối các máy tính của các hãng khác nhau. Kết quả là các nhà phát triển phần mềm ở Mỹ, Anh và Châu Âu bắt đầu phát triển các phần mềm trên bộ giao thức TCP/IP (giao thức được sử dụng trong việc truyền thông trên Internet) cho tất cả các loại máy. Điều này cũng hấp dẫn các trường đại học, các trung tâm nghiên cứu lớn và các cơ quan chính phủ, những nơi mong muốn mua máy tính từ các nhà sản xuất, không bị phụ thuộc vào một hãng cố định nào. Bên cạnh đó các hệ thống cục bộ LAN bắt đầu phát triển cùng với sự xuất hiện các máy để bàn (Desktop Workstations) - 1983. Phần lớn các máy để bàn sử dụng Berkeley UNIX, phần mềm cho kết nối TCP/IP đã được coi là một phần của hệ điều hành này. Một điều rõ ràng là các mạng này có thể kết nối với nhau dễ dàng. Trong quá trình hình thành mạng Internet, NSFNET (được sự tài trợ của Hội khoa học Quốc gia Mỹ) đóng một vai trò tương đối quan trọng. Vào cuối những năm 80, NFS thiết lập 5 trung tâm siêu máy tính. Trước đó, những máy tính nhanh nhất thế giới được sử dụng cho công việc phát triển vũ khí mới và một vài hãng lớn. Với các trung tâm mới này, NFS đã cho phép mọi người hoạt động trong lĩnh vực khoa học được sử dụng. Ban đầu, NFS định sử dụng ARPAnet để nối 5 trung tâm máy tính này, nhưng ý đồ này đã bị thói quan liêu và bộ máy hành chính làm thất bại. Vì vậy, NFS đã quyết định xây dựng mạng riêng của mình, vẫn dựa trên thủ tục TCP/IP, đường truyền tốc độ 56kbps. Các trường đại học được nối thành các mạng vùng, và các mạng vùng được nối với các trung tâm siêu máy tính. Đến cuối năm 1987, khi lượng thông tin truyền tải làm các máy tính kiểm soát đường truyền và bản thân mạng điện thoại nối các trung tâm siêu máy tính bị quá tải, - 8-
  9. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 một hợp đồng về nâng cấp mạng NSFNET đã được ký với công ty Merit Network Inc, công ty đang cùng với IBM và MCI quản lý mạng giáo dục ở Michigan. Mạng cũ đã được nâng cấp bằng đường điện thoại nhanh nhất lúc bấy giờ, cho phép nâng tốc độ lên gấp 20 lần. Các máy tính kiểm soát mạng cũng được nâng cấp. Việc nâng cấp mạng vẫn liên tục được tiến hành, đặc biệt trong những năm cuối cùng do số lượng người sử dụng Internet tăng nhanh chóng. Điểm quan trọng của NSFNET là nó cho phép mọi người cùng sử dụng. Trước NSFNET, chỉ có các nhà khoa học, chuyên gia máy tính và nhân viên các cơ quan chính phủ có được kết nối Internet. NSF chỉ tài trợ cho các trường đại học để nối mạng, do đó mỗi sinh viên đại học đều có khả năng làm việc trên Internet. Ngày nay mạng Internet đã được phát triển nhanh chóng trong giới khoa học và giáo dục của Mỹ, sau đó phát triển rộng toàn cầu, phục vụ một cách đắc lực cho việc trao đổi thông tin trước hết trong các lĩnh vực nghiên cứu, giáo dục và gần đây cho thương mại. I.2. 2. Kiến trúc hạ tầng Internet Internet là một liên mạng, tức là mạng của các mạng con. Vậy đầu tiên là vấn đề kết nối hai mạng con. Để kết nối hai mạng con với nhau, có hai vấn đề cần giải quyết. Về mặt vật lý, hai mạng con chỉ có thể kết nối với nhau khi có một máy tính có thể kết nối với cả hai mạng này. Việc kết nối đơn thuần về vậy lý chưa thể làm cho hai mạng con có thể trao đổi thông tin với nhau. Vậy vấn đề thứ hai là máy kết nối được về mặt vật lý với hai mạng con phải hiểu được cả hai giao thức truyền tin được sử dụng trên hai mạng con này và các gói thông tin của hai mạng con sẽ được gửi qua nhau thông qua đó. Máy tính này được gọi là internet gateway hay router. Hình 1.1: Hai mạng Net 1 và Net 2 kết nối thông qua router R. Khi kết nối đã trở nên phức tạp hơn, các máy gateway cần phải biết về sơ đồ kiến trúc của các mạng kết nối. Ví dụ trong hình sau đây cho thấy nhiều mạng được kết nối bằng 2 router. Hình 1.2: 3 mạng kết nối với nhau thông qua 2 router Như vậy, router R1 phải chuyển tất cả các gói thông tin đến một máy nằm ở mạng Net - 9-
  10. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 2 hoặc Net 3. Với kích thước lớn như mạng Internet, việc các routers làm sao có thể quyết định về việc chuyển các gói thông tin cho các máy trong các mạng sẽ trở nên phức tạp hơn. Để các routers có thể thực hiện được công việc chuyển một số lớn các gói thông tin thuộc các mạng khác nhau người ta đề ra quy tắc là: Các routers chuyển các gói thông tin dựa trên địa chỉ mạng của nơi đến, chứ không phải dựa trên địa chỉ của máy máy nhận. Như vậy, dựa trên địa chỉ mạng nên tổng số thông tin mà router phải lưu giữ về sơ đồ kiến trúc mạng sẽ tuân theo số mạng trên Internet chứ không phải là số máy trên Internet. Trên Internet, tất cả các mạng đều có quyền bình đẳng cho dù chúng có tổ chức hay số lượng máy là rất chênh lệch nhau. Giao thức TCP/IP của Internet hoạt động tuân theo quan điểm sau: Tất các các mạng con trong Internet như là Ethernet, một mạng diện rộng như NSFNET back bone hay một liên kết điểm-điểm giữa hai máy duy nhất đều được coi như là một mạng. Điều này xuất phát từ quan điểm đầu tiên khi thiết kế giao thức TCP/IP là để có thể liên kết giữa các mạng có kiến trúc hoàn toàn khác nhau, khái niệm "mạng" đối với TCP/IP bị ẩn đi phần kiến trúc vật lý của mạng. Đây chính là điểm giúp cho TCP/IP tỏ ra rất mạnh. Như vậy, người dùng trong Internet hình dung Internet làm một mạng thống nhất và bất kỳ hai máy nào trên Internet đều được nối với nhau thông qua một mạng duy nhất. Hình vẽ sau mô tả kiến trúc tổng thể của Internet. - 10 -
  11. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Hình 1.3: (a) - Mạng Internet dưới con mắt người sử dụng. Các máy được nối với nhau thông qua một mạng duy nhất. (b) - Kiến trúc tổng quát của mạng Internet. Các routers cung cấp các kết nối giữa các mạng. I.2. 3. Xu hướng phát triển của Internet Số liệu năm 2007 cho thấy trung bình một người châu Á dành 28% thời gian trong ngày cho Internet, chỉ sau TV (34%). Tỷ lệ này vẫn đang tiếp tục tăng, vì Internet ngày càng chứng minh những tiện ích vượt trội đem lại. Một công chức bận rộn không cần rời mắt khỏi màn hình máy vi tính vẫn có thể thỏa mãn tất cả các nhu cầu ăn uống, giải trí, mua sắm, tra cứu thông tin, đọc sách báo, xem TV, gọi điện thoại, viết nhật ký. Với các cỗ máy tìm kiếm ngày càng hoàn thiện, hệ thống email, website tích hợp nhiều tiện ích, công nghệ mới và nhiều dịch vụ hấp dẫn ra đời, Internet đang thuyết phục hàng triệu người trở thành một phần của mạng lưới đầy quyền lực này mỗi ngày. Internet và các dịch vụ kèm theo phát triển nhanh đến nỗi từng khiến các chuyên gia lo ngại cơ sở hạ tầng “đuối sức” sẽ gây sập hệ thống mạng toàn cầu. Nhưng đó là vấn đề của những chuyên viên kỹ thuật. Dưới góc nhìn của nhà quảng cáo, điều này chỉ mang một ý nghĩa hấp dẫn duy nhất: Internet đang phủ sóng một lượng khách hàng đáng mơ ước có thể không bao giờ xem tivi, nhưng dành đến 16 tiếng mỗi ngày để online. Internet ngày nay đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống của con người.Internet càng ngày càng phát triển, số lượng máy tính kết nối vào mạng Internet ngày càng nhiều. Kèm theo đó các dịch vụ trên Internet càng ngày càng gia tăng và phát triển mạnh. Khối lượng thông tin và dữ liệu trên Internet tăng lên một cách đáng kể khiến cho Internet trở thành một kho tàng thông tin khổng lồ mà không có bất kì thư viện nào có thể chứa hết. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển đó là các mối - 11 -
  12. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 đe dọa lớn đối với thông tin và dữ liệu trên Internet xuất hiện ngày càng nhiều. Theo kết quả thăm dò, 66% các chuyên gia kỹ thuật, học giả, các chuyên gia trong nhiều ngành công nghiệp đều dự đoán rằng sẽ có các cuộc tấn công vào hệ thống điều khiển mạng lưới cung cấp điện của các quốc gia thông qua mạng Internet trong vòng 10 năm nữa. Dự đoán trên không phải là không có cơ sở. Chúng ta cần biết rằng hệ thống máy tính của một số nhà cung cấp điện hạt nhân của Mỹ, vốn được bảo vệ cực kỳ nghiêm ngặt, vẫn bị tin tặc tấn công và đột nhập. Qua đó có thể thấy nguy cơ tấn công qua mạng Internet là rất lớn, và có thể ảnh hưởng tới tính mạng con người. Các cuộc tấn công của tin tặc từ trước tới nay chỉ đơn thuần gây thiệt hại về mặt vật chất và tiền bạc. Khả năng xảy ra các cuộc tấn công khủng bố qua mạng cũng không nằm ngoài dự đoán của các chuyên gia. Người ta cho rằng, những kẻ khủng bố đang tiến hành nghiên cứu sơ hở của mạng Internet để tấn công vào các hệ thống máy tính quốc gia, dự kiến sẽ xảy ra vào năm 2014. Ngoài ra, cũng theo đự đoán của các chuyên gia, việc tổ chức bầu cử qua mạng tại Mỹ vào năm 2014 chỉ là ... viễn tưởng, do mạng Internet vẫn chưa thể đáp ứng được các yêu cầu về bảo mật, sự ổn định và khả năng đáp ứng của phần cứng. - 12 -
  13. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 CHƯƠNG II - MỘT SỐ DỊCH VỤ TRÊN INTERNET Chương này giới thiệu một số dịch vụ trên Internet như dịch vụ phân giải tên miền, dịch vụ truyền file, dịch vụ web và một số dịch vụ khác của Internet. Kết thúc chương này sinh viên sẽ có được các khái niệm về một số dịch vụ Internet và biết khai thác, sử dụng các dịch này. II.1. Dịch vụ mạng thông tin toàn cầu WWW (World Wide Web) World Wide Web được tạo ra năm 1989 bởi Sir Tim Berners-Lee, làm việc tại CERN, Thuỵ Sỹ. Từ World Wide Web thường được gọi tắt là Web, là một hệ thống các trang văn bản được liên kết với nhau thông qua Internet. Với một trình duyệt Web, người dùng có thể xem trang Web chứa văn bản, hình ảnh, video và các loại hình đa phương tiện khác. Người dùng có thể di chuyển qua lại giữa các trang web thông qua các siêu liên kết (hyperlink). II.2. Dịch vụ thư điện tử - Electronic Mail (E-mail) Thư điện tử, hay thường gọi e-mail, là một trong những tính năng quan trọng nhất của Internet. Mặc dù ban đầu được thiết kế như một phương thức truyền các thông điệp riêng giữa những người dùng Internet, Internet e-mail là phương pháp truyền văn bản rẻ tiền nhất có ở mọi nơi. Chỉ tốn khoảng vài cent để gửi e-mail đi bất kỳ đâu trên thế giới, rẻ hơn nhiều so với cước bưu điện loại thấp nhất. Một trong những lợi ích chính của e-mail là tốc độ lưu chuyển. Tuy không tức thời như fax, thời gian truyền e-mail thường được tính bằng phút, ngay cả khi người gửi và người nhận ở tận hai đầu của trái đất. Hệ thống địa chỉ e-mail: Một vấn đề vô cùng quan trọng trong quá trình gửi hay nhận thư là cách xác định chính xác địa chỉ của thư cần gửi đến. Để thực hiện điều này người ta sử dụng dịch vụ đánh tên vùng (Domain Name Service - DNS). Dựa trên dịch vụ đánh tên vùng, việc đánh địa chỉ e-mail cho người sử dụng sẽ rất đơn giản như sau: Tên_người_sử_dụng@Tên_đầy_đủ_của_domain Ví dụ người dùng Nguyễn Văn A thuộc domain là hn.vnn.vn sẽ có thể có địa chỉ e- mail là avnguyen@hn.vnn.vn II.3. Dịch vụ truyền file - FTP (File Transfer Protocol) Dịch vụ FTP dùng để truyền tải các file dữ liệu giữa các host trên Internet. Công cụ để thực hiện dịch vụ truyền file là chương trình ftp, nó sử dụng một giao thức của Internet là giao thức FTP (File Transfer Protocol). Như tên của giao thức đã nói, công việc của giao thức này là thực hiện chuyển các file từ một máy tính này sang một máy tính khác. Giao thức này cho phép truyền file không phụ thuộc vào vấn đề vị trí địa lý hay môi trường hệ điều hành của hai máy. Điều duy nhất cần thiết là cả hai máy đều có phần mềm hiểu được giao thức FTP. - 13 -
  14. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Muốn sử dụng dịch vụ này trước hết bạn phải có một đăng ký người dùng ở máy remote và phải có một password tương ứng. Việc này sẽ giảm số người được phép truy cập và cập nhập các file trên hệ thống ở xa. Một số máy chủ trên Internet cho phép bạn login với một account là anonymous, và password là địa chỉ e-mail của bạn, nhưng tất nhiên, khi đó bạn chỉ có một số quyền hạn chế với hệ thông file ở máy remote. Để phiên làm việc FTP thực hiện được, ta cũng cần 2 phần mềm. Một là ứng dụng FTP client chạy trên máy của người dùng, cho phép ta gửi các lệnh tới FTP host. Hai là FTP server chạy trên máy chủ ở xa, dùng để xử lý các lệnh FTP của người dùng và tương tác với hệ thống file trên host mà nó đang chạy. FTP cho phép bạn tìm kiếm thông tin trên server bằng các lệnh thông dụng như ls hay dir. Khi người dùng đánh các lệnh này, ftp sẽ chuyển lên cho server, tại server sẽ thực hiện lệnh này và gửi về thông tin danh sách các file tìm được. Người sử dụng sau khi nhận được các thông tin này sẽ gửi yêu cầu về một file nào đó bằng lệnh: get source_file_name destination_file_name. Còn khi muốn truyền một file lên máy ở xa, người sử dụng dùng lệnh: put source_file_name destination_file_name Để một lúc có thể tải về hoặc truyền lên máy ở xa nhiều file, người ta có thể dùng các lệnh mget và mput và sử dụng các ký tự wild cast như trong môi trường DOS. Ví dụ sau sẽ tải các file có tên là *.dat: mget *.dat Sau đây là một ví dụ về một giao dịch truyền file: # ftp ftp.vnd.net (kết nối với máy chủ ) Connected to ftp.vnd.net 220 FTP Server ready. name: anonymous (gõ user name để login) 331 send your e-mail as password Password: (password không hiển thị ) 230 User guest logged in. Access restricted is apply ftp>dir (lệnh hiển thị danh sách các file) sendmail-7.5 tcp-wrapper innd w project.dat ftp>get project.dat (tải file về local ) ftp>quit (thoát ra khỏi dịch vụ ) 221 Goodbye. Để sử dụng dịch vụ FTP, người sử dụng có thể chạy phần mềm FTP client ví dụ - 14 -
  15. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 như: WS_FTP hay CuteFTP đây là các chương trình có giao diện đồ hoạ khá thân thiện với người sử dụng. Bạn có thể download các phần mềm này từ Internet để cài lên máy tính của bạn. II.4. Dịch vụ Messenger Chat (tán gẫu) hay nhắn tin đa phương tiện (IM) không còn là điều xa lạ với đại đa số người dùng Internet ngày nay.Những dịch vụ nhắn tin (IM) trực tuyến đem lại nhiều tiện lợi hơn các ứng dụng cài đặt trên máy tính về khả năng linh hoạt, hỗ trợ nhiều dịch vụ chat trên cùng 1 tài khoản... phục vụ chat mọi lúc mọi nơi, chỉ cần một kết nối.Khi sử dụng các máy tính lạ, không có cài đặt các ứng dụng tin nhắn phù hợp như: AOL Messenger, Windows Live Messenger, Yahoo Messenger... thì bạn sẽ gặp rắc rối khi muốn liên hệ gấp với bạn bè. Giải pháp tương ứng sẽ là những dịch vụ chat trực tuyến, cung cấp cho người dùng khả năng nối kết đến nhiều dịch vụ tin nhắn mà không cần cài đặt bất cứ ứng dụng nào, chỉ cần có một kết nối internet là bạn đã thoải mái mà tán gẫu cùng bạn bè. II.5. Dịch vụ Blog Blog, gọi tắt của weblog (tiếng Anh, "nhật ký web"), là một dạng nhật ký trực tuyến, bùng nổ từ cuối thập niên 1990. Các blogger (người viết blog), có thể là cá nhân hoặc nhóm, đưa thông tin lên mạng với mọi chủ đề, thông thường có liên quan tới kinh nghiệm hoặc ý kiến cá nhân, chủ yếu cung cấp thông tin đề cập tới những chủ đề chọn lọc, không giống như các báo truyền thống. Được phần mềm hỗ trợ, dễ sử dụng, blog phổ biến rất nhanh và ai cũng có thể dễ dàng tạo ra một blog cho mình. Một trang blog có thể chứa các siêu liên kết, hình ảnh và liên kết (tới các trang chứa phim và âm nhạc). Văn bản blog dùng phong cách thảo luận. Một blog thường chỉ liên quan đến một chủ đề yêu thích. Blog hiện nay phát triển từ nhật ký trực tuyến, nơi mọi người ghi lại một phần của cuộc sống riêng tư. Hầu hết những người viết tự gọi mình là người viết nhật ký hoặc nhà báo. II.6. Dịch vụ tên miền - Domain Name System (DNS) Địa chỉ IP dù được biểu diễn dưới dạng một số nguyên 32 bits hay dạng chấm thập phân đều rất khó nhớ đối với người sử dụng, do đó trên mạng Internet người ta đã xây dựng một dịch vụ dùng để đổi tên của một host sang địa chỉ IP. Dịch vụ đó là dịch vụ đánh tên vùng (Domain Name Service DNS). DNS cho phép người sử dụng Internet có thể truy nhập tới một máy tính bằng tên của nó thay vì bằng địa chỉ IP. Việc đánh tên vùng được tổ chức dạng cây. Tên của một host sẽ được đặt bằng cách đi từ nút biểu diễn host lên tận gốc. Việc đánh tên vùng không chỉ có lợi là không bắt người sử dụng nhớ địa chỉ IP của các host mà nó còn làm dễ dàng hơn trong việc tổ chức mạng. Hình vẽ sau cho thấy cấu trúc hình cây của dịch vụ tên vùng. Trong đó - 15 -
  16. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Hình 2.1: Cấu trúc hình cây của dịch vụ tên vùng. Arpa là một domain đặc biệt dùng để ánh xạ địa chỉ IP dạng chấm thập phân sang biểu diễn tên vùng. Bảng sau cho thấy 7 lớp cơ bản của hệ thống phân vùng: Domain Mô tả com Các tổ chức thương mại, doanh nghiệp edu Các tổ chức giáo dục gov Các tổ chức chính phủ int Các tổ chức Quốc tế mil Các tổ chức quân sự net Một mạng không thuộc các loại phân vùng khác org Các tổ chức không thuộc một trong các loại trên Bảng sau là các ký hiệu tên vùng của một số nước trên thế giới: - 16 -
  17. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 Domain Quốc gia tương ứng au Úc at Áo be Bỉ ca Canada fi Phần Lan fr Pháp de CHLB Đức il Israel it Ý jp Nhật vn Việt Nam II.7. Mailing List Mailing list (danh sách gửi email) là một trong các dịch vụ của Internet, liên quan đến các nhóm thảo luận và toàn bộ dữ liệu được chuyển thông qua thư tín điện tử. Mọi người có thể tự đăng ký hoặc tự huỷ đăng ký vào Mailing list có chủ đề mình quan tâm. Trước đây Mailing List thường được sử dụng như là một phương pháp thảo luận, trao đổi thông tin qua lại. Nhưng từ khi thảo luận nhóm (Group) và Forum ra đời thì hình thức này cũng không còn phổ biến nữa. Nó thường được kết hợp vào Forum hay Group để thông báo khi có thảo luận mới được gửi lên. II.8. Distribution List Distribution List là một danh sách các email được tập hợp lại, khi cần gửi đến mọi người trong danh sách chỉ việc gửi đến địa chỉ của danh sách này. Distribution List khác Mailing List ở chỗ nó mang tính một chiều không nhằm mục đích thảo luận. Và chỉ có các thành viên trong danh sách mới có thể Distribution List. - 17 -
  18. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 II.9. Dịch vụ Remote Login - Telnet Dịch vụ này cho phép bạn ngồi tại máy tính của mình thực hiện kết nối tới một máy chủ ở xa (remote host) và sau đó thực hiện các lệnh trên máy chủ ở xa này. Khi bạn đã kết nối tới máy remote và thực hiện xong việc login, những gì bạn gõ vào bàn phím sẽ được chuyển tới máy remote và có tác dụng như việc gõ bàn phím ở chính máy remote đó. Bạn có thể truy nhập bất cứ dịch vụ gì mà máy remote cho phép các trạm cục bộ của mình truy nhập. Để thực hiện dịch vụ Telnet, tại máy của mình bạn gõ: # telnet remote-host-name Ví dụ sau đây mô tả người dùng hoalt login vào một máy chủ UNIX tại VDC: # telnet www.vnd.net Trying... Connected to www.vnd.net Escape character '^]'. login: hoalt (login vào máy remote) Password: pasword (không được hiển thị) Last login: Sat Sep 7 17:16:35 from localhost $ ls (Lệnh thực hiện trên máy remote) sendmail-7.5 tcp-wrapper innd www $ pwd (Lệnh thực hiện trên máy remote) /home/hoalt $ logout (logout khỏi máy remote) # Như vậy, telnet là một công cụ giúp bạn login vào một máy ở xa. Nhưng muốn vậy máy ở xa phải cho phép bạn sử dụng dịch vụ này. Cụ thể là trong ví dụ trên bạn phải có một định danh người sử dụng tại máy ở xa là hoalt với một password nào đó. II.10. Dịch vụ nhóm thông tin News (USENET) Đây là dịch vụ cho phép người sử dụng có thể trao đổi thông tin về một chủ đề mà họ cùng quan tâm. Người dùng cần đăng ký (subcribed) vào một số nhóm thông tin nào đó và sau đó có thể kết nối lên server để xem các thông tin trong nhóm và tải (load) về trạm làm việc để xem chi tiết, anh ta cũng có thể gửi các ý kiến của anh ta lên các nhóm thông tin đó. Tổ chức đánh tên các News groups: Các nhóm thông tin được đánh địa chỉ là một dãy các tên của các News Groups xếp - 18 -
  19. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 theo thứ tự cha-con. Mỗi tên một News groups được phân cách với tên của News Group "cha" bằng một dấu chấm (.). News Group qui định một số tên gọi như sau: comp Group chứa các thông tin về computer và các vấn đề liên quan. News Group này bao gồm cả các thông tin về kỹ thuật máy tính, phần mềm, các thông tin liên quan tới mạng... news Group đề cập tới các thông tin về Network News và các phần mềm News. Nó bao gồm một số News Groups con rất cần thiết cho người dùng là news.newsusers.questions (các câu hỏi của người dùng) và news.announce.newsusers (các thông tin quan trọng cho người dùng). Nếu bạn là một người mới tham gia vào dịch vụ News Groups, bạn hãy đọc các thông tin này đầu tiên. rec Group chứa các thông tin về vấn đề giải trí, các hoạt động văn hoá nghệ thuật. sci Group chứa các thông tin về nghiên cứu khoa học, các vấn đề mới hay các ứng dụng khoa học (rộng hơn lĩnh vực computer trong group comp). News Groups này bao gồm rất nhiều các News Group con về từng lĩnh vực khoa học riêng. soc Group chứa các thông tin về các tổ chức xã hội hay chính trị cũng như các thông tin có liên quan. misc Group chứa các thông tin khác, không thuộc các News Groups bên trên. Trong News Group này có chứa News Group khá có ích là misc.jobs (yêu cầu tìm việc và nhận việc). Như vậy News Group về nhạc đồng quê sẽ có tên là: rec.music.folk Tổ chức hệ thống News Groups: Dịch vụ nhóm thông tin sử dụng một giao thức của Internet là giao thức NNTP (Network News Transfer Protocol). Cũng giống như hai giao thức Telnet và FTP, giao thức NNTP cũng hoạt động theo mô hình client/server. Client và Server sẽ liên kết với nhau qua cổng TCP 119. Hệ thống News group mà người dùng nhìn thấy (client) có một bộ phận gọi là News Reader làm nhiệm vụ kết nối giữa chương trình trên trạm làm việc với server. Thông qua News Reader, người dùng nhận được từ server danh sách các bài thông tin và cũng qua đó, người dùng chuyển yêu cầu của mình lên server yêu cầu tải bài thông tin đó về. Người quản trị News Server có thể tự tạo ra các News Groups trên Server tuỳ theo nhu cầu của người dùng. Đây là các News Groups cục bộ trên mỗi Server. Mặc dù là các News Groups cục bộ xong chúng vẫn có thể được trao đổi với các server khác nếu người quản trị cho phép. Việc cập nhập thông tin từ các News server khác - 19 -
  20. Trường Đại học Đà Lạt Khoa Công nghệ Thông tin 2008 trên Internet có thể được thực hiện tự động theo một lịch do người quản trị mạng đề ra. Người dùng chỉ biết đến một News Server duy nhất là server mà mình connect vào. Việc thông tin giữa các server cũng như các News Groups là trong suốt đối với người dùng. Người dùng không cần biết thông tin về News Groups hiện mình đang đọc là News Group cục bộ của server nào. Như vậy, với dịch vụ News Group, người dùng có thể nhận được các thông tin mà mình quan tâm của nhiều người từ khắp nơi sau đó laị gửi thông tin của mình đi cho những người có cùng mối quan tâm này. II.11. Dịch vụ Gopher Gopher là một dịch vụ tra cứu thông tin trên mạng theo chủ đề và sử dụng các menu. Khi một client nối vào một server, màn hình của client sẽ xuất hiện như sau: Internet Gropher Infermation Client v2.0.16 Home Gopher server: wildlife.ora.com 1. Introduce and Cover 2. Foreword 3. Country and Account/ 4. Search Country Data 5. Wildfile FTP Site/ Press ? for Help, q to Quit Người dùng có thể chọn đề mục mà mình quan tâm hoặc gõ các lệnh tương ứng (thông thường các lệnh rất đơn giản, chỉ 1 hay 2 ký tự), trên màn hình sẽ lại xuất hiện ra một menu kế tiếp theo hoặc hiển thị những văn bản cần thiết khi đến tận cùng. Người dùng có thể tải văn bản đó về máy tính của mình để xem xét hay xử lý. Một hạn chế của Gopher là thông tin hiển thị cho người dùng dưới các dạng menu cho nên rất tóm tắt, hơn nữa Gopher cung cấp rất hạn chế khả năng tìm kiếm thông tin. Khi dịch vụ World Wide Web ra đời và phát triển thì người dùng không dùng Gopher như một dịch vụ tra cứu thông dụng nữa. II.12. Dịch vụ tìm kiếm thông tin diện rộng - WAIS (Wide Area Information Server) WAIS là công cụ tìm kiếm thông tin trên Internet, khác với dịch vụ Gopher là dịch vụ cho phép người dùng tìm kiếm và lấy thông tin qua một chuỗi các đề mục lựa chọn (menu), dịch vụ WAIS cho phép người sử dụng tìm kiếm các tệp dữ liệu trong đó có các xâu xác định trước. Người sử dụng có thể đưa ra yêu cầu dạng như: "hãy tìm cho tôi các tệp có chứa từ music và Beethoven". Khi đó, WAIS server sẽ tìm trong cơ sở dữ liệu của nó các tệp thoả mãn yêu cầu trên và gửi trả về client danh sách các tệp đó. WAIS server còn thực hiện đếm số lần xuất hiện của từ trong tệp để tính điểm và - 20 -
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0