Chöông 4: KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH (Estimated cost)

GV: Nguyễn Ngọc Khánh Dung

1

KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH

Muïc tieâu: Sau khi nghieân cöùu chöông naøy sinh vieân coù theå: - Nhaän thöùc ñöôïc muïc tieâu, yù nghóa vaø ñaëc ñieåm cuûa moâ hình keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh SP theo chi phí thöïc teá keát hôïp vôùi chi phí öôùc tính.

- Xaùc ñònh ñöôïc ñoái töôïng taäp hôïp chi phí, ñoái töôïng

tính giaù thaønh.

- Bieát caùch tính toaùn vaø xöû lyù cheânh leäch treân taøi

khoaûn CPSX

2

KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH

Noäi dung - Nhöõng vaán ñeà chung veà keá toaùn CPSX vaø

- Keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo ñôn ñaët

tính giaù thaønh SP theo chi phí thöïc teá keát hôïp vôùi chi phí öôùc tính

- Keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo quy

haøng

3

trình

1

4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG

(cid:1) Giúp cho người quản lý thực hiện chức năng

4.1.1 Mục tiêu: (cid:1) Cung cấp thông tin về chi phí một cách kịp thời phục vụ cho việc ra quyết định.

(cid:1) Cung cấp thông tin giúp người quản lý kiểm

hoạch định.

4

soát chi phí hiệu quả.

4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG

4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Quy trình keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh

5

ñöôïc thöïc hieän theo trình töï: - CPSX thöïc teá phaùt sinh ñöôïc taäp hôïp cho töøng ñoái töôïng - Döïa vaøo keát quaû ñaàu ra ñeå tính giaù thaønh ñôn vò SP - Döïa vaøo giaù thaønh ñôn vò SP ñeå tính giaù trò SPDD

4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG

6

4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Khi tập hợp chi phí sản xuất cho tất cả các khoản mục theo chi phí thực tế, nhưng khi tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm thì: 621, 622 theo chi phí thực tế, 627 theo chi phí ước tính phân bổ (cid:2) Phát sinh chênh lệch (cid:2) Xử lý chênh lệch lệch phát sinh

2

4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG

4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Phöông phaùp keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo ÑÑH + Aùp duïng ôû nhöõng DN SX caùc SP khoâng

ñoàng nhaát, coù tính caù bieät, ñược ñaët mua tröôùc khi SX + Khi ÑÑH hoaøn thaønh thì toång CPSX ñaõ

7

taäp hôïp cho ÑÑH trôû thaønh toång giaù thaønh SP

4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG

4.1.2 Đặc ñieåm: (cid:1) Phöông phaùp keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo quy trình

+ Aùp duïng ôû nhöõng DN SX caùc SP ñöôïc thieát keá theo tieâu chuaån kyõ thuaät rieâng, ñoàng nhaát, SP traûi qua moät hoaëc nhieàu giai ñoaïn SX + Xaùc ñònh SLHTTÑ ñeå tính giaù thaønh

8

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

ñôn vò SP, sau ñoù tính toång giaù thaønh vaø CPSXDDCK

4.2.1 Keá toaùn taäp hôïp CPSX

4.2.2 Keá toaùn toång hôïp CPSX

9

4.2.3 Xöû lyù soá cheânh leäch treân taøi khoaûn 627

3

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

4.2.1. Keá toaùn taäp hôïp CPSX

10

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

Moâ hình vaän ñoäng chöùng töø cuûa caùc khoaûn muïc CPSX

Phieáu xuaát kho NVL

Leänh saûn xuaát

Phieáu thôøi gian lao ñoäng

Ñôn ñaët haøng

Phieáu chi phí coâng vieäc

Baûng phaân boå CPSXC öôùc tính

11

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

Keá toaùn taäp hôïp CPSX cuûa ñôn ñaët haøng theo chi phí thöïc teá phaùt sinh cho caû ba khoaûn muïc: (cid:3)Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp (cid:3)Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (cid:3)Chi phí saûn xuaát chung

(cid:3) Ñoái vôùi CPNVLTT, NCTT ñöôïc keát chuyeån cho töøng ñoái töôïng tính Z theo chi phí thöïc teá.

(cid:3) Ñoái vôùi CPSXC ñöôïc phaân boå theo CPSXC

4.2.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù

12

öôùc tính.

4

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

=

Ñôn giaù phaân boå CPSXC öôùc tính

Toång CPSXC öôùc tính Toång möùc hoaït ñoäng öôùc tính

=

X

Ñôn giaù phaân boå CPSXC öôùc tính

Möùc phaân boå CPSXC öôùc tính cho töøng ÑÑH

Möùc hoaït ñoäng thöïc teá cuûa töøng ÑDH

13

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

4.2.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù

TK 627

k/c TK 154

CPSXC öôùc tính ñöôïc phaân boå

CPSXC thöïc teá phaùt sinh

Möùc phaân boå thieáu

14

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

4.2.3 Xử lyù cheânh leäch treân TK CPSXC 4.2.3.1. Cheânh leäch treân TK CPSXC

TK 627

CPSXC öôùc tính ñöôïc phaân boå

CPSXC åthöïc teá phaùt sinh

k/c TK 154

Möùc phaân boå thöøa

15

4.2.3.1. Cheânh leäch treân TK CPSXC

5

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

4.2.3.2. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC

Tröôøng hôïp 1: möùc cheânh leäch nhoû (<5% CPSXC thöïc teá phaùt sinh)

Nôï TK 632 Mức phaân boå thieáu Coù TK 627

16

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

Nôï TK 627 Mức phaân boå thöøa Coù TK 632

4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC

Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)

17

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

-> phaân boå möùc cheânh leäch vaøo caùc ñoái töôïng chòu phí coù lieân quan: CPSXDDCK TK 154, TK 155, TK157, TK632. Coù 2 caùch:

4.2.3.2. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC

Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lớn (troïng yeáu)

Nôï TK 632, 154, 155, 157

Coù TK 627 Mức phaân boå thieáu

Nôï TK 627

18

Mức phaân boå thöøa Coù TK 632,154, 155,157

6

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC

Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)

- Tính tyû leä phaân boå = CPSX cuûa töøng TK/toång

Caùch 1:

- Möùc phaân boå thöøa ( thieáu) cuûa CPSXC cho

CPSX cuûa caùc TK 154, 155, 157,632

19

4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG

töøng TK = tyû leä phaân boå x möùc phaân boå thöøa (thieáu)

4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC

Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)

Caùch 2:

Tính tyû leä phaân boå = CPSX öôùc tính trong töøng TK/toång CPSXC öôùc tính

Möùc phaân boå thöøa ( thieáu) cuûa CPSXC cho

20

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

töøng TK = tyû leä phaân boå x möùc phaân boå thöøa (thieáu)

4.3.1 Keá toaùn taäp hôïp CPSX

21

Caùc chi phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng giai ñoaïn SX theo chi phí thöïc teá. Chi phí ñöôïc taäp hôïp goàm: (cid:3)Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp (cid:3)Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (cid:3)Chi phí saûn xuaát chung

7

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

(cid:3) Ñoái vôùi CPNVLTT,NCTT ñöôïc keát chuyeån cho töøng ñoái töôïng tính Z theo chi phí thöïc teá.

(cid:3) Ñoái vôùi CPSXC ñöôïc phaân boå theo CPSXC

4.3.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù

22

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

öôùc tính.

4.3.3. Xaùc ñònh saûn löôïng hoaøn thaønh töông ñöông

- Phöông phaùp trung bình

23

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

- Phöông phaùp FIFO

- Phöông phaùp trung bình

SLHTTĐ = Số lượng thành phẩm + SLHTTĐ của SPDDCK

24

SLHTTĐ của SPDDCK = SLSPDDCK x %HT

8

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

- Phương pháp FIFO

SLHTTĐ = SLHTTĐ để hoàn tất SPDDĐK + SL bắt đầu sx và HT trong kỳ + SLHTTĐ của SPDDCK

25

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

SLHTTĐ để hoàn tất SPDDĐK = SLSPDDĐK x % chưa HT

4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK

CPSXDDÑK

+

CPSXDDCK

=

SLHTTÑ theo PP trung bình

Giaù thaønh ñôn vò SP

=

X

Toång giaù thaønh SP

Giaù thaønh ñôn vò SP

Saûn löôïng hoaøn thaønh

26

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

- Theo PP trung bình

4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK

Tuøy thuoäc vaøo caùch xaùc ñònh saûn löôïng hoaøn thaønh töông ñöông ñeå xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.

=

X

Giaù thaønh ñôn vò SP

CPSX DDCK

SLHT TÑ cuûa SPDDCK

27

- Theo PP trung bình

9

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK

CPSX phaùt sinh trong kyø

=

Giaù thaønh ñôn vò SP

SLHTTÑ theo PP FIFO

=

+

x

CPSX DDÑK

Giaù thaønh ñôn vò SP)

Giaù thaønh SPDDÑK vaø ñaõ HT trong kyø

(SLHTTÑ ñeå hoaøn taát SPDDÑK

28

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

- Theo PP FIFO

4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK

=

X

Giaù thaønh ñôn vò SP

Tổng Z cuûa SP baét ñaàu SX vaø hoaøn thaønh

SL baét ñaàu SX vaø hoaøn thaønh trong kyø

=

X

Giaù thaønh ñôn vò SP

CPSX DDCK

SLHTTÑ cuûa SPDDCK

29

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

- Theo PP FIFO

Baùo caùo saûn xuaát theo phöông phaùp

30

trung bình.

10

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

A. Phaàn keâ khoái löôïng vaø khoái löôïng töông ñöông 1. Khoái löôïng chuyeån ñeán + Khoái löôïng dôû dang ÑK + KL ñöa vaøo saûn xuaát trong kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñeán

2. Khoái löôïng chuyeån ñi

+ KL hoaøn thaønh chuyeån ñi

+ Khoái löôïng dôû dang cuoái kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñi

31

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

B. Toång hôïp chi phí vaø xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.

+ Chi phí SXKDDD ÑK + Chi phí SXKD phaùt sinh Coäng chi phí (a) KL hoaøn thaønh töông ñöông (b)

Giaù thaønh ñôn vò (a/b)

C. Caân ñoái chi phí

1. Chi phí chuyeån ñeán

32

+ Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø + Chi phí SX phaùt sinh trong kyø Coäng chi phí chuyeån ñeán

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

2. Chi phí chuyeån ñi

+ Chi phí hoaøn thaønh chuyeån ñi

(KL chuyeån ñi × Giaù thaønh ñôn vò)

+ Chi phí SX dôû dang cuoái kyø

NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)

NC TT (KL töông ñöông × Zñv)

SXC (KL töông ñöông × Zñv)

Coäng chi phí chuyeån ñi

33

11

4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT

34

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

A. Phaàn keâ khoái löôïng vaø khoái löôïng töông ñöông 1. Khoái löôïng chuyeån ñeán + Khoái löôïng dôû dang ÑK + KL ñöa vaøo saûn xuaát trong kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñeán

2. Khoái löôïng chuyeån ñi

+ KL hoaøn taát SPDD ñaàu kyø

35

+ KL ñöa vaøo sx vaø hoaøn thaønh + KL töông ñöông SPDD CK Coäng khoái löôïng chuyeån ñi

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

B. Toång hôïp chi phí vaø xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.

+ Chi phí SXKD phaùt sinh (a) KL hoaøn thaønh töông ñöông (b)

Giaù thaønh ñôn vò (a/b)

C. Caân ñoái chi phí

1. Chi phí chuyeån ñeán + Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø + Chi phí SX phaùt sinh trong kyø

36

Coäng chi phí chuyeån ñeán

Baùo caùo saûn xuaát theo phöông phaùp FIFO.

12

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

2. Chi phí chuyeån ñi

+ Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø

+ Chi phí hoaøn taát SPDD ÑK

NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)

NC TT (KL töông ñöông × Zñv)

SXC (KL töông ñöông × Zñv)

Coäng (x)

37

KL töông ñöông

Chæ tieâu

Toång coäng

NC TT

SXC

NVL TT

+ Chi phí ñöa vaøo SX vaø hoaøn thaønh trong kyø (y)

+ Chi phí SX dôû dang cuoái kyø

NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)

NC TT (KL töông ñöông × Zñv)

SXC (KL töông ñöông × Zñv)

Coäng (z)

38

Toång coäng chi phí chuyeån ñi (x + y+ z)

13