Chöông 4: KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH (Estimated cost)
GV: Nguyễn Ngọc Khánh Dung
1
KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH
Muïc tieâu: Sau khi nghieân cöùu chöông naøy sinh vieân coù theå: - Nhaän thöùc ñöôïc muïc tieâu, yù nghóa vaø ñaëc ñieåm cuûa moâ hình keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh SP theo chi phí thöïc teá keát hôïp vôùi chi phí öôùc tính.
- Xaùc ñònh ñöôïc ñoái töôïng taäp hôïp chi phí, ñoái töôïng
tính giaù thaønh.
- Bieát caùch tính toaùn vaø xöû lyù cheânh leäch treân taøi
khoaûn CPSX
2
KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM THEO CHI PHÍ THÖÏC TEÁ KEÁT HÔÏP VÔÙI ÖÔÙC TÍNH
Noäi dung - Nhöõng vaán ñeà chung veà keá toaùn CPSX vaø
- Keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo ñôn ñaët
tính giaù thaønh SP theo chi phí thöïc teá keát hôïp vôùi chi phí öôùc tính
- Keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo quy
haøng
3
trình
1
4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
(cid:1) Giúp cho người quản lý thực hiện chức năng
4.1.1 Mục tiêu: (cid:1) Cung cấp thông tin về chi phí một cách kịp thời phục vụ cho việc ra quyết định.
(cid:1) Cung cấp thông tin giúp người quản lý kiểm
hoạch định.
4
soát chi phí hiệu quả.
4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Quy trình keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh
5
ñöôïc thöïc hieän theo trình töï: - CPSX thöïc teá phaùt sinh ñöôïc taäp hôïp cho töøng ñoái töôïng - Döïa vaøo keát quaû ñaàu ra ñeå tính giaù thaønh ñôn vò SP - Döïa vaøo giaù thaønh ñôn vò SP ñeå tính giaù trò SPDD
4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
6
4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Khi tập hợp chi phí sản xuất cho tất cả các khoản mục theo chi phí thực tế, nhưng khi tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm thì: 621, 622 theo chi phí thực tế, 627 theo chi phí ước tính phân bổ (cid:2) Phát sinh chênh lệch (cid:2) Xử lý chênh lệch lệch phát sinh
2
4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
4.1.2 Đặc điểm: (cid:1) Phöông phaùp keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo ÑÑH + Aùp duïng ôû nhöõng DN SX caùc SP khoâng
ñoàng nhaát, coù tính caù bieät, ñược ñaët mua tröôùc khi SX + Khi ÑÑH hoaøn thaønh thì toång CPSX ñaõ
7
taäp hôïp cho ÑÑH trôû thaønh toång giaù thaønh SP
4.1 NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG
4.1.2 Đặc ñieåm: (cid:1) Phöông phaùp keá toaùn CPSX vaø tính giaù thaønh theo quy trình
+ Aùp duïng ôû nhöõng DN SX caùc SP ñöôïc thieát keá theo tieâu chuaån kyõ thuaät rieâng, ñoàng nhaát, SP traûi qua moät hoaëc nhieàu giai ñoaïn SX + Xaùc ñònh SLHTTÑ ñeå tính giaù thaønh
8
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
ñôn vò SP, sau ñoù tính toång giaù thaønh vaø CPSXDDCK
4.2.1 Keá toaùn taäp hôïp CPSX
4.2.2 Keá toaùn toång hôïp CPSX
9
4.2.3 Xöû lyù soá cheânh leäch treân taøi khoaûn 627
3
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
4.2.1. Keá toaùn taäp hôïp CPSX
10
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
Moâ hình vaän ñoäng chöùng töø cuûa caùc khoaûn muïc CPSX
Phieáu xuaát kho NVL
Leänh saûn xuaát
Phieáu thôøi gian lao ñoäng
Ñôn ñaët haøng
Phieáu chi phí coâng vieäc
Baûng phaân boå CPSXC öôùc tính
11
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
Keá toaùn taäp hôïp CPSX cuûa ñôn ñaët haøng theo chi phí thöïc teá phaùt sinh cho caû ba khoaûn muïc: (cid:3)Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp (cid:3)Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (cid:3)Chi phí saûn xuaát chung
(cid:3) Ñoái vôùi CPNVLTT, NCTT ñöôïc keát chuyeån cho töøng ñoái töôïng tính Z theo chi phí thöïc teá.
(cid:3) Ñoái vôùi CPSXC ñöôïc phaân boå theo CPSXC
4.2.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù
12
öôùc tính.
4
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
=
Ñôn giaù phaân boå CPSXC öôùc tính
Toång CPSXC öôùc tính Toång möùc hoaït ñoäng öôùc tính
=
X
Ñôn giaù phaân boå CPSXC öôùc tính
Möùc phaân boå CPSXC öôùc tính cho töøng ÑÑH
Möùc hoaït ñoäng thöïc teá cuûa töøng ÑDH
13
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
4.2.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù
TK 627
k/c TK 154
CPSXC öôùc tính ñöôïc phaân boå
CPSXC thöïc teá phaùt sinh
Möùc phaân boå thieáu
14
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
4.2.3 Xử lyù cheânh leäch treân TK CPSXC 4.2.3.1. Cheânh leäch treân TK CPSXC
TK 627
CPSXC öôùc tính ñöôïc phaân boå
CPSXC åthöïc teá phaùt sinh
k/c TK 154
Möùc phaân boå thöøa
15
4.2.3.1. Cheânh leäch treân TK CPSXC
5
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
4.2.3.2. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC
Tröôøng hôïp 1: möùc cheânh leäch nhoû (<5% CPSXC thöïc teá phaùt sinh)
Nôï TK 632 Mức phaân boå thieáu Coù TK 627
16
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
Nôï TK 627 Mức phaân boå thöøa Coù TK 632
4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC
Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)
17
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
-> phaân boå möùc cheânh leäch vaøo caùc ñoái töôïng chòu phí coù lieân quan: CPSXDDCK TK 154, TK 155, TK157, TK632. Coù 2 caùch:
4.2.3.2. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC
Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lớn (troïng yeáu)
Nôï TK 632, 154, 155, 157
Coù TK 627 Mức phaân boå thieáu
Nôï TK 627
18
Mức phaân boå thöøa Coù TK 632,154, 155,157
6
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC
Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)
- Tính tyû leä phaân boå = CPSX cuûa töøng TK/toång
Caùch 1:
- Möùc phaân boå thöøa ( thieáu) cuûa CPSXC cho
CPSX cuûa caùc TK 154, 155, 157,632
19
4.2. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO ÑÔN ÑAËT HAØNG
töøng TK = tyû leä phaân boå x möùc phaân boå thöøa (thieáu)
4.2.3. Xöû lyù cheânh leäch treân TK CPSXC
Tröôøng hôïp 2: möùc cheânh leäch lôùn (troïng yeáu)
Caùch 2:
Tính tyû leä phaân boå = CPSX öôùc tính trong töøng TK/toång CPSXC öôùc tính
Möùc phaân boå thöøa ( thieáu) cuûa CPSXC cho
20
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
töøng TK = tyû leä phaân boå x möùc phaân boå thöøa (thieáu)
4.3.1 Keá toaùn taäp hôïp CPSX
21
Caùc chi phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng giai ñoaïn SX theo chi phí thöïc teá. Chi phí ñöôïc taäp hôïp goàm: (cid:3)Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp (cid:3)Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp (cid:3)Chi phí saûn xuaát chung
7
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
(cid:3) Ñoái vôùi CPNVLTT,NCTT ñöôïc keát chuyeån cho töøng ñoái töôïng tính Z theo chi phí thöïc teá.
(cid:3) Ñoái vôùi CPSXC ñöôïc phaân boå theo CPSXC
4.3.2. Keá toaùn toång hôïp CPSX vaø tính giaù
22
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
öôùc tính.
4.3.3. Xaùc ñònh saûn löôïng hoaøn thaønh töông ñöông
- Phöông phaùp trung bình
23
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
- Phöông phaùp FIFO
- Phöông phaùp trung bình
SLHTTĐ = Số lượng thành phẩm + SLHTTĐ của SPDDCK
24
SLHTTĐ của SPDDCK = SLSPDDCK x %HT
8
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
- Phương pháp FIFO
SLHTTĐ = SLHTTĐ để hoàn tất SPDDĐK + SL bắt đầu sx và HT trong kỳ + SLHTTĐ của SPDDCK
25
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
SLHTTĐ để hoàn tất SPDDĐK = SLSPDDĐK x % chưa HT
4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK
CPSXDDÑK
+
CPSXDDCK
=
SLHTTÑ theo PP trung bình
Giaù thaønh ñôn vò SP
=
X
Toång giaù thaønh SP
Giaù thaønh ñôn vò SP
Saûn löôïng hoaøn thaønh
26
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
- Theo PP trung bình
4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK
Tuøy thuoäc vaøo caùch xaùc ñònh saûn löôïng hoaøn thaønh töông ñöông ñeå xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.
=
X
Giaù thaønh ñôn vò SP
CPSX DDCK
SLHT TÑ cuûa SPDDCK
27
- Theo PP trung bình
9
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK
CPSX phaùt sinh trong kyø
=
Giaù thaønh ñôn vò SP
SLHTTÑ theo PP FIFO
=
+
x
CPSX DDÑK
Giaù thaønh ñôn vò SP)
Giaù thaønh SPDDÑK vaø ñaõ HT trong kyø
(SLHTTÑ ñeå hoaøn taát SPDDÑK
28
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
- Theo PP FIFO
4.3.4. Xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò SP, CPSXDDCK
=
X
Giaù thaønh ñôn vò SP
Tổng Z cuûa SP baét ñaàu SX vaø hoaøn thaønh
SL baét ñaàu SX vaø hoaøn thaønh trong kyø
=
X
Giaù thaønh ñôn vò SP
CPSX DDCK
SLHTTÑ cuûa SPDDCK
29
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
- Theo PP FIFO
Baùo caùo saûn xuaát theo phöông phaùp
30
trung bình.
10
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
A. Phaàn keâ khoái löôïng vaø khoái löôïng töông ñöông 1. Khoái löôïng chuyeån ñeán + Khoái löôïng dôû dang ÑK + KL ñöa vaøo saûn xuaát trong kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñeán
2. Khoái löôïng chuyeån ñi
+ KL hoaøn thaønh chuyeån ñi
+ Khoái löôïng dôû dang cuoái kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñi
31
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
B. Toång hôïp chi phí vaø xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.
+ Chi phí SXKDDD ÑK + Chi phí SXKD phaùt sinh Coäng chi phí (a) KL hoaøn thaønh töông ñöông (b)
Giaù thaønh ñôn vò (a/b)
C. Caân ñoái chi phí
1. Chi phí chuyeån ñeán
32
+ Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø + Chi phí SX phaùt sinh trong kyø Coäng chi phí chuyeån ñeán
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
2. Chi phí chuyeån ñi
+ Chi phí hoaøn thaønh chuyeån ñi
(KL chuyeån ñi × Giaù thaønh ñôn vò)
+ Chi phí SX dôû dang cuoái kyø
NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)
NC TT (KL töông ñöông × Zñv)
SXC (KL töông ñöông × Zñv)
Coäng chi phí chuyeån ñi
33
11
4.3. KEÁ TOAÙN CPSX VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SP THEO QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT
34
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
A. Phaàn keâ khoái löôïng vaø khoái löôïng töông ñöông 1. Khoái löôïng chuyeån ñeán + Khoái löôïng dôû dang ÑK + KL ñöa vaøo saûn xuaát trong kyø Coäng khoái löôïng chuyeån ñeán
2. Khoái löôïng chuyeån ñi
+ KL hoaøn taát SPDD ñaàu kyø
35
+ KL ñöa vaøo sx vaø hoaøn thaønh + KL töông ñöông SPDD CK Coäng khoái löôïng chuyeån ñi
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
B. Toång hôïp chi phí vaø xaùc ñònh giaù thaønh ñôn vò.
+ Chi phí SXKD phaùt sinh (a) KL hoaøn thaønh töông ñöông (b)
Giaù thaønh ñôn vò (a/b)
C. Caân ñoái chi phí
1. Chi phí chuyeån ñeán + Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø + Chi phí SX phaùt sinh trong kyø
36
Coäng chi phí chuyeån ñeán
Baùo caùo saûn xuaát theo phöông phaùp FIFO.
12
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
2. Chi phí chuyeån ñi
+ Chi phí SX dôû dang ñaàu kyø
+ Chi phí hoaøn taát SPDD ÑK
NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)
NC TT (KL töông ñöông × Zñv)
SXC (KL töông ñöông × Zñv)
Coäng (x)
37
KL töông ñöông
Chæ tieâu
Toång coäng
NC TT
SXC
NVL TT
+ Chi phí ñöa vaøo SX vaø hoaøn thaønh trong kyø (y)
+ Chi phí SX dôû dang cuoái kyø
NVL TT (KL töông ñöông × Zñv)
NC TT (KL töông ñöông × Zñv)
SXC (KL töông ñöông × Zñv)
Coäng (z)
38
Toång coäng chi phí chuyeån ñi (x + y+ z)