Liên minh Châu Âu EU và cu c kh ng ho ng n công
ủ
ộ
ợ
ả
I.Liên minh Châu Âu-EU:
• Liên minh châu Âu hay Liên hi p châu Âu (
c g i là Kh i Liên ệ ượ ọ ti ngế ố
• T ng dân s 503,890,016 (July 2013 est.)(kho ng
Anh: European Union), cũng đ t là EU. Âu, vi t t ế ắ
ả ổ
•
7,3% dân s th gi i). ố ố ế ớ
GDP danh nghĩa 2012: 165.84 t t đô la M . ỹ ỉ ỉ
c.ướ
•28 n •Di n tích là 4,324,782 km². ệ
Strasbourg
Tòa nhà Ngh vi n châu Âu ị ệ
ở
Ch t ch H i đ ng châu Âu ộ ồ ủ ị Herman Van Rompuy
ủ ị Ủ
ầ
ủ
ọ
T ng 13 c a tòa nhà Berlaymont, phòng h p c a y ban ủ Ủ
Ch t ch y ban châu Âu José Manuel Barroso
Tòa án Công lý Liên minh châu Âu
Ngân hàng Trung
ng Châu Âu
ươ
Quân sự
ấ
ế
ế ạ
ượ
ữ
ơ Eurofighter đ c ch t o b i m t t p Chi n đ u c ộ ậ ở Liên minh đoàn h p tác gi a b n qu c gia thành viên ố ố ợ châu Âu.
Kinh tế
ấ ủ
ữ
ợ
ẩ
ả
Airbus A380 m t trong nh ng s n ph m h p tác s n xu t c a ả ộ các thành viên Liên minh châu Âu
Đ ng ti n chung Euro đ
c s d ng t
năm 2002.
ồ
ề
ượ ử ụ
ừ
Ngôn ngữ
• 23 ngôn ng chính th c và ti ng ph thông: ứ
ữ ế ổ
• Có kho ng 150 ngôn ng đ a ph
Bungary , Séc, Đan M chạ , Hà Lan, Anh, Estonia, Ph nầ Lan, Pháp, Đ cứ , Hy L pạ , Ý,….
ng và dân t c ữ ị ươ ộ
ả thi u s . ể ố
Tôn giáo
T l
i châu Âu
m i qu c gia thành viên nh ng ng
i tin
ng ỷ ệ ườ
ữ
ườ
ố ở ỗ vào "m t Thiên Chúa
ộ
Văn hóa
ả
Turku c a ủ Ph nầ Lan (trái) và Tallinn c a ủ Estonia (ph i) là trung tâm văn hóa châu Âu (năm 2011).
:
II.Khái ni m n công ệ
ợ
ợ ọ
ổ ọ ấ ừ ợ ủ
§ N chính ph , còn g i là N công , là t ng giá tr ị các kho n ti n mà chính ph thu c m i c p t trung ươ
§
ộ ng đi vay. ng đ n đ a ph ủ ề ế ả ươ ị
ệ ả ợ
§ Quy mô c a n chính ph là ph n trăm mà
Vi c đi vay này là nh m tài tr cho các kho n ằ thâm h t ngân sách lũy k . ế ụ
ủ ợ ủ ầ
ợ ố ộ ớ ổ ả ẩ
kho n n này so v i T ng s n ph m qu c n i ả (GDP).
N chính ph c a các n
c so v i GDP năm 2010. Ngu n: IMF
ủ ủ
ợ
ướ
ồ
ớ
• V n đ n công r t ph bi n trên toàn c u.
ổ ế
ề ợ
ấ
ấ
ầ
ấ
ườ
ẳ bình th trong đ i s ng hi n đ i.
• Kh ng đ nh m t đi u, n công là v n đ ề ợ ề ng xuyên và lâu dài i th ạ
ộ ng, t n t ồ ạ ệ
ị ườ ờ ố
: • M t tích c c c a n công
ự ủ ợ
ặ
- Làm gia tăng ngu n l c cho nhà n
c. ồ ự ướ
ườ ồ
>>tăng c ể ố t ng và tăng kh năng đ u t ầ ư ồ ầ ng ngu n v n đ phát tri n c s h ể ơ ở ạ đ ng b c a NN. ộ ủ ả
- Huy đ ng n công góp ph n t n d ng đ ngu n tài chính nhàn r i trong dân c . ư
c ộ ầ ậ ụ ợ ượ
ồ ỗ
- T n d ng đ ậ ụ t ch c tài chính qu c t ổ ứ
c s h tr t n c ngoài và các
ượ ự ỗ ợ ừ ướ . ố ế
• M t tiêu c c c a n công:
ự ủ ợ
ặ
- Gây áp l c lên chính sách ti n t
- L m phát
. ề ệ ự
- Tham nhũng.
- Lãng phí.
ạ
>>>R i lo n kinh t ạ ố . ế
kho ng n công t
III. Quá trình c a cu c kh ng ủ ộ ủ i châu Âu. ạ
ợ
ả
ủ ắ ầ
ề ấ ớ ấ ằ
§ Kh ng ho ng b t đ u khi các thành viên eurozone ng phó v i v n đ m t cân b ng tài cướ
§ N công trong Khu v c đ ng Euro (Eurozone)
ả không th t ể ự ứ khóa trong n
ự ồ ợ
§
ể
c thành viên Eurozone ợ
đang tăng v i t c đ nguy hi m. ớ ố ộ T ng n công c a 17 n ủ hi n đã đ t m c cao k l c 8.750 t euro. ướ ỷ ụ ổ ệ ứ ạ ỷ
ạ
• Hy L p là qu c gia đ u tiên b ố
ướ
ầ
ụ
c vào vòng xoáy này. Thâm h t ngân sách đ t ạ i ớ 13,6% GDP. t
• N công Hy L p cũng lên t
ạ
ợ
ả
ớ 236 t i ủ
ỷ ạ
Euro. (kho ng 115% GDP c a Hy L p năm 2009)
c đ u tiên ph i xin c u tr tài chính. nh: Market Watch
Hy L p là n ạ
ướ ầ
Ả
ứ
ả
ợ
§ Vào tháng 11-2010, Ai-len chính th c tr thành
ứ ở
§ B c sang năm 2011, B Đào Nha ti p t c là
n n nhân th hai. ạ ứ
ế ụ ồ
ướ ố ơ ứ ả
ụ
ủ 8,5% GDP. t quá 90% GDP. qu c gia th ba r i vào kh ng ho ng. thâm h t ngân sách: n công cũng đã v ượ ợ
•
ặ
ư trong ở
ư
ủ
I-ta-li-a và Tây Ban Nha m c dù ch a th c s ự ự r i vào kh ng ho ng, nh ng cũng ả ơ vòng nguy hi m.ể
-
ấ
ỉ 120%
I-ta-li-a: năm 2011, 5% GDP, x p x GDP.
-
Tây Ban Nha: n công
72% GDP, 9% GDP.
ợ
§ Đ c: tăng tr
ng
0,1% .
ứ
ưở
T ng n công c a Đ c là
2000 t
Euro
ứ
ủ
ổ
ỷ
, chi m ế
ợ 82%GDP.
t h ng tín d ng.
§ Pháp nhi u nguy c t ề
ơ ụ ạ
ụ
§ C ng hòa Sip b đ y t
i b v c đ nh n gói
ị ẩ ớ ờ ự ể
ậ
ộ c u trứ
ợ.
N công các n
c thu c Eurozone. Năm 2009
ợ
ướ
ộ
Nh ng con s m i nh t:
ố ớ
ữ
ấ
• N công trong quý I/2013 c a 17 n
c thu c chi m ủ ướ ế ộ
• Quý II/2013, n công Hy L p : ợ c và
ợ i ớ 92,2% GDP . t
•
136,5% c a cùng kỳ năm ngoái. ạ 160,5% GDP, 156,9% ủ c a quý tr ủ ướ
l n th ba Eurozone, n công : 30,3% ế ớ ứ ợ
• B Đào Nha v i t
Italia,kinh t GDP.
l ớ ỷ ệ 127,2% so v i ớ 112,3% c a ủ ồ
• Tây Ban Nha là 88,2% so v i ớ 73%.
năm ngoái.
• N trong toàn EU cũng tăng, v i 21 n
c
ớ
ợ
ướ
l
n so v i GDP vào cu i
ỷ ệ ợ
ị
ố
châu Âu b tăng t ớ quý I/2013 so v i quý IV/2012. ớ
•
ươ ậ
ố ứ ợ
ấ ủ
75% GDP, ghi V ng qu c Anh: n công ợ nh n m c n công cao nh t c a London t ừ năm 1960.
Đ ng thái
ộ
c ề ướ
B m ti n vào Hy L p và các n ạ ơ r i vào kh ng ho ng ủ ơ ả
ị
ậ
ỹ ổ
ổ
Thành l p Qu n đ nh tài chính châu Âu (EFSF), qu ỹ bình n tài chính châu Âu (FESF)
c ướ Ngày 2/5/2010, các n thành viên khu v c đ ng ồ ự euro và Qu Ti n t Qu c t ố ế ỹ ề ệ đã thông qua kho n vay 110 ả euro cho Hy L p
t ỷ
ạ
ộ ưở
ươ
ỷ ị
ạ
ự ổ khu v c châu Âu, và l p
ở
ng châu Ngân hàng trung Âu ECB tăng thanh kho n và ả mua n cho Hy L p, Italy và ợ Tây Ban Nha.
ng B Ngày 09/05/2010, B tr ộ Tài chính châu Âu đã thông qua i c u tr giá 750 t gói gi euro ị ả ứ nh m đ m b o s n đ nh tài ả ả ằ chính ự ậ ra y ban n đ nh Tài chính Ổ ị Ủ châu Âu
ứ
ề
ệ
Ti p theo đó là gói c u tr tr ợ ị euro cho Ireland
ế giá 85 t
ỷ
ế
Châu Âu t o đi u ki n đ ạ ể các ch s h u trái phi u ủ ở ữ tham gia gói c u tr Hy L p ạ ứ
ợ
vào tháng 11 năm 2010 và 78 t euro cho B Đào Nha vào ồ ỷ tháng 5 năm 2011.
Đ ng thái:
ộ
c ề ướ
B m ti n vào Hy L p và các n ạ ơ r i vào kh ng ho ng ủ ơ ả
ắ
ộ
ệ
B t bu c Hy L p sách “Th t l ng bu c b ng”.
ạ th cự hi n chính ụ
ắ ư
ộ
Tăng các lo i thu
ạ
ế:
Đánh thu vào hàng xa x
ế
ỉ
1 2
ế
Gi m chi tiêu công
ả
Đánh thu vào m t s ộ ố m t hàng tiêu dùng n i ộ ặ đ aị
3 4
Gi m chi tiêu quân s
ả
ự
Gi m chi tiêu giáo d c ụ
ả
5 6
T h a hóa chính ph
ư ữ
ủ:
Gi m chi tiêu an sinh xã ả h i ộ
7 8
Sa th i công ch c:
Gi m chi tiêu y t
ứ
ả
ả
ế
9 10
ủ
ế ề
ả
ng.
Tác đ ng c a kh ng ho ng đ n n n ủ ộ .ế kinh t • Đ ng Euro b t n th ồ
ị ổ ươ
• Nhi u ngân hàng ph i tuyên b phá s n.
Thành ph Detroit đã n p đ n xin b o h phá s n hôm 18/7.
ả
ả
ộ
ố
ơ
ộ
ề ả ả ố
§ Gây nên kh ng ho ng thanh kho n và kh ng
ủ ả ả
ho ng tín d ng. ả ủ ụ
• Nhi u doanh nghi p r i vào tình trang khó khăn, phá
ệ ơ
• T l
ề s n.ả
ỷ ệ ấ th t nghi p gia tăng. ệ
H n 18 tri u ng
i th t nghi p
châu Âu
ệ
ơ
ườ
ệ ở
ấ
• Châu Âu “h t h i “, th gi
i s mũi: ắ ơ ế ớ ổ
ủ
ủ
IV.Nguyên nhân c a cu c kh ng ộ ho ng n công châu Âu
ợ
ả
• 1. Bên trong. Xem bài 10 n
c n nhi u nh t th gi i. ướ ợ ế ớ ề ấ
ế ẫ
Li u n công có ph i nguyên nhân chính d n đ n ả cu c kh ng ho ng? ợ ủ ệ ộ ả
ứ ấ ủ ặ ẽ
1.1. Th nh t là không tuân th ch t ch các quy ề ệ: đ nh trong liên minh ti n t
c
duy trì m c thâm h t ngân sách nhà n ụ
ứ
ướ ở ứ 3% m c
+ M t là ộ GDP.
t quá
60% GDP qu c gia.
+ Hai là t ng n công không đ ợ
ổ
c v ượ ượ
ố
ị
N công c a 1 s n
c châu Âu. Năm 2009
ố ướ
ủ
ợ
ằ ả
cho r ng kh ng ho ng ủ c Châu Âu th c ch t ấ ướ ự
Các nhà kinh t n công ở ợ là kh ng ho ng n n c ngoài. ế các n ả ủ ợ ướ
1.2. Gia nh p v i vã : ậ ộ
ấ
t c , các qu c gia châu Âu đã tìm ế ể ị ọ
c m c thâm h t ngân sách
ạ
ố ả
ứ
ụ
+ Hy L p tuyên b gi m đ xu ng còn
ượ 2,5% vào năm 1998
ố
và d báo s ch còn
1,9% vào năm 1999
ẽ ỉ
ự
ồ
>>>Tây Ban Nha, Pháp, B Đào Nha cũng noi theo đ c ể ố g ng “đ t thành tích” thâm h t ch 3%. ụ ắ
ạ
ỉ
- B t ch p t ấ ấ ả ố cách “làm đ p” s sách b ng m i giá đ k p ti n ằ ổ ẹ đ gia nh p. ộ ậ
1.3.Nh ng s li u “ma”.
ố ệ
ữ
-Hy L p:ạ
+ Năm 1998 là 3,2%, ch không
ứ
ph i ả 2,5%.
+ Đ n năm 2004, m t báo cáo khác l
ế
ộ
ạ
ỉ
i ạ ch ra con s thâm h t c a Hy L p vào năm ụ ủ ố 1998 là 4,3%.
+ Vào tháng 3/2004, 2,6 t Euro
ỉ
t
ng đ
ng
1,7%, t c th p h n nhi u so
ươ
ươ
ứ
ề
ấ
ơ
v i m c trung bình c a EU là
2,7%. D i áp
ủ
ứ
ớ
ướ
l c t
châu Âu, Hy L p đã công b là b
ự ừ
ạ
ố
ị
thi u h t
ế ụ 3,2%,
+B n tháng sau đó, là
4,6%.
ố
ạ
+Đ n tháng 3/2005, Hy L p “thành ế 5,2%. th t là ậ
ầ
ậ
+Và trong l n “thành th t” cu i cùng ố ố
ố ứ
vào cu i năm đó, con s tăng lên m c 5,7%.
ạ . 1.4. Thi u bi n pháp tr ng ph t ừ ế ệ
gia tr ưở ủ
-Willem Buiter, kinh t ế và là thành viên c a y ban Chính sách Ti n t ủ Ủ c a Ngân hàng Anh, mô t ủ “nh ng con h gi y”.
Hi p ng c a Citigroup ề ệ c 1996 nh ư ệ ướ ả
ổ ấ ữ
c ộ ệ ướ
ừ ệ ạ
-Còn ông Jean-Pierre Jouyet nói: “M t hi p mà không có bi n pháp tr ng ph t thì là vô nghĩa”
ạ ế ề
1.5. H n ch trong s ph i h p đi u hành trong ự ố ợ Eurozone.
VD:- Gi a chính sách ti n t và chính sách tài khóa. ề ệ ữ
- Không có m t c ch giám sát và qu n lý hi u ộ ơ ế ệ ả
qu .ả
ự ế ủ ợ
• Qu n lí ngu n n công kém hi u qu . ả ợ
1.6. S y u kém trong qu n lí n công c a Chính ả Ph .ủ
• Ngu n thu không đ
ệ ả ồ
• M t s tín nhi m c a các doanh nghi p. ủ
c c i thi n. ồ ượ ả ệ
ấ ự ệ ệ
…
Tăng tr
ng kinh t
c châu Âu năm
ưở
ướ
ế ủ
c a các n 2009
i pháp ch a đúng c a các t ch c qu c ả ư ủ ổ ứ ố
• Bi n pháp "th t l ng bu c b ng”. ắ ư
1.7.Các gi tế.
ộ ụ ệ
ệ ả ắ ị
>>>k ho ch c t gi m công ăn vi c làm và các d ch ạ ế v xã h i. ụ ộ
Bi u tình ph n đ i nh ng chính sách “Th t l ng bu c b ng”.
ộ ụ
ắ ư
ữ
ể
ả
ố
•2.Bên Ngoài.
• “Chi n d ch t n công làm suy y u đ ng euro”.
ế ồ ế ấ ị
ệ
ng Giao thông và Vi c làm Tây Ban Nha Jose Blanco Lopez t ng ồ
ị
i mà m c tiêu nh m vào Tây Ban Nha bên c nh cu c kh ng ho ng n ợ
ừ ng th ế ả
ề ộ ụ
ế ằ
ạ
ộ
B tr ộ ưở c nh báo v m t chi n d ch t n công đ ng euro trên các th tr ả ị ườ ấ gi ủ ớ công.
- Ngay sau khi Hy L p xin gi
ạ
ồ
t i c u, đ ng Euro đã tr ượ ồ i v trí đ c tôn c a ủ ộ ấ ạ ị
ả ứ dài , đ ng USD nhanh chóng l y l mình.
ồ
ề
c tr l
- Đ ng b ng Anh thì tr thành hình m u, >>>nhi u qu c ư
ề
gia mu n đ kh i ph thu c vào đ ng euro
ố ẫ ở i nh Anh,có đ ng ti n riêng đ ể ồ ở ạ ồ
ả ố ượ ộ ụ
ỏ