ươ

Ch

ng 2

Ạ ƯƠ

Đ I C

Ề Ề NG V  TI N T

ự ờ 2.1. S  ra đ i và phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ứ ấ ả 2.2. B n ch t và ch c năng c a ti n t ủ ề ệ

ế ộ ề ệ 2.3. Các ch  đ  ti n t

ọ 2.4. Các h c thuy t ti n t ế ề ệ

ể ủ ề ệ

2.1. S  ra đ i và phát tri n c a ti n t

a. Khái quát quá trình phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ờ ỳ b. Các th i k  phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ứ c. Các hình th c khác c a ti n t ủ ề ệ

a. Khái quát quá trình phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

TRUNG

MUA

BÁN

GIAN

ờ ỳ b. Các th i k  phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ề ệ ề ệ ạ ạ ướ b1. Ti n t b1. Ti n t phi kim lo i (2000 năm tr  phi kim lo i c CN)

ế

t

● Hàng hóa có giá tr  s  d ng c n thi chung cho nhi u ng

ị ử ụ ườ i

ể ả ồ

● Có th  b o t n lâu ngày

ươ

● Mang tính đ a ph

ng

BẤT TIỆN

ờ ỳ b. Các th i k  phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ề ệ ạ b2. Ti n t kim lo i

ướ

● Th  k  th  7 tr ế ỷ ứ

c CN

● Đ c đi m v t lý, đ   ộ ặ hi m  ế

VÀNG - BẠC VÀNG - BẠC

Cân, đếm

Pháp lý, quyền lực nhà nước

In - đúc

ờ ỳ b. Các th i k  phát tri n c a ti n t ể ủ ề ệ

ụ ề ề ấ b3. Ti n gi y – ti n tín d ng

● Ti n kim lo i: n ng, khó v n chuy n  ặ

TƯỢNG TRƯNG

TIỀN GIẤY

Ngân hàng

Khả hoán Bất Khả hoán

ủ ề ệ ứ c. Các hình th c khác c a ti n t

c1. Bút t ệ

ổ ủ

Hình thành thông qua các bút toán ghi s  c a  ngân hàng: séc, …….

ẻ c2. Th  thanh toán

ủ ề ệ

2.2. B n ch t và ch c năng c a ti n t

ề ệ ệ a. Khái ni m ti n t

ủ ề ệ ứ b. Ch c năng c a ti n t

ề ệ

ệ Khái ni m ti n t

ề ệ

ờ ố

ệ ổ ượ ươ c lu t pháp  ng ti n trao đ i đ Ti n t  là ph ể ụ ử ụ ườ ở ữ ậ i s  h u nó s  d ng đ  ph c  công nh n và ng ế ầ ụ ­xã  v  cho nh ng nhu c u trong đ i s ng kinh t h iộ ứ

ủ ề ệ

Ch c năng c a ti n t

ươ ệ ư ng ti n l u thông

ươ ệ ướ th c đo giá tr ● ph  ● ph ng ti n thanh toán ( ị)

ươ ệ ấ ữ ● ph ng ti n c t tr

ứ ● ch c năng ti n t ề ệ ế ớ i th  gi

ế ộ ề ệ

2.3. Các ch  đ  ti n t

ệ ế ố ấ ế ộ  c u thành ch  đ

ề ệ

ế ộ ề ệ A. Khái ni m và các y u t ti n t B. Các ch  đ  ti n t

ệ ế ố ấ ế ộ ề c u thành ch  đ  ti n

A. Khái ni m và các y u t tệ

ề ệ ộ

ch c l u  ị

ứ ổ ứ ư  là hình th c t ượ ố c qui đ nh  ủ ố ợ  h p thànhc a

ề ệ ượ ế ợ

c k t h p thành m t kh i

ế ộ ư Ch  đ  l u thông ti n t ề ệ ủ thông ti n t  c a m t qu c gia đã đ ậ thành lu t pháp, trong đó các nhân t ư l u thông ti n t  đ th ng nh t. ế ố ấ

ế ộ ư  c u thành ch  đ  l u thông ti n t

ề ệ (tr

c ướ

Các y u t CNTB)

ứ ế

ế ư

► Ti n b c chi m v  trí v t ngang giá chung, ti n vàng  ậ ạ ề ồ ạ cũng t n t

ỉ i nh ng ch  là th  y u

ư

ướ ắ c n m đ c quy n đúc ti n nh ng vi c t ề

ệ ổ ạ

ư

► Nhà n ề   ứ ch c đúc ti n và l u thông ti n đúc phân tán t n m n

ị ế

► Ti n đúc ngày càng b  bi n ch t, m t giá và gi m uy  tín

Hoàn thi nệ

CNTB

ế ố ấ ề ệ Các y u t ế ộ ư  c u thành ch  đ  l u thông ti n t

ư

L u thông ti n  tệ

ộ ơ ả ủ ệ ố ề ệ ố qu c

ố ầ ế ạ ề ệ (cu i XIX: vàng d n thay th

ơ ị ề ệ ố Hai n i dung c  b n c a các h  th ng ti n t gia  ­ Kim lo i ti n t b c)ạ ­ Đ n v  ti n t ữ : Khác nhau gi a các qu c gia

ế ộ ề ư ề ị ­ Qui đ nh ch  đ  ti n đúc và l u thông ti n đúc

ư ệ ấ ị ị ­ Qui đ nh l u thông các d u hi u giá tr

ế ộ ề ệ B. Các ch  đ  ti n t

ế ộ ư

ạ B1. Ch  đ  l u thông ti n kim lo i

ế ộ ơ ả ị ­ Ch  đ  đ n b n v

ế ộ

ả ị ­ Ch  đ  song b n v

ế ộ ả ị ­ Ch  đ  b n v  vàng

ế ộ ư

B2. Ch  đ  l u thông ti n gi y

ế

ế

ả ị ả

ả ị

ế

ế

ả ­ Sau th  chi n I: B n v  b ng Anh (kh   hoán) ­ Sau th  chi n II: B n v  USD (kh  hoán)

ả ị

ụ ổ ­ 1970s: B n v  USD s p đ  => ch  đ  l u thông  ể ổ ượ ti n gi y không chuy n đ i đ

ế ộ ư c ra vàng

­ European Exchange Rate Mechanism

ươ

Ch

ng 5

CUNG VÀ C U TI N T

ế ề ầ ề ệ 3.1. Lý thuy t v  c u ti n t

ố ề ư 3.2. Các kh i ti n trong l u thông

ủ ể ề ề

ứ 3.3. Các ch  th  cung  ng ti n cho n n kinh  tế

ế ề ầ

ề ệ

3.1. Lý thuy t v  c u ti n t

ụ ụ ụ ụ ụ ụ ụ ụ ụ ề ề ề ầ ầ ầ ộ ầ ư ph  thu c ầ ư ph  thu c ộ ầ ư ph  thu c ộ Nhu c u ti n ph c v  cho đ u t Nhu c u ti n ph c v  cho đ u t Nhu c u ti n ph c v  cho đ u t :  :  :

ấ ấ ấ

ụ ụ ụ ­ Lãi su t tín d ng ngân hàng ­ Lãi su t tín d ng ngân hàng ­ Lãi su t tín d ng ngân hàng

ứ ợ ứ ợ

ậ ừ ạ ộ ậ ừ ạ ộ

ầ ư ầ ư

­ M c l ­ M c l

i nhu n t i nhu n t

ho t đ ng đ u t  ho t đ ng đ u t

­ Thu nh pậ ­ Thu nh pậ ­ Thu nh pậ

ề ầ ụ ộ ph  thu c Nhu c u ti n dành cho tiêu dùng:

ạ ộ ạ ộ ạ ộ

ả ủ ả ủ ả ủ

ị ị

­ Gía c  c a các ho t đ ng giao d ch ­ Gía c  c a các ho t đ ng gia d ch ­ Gía c  c a các ho t đ ng gia d ch

­ Lãi su tấ ­ Lãi su tấ

ậ ư

ề ệ ủ

Quy lu t l u thông ti n t

c a K.Marx

Kc Kc

=

H ___ ___ V

ố ượ ố ượ ố ượ

ế ế ế

­ Kc: Kh i l ­ Kc: Kh i l ­ Kc: Kh i l

ề ầ ề ầ ề ầ ng ti n c n thi ng ti n c n thi ng ti n c n thi

ư ư ư t trong l u thông t trong l u thông t trong l u thông

ổ ổ ổ

ả ả ả

­ H: T ng giá c  hàng hóa ­ H: T ng giá c  hàng hóa ­ H: T ng giá c  hàng hóa

ố ộ ư ố ộ ư

ề ệ ề ệ

­ V: T c đ  l u thông ti n t ­ V: T c đ  l u thông ti n t

ế ố ượ

ề ệ

Thuy t s  l

ng ti n t

(Y = GNP)

P.Q M.V = P.Q M.V = P.Q P.Q M.V = M.V M.V =

ề ư ề ư ề ư ề ư

ồ ồ ồ ồ

ề ề ề ề

ệ ệ ệ ệ

ng ti n l u hành bao g m ti n  ng ti n l u hành bao g m ti n  ng ti n l u hành bao g m ti n  ng ti n l u hành bao g m ti n  ả ả ả ả ng ti n thanh toán trên các tài kho n  ng ti n thanh toán trên các tài kho n  ng ti n thanh toán trên các tài kho n  ng ti n thanh toán trên các tài kho n

ủ ượ ủ ượ ủ ượ ủ ượ

ư ư ư ư

ề ề ề ề

ố ộ ư ố ộ ư ố ộ ư ố ộ ư

ng ti n trong l u thông (k  ng ti n trong l u thông (k  ng ti n trong l u thông (k  ng ti n trong l u thông (k

ố ượ ố ượ ổ ổ ố ượ ổ ố ượ ổ ­ M: T ng kh i l ­ M: T ng kh i l ­ M: T ng kh i l ­ M: T ng kh i l ươ ươ ặ ặ ươ ặ ươ ặ m t và các ph m t và các ph m t và các ph m t và các ph séc séc séc séc ­ V: T c đ  l u hành c a l ­ V: T c đ  l u hành c a l ­ V: T c đ  l u hành c a l ­ V: T c đ  l u hành c a l đ i)ổ đ i)ổ đ i)ổ đ i)ổ

ứ ứ ứ

­ P: M c giá trung bình ­ P: M c giá trung bình ­ P: M c giá trung bình

ượ ượ

ụ ượ ụ ượ

ị ị

ổ ổ ­ Q: T ng l ­ Q: T ng l

ng hành hóa và d ch v  đ ng hành hóa và d ch v  đ

ổ ổ c trao đ i c trao đ i

ế ư

ả ủ

Thuy t  a thích thanh kho n c a  J.M.Keynes

M = M = M = M1 + M2 M1 + M2

= L1(R) + L2(R)

ự ư

ặ ­ M: S   u thích ti n m t

ố ề

ơ ề

ơ ộ ­ M1: S  ti n m t dùng cho đ ng c  ti n m t và đ ng c   ự d  phòng

ố ề

ơ ầ

ươ ứ

­ M2: S  ti n m t dùng cho đ ng c  đ u  cơ ố ­ L1(R): Hàm s  xác đ nh M1 t

ấ ớ ng  ng v i lãi su t

ươ ứ

ố ­ L2(R): Hàm s  xác đ nh M2 t

ấ ớ ng  ng v i lãi su t

ế ố ượ

ề ủ

ng ti n c a Milton

Thuy t s  l Friedman

Md =

F(Yn)

ứ ế ị ụ

ề ủ ơ ổ ị ủ ộ M c cung ti n ph  thu c vào quy t đ nh ch   ả quan c a c  quan qu n lý => không  n đ nh

ổ ị ứ ề M c cung ti n tăng 3 – 4 %/năm => GNP    n đ nh

ố ề

ư

3.2. Các kh i ti n trong l u thông

ạ ề ệ ế A­ Các lo i ti n t ề  trong n n kinh t

ỏ ự ậ ệ  r t thu n ti n khi th c

ề ệ ệ ấ Ti n có tính l ng cao: ổ hi n các quan h  trao đ i

ề ấ ị

ướ ề ­ Ti n pháp đ nh: Ti n gi y, ti m kim khí do  Nhà n ề c phát hành

ề ử ề ả

ỳ ạ ả ạ

­ Ti n g i không k  h n hay các kho n ti n  ử i các ngân  g i trên các tài kho n thanh toán t hàng

ạ ề ả   Các lo i ti n tài s n:

ầ ứ ị

ư ư ỏ

ượ ạ ề ề ể ể

ị ườ ạ ộ ủ

ạ ề ử ỳ ạ ậ Không đáp  ng đ c nhu c u giao d ch ngay l p  ẫ ứ t c nh  các lo i ti n có tính l ng cao, nh ng v n  ề ượ c xem là “ti n” vì có th  chuy n thành ti n  đ ặ m t thông qua các ho t đ ng c a th  tr ng tài  chính ­ Các lo i ti n g i có k  h n

ề ử ở ị ườ ề ệ ả ­ Tài kho n ti n g i th  tr ng ti n t

ạ ượ c

ạ ừ ợ ắ  n  ng n h n, trung h n đ ề ệ ị ườ ng ti n t

ế ả

ứ ­ Các ch ng t mua bán trên th  tr ạ ề ­ Các lo i ti n tài s n khác: trái phi u kho  ạ b c…..

ượ ề ề ế ệ ổ ng ti n trong n n kinh t hi n

B­ Phép đo t ng l đ iạ

­ Linh ho tạ

ố ề ự ủ

ặ ự ệ

ả ổ ế ấ ­ Thay đ i k t c u kh i ti n d a vào kh   ạ ề ể năng hoán chuy n nhanh c a các lo i ti n  ứ ứ ộ ự ho c d a vào m c đ  th c hi n các ch c  ủ ề ể ắ ế năng c a ti n đ  s p x p

ộ  ph n ánh trình đ

ề ệ ả ơ ấ => C  c u ti n t ế ể phát tri n kinh t

ủ ể

3.3. Ch  th  cung  ng ti n cho n n kinh  tế Ngân hàng trung

ngươ

cướ

* Phát hành qua kênh ngân sách nhà n <

THU

CHI

(1) Tăng thuế

ở ộ ưỡ (2) M  r ng và nuôi d ồ ng ngu n thu

ụ (3) Vay đ  bù đ p thâm h t

ủ ế ­ Vay c a công chúng: Phát hành trái phi u

ủ ướ ­ Vay c a n c ngoài

ủ ươ ­ Vay c a ngân hàng trung ng

NHTW phát hành thêm ti nề

ự ế ế (gián ti p – tr c ti p)

ế

ệ ụ ủ ứ ừ ấ t kh u,   có giá c a các ngân hàng

* Phát hành qua kênh tín d ng: cho ngân hàng  trung gian vay thông qua nghi p v  tái chi ố ầ tái c m c  các ch ng t trung gian.

ị ườ ứ ở ng m : VD: Mua ch ng

* Phát hành qua th  tr khoán…

ị ườ ạ ệ * Phát hành qua th  tr ng vàng và ngo i t

Ngân hàng trung gian

ấ ế ạ ệ lo i but t thông

ạ ề ế ề ụ Cung c p cho n n kinh t qua có ch  tín d ng t o ti n

Số tiền gửi

tiền

x Hệ số tạo

mở rộng = Số tiền gửi

ban đầu

1

Hệ số tạo tiền

=

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc