CHƯƠNG 1

NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ PHAÂN TÍCH HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH TRONG DOANH NGHIEÄP

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG

PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ

NGAØNH KEÁ TOAÙN

GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ

Chương 1 1

Mục tiêu

Hieåu ñöôïc Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh laø gì. Hieåu ñöôïc ñoái töôïng cuûa Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh. Hieåu ñöôïc caùc phöông phaùp Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh.

1

Chương 1 2

Khaùi nieäm

Phöông phaùp phaân tích

Hiện tượng

Ñoái töôïng phaân tích

Quá trình

Phân tích hoạt động sản xuất kinh doanh là phân chia

Sử dụng phương pháp liên hệ, so sánh, đối chiếu, tổng hợp

TTììmm ttíínhnh quyquy luluậậtt, , xuxu hưhướớngng vvậậnn đđộộngng, , phpháátt tritriểểnn

Kết quả kinh doanh

Ñeà ra caùc quyeát Ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá ñònh kinh teá

Muïc tieâu cuoái cuøng

Muïc tieâu cuï theå

Chương 1 3

Vai troø

• Xaùc ñònh ñöôïc nhöõng maët maïnh, nhöõng maët yeáu >>> ñöa ra nhöõng quyeát ñònh kinh doanh phuø hôïp

• Tìm ra nhöõng nguyeân nhaân, tính quy luaät +

döï ñoaùn töông lai >>> xu höôùng vaän ñoäng vaø phaùt trieån.

2

Chương 1 4

quả thể kết cụ những doanh kinh

u

u

n h i ệ h ỉ ti ê

c

c

c

g

Đ ư b

b i ể á c t ế

h

n ằ k i n

Đối tượng nghiên cứu

Dướisựtácđộng củacácnhântố kinhtế

Chương 1 5

Ñoái töôïng cuûa Phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh

Phaân bieät:

Chæ tieâu kinh teá Nhaân toá kinh teá

3

6 Chương 1

Chæ tieâu kinh teá

Chæ tieâu kinh teá laø söï löôïng hoùa caùc ñoái töôïng

phaân tích

Chương 1 7

Nhaân toá kinh teá

Nhaân toá kinh teá laø nhöõng yeáu toá gaây ra söï bieán ñoäng cuûa caùc chæ tieâu kinh teá

4

Chương 1 8

Caùc chæ tieâu trong phaân tích hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh

• * Caên cöù theo tính chaát chæ tieâu • - Chæ tieâu soá löôïng • - Chæ tieâu chaát löôïng • * Caên cöù theo phöông phaùp tính toaùn • - Chæ tieâu tuyeät ñoái • - Chæ tieâu töông ñoái • - Chæ tieâu bình quaân

Chương 1 9

Nhaân toá vaø phaân loaïi nhaân toá aûnh höôûng ñeán chæ tieâu phaân tích

• * Caên cöù theo noäi dung kinh teá cuûa nhaân toá • - Nhöõng nhaân toá thuoäc veà ñieàu kieän kinh

doanh

• - Nhöõng nhaân toá thuoäc veà keát quaû kinh doanh

5

Chương 1 10

Noäi dung nghieân cöùu

• - Phaân tích caùc chæ tieâu veà keát quaû kinh

doanh, tình hình söû duïng caùc yeáu toá saûn xuaát trong moái quan heä vôùi caùc chæ tieâu keát quaû kinh doanh.

• - Phaân tích tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp thoâng qua baùo caùo taøi chính.

Chương 1 11

Caùc phöông phaùp phaân tích

• 1. Phöông phaùp so saùnh • 2. Phöông phaùp thay theá lieân hoaøn • 3. Phöông phaùp tính soá cheânh leäch • 4. Phöông phaùp caân ñoái (Phaân tích toång)

6

Chương 1 12

1. Phöông phaùp so saùnh

• Caàn phaûi thöïc hieän caùc vaán ñeà cô baûn nhö:

Xaùc ñònh soá goác ñeå so saùnh Xaùc ñònh ñieàu kieän ñeå so saùnh Xaùc ñònh muïc tieâu ñeå so saùnh.

Chương 1 13

Xaùc ñònh soá goác ñeå so saùnh

Kyø goác:

Kyø ñöôïc choïn laøm goác so saùnh

Chæ tieâu goác:

Chæ tieâu ñöôïc choïn laøm goác so saùnh

Trò soá chæ tieâu goác:

Trò soá ñöôïc tính cho chæ tieâu goác

7

Chương 1 14

Xaùc ñònh ñieàu kieän ñeå so saùnh

• Cuøng chæ tieâu kinh teá • Cuøng nhaân toá aûnh höôûng • Cuøng phöông phaùp tính toaùn • Cuøng ñôn vò ño löôøng

Chương 1 15

Xaùc ñònh muïc tieâu ñeå so saùnh

• • • •

. So saùnh Thöïc hieän – Keá hoaïch . So saùnh Keá hoaïch – Naêm tröôùc . So saùnh thöïc hieän naêm nay – naêm tröùôc . So saùnh doanh nghieäp naøy vôùi DN khaùc trong ngaønh . So saùnh vôùi caùc chæ tieâu trung bình chung cuûa ngaønh

8

Chương 1 16

Ví duï 1

Taïi moät doanh nghieäp coù soá lieäu nhö sau: Chæ tieâu Chi phí löông(trieäu) Doanh thu(trieäu)

2010(kh) 110 1200

2009(tt) 100 1000

2010(tt) 120 1200

Haõy phaân tích tình hình naêm 2010 so vôùi naêm 2009.

Chương 1 17

Giaûi

• So saùnh möùc bieán ñoäng tuyeät ñoái

9

Chương 1 18

Giaûi

So saùnh theo soá töông ñoái Nhieäm vuï keá hoaïch :

Thöïc hieän KH :

Toác ñoä phaùt trieån :

Chương 1 19

Giaûi

• Nhaän xeùt:

– Keá hoaïch ñaët ra cho naêm 2010 laø taêng doanh thu 20%, nhöng chi phí löông chæ taêng 10% so vôùi naêm 2009 (töông ñöông taêng 200 tr ñoàng doanh thu vaø 10tr chi phí löông).

– Tuy nhieân, doanh thu thöïc hieän ñaït ñöôïc keá hoaïch ñeà ra trong khi chi phí löông thöïc hieän laïi khoâng ñaït ñöôïc nhö keá hoaïch ñaët ra,chi phí löông naêm 2010 ñaõ taêng so vôùi keá hoaïch laø 9% (töông ñöông taêng 10 tr ñoàng). Nhìn chung laø doanh nghieäp coù phaùt trieån veà maët doanh thu nhöng chi phí löông khoâng giaûm nhö mong ñôïi.

10

Chương 1 20

2. Phöông phaùp thay theá lieân hoaøn

• Phöông phaùp loaïi tröø • Thay theá laàn löôït vaø lieân tieáp caùc nhaân toá ñeå xaùc ñònh trò soá cuûa chæ tieâu khi nhaân toá ñoù thay ñoåi.

• Laáy keát quaû tröø ñi chæ tieâu khi chöa coù bieán ñoåi cuûa nhaân toá nghieän cöùu seõ xac ñònh ñöôïc aûnh höôûng cuûa nhaân toá naøy.

Chương 1 21

Böôùc thöïc hieän

• B1: Xaùc ñònh coâng thöùc • B2: Xaùc ñònh ñoái töôïng phaân tích

– Chæ tieâu caàn phaân tích – Trình töï nhaân toá aûnh höôûng

• B3: Xaùc ñònh möùc ñoä aûnh höôûng cuûa nhaân toá

11

Chương 1 22

Thay theá lieân hoaøn

• Goïi:

– Y1: Trò soá cuûa chæ tieâu phaân tích – Y0: Trò soá cuûa chæ tieâu goác – a,b,c,d: Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán chæ tieâu Y

• Ta coù:

Y1 = a1.b1.c1.d1 Y0 = a0.b0.c0.d0 Y = Y1- Y0 = a1.b1.c1.d1- a0.b0.c0.d0

a0.b0.c0.d0 a1.b0.c0.d0 a1.b1.c0.d0 a1.b1.c1.d0 a1.b1.c1.d1

 Y1a1b1c1d1

 Y0a1b1c0d0

 Y0a1b0c0d0

 Y0a0b0c0d0

 Y0a1b1c1d0

d = -

c = - 

b = - 

a =  -

Y = Y1- Y0= -

Chương 1 23

12

Chương 1 24

• Doanh thu R do hai taùc ñoäng aûnh höôûng laø

giaù P, vaø soá löôïng Q.

R = Q.P Muoán phaân tích aûnh höôûng cuûa giaù P thì phaûi coá ñònh Q, muoán phaân tích Q thì phaûi coá ñònh P.

Chương 1 25

Ví duï 1

Taïi moät doanh nghieäp coù soá lieäu nhö sau: Chæ tieâu Chi phí löông (trieäu) Doanh thu (trieäu)

2010(kh) 110 1200

2010(tt) 120 1210

Bieát giaù baùn thöïc teá naêm 2009 laø 1.000 ñoàng/ saûn phaåm; naêm 2010 laø 1.100 ñoàng/ saûn phaåm. Ñaàu naêm 2010, coâng ty döï ñoaùn giaù baùn seõ khoâng thay ñoåi so vôùi naêm 2009. Haõy phaân tích nguyeân nhaân cuûa bieán ñoäng doanh thu naêm 2010 thöïc teá so vôùi keá hoaïch.

13

Chương 1 26

Giaûi

Chương 1 27

Nhaän xeùt

14

Chương 1 28

3. Phöông phaùp tính soá cheânh leäch

• Laø phöông phaùp ñôn giaûn cuûa phöông phaùp

lieân hoaøn.

Ta coù:

Soá cheânh leäch

Y1 = a1.b1.c1.d1 Y0 = a0.b0.c0.d0 Y = Y1- Y0 = a1.b1.c1.d1- a0.b0.c0.d0 a = a1.b0.c0.d0- a0.b0.c0.d0 = (a1 - a0).b0.c0.d0 b = a1.b1.c0.d0- a1.b0.c0.d0 = (b1 - b0).a1.c0.d0 c = a1.b1.c1.d0- a1.b1.c0.d0 = (c1 - c0).a1.b1.d0 d = a1.b1.c1.d1- a1.b1.c1.d0 = (d1 - d0).a1.b1.c1

Chương 1 29

Chuù yù :

• Phaân tích nhaân toá soá löôïng thì coá ñònh chaát

löôïng ôû kyø 0

• Phaân tích nhaân toá chaát löôïng thì coá ñònh soá

löôïng ôû kyø 1

15

Chương 1 30

4. Phöông phaùp caân ñoái (Phaân tích toång)

• Taát caû caùc nhaân toá trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeàu coù moái quan heä vôùi nhau (quan heä tích soá hoaëc quan heä toång soá). • - Quan heä tíchsoá : söû duïng phöông phaùp cheânh leäch hoaëc phöông phaùp lieân hoaøn

• - Quan heä toång soá : söû duïng phöông phaùp caân

ñoái

Chương 1 31

Ví duï :

• R = P.Q • LN = DT – CP • PT quan heä toång soá : a = b + c - d • a0 = b0 + c0 – d0 • a1 = b1 + c1 – d1 • a = a1 – a0

16

Chương 1 32

• - Xaùc ñònh möùc ñoä aûnh höôûng : . Aûnh höôûng cuûa nhaân toá b : b = b1 – b0 • . Aûnh höôûng cuûa nhaân toá c : c = c1 – c0 • . Aûnh höôûng cuûa nhaân toá d : d = d1 – d0 • •  Toång hôïp möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc

nhaân toá :

• a = a1 – a0 = b + c - d

Chương 1 33

Taøi lieäu söû duïng ñeå phaân tích hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh

• Caùc taøi lieäu keá hoaïch, ñònh möùc, döï toaùn • Caùc soá lieäu cuûa keá toaùn • Caùc vaên baûn phaùp quy cuûa Nhaø nöôùc. • Caùc thoâng tin khaùc coù lieân quan ñeán ngaønh

ngheà kinh doanh…

17

Chương 1 34

Keát thuùc chöông 1!

Chương 1 35

CHÖÔNG 2

PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG CAÙC TIEÀM NAÊNG TRONG SAÛN XUAÁT

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG

PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ

NGAØNH HAÏCH TOAÙN – KEÁ TOAÙN

GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ

18

Chương 1 36

Muïc tieâu

phuø

vôùi

• Vaän duïng ñöôïc caùc phöông phaùp phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh ñeå phaân tích tình hình söû duïng caùc yeáu toá trong saûn xuaát doanh hôïp nghieäp ñeå phuïc vuï cho caùc yeâu caàu quaûn trò.

Chương 1 37

YÙ nghóa

• Phaân tích tình hình söû duïng caùc yeáu toá saûn xuaát nhaèm khai thaùc toái ña coâng suaát, tieàm naêng cuûa töøng yeáu toá goùp phaàn laøm giaûm chi phí, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm

19

Chương 1 38

Nhieäm vuï

• Xaùc ñònh muïc tieâu cuûa vieäc phaân tích • Choïn phöông aùn phaân tích phuø hôïp • Thu thaäp nguoàn thoâng tin phuø hôïp • Xaùc ñònh chính xaùc noäi dung caàn phaân

tích

Chương 1 39

I. Phaân tích tình hình lao ñoäng trong saûn xuaát kinh doanh

Phaân tích cô caáu hình thaønh vaø bieán ñoäng soá löôïng lao ñoäng Phaân tích söï bieán ñoäng veà naêng suaát lao ñoäng Phaân tích trình ñoä tay ngheà thaønh thaïo cuûa ngöôøi lao ñoäng Phaân tích tình hình söû duïng thôøi gian lao ñoäng.

20

Chương 1 40

1. Phaân tích cô caáu lao ñoäng vaø bieán ñoäng cuûa cô caáu lao ñoäng

• Khi phaân tích caàn : • - Xem xeùt söï bieán ñoäng cuûa soá

löôïng lao ñoäng

• - Cô caáu lao ñoäng nhö theá laø hôïp lyù

hay chöa

Chương 1 41

Ví duï 2.1

Tình hình söû duïng lao ñoäng:

Tỷ trọng = Số lượng mỗi bp Tổng số lượng

Keá hoaïch

Thöïc hieän

Cheânh leäch

Chæ tieâu

Soá löôïng

Tæ troïng (%)

Soá löôïng

Tæ troïng (%)

1. Coâng nhaân SX

85

0.85

76

0.85

-9

a. CN tröïc tieáp

80

72

0.8

0.81

-8

b. CN giaùn tieáp

5

4

0.05

0.04

-1

6

2. NV Baùn haøng

5

0.05

0.07

1

7

3. NV QLDN

10

0.1

0.08

-3

21

Chương 1 42

Nhaän xeùt

• Toång soá lao ñoäng keá hoaïch: • Toång soá lao ñoäng thöïc teá: • Bieán ñoäng thöïc teá so vôùi keá hoaïch:

– Trong ñoù:

• CN sx tröïc tieáp • CN sx giaùn tieáp • NV baùn haøng • NV quaûn lyù DN

• Cô caáu lao ñoäng bieán ñoåi, tyû troïng:

• CN sx tröïc tieáp • CN sx giaùn tieáp • NV baùn haøng • NV quaûn lyù DN

Chương 1 43

Keát luaän

• Ñieàu naøy cho thaáy doanh nghieäp ñaõ chuû ñoäng giaûm lao ñoäng, tuy nhieân doanh nghieäp vaãn chuù troïng ñeán boä phaän saûn xuaát tröïc tieáp – boä phaän quan troïng cuûa doanh nghieäp. - Ñeå ñaùnh giaù tình hình treân laø toát hay xaáu, ta phaûi ñaët trong moái quan heä vôùi keát quaû saûn xuaát vaø tieâu thuï.

• Neáu giaûm lao ñoäng maø keát quaû taïo ra vaãn khoâng ñoåi laø toát. Nhöng neáu giaûm lao ñoäng maø keát quaû taïo ra cuõng giaûm chöùng toû raèng doanh nghieäp hoaït ñoäng khoâng coù hieäu quaû, ñang trong chieàu höôùng ñi xuoáng.

22

Chương 1 44

Ñaùnh giaù keát quaû saûn xuaát vaø tieâu thuï

Cheânh leäch

Chæ tieâu

KH

TH

Tuyeät ñoái

%

-19960

-6.667

Giaù trò saûn löôïng (Q) ngñ.

299,390

279,430

-8

-10

Soá CN bình quaân (N)

80

72

Naêng suaát lao ñoäng (w)

3742.38

3880.97

138.60

3.70

(ngñ/ngöôøi)

NSLĐ = Giá trị sản lượng Số CN bq

Chương 1 45

Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa soá löôïng CN vaø naêng suaát lao ñoäng

• Ta coù phöông trình :

• Q = W. N • Aûnh höôûng cuûa soá coâng nhaân bình quaân : • = (N1 – N0)x W0

= (72-80) x 3742,4 = -29.939

• • Aûnh höôûng cuûa naêng suaát lao ñoäng :

• = (W1 – W0) x N1

=(3881 – 374,24) x 72 = 9.979

23

Chương 1 46

Keát luaän

Soá löôïng coâng nhaân giaûm ñaõ laøm aûnh höôûng lôùn ñeán giaù trò saûn löôïng (giaûm 29.939), coøn naêng suaát lao ñoäng taêng khoâng laøm thay ñoåi ñaùng keå ñeán giaù trò saûn löôïng.

Vaäy, vieäc giaûm coâng nhaân naøy laø khoâng toát. Doanh nghieäp ñaõ giaûm soá löôïng coâng nhaân döôùi möùc caàn thieát, ñaõ laøm aûnh höôûng xaáu ñeán keát quaû saûn xuaát.

Chương 1 47

2. Phaân tích söï bieán ñoäng veà naêng suaát lao ñoäng

• Khaùi nieäm: • Naêng suaát lao ñoäng laø naêng löïc cuûa ngöôøi saûn xuaát ñeå taïo ra khoái löôïng saûn phaåm coù ích cho xaõ hoäi trong moät thôøi gian nhaát ñònh.

24

Chương 1 48

Coâng thöùc:

. NSLÑ = Löôïng saûn phaåm / Löôïng thôøi gian • • = 0,5 saûn phaåm /giôø (1 giôø saûn xuaát ñöôïc 0,5 saûn

phaåm) . NSLÑ = Löôïng thôøi gian/ Löôïng SP

. NSLÑ giôø = Giaù trò saûn löôïng/Giôø

• • = 2 giôø/saûn phaåm (1 saûn phaåm saûn xuaát trong 2 giôø) • •

= 60.000 ñ/giôø (1 giôø taïo ra ñöôïc giaù trò töông

ñöông 60.000 ñ) . NSLÑ bình quaân ngaøy = Giaù trò saûn löôïng / Ngaøy . NSLÑ bình quaân naêm = Giaù trò saûn löôïng / Naêm

• •

Chương 1 49

Phöông trình kinh teá Giaù trò Soá CN Soá ngaøy laøm Soá giôø laøm Naêng suaát

taïo ra = laøm vieäc x vieäc bq cuûa 1 x vieäc bq x lao ñoäng

trong naêm bq naêm CN trong naêm trong ngaøy bq 1 giôø

cuûa DN

G = w . Gi. Ng . N

G : giaù trò N : soá coâng nhaân bình quaân Ng: soá ngaøy laøm vieäc bình quaân Gi : soá giôø laøm vieäc bình quaân 1 coâng nhaân w : NSLÑ bình quaân 1 giôø

25

Chương 1 50

Công thức

• Số ngày làm việc bình quân 1 lao động trong

năm= Tổng số ngày làm việc trong năm/ tổng số lao động

• Số giờ làm việc bình quân trong ngày = Tổng số giờ làm việc trong năm/ Tổng số ngày làm việc trong năm

• NSLĐ bình quân ngày = Tổng giá trị sản xuất /

tổng số ngày làm việc

• NSLĐ bình quân giờ = tổng giá trị sản xuất/tổng

số giờ làm việc

• NSLĐ bình quân 1 lao động = tổng giá trị sản

xuất/ tổng số lao động

Chương 1 51

Ví dụ

26

Chương 1 52

Nhaän xeùt

• NSLÑ bình quaân giô: • NSLÑ bình quaân ngaøy: • NSLÑ bình quaân naêm: • >>>Naêng suaát lao ñoäng naêm

nay…………………… so vôùi naêm tröôùc neân saûn löôïng ………….

Chương 1 53

Phaân tích

•∆G= •PT kinh teá : G = w . Gi. Ng . N •. Aûnh höôûng cuûa soá CN (N) : •(N1 – N0). w0 . Gi0 . Ng0 = (72 - 70) . 2,060419 . 7,5 . 250

= 7727

•. Aûnh höôûng cuûa soá ngaøy laøm vieäc bg (Ng) •(Ng1 – Ng0). w0 . Gi0 . N1 = (260 - 250) . 2,060419 . 7,5 . 72

= 11126

•. Aûnh höôûng cuûa soá giôø laøm vieäc bg (Gi) •(Gi1 – Gi0). w0 . Ng1 . N1 = (7,6 – 7,5) . 2,060419 . 260 . 72

= 3857

. Aûnh höôûng cuûa NSLÑ bình quaân 1 giôø : •(w1 – w0). N1 . Ng1 . Gi1 = (1,964054 - 2,060419) . 72 .260. 7,6 = -13710

27

Chương 1 54

Nhaän xeùt

• Vaäy, giaù trò saûn löôïng taêng 1.000 ñoàng laø do : •

- NSLÑ bình quaân 1 giôø giaûm 0.1 ngaøn ñoàng/ giôø laøm giaù trò giaûm : -13.710 ngaøn ñoàng. - Soá giôø laøm vieäc bình quaân taêng 0,1 g laøm cho giaù trò saûn löôïng taêng 3.857ngaøn ñoàng. - Soá ngaøy laøm vieäc bình quaân taêng 10 ngaøy laøm cho giaù trò saûn löôïng taêng 11.126 ngaøn ñoàng. - Soá lao ñoäng taêng 2 ngöôøi laøm cho giaù trò saûn löôïng taêng 7.727 ngaøn ñoàng

• Qua phaân tích treân ta nhaän thaáy aûnh höôûng cuûa NSLÑ laø lôùn. Vaäy ñeå laøm taêng giaù trò saûn löôïng DN phaûi chuù troïng taêng NSLÑ chöù khoâng phaûi keùo daøi thôøi gian lao ñoäng hay yeáu toá naøo khaùc.

Chương 1 55

Höôùng giaûi quyeát

- Caûi tieán caùc hình thöùc phaân

coâng coâng vieäc

- Nghieân cöùu phoå bieán caùc bieän phaùp vaø phöông phaùp lao ñoäng tieân tieán

- Taïo cho ngöôøi lao ñoäng coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå laøm vieäc. - Quan taâm ñeán caùc ñònh möùc,

keá hoaïch …

28

Chương 1 56

3. Phaân tích trình ñoä laønh ngheà cuûa ngöôøi coâng nhaân

• - Xaùc ñònh baäc thôï bình quaân

. fx i

i

x

f

i

 

• Trong ñoù: xi : baäc thôï , fi : soá löôïng

coâng nhaân töøng baäc thôï

• - So saùnh baäc thôï bình quaân keá

hoaïch vôùi baäc thôï bình quaân thöïc teá. Hoaëc so saùnh giöõa baäc thôï bình quaân cuûa doanh nghieäp vôùi doanh nghieäp khaùc cuøng ngaønh

Chương 1 57

4. Phaân tích tình hình söû duïng ngaøy coâng lao ñoäng

• Ngaøy laøm vieäc thöïc teá :

NL = NCÑ - NN,V + NT

NL NN,V NCÑ

• Trong ñoù: • • • •

Soá ngaøy laøm vieäc trong kyø Soá ngaøy ngöøng vieäc, nghæ vaéng maët Soá ngaøy laøm vieäc theo cheá ñoä Soá ngaøy laøm theâm trong kyø

NT

29

Chương 1 58

II. Phaân tích tình hình quaûn lyù vaø söû duïng TSCÑ cuûa DN

• 1. Phaân tích tình hình trang bò kyõ thuaät • 2. Phaân tích tình traïng kyõ thuaät cuûa TSCÑ • 3. Phaân tích hieäu suaát söû duïng voán coá ñònh • 4. Phaân tích tình hình söû duïng naêng löïc

cuûa töøng TSCÑ.

Chương 1 59

Toång quan veà TSCÑ

• TSCÑ laø moät boä phaän cuûa taøi saûn daøi haïn coù thôøi gian thu hoài voán daøi vaø giaù trò lôùn.

• Phaân loaïi

TSCÑ höõu hình – TSCÑ voâ hình TSCÑ duøng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh TSCÑ duøng ngoaøi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh TSCÑ cuûa doanh nghieäp – TSCÑ thueâ ngoaøi

30

60 Chương 1

Ví duï

Loaïi TSCÑ

Naêm tröôùc

Naêm nay

Cheânh leäch

NG bq

Tæ troïng

NG bq

Tæ troïng

NG

%

1. TSCÑ duøng cho sx

750

60

1089

66

339

45,2

a. TSCÑ tröïc tieáp sx

350

28

660

40

310

88,6

b. TSCÑ phuïc vuï s x

400

32

429

26

29

7,25

2. TSCÑ duøng ngoaøi sx

500

40

561

34

61

12,2

a. TSCÑ duøng cho bp BH

150

12

198

12

48

32

b. TSCÑ duøng cho QLDN

350

28

363

22

12

3,7

Coäng

1250

100

1650

100

400

32

Loaïi TSCÑ

Naêm tröôùc

Naêm nay

Cheânh leäch

NG bq

Tæ troïng

NG

%

NG bq

Tæ troïn g

Chương 1 61

1. TSCÑ duøng cho sx

1089

339

45,2

60

66

750

28

660

310

88,6

40

350

a. TSCÑ tröïc tieáp sx

32

429

26

29

7,25

400

b. TSCÑ phuïc vuï s x

40

561

34

61

12,2

2. TSCÑ duøng ngoaøi sx

500

12

198

12

48

32

a. TSCÑ duøng cho bp BH

150

28

363

22

12

3,7

b. TSCÑ duøng cho QLDN

350

32

1250

100

1650

100

400

Coäng

31

62 Chương 1

Nhaän xeùt

- TSCÑ naêm nay taêng hôn so vôùi naêm ngoaùi 32%

(400 trñ), laø do :

. TSCÑ duøng cho saûn xuaát taêng 45,2% (339 trñ). Cô caáu naøy naêm nay cuõng hôïp lyù hôn naêm ngoaùi : TSCÑ söû duïng cho sx tt chieám tæ troïng cao hôn TSCÑ phuïc vuï cho saûn xuaát.

. TSCÑ duøng ngoaøi saûn xuaát taêng 12,2 % (61 tr ñ) - Cô caáu TSCÑ naêm nay hôïp lyù hôn naêm ngoaùi :

TSCÑ duøng tröïc tieáp cho sx chieám tæ troïng cao nhaát.

 Tình hình trang bò TSCÑ naêm nay toát hôn naêm

ngoaùi.

Chương 1 63

2. Phaân tích tình traïng kyõ thuaät cuûa TSCÑ

- Nhaèm muïc ñích phaân tích xem TSCÑ cuõ hay môùi, coù caàn trang bò theâm hay khoâng. - Tình traïng cuûa TSCÑ theå hieän ôû heä soá hao moøn. Heä soá hao moøn caøng tieán gaàn ñeán 100% thì TSCÑ caøng cuõ. - Heä soá hao moøn TSCÑ phuï thuoäc vaøo hai yeáu toá : nguyeân giaù vaø thôøi gian söû duïng

• Hm = khaáu hao/ nguyeân giaù

32

Chương 1 64

Loaïi TSCÑ

Nguyeân giaù bq

Soá KH ñaõ trích

Heä soá hao moøn

Naêm

Naêm nay

Naêm

Naêm nay

tröôùc

tröôùc

Naêm tröôùc (%)

Naêm nay (%)

1.TSCÑ duøng trong

750

1089

379,5

622,35

50,6

57,14

sx

260

380

85,8

161,5

33

a. Thieát bò saûn xuaát

42,5

490

709

294

460,85

60

b. Thieát bò ñoäng löïc

65

2. TSCÑ duøng ngoaøi

500

82,5

112,53

16,5

20,05

561

sx

150

198

30

43,56

20

a. BPBH

22

350

363

52,5

68,97

15

b. BP QLDN

19

Coäng

1250

1650

462

734,88

39,96

44,5

Loaïi TSCÑ

Nguyeân giaù bq

Soá KH ñaõ trích

Heä soá hao moøn

Naêm tröôùc

Naêm nay

Naêm tröôùc

Naêm nay

Naêm tröôùc (%)

Naêm nay (%)

Chương 1 65

1.TSCÑ duøng trong sx

1089

379,5

750

622,35

50,6

57,14

260

380

85,8

161,5

33

a. Thieát bò saûn xuaát

42,5

490

709

294

460,85

60

b. Thieát bò ñoäng löïc

65

500

561

82,5

112,53

16,5

2. TSCÑ duøng ngoaøi sx

20,05

150

198

30

43,56

20

a. BPBH

22

350

363

52,5

68,97

15

b. BP QLDN

19

462

1250

1650

734,88

39,96

Coäng

44,5

33

Chương 1 66

Nhaän xeùt

Nhìn chung TSCÑ cuûa DN ñaõ bò cuõ. Toång TSCÑ cuûa DN ñaõ khaáu hao ñöôïc gaàn 50%. Trong ñoù thieát bò ñoäng löïc laø raát cuõ (ñaõ khaáu hao 65%), maëc duø trong naêm DN ñaõ ñaàu tö mua saém thieát bò ñoäng löïc, nhöng möùc hao moøn naêm sau vaãn cao hôn naêm tröôùc, do ôû ñaây DN ñaõ söû duïng pp trích khaáu hao nhanh cho nhöõng thieát bò cuõ. Coøn TSCÑ söû duïng ngoaøi sx thì vaãn coøn môùi.

- Ta nhaän thaáy DN caàn chuù troïng ñaàu tö

TSCÑ laø thieát bò ñoäng löïc, laø thieát bò saûn xuaát.

Chương 1 67

3. Phaân tích hieäu suaát söû duïng voán coá ñònh

- Nhaèm muïc ñích xem xeùt TSCÑ söû duïng nhö theá coù mang laïi hieäu quaû hay khoâng, theo coâng thöùc sau ñaây:

Giaù trò saûn löôïng (Doanh thu thuaàn)

Hieäu suaát söû duïng TSCÑ =

Nguyeân giaù bình quaân TSCÑ

Nguyeân giaù bình quaân = (NG ñaàu kyø + NG cuoái kyø)/2

• Hieäu suaát söû duïng TSCÑ cho bieát 1 ñoàng TSCÑ taïo

ra ñöôïc bao nhieâu ñoàng giaù trò saûn löôïng.

34

Chương 1 68

Chæ tieâu

KH

Naêm tröôùc

Naêm nay

Cheânh leäch

(02)

(03)

Möùc

%

Giaù trò saûn löôïng (tr.ñ)

270,430

279,430

9,000

3.328

Q

NG TSCÑ bq

339,000

45.2

V

750,000

1,089,000

Hieäu suaát sd TSCÑ

(0.1040)

-28.8

H

0.3605733

0.256593 2

279,430

H1V1

392,664

H0V1

270,430

H0V0

Chương 1 69

Ví duï

Chæ tieâu

KH

Naêm tröôùc

Naêm nay

Cheânh leäch

(02)

(03)

Möùc

%

Giaù trò saûn löôïng (tr.ñ)

270,430

279,430

9,000

3.328

Q

NG TSCÑ bq

339,000

45.2

V

750,000

1,089,000

Hieäu suaát sd TSCÑ

-28.8

H

0.3605733

0.2565932

(0.1040)

279,430

392,664

H1V1 H0V1 H0V0 Chương 1

270,430 70

35

Phaân tích

Bieán ñoäng tuyeät ñoái: 9000 = -113234 + 122234 9000 = -113234 + 122234 Bieán ñoäng töông ñoái: PT : Q = H.V

x

X

279430 270430

279430 392664

392664 270430

VH 11 VH 0

0

VH 1 1 VH 1 0

VH 0 1 VH 0

0

= 103,33% = 71,16% x 145,2%

Hieäu suaát söû duïng TSCÑ :giaûm 0,104 ngaøn ñoàng (28,8%) laøm cho giaù trò saûn löôïng giaûm 113.234 ngaøn ñoàng (28,8%) Nguyeân giaù bình quaân TSCÑ taêng 339.000 ngñ (töông ñöông 45,2%) laøm cho giaù trò saûn löôïng 71 taêng 12234 ngaøn ñoàng (töông ñöông 45,2%)

Chương 1

4. Phaân tích tình hình söû duïng naêng löïc cuûa töøng TSCÑ

Giaù trò Soá löôïng Soá ca laøm Soá giôøl Naêng suaát

Saûn löôïng = thieát bò x vieäc x 1 ca x lao ñoäng

trong naêm bq naêm trong ngaøy giôø

cuûa DN

Giaù trò saûn löôïng = SL thieát bò x soá giôø laø vieäc bq 1 thieát bò x NSLÑ bq giôø

36

Chương 1 72

Ví duï

Chæ tieâu

Cheânh leach

Ñôn vò

Naêm tröôùc

Naêm Nay

Möùc

%

1. Giaù trò saûn löôïng (G) do maùy A

1000 ñ

59,040

57,596

(1,444.00)

(2.45)

taïo ra

2. Soá maùy A (N)

Caùi

16

17

1.00

6.25

(302.00)

(8.18)

3. Saûn löôïng 1 maùy A

1000 ñ

3,690

3,388

4. Toång soá giôø maùy

Giôø

6,560

6,545

(15.00)

(0.23)

(25.00)

(6.10)

5, Toång soá giôø laøm vieäc 1 maùy

Giôø

410

385

(Gi)

(0.20)

(2.22)

6. Naêng suaát söû duïng 1 giôø (w)

1000 ñ

9

8.8

Chương 1 73

Ví duï

Chæ tieâu

Cheânh leach

Ñôn vò

Naêm tröôùc

Naêm Nay

Möùc

%

1. Giaù trò saûn löôïng (G) do maùy A

1000 ñ

59,040

57,596

(1,444.00)

(2.45)

taïo ra

2. Soá maùy A (N)

Caùi

16

17

1.00

6.25

(302.00)

(8.18)

3. Saûn löôïng 1 maùy A

1000 ñ

3,690

3,388

4. Toång soá giôø maùy

Giôø

6,560

6,545

(15.00)

(0.23)

(25.00)

(6.10)

5, Toång soá giôø laøm vieäc 1 maùy

Giôø

410

385

(Gi)

(0.20)

(2.22)

6. Naêng suaát söû duïng 1 giôø (w)

1000 ñ

9

8.8

37

74 Chương 1

Phaân tích

•G= w . Gi . N • . Aûnh höôûng cuûa naêng suaát söû duïng TSCÑ •

= ((w1 – w0). Gi1 . N1 = (8,8 – 9) . 385 . 17 = -1309

. Aûnh höôûng cuûa soá giôø laøm vieäc 1 maùy:

• •

• •

= w0 . (Gi1 - Gio) . N1 = 9 . (385 – 410) . 17 = -3825 . Aûnh höôûng cuûa soá löôïng maùy = wo . Gi0 . (N1 – N0) = =9 . 410 . (17 – 16) = 3690

Chương 1 75

III. Phaân tích tình hình söû duïng NVL

• a. Phaân tích toång möùc söû duïng NVL • b. Phaân tích möùc tieâu hao NVL cho moät ñôn vò

saûn phaåm.

38

Chương 1 76

a. Phaân tích toång möùc söû duïng NVL

Löôïng NVL Löôïng NVL xuaát Löôïng NVL coøn

duøng saûn xuaát = cho saûn xuaát - laïi (chöa söû duïng

saûn phaåm saûn phaåm ñeán)

Chương 1 77

b. Phaân tích möùc tieâu hao NVL cho moät ñôn vò saûn phaåm. - Doanh nghieäp söû duïng moät loaïi NVL ñeå saûn xuaát saûn phaåm:

Möùc NVL xuaát ñeå saûn xuaát m = k + f + h

• • • • •

k: thöïc theå saûn phaåm f: möùc pheá lieäu bình quaân h: möùc NVL cho saûn phaåm hoûng bình quaân. - Doanh nghieäp söû duïng nhieàu loaïi NVL ñeå saûn xuaát saûn phaåm

Möùc NVL xuaát ñeå saûn xuaát: m =

ghfk 

)

(

• • g: giaù cuûa NVL • Moãi loaïi NVL seõ coù möùc giaù khaùc nhau

39

Chương 1 78

Ví duï

Möùc tieâu duøng cho 1 SP (kg/SP)

Giaù 1 kg NVL

Pheá lieäu (f)

Thöïc theå SP (K)

Pheá phaåm (h)

C0 (Kk + fk + hk)gk

C1 (k1 + f1 + h1)g1

Loaïi NVL

20

18

1.35

1.4

0.2

0.3

0.1

0.2

x

1,9x18=34,2

1,65x20=33

16

15

1

0.7

0.2

0

0.3

0.3

y

1x15=15

1,5x16=24

KH TH KH TH KH TH KH TH

Coäng

49.2

57

Cheânh leäch

-7.8

Chương 1 79

Ví duï

Möùc tieâu duøng cho 1 SP (kg/SP)

Giaù 1 kg NVL

Pheá lieäu (f)

Thöïc theå SP (K)

Pheá phaåm (h)

C0 (Kk + fk + hk)gk

C1 (k1 + f1 + h1)g1

Loaïi NVL

20

18

1.35

1.4

0.2

0.3

0.1

0.2

x

1,9x18=34,2

1,65x20=33

16

15

1

0.7

0.2

0

0.3

0.3

y

1x15=15

1,5x16=24

KH TH KH TH KH TH KH TH

Coäng

49.2

57

-7.8

Cheânh leäch

40

Chương 1 80

Phaân tích

- Ñoái töôïng phaân tích: Toång möùc tieâu hao NVL cho 1 SP

f

(

k

1

m 1

gh ) 1

1

1

m

k

(

f

0

0

0

gh ) 0

0

    1 mmm

0

Chương 1 81

Phaân tích

(1,9 – 1,65) . 20 + (1 – 1,5) . 16 = - 3 ngñ.

. Aûnh höôûng cuûa thöïc theå: (1,4 – 1,35) . 20 + (0,7 – 1) . 16 = -3,8 . Aûnh höôûng cuûa pheá lieäu: (0,3 – 0,2) . 20 + (0 – 0,2) .16 = -1,2 . Aûnh höôûng cuûa pheá phaåm: (0,2 – 0,1) . 20 + (0,3 – 0,3) . 16 = 2 + Aûnh höôûng cuûa giaù:

• + Aûnh höôûng do möùc tieâu hao NVL thay ñoåi: • • • • • • • • •

(18 – 20) . 1,9 + (15 – 16) . 1 = - 4,8 ngñ.

41

Chương 1 82

Nhaän xeùt

Chương 1 83

Keát thuùc chöông 2!

42

Chương 1 84

CHÖÔNG 3 PHAÂN TÍCH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM CUÛA DOANH NGHIEÄP

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG

PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ

NGAØNH HAÏCH TOAÙN – KEÁ TOAÙN

GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ

Chương 1 85

Muïc tieâu

• Vaän duïng caùc phöông phaùp phaân tích giaù thaønh saûn phaåm nhaèm xaùc ñònh möùc bieán ñoäng cuûa töøng nhaân toá ñeán chæ tieâu giaù thaønh

43

Chương 1 86

Noäi dung

I. Phaân tích tình hình thöïc hieän keá hoaïch giaù thaønh – 1. Phaân tích chung giaù thaønh toaøn boä saûn phaåm – 2.Phaân tích caùc khoaûn muïc cuûa giaù thaønh II. Phaân tích tình hình giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm

1. Phaân tích chung giaù thaønh toaøn boä saûn phaåm

•Z toaøn boä = Z coâng xöôûng + CP baùn haøng + CP quaûn lyù doanh nghieäp

•- Muïc ñích phaân tích : nhaän xeùt böôùc ñaàu veà keát quaû thöïc hieän keá hoaïch giaù thaønh. •- Saûn phaåm so saùnh ñöôïc : laø nhöõng saûn phaåm ñaõ saûn xuaát ôû nhöõng kyø tröôùc •- Saûn phaåm khoâng so saùnh ñöôïc : laø nhöõng saûn phaåm chæ baét ñaàu saûn xuaát ôû kyø naøy

Chương 1 87

44

Chương 1 88

Soá löôïng

Zi (ÑVT : ñ/SP)

Naêm nay

Naêm tröôùc

SP

KH

TH

KH

TH

(Qk)

(Q1)

Zo

(Zk)

(Z1)

A

900

1,000

69,000

71,500

63,550

B

2,000

2,000

49,000

50,600

50,600

C

1,000

700

45,000

60,000

50,000

D

2,200

2,400

-

33,564

33,200

- Saûn phaåm so saùnh ñöôïc : A, B, C - Saûn phaåm khoâng so saùnh ñöôïc : D

Chương 1 89

Phaân tích chung tình hình bieán ñoäng giaù thaønh ñôn vò

Naêm nay (ñ/sp)

TH so vôùi KH

TH so vôùi naêm tröôùc

Saûn phaåm

Naêm tröôùc (ñ/sp)

KH

TH

71,500

63,550

69,000

50,600

50,600

 -11% -5,450 0% 1,600

60,000

50,000

 -7.90% 3.27% -17% 5,000 11.11%

33,564

33,200

0

 -7,950 0 49,000 45,000 -10,000 -364

-1%

A B C D

45

Chương 1 90

Baûng phaân tích tình hình bieán ñoäng toång giaù thaønh

Ảnh hưởng Z Ảnh hưởng Z

Ảnh hưởng Q Ảnh hưởng Q

Loaïi saûn phaåm

Q1ZK (1.000ñ)

QKZK (1.000ñ)

Q1Z1 (1.000ñ)

Cheânh leäch (TH-KH) 

(6)

(1)

(2)

(3)

(4)

(5)

Saûn phaåm so saùnh ñöôïc

63,550,000

71,500,000

64,350,000

(800,000)

-1.24

Saûn phaåm A

101,200,000

101,200,000

101,200,000

0.00

-

Saûn phaåm B

35,000,000

42,000,000

60,000,000

(25,000,000)

-41.67

Saûn phaåm C

199,750,000

214,700,000

225,550,000

(25,800,000)

-11.44

Coäng

Saûn phaåm khoâng so saùnh ñöôïc

79,680,000

80,553,600

73,840,800

5,839,200

7.91

Saûn phaåm D

Toång coäng Chương 1

91

Saûn phaåm so saùnh ñöôïc

• Phaân tích

x

QZ 1 1 QZ K

K

QZ K 1 QZ K

K

QZ 1 1 QZ K 1

x

199 225

750. . 000 550 000. .

199 214

750. . 000 700 000. .

214 225

700. 550.

. .

000 000

85,56% = 93,04% x 95,19% -25.800.000 = -14.950.000 – 10.850.000

46

Chương 1 92

Saûn phaåm so saùnh ñöôïc

• Nhaän xeùt • Giaù thaønh thöïc teá giaûm so vôùi giaù thaønh keá hoaïch 25.800.000 (giaûm 11,44%) do soá löôïng saûn phaåm saûn xuaát taêng leân vaø do giaù thaønh SP giaûm, nhö theá laø toát. Doanh nghieäp ñaõ thöïc hieän ñöôïc keá hoaïch haï giaù thaønh.

• Soá löôïng saûn xuaát A taêng (100 SP), giaù thaønh SP giaûm (7.950 ñ/SP) nhö vaäy laø raát toát, caàn phaùt huy ñieåm maïnh naøy.

• Soá löôïng saûn xuaát B khoâng thay ñoåi, giaù thaønh ñôn

vò SP khoâng thay ñoåi, cuõng raát toát.

• Soá löôïng saûn xuaát C giaûm (300SP), giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm giaûm (10.000 ñ/SP), ñaây cuõng laø moät yeáu toá toát vì doanh nghieäp ñaõ haï ñöôïc giaù thaønh. Tuy nhieân doanh nghieäp caàn xem xeùt theâm taïi sao giaù thaønh giaûm maø khoái löôïng saûn xuaát laïi khoâng taêng.

Chương 1 93

47

Chương 1 94

• Keát luaän • Toång giaù thaønh toaøn boä giaûm 25.800.000 ngñ laø do : • + Do giaù thaønh ñôn vò sp thay ñoåi laøm toång giaù thaønh giaûm

14.950.000 ñ , cuï theå laø do : – Giaù thaønh ñôn vò (Z) sp A giaûm 7950 ñ/SP laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù thaønh: (Z1 – Zk).Q1 = (63.550-71.500).1000 = -7.950.000ñ – Giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm B khoâng ñoåi neân khoâng aûnh höôûng ñeán toång giaù

thaønh.

– Giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm C giaûm 10000 ñ/SP laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù

thaøn:

(Z1 – Zk).Q1 = (50000-60000).700 = 7.000.000 ñ

• • + Do soá löôïng saûn xuaát saûn phaåm thay ñoåi laøm toång giaù thaønh giaûm

10.850.000 ñ, cuï theå laø do : – Saûn löôïng saûn xuaát A taêng 100 SP/naêm laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù thaønh: (Q1 – Qk).Zk = (1000-900).71500 = 7.150.000ñ – Saûn löôïng saûn xuaát B khoâng thay ñoåi neân khoâng laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù

thaønh

– Saûn löôïng saûn xuaát C giaûm laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù thaønh : (Q1 – Qk).Zk = (700 - 1000).60000 = -18.000.000 ñ Chương 1

95

Saûn phaåm khoâng so saùnh ñöôïc

• Nhaän xeùt • Saûn phaåm khoâng so saùnh ñöôïc thöïc teá so vôùi keá

hoaïch taêng 7,91 % (töông ñöông 5.839.200ñ) laø do caùc nguyeân nhaân sau : - Do giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm thay ñoåi (giaûm 364ñ) laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù thaønh (Z1 – Zk).Q1 = (33.200 – 33.564).2400 = -873.600 ñ - Do SL sx D thay ñoåi (taêng 200) laøm aûnh höôûng ñeán toång giaù thaønh : (Q1 – Qk).Zk = (2400 - 2200).33.564 = 6.712.800 ñ

48

Chương 1 96

2.Phaân tích caùc khoaûn muïc cuûa giaù thaønh

• Phaân tích khoaûn muïc chi phí NVL tröïc tieáp • Phaân tích khoaûn muïc chi phí NC tröïc tieáp • Phaân tích khoaûn muïc chi phí chung

Chương 1 97

Giaù thaønh ñònh möùc

Phöông phaùp xaùc ñònh giaù thaønh ñònh möùc cho moät ñôn vò saûn phaåm (Zñm/ñv)

Zñm/ñv = CPVLTTñm/ñv + CPNCTTñm/ñv + CPSXCñm/ñv

CPVLTTñm/ñv = Löôïng VLTT ñm/ñv  Ñôn giaù VLTT ñm

CPNCTTñm/ñv = Löôïng NCTT ñm/ñv  Ñôn giaù NCTT ñm

CPSXCñm/ñv = Bieán phí SX chung ñm/ñv + Ñònh phí SX chung ñm/ñv

49

Chương 1 98

Giaù thaønh ñònh möùc

Bieán phí SX chung ñm/ñv = Tyû leä bieán phí SX chung ñm  Ñònh möùc naêng löïc saûn

xuaát/ñv

Ñònh phí SX chung ñm/ñv = Tyû leä ñònh phí SX chung ñm  Ñònh möùc naêng löïc saûn

xuaát /ñv

Tyû leä bieán phí SX chung ñm =

Toång bieán phí sx chung döï toaùn Naêng löïc sx töông öùng (soá giôø maùy, soá giôø lñ tröïc tieáp...)

Tyû leä ñònh phí SX chung ñm =

Toång ñònh phí sx chung döï toaùn Naêng löïc sx thoâng thöôøng (soá giôø maùy, soá giôø lñ tröïc tieáp...)

Chương 1 99

P h ö ô n g p h a ùp x a ùc ñ òn h g i a ù t h a øn h ñ ò n h m ö ùc c h o m o ät ñ ô n v ò s a ûn p h a åm ( Z ñ m / ñ v )

Z ñ m / ñ v = C P V L T T ñ m / ñ v + C P N C T T ñ m / ñ v + C P S X C ñ m / ñ v

Giaù thaønh ñònh möùc

C P V L T T ñ m / ñ v = L ö ô ïn g V L T T ñ m / ñ v  Ñ ô n g i a ù V L T T ñ m

C P N C T T ñ m /ñ v = L ö ô ïn g N C T T ñ m /ñ v  Ñ ô n g i a ù N C T T ñ m

C P S X C ñ m / ñ v = B i e án p h í S X c h u n g ñ m / ñ v + Ñ ò n h p h í S X c h u n g ñ m / ñ v

Bieán phí SX chung ñm/ñv = Tyû leä bieán phí SX chung ñm  Ñònh möùc naêng löïc saûn

xuaát/ñv

Ñònh phí SX chung ñm/ñv = Tyû leä ñònh phí SX chung ñm  Ñònh möùc naêng löïc saûn

xuaát /ñv

Tyû leä bieán phí SX chung ñm =

Toång bieán phí sx chung döï toaùn Naêng löïc sx töông öùng (soá giôø maùy, soá giôø lñ tröïc tieáp...)

Tyû leä ñònh phí SX chung ñm =

Toång ñònh phí sx chung döï toaùn Naêng löïc sx thoâng thöôøng (soá giôø maùy, soá giôø lñ tröïc tieáp...)

50

Chương 1 100

Töø taøi lieäu veà khoaûn muïc giaù thaønh cuûa DN ta tính ñöôïc soá lieäu nhö sau :

Caùc khoaûn muïc KH giaù thaønh sau

Cheânh leäch

giaù thaønh

+/-

%

1, CP NVL tt 2, CP NC tt 3. CP SXC

ñieàu chænh Ck.Q1 208,500,000 66,400,000 20,520,000

TH C1.Q1 180,080,000 80,250,000 19,100,000

-28,420,000 13,850,000 -1,420,000

-13.63% 20.86% -6.92%

Coäng

295,420,000

279,430,000

-15,990,000

-5.41%

Chương 1 101

NHẬN XÉT

Toång chi phí giaûm 15.990 ngñ laø do: •

- Chi phí NVL TT giaûm 28.420 ngaøn ñoàng (13,63%) : laø toát, doanh nghieäp ñaõ tieát kieäm ñöôïc chi phí nguyeân vaät lieäu . - Chi phí NCTT taêng 13.850 ngaøn ñoàng (20,86%), ñieàu naøy cuõng coù theå noùi laø toát neáu doanh nghieäp taêng löông cho ngöôøi lao ñoäng, cuõng coù theå nhaän xeùt laø xaáu neáu doanh nghieäp laõng phí coâng lao ñoäng. Ñeå hieåu roõ ta phaûi ñi saâu phaân tích caùc khoaûn muïc naøy. - Chi phí SXC giaûm 1.420 ngñ (6,92%) ñieàu naøy cuõng khaúng ñònh laø toát. Chöùng toû raèng doanh nghieäp ñaõ tieát kieäm caùc chi phí ngoaøi saûn xuaát.

51

Chương 1 102

Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp

• Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp bao goàm:

vaät lieäu chính, vaät lieäu phuï tham gia tröïc tieáp vaøo vieäc saûn xuaát ra saûn phaåm cuûa doanh nghieäp.

Chương 1 103

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

• Chæ tieâu phaân tích:

CPVLTT thöïc teá kyø phaân tích

• Caùc nhaân toá aûnh höôûng:

– Löôïng – Giaù

• Phöông phaùp phaân tích:

– So saùnh baèng soá tuyeät ñoái – Loïai tröø (Thay theá lieân hoaøn)

52

Chương 1 104

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

Löôïng thöïc teá Giaù thöïc teá

Löôïng thöïc teá Giaù ñònh möùc

Löôïng ñònh möùc Giaù ñònh möùc

Cheânh leäch giaù vaät lieäu tröïc tieáp

Cheânh leäch löôïng vaät lieäu tröïc tieáp

Toång cheânh leäch chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

Chương 1 105

Khoaûn muïc chi phí nguyeân vaät lieâu

Ñònh möùc (Ñ) Ñôn giaù (Ñg)

Cheânh leäch

(kg/Sp)

ñ/kg

ÑM

Giaù

KH

TH

KH

TH

Soá löôïng TH (Q1) 1,000

2,000 700 2,400

1.65 1.50 2.00 3.00 1.00

1.90 1.00 2.00 2.00 0.80

20 16 18 15 20

18 15 18 16 19

0.25 -0.5 0 -1 -0.2

-2 -1 0 1 -1

a. NVLtt ñeå SX SP A : VL x Vly b. NVLtt ñeå SX SP B : c. NVLtt ñeå SX SP C : d. NVLtt ñeå SX SP D : Coäng

53

Chương 1 106

Ñ(k).Ñg(k).Q(1) Ñ(1).Ñg(1).Q(1)

= C(k).Q(1)

= C(1).Q(1)

a. NVLtt ñeå SX SP A : VL x Vly b. NVLtt ñeå SX SP B : c. NVLtt ñeå SX SP C : d. NVLtt ñeå SX SP D : Coäng

33,000 24,000 72,000 31,500 48,000 208,500

34,200 15,000 72,000 22,400 36,480 180,080

Chương 1 107

Nhaän xeùt

Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp giaûm 28.420 ngñ laø

do:

- Do nhaân toá löôïng thay ñoåi (ñònh möùc thay ñoåi): (0,25x20x1000)+(-0,5x16x1000)+(-1x15x700)+ • (-0,2x20x2400) = -23.100 ngñ. • (VL x: 5000, Vly: -8000, VLC: -10.500, VL D: -9600) •

(-2x1,9x1000) + (-1x1x1000)+(1x2x700)+(-1x0,8x2400)

(VLx: -3800, Vly: -1000, VLC: 1400, VLD: -1920

- Do nhaân toá giaù thay ñoåi: • • = -5320 ngñ. • Chương 1

54

108

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

• Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp bao goàm: caùc

khoaûn tieàn löông, caùc khoanû trích theo löông, phuï caáp, tieàn coâng cuûa lao ñoäng tröïc tieáp saûn xuaát ra saûn phaåm vaø dòch vuï.

Chương 1 109

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

• Chæ tieâu phaân tích:

– CPNCTT thöïc teá kyø phaân tích

• Caùc nhaân toá aûnh höôûng:

– Löôïng – Giaù

• Phöông phaùp phaân tích:

– So saùnh baèng soá tuyeät ñoái – Loïai tröø (Thay theá lieân hoaøn)

55

Chương 1 110

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

Löôïng thöïc teá Giaù thöïc teá

Löôïng thöïc teá Giaù ñònh möùc

Löôïng ñònh möùc Giaù ñònh möùc

Cheânh leäch löôïng lao ñoäng tröïc tieáp

Cheânh leäch giaù lao ñoäng tröïc tieáp

Toång cheânh leäch chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

Chương 1 111

Khoaûn muïc chi phí nhaân coâng

Ñònh möùc (Ñ) Ñôn giaù (Ñg)

(g/Sp)

ngñ/g

KH

TH

KH

TH

Soá löôïng TH (Q1) 1000 2000 700 2400

2 3 2 2

1.9 3 2 3

5 4 6 5

5.5 4 7 5

Chæ tieâu a. CPNC tt ñeå sx SP A b. CPNC tt ñeå sx SP B c. CPNC tt ñeå sx SP C d. CPNC tt ñeå sx SP D Coäng

56

Chương 1 112

Ñ(k).Ñg(k).Q(1)

Ñ(1).Ñg(1).Q(1)

= C(k).Q(1)

= C(1).Q(1)

Chæ tieâu

a. CPNC tt ñeå sx SP A

10,000

10,450

b. CPNC tt ñeå sx SP B

24,000

24,000

c. CPNC tt ñeå sx SP C

8,400

9,800

d. CPNC tt ñeå sx SP D

24,000

36,000

Coäng

66,400

80,250

Chương 1 113

Nhaän xeùt

• Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp taêng 13.850 ngaøn ñoàng

• • •

laø do - Do aûnh höôûng cuûa ñònh möùc: (-0,1x5x1000)+(1x5x2400)= 11500 (SP A giaûm 500, SPB, SPC khoâng aûnh höôûng, D taêng 12000) - Do aûnh höôûng cuûa ñôn giaù: (0,5x1,9x1000)+(1x2x700)= 2350 (A taêng 950, C taêng 1400)

• • •

57

Chương 1 114

Chi phí saûn xuaát chung

• Chi phí saûn xuaát chung laø nhöõng chi phí chi ra phuïc vuï phaân xöôûng saûn xuaát, ñoäi saûn xuaát. Chi phí saûn xuaát chung bao goàm nhieàu yeáu toá chi phí nhö: chi phí nhaân vieân phaân xöôûng, vaät lieäu, duïng cuï phuïc vuï cho quaûn lyù phaân xöôûng, chi phí dòch vuï mua ngoaøi… Caùc yeáu toá chi phí thöôøng mang tính chaát hoãn hôïp bao goàm chi phí bieán ñoåi vaø chi phí coá ñònh.

Chương 1 115

Chi phí saûn xuaát chung

• - Ñònh phí: laø nhöõng chi phí coá ñònh, ñònh phí khoâng thay ñoåi khi ta taêng soá löôïng SP sx trong giôùi haïn cho pheùp

• - Bieán phí: laø nhöõng chi phí thay ñoåi khi soá

löôïng saûn phaåm saûn xuaát thay ñoåi

58

Chương 1 116

Chi phí saûn xuaát chung

• Chæ tieâu phaân tích:

– Chi phí saûn xuaát chung thöïc teá kyø phaân tích

• Caùc nhaân toá aûnh höôûng: – Caùc chæ tieâu boä phaän • Phöông phaùp phaân tích:

– Phöông phaùp so saùnh baèng soá tuyeät ñoái (goác

so saùnh: Ñònh möùc, Döï toaùn)

Chương 1 117

Moâ hình chung ñeå phaân tích cheânh leäch bieán phí saûn xuaát chung

Löôïng thöïc teá ×

Löôïng thöïc teá ×

Tyû leä BPSXC thöïc teá Tyû leä BPSXC ñònh möùc

Löôïng ñònh möùc × Tyû leä BPSXC ñònh möùc

Cheânh leäch chi tieâu

Cheânh leäch hieäu quaû

Toång cheânh leäch.

59

Chương 1 118

Bieán phí

Biến phí đ/sp

Biến phí

Tên

Q1

KH

TH

TH

KH

A

3,500

3,000

3,500,000

3,000,000

1,000

B

2,000

2,000

4,000,000

4,000,000

2,000

C

1,600

2,000

1,120,000

1,400,000

700

D

2,800

2,500

6,720,000

6,000,000

2,400

Cộng

15,340,000

14,400,000

Chương 1 119

Toång chi phí saûn xuaát chung

CPSXC tính cho 1 SP

Biến phí

Toång CPSXC tính theo Q1 Định phí

Tổng CPSXC

Tên

KH

TH

KH

TH

KH

TH

KH

TH

A

3,500,000

3,000,000

900,000

900,000

4,400,000

3,900,000

4,400

3,900

B

4,000,000

4,000,000

1,200,000

1,200,000

5,200,000

5,200,000

2,600

2,600

C

1,120,000

1,400,000

1,400,000

1,400,000

2,520,000

2,800,000

3,600

4,000

D

6,720,000

6,000,000

1,680,000

1,200,000

8,400,000

7,200,000

3,500

3,000

Cộng 15,000,000

14,000,000

5,180,000

4,700,000

21,000,000

19,000,000

60

Chương 1 120

Kết thúc chương 3

Chương 1 121

PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH TIEÂU THUÏ VAØ LÔÏI NHUAÄN CUÛA DOANH NGHIEÄP

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG

PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ

NGAØNH KEÁ TOAÙN

GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ

61

Chương 1 122

Muïc tieâu

• Vaän duïng caùc phöông phaùp phaân tích ñeå phaân tích caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tình hình vaø keát quaû tieâu thuï saûn phaåm cuûa doanh nghieäp

• Tìm ra nguyeân nhaân aûnh höôûng vaø ñöa ra caùc bieän phaùp töông öùng ñeå naâng cao lôïi nhuaän cho doanh nghieäp.

Chương 1 123

Noäi dung

I. Phaân tích tình hình tieâu thuï haøng hoaù, saûn phaåm cuûa doanh nghieäp – 1. YÙ nghóa vaø nhieäm vuï phaân tích tieâu thuï haøng hoaù, saûn

phaåm cuûa doanh nghieäp

– 2. Phaân tích chung tình hình tieâu thuï haøng hoaù – 3. Phaân tích chi tieát tình hình tieâu thu – 4. Phaân tích tình hình tieâu thuï saûn phaåm theo ñieåm hoøa

voán

II. Phaân tích tình hình lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp

62

Chương 1 124

YÙ nghóa phaân tích tieâu thuï haøng hoaù, saûn phaåm cuûa doanh nghieäp

• Doanh thu töø hoaït ñoäng tieâu thuï saûn phaåm laø nguoàn thu chuû yeáu ñeå trang traûi chi phí vaø laø nguoàn goác taïo ra lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp.

• Khaû naêng kieám lôøi cuûa doanh nghieäp phuï thuoäc tröôùc heát vaøo khaû naêng tieâu thuï saûn phaåm haøng hoaù.

Chương 1 125

Nhieäm vuï

• - Ñaùnh giaù tình hình vaø keát quaû tieâu thuï saûn phaåm cuûa doanh nghieäp trong kyø phaân tích. • - Phaân tích chi tieát tình hình tieâu thuï theo yeâu

caàu quaûn trò doanh nghieäp.

• - Phaùt hieän, phaân loaïi vaø phaân tích caùc nhaân

toá aûnh höôûng tôùi tình hình vaø keát quaû tieâu thuï saûn phaåm cuûa doanh nghieäp trong kyø phaân tích.

63

Chương 1 126

Phaân tích chung tình hình tieâu thuï haøng hoaù

k =

x

100%

Σ q1 g0 Σ q0 g0

k: tyû leä hoaøn thaønh keá hoaïch veà keát quaû tieâu thuï cuûa toaøn boä haøng hoaù q1 , q0 : soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï kyø thöï teá, kyø keá hoaïch. g0 : giaù baùn ñôn vò saûn phaåm kyø keá hoaïch

Khoái löôïng

Khoái löôïng

Khoái löôïng

Khoái löôïng

haøng hoaù tieâu

=

haøng hoaù toàn

+

haøng hoaù saûn xuaát

-

haøng hoaù

thuï trong kyø

ñaàu kyø

(thu mua) trong kyø)

toàn cuoái kyø

Ví duï: taøi lieäu veà doanh thu baùn haøng cuûa moät doanh nghieäp trong kyø phaân tích nhö sau

Chæ tieâu

Kyø phaân tích

Thöïc hieän kyø tröôùc

Keá hoaïch

Thöïc hieän

1.036.550 155.482 798.143 82.924

1.300.000 325.000 845.000 130.000

1.417.750 297.727 992.425 127.597

Doanh thu baùn haøng Trong ñoù: - Doanh thu baùn haøng hoaù - Doanh thu baùn thaønh phaåm - Doanh thu baùn dòch vuï

Chương 1 127

Yeâu caàu: Haõy phaân tích tình hình thöïc hieän keá hoaïch doanh thu tieâu thuï cuûa doanh nghieäp

64

Chương 1 128

Phaân tích chi tieát tình hình tieâu thuï

• a. Phaân tích tình hình tieâu thuï saûn phaåm theo ñòa

dieåm tieâu thuï saûn phaåm

• Phaân tích töøng khu vöïc thò tröôøng thoâng qua caùc chæ tieâu nhö khoái löôïng saûn phaåm, haøng hoaù tieâu thuï, doanh thu tieâu thuï.

• b. Phaân tích tình hình tieâu thuï saûn phaåm theo phöông

thöùc tieâu thuï

• Phaân tích thoâng qua phöông thöùc tieâu thuï saûn phaåm nhö tieâu thuï tröïc tieáp, baùn qua ñaïi lyù, baùn traû goùp…

Chương 1 129

Phaân tích tình hình tieâu thuï saûn phaåm theo ñieåm hoøa voán

• Phaân tích tình hình tieâu thuï theo ñieåm hoøa voán cho pheùp xaùc ñònh ñöôïc möùc saûn löôïng (hoaëc doanh thu) hoaø voán.

• >>> neáu doanh nghieäp tieâu thuï saûn phaåm ñeán möùc ñoù thì doanh thu tieâu thuï vöøa ñuû buø ñaép chi phí saûn xuaát vaø tieâu thuï. • >>>cô sôû laäp keá hoaïch tieâu thuï.

65

Chương 1 130

Ñoà thò

Doanh thu tieâu thuï

Ñieåm hoøa voán

chi phí saûn xuaát

Ñònh phí

Chương 1 131

Chi phí saûn xuaát

• - Ñònh phí laø nhöõng chi phí khoâng thay ñoåi

hoaëc thay ñoåi khoâng ñaùnh keå theo saûn löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï trong thôøi kyø ngaén haïn hoaëc gaén vôùi quy moâ saûn xuaát.

• - Bieán phí laø nhöõng chi phí thay ñoåi theo saûn

löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï trong kyø.

66

Chương 1 132

Tröôøng hôïp doanh nghieäp saûn xuaát vaø tieâu thuï moät loaïi saûn phaåm

=

+

+

Doanh thu tieâu thuï

Ñònh phí

Bieán phí

Lôïi nhuaän

Chương 1 133

q x g = A + (q x b) + LNM

khoái löôïng saûn phaåm tieâu thuï trong kyø khoái löôïng saûn phaåm tieâu thuï taïi ñieåm hoøa voán doanh thu tieâu thuï saûn phaåm trong kyø doanh thu hoøa voán giaù baùn ñôn vò saûn phaåm toång ñònh phí bieán phí ñôn vò

• q: • qH : • G: • GH: • g: • A: • b: • LNM : möùc lôïi nhuaän mong muoán trong kyø • N: • TH:

ñoä daøi thôøi gian cuûa kyø phaân tích thôøi gian hoøa voán

67

Chương 1 134

Xaùc ñònh saûn löôïng hoøa voán

Toång ñònh phí trong kyø (A)

=

(g –b)

Saûn löôïng hoøa voán (qH)

Chương 1 135

Xaùc ñònh thôøi gian hoøa voán:

Saûn löôïng hoøa voán (qH)

Thôøi gian kyø phaân tích

=

x

Thôøi gian hoøa voán (TH)

Saûn löôïng kyø phaân tích (q1)

68

Chương 1 136

Xaùc ñònh doanh thu hoøa voán

=

x

Giaù baùn ñôn vò

Doanh thu hoøa voán

Saûn löôïng hoøa voán

saûn phaåm

Toång ñònh phí trong kyø (A) + Lôïi nhuaän (LNM )

=

Saûn löôïng caàn saûn xuaát vaø tieâu thuï (q)

(g –b)

Chương 1 137

Tröôøng hôïp doanh nghieäp saûn xuaát vaø tieâu thuï nhieàu loaïi saûn phaåm

Doanh thu hoaø voán = Saûn löôïng hoaø voán x Giaù baùn ñôn vò saûn phaåm

Lôïi nhuaän > 0 Lôïi nhuaän < 0

G > GH: G < GH:

69

Chương 1 138

Ví duï

- Toång ñònh phí : 100.000.000 ñoàng - Bieán phí ñôn vò: 20.000 ñoàng/sp - Giaù baùn ñôn vò chöa thueá: 25.000 ñoàng/sp - Saûn löôïng saûn xuaát: 50.000 sp

• • • • • Saûn löôïng hoaø voán = 100.000.000/(25.000-20.00

= 20.000 sp

• Thôøi gian hoaø voán = 365 x (20.000/ 50.000)

= 146 ngaøy

• Doanh thu hoaø voán = 20.000 x 25.000

= 4.500 trieäu ñoàng.

Chương 1 139

Phaân tích tình hình lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp

• Ñoái töôïng phaân tích:

– Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh

• Chæ tieâu phaân tích:

– Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh thöïc

hieän cuûa kyø phaân tích

70

Chương 1 140

=

-

-

-

Lôïi nhuaän tieâu thuï

Doanh thu thuaàn baùn haøng

Chi phí baùn haøng

Giaù voán haøng baùn

Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp

T0 , T1 : lôïi nhuaän tieâu thuï cuûa doanh nghieäp kyø keá hoaïch vaø kyø thöïc hieän.

T= Q0 ( G0 - Z0 - C0 ) T1= Q1 ( G1 - Z1 - C1)

Quy moâ taêng giaûm cuûa lôïi nhuaän £T = T1 - T0 Toác ñoä taêng giaûm cuûa lôïi nhuaän

£T

x 100%

T0

Chương 1 141

71

Chương 1 142

Caùc nhaân toá aûnh höôûng:

– Q: soá löôïng saûn phaåm tieâu thuï – G: giaù baùn ñôn vò – Z: giaù thaønh ñôn vò (giaù voán) – Cb: chi phí baùn haøng ñôn vò – Cq: chi phí quaûn lyù doanh nghieäp ñôn vò

Chương 1 143

Phaân tích lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh

• Phöông phaùp phaân tích:

– Phöông phaùp so saùnh baèng soá tuyeät ñoái – Phöông phaùp loaïi tröø (thay theá lieân hoaøn)

72

Chương 1 144

Phaân tích lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp thoâng qua BCKQHDKD.

• Phaân tích söï bieán ñoäng cuûa töøng chæ tieâu theo

noäi dung sau:

• - So saùnh trò soá cuûa töøng chæ

tieâuvaø

tìm nguyeân nhaân aûnh höôûng ñeán lôïi nhuaän veà maët ñònh löôïng.

• - So saùnh toác ñoä taêng giaûm cuûa caùc chæ tieâu tìm ra möùc tieát kieäm cuûa caùc khoaûn chi phí, möùc taêng giaûm cuûa caùc khoaûn doanh thu nhaèm khai thaùc caùc ñieåm maïnh, khaéc phuïc caùc ñieåm yeáu trong hoaït ñoäng kinh doanh.

Baûng BCKQHDDKD ruùt ngaén cuûa DN ABC cho naêm 2005 nhö sau:

Chương 1 145

73

Chương 1 146

Chương 1 147

Nhaän xeùt

• Lôïi nhuaän thuaàn töø HÑKD naêm nay taêng so vôùi naêm tröôùc laø 3.986 töông öùng toác ñoä taêng 33,61% do aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá sau: - Caùc nhaân toá laøm cho lôïi nhuaän thuaàn taêng 43.444

• • + Doanh thu baùn haøng taêng laøm cho lôïi nhuaän thuaàn taêng

41.485

• + Doanh thu taøi chính taêng laøm cho lôïi nhuaän thuaàn taêng 78 • + Chi phí taøi chính giaûm laøm lôïi nhuaän thuaàn taêng 292 • + Chi phí baùn haøng giaûm laøm lôïi nhuaän thuaàn giaûm 1.589

74

Chương 1 148

- Caùc nhaân toá laøm cho lôïi nhuaän thuaàn giaûm 39.458

• • + Caùc khoaûn giaûm tröø taêng laøm lôïi nhuaän thuaàn

giaûm 129

• + Giaù voán haøng baùn taêng laøm lôïi nhuaän thuaàn giaûm

37.554

• + Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp taêng laøm lôïi nhuaän

thuaàn giaûm 1.775

• Toác ñoä taêng cuûa doanh thu thuaàn laø 16,95% taêng

chaäm hôn toác ñoä taêng cuûa giaù voán haøng baùn 20,99%. Ñieàu naøy daãn ñeán toác ñoä taêng cuûa lôïi nhuaän goäp naêm 2005 so vôùi naêm 2004 khaù chaäm chæ coù 5,84%. Nhöng do doanh thu töø hoaït ñoäng taøi chính taêng 55,32%, chi phí töø hoaït ñoäng taøi chính giaûm -8,48% theo höôùng coù lôïi cho doanh nghieäp, cuøng vôùi chi phí baùn haøng coù tyû troïng lôùn ñaõ giaûm ñöôïc -4,24% ñaõ laøm cho toác ñoä taêng cuûa lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh chính ôû doanh

• nghieäp taêng ñeán 33,61%.

Chương 1 149

75

Chương 1 150

• Tình traïng bò traû laïi haøng taêng, ñieàu ñoù

chöùng toû doanh nghieäp caàn phaûi caûi thieän • nhieàu trong vieäc naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, quy caùch, maãu maõ saûn phaåm,… • vaø caû chính saùch baùn haøng cuûa mình.

• Hieäu quaû kinh doanh cuûa coâng ty naêm 2005 toát hôn so vôùi naêm 2004. Tuy nhieân doanh nghieäp caàn phaûi kieåm soaùt chaët cheõ hôn nöõa chi phí quaûn lyù doanh nghieäp, chi phí naøy coù tyû troïng khaù lôùn maø taêng nhieàu trong naêm 2005 ñieàu ñoù cuõng taùc ñoäng laøm haïn cheá möùc taêng lôïi nhuaän trong naêm 2005.

Chương 1 151

76

Chương 1 152

Keát thuùc chöông 4

Chương 1 153

CHÖÔNG 5: PHAÂN TÍCH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC TOÂN ÑÖÙC THAÉNG

PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ PHOØNG TRUNG CAÁP CHUYEÂN NGHIEÄP VAØ DAÏY NGHEÀ

NGAØNH KEÁ TOAÙN NGAØNH KEÁ TOAÙN

GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ GIAÙO VIEÂN: NGUYEÃN THIEÂN TUÙ

77

Chương 1 154

MUÏC TIEÂU

1. Xaùc ñònh caùc muïc tieâu cuûa phaân tích baùo caùo taøi

chính.

2. Laøm roõ caùc nguoàn thoâng tin ñeå phaân tích baùo caùo

taøi chính.

3. Aùp duïng phaân tích theo chieàu ngang, phaân tích xu

höôùng, vaø phaân tích theo chieàu doïc vaøo caùc baùo caùo taøi chính.

4. Aùp duïng phaân tích chæ soá vaøo caùc baùo caùo taøi

chính ñeå nghieân cöùu khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn, khaû naêng sinh lôïi, khaû naêng thanh toaùn daøi haïn.

Chương 1 155

Noäi dung

• Muïc tieâu phaân tích baùo caùo taøi chính • Nguoàn taøi lieäu phaân tích • Phöông phaùp phaân tích baùo caùo taøi chính

– Phaân tích theo chieàu ngang – Phaân tích xu höôùng – Phaân tích theo chieàu doïc – Phaân tích chæ soá

• Vaän duïng phöông phaùp chæ soá ñeå phaân tích tình hình

taøi chính – Ñaùnh giaù khaû naêng thanh toaùn ngaén haïn – Ñaùnh giaù khaû naêng thanh toaùn daøi haïn – Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng – Ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôïi

78

Chương 1 156

Muïc tieâu phaân tích baùo caùo taøi chính

• Ñaùnh giaù thaønh quaû quaù khöù vaø tình

hình taøi chính hieän haønh

• Ñaùnh giaù nhöõng tieàm löïc töông lai vaø

nhöõng ruûi ro lieân quan

Chương 1 157

Nguoàn taøi lieäu phaân tích

• Caùc baûng baùo caùo haøng naêm • Caùc baùo caùo cuûa Uûy ban chöùng khoaùn

nhaø nöôùc

• Caùc taïp chí kinh doanh ñöôïc xuaát baûn ñònh kyø vaø caùc dòch vuï tö vaán veà tín duïng vaø ñaàu tö

79

Chương 1 158

Phöông phaùp phaân tích baùo caùo taøi chính

• Phaân tích theo chieàu ngang • Phaân tích xu höôùng • Phaân tích theo chieàu doïc • Phaân tích chæ soá

Chương 1 159

Phaân tích theo chieàu ngang

Cheânh leäch

X1

X2

%

Doanh thu Chi phí Lôïi nhuaän

9,6 8,4 57.9

41.500 $ 40.000 1.500 $

3.650 $ 3.100 550 $

• 37.850 $ 36.900 950 $

80

Chương 1 160

Phaân tích xu höôùng (Trend Analysis) • Caùc tyû leä cheânh leäch ñöôïc tính cho nhieàu

naêm thay vì hai naêm

Chương 1 161

Phaân tích xu höôùng

X4

X3 X2 X1 X0

18.908$ 18.398$ 17.034$ 13.305$ 11.550$ 2.812 2.844

2.078

1.591

724

Doanh thu Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng

163,7 159,3 147,5 115,2 100,0 392,8 219,8 388,4 287,0 100,0

Phaân tích xu höôùng (%) Doanh thu Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng

81

Chương 1 162

Phaân tích xu höôùng

450

400

350

300

Doanh thu

250

200

Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng

150

100

X0

X1

X2

X3

X4

Chương 1 163

Phaân tích theo chieàu doïc (Vertical Analysis)

• Tyû leä % ñöôïc söû duïng ñeå chæ moái quan heä

cuûa caùc chæ tieâu boä phaän khaùc nhau so vôùi chæ tieâu toång theå trong moät baùo caùo.

• Ñoái vôùi baûng caân ñoái keá toaùn, chæ tieâu toång theå laø toång taøi saûn hoaëc toång nguoàn voán. • Ñoái vôùi baùo caùo keát quaû kinh doanh, chæ tieâu

toång theå laø doanh thu thuaàn

82

Chương 1 164

Phaân tích theo chieàu doïc (Vertical Analysis)

X2 Soá tieàn %

X1 Soá tieàn % 346 100 56

38

6

Doanh thu 451 100 GVHB 193 51 231 153 44 220 49 LN goäp CP BH&QL 90 26 99 22 8 Thueá TNDN 20 43 12 83 19 LN thuaàn

Chương 1 165

Phaân tích chæ soá (Ratio Analysis)

• Phaân tích chæ soá laø moät phöông phaùp quan troïng ñeå thaáy ñöôïc caùc moái quan heä coù yù nghóa giöõa hai chæ tieâu treân caùc baùo caùo taøi chính

83

Chương 1 166

Phaân tích tình hình thanh toaùn

• a. Phaân tích caùc khoaûn phaûi thu:

• Toång giaù trò caùc khoaûn phaûi thu • Toång nguoàn voán • b. Phaân tích caùc khoaûn phaûi traû:

• Toång soá nôï • Toång nguoàn voán

• Ño löôøng moái quan heä töông quan giöõa soá

tieàn taøi trôï cuûa chuû nôï vôùi chuû sôû höõu

Chương 1 167

Phaân tích khaû naêng thanh toaùn

84

Chương 1 168

Heä soá khaû naêng thanh toaùn toång quaùt:

Toång taøi saûn

=

Nôï phaûi traû

Heä soá khaû naêng thanh toaùn toång quaùt (HTQ)

• Ño löôøng khaû naêng traû nô • HTQ >= 1: khaû naêng thanh toaùn vaø tình hình taøi chính laø

bình thöôøng

• HTQ <1: khaû naêng thanh toaùn cuûa DN thaáp. • HTQ=0 thì DN khoâng coøn khaû naêng thanh toaùn. • Tuy nhieân khoâng phaûi heä soá naøy caøng cao caøng toát, vì ñieàu naøy coù theå do tình traïng öù ñoïng voán gaây ra.

Chương 1 169

Heä soá khaû naêng thanh toaùn hieän haønh:

khaû

naêng

(

laàn)

Heä

soá toaùn

thanh

hieän

haønh

saûn Taøi Nôï

löu ngaén

ñoäng haïn

• Heä soá naøy laø 2 thì thì doanh nghieäp coù ñuû

khaû naêng thanh toaùn caùc khoaûn nôï ngaén haïn, tình hình taøi chính laø bình thöôøng.

85

Chương 1 170

Heä soá khaû naêng thanh toaùn nhanh:

Heä

soá

khaû

naêng

 Tieàn tö ñaàu

khoaûn

phaûi

thu

(

laàn)

ngaén Nôï

 haïn haïn ngaén

thanh toaùn nhanh

• Kieåm tra khaû naêng thanh toaùn nôï ngaénhaïn

maø khoâng döïa vaøo haøng toàn kho

• Heä soá thanh toaùn nhanh thöôøng ñöôïc ñaùnh

giaù khaû quan khi noù laø 1

Heä soá khaû naêng thanh toaùn baèng tieàn maët:

(

laàn)

Heä soá toaùn

khaû naêng baèng tieàn maët

Tieàn maët ngaèn

haïn

Nôï

thanh

• Kieåm tra khaû naêng thanh toaùn nôï ngaénhaïn

baèng tieàn maët

• Heä soá thanh toaùn baèng tieàn maët thöôøng ñöôïc

ñaùnh giaù khaû quan khi noù laø 0,5

Chương 1 171

86

Chương 1 172

Ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng

ªSoá voøng quay haøng toàn kho ªSoá ngaøy döï tröõ haøng toàn kho ªSoá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu ªSoá ngaøy thu tieàn baùn haøng bình quaân ªSoá voøng quay cuûa voán löu ñoäng ªTyû leä sinh lôøi taøi saûn löu ñoäng ªSoá voøng quay cuûa taøi saûn coá ñònh ªTyû leä sinh lôøi taøi saûn coá ñònh ªToác ñoä luaân chuyeån cuûa taøi saûn löu ñoäng

Chương 1 173

Heä soá voøng quay haøng toàn kho

Heä

soá

voøng quay

voán

(

laàn)

Trò

giaù

Giaù haøng

toàn

haøng kho

baùn bình quaân

haøng

toàn

kho

• Ño löôøng haøng toàn kho ñaõ ñöôïc baùn bao

nhieâu laàn trong naêm

87

Chương 1 174

Soá ngaøy bình quaân cuûa moät voøng quay kho haøng

(

laàn)

soá moät

ngaøy bình quaân cuûa voøng quay kho haøng

365 voøng quay

Heä

soá

haøng

toàn

kho

• Ño löôøng soá ngaøy bình quaân ñeå baùn haøng toàn

kho moät laàn

Chương 1 175

Heä soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu

Soá

voøng

quay caùc

(

laàn)

khoaûn

phaûi

thu

dö Soá

bình

Doanh thu thuaàn quaân caùc cuûa

khoaûn

phaûi

thu

• Ño löôøng caùc khoûan phaûi thu ñaõ ñöôïc chuyeån

thaønh tieàn bao nhieâu laàn trong naêm

88

Chương 1 176

Kyø thu tieàn bình quaân

(

ngaøy)

Kyø bình

thu tieàn quaân

Heä

soá

voøng quay

khoaûn

phaûi

thu

365 caùc

• Ño löôøng soá ngaøy bình quaân ñeå thu tieàn moät

khoûan phaûi thu

Chương 1 177

Voøng quay voán löu ñoäng

Doanh thu thuaàn

Voøng quay voán löu ñoäng

=

Voán löu ñoäng bình quaân

• Ño löôøng hieäu quaû söû duïng voán löu ñoäng ñeå taïo ra

doanh thu thuaàn

89

Chương 1 178

Tyû leä sinh lôøi voán löu ñoäng

x100(%)

Tyû leä saûn

sinh lôøi ñoäng löu

taøi

töùc Lôïi sau thueá löu ñoäng bình quaân

saûn Taøi

Chương 1 179

Soâ voøng quay taøi saûn coá ñònh

Soá

voøng quay

100x

(%)

taøi

saûn coá

ñònh

Nguyeân giaù

Doanh taøi

thu thuaàn coá ñònh saûn

bình quaân

90

Chương 1 180

Tyû leä sinh lôøi taøi saûn coá ñònh

x100(%)

Tyû taøi

leä sinh lôøi saûn coá ñònh

Nguyeân giaù

töùc Lôïi sau thueá saûn coá ñònh taøi

bình quaân

Toác ñoä luaân chuyeån cuûa taøi saûn löu ñoäng

• Soá voøng quay cuûa taøi saûn trong kyø • Thôøi gian cuûa moät voøng quay taøi saûn

Chương 1 181

91

Chương 1 182

Soá voøng quay cuûa taøi saûn trong kyø

Soá hoaït

voøng quay taøi saûn trong kyø ñoäng xuaát kinh doanh saûn

Doanh thu thuaàn saûn ñoäng bình quaân löu

soá

taøi

Chương 1 183

Thôøi gian cuûa moät voøng quay taøi saûn

Soá

ngaøy

cuûa moät

Soá

Thôøi gian kyø voøng quay taøi

hoaït ñoäng trong saûn

kyø

voøng quay taøi

saûn

Thôøi gian

kyø

hoaït

löu ñoäng

bình quaân

ñoäng Doanh

x saûn Taøi thu thuaàn

92

Chương 1 184

Caùc nhaân toá aûnh höôûng thôøi gian cuûa moät voøng quay taøi saûn

• Nhaân toá taøi saûn löu ñoäng • Nhaân toá doanh thu thuaàn

Chương 1 185

Nhaân toá taøi saûn löu ñoäng

Thôøi gian

kyø hoaï

t

ñoäng

x

TSLD

bình

quaân

naêm

tröôùc

(TSLD Doanh

bình quaân thuaàn thu

naêm - nay naêm tröôùc

93

Chương 1 186

Nhaân toá doanh thu thuaàn

saûn Taøi

löu

Thôøi

gian

x

x

ñoäng

quaân

1 Doanh

1 Doanh

hoaït

ñoäng

kyø

bình

nay

naêm

thu

thuaàn

naêm

nay

thuaàn

naêm

thu

tröôùc

     

     

Chương 1 187

Soá taøi saûn tieát kieäm do ñaåy nhanh toác ñoä luaân chuyeån taøi saûn

Soá

ngaøy

1

Soá

ngaøy

1

saûn Taøi

tieát kieä

m

nay

x

(hay

laõng

phí)

Doanh thôøi

thu gian

thuaàn kyø hoaït

naêm

ñoäng

voøng taøi

quay saûn

voøng taøi

saûn

quay naêm

so

vôùi

naêm

tröôùc

naêm

nay

tröôùc

      

      

94

Chương 1 188

Ñaùnh giaù khaû naêng sinh lôïi

ªTyû suaát lôïi nhuaän treân doanh thu ªTyû suaát lôïi nhuaän treân taøi saûn

ªTyû suaát lôïi nhuaän treân voán söû duïng

ªTyû suaát lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu

Chương 1 189

Tyû suaát lôïi nhuaän treân doanh thu

• Ño löôøng khaû naêng sinh lôïi töø quaûn lyù chi

phí

Tyû

100x

(%)

töùc Lôïi Doanh

sau thueá thuaàn thu

suaát lôïi nhuaän doanh thu treân

95

Chương 1 190

Tyû suaát lôïi nhuaän treân taøi saûn

• Ño löôøng khaû naêng sinh lôïi töø taøi saûn

Tyû

suaát

lôïi nhuaän

100x

(%)

treân taøi

saûn

lôïi nhuaän thuaàn Toång TS bình quaân

Chương 1 191

Tyû suaát lôïi nhuaän treân voán söû duïng

• Chæ tieâu naøy phaûn aùnh cöù 100 ñoàng voán söû

duïng bình quaân thì mang laïi bao nhieâu lôïi töùc sau thueá.

Tyû

suaát

lôïi

nhuaän

x

töùc Lôïi Doanh

sau thueá thuaàn thu

treân voán söû

duïng

Doanh thu thuaàn Voán söû duïng bình quaân ( quaân) bình saûn Taøi voán

töùc Lôïi söû duïng saûn voán

sau thueá bình quaân quaân) bình

Voán (Taøi

96

Chương 1 192

Tyû suaát lôïi nhuaän treân nguoàn voán chuû sôû höõu

• Ño löôøng khaû naêng sinh lôïi töø ñaàu tö cuûa

chuû sôû höõu

Tyû

suaát

lôïi nhuaän

x100(%)

treân voán chuû sôû

höõu

Voán

töùc Lôïi chuû sôû

sau thueá höõu bình quaân

Chương 1 193

Keát thuùc chöông 5

97

Chương 1 194