CHƯƠNG 8
Điều độ sản xuất
Thực chất của điều độ sản xuất Các hoạt động của điều độ sản xuất Các yếu cầu của điều độ sản xuất Các phương pháp điều độ sản xuất
Phân giao công việc cho một máy Phân giao công việc cho hai máy Phân giao công việc cho nhiều máy
Điều độ sản xuất là phân giao nhiệm vụ sản xuất và phân bổ công việc cho từng nơi làm việc, từng bộ phận hoặc từng người, bao gồm xác định thời gian, trình tự, khối lượng công việc tại mỗi nơi làm việc trong từng giai đoạn
Xác định lịch trình sản xuất Dự tính các nguồn lực Phân giao công việc và thời gian hoàn thành
cho từng bộ phận, từng người và từng máy… Sắp xếp thứ tự các công việc trên các máy và
nơi làm việc nhằm giảm thiểu thời gian ngừng máy
Kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chương
trình, nhiệm vụ đã xác định
Điều chỉnh kế hoạch và chương trình sản xuất
Thực hiện nhiệm vụ sản xuất/cung ứng
Đảm bảo sản xuất diễn ra liên tục, đều đặn Đảm bảo tính linh hoạt, dễ thích ứng với
hàng hóa đúng thời điểm với chi phí thấp và ít rủi ro
Đảm bảo an toàn trong sản xuất Góp phần cải thiện điều kiện làm việc cho
biến đổi đột xuất, tiết kiệm chi phí bố trị lại hay chuyển hướng sản xuất
người lao động
Phân giao công việc cho một đối tương – các nguyên lý ưu tiên
Đến trước làm trước (FCFS)
Đến trước làm sau (FCLS)
Theo thời gian gia công ngắn nhất (SPT)
• Thời gian gia công dài nhất (LPT)
Phân giao công việc cho 2 đối tượng
Phân giao công việc cho n người
Một tổ xây dựng nhận được 5 hợp đồng xây dựng theo trình tự và thời gian thựuc hiện được cho trong bảng dưới đây. Hãy phân giao công việc theo các nguyên lý ưu tiên
Công việc A Tg thực hiện 7 Thời hạn hoàn thành 10 Dòng thời gian 3 Công việc chậm -
B
3
8
10
-
C 9 23 14 -
D 4 19 23 -
E
10
28
33
5
Tổng 33 - 83 5
Công việc A Tg thực hiện 7 Thời hạn hoàn thành 10 Dòng thời gian 7 Công việc chậm -
B 3 8 10 2
C 9 23 19 -
D
4
19
23
4
E 10 28 33 5
Tổng 33 - 92 11
Công việc B Tg thực hiện 3 Thời hạn hoàn thành 8 Dòng thời gian 3 Công việc chậm -
A 7 10 10 -
D 4 19 14 -
C 9 23 23 -
E
10
28
33
5
Tổng 33 83 5
Công việc B Tg thực hiện 3 Thời hạn hoàn thành 8 Dòng thời gian 3 Công việc chậm -
D 4 19 7 -
A 7 10 14 4
C
9
23
23
-
E 10 28 33 5
Tổng 33 80 9
Công việc E Tg thực hiện 10 Thời hạn hoàn thành 28 Dòng thời gian 10 Công việc chậm -
C 9 23 19 -
A 7 10 26 16
D
4
19
30
11
B 3 8 33 25
Tổng 33 - 118 52
Nc
Dc
Dttb
Ntb
FCFS
3
11/5 = 2,2 92/5 =18,4
92/33=2,78
EDD 1 5/5 = 1 83/5 = 16,6 83/33=2,51
SPT
2
9/5 = 1,8
80/5 = 16
80/33=2,42
LPT 3 52/5=10,4 118/5=23,6 118/33=3,57
B1. T×m c«ng viÖc cã thêi gian thùc hiÖn ng¾n nhÊt B2. ¦u tiªn bè trÝ c«ng viÖc ®ã tr íc nÕu nã lµm trªn m¸y
1
Ng îc l¹i ®Ó sau cïng nÕu lµm trªn m¸y 2. B3. LÇn l ît xÕp nh thÕ cho ®Õn khi hÕt c«ng viÖc. B4. Dïng s¬ ®å gant tÝnh tæng thêi gian thùc hiÖn
Cã 5 c«ng viÖc ® îc thùc hiÖn trªn 2 m¸y. Thêi gian
thùc hiÖn ® îc cho trong b¶ng d íi ®©y. H·y ph©n
giao thø tù c«ng viÖc ®Ó cã thêi gian thùc hiÖn trªn 2
m¸y ng¾n nhÊt.
C«ng viÖc A B C D E
M¸y 1 5 3 8 10 7
M¸y 2 2 6 4 7 12
Gi¶i
XÕp thø tù BEDCA
M1
B = 3
E = 7
D = 10
C = 8
A = 5
B = 6
E = 12
D = 7
M2
22
C = 4 A=2 33
35
29
9
Phân giao công việc cho nhiều đối tượng là việc bố trí nhiều công việc cho nhiều đối tượng với điều kiện chỉ được phân công 1 công việc cho một đối tượng và chỉ dùng một đối tượng để thực hiện một công việc Mục tiêu là bố trí sắp xếp các công việc sao cho có tổng chi phí thực hiện là nhỏ nhất, tổng thời gian thực hiện là ngắn nhất, tổng doanh thu hoặc tổng lợi nhuận là lớn nhất
Khả năng làm việc của mỗi cá nhân Nhu cầu thực hiện công việc (các công việc
cần tiến hành và đặc điểm của chúng) Mối quan hệ giữa các công việc và các cá
Thái độ, phong cách và đặc điểm của nhân
nhân có thể đảm nhận
Hiệu quả các phương án phân công dự kiến (về công việc trước mắt, lâu dài, tác động tới sự phát triển của doanh nghệp, của các cá nhân,…)
viên
Công ty A có 4 nhân viên lập chương trình và cả
Chương trình
Người
IV
III
II
I
110
115
130
70
A
105
135
10
50
B
90
30
75
35
C
25
55
15
65
D
4 người đều có thể viết được một trong 4 chương trình hiện có của công ty với thời gian thực hiện như sau:
Hãy phân giao công việc cho từng người?
Bước 1: chọn số nhỏ nhất trong mỗi hàng của bảng phân việc và lấy các số
trong hàng trừ đi số nhỏ nhất đó
Bước 2: từ bảng phân việc của bước 1, chọn số nhỏ nhất trong mỗi cột và lấy
các số trong cột trừ đi số nhỏ nhất đo
Bước 3: tìm cách kẻ các đường thẳng đi qua hàng hoặc cột có các số 0 sao
cho sô đường thẳng kẻ được là ít nhất, cụ thể như sau: ◦ 3a: xét từng hàng, nếu trong hàng có 1 số 0 thi khoanh tròn số 0 đó và kẻ một đường thẳng xuyên suốt cột. Nếu điều kiện không thỏa mãn thì bỏ qua
◦ 3b: xét từng cột của ma trận, nếu trong hàng có 1 số 0 thì khoanh tròn số 0 đó rồi gạch đường thẳng qua hàng. Nếu điều kiện không thỏa mãn thì bỏ qua
◦ 3c: lập lại bước 3a và 3b cho đến khi không thể khoanh thêm được số 0
nào nữa
Bước 4: Tạo thêm số 0 bằng cách:
◦ Chọn số nhỏ nhất trong các số không nằm trên các đường thẳng đã kẻ và
lấy các số không nằm trên đường thẳng đã kể trừ đi số đó
◦ Các số bị kẻ hai đường thẳng cộng số nhỏ nhất ◦ Giữ nguyên các số bị kẻ bởi một đường thẳng
Quay lại bước 3 và tiếp tục qui trình cho đến khi tìm được phương án tối ưu
Bước 1: chọn số nhỏ nhất trong từng hàng
Chương trình
Người
I
II
III
IV
A
0
40
45
60
B
0
95
125
40
C
0
60
45
5
D
40
10
0
50
và lấy các số trong hàng trừ đi số đó:
Từ bảng phân việc của bước 1, chọn số nhỏ nhất trong từng cột và lấy các số trong cột trừ đi số đó
Chương trình
Người
I
II
III
IV
A
0
30
45
55
B
0
85
125
35
C
0
50
45
0
D
40
0
0
45
Bước 3: kẻ các đường thẳng đi qua hàng
Chương trình
Người
I
II
III
IV
A
0 0
35
45
55
B
0
85
125
35
C
0
50
45
0 0
D
40
0
45
0 0
hoặc cột sao cho số đường thẳng kẻ được là ít nhất
Bước 4: tạo thêm số 0, sau đó quay lại bước
Chương trình
I
II
III
IV
A
0
0
10
55
B
0
50
90
35
C
0
15
10
0
D
75
0
0
80
3 Người
Quay lại bước 3
Chương trình
Người
I
II
III
IV
A
0
15
55
B
0 0 55
95
35
C
0 0 0
20
15
0 0
D
75
0
80
0 0
A làm công việc 2 => thời gian: 110 ngày B làm công việc 1 => thời gian: 10 ngày C làm công việc 4 => thời gian: 35 ngày D làm công việc 3 => thời gian: 15 ngày Tổng thời gian thực hiện: 170 ngày
Nếu bài toán yêu cầu tính tối thiểu hóa chi phí hoặc thời gian thì tiến hành tuần tự như trên Nêu yêu cầu tính tối đa hóa doanh thu hoặc lợi nhuận thì phải đổi dấu tất cả các phần tử trong bảng phân việc, sau đó tiến hành như bình thường
Nếu bài toán yêu cầu giảm thiểu thời gian ứ động, ta xác định điểm ứ động, thay điểm đó bằng chữ X, sau đó tiến hành giải bình thường Nếu số hàng không bằng số cột, thêm hàng với biến giả (giá trị = 0). Sau đó giải bình thường