Chương này cung cấp các kiến thức lý thuyết liên quan tới tài chính công. Nội dung chương gồm có: Khu vực công và tài chính công, ngân sách nhà nước, các định chế ngoài nhân sách, chính sách tài khóa.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tài chính tiền tệ: Chương 3 - ĐH Kinh tế TP.HCM
- 11/15/2014
Nội dung
1. Khu vực công và tài chính công
2. Ngân sách nhà nước
Chương III: 3.
4.
Các định chế ngoài nhân sách
Chính sách tài khóa
TÀI CHÍNH CÔNG
1. Khu vực công và tài chính công 1. Khu vực công và tài chính công
a. Khu vực công b. Tiếp cận tài chính công:
Khu vực công
i. Sự phát triển của tài chính công:
ii. Khái niệm:
Chính quyền Các doanh nghiệp/ tổ chức công
Trung ương
Các DN/ tổ chức Các DN/ tổ chức
công tài chính công phi tài chính
Các DN/ tổ chức
Chính quyền
công tài chính –
địa phương
tiền tệ gồm NHTW
Các DN/ tổ chức
công phi tiền tệ
www.themegallery.com Company Name
1
- 11/15/2014
i. Sự phát triển của tài chính công ii. Khái niệm
- Tài chính công cổ điển: Tài chính công không can thiệp, Tài chính công là những hoạt động thu chi tiền tệ của Nhà nước
không gây ảnh hưởng đối với mọi hoạt động kinh tế nhằm thực hiện các chức năng nhiệm vụ của Nhà nước trong
việc cung cấp hàng hóa – dịch vụ công cho xã hội
- Tài chính công hiện đại: Nhà nước can thiệp vào hoạt động
kinh tế xã hội. Lưu ý:
TCNN bao gồm: TC công và TC doanh nghiệp NN
+ TC công: hoạt động không vì mục đích lợi nhuận mà vì mục
đích xã hội, cung cấp hàng hóa dịch vụ cho xã hội.
+ TCDNNN: hoạt động vì mục đích lợi nhuận, cung cấp cho xã
hội hàng hóa thông thường.
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
2. Ngân sách nhà nước a. Khái niệm NSNN
a. Khái niệm NSNN: ĐK ra đời của NSNN:
b. Thu NSNN: ĐK cần: sự tồn tại của nhà nước
c. Chi NSNN: ĐK đủ: nền kinh tế hàng hóa tiền tệ phát triển đến mức tiền tệ
được dùng làm công cụ chủ yếu trong thu và chi của NSNN.
d. Cân đối thu chi NSNN:
⇒NSNN là quỹ tiền tệ của nhà nước
⇒NSNN là bảng cân đối thu chi tiền tệ của nhà nước trong 1
khoảng thời gian nhất định.
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
2
- 11/15/2014
a. Khái niệm NSNN b. Thu NSNN
Lưu ý: i. Thu thuế:
- NSNN là kế hoạch tài chính của NN ii. Thu lệ phí và phí:
- NSNN là 1 đạo luật tài chính do quốc hội quy định, thông qua iii. Vay nợ của chính phủ:
các khoản thu, chi tài chính của NN được thực hiện dưới 1 niên
khóa
Bản chất của NSNN:
- Hình thức: thu thuế -> quỹ tiền tệ của NN -> chi trợ cấp xã hội
- Nội dung: là các quan hệ phân phối giữa NN và các chủ thể.
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
b. Thu NSNN b. Thu NSNN
i. Thu thuế: i. Thu thuế:
Thuế là 1 khoản đóng góp bắt buộc cho NN do luật định đối với Phân loại:
các pháp nhân và thể nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của
NN - Theo tính chất chuyển dịch điều tiết: thuế trực thu, thuế gián
Đặc trưng: thu
- Tính luật định - Theo đối tượng tính thuế: thuế đánh vào hàng hóa – dịch vụ
đang luân chuyển; thuế đánh vào tài sản; thuế đánh vào thu
- Tính cưỡng chế nhập bằng tiền.
- Tính không hoàn trả trực tiếp Thuế suất:
Bản chất:
Là mức thuế được ấn định trên đối tượng tính thuế.
Là một hình thức phân phối lại nguồn tài chính của xã hội hình
thành nên NSNN. Có 3 loại thuế suất: TS cố định tuyệt đối; TS tỷ lệ cố định; TS
lũy tiến
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
3
- 11/15/2014
b. Thu NSNN b. Thu NSNN
ii. Thu lệ phí và phí: iii. Vay nợ của chính phủ:
Lệ phí: là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ Để bù đáp thiếu hụt NSNN và đáp ứng yêu cầu đầu tư phát triển
quan nhà nước hoặc tổ chức được ủy quyền phục vụ công việc kinh tế, NN thực hiện vốn bằng vay nợ.
quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật - Vay nợ trong nước:
Phí: là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được 1 tổ + Tín phiếu kho bạc
chức, cá nhân khác cung cấp dịch vụ. + Trái phiếu kho bạc
+ Trái phiếu đầu tư
- Vay nợ nước ngoài:
+ Vay hỗ trợ phát triển chính thức (ODA): ODA không hoàn
lại, ODA vay ưu đãi, ODA vay hỗn hợp.
+ Vay thương mại nước ngoài của chính phủ
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
c. Chi NSNN c. Chi NSNN
i. Chi đầu tư phát triển: i. Chi đầu tư phát triển:
ii. Chi thường xuyên: - Chi đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng KT – XH (cầu
đường, công trình thủy lợi, …)
iii. Chi trả nợ gốc tiền do chính phủ vay:
- Chi đầu tư và hỗ trợ vốn cho các DNNN
- Chi góp vốn cổ phần, góp vốn liên doanh
- Chi cho quỹ hỗ trợ đầu tư quốc gia
- Chi dự trữ NN
- …
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
4
- 11/15/2014
c. Chi NSNN d. Cân đối thu chi NSNN
ii. Chi thường xuyên: Nguyên tắc cân đối NSNN Việt Nam (Luật NSNN Việt Nam)
(SGK trang 191)
- Chi sự nghiệp kinh tế (sự nghiệp giao thông, sự nghiệp nông
nghiệp, …) Bội chi NSNN tác động xấu hay tốt đến kinh tế xã hội tùy thuộc
vào cơ cấu chi của NSNN
- Chi sự nghiệp văn hóa xã hội
Biện pháp xử lý bội chi NSNN:
- Chi hoạt động của các cơ quan nhà nước (Quốc hội, VP chủ
tịch nước, VP chính phủ, các bộ, UBND các cấp, các ban - Phấn đấu tăng thu
ngành)
- Giảm chi, đặc biệt là những khoản chi chưa thật cần thiết
- Chi hoạt động của ĐCSVN, MTTQVN,…
- Tranh thủ vay nợ trong và ngoài nước
- Chi QP, AN, trật tự an toàn xã hội.
- Phát hành tiền (CP vay của NHTW)
- Chi thường xuyên khác (chi trả lãi tiền NN vay, …)
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
3. Các định chế ngoài NS IV. Chính sách tài khóa
a. Khái niệm:
- Quỹ dự trữ nhà nước
b. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội:
- Các quỹ hỗ trợ nhà nước
c. Chính sách tài khóa – công cụ quản lý KT vĩ mô:
+ Quỹ bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ
d. Các tranh luận về chính sách tài khóa:
+ Quỹ đầu tư phát triển địa phương
- Bảo hiểm xã hội
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
5
- 11/15/2014
a. Khái niệm chính sách tài khóa b. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội
Chính sách tài khóa là việc sử dụng ngân sách nhà nước để tác i. Tổng cầu xã hội và số nhân chi tiêu:
động vào nền kinh tế AE = C + I + G + (X – M) (1)
- Chính sách tài khóa thắt chặt (thu hẹp) khi thu lớn hơn chi = AEo + mpcY (với mpc là thiên hướng tiêu dùng biên)
- Chính sách tài khóa nới lỏng (mở rộng) khi thu nhỏ hơn chi. mpc là tỷ lệ thay đổi tiêu dùng so với thay đổi thu nhập
Trong đk thị trường cạnh tranh: tổng cung = tổng cầu
Trong đk thị trường hoàn hảo: tổng cầu = chi tiêu xã hội
tổng cung = tổng thu nhập XH
=> Y = AE
=> Y = AEo + mpcY
=> Y = (1/(1-mpc)) x AEo
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
b. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội c. Chính sách tài khóa – công cụ quản lý vĩ mô
ii. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội: - Chính sách tài khóa mở rộng làm gia tăng nhu cầu hàng hóa và
dịch vụ giá cả và sản lượng tăng thay đổi trạng thái chu
- Chính phủ có thể làm thay đổi tổng cầu theo chính sách thắt kỳ kinh tế
chặt hay mở rộng.
- Chính sách tài khóa thắt chặt giúp kìm hãm tốc độ tăng trưởng
- Chính sách tài khóa cũng làm thay đổi thành phần của tổng
nóng và kiểm soát lạm phát.
cầu.
- Trong nền kinh tế mở, chính sách tài khóa cũng tác động đến tỷ
giá hối đoái và cán cân thương mại.
www.themegallery.com Company Name www.themegallery.com Company Name
6
- 11/15/2014
d. Các tranh luận về chính sách tài khóa
- Chính sách tài khóa không nhất thiết tự động để đóng vai trò
ổn định hóa chu kỳ kinh tế
- Trong quá trình tác động đến sản lượng dài hạn, chính sách tài
khóa ảnh hưởng đến tỷ lệ tiết kiệm của quốc gia
- Chình sách tài khóa làm thay đổi gánh năng thuế tương lai
- Bên cạnh ảnh hưởng đến tổng cầu và tiết kiệm, chính sách tài
khóa cũng ảnh hưởng đến nền kinh tế bằng việc thay đổi các
động cơ hay hành vi.
www.themegallery.com Company Name
7
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
