Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
1. Khái niệm xã hội hóa
XHH là quá trình cá nhân học hỏi, lĩnh hội nền văn hóa của xã hội các khuôn mẫu xã hội, quá trình mà nhờ nó cá nhân đạt đc những đặc trƣng xã hội của bản thân, học đƣợc cách suy nghĩ và ứng xử phù hợp với vai trò xã hội của mình, hòa nhập vào xã hội.
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
1. Các giai đoạn của quá trình xã hội hóa
2.1. Vấn đề phân đoạn xã hội hóa
Quá trình xã hội hóa bắt đầu khi nào?
Quá trình xã hội hóa diễn ra nhƣ thế nào?
Quá trình xã hội hóa kết thúc khi nào?
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
1. Các giai đoạn của quá trình xã hội hóa
Giai đoạn vị thành niên
2.2. Các giai đoạn của quá trình XHH
Giai đoạn thành niên
Giai đoạn tự lập
Các nhà XHH quan tâm sự khác biệt giữa ngƣời lớn và trẻ em
Phân đoạn quá trình XHH của triết học phƣơng Đông
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
1. Các giai đoạn của quá trình xã hội hóa
Phân đoạn quá trình XHH của triết học phƣơng Đông
Bắt chƣớc
Đóng vai
2.2. Các giai đoạn của quá trình XHH
Trò chơi
Phân đoạn của G’Mead (nhà XHH ngƣời Mỹ)
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
1. Các giai đoạn của quá trình xã hội hóa
Phân đoạn quá trình XHH của triết học phƣơng Đông
Phân đoạn của G’Mead (nhà XHH ngƣời Mỹ)
Giai đoạn trƣớc lao động
Giai đoạn lao động
2.2. Các giai đoạn của quá trình XHH
Giai đoạn sau lao động
Phân đoạn của G.Andreeva (nhà XHH ngƣời Nga)
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3.1. Gia đình.
3.2. Trƣờng học.
3.3. Nhóm cùng vị thế.
3. Môi trƣờng xã hội hóa
3.4. Thông tin đại chúng và dƣ luận xã hội.
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
3.1. Gia đình
Là môi trƣờng XHH đầu tiên, quan trọng nhất
Dạy trẻ kinh nghiệm xã hội, giá trị, tiêu chuẩn văn hóa và dần trẻ kết hợp nó vào ý thức cá nhân
Vai trò của gia đình
Truyền trực tiếp cho trẻ những đặc điểm xã hội nổi bật
Truyền cho trẻ ý niệm về giống phái, giới tính giá trị cuộc sống, yếu tố tự nhiên-xã hội, giá trị xã hội thừa nhận... để trẻ dần trẻ tiếp nhận
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
3.1. Gia đình
Thiết chế gia đình
Giáo dục gia đình
Vai trò của gia đình
Hành vi của ngƣời lớn trong gia đình
Quá trình XHH trong gia đình đƣợc xét ở 3 khía cạnh
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
Qua nhiều yếu tố: thiết chế gia đình... tạo ra môi trƣờng tiểu văn hóa
3.1. Gia đình
Gia đình đƣợc xây dựng trên nền tảng của văn hóa chung của xã hội nhƣng mang đặc thù riêng của mỗi gia đình
Vai trò của gia đình
Cá nhân tiếp nhận đặc điểm của tiểu văn hóa, từ thành viên trong gia đình để hoàn thiện, phát triển nhân cách bản thân
Quá trình XHH trong gia đình đƣợc xét ở 3 khía cạnh
Ở giai đoạn trƣởng thành, xây dựng gia đình, những tiểu văn hóa mới lại hình thành với đặc trƣng riêng
Quá trình truyền thụ của gia đình
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
Nơi con ngƣời bắt đầu tiếp xúc tính đa dạng xã hội, tƣơng tác với thành viên bên ngoài xã hội.
Dạy trẻ kiến thức, kỹ năng của nhân loại.
Là môi trƣờng XHH quan trọng.
XHH trong nhà trƣờng: giáo dục tri thức, nhân cách 3.2. Trường học
Giáo dục tri thức, nhân cách.
Đáp ứng các yêu cầu giáo dục của xã hội.
Giúp ngƣời học có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội.
Vai trò giáo dục của nhà trƣờng Hành vi của thầy cô đƣợc coi là chuẩn mực cho ngƣời học noi theo.
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
Lý do xuất hiện nhóm.
Cá nhân sống trong xã hội có khuynh hƣớng chọn cho mình vào nhóm xã hội phù hợp.
Quan hệ giữa các cá nhân trong xã hội là yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình XHH.
3.3. Nhóm cùng vị thế
Mỗi cá nhân đều có nhu cầu sống, hoạt động và thỏa mãn các nhu cầu.
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
3. Môi trƣờng xã hội hóa
Lý do xuất hiện nhóm
Quan hệ bạn bè.
Quan hệ đồng sở thích
Quan hệ đồng nghiệp.
3.3. Nhóm cùng vị thế
Nhóm xã hội đƣợc chia thành các nhóm sau:
Các nhóm xã hội tồn tại, tham gia vào các quá trình XHH dựa trên quy tắc, quy chế của nhóm; hành vi của thành viên…
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
Thông tin đại chúng
Là những nguồn tƣ liệu chứa đựng các thông tin của x/h truyền đến cá nhân qua nhiều phƣơng tiện.
Có nhiều ƣu điểm và hạn chế.
3. Môi trƣờng xã hội hóa
Trong lĩnh vực XHH, TTĐC có tính 2 mặt: tích cực và tiêu cực.
Có thể bổ sung, củng cố nhân cách.
3.4. Thông tin đại chúng và dư luận xã hội
Có thể hủy hoại nhân cách. Dƣ luận xã hội
Chƣơng 6
XÃ HỘI HÓA
4. Mục đích và ý nghĩa của xã hội hóa
Cá nhân cần thấm nhuần các chuẩn mực, giá trị xã hội; hấp thụ các niềm tin của xã hội
Cá nhân cần đƣợc dạy các kỹ năng cần thiết mà xã hội đòi hỏi để cá nhân đó hòa nhập vào xã hội
Cá nhân phải đạt một cách hữu hiệu và phát triển các khả năng để khẳng định vị thế, đáp ứng đƣợc các vai trò đƣợc mong đợi
Cá nhân đƣợc phát triển ý niệm cái tôi học hỏi để thấy mình là một thực thể độc lập, có cá tính trong mối quan hệ đa chiều với xã hội