intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài thi viết: Tìm hiểu hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam

Chia sẻ: Lương Nguyễn | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:13

369
lượt xem
180
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài thi viết: Tìm hiểu hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam giúp các bạn biết được cách trả lời đúng cho câu hỏi đưa ra trong cuộc thi Tìm hiểu hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, từ đó giúp các bạn hiểu rõ hơn về hiến pháp của nước ta. Với các bạn chuyên ngành Luật và Hành chính thì đây là tài liệu hữu ích.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài thi viết: Tìm hiểu hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam

BÀI THI VIẾT<br /> “TÌM HIỂU HIẾN PHÁP NƯỚC CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT <br /> NAM”<br /> <br /> <br /> Câu 1. Từ  năm 1945 khi thành lập nước Việt Nam Dân chủ  Cộng hòa (nay là <br /> nước Cộng hòa xã hội chủ  nghĩa Việt Nam) đến nay, nước ta có mấy bản Hiến  <br /> pháp? Các bản Hiến pháp đó được Quốc hội thông qua vào ngày, tháng, năm nào?  <br /> Trả lời:       <br /> Từ năm 1945 khi thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa  <br /> xã hội chủ  nghĩa Việt Nam) đến nay, nước ta có 05 bản Hiến pháp. Cụ  thể  là các bản  <br /> Hiến pháp sau đây: <br /> 1. Hiến pháp năm 1946 là bản Hiến pháp đầu tiên của nước  Việt Nam dân chủ cộng <br /> hòa được Quốc hội thông qua vào ngày 09 tháng 11 năm 1946.   <br /> 2. Hiến pháp năm 1959 được Quốc hội nước Việt Nam dân chủ  cộng hòa thông qua  <br /> vào ngày 31/12/1959.     <br /> 3. Hiến pháp năm 1980 được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ  nghĩa Việt Nam  <br /> thông qua vào ngày 18/12/1980.   <br /> 4. Hiến pháp năm 1992 được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ  nghĩa Việt Nam  <br /> thông qua vào ngày 15/4/1992. <br /> Hiến pháp năm 1992 đã được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam  <br /> sửa đổi, bổ sung một số điều vào ngày 25/12/2001.    <br /> 5. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Quốc hội nước Cộng <br /> hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua vào ngày  28 /  11 /2013. <br /> Câu 2. Bản Hiến pháp mới được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ  nghĩa <br /> Việt Nam thông qua ngày 28/11/2013 (Hiến pháp năm 2013) có hiệu lực từ  ngày,  <br /> tháng, năm nào? So với Hiến pháp năm 1992 (được sửa đổi, bổ  sung năm 2001) có <br /> bao nhiêu điều được giữ  nguyên? Có bao nhiêu điều được sửa đổi, bổ  sung? Điều  <br /> sửa đổi, bổ sung nào bạn tâm đắc nhất? Vì sao?<br /> Trả lời:  <br /> Bản Hiến pháp mới được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ  nghĩa Việt Nam <br /> thông qua ngày 28/11/2013 (Hiến pháp năm 2013) có hiệu lực từ ngày 01/01/2014.  <br /> So với Hiến pháp năm 1992 (được sửa đổi, bổ sung năm 2001) có 07 điều được giữ <br /> nguyên, sửa đổi 101 điều, bổ sung 12 điều. <br /> Tôi tâm đắc nhất là Điều 43 “Mọi người có quyền được sống trong môi trường trong lành<br /> và có nghĩa vụ bảo vệ môi trường”.<br /> Theo cách hiểu của tôi, khái niệm “môi trường” được quy định tại Điều 43 của Hiến <br /> pháp chính môi trường sống của con người, được định nghĩa bởi Luật Bảo vệ môi trường <br /> năm 2014: “Môi trường là hệ thống các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo có tác động  <br /> đối với sự tồn tại và phát triển của con người và sinh vật”. (Khoản 1, Điều 3).<br /> Trong những năm qua cùng với quá trình phát triển kinh tế của đất nước, đã nảy sinh  <br /> hàng loạt những hệ lụy khác nhau ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên, như <br /> ô nhiễm đất, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước... Các nguồn ô nhiễm này chủ yếu <br /> có nguồn gốc từ  các cơ  sở  chế  biến, gia công, sản xuất công nghiệp, nhưng không thực <br /> hiện đúng quy định về xử lý chất thải, đang từng ngày, từng giờ  góp phần hủy hoại môi  <br /> trường sống của chúng ta. Điều đó đã trực tiếp xâm phạm đến quyền được hưởng thụ <br /> môi trường sống trong lành của mọi người.<br /> Chắc hẳn trong chúng ta không ai không biết đến vụ  công ty VEDAN Việt Nam <br /> (đóng  tại xã Phước Thái, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai) xả nước thải chưa qua xử lý <br /> xuống dòng sông Thị Vải bị phát hiện năm 2008 gây thiệt hại và tác hại đến sức khỏe và <br /> tài sản của người dân địa phương khó có thể đánh giá hết được; hay vụ Công ty Cổ phần <br /> Nicotex   Thanh   Thái (đóng   trên   địa   bàn   xã   Cẩm   Vân,   huyện   Cẩm   Thủy,   tỉnh   Thanh <br /> Hóa) chôn lấp thuốc trừ sâu độc hại xuống lòng đất bị phát hiện tháng 8/2013 làm ô nhiễm  <br /> đất, nguồn nước... là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến nhiều người dân xung quanh mắc các  <br /> bệnh ung thư, thần kinh, sinh con bị dị dạng... gây bức xúc trong nhân dân. Đó chỉ  là hai  <br /> trong số  hàng trăm vụ  gây ô nhiễm môi trường bị  phát hiện trên phạm vi cả  nước trong <br /> thời gian qua. Vì vậy, vấn đề cấp bách đặt ra là chúng ta phải nhận thức đầy đủ, có biện <br /> pháp kịp thời và hành động không chậm trễ  để  bảo vệ  môi trường sống trong giai đoạn <br /> hiện nay và cho cả  mai sau con cháu chúng ta. Đây quả  là một bài toán khó đòi hỏi sự <br /> chung tay giải quyết của cả  hệ  thống chính trị, các cấp, các ngành, các tổ  chức, doanh  <br /> nghiệp và của mọi công dân.<br /> Là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã sớm nhận <br /> thức được vai trò quan trọng của việc bảo vệ môi trường và đã gia nhập nhiều Công ước <br /> Quốc tế về bảo vệ môi trường như: Công ước Viên về bảo vệ tầng ô­zôn 1985 (gia nhập  <br /> ngày 26/4/1994); Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu 1992 (gia nhập <br /> ngày 16/11/1994); Công  ước về đa dạng sinh học 1992 (gia nhập ngày 16/11/1994) ...  Đây <br /> là những minh chứng thể  hiện rõ nhất cam kết và hành động mạnh mẽ  của Việt Nam  <br /> cùng với các nước trên thế giới chung tay trong cuộc chiến bảo vệ môi trường.   Bên cạnh <br /> đó, vấn đề bảo vệ môi trường cũng  đã được ghi nhận trong các bản Hiến pháp năm 1980 <br /> và Hiến pháp năm 1992. Cụ  thể  như, Điều 36 Hiến pháp năm 1980, quy định: “ Các cơ <br /> quan nhà nước, xí nghiệp, hợp tác xã, đơn vị  vũ trang nhân dân và công dân đều có nghĩa <br /> vụ thực hiện chính sách bảo vệ, cải tạo và tái sinh các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo  <br /> vệ và cải thiện môi trường sống”. Và Điều 29 Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm  <br /> 2001) cũng đã tiếp tục quy định về  bảo vệ  môi trường: “Cơ  quan Nhà nước, đơn vị  vũ <br /> trang, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội và mọi cá nhân phải thực hiện các quy định của Nhà <br /> nước về  sử  dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ  môi trường. Nghiêm cấm mọi <br /> hành động làm suy kiệt tài nguyên và hủy hoại môi trường”.<br /> Thể  chế  hóa các quy định của Hiến pháp, trong những năm qua Nhà nước đã ban  <br /> hành nhiều văn bản pháp luật và không ngừng hoàn thiện hệ  thống chính sách, pháp luật  <br /> nhằm kịp thời điều chỉnh các quan hệ xã hội trong lĩnh vực môi trường, mà trước hết phải <br /> kể đến Luật Bảo vệ môi trường năm 1993  (sửa đổi bổ sung năm 2005), Luật bảo vệ môi  <br /> trường năm 2014. Bên cạnh các văn bản pháp luật của Nhà nước, Bộ Chính trị cũng đã ban <br /> hành nhiều chỉ thị, nghị quyết nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong lĩnh vực bảo  <br /> vệ môi trường. Gần đây nhất là Nghị quyết số  41­NQ/TW ngày 15/11/2014 của Bộ  Chính <br /> trị về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. <br /> Những văn bản này thể hiện rõ quan điểm, đường lối nhất quán của Đảng, Nhà nước phù <br /> hợp với ý nguyện của nhân dân về đổi mới toàn diện, hội nhập quốc tế sâu rộng và phát  <br /> triển bền vững, trong đó xem môi trường là một trong 3 trụ  cột chính (kinh tế  ­ xã hội ­  <br /> môi trường) để phát triển đất nước và bảo vệ quyền con người.<br /> Câu 3. Điều 2 Hiếp pháp năm 2013 khẳng định “Nước CHXHCN Việt Nam do  <br /> Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân …” Hiến pháp năm 2013  <br /> quy định cách thức để Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước như sau: <br /> Dân chủ đại diện là phương thức thực hiện quyền lực nhà nước cơ bản và phổ biến nhất của<br /> nhân dân. Theo đó, nhân dân thông qua các cơ quan đại biểu do mình bầu ra và ủy thác quyền lực<br /> như Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp; rồi đến lượt mình Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp<br /> tiếp tục lập ra các cơ quan khác của Nhà nước để thực hiện ý chí, nguyện vọng của nhân dân. Như<br /> vậy, hiểu một cách đầy đủ, cơ quan nhà nước được nhân dân ủy quyền không chỉ là các cơ quan<br /> dân cử như Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp mà còn bao gồm cả các cơ quan trong hệ thống<br /> hành pháp và tư pháp; các cơ quan này thay mặt nhân dân sử dụng quyền lực nhà nước để điều<br /> hành, quản lý xã hội và chịu sự giám sát của nhân dân.<br /> Biểu hiện rõ nét và tập trung nhất của hình thức dân chủ đại diện ở nước ta là việc tổ chức<br /> và hoạt động của Quốc hội. Điều 69 Hiến pháp năm 2013, với quy định: " Quốc hội là cơ quan đại<br /> biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ<br /> nghĩa Việt Nam" đã nhấn mạnh vai trò của nhân dân là chủ thể tối cao của quyền lực nhà nước, tất<br /> cả quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân và do nhân dân ủy thác cho Quốc hội. Tính chất đại<br /> diện thể hiện ở sự hình thành của Quốc hội - cơ quan duy nhất ở nước ta bao gồm những người thay<br /> mặt nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước do cử tri cả nước bầu ra theo nguyên tắc phổ thông,<br /> bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Tính chất đại diện cao nhất của Quốc hội còn thể hiện ở chỗ<br /> Quốc hội bao gồm những đại biểu đại diện cho các thành phần giai cấp, dân tộc, tôn giáo và các<br /> nhóm xã hội khác; đồng thời là đại diện cho khối đại đoàn kết toàn dân trong cả nước.<br /> Dân chủ trực tiếp, là phương thức người dân trực tiếp thể hiện ý chí, nguyện vọng của mình<br /> mà không phải thông qua cá nhân hay tổ chức đại diện. Các hình thức thực hiện dân chủ trực tiếp<br /> của người dân, có thể như: tham gia ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp,<br /> thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, đối thoại trực tiếp giữa nhân dân với đại diện cơ quan Nhà nước,<br /> biểu quyết khi Nhà nước trưng cầu ý dân, biểu tình .v.v.<br /> Về hình thức trưng cầu ý dân, trong Hiến pháp năm 1946, tại Ðiều 21 có quy định: "Nhân dân<br /> có quyền phúc quyết về Hiến pháp và những việc có quan hệ đến vận mệnh quốc gia ..." và Ðiều 32<br /> quy định: "Những việc có quan hệ đến vận mệnh quốc gia sẽ đưa ra nhân dân phúc quyết, nếu hai<br /> phần ba số nghị viên đồng ý...". Các bản Hiến pháp 1959, 1980 và 1992 sau này đều có đề cập đến<br /> việc trưng cầu ý dân nhưng chưa có cơ chế thực hiện cụ thể nên những quy định của Hiến pháp<br /> chưa được thực hiện trong thực tế. Sau khi Hiến pháp năm 2013được ban hành, để cụ thể hóa các<br /> quyền dân chủ trực tiếp của nhân dân, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Chương trình xây dựng luật,<br /> pháp lệnh năm 2015, trong đó có hai đạo luật rất quan trọng đó là Luật trưng cầu ý dân và Luật biểu<br /> tình (Luật trưng cầu ý dân giao Hội Luật gia Việt Nam chủ trì xây dựng, Luật biểu tình giao Bộ Công<br /> an chủ trì xây dựng). Cả hai dự án luật này Chính phủ dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét thông<br /> qua tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIII vào cuối năm 2015.<br /> Về hình thức dân chủ ở cơ sở, ngay từ năm 1998, Bộ Chính trị khóa VIII đã ban hành Chỉ thị<br /> số 30-CT/TW ngày 18/02/1998 về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Thể chế hóa Chỉ<br /> thị của Bộ Chính trị, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 29/1998/NĐ-CP ngày 11/5/1998 và sau đó<br /> là Nghị định số 79/2003/NĐ-CP ngày 7/7/2003 về Quy chế thực hiện dân chủ ở xã, phường thị trấn.<br /> Đến năm 2007, trước yêu cầu về việc tăng cường thực hiện dân chủ ở cơ sở, ngày 20/4/2007, Ủy<br /> ban Thường vụ Quốc hội khóa XI đã ban hành Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 về thực hiện<br /> dân chủ ở xã, phường, thị trấn.<br /> Như vậy có thể nói, trước khi Hiến pháp năm 2013 ra đời, vấn đề dân chủ trực tiếp đã được<br /> Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, vì tính chất cấp bách và quan trọng của nó trước yêu cầu<br /> tiếp tục đổi mới và phát triển đất nước.<br /> Dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện là hai hình thức cơ bản để nhân dân thực hiện quyền<br /> lực nhà nước; có mối quan hệ tác động qua lại với nhau và đều có vai trò quan trọng trong nền dân<br /> chủ đương đại. Nếu như bằng hình thức dân chủ đại diện nhân dân lập ra bộ máy nhà nước từ trung<br /> ương tới cơ sở để quản lý, điều hành xã hội một cách thường xuyên liên tục, giữ vững ổn định thể<br /> chế và phát triển đất nước thì với hình thức dân chủ trực tiếp nhân dân lại góp phần làm cho bộ máy<br /> nhà nước đó ngày càng hoàn thiện hơn bằng việc giám sát, tham gia ý kiến hay biểu thị thái độ với<br /> chính các cá nhân hay cơ quan nhà nước do mình lập nên. Thực hiện tốt và bảo đảm hài hòa cả hai<br /> hình thức dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp là cơ sở vững chắc để hướng tới một thể chế Nhà<br /> nước hoàn thiện mà nhân dân là ngườichủ đích thực của nó.<br /> Câu 4. Những quy định nào của Hiến pháp năm 2013 thể  hiện tư tưởng đại đoàn  <br /> kết dân tộc?<br /> Trả lời:<br /> <br /> Trên nền tảng lý luận Chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Cương lĩnh xây<br /> dựng đất nước thời kỳ quá độ lên CNXH về dân chủ và quyền làm chủ của nhân dân trong mối<br /> quan hệ giữa nhân dân với nhà nước, Hiến pháp sửa đổi 2013 quy định tại Điều 2: Nhà nước<br /> Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân,<br /> do Nhân dân, vì Nhân dân. Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ;<br /> Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân<br /> với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công,<br /> phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành<br /> pháp, tư pháp. Cũng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, dân chủ XHCN là một hình thức chính trị - nhà<br /> nước của xã hội. Trong đó, con người là thành viên trong xã hội được tập hợp và phát huy thành<br /> khối đại đoàn kết toàn dân tộc có đầy đủ tư cách công dân - tư cách làm chủ xã hội và như thế<br /> mọi công dân có quyền làm chủ nhà nước mà mình cử ra.<br /> Vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong chế độ chính trị tiếp tục được kế thừa,<br /> bổ sung, khẳng định và phát triển trong Hiến pháp 2013 tại Điều 9: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là<br /> tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã<br /> hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo<br /> và người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của<br /> chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân;<br /> tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng<br /> thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối<br /> ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.<br /> Cùng với đó, Hiến pháp quy định, các tổ chức thành viên của MTTQ như Công đoàn Việt<br /> Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp phụ nữ<br /> Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội được thành lập trên cơ<br /> sở tự nguyện, đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ<br /> chức mình; cùng các tổ chức thành viên khác của Mặt trận phối hợp và thống nhất hành động<br /> trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Khẳng định MTTQ là chỗ dựa vững chắc của nhà nước, là cơ<br /> sở chính trị của chính quyền nhân dân, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan<br /> nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp để thống nhất Quyền lực<br /> nhà nước.<br /> Bổ sung và phát triển vị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong chế độ chính trị<br /> là điều kiện để nâng cao vị thế của Mặt trận trong phát huy truyền thống đoàn kết toàn dân tộc,<br /> tăng cường sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong nhân dân, tham gia xây dựng và củng cố<br /> chính quyền nhân dân, giáo dục và động viên nhân dân đề cao ý thức làm chủ tập thể, ra sức thi<br /> đua xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời, cùng với nhà nước chăm lo và<br /> bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân, động viên nhân dân thực hiện quyền làm chủ, nghiêm<br /> chỉnh thi hành Hiến pháp và pháp luật, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, đại biểu dân<br /> cử và cán bộ, viên chức nhà nước. Các nội dung sửa đổi đảm bảo sự phù hợp với nhiệm vụ của<br /> Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới, trong đó có nội dung về giám sát và phản biện xã<br /> hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân theo tinh thần<br /> Nghị quyết Đại hội X của Đảng và Thông báo kết luận của Bộ Chính trị về giám sát và phản biện<br /> xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị xã hội và nhân dân ngày 3-4-2009;<br /> Tiếp tục khẳng định và nâng cao vai trò, vị thế to lớn của Mặt trận và Tổ quốc Việt Nam, các tổ<br /> chức chính trị - xã hội và nhân dân trong việc tạo dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa ở<br /> nước ta hiện nay.<br /> Một trong tám phương hướng cơ bản trong Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá<br /> độ lên Chủ nghĩa xã hội (năm 2011) là “Xây dựng nền dân chủ Xã hội chủ nghĩa, thực hiện đại<br /> đoàn kết dân tộc, tăng cường và mở rộng Mặt trận thống nhất”. Trong một chế độ chính trị “xã<br /> hội, quốc gia, dân tộc”, Đảng ta xác định dân chủ XHCN là bản chất của chế độ ta, vừa là mục<br /> tiêu, vừa là động lực của sự phát triển đất nước. Dân chủ gắn liền với kỷ luật, kỷ cương và phải<br /> được thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo đảm”. Trong chế độ dân chủ đó, “Mặt trận<br /> Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đại đoàn kết<br /> dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Cương lĩnh chỉ rõ: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức<br /> liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã<br /> hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, các dân tộc, tôn giáo và người<br /> Việt Nam định cư ở nước ngoài. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính<br /> trị, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Đảng Cộng sản Việt Nam vừa là thành viên vừa<br /> là người lãnh đạo Mặt trận”... Với vị thế của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nên trên, Mặt trận cùng<br /> với Nhà nước là chủ thể đại diện của nhân dân đối với mọi quyền lực trong nước Cộng hòa<br /> XHCN Việt Nam.<br /> Theo Hiến pháp, sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước (trong<br /> đó có MMTQ) trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp để thống nhất<br /> Quyền lực nhà nước bao hàm cả giám sát và phản biện xã hội, tham gia vào quản lý nhà nước<br /> nhằm xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hạn chế quyền lực nhà nước. Phản<br /> biện xã hội là xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước; tham gia vào việc hoạch định đường lối, chủ<br /> trương chính sách, quyết định lớn của Đảng; phản biện các dự án sửa đổi bổ sung Hiến pháp,<br /> luật và pháp lệnh cũng như các văn bản quy phạm pháp luật khác. Giám sát hoạt động của<br /> Đảng, hoạt động của Nhà nước, của cán bộ công chức trong việc thực hiện chủ trương, đường<br /> lối, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Thực chất, giám sát là chống các<br /> bệnh quan liêu, cửa quyền, lạm quyền, mất dân chủ và tham nhũng của đội ngũ cán bộ, công<br /> chức, viên chức, hậu quả của những hành vi vi phạm Hiến pháp và pháp luật. Trong tác phẩm<br /> “Sửa đổi lối làm việc” của Hồ Chủ tịch vào tháng 10-1947, Người dạy cán bộ, đảng viên cách<br /> lãnh đạo và kiểm soát: “Muốn chống bệnh quan liêu; bệnh bàn giấy; muốn biết các nghị quyết có<br /> được thi hành không; thi hành có đúng không; muốn biết ai ra sức làm; ai làm qua chuyện, chỉ<br /> có một cách là khéo kiểm soát. Kiểm soát khéo, bao nhiêu khuyết điểm lòi ra hết, hơn nữa kiểm<br /> tra khéo, về sau khuyết điểm nhất định bớt đi”.<br /> Với vị trí và thành phần của Mặt trận cho thấy Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ <br /> chức chính trị ­ xã hội có vai trò hết sức quan trọng trong thực hiện kiểm soát một cách hệ <br /> thống thường xuyên và bằng pháp luật đối với quyền lực nhà nước; là cơ  sở để nhân dân  <br /> giám sát và phản biện; nhằm nâng cao hiệu lực giám sát và chất lượng hiệu quả  phản  <br /> biện của nhân dân, vừa nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật của nhân dân vừa tạo sự <br /> đồng thuận cao trong xã hội, trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc.<br /> Câu 5:<br />          Những điểm mới của Hiến pháp năm 2013 so với Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ <br /> sung năm 2001) về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân là:<br />               Điều 14: “Thủ đô nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Hà Nội.”<br />               Điều 16:<br />               “1. Mọi người có nghĩa vụ tôn trọng quyền của người khác.<br />                2. Không được lợi dụng quyền con người, quyền công dân để xâm phạm lợi ích  <br /> quốc gia, lợi ích dân tộc, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.”<br />               Điều 19:<br />                “1. Người Việt Nam định cư   ở  nước ngoài là bộ  phận không thể  tách rời của  <br /> cộng đồng dân tộc Việt Nam.<br />               2. Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện để  người Việt Nam định cư  ở nước  <br /> ngoài giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam, giữ quan hệ gắn bó với gia  <br /> đình, quê hương, góp phần xây dựng quê hương, đất nước.”<br />               Khoản 3 Điều 20: “Công dân có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ với nhà nước và <br /> xã hội.”<br />               Khoản 1 Điều 21: “Mọi người đều có quyền sống.”<br />               Điều 22: “Mọi người có quyền hiến mô, bộ  phận cơ thể người và hiến xác theo <br /> quy định của luật. Việc thử nghiệm y học, dược học, khoa học hay bất kì hình thức thử <br /> nghiệm nào khác trên cơ thể người phải được người đó đồng ý.”<br />               Khoản 2 Điều 27: “Nhà nước có chính sách bảo đảm quyền bình đẳng giữa công  <br /> dân nữ  và nam trên mọi lĩnh vực. Nhà nước, xã hội và gia đình tạo điều kiện để  phụ  nữ <br /> phát triển toàn diện, phát huy vai trò của mình trong xã hội.”<br />               Khoản 2 điều 34: “Nhà nước bảo hộ quyền tự do kinh doanh.”<br />               Điều 36:<br />               “1. Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp.<br />               2. Nhà nước có chính sách tạo điều kiện để công dân có nơi ở.”<br />               Điều 37:<br />              “1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở hợp pháp.<br />              2. Không ai được tự ý vào chỗ ở hợp pháp của người khác nếu không được người <br /> đó đồng ý. Việc khám xét chỗ ở do luật định.”<br />               Điều 41:<br />               “1. Công dân có quyền được bảo vệ sức khỏe, bình đẳng trong việc sử dụng các <br /> dịch vụ y tế và có nghĩa vụ thực hiện các quy định về phòng bệnh, khám chữa bệnh.<br />               2. Nghiêm cấm các hành vi đe dọa đến cuộc sống và sức khỏe của người khác và <br /> cộng đồng.”<br />               Điều 42: “Công dân có quyền và nghĩa vụ học tập.”<br />               Điều 43:<br />               “1. Mọi người đều có quyền nghiên cứu khoa học và công nghệ, sáng tạo văn học <br /> và nghệ thuật.<br />                2. Quyền sở hữu trí tuệ được nhà nước bảo hộ.”<br />         Ngoài ra còn có các điều khoản như : Khoản 6 Điều 96, Khoản 3 Điều 107; Khoản <br /> 3 Điều 102.<br />        Điều khoản em tâm đắc nhất là điều 42, vì:<br />         + Điều khoản này thể  hiện rõ ràng một quyền, một nghĩa vụ  của công dân. Đó là <br /> quyền và nghĩa vụ cơ bản nhất của công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. <br /> Và khi học tập đã trở  thành quyền, đồng nghĩa rằng Nhà nước sẽ  tạo mọi điều kiện để <br /> công dân được học tập. Điều đó góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội, tạo ra nhiều  <br /> hiền tài cho Tổ quốc.<br />        + Điều khoản này còn thể hiện rõ quyền được phát triển toàn diện của công dân Việt  <br /> Nam. Dân có giàu thì nước mới mạnh được, và vì thế  việc phát triển trình độ  học vấn  <br /> trong nhân dân cũng quan trọng không kém việc cải cách xã hội và đẩy mạnh phát triển  <br /> kinh tế.<br /> Câu 6.<br /> Những điểm mới, quan trọng về vị trí, chức năng của Quốc hội, Chính phủ, Tòa án  <br /> nhân dân trong Hiến pháp năm 2013. <br /> Vị trí, chức năng, cơ cấu tổ  chức và nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội, cơ bản  <br /> giữ như quy định của Hiến pháp năm 1992; đồng thời, có sửa đổi, bổ sung để phù hợp với <br /> chức năng của cơ  quan thực hiện quyền lập hiến, lập pháp và mối quan hệ  giữa các cơ <br /> quan thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp; cụ thể như sau: <br /> ­ Sửa đổi, bổ  sung Điều 83 của Hiến pháp năm 1992, khẳng định Quốc hội là cơ <br /> quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ  quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước  <br /> Cộng hòa xã hội chủ  nghĩa Việt Nam. Quốc hội thực hiện quyền lập hiến, lập pháp,  <br /> quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với hoạt động của  <br /> Nhà nước (Điều 69). <br /> ­ Quy định rõ, khả thi và phù hợp hơn trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường  <br /> định hướng XHCN quyền quyết định mục tiêu, chỉ  tiêu, chính sách và nhiệm vụ  cơ  bản <br /> phát triển kinh tế  ­ xã hội của đất nước (khoản 3 Điều 70) để  xác định rõ hơn vai trò,  <br /> trách nhiệm, quyền quyết định của Quốc hội và quyền quản lý, điều hành của Chính phủ. <br /> ­ Tiếp tục quy định Quốc hội quyết định phân chia các khoản thu và nhiệm vụ chi  <br /> giữa ngân sách trung  ương và ngân sách địa phương; quyết định dự  toán ngân sách nhà <br /> nước và phân bổ ngân sách trung ương, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước; bổ sung  <br /> thẩm quyền Quốc hội quyết định mức giới hạn an toàn nợ  quốc gia, nợ  công, nợ  chính  <br /> phủ (khoản 4 Điều 70).<br /> ­ Bổ  sung thẩm quyền của Quốc hội trong việc phê chuẩn việc bổ  nhiệm, miễn  <br /> nhiệm, cách chức Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao (khoản 7 Điều 70) để  phù hợp với  <br /> yêu cầu đổi mới mô hình Tòa án nhân dân, làm rõ hơn vai trò của Quốc hội trong mối quan <br /> hệ  với cơ quan thực hiện quyền tư pháp, đồng thời nâng cao vị  thế của Thẩm phán theo  <br /> tinh thần cải cách tư pháp.<br /> ­ Bổ sung thẩm quyền của Quốc hội trong việc giám sát, quy định tổ chức và hoạt  <br /> động, quyết định nhân sự  đối với Hội đồng bầu cử  quốc gia, Kiểm toán nhà nước và cơ <br /> quan khác do Quốc hội thành lập (các khoản 2, 6, 7 và 9 Điều 70).<br /> ­ Tiếp tục quy định việc bỏ  phiếu tín nhiệm đối với người giữ  chức vụ  do Quốc  <br /> hội bầu hoặc phê chuẩn (khoản 8 Điều 70).<br /> ­ Quy định rõ và hợp lý hơn các loại điều  ước quốc tế  thuộc thẩm quyền phê  <br /> chuẩn hoặc bãi bỏ của Quốc hội (khoản 14 Điều 70). <br /> ­ Hiến định thẩm quyền của Quốc hội trong việc thành lập  Ủy ban lâm thời để <br /> nghiên cứu, thẩm tra một dự án hoặc điều tra về một vấn đề nhất định được quy định tại  <br /> Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Luật tổ  chức Quốc hội (Điều 78). Đồng thời, <br /> bổ sung quy định giao Quốc hội quyết định việc thành lập, giải thể Ủy ban của Quốc hội  <br /> (Điều 76). <br /> Về  Chính phủ trong Hiến pháp (sửa đổi) có nhiều quy định mới, thậm chí rất mới,  <br /> vừa tạo cơ  sở  hiến định để  Chính phủ  chủ  động, năng động, sáng tạo hơn trong hoạch  <br /> định chính sách, tổ chức thực thi Hiến pháp, pháp luật và trong đối phó với tình hình mới;  <br /> vừa đặt Chính phủ  trong cơ  chế  kiểm soát chặt chẽ  của nhân dân, đề  cao trách nhiệm  <br /> trước nhân dân. Với những quy định mới của Hiến pháp (sửa đổi) về Chính phủ, tin rằng  <br /> đất nước sẽ  có một Chính phủ  mạnh, đủ  sức thúc đẩy phát triển kinh tế  ­ xã hội. Ngoài  <br /> điểm mới đã nêu ở trên, ở mức độ khái quát, có thể thấy quy định của Hiến pháp (sửa đổi) <br /> còn có một số điểm mới cụ thể như sau:<br /> Một là, Hiến pháp đã sửa đổi, bổ  sung nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ  theo <br /> hướng khái quát, hợp lý hơn, phù hợp với vị trí hành pháp của Chính phủ (Điều 96).<br /> Bên cạnh quyền trình dự án luật, Hiến pháp (sửa đổi) đã bổ  sung quyền ban hành  <br /> văn bản pháp luật của Chính phủ  như một nhiệm vụ, quyền hạn độc lập của chức năng <br /> hành pháp tại Điều 100: "Chính phủ, Thủ  tướng Chính phủ, Bộ  trưởng, Thủ  trưởng cơ <br /> quan ngang bộ ban hành văn bản pháp luật để  thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình,  <br /> kiểm tra việc thi hành các văn bản đó và xử lý các văn bản trái pháp luật theo quy định của <br /> luật".<br /> Trong mối quan hệ  với Quốc hội: Hiến pháp (sửa đổi) đã bỏ  quy định về  thẩm  <br /> quyền của Quốc hội quyết định chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, tạo điều kiện cho <br /> Chính phủ và các chủ thể khác chủ động, linh hoạt trong việc đề xuất xây dựng luật, pháp  <br /> lệnh; phân định rõ hơn phạm vi chính sách và các vấn đề  quan trọng do Quốc hội quyết  <br /> định (trong một số lĩnh vực Quốc hội chỉ quyết định các chính sách cơ bản). Chính phủ có  <br /> quyền ban hành các chính sách, biện pháp cụ  thể  để  quản lý, điều hành; phân định rõ và <br /> phù hợp hơn nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội, Chủ  tịch nước, Chính phủ  và Thủ <br /> tướng Chính phủ  trong việc đàm phán, ký kết, gia nhập điều  ước quốc tế... Theo đó,  <br /> Chính phủ có thẩm quyền "Tổ chức đàm phán, ký điều ước quốc tế nhân danh Nhà nước <br /> theo ủy quyền của Chủ tịch nước; quyết định việc ký, gia nhập, phê duyệt hoặc chấm dứt  <br /> hiệu lực điều ước quốc tế nhân danh Chính phủ, trừ điều ước quốc tế trình Quốc hội phê  <br /> chuẩn quy định tại khoản 14 Điều 70" (khoản 7 Điều 96).<br /> Hai là, Hiến pháp quy định rõ cơ cấu, thành phần của Chính phủ "gồm Thủ tướng <br /> Chính phủ, các Phó Thủ  tướng Chính phủ, các Bộ  trưởng và Thủ  trưởng cơ  quan ngang <br /> bộ". Như vậy, Hiến pháp (sửa đổi) đã bỏ  cụm từ "các thành viên khác" so với Hiến pháp <br /> năm 1992 và bổ sung quy định "cơ  cấu, số  lượng thành viên Chính phủ  do Quốc hội quy  <br /> định" để  trên cơ sở đó sẽ  quy định trong luật về  cơ  cấu, số lượng thành viên Chính phủ <br /> nhằm bảo đảm tính ổn định.<br /> Ba là, Hiến pháp tăng cường vai trò, vị thế và trách nhiệm cá nhân của Thủ tướng  <br /> Chính phủ (Điều 98)<br /> Phó Thủ  tướng Chính phủ  giúp Thủ  tướng Chính phủ  làm nhiệm vụ  theo sự  phân công  <br /> của Thủ tướng và bổ sung quy định Phó Thủ tướng "chịu trách nhiệm trước Thủ tướng về <br /> nhiệm vụ được phân công".<br /> Bốn là, Hiến pháp tăng cường vai trò, trách nhiệm cá nhân của Bộ  trưởng, Thủ <br /> trưởng cơ quan ngang Bộ.<br /> Về Tòa án nhân dân: Tại Khoản 1 Điều 102 Hiến pháp năm 2013 quy định:  “Tòa <br /> án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện <br /> quyền tư  pháp”. So với Hiến pháp năm 1992 thì ngoài chức năng xét xử  thì Tòa án nhân  <br /> dân còn thực hiện quyền tư pháp.<br /> Khoản 2 Điều 102 Hiến pháp năm 2013 quy định “Tòa án nhân dân gồm Tòa án <br /> nhân dân tối cao và các Tòa án khác do Luật định” cho phù hợp với chủ trương cải cách tư <br /> pháp theo Nghị quyết 49 của Bộ Chính trị là xác định tổ chức hệ thống Tòa án theo cấp xét  <br /> xử  không phụ  thuộc vào địa giới hành chính mà để  Luật Tổ  chức Tòa án nhân dân quy <br /> định, làm cơ  sở  cho việc tiếp tục đổi mới hoạt động tư  pháp, phù hợp với yêu cầu của  <br /> Nhà nước pháp quyền.<br /> Bổ  sung Khoản 3 Điều 102 Hiến pháp năm 2013 quy định về  nhiệm vụ  của Tòa án nhân <br /> dân là bảo vệ  công lý, bảo vệ  quyền con người, quyền công dân, bảo vệ  chế  độ  xã hội <br /> chủ  nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ  chức, cá nhân <br /> đã thể hiện rõ nét về nhiệm vụ của Tòa án, đảm bảo thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ <br /> Tòa án.<br /> Đồng thời, Hiến pháp năm 2013 cũng đã sắp xếp và bổ sung một số nội quan trọng  <br /> tại Điều 103, cụ  thể như: “Việc xét xử  sơ thẩm của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham  <br /> gia, trừ  trường hợp xét xử  theo thủ  tục rút gọn; Thẩm phán, Hội thẩm xét xử  độc lập và <br /> chỉ  tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ  quan, tổ  chức, cá nhân can thiệp vào việc xét xử <br /> của Thẩm phán, Hội thẩm; Tòa án nhân dân xét xử công khai. Trong trường hợp đặc biệt  <br /> cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên  <br /> hoặc giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Tòa án nhân dân có thể xét  <br /> xử  kín; Tòa án nhân dân xét xử  tập thể  và quyết định theo đa số, trừ  trường hợp xét xử <br /> theo thủ tục rút gọn; nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm; chế độ  xét xử sơ <br /> thẩm, phúc thẩm được bảo đảm; quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ lợi ích <br /> hợp pháp của đương sự được bảo đảm”. Đây là các nguyên tắc hoạt động cơ bản Tòa án <br /> nhân dân nhằm đảm bảo nâng cao chất lượng, hiệu quả  của công tác xét xử  của Tòa án <br /> nhân dân, đảm bảo chất lượng xét xử của Tòa án tránh tình trạng xảy ra oan sai, gây thiệt <br /> hại cho các bên đương sự trong quá trình xét xử của Tòa án.<br /> Phân tích điểm mới về mối quan hệ giữa các cơ quan đó trong thực hiện quyền lực <br /> Nhà nước?<br /> Hiến pháp sửa đổi năm 2013 bổ sung một nguyên tắc mới về tổ chức và hoạt động <br /> của bộ máy nhà nước ta: “Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, <br /> kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, <br /> tư pháp”. Đây vừa là quan điểm, vừa là nguyên tắc chỉ đạo công cuộc tiếp tục, xây dựng <br /> và hoàn thiện bộ máy nhà nước ta trong thời kỳ mới.<br /> Về quyền lực nhà nước là thống nhất<br /> Theo Hiến pháp sửa đổi năm 2013, quyền lực nhà nước ta thống nhất là ở nhân <br /> dân. Quan niệm thống nhất quyền lực nhà nước là ở nhân dân thể hiện ở nguyên tắc“Tất <br /> cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân”. <br /> Về “phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc <br /> thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp”<br /> <br /> Theo đó, trong Hiến pháp sửa đổi năm 2013 đã tiến một bước mới trong việc phân <br /> công quyền lực nhà nước. Lần đầu tiên trong Hiến pháp nước ta chỉ rõ Quốc hội thực <br /> hiện quyền lập hiến (không còn là duy nhất có quyền lập hiến như Hiến pháp năm 1992), <br /> quyền lập pháp (Điều 69), Chính phủ thực hiện quyền hành pháp (Điều 94), Tòa án nhân <br /> dân thực hiện quyền tư pháp (Điều 102). Việc xác nhận các cơ quan khác nhau thực hiện <br /> các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp là một sự đổi mới quan trọng, tạo điều kiện để <br /> làm rõ vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi quyền.<br /> <br /> Một là, đối với quyền lập pháp là quyền đại diện cho nhân dân thể hiện ý chí <br /> chung của quốc gia. <br /> Hai là, quyền hành pháp là quyền tổ chức thực hiện ý chí chung của quốc gia do <br /> Chính phủ đảm trách. <br /> Ba là, quyền tư pháp là quyền xét xử, được nhân dân giao cho Tòa án thực hiện. <br /> Về kiểm soát quyền lực nhà nước, ngoài việc phân công mạch lạc nhiệm vụ, <br /> quyền hạn của các quyền để tạo cơ sở cho kiểm soát quyền lực; Hiến pháp sửa đổi năm <br /> 2013 còn tạo lập cơ sở hiến định để hình thành cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định <br /> (Điều 119). Đồng thời, Hiến pháp giao cho: Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch <br /> nước, Chính phủ, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, các cơ quan khác của Nhà <br /> nước có trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp. <br /> <br /> Câu 7.<br /> Cấp chính quyền địa phương quy định trong Hiến pháp năm 2013 gồm những cơ  <br /> quan nào? <br /> Khoản 1 Điều 110 Hiến pháp năm 2013 quy định: "Nước chia thành tỉnh, thành phố trực <br /> thuộc trung ương; tỉnh chia thành huyện, thị xã và thành phố thuộc tỉnh; thành phố trực thuộc trung  <br /> ương chia thành quận, huyện, thị xã và đơn vị hành chính tương đương; huyện chia thành xã, thị <br /> trấn; thị xã và thành phố thuộc tỉnh chia thành phường và xã; quận chia thành phường. Đơn vị hành  <br /> chính ­ kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập ".<br /> “Chính quyền địa phương được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội  <br /> chủ nghĩa Việt Nam. Cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân <br /> được tổ chức phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính ­ kinh tế đặc biệt  <br /> do luật định” (Điều 111).<br /> Bạn hãy nêu nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của chính quyền địa phương đối <br /> với Nhân dân.<br /> Điều 113  <br /> 1. Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý <br /> chí,  nguyện vọng và quyền làm chủ  của Nhân dân, do Nhân dân địa phương bầu ra,  <br /> chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.<br /> 2. Hội đồng nhân dân quyết định các vấn đề của địa phương do luật định; giám sát <br /> việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương và việc thực hiện nghị quyết của Hội <br /> đồng nhân dân.<br /> Điều 114  <br /> 1. Uỷ ban nhân dân  ở  cấp chính quyền địa phương do Hội đồng nhân dân cùng cấp <br /> bầu là cơ  quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ  quan hành chính nhà nước  ở  địa <br /> phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ  quan hành chính nhà nước cấp <br /> trên.<br /> 2. Uỷ ban nhân dân tổ chức việc thi hành Hiến pháp và pháp luật ở địa phương; tổ <br /> chức thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân và thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan  <br /> nhà nước cấp trên giao.<br /> Câu 8.<br /> Hiến pháp năm 2013 quy định như thế nào về trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, <br /> đại biểu Hội đồng nhân dân đối với cử tri và Nhân dân? <br /> <br /> Trả lời: <br /> ­ Điều 79 Hiến pháp năm 2013 quy định trách nhiệm của đại biểu Quốc hội đối với <br /> cử tri và Nhân dân như sau: <br /> “1. Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân  ở <br /> đơn vị bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nước.<br /> 2. Đại biểu Quốc hội liên hệ  chặt chẽ  với cử  tri, chịu sự  giám sát của cử  tri; thu  <br /> thập và phản ánh trung thực ý kiến, nguyện vọng của cử tri với Quốc hội, các cơ quan, tổ <br /> chức hữu quan; thực hiện chế độ tiếp xúc và báo cáo với cử tri về hoạt động của đại biểu  <br /> và của Quốc hội; trả lời yêu cầu và kiến nghị của cử tri; theo dõi, đôn đốc việc giải quyết  <br /> khiếu nại, tố cáo và hướng dẫn, giúp đỡ việc thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo.<br /> 3. Đại biểu Quốc hội phổ biến và vận động Nhân dân thực hiện Hiến pháp và pháp  <br /> luật.”.  <br /> ­ Khoản 1 Điều 115 Hiến pháp năm 2013 quy định trách nhiệm của đại biểu Hội  <br /> đồng nhân dân đối với cử tri và Nhân dân như sau: “Đại biểu Hội đồng nhân dân là người  <br /> đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân địa phương; liên hệ  chặt chẽ  với cử  tri,  <br /> chịu sự giám sát của cử tri, thực hiện chế độ tiếp xúc, báo cáo với cử tri về hoạt động của  <br /> mình và của Hội đồng nhân dân, trả lời những yêu cầu, kiến nghị của cử tri; xem xét, đôn <br /> đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đại biểu Hội đồng nhân dân có nhiệm vụ vận động <br /> Nhân dân thực hiện Hiến pháp và pháp luật, chính sách của Nhà nước, nghị quyết của Hội <br /> đồng nhân dân, động viên Nhân dân tham gia quản lý nhà nước.”. <br /> Câu 9. “… Nhân dân Việt Nam xây dựng, thi hành và bảo vệ Hiến pháp này vì  <br /> mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” (trích Lời nói đầu <br /> Hiến pháp năm 2013). Theo bạn, Nhà nước và mỗi người dân có trách nhiệm làm gì <br /> và làm như thế nào để thi hành và bảo vệ Hiến pháp? <br /> Trả lời:           <br /> Hiến pháp là một hệ thống quy định những nguyên tắc chính trị căn bản và <br /> thiết lập kiến trúc, thủ tục, quyền hạn và trách nhiệm của một chính quyền. Nhiều <br /> hiến pháp cũng bảo đảm các quyền nhất định của nhân dân. Trong bài viết này, <br /> ngoài Hiến pháp được hiểu như  hiến pháp chính quyền còn có một số  hình thức  <br /> khác mang nghĩa rộng hơn như  là hiến chương, luật lệ, nguyên tắc giữa các tổ <br /> chức chính trị.<br /> Hiến pháp là đạo luật cơ  bản nhất của một nhà nước,nó thể  hiện ý chí và <br /> nguyện vọng của tuyệt đại đa số nhân dân tồn tại ở trong hoặc ngoài nhà nước đó,  <br /> nhưng vẫn là nhân dân thuộc nhà nước đó.<br /> Tầm quan trọng của Hiến pháp:<br /> Trước hết, Hiến pháp sửa đổi đã thể chế hóa đầy đủ hơn, sâu sắc hơn quan <br /> điểm của Đảng và nhà nước ta về đề cao chủ quyền nhân dân, phát huy dân chủ <br /> XHCN và đảm bảo tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. <br /> Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được đề cao, đưa <br /> lên vị trí trang trọng hàng đầu trong Hiến pháp (chương II). Đó vừa là sự kế thừa <br /> Hiến pháp năm 1946 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ­ Trưởng ban Soạn thảo; vừa thể <br /> hiện nhận thức mới đầy đủ, sâu sắc hơn trong việc thể chế hóa quan điểm của <br /> Đảng và Nhà nước ta về đề cao nhân tố con người, coi con người là chủ thể, <br /> nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển. <br /> Chính vì tầm quan trọng của Hiến pháp 2013 mà nhà nước và người dân cần <br /> phải:<br /> Một là, bảo đảm tính tối cao của Hiến pháp<br /> Bảo đảm tính tối cao của hiến pháp đòi hỏi:<br /> 1. Tất cả các cơ quan nhà nước được nhân dân uỷ quyền không những phải <br /> tổ chức và hoạt động theo quy định của hiến pháp mà các cơ quan này còn phải ban <br /> hành các văn bản pháp luật (kể cả các văn bản luật và văn bản dưới luật) phù hợp <br /> với hiến pháp.<br />  2. Nhà nước không được tham gia ký kết các điều  ước quốc tế  có nội dung <br /> mâu thuẫn, đối lập với các quy định của hiến pháp. <br /> 3. Tính tối cao của hiến pháp còn đòi hỏi văn kiện của các tổ  chức chính trị­ <br /> xã hội khác cũng không được có nội dung trái với hiến pháp và pháp luật.<br /> 4. Trong những trường hợp có sự  mâu thuẫn giữa quy định của các văn bản <br /> pháp luật khác với các quy định của hiến pháp thì thực hiện theo quy định của hiến  <br /> pháp, nếu văn kiện của các tổ chức, đoàn thể xã hội có nội dung trái với hiến pháp <br /> và các văn bản luật khác của nhà nước thì phải áp dụng quy định của hiến pháp, <br /> của các văn bản luật.<br /> Hai là, Tiếp tục tuyên truyền về nội dung cảu Hiến pháp năm 2013<br /> Thứ nhất, phải quán triệt trong toàn hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân <br /> dân về nội dung, tinh thần của Hiến pháp, để mỗi người hiểu được tinh thần và <br /> những quy định của Hiến pháp, trên cơ sở đó nâng cao nhận thức, niềm tin của <br /> người dân đối với Hiến pháp.<br />   Thứ  hai, tiếp tục triển khai các hoạt động nghiên cứu, tìm hiểu về  nội <br /> dung Hiến pháp để thấy rõ hơn vai trò, ý nghĩa to lớn của Hiến pháp trong đời sống <br /> xã hội và những căn cứ lý luận, thực tiễn của việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần  <br /> này.<br />   Thứ ba, tổ chức, triển khai thi hành các quy định cụ thể của Hiến pháp thông <br /> qua các hoạt động xem xét, chỉnh lý, điều chỉnh lại bộ  máy Nhà nước từ  thẩm  <br /> quyền, chức năng, cơ  cấu tổ  chức đến phương thức hoạt động, phù hợp với tinh <br /> thần, nội dung của Hiến pháp mới.<br /> Biện pháp chủ  đạo nhất vẫn là tổ  chức nghiên cứu, học tập, phổ  biến nội <br /> dung Hiến pháp tới cán bộ, đảng viên và mọi tầng lớp nhân dân thông qua đội ngũ  <br /> báo cáo viên và các tài liệu đã được biên soạn, phát hành. <br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2