Bàn về mục tiêu của tư pháp hình sự người chưa thành niên
lượt xem 5
download
Bài viết luận giải về mục tiêu của tư pháp hình sự người chưa thành niên thực sự là việc làm cần thiết trong bối cảnh xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Nhà nước mà ở đó các giá trị cơ bản của con người, quyền con người nói chung và quyền của người chưa thành niên nói riêng luôn được ghi nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm ở mức độ cao nhất, đầy đủ nhất.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bàn về mục tiêu của tư pháp hình sự người chưa thành niên
- HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP BÀN VỀ MỤC TIÊU CỦA TƯ PHÁP HÌNH SỰ NGƯỜI CHƯA THÀNH NIÊN Hoàng Minh Đức1 Nguyễn Phan Trung Anh2 Tóm tắt: Tư pháp hình sự người chưa thành niên là vấn đề không chỉ có ý nghĩa về mặt lý luận mà còn là nội dung được quan tâm nghiên cứu thường xuyên dưới góc độ thực tiễn, chính trị và pháp lý. Mặc dù đến nay đã có nhiều luận giải khác nhau dưới góc độ khoa học pháp lý về những vấn đề cơ bản của tư pháp hình sự người chưa thành niên như khái niệm, nội dung, đặc điểm, ý nghĩa và bước đầu đã xây dựng được hệ thống lý luận tương đối đầy đủ về lĩnh vực này. Tuy nhiên, hệ thống lý luận và thực tiễn về tư pháp hình sự người chưa thành niên không phải là phạm trù bất biến mà ngược lại luôn vận động, phát triển cùng với những đổi thay của đời sống pháp luật. Với ý nghĩa đó, việc tiếp tục nghiên cứu, luận giải về mục tiêu của tư pháp hình sự người chưa thành niên thực sự là việc làm cần thiết trong bối cảnh xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Nhà nước mà ở đó các giá trị cơ bản của con người, quyền con người nói chung và quyền của người chưa thành niên nói riêng luôn được ghi nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm ở mức độ cao nhất, đầy đủ nhất. Từ khóa: Tư pháp hình sự, Người chưa thành niên phạm tội, Tư pháp hình sự người chưa thành niên Nhận bài: Ngày 5/5/2017; Hoàn thành biên tập; 28/6/2017; Duyệt đăng: 01/8/2017 Abstract: Juvenile criminal justice is not only theoretical matter but also a subject to research in practical, politials and legal aspects. There have been legal discussion on legal science of basic matters of juvenile criminal justice such as definition, content, meaning and initial complete theoretical system. However, the theoretical and practical system of juvenile criminal justice is not an immutable category, it changes and develops together with the change of laws. For these reasons, it is essential to continue to research, discuss the aims of juvenile criminal justice in the circumstance of building Vietnam the socialist law governed state in which fundamental values of human, human rights and juvenile rights are accredited, respected, protected and guaranteed in the highest level. Key words: criminal justice, juvenile offender, juvenile criminal justice. Date of receipt: 05/5/2017; Date of revision: 28/6/2017; Date of approval: 01/8/2017 Trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp Cách đối xử cũng phải tính đến lứa tuổi của quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay, trẻ em và đến điều mong muốn làm sao thúc việc xây dựng cơ chế pháp lý để ghi nhận, tôn đẩy sự tái hòa nhập vào việc đảm đương một trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người nói vai trò xây dựng trong xã hội trẻ em…”3. Đặc chung và quyền của người chưa thành niên nói biệt, Công ước cũng đã nêu ra 05 nguyên tắc riêng là vấn đề rất có ý nghĩa và thực sự cần chung mà các quốc gia thành viên phải tuân thủ thiết nhằm thể chế hóa tinh thần thượng tôn khi xây dựng chính sách, luật pháp và thực thi pháp luật. Điều 40 Công ước Liên hợp quốc về pháp luật liên quan đến bất kỳ trẻ em nào dưới Quyền trẻ em có ghi: “Các quốc gia thừa nhận 18 tuổi, bao gồm: nguyên tắc lợi ích tốt nhất quyền của mọi trẻ em bị cho là tố cáo hay bị của trẻ em; nguyên tắc không phân biệt đối xử; công nhận là đã vi phạm luật hình sự được đối quyền sống, sinh tồn và phát triển; quyền được xử phù hợp với việc cổ vũ ý thức của trẻ em… lắng nghe của trẻ em; và nhân phẩm của trẻ 1 Tiến sỹ, Trường Đại học Cảnh sát nhân dân 2 Thạc sỹ, Trường Đại học Cảnh sát nhân dân 3 Công ước Liên hợp quốc về Quyền trẻ em năm 1989. 64
- Soá 4/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai em. Như vậy, Công ước đặt ra yêu cầu cho các chưa thành niên phạm tội. Bản thân các hoạt quốc gia thành viên bằng các biện pháp lập động đó không phải được thực hiện một cách pháp, hành pháp, tư pháp có trách nhiệm xây ngẫu nhiên, tùy tiện mà trái lại phải được trang dựng và thể chế hóa trên thực tế quan điểm, tư bị bằng hệ thống cơ sở lý luận đầy đủ, sâu sắc tưởng và những quy định đặc thù đối với người và được cập nhật thường xuyên phù hợp với chưa thành niên, đặc biệt là trong lĩnh vực tư bối cảnh mới. Hệ thống lý luận đó phải xuất pháp hình sự người chưa thành niên nhằm bảo phát từ thực tiễn sinh động của các chủ thể vệ quyền và lợi ích của người chưa thành niên, trong việc tiến hành các hoạt động tố tụng hình phù hợp với đặc điểm về tâm, sinh lý và hướng sự đối với người chưa thành niên phạm tội. tới mục tiêu giáo dục, giúp đỡ người chưa Bởi, chính thực tiễn là nơi tri thức được đúc thành niên phát triển lành mạnh. kết và hình thành, nơi chân lý được kiểm Tư pháp hình sự người chưa thành niên là nghiệm, thực tiễn thực hiện quyền lực nhà việc thực hiện quyền lực nhà nước thông qua nước trong lĩnh vực tư pháp hình sự đối với hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi người chưa thành niên rất phong phú, đa dạng, hành án và các hoạt động bổ trợ tư pháp của hệ hết sức nhạy cảm do đó phải từng bước tạo lập thống các cơ quan chức năng có thẩm quyền được nền tảng lý luận soi đường. Thiết nghĩ, và các tổ chức có liên quan (trong đó hoạt động hệ thống lý luận đó phải phúc đáp được các xét xử của Tòa án giữ vị trí trung tâm) để phán yêu cầu cơ bản của một nền tư pháp trong giai xét, phân xử về tính hợp pháp của các hành vi đoạn xây dựng nhà nước pháp quyền, với do người chưa thành niên thực hiện, những những luận giải về chủ thể, thiết chế, thể chế, xung đột nảy sinh trong các quan hệ pháp luật các nguyên tắc, mục tiêu, các nhân tố tác động hình sự, nhằm bảo vệ lợi ích của của Nhà nước, và các yếu tố đảm bảo thực hiện quyền lực nhà quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và của nước trong hoạt động truy cứu trách nhiệm người chưa thành niên. hình sự đối với người chưa thành niên phạm Theo nghĩa chung nhất, mục tiêu là “Đích tội. Đặc biệt, hệ thống lý luận về tư pháp hình đặt ra, cần phải đạt tới, đối với công tác, sự người chưa thành niên phải quán triệt sâu nhiệm vụ”4. Mục tiêu là ý nghĩa thực tiễn của sắc quan điểm, chủ trương, chính sách, đường vấn đề nghiên cứu, là đối tượng phục vụ của lối của Đảng và Nhà nước, đồng thời, thường vấn đề nghiên cứu. Mục tiêu trả lời cho câu xuyên nghiên cứu, cập nhật, lĩnh hội những tri hỏi làm cái gì? nhằm vào cái gì? Hoặc, để thức từ hệ thống lý luận về tư pháp hình sự phục vụ cho cái gì? Với ý nghĩa đó, chúng tôi người chưa thành niên thể hiện trong các cơ cho rằng, mục tiêu của tư pháp hình sự người chế quốc tế, khu vực và quốc gia về quyền của chưa thành niên nhằm: người chưa thành niên nhằm sinh động hóa Thứ nhất, xây dựng hệ thống cơ sở lý luận, bản thân hệ thống lý luận đang có và cũng chính trị, pháp lý và cơ chế đảm bảo cho việc chính là sự thể hiện vai trò tiên phong, gương khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đối mẫu, thể hiện trách nhiệm của quốc gia thành với người chưa thành niên phạm tội. viên khi tham gia soạn thảo, ký kết, gia nhập Tư pháp hình sự người chưa thành niên với các điều ước quốc tế về người chưa thành tư cách là một lĩnh vực thực hiện quyền lực niên, đảm bảo hệ thống lý luận và pháp luật nhà nước thông qua hoạt động khởi tố, điều Việt Nam có khả năng tiệm cận với hệ thống tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, với tư pháp hình sự người chưa thành niên trên thế sự tham gia của các chủ thể được Nhà nước giới, phù hợp với yêu cầu của tình hình hội trao quyền nhằm giải quyết một cách triệt để, nhập và phát triển chính trị, kinh tế, pháp luật thấu đáo các vấn đề có liên quan đến người sâu rộng ngày nay. 4 Nguyễn Như Ý (2001), Từ điển Tiếng Việt phổ thông, Nxb Giáo dục, Hà Nội, Tr.457-458. 65
- HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP Bên cạnh hệ thống lý luận dẫn đường, tư “Tổ chức thực hiện tốt các điều ước quốc tế pháp hình sự người chưa thành niên chỉ có thể mà Nhà nước ta đã tham gia…”. Những quan được bảo đảm hiệu lực và hiệu quả khi xây điểm chỉ đạo và quy định nêu trên vừa là định dựng được hệ thống cơ sở chính trị và pháp lý hướng, vừa là cơ sở chính trị pháp lý quan đầy đủ, toàn diện, sâu sắc, tạo tiền đề cho việc trọng cho việc nội luật hóa các điều ước quốc thực hiện nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa tế nói chung và có tác dụng định hướng việc và cũng chính là sự thể hiện của tinh thần xây dựng luận cứ khoa học để hoàn thiện pháp thượng tôn pháp luật trong bối cảnh xây dựng luật bảo đảm thực thi các công ước quốc tế Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt trong lĩnh vực tư pháp hình sự người chưa Nam hiện nay. Chỉ có như vậy, hoạt động thực thành niên5. hiện quyền lực nhà nước trong việc truy cứu Thứ hai, đảm bảo quyền của người chưa trách nhiệm hình sự đối với người chưa thành thành niên được ghi nhận, tôn trọng, thực thi niên phạm tội mới được tiến hành một cách trên thực tế một cách đầy đủ, minh bạch và công bằng, dân chủ, văn minh trên cơ sở tôn hiệu quả. trọng đầy đủ các quyền cơ bản của người chưa Quyền con người nói chung và quyền của thành niên, đảm bảo quyền của người chưa người chưa thành niên nói riêng là giá trị mang thành niên không thể bị xâm phạm, chà đạp bởi tính phổ biến của nhân loại, là kết quả của quá bất kỳ một thế lực, chủ thể có thẩm quyền nào trình đấu tranh, phát triển lâu dài của tất cả các trong Nhà nước. dân tộc, nhân dân trên toàn thế giới. Quyền của Hệ thống cơ sở chính trị, pháp lý và pháp người chưa thành niên được đặt trong mối luật về tư pháp hình sự người chưa thành niên quan hệ với nghĩa vụ, trách nhiệm của người trước tiên và yêu cầu có tính bắt buộc là phải chưa thành niên đối với xã hội và được giải nội luật hóa các quy định của điều ước quốc tế quyết trên cơ sở đảm bảo lợi ích xã hội. Bảo vào hệ thống pháp quốc gia. Từ phương diện đảm quyền con người nói chung và quyền của chính trị, pháp lý, việc chủ động tham gia đàm người chưa thành niên nói riêng là bảo đảm phán, ký kết, phê chuẩn và nội luật hóa các dân chủ, bảo đảm hiệu quả, hiệu lực nhà nước điều ước quốc tế là chủ trương nhất quán của cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của công Đảng và Nhà nước ta. Nghị quyết số 08- dân. Kể từ khi Liên hợp quốc được thành lập, NQ/TW ngày 02/01/2000 của Bộ Chính trị về quyền con người nói chung và quyền của Một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp người chưa thành niên nói riêng đã thu hút trong thời gian tới đã chỉ rõ “Công tác tư pháp được sự quan tâm rộng rãi của dư luận và có sự phải ngăn ngừa có hiệu quả và xử lý kịp thời, tác động mạnh mẽ tới các quan hệ chính trị, nghiêm minh các loại tội phạm hình sự, đặc pháp lý, xã hội ở tất cả các cấp độ quốc gia, biệt là các tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội khu vực và quốc tế. Nó không chỉ là nhận thức, phạm tham nhũng và các loại tội phạm có tổ là quan điểm mà thể hiện bằng các quy phạm chức…”, “Phổ biến rộng rãi và tổ chức thực pháp luật được các quốc gia thừa nhận chung, hiện tốt các Công ước quốc tế, Hiệp định phản ánh quy luật và hướng tất yếu của xã hội tương trợ tư pháp và các Hiệp định hợp tác loài người cũng như sự hình thành các cơ chế phòng, chống tội phạm mà Nhà nước ta đã ký bảo đảm để quyền con người nói chung và kết hoặc tham gia…”. Nghị quyết số 49- quyền của người chưa thành niên nói riêng NQ/TW ngày 02/6/2005 về Chiến lược cải được thực thi trên thực tế. Tại Việt Nam, việc cách tư pháp đến năm 2020 tiếp tục khẳng định bảo đảm và thúc đẩy quyền con người nói 5 Đặng Văn Đoài (2016), Phương hướng nội luật hóa các điều ước quốc tế đa phương trong Bộ luật hình sự năm 2015, Kỷ yếu Khoa học “Một số vấn đề về nội luật hóa quy định của điều ước quốc tế trong xây dựng pháp luật hình sự”, Trường Đại học An ninh nhân dân, Thành phố Hồ Chí Minh, Tr.9-15. 66
- Soá 4/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai chung và quyền của người chưa thành niên nói các chủ thể thực hiện việc xem xét, xử lý hành riêng là mục tiêu nhất quán của Đảng và Nhà vi phạm tội của người chưa thành niên. Trên nước ta; luôn đề cao sự tôn vinh, tôn trọng cơ sở các văn bản pháp luật quốc tế, hệ thống quyền con người; đã, đang và sẽ luôn nỗ lực tư pháp người chưa thành niên ở Việt Nam đã để thực hiện quyền con người, trước tiên là được quan tâm nghiên cứu và ngày càng hoàn thông qua việc xây dựng và hoàn thiện hệ thiện. Việc bảo đảm quyền của người chưa thống pháp luật, đồng thời thông qua việc đẩy thành niên phạm tội phù hợp với thông lệ quốc mạnh phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. tế, đồng thời phù hợp với điều kiện kinh tế - xã Bảo đảm quyền của người chưa thành niên hội và văn hóa hiện có của Việt Nam. Sự phù trong tố tụng hình sự được thực hiện thông qua hợp này thể hiện trên cả hai phương diện đó là hệ thống đa dạng các biện pháp khác nhau, với xây dựng pháp luật và thực thi pháp luật. những chủ thể khác nhau. Mặc dù đến nay dưới Hiện nay, trong pháp luật hình sự, tố tụng góc độ khoa học pháp lý việc đề xuất các tiêu hình sự, thi hành án hình sự, phòng ngừa tội chí, chuẩn mực cơ bản để xem xét hiệu quả của phạm, hàng loạt các chế định pháp luật được quá trình bảo đảm quyền của người chưa thành ban hành mang tính cá biệt nhằm bảo đảm niên còn tồn tại những quan điểm khác nhau, quyền của người chưa thành niên. Đó là các nhưng có thể khẳng định nội dung cốt lõi của quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ việc bảo đảm quyền của người chưa thành niên của người chưa thành niên; nghĩa vụ của các chính là việc ghi nhận, tôn trọng và thực thi cơ quan, người tiến hành tố tụng đối với người quyền của người chưa thành niên trên thực tế, chưa thành niên. Toàn bộ những quy định đó đặc biệt trong lĩnh vực tố tụng hình sự. Với ý thể hiện những tư tưởng, nguyên tắc của Nhà nghĩa đó, tư pháp hình sự người chưa thành nước ta mang tính nhân đạo và hướng tới mục niên, một lĩnh vực thực hiện quyền lực nhà tiêu chung bảo đảm cho quyền của người chưa nước chính là môi trường làm phát sinh, thay thành niên không bị tước bỏ một cách trái pháp đổi và có những tác động không hề nhỏ thậm luật. Những quy định này không chỉ nhằm tạo chí rất nhạy cảm đến quá trình đảm bảo quyền ra cơ sở pháp lý cần thiết, quan trọng cho các của người chưa thành niên trên thực tế một cơ quan, người tiến hành tố tụng tránh được sự cách minh bạch, đầy đủ và hiệu quả. lạm dụng, vi phạm pháp luật đối với người Bảo đảm quyền của người chưa thành niên chưa thành niên, đồng thời cũng tạo ra hình là việc Nhà nước bằng sức mạnh và ý chí của ảnh về sự nghiêm minh của pháp luật giúp cho mình để các quyền của người chưa thành niên người chưa thành niên tự chấn chỉnh hành vi được thực thi và không bị xâm phạm trong đời của mình sao cho phù hợp với pháp luật. Các sống chính trị, dân sự, kinh tế, xã hội. Thông quy định trong pháp luật nước ta đề cao việc qua các bảo đảm chính trị, kinh tế, tư tưởng, tổ giáo dục, giúp đỡ người chưa thành niên phạm chức, pháp luật, Nhà nước tạo cho con người tội sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh trở được thực thi các quyền cơ bản của mình, đồng thành công dân có ích cho xã hội là mục đích thời loại bỏ những rào cản làm hạn chế, hoặc chủ yếu. Mọi biện pháp áp dụng đối với người không được thực thi các quyền đó. Ở Việt chưa thành niên được quy định trong pháp luật Nam, bảo đảm quyền của người chưa thành nước ta đảm bảo phù hợp với hoàn cảnh và niên phạm tội là bảo đảm cho những quy định tương xứng với tính chất và mức độ phạm tội của pháp luật về người chưa thành niên được của người chưa thành niên. Việc buộc người thực hiện trên thực tế, phù hợp với thông lệ chưa thành niên phải chịu trách nhiệm hình sự quốc tế; đồng thời bảo vệ quyền của người về hành vi của mình là nhằm mục đích để các chưa thành niên phạm tội khi có sự xâm hại, em nhận thức sâu sắc rằng hành vi phạm tội sự vi phạm quyền của các em từ các cơ quan, của các em đã vi phạm các chuẩn mực và quy 67
- HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP tắc của Nhà nước, của xã hội. Tuy nhiên, biện nhiệm bồi thường nhà nước nhằm hạn chế tới pháp xử lý đối với người chưa thành niên được mức thấp nhất việc quyền con người nói ghi nhận trong pháp luật hình sự được xem xét chung, quyền của người chưa thành niên nói không chỉ đơn thuần dựa vào tính chất và mức riêng bị vi phạm6. độ nghiêm trọng của hành vi cũng như hậu quả Thứ ba, hiện thực hóa các giá trị tiến bộ do hành vi đó gây ra, mà còn tính đến hoàn của nền văn minh nhân loại và các nguyên tắc cảnh riêng của các em, bởi vì, mục đích của cơ bản của pháp luật hình sự đối với người hình phạt và việc áp dụng hình phạt đối với chưa thành niên. người chưa thành niên phạm tội không phải chỉ Có thể khẳng định, tư pháp hình sự người là để trừng phạt, mà còn nhằm hỗ trợ người chưa thành niên có nội dung và phạm vi tác chưa thành niên phục hồi và tái hòa nhập cộng động rất rộng, liên quan không chỉ đến việc đồng. Việc xét xử người chưa thành niên chỉ thực hiện quyền lực tư pháp mà phần nào gắn đặt ra trong những trường hợp thật cần thiết, bó chặt chẽ, biện chứng với việc thực hiện các nếu có phải áp dụng hình phạt đối với các em quyền lập pháp và hành pháp. Trong toàn bộ thì cũng lấy mục đích giáo dục, cải tạo là chủ quá trình thực thi tư pháp hình sự người chưa yếu, không để hình ảnh của pháp luật tồn tại thành niên, các giá trị tiến bộ của nền văn minh trong tâm trí các em quá sợ hãi hoặc quá khắt nhân loại và các nguyên tắc cơ bản của pháp khe, dễ gây ra sự bất mãn, lòng thù hận. Trong luật hình sự đối với người chưa thành niên toàn bộ các hoạt động tố tụng hình sự đối với được thể hiện một cách sinh động, đầy đủ và người chưa thành niên phải luôn luôn quán triệt toàn diện nhất. và đảm bảo nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của Hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử người chưa thành niên. và thi hành án thuộc nội dung của tư pháp hình Bên cạnh đó, để đảm bảo quyền con người sự người chưa thành niên tiếp tục khẳng định trong xã hội, bảo đảm trật tự pháp luật xã hội các quan điểm, tư tưởng pháp lý tiến bộ của chủ nghĩa, thì quyền của người chưa thành niên nền văn minh nhân loại, công bằng, nhân đạo, cũng có thể bị hạn chế theo quyết định của cơ dân chủ, pháp chế trong Nhà nước pháp quyền quan nhà nước có thẩm quyền trên cơ sở quy xã hội chủ nghĩa, luôn luôn coi các quyền và tự định của pháp luật. Trên phương diện tố tụng do của con người là những giá trị xã hội cao hình sự, Tòa án là cơ quan duy nhất nhân danh quý nhất. Đồng thời, thể chế hóa tinh thần cải Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa cách tư pháp của Bộ Chính trị theo hướng hoàn Việt Nam ra quyết định áp dụng hình phạt đối thiện chính sách pháp luật hình sự phù hợp với với người chưa thành niên phạm tội. Sự phán nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ quyết của Tòa án bao giờ cũng phải dựa trên nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội cơ sở của pháp luật và chỉ tuân theo pháp luật. chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân Điều này khẳng định, ở Việt Nam, ngoài Tòa dân, vì nhân dân; hoàn thiện các thủ tục tố tụng án, không một cá nhân, một tổ chức hay một cơ tư pháp, bảo đảm tính đồng bộ, dân chủ, công quan nhà nước nào khác có quyền tước bỏ một khai, minh bạch, tôn trọng và bảo vệ quyền con hay một số quyền của người chưa thành niên. người. Tư pháp hình sự người chưa thành niên Khi quyền của người chưa thành niên phạm tội là một bộ phận của tư pháp nói chung xác định bị xâm phạm thì pháp luật đã quy định các và thực thi trên thực tế mục tiêu bảo vệ những trình tự, thủ tục khác nhau nhằm khôi phục lại quyền và lợi ích thiết thân của người chưa các quyền đó. Vấn đề này đã được quy định cụ thành niên phạm tội. Đồng thời, tư pháp hình thể trong Bộ luật tố tụng hình sự, Luật trách sự người chưa thành niên là phương tiện để 6 Vũ Thị Thu Quyên (2015), Pháp luật về quyền của người chưa thành niên phạm tội ở Việt Nam, Luận án tiến sỹ Luật học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. 68
- Soá 4/2017 - Naêm thöù Möôøi Hai tiếp tục củng cố và ghi nhận quan điểm của thống nhất về mặt nhận thức, tư tưởng và thực Đảng và Nhà nước ta trong việc xử lý người tiễn áp dụng pháp luật, đảm bảo chức năng, chưa thành niên phạm tội theo hướng giáo dục, nhiệm vụ, quyền hạn của mỗi cơ quan được giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành phát huy ở mức độ cao nhất, dưới sự giám sát, mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội. chế ước lẫn nhau dựa trên tinh thần thượng tôn Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người chưa pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã hội thành niên phạm tội và áp dụng hình phạt đối chủ nghĩa, đảm bảo triệt để tuân thủ, tôn trọng với họ được thực hiện chỉ trong trường hợp cần tuyệt đối các quyền cơ bản của người chưa thiết và phải căn cứ vào tính chất của hành vi thành niên. Đồng thời, việc duy trì mối quan phạm tội, vào những đặc điểm về nhân thân và hệ này phải ở mức độ khả thi và hợp lý, tạo ra yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm. sự đồng thuận trong việc xử lý người chưa Toàn bộ các giá trị chung của nền văn minh thành niên phạm tội theo phương châm, khi nhân loại, các nguyên tắc chung được thừa người chưa thành niên có hành vi phạm tội thì nhận trong pháp luật quốc tế và Việt Nam sẽ bao giờ cũng phải đặt vấn đề trách nhiệm pháp từng bước được ghi nhận và bảo đảm thực hiện lý của các đối tượng đó trong mối quan hệ với thông qua quá trình tố tụng hình sự đối với trách nhiệm chăm sóc, bảo vệ, giáo dục của xã người chưa thành niên phạm tội. Tư pháp hình hội, của gia đình và nhà trường. Nhận thức của sự người chưa thành niên hoàn toàn có đầy đủ các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp phải công cụ để thực hiện và đạt được mục tiêu đó. luôn luôn coi trọng và đặt con người ở vị trí ưu Thứ tư, đảm bảo hiệu quả của quá trình tiên, các quyền và lợi ích hợp pháp của con thực thi quyền lực nhà nước trong mối quan hệ người không bị xâm phạm. Đồng thời, chủ hữu cơ và thống nhất, phối hợp và chế ước, khả nghĩa nhân đạo gắn liền với việc củng cố thi và hợp lý của hệ thống các cơ quan nhà những đảm bảo về pháp luật trong việc bảo vệ nước tương ứng với ba nhánh quyền lực, trong người chưa thành niên phạm tội không bị việc cụ thể hóa quan điểm, tư tưởng nhân đạo những đòi hỏi không có cơ sở pháp lý rõ ràng, của Đảng và Nhà nước đối với việc xử lý các với bảo đảm cho người chưa thành niên phạm vấn đề có liên quan đến người chưa thành niên. tội chịu sự trừng phạt công bằng, phù hợp với Hiệu quả của tư pháp hình sự người chưa tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi thành niên phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đó là phạm tội gây ra cho xã hội. Đảm bảo một cách hệ thống pháp luật hình sự hiện trạng, là mô chắc chắn rằng các giá trị cơ bản của đời sống hình tổ chức các cơ quan thực thi, là vai trò, xã hội, quyền tự nhiên của con người luôn trách nhiệm, trình độ, ý thức pháp luật của các được tôn trọng ở vị trí tối thượng vì một nền chủ thể thực thi các hoạt động khởi tố, điều tra, dân chủ tiến bộ. truy tố, xét xử, thi hành án đối với người chưa Thứ năm, góp phần xây dựng hệ thống tư thành niên và trong tổng thể các yếu tố đó pháp trong sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm không thể không nhắc đến mối quan hệ giữa minh, bảo vệ công lý, từng bước hiện đại, phục các cơ quan thuộc lĩnh vực lập pháp, hành vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc Việt Nam xã pháp, tư pháp, hoạt động của các cơ quan lập hội chủ nghĩa; hoạt động tư pháp mà trọng tâm pháp, hành pháp, tư pháp nhằm mục tiêu là hoạt động xét xử được tiến hành có hiệu quả hướng đến việc bảo đảm ở mức độ cao nhất và hiệu lực cao. quyền con người nói chung, quyền của người Tư pháp hình sự người chưa thành niên là chưa thành niên nói riêng, duy trì và giữ vững một bộ của nền tư pháp nói chung, phải được trật tự pháp luật xã hội. coi là một bộ phận hợp thành của quá trình Nội dung mối quan hệ giữa các cơ quan lập phát triển đất nước ở mỗi quốc gia, trong pháp, hành pháp, tư pháp phải tạo ra được sự khuôn khổ toàn diện của công bằng xã hội đối 69
- HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP với tất cả những người chưa thành niên, từ đó chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân. Nhà nước góp phần bảo vệ thế hệ trẻ và duy trì trật tự, pháp quyền xã hội chủ nghĩa với một hệ thống yên bình cho xã hội. Việc thực hiện triệt để, pháp luật hoàn chỉnh và mang tính khả thi cao, đảm bảo hiệu quả các nội dung thuộc lĩnh vực với ý thức thượng tôn pháp luật của các thành khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án viên trong xã hội; với một bộ máy nhà nước đối với người chưa thành niên là yếu tố góp tinh gọn và có hiệu quả; với một đội ngũ cán phần quan trọng vào việc xây dựng, củng cố bộ công chức tận tụy vì dân, có trách nhiệm nền tư pháp Việt Nam thực sự trong sạch, vững cao với đời sống của nhân dân sẽ là những tiền mạnh, nơi mà công lý, công bằng, dân chủ đề lý tưởng cho việc nâng cao chất lượng hoạt được thực thi, hoạt động của các cơ quan tư động tư pháp, trong đó có chất lượng hoạt động pháp hình sự được quan tâm chú trọng thay đổi xét xử của cơ quan Tòa án nhân dân. Các giải về chất và lượng, cán bộ tư pháp mẫn cán, tận pháp về tổ chức, về con người, về việc xây tụy, hoạt động tư pháp mà trọng tâm là hoạt dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh nhằm động xét xử của Tòa án được tổ chức thực hiện nâng cao chất lượng áp dụng pháp luật trong bài bản, nghiêm minh, nhân văn, giá trị của con hoạt động xét xử của cơ quan Tòa án không thể người được tôn trọng và bảo đảm. tách rời các nội dung của việc xây dựng một Hoạt động tư pháp hình sự người chưa Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Với ý thành niên đặt ra yêu cầu bắt buộc là phải nâng nghĩa đó, tư pháp hình sự người chưa thành cao chất lượng áp dụng pháp luật hình sự trong niên góp phần xây dựng hệ thống tư pháp trong hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân gắn liền sạch, vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh, bảo với việc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội vệ công lý, từng bước hiện đại./. MỘT SỐ ĐIỂM MỚI VỀ HÌNH PHẠT TỬ HÌNH TRONG BỘ LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015 (Tiếp theo trang 63) khi phải bảo đảm các điều kiện về vật lực và chặt chẽ hơn so với người bị kết án tù chung nhân lực để thi hành án phạt tù suốt đời đối với thân khác, đó là: thời gian đã chấp hành hình những người này trong trại giam. Bởi lẽ, nếu phạt để được xét giảm lần đầu cao hơn đó là càng nhiều phạm nhân loại này thì rõ ràng bộ phải bảo đảm ít nhất từ đủ là 25 năm và dù máy trại giam và bộ máy quản lý không thể thu được giảm nhiều lần thì vẫn phải bảo đảm thời nhỏ, đất đai, nhà cửa, các công trình phụ trợ, hạn thực tế chấp hành hình phạt là 30 năm. kinh phí đầu tư thường xuyên và đột xuất sẽ Như vậy, BLHS năm 2015 thực sự đã có phải chi ngày một nhiều hơn, như vậy là trái một bước tiến rất lớn trong quá trình lập pháp với mục đích cao đẹp của nhà nước pháp quyền của nước ta đối với việc xóa bỏ và giảm hình của dân, do dân, vì dân. Mặt khác, việc quy phạt tử hình. Đó là đã cụ thể hóa đường lối định không được giảm án sẽ làm cho người bị của Đảng và Nhà nước, đồng thời tiếp cận và kết án nảy sinh tâm lý chán nản, cực đoan, dẫn hòa chung với xu hướng của các quốc gia phát đến ý nghĩ và hành động tiêu cực, bất cần đời, triển trên thế giới, đã, đang hạn chế và xóa án như gây sự hoặc chống phá trại giam, tự vẫn tử hình để tiến tới một thời điểm nào đó trong hoặc bỏ trốn, bởi họ không còn cơ hội, động tương lai khi điều kiện kinh tế-xã hội và trình cơ để cải tạo, phục thiện. BLHS năm 2015 đã độ dân trí cho phép, chúng ta sẽ xây dựng và bổ sung quy định cho phép người bị kết án tử hoàn thiện hệ thống pháp luật hình sự trong hình được xét giảm, nhưng phải có điều kiện đó sẽ loại bỏ vĩnh viễn hình phạt tử hình./. 70
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Môi trường và chính sách kinh doanh của Hà Nội - Chương 1
21 p | 208 | 46
-
Lý luận cơ bản về công nghiệp
22 p | 204 | 33
-
Bài giảng Thiết lập và thẩm định dự án đầu tư: Tổng quan về thẩm định dự án đầu tư - Nguyễn Đức Vinh
12 p | 129 | 15
-
Bộ giáo trình Những kiến thức cơ bản về Công nghệ thông tin và Truyền thông cho Lãnh đạo trong cơ quan nhà nước: Học phần 8 - Richard Labelle
130 p | 80 | 11
-
Bài giảng Kinh tế đầu tư - Chương 3: Đầu tư công
32 p | 40 | 9
-
Bài giảng Quản lý dự án - Bài 4: Tổng quan về dự án đầu tư và công tác lập dự án đầu tư
29 p | 77 | 9
-
Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả đầu tư mà bạn cần biết
6 p | 66 | 8
-
Bài giảng Lập và phân tích dự án: Chương 1 - Nguyễn Hải Ngân Hà
16 p | 88 | 8
-
Hệ thống tiêu chuẩn phục vụ nền kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam và đề xuất một số chính sách triển khai
19 p | 16 | 5
-
Báo cáo của cơ quan liên ngành và nhóm chuyên gia về các chỉ tiêu mục tiêu phát triển bền vững
9 p | 71 | 4
-
Mối quan hệ giữa phát triển kinh tế tư nhân với việc thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh
10 p | 35 | 4
-
Lồng ghép giới trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, giai đoạn 2021-2025
6 p | 38 | 4
-
Quản lý người đại diện: Những vấn đề lý luận và thực tiễn tại các tập đoàn/Tổng công ty nhà nước ở Việt Nam
6 p | 73 | 3
-
Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) - Góc nhìn từ mục tiêu phát triển đất nước trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0
13 p | 28 | 2
-
Bài giảng Kinh tế kỹ thuật - Chương 1: Một số khái niệm chung
29 p | 9 | 2
-
Một số hiệu quả thiết thực từ việc thực hiện chương trình mục tiêu 3 giảm của thành phố
5 p | 31 | 1
-
Khả năng áp dụng chế độ chính sách tiền tệ lạm phát mục tiêu ở Việt Nam
12 p | 4 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn