intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Hiện tượng chuyển giá của các công ti đa quốc gia và việc sử dụng pháp luật để chống chuyển giá "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

66
lượt xem
17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiện tượng chuyển giá của các công ti đa quốc gia và việc sử dụng pháp luật để chống chuyển giá Như vậy, 10 nhóm hành vi này cũng có thể rơi vào một trong hai khả năng – không thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự được hoặc chỉ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo các điều luật chung.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Hiện tượng chuyển giá của các công ti đa quốc gia và việc sử dụng pháp luật để chống chuyển giá "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi HIÖN T¦îNG CHUYÓN GI¸ CñA C¸C C¤NG Ti §A QUèC GIA Vµ VIÖC Sö DôNG PH¸P LUËT §Ó CHèNG CHUYÓN GI¸ ThS. Bïi Thi BÝch Liªn * T rong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ to n cÇu ho¸, sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c c«ng ti ®a quèc gia (CT§QG) ® l m cã mèi liªn kÕt néi bé nh»m thùc hiÖn chiÕn l−îc kinh doanh cña c¶ tËp ®o n. C¸c c«ng ti n y ®−îc gäi l c¸c c«ng ti cã n¶y sinh nhiÒu hiÖn t−îng kinh tÕ phøc quan hÖ liªn kÕt víi nhau hay c«ng ti liªn t¹p. §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c chÝnh phñ ph¶i kÕt. cã c¬ chÕ h÷u hiÖu ®Ó qu¶n lÝ nh÷ng ho¹t §Þnh gi¸ chuyÓn giao l nghiÖp vô do ®éng v−ît khái biªn giíi cña quèc gia. c¸c c«ng ti liªn kÕt thùc hiÖn nh»m x¸c Trong sè c¸c ho¹t ®éng ®ã, chuyÓn gi¸ lËp møc gi¸ mua hoÆc gi¸ b¸n h ng ho¸, ®−îc CT§QG sö dông th−êng xuyªn v dÞch vô trong néi bé tËp ®o n(1). Møc gi¸ phæ biÕn nh»m gi¶m thiÓu sè thuÕ ph¶i h×nh th nh gäi l gi¸ chuyÓn giao. Khi nép. ë ViÖt Nam, hiÖn t−îng chuyÓn gi¸ gi¸ chuyÓn giao trong néi bé cao h¬n v viÖc sö dông ph¸p luËt ®Ó kiÓm so¸t hoÆc thÊp h¬n gi¸ thÞ tr−êng th× x¶y ra ho¹t ®éng chuyÓn gi¸ vÉn l vÊn ®Ò t−¬ng hiÖn t−îng chuyÓn gi¸. D−íi gi¸c ®é ®èi míi v ®ang thu hót sù quan t©m cña thuÕ, chuyÓn gi¸ l h nh vi nh»m chuyÓn nhiÒu ng−êi. B i viÕt n y xin ®−îc giíi thu nhËp chÞu thuÕ tõ c«ng ti con cña thiÖu cïng b¹n ®äc mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n CT§QG n»m ë quèc gia cã møc thuÕ cao vÒ chuyÓn gi¸ v sù ®iÒu chØnh cña ph¸p sang c«ng ti liªn kÕt kh¸c còng thuéc luËt ®èi víi chuyÓn gi¸. CT§QG ®ã nh−ng ®−îc th nh lËp ë quèc 1. Kh¸i niÖm chuyÓn gi¸ gia cã møc thuÕ thÊp nh»m l m gi¶m sè Kh¸i niÖm chuyÓn gi¸ g¾n liÒn víi sù thuÕ ph¶i nép cña c¶ tËp ®o n(2). ra ®êi v ho¹t ®éng cña c¸c CT§QG. V× VÝ dô: C«ng ti P s¶n xuÊt h ng ho¸ t¹i vËy, ®Ó hiÓu râ kh¸i niÖm n y, tr−íc hÕt n−íc A (n¬i cã thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp chóng ta ph¶i t×m hiÓu cÊu tróc c¬ b¶n c«ng ti l 40%), sau ®ã b¸n nh÷ng h ng cña CT§QG v kh¸i niÖm ®Þnh gi¸ ho¸ n y cho c«ng ti F l c«ng ti liªn kÕt chuyÓn giao. cña m×nh t¹i n−íc B (n¬i cã thuÕ suÊt Tr−íc tiªn, CT§QG ®−îc th nh lËp thuÕ thu nhËp c«ng ti l 20%). Gi¶ sö t¹i quèc gia nhÊt ®Þnh v c«ng ti n y ®−îc møc gi¸ trung b×nh cña h ng ho¸ n y t¹i gäi l c«ng ti mÑ. Sau ®ã, c«ng ti mÑ cã thÞ tr−êng A l 100 nh−ng c«ng ti P chØ thÓ th nh lËp c¸c c«ng ti con cña m×nh ®Þnh gi¸ b¸n cña m×nh l 80. Víi møc gi¸ hoÆc c¸c chi nh¸nh ë nhiÒu quèc gia kh¸c thÊp n y, c«ng ti P kh«ng thu ®−îc hoÆc trªn thÕ giíi. Gi÷a c«ng ti mÑ v c¸c c«ng * Gi¶ng viªn Khoa ph¸p luËt kinh tÕ ti con hoÆc gi÷a c¸c c«ng ti con víi nhau Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 30 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi thu ®−îc rÊt Ýt lîi nhuËn. Do ®ã, c«ng ti P Theo nguyªn lÝ n y, møc gi¸ giao kh«ng ph¶i nép hoÆc nép rÊt Ýt thuÕ thu dÞch ®−îc coi l thÝch hîp khi nã ®−îc nhËp c«ng ti t¹i n−íc A. Lîi nhuËn cña ®Þnh gi¸ theo tiªu chuÈn thÞ tr−êng. c«ng ti F t¹i n−íc B cã thÓ sÏ t¨ng lªn (v× Ng−êi nép thuÕ ph¶i x¸c ®Þnh møc gi¸ chi phÝ ®Çu v o gi¶m do mua ®−îc h ng giao dÞch víi nh÷ng ng−êi cã quan hÖ rÎ) nh−ng khi ®ã sè thuÕ thu nhËp c«ng ti liªn kÕt víi m×nh sao cho sè lîi nhuËn m m c«ng ti F ph¶i nép (víi møc thuÕ suÊt ng−êi ®ã thu ®−îc tõ giao dÞch n y (lîi 20%) vÉn thÊp h¬n sè thuÕ m lÏ ra c«ng nhuËn kª khai ®Ó tÝnh thuÕ) gièng víi sè ti P ph¶i nép t¹i n−íc A víi møc thuÕ lîi nhuËn cã ®−îc trong giao dÞch t−¬ng suÊt 40% (khi x¸c ®Þnh ®óng gi¸ thÞ tù víi nh÷ng ng−êi kh«ng cã liªn quan(4). tr−êng l 100). KÕt qu¶ cuèi cïng l tæng Minh häa tèt nhÊt cho nguyªn lÝ gi¸ sè thuÕ m CT§QG n y ph¶i nép t¹i hai thÞ tr−êng cã thÓ t×m thÊy t¹i §iÒu 482 Bé n−íc A v B sÏ gi¶m ®i. luËt doanh thu néi bé cña Hoa K×. Theo Ng−îc l¹i, nÕu c«ng ti F s¶n xuÊt ®iÒu luËt n y, nh©n viªn thuÕ cã quyÒn Ên h ng ho¸ v b¸n cho c«ng ti P th× c«ng ti ®Þnh møc lîi nhuËn hoÆc c¸c kho¶n chi F sÏ x¸c ®Þnh møc gi¸ cao h¬n gi¸ thÞ phÝ cña nh÷ng tæ chøc, c«ng ti cã quan hÖ tr−êng (gi¶ sö l 120). KÕt qu¶ vÉn l liªn kÕt nÕu nhËn thÊy møc lîi nhuËn, chi c«ng ti F cã lîi nhuËn chÞu thuÕ nhiÒu phÝ ®ã ch¾c ch¾n ph¶n ¸nh ®óng thùc h¬n, c«ng ti P cã lîi nhuËn chÞu thuÕ Ýt tr¹ng kinh doanh cña hä hoÆc møc m h¬n trªn thùc tÕ v tæng sè thuÕ ph¶i nép c¸c c«ng ti liªn kÕt kª khai l kh«ng phï t¹i hai n−íc sÏ gi¶m nh− trong tr−êng hîp hîp nh»m tr¸nh thuÕ. Nh÷ng tiªu chuÈn, trªn. ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh møc 2. Ph¸p luËt quèc tÕ vÒ chèng ®é hîp lÝ cña lîi nhuËn, chi phÝ ®−îc quy chuyÓn gi¸ ®Þnh cô thÓ v chi tiÕt. HÇu hÕt c¸c quèc gia ®Òu sö dông LuËt thuÕ thu nhËp v thuÕ c«ng ti ph¸p luËt ®Ó kiÓm so¸t ho¹t ®éng chuyÓn n¨m 1988 cña V−¬ng quèc Anh còng cã gi¸ trªn c¬ së tiªu chuÈn quèc tÕ ® ®−îc nh÷ng quy ®Þnh t−¬ng tù. §iÒu 770 cña c«ng nhËn réng r i. Ph¸p luËt vÒ chèng LuËt n y cho phÐp c¬ quan thuÕ ®−îc chuyÓn gi¸ th−êng ghi nhËn nguyªn lÝ gi¸ quyÒn xem xÐt l¹i v ®iÒu chØnh gi¸ cña thÞ tr−êng v c¸c ph−¬ng ph¸p ®Ó thùc c¸c giao dÞch gi÷a nh÷ng c«ng ti, tæ chøc hiÖn nguyªn lÝ n y. cã quan hÖ liªn kÕt. 2.1.Nguyªn lÝ gi¸ thÞ tr−êng §Ó thùc hiÖn nguyªn lÝ gi¸ thÞ tr−êng, Sö dông gi¸ thÞ tr−êng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ luËt ph¸p quèc tÕ còng nh− luËt ph¸p cña chuyÓn giao trong c¸c giao dÞch liªn kÕt c¸c quèc gia quy ®Þnh nhiÒu biÖn ph¸p l nguyªn lÝ c¬ b¶n ®−îc luËt ph¸p quèc kh¸c nhau. PhÇn tiÕp theo sÏ giíi thiÖu ba tÕ c«ng nhËn. Ph−¬ng ph¸p n y ® ®−îc ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông phæ biÕn ®Ò cËp trong hiÖp ®Þnh mÉu vÒ tr¸nh ®¸nh nhÊt(5). thuÕ hai lÇn cña Tæ chøc hîp t¸c kinh tÕ 2.2. C¸c ph−¬ng ph¸p ®−îc sö dông v ph¸t triÓn (OECD) v sau ®ã ®−îc hÇu ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thÞ tr−êng(6) hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi sö dông. + Ph−¬ng ph¸p gi¸ tù do cã thÓ so Hoa K× ®−îc coi l n−íc cã hÖ thèng s¸nh ®−îc. Theo ph−¬ng ph¸p gi¸ tù do ph¸p luËt vÒ chèng chuyÓn gi¸ ph¸t cã thÓ so s¸nh ®−îc, gi¸ thÞ tr−êng ®−îc triÓn nhÊt(3). x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh gi¸ b¸n cña T¹p chÝ luËt häc - 31
  3. nghiªn cøu - trao ®æi c¸c c«ng ti liªn kÕt víi gi¸ b¸n (s¶n phÈm thùc hiÖn nghiÖp vô l b¸n l¹i ghÕ gç t¹i cïng lo¹i v trong cïng ho n c¶nh) cña thÞ tr−êng Y th× ph−¬ng ph¸p gi¸ b¸n l¹i c¸c c«ng ti kh«ng cã quan hÖ liªn kÕt. sÏ l gi¶i ph¸p thÝch hîp. Ph−¬ng ph¸p n y ®−îc sö dông trong Gi¶ sö tØ lÖ hoa hång th«ng th−êng tr−êng hîp nh÷ng giao dÞch cã thÓ so (gi÷a nh÷ng ng−êi kh«ng cã quan hÖ liªn s¸nh ®−îc nh− vËy tån t¹i trªn thÞ tr−êng kÕt) m ng−êi ph©n phèi s¶n phÈm ghÕ gç v ®èi víi nh÷ng lo¹i h ng ho¸ m chÊt nhËp khÈu trªn thÞ tr−êng n−íc Y ®−îc l−îng cña chóng kh«ng phô thuéc nhiÒu h−ëng l 20% gi¸ b¸n th× tØ lÖ n y cã thÓ v o nh n hiÖu. Thùc tÕ n y th−êng ®−îc ®−îc sö dông ®Ó tÝnh to¸n gi¸ b¸n cña sö dông ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n c¸c mÆt h ng c«ng ti P cho c«ng ti S. NÕu gi¸ b¸n cuèi nh− dÇu, s¾t thÐp, bét m×... cïng cña c«ng ti S vÉn l 70 th× gi¸ b¸n VÝ dô: C«ng ti P ®−îc th nh lËp ë cña c«ng ti P cho c«ng ti S sÏ ®−îc Ên n−íc X ®Ó s¶n xuÊt ghÕ gç. Chi phÝ cho ®Þnh l : ®¬n vÞ s¶n phÈm ho n th nh l 30. C«ng 70 - (20% × 70) = 56 ti P b¸n cho nh÷ng ng−êi ph©n phèi s¶n Nh− vËy, c«ng ti P sÏ thu ®−îc lîi phÈm kh«ng cã quan hÖ liªn kÕt ë n−íc Y nhuËn l : víi gi¸ 41. §ång thêi, c«ng ti P còng b¸n 56 - 30 = 26 chÝnh nh÷ng s¶n phÈm ghÕ gç ®ã cho C«ng ti S thu ®−îc lîi nhuËn l : c«ng ti S l c«ng ti liªn kÕt cña m×nh ë 70 - 56 = 14 n−íc Y. Sau ®ã c«ng ti S b¸n l¹i s¶n + Ph−¬ng ph¸p chi phÝ céng thªm. phÈm tíi nh÷ng ng−êi tiªu dïng kh«ng cã Víi ph−¬ng ph¸p n y, gi¸ thÞ tr−êng ®−îc quan hÖ liªn kÕt víi gi¸ 70. NÕu c¸c ®iÒu x¸c ®Þnh trªn c¬ së céng thªm kho¶n kiÖn b¸n h ng l nh− nhau th× gi¸ b¸n n©ng gi¸ thÝch hîp v o chi phÝ s¶n xuÊt. h ng cña c«ng ti P cho c«ng ti S sÏ ®−îc C¸c chi phÝ céng thªm cã thÓ bao gåm: x¸c ®Þnh l 41. Nh− vËy, c«ng ti P sÏ thu Chi phÝ giao h ng trong k×, chi phÝ qu¶n lÝ ®−îc kho¶n lîi nhuËn l : chung trong k×. Ph−¬ng ph¸p chi phÝ céng 41 - 30 = 11 thªm thÝch hîp ®Ó ®Þnh gi¸ cho tr−êng C«ng ti S thu ®−îc kho¶n lîi nhuËn hîp s¶n xuÊt theo hîp ®ång gia c«ng, chÕ l : biÕn s¶n phÈm gi÷a c¸c c«ng ti liªn kÕt. 70 - 41 = 29 C«ng ti sÏ b¸n c¸c s¶n phÈm ch−a ho n + Ph−¬ng ph¸p gi¸ b¸n l¹i. Ph−¬ng thiÖn cho c«ng ti liªn kÕt cña m×nh, c«ng ph¸p gi¸ b¸n l¹i x¸c ®Þnh gi¸ thÞ tr−êng ti n y tiÕp tôc ho n thiÖn s¶n phÈm, sau cho viÖc b¸n s¶n phÈm gi÷a c¸c c«ng ti ®ã ®em b¸n ra thÞ tr−êng cho nh÷ng liªn kÕt b»ng c¸ch lÊy møc gi¸ b¸n s¶n ng−êi tiªu thô kh«ng cã quan hÖ liªn kÕt. phÈm cïng lo¹i cho nh÷ng c«ng ti kh«ng cã quan hÖ liªn kÕt trõ ®i tØ lÖ nhÊt ®Þnh Gi¶ sö c«ng ti P trong vÝ dô trªn b¸n trªn gi¸ b¸n. ghÕ gç ch−a ho n thiÖn cho c«ng ti S. NÕu c«ng ti P trong vÝ dô trªn kh«ng C«ng ti S tiÕp tôc ho n th nh s¶n phÈm, b¸n s¶n phÈm cña m×nh cho nh÷ng ng−êi sau ®ã b¸n ra trªn thÞ tr−êng Y v gi¶ sö ph©n phèi s¶n phÈm kh«ng cã quan hÖ r»ng lîi nhuËn b×nh qu©n m ng nh s¶n liªn kÕt ë n−íc Y th× chóng ta sÏ kh«ng xuÊt ghÕ gç thu ®−îc l 25% cña chi phÝ cã c¬ së ®Ó ¸p dông ph−¬ng ph¸p gi¸ tù s¶n xuÊt. Theo sæ s¸ch kÕ to¸n, chi phÝ do cã thÓ so s¸nh ®−îc. NÕu c«ng ti S chØ cña c«ng ti P cho mét ghÕ gç ch−a ho n 32 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi thiÖn (®Ó b¸n cho c«ng ti S) l 20. Khi ®ã, cã sù ®iÒu chØnh thÝch hîp(8). gi¸ b¸n s¶n phÈm cña c«ng ti P cho c«ng 4. Ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ chèng ti S sÏ ®−îc x¸c ®Þnh l : chuyÓn gi¸ 20 ×125% = 25 4.1. Thùc tr¹ng ph¸p luËt vÒ chèng 3. Ho¹t ®éng chuyÓn gi¸ cña c¸c chuyÓn gi¸ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i Nh− ® ®Ò cËp ë phÇn trªn, luËt thuÕ t¹i ViÖt Nam cña quèc gia (®Æc biÖt l thuÕ thu nhËp Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c¸c c«ng ti) bao giê còng bao gåm nh÷ng quy doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i ®Þnh vÒ chèng chuyÓn gi¸. Tuy nhiªn, ë sau khi LuËt ®Çu t− n−íc ngo i ë ViÖt ViÖt Nam, LuËt thuÕ lîi tøc, sau n y l Nam (L§TNN) ®−îc ban h nh ® ®ãng LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ch−a cã gãp ®¸ng kÓ v o sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt quy ®Þnh n o vÒ vÊn ®Ò n y. n−íc trong h¬n mét thËp kØ qua. Tuy Quy ®Þnh chèng chuyÓn gi¸ ®−îc thÓ nhiªn, viÖc thùc hiÖn L§TNN hiÖn nay hiÖn trong v¨n b¶n d−íi luËt l Th«ng t− ®ang gÆp hai trë ng¹i lín l xu h−íng ®Çu sè 74/TCT h−íng dÉn thùc hiÖn quy ®Þnh t− gi¶m m¹nh v sè c¸c doanh nghiÖp cã vÒ thuÕ ®èi víi c¸c h×nh thøc ®Çu t− theo vèn ®Çu t− n−íc ngo i khai lç c ng nhiÒu. LuËt ®Çu t− n−íc ngo i t¹i ViÖt Nam do ChØ riªng ë th nh phè Hå ChÝ Minh, tØ lÖ Bé t i chÝnh ban h nh ng y 20/10/1997 doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i (Th«ng t− 74). Th«ng t− 74 sau ®ã ®−îc khai lç lªn ®Õn 70%-80% trong hai n¨m thay thÕ bëi Th«ng t− sè 89/1999/TT- gÇn ®©y(7). Theo c¸c chuyªn gia, hiÖn BTC do Bé t i chÝnh ban h nh ng y t−îng lç cña doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− 16/7/1999 (Th«ng t− 89). Tuy nhiªn, n−íc ngo i cã thÓ do yÕu kÐm trong ho¹t nh÷ng quy ®Þnh vÒ chèng chuyÓn gi¸ ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh−ng còng rÊt trong hai th«ng t− n y kh«ng cã g× thay cã thÓ l hËu qu¶ cña ho¹t ®éng chuyÓn ®æi. gi¸. Theo quy ®Þnh cña Th«ng t− 89 th× c¬ C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc së ®Ó x¸c ®Þnh chuyÓn gi¸ l c¸c hîp ngo i th−êng t×m c¸ch kª khai t¨ng gi¸ ®ång mua b¸n kh«ng theo gi¸ thÞ tr−êng. ®èi víi c¸c chi phÝ ®Çu v o nh− t i s¶n Hîp ®ång mua b¸n kh«ng theo gi¸ thÞ gãp vèn, chi phÝ nguyªn, vËt liÖu, chi phÝ tr−êng ®−îc hiÓu l c¸c hîp ®ång giao khÊu hao t i s¶n cè ®Þnh, chi phÝ qu¶ng dÞch, mua b¸n bÞ ¶nh h−ëng bëi c¸c quan c¸o, tiÕp thÞ... §ång thêi, ®èi víi c¸c yÕu hÖ th−¬ng m¹i kh«ng b×nh th−êng nh− tè ®Çu ra, mét sè doanh nghiÖp l¹i kª giao dÞch gi÷a c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt. khai gi¸ b¸n thÊp h¬n thùc tÕ ®Ó gi¶m C¸c doanh nghiÖp ®−îc coi l liªn kÕt doanh thu, lîi nhuËn. Thñ thuËt chuyÓn khi doanh nghiÖp tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸ ® gióp doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− gi¸n tiÕp v o viÖc ®iÒu h nh, kiÓm so¸t n−íc ngo i gi¶m thiÓu ®−îc sè thuÕ ph¶i hoÆc gãp vèn ph¸p ®Þnh hai doanh nghiÖp nép, g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nh n−íc cïng chÞu sù ®iÒu h nh, kiÓm so¸t trùc ViÖt Nam ®ång thêi t¹o nªn −u thÕ c¹nh tiÕp hay gi¸n tiÕp cña doanh nghiÖp kh¸c tranh so víi c¸c doanh nghiÖp trong n−íc, hoÆc hai doanh nghiÖp cïng cã doanh g©y nh÷ng x¸o trén nhÊt ®Þnh cho nÒn nghiÖp kh¸c tham gia gãp vèn. Cã thÓ kinh tÕ n−íc ta. Nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc nhËn thÊy l kh¸i niÖm n y cßn rÊt chung n y cña chuyÓn gi¸ ®ßi hái ph¸p luËt ph¶i chung, viÖc x¸c ®Þnh thÕ n o l “tham gia T¹p chÝ luËt häc - 33
  5. nghiªn cøu - trao ®æi gi¸n tiÕp” ch−a ®−îc quy ®Þnh cô thÓ. Do liªn kÕt ë n−íc ngo i cung cÊp v kh«ng ®ã, chóng ta cßn thiÕu c¬ së râ r ng, chi thÓ x¸c ®Þnh ®−îc gi¸ mua thùc tÕ trªn thÞ tiÕt cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c h nh vi chuyÓn tr−êng th× c¬ quan thuÕ cã thÓ sö dông gi¸. gi¸ b¸n ra cña ®¬n vÞ th−¬ng nghiÖp ®Ó Trªn c¬ së th«ng lÖ quèc tÕ, Th«ng t− x¸c ®Þnh gi¸ mua v o theo c«ng thøc: 89 quy ®Þnh ba biÖn ph¸p chèng chuyÓn Gi¸ mua v o = Gi¸ b¸n ra cho XN ®éc lËp gi¸ sau ®©y: (trõ thuÕ nhËp khÈu nÕu cã) - [gi¸ b¸n cho XN + BiÖn ph¸p so s¸nh gi¸ thÞ tr−êng ®éc lËp (trõ thuÕ nhËp khÈu, nÕu cã) × tØ lÖ l i gép b×nh qu©n ng nh th−¬ng nghiÖp] C¬ quan thuÕ cã thÓ sö dông gi¸ s¶n VÒ nguyªn lÝ, biÖn ph¸p n y gièng víi phÈm h ng ho¸, dÞch vô trªn thÞ tr−êng ®Ó ph−¬ng ph¸p gi¸ b¸n l¹i. VÊn ®Ò c¬ b¶n Ên ®Þnh cho s¶n phÈm, h ng ho¸, dÞch vô l ph¶i x¸c ®Þnh ®−îc chÝnh x¸c tØ lÖ l i trao ®æi trong néi bé c¸c doanh nghiÖp gép b×nh qu©n ng nh th−¬ng nghiÖp. Tuy liªn kÕt víi ®iÒu kiÖn kh«ng cã sù kh¸c nhiªn, viÖc ¸p dông c«ng thøc tÝnh tØ lÖ nhau gi÷a hai nghiÖp vô kinh doanh ®−îc l i gép b×nh qu©n theo Th«ng t− 89 còng so s¸nh ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ giao dÞch hoÆc kh«ng ph¶i l vÊn ®Ò ®¬n gi¶n v mang nÕu cã sù kh¸c nhau trong viÖc so s¸nh tÝnh kh¶ thi cao v× sè liÖu ®Ó tÝnh to¸n l hai nghiÖp vô kinh doanh th× cã thÓ sö dùa trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña dông c¸c biÖn ph¸p tÝnh to¸n ®Ó lo¹i trõ doanh nghiÖp. c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ giao dÞch. + BiÖn ph¸p sö dông gi¸ th nh to n VÒ nguyªn t¾c, biÖn ph¸p n y gièng bé ®Ó x¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ víi ph−¬ng ph¸p gi¸ tù do cã thÓ so s¸nh NÕu cã ®¬n vÞ s¶n xuÊt, chÕ biÕn b¸n ®−îc. Tuy nhiªn, c¸c quy ®Þnh cßn rÊt th nh phÈm v giao to n bé cho xÝ nghiÖp chung chung. Trong thùc tÕ, kh¶ n¨ng tån liªn kÕt, kh«ng cã s¶n phÈm b¸n ra trªn t¹i hai nghiÖp vô kinh doanh ho n to n thÞ tr−êng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ so s¸nh th× c¬ gièng nhau theo tr−êng hîp thø nhÊt ®Ó quan thuÕ cã thÓ c¨n cø v o sæ s¸ch kÕ so s¸nh l rÊt hiÕm. Tr−êng hîp thø hai to¸n h¹ch to¸n chi phÝ cña ®¬n vÞ ®Ó x¸c x¶y ra nhiÒu h¬n nh−ng néi dung quan ®Þnh thu nhËp cña ®¬n vÞ ®ã theo c«ng träng nhÊt l “c¸c biÖn ph¸p tÝnh to¸n” ®Ó thøc: lo¹i trõ nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn gi¸ giao Thu nhËp Ên ®Þnh = Tæng gi¸ th nh to n bé dÞch ch−a ®−îc ®Þnh nghÜa cô thÓ. Th«ng s¶n phÈm × TØ lÖ thu nhËp rßng b×nh qu©n ng nh t− 89 chØ ®−a ra vÝ dô ®¬n gi¶n ®Ó so s¸nh s¶n xuÊt gi¸ thÞ tr−êng cho giao dÞch liªn kÕt. Do Gièng nh− hai tr−êng hîp trªn, Th«ng ®ã, viÖc ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh n y t− 89 míi chØ dõng l¹i ë viÖc ®−a ra trong thùc tÕ rÊt khã kh¨n ®Æc biÖt l khi nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh nguyªn t¾c c¸c c¸n bé thuÕ ViÖt Nam ch−a ®−îc ® o cho biÖn ph¸p n y m thiÕu nh÷ng h−íng t¹o c¬ b¶n ®Ó cã thÓ nhËn diÖn nh÷ng dÉn cô thÓ cho viÖc thùc thi. Do ®ã, viÖc nghiÖp vô chuyÓn gi¸ vèn rÊt tinh vi cña ¸p dông nã trong thùc tÕ còng gÆp nhiÒu c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc khã kh¨n. ngo i. 4.2. H−íng tíi sù ®iÒu chØnh hiÖu qu¶ + BiÖn ph¸p sö dông gi¸ b¸n ra ®Ó x¸c cña ph¸p luËt chèng chuyÓn gi¸ ®Þnh gi¸ mua v o Nh− ® ph©n tÝch ë trªn, thùc tr¹ng Tr−êng hîp ®¬n vÞ th−¬ng nghiÖp cã ho¹t ®éng chuyÓn gi¸ cña c¸c doanh nguån h ng ho¸ mua v o do xÝ nghiÖp nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngo i ®ßi hái 34 - T¹p chÝ luËt häc
  6. nghiªn cøu - trao ®æi ph¶i cã sù ®iÒu chØnh phï hîp cña ph¸p còng ph¶i ®¶m b¶o ®é linh ho¹t cÇn thiÕt luËt. NhiÒu ý kiÕn trao ®æi xung quanh ®Ó tiÖn viÖc ph¸n ®o¸n, nhËn ®Þnh trong vÊn ®Ò n y mang tÝnh tr¸i ng−îc nhau. v« sè c¸c t×nh huèng m ng−êi ®ãng thuÕ Theo mét sè nh kinh doanh, tr−íc ph¶i xö lÝ(11). Bªn c¹nh ®ã, viÖc gÊp rót m¾t ViÖt Nam nªn ho n viÖc ¸p dông ® o t¹o ®éi ngò c¸n bé thuÕ cã kinh ph¸p luËt chèng chuyÓn gi¸ cho ®Õn khi nghiÖm v n¨ng lùc trong gi¸m s¸t ho¹t hÖ thèng thuÕ míi, ®Æc biÖt l thuÕ gi¸ trÞ ®éng cña c¸c CT§QG còng l yÕu tè v« gia t¨ng ®−îc æn ®Þnh. ViÖc ¸p dông c¸c cïng quan träng gãp phÇn v o sù th nh quy ®Þnh chèng chuyÓn gi¸ sÏ l m t¨ng c«ng cña viÖc chèng chuyÓn gi¸. thªm chi phÝ cho c¸c CT§QG, do ®ã cã Ph¸p luËt vÒ chèng chuyÓn gi¸ cÇn thÓ kh«ng khuyÕn khÝch ®Çu t− n−íc ph¶i ®−îc ho n thiÖn nh− thÕ n o ®ßi hái ngo i v o ViÖt Nam(9). ý kiÕn n y cã lÏ sù tiÕp tôc ®ãng gãp, trao ®æi ý kiÕn cña l kh«ng hîp lÝ v× ®èi víi mäi quèc gia c¸c chuyªn gia v nh÷ng ng−êi quan t©m. th× viÖc kiÓm so¸t, h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña ho¹t ®éng chuyÓn gi¸ (1).Xem: Arnol, J.B & McIntyre, J.M, (1995), lu«n lu«n l cÇn thiÕt trong mäi tr−êng International Tax Primer, (Kluwer Law International, hîp. H¬n n÷a, ho n ¸p dông chèng The Netherland), tr. 53. chuyÓn gi¸ ch−a h¼n ® l sù b¶o ®¶m (2).Xem: Picciotto, S., (1992), International Business cho viÖc c¶i thiÖn m«i tr−êng ®Çu t− ë Taxation, (Weidenfeld & Nicolson, London), tr. 171. ViÖt Nam. (3).Xem: Muchlinski, P.T., (1995), Multinational Mét sè chuyªn gia kh¸c cho r»ng Enterprises and the Law, (Blackwell Publisher, nh÷ng quy ®Þnh cña Th«ng t− 89 ®Õn nay London), tr. 284. kh«ng cßn phï hîp n÷a v chóng ta cÇn (4).Xem: Arnol, J.B & McIntyre, J.M, S®d, tr. 57. thay ®æi nã b»ng c¸ch ¸p dông c¸c (5). C¸c biÖn ph¸p m« t¶ trong phÇn n y ®−îc sö dông ph−¬ng ph¸p chèng chuyÓn gi¸ theo m« ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thÞ tr−êng cña t i s¶n h÷u h×nh. h×nh cña luËt Hoa K× v luËt mÉu cña (6).Xem: Arnol, J.B & McIntyre, J.M, S®d, tr. 57 - OECD(10). Tuy nhiªn, theo chóng t«i, viÖc 61. ¸p dông c¸c m« h×nh n y t¹i ViÖt Nam ë (7).“C¶nh b¸o nh÷ng t¸c h¹i nguy hiÓm vÒ viÖc thêi ®iÓm hiÖn t¹i l kh«ng mang tÝnh kh¶ chuyÓn gi¸ cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc thi. MÆc dï c¸c m« h×nh ®ã rÊt −u viÖt ngo i t¹i ViÖt Nam”, T¹p chÝ t i chÝnh, sè 11-1999, nh−ng chóng ®−îc x©y dùng l ®Ó ¸p tr.4. dông ë nh÷ng n−íc cã nÒn kinh tÕ thÞ (8).Xem: NguyÔn Ngäc Thanh - “HiÖn t−îng chuyÓn tr−êng ® ph¸t triÓn, n¬i ®iÒu kiÖn kÜ gi¸ cña c¸c c«ng ti ®a quèc gia: T¸c ®éng tiªu cùc v thuËt còng nh− ®éi ngò c¸n bé chuyªn gi¶i ph¸p kh¾c phôc”, T¹p chÝ t i chÝnh, sè 11-1999, m«n cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc thi ph¸p luËt. tr. 19. ViÖc chóng ta nªn l m trong thêi gian (9).Xem: Steven Ng, "ý kiÕn", T¹p chÝ t i ChÝnh, sè tr−íc m¾t cã lÏ l söa ®æi c¸c biÖn ph¸p 11-1999, tr. 5. chèng chuyÓn gi¸ trong Th«ng t− 89 theo (10).Xem: NguyÔn ThÞ Liªn Hoa - "§Ò xuÊt mét sè h−íng cô thÓ v râ r ng h¬n. §Þnh gi¸ ph−¬ng ph¸p chèng chuyÓn gi¸ trong c¸c doanh kh«ng ph¶i l m«n khoa häc chÝnh x¸c nghiÖp cã vèn §TNN t¹i ViÖt Nam", T¹p chÝ t i nªn viÖc tu©n thñ chØ cã thÓ thùc hiÖn chÝnh, sè 11-1999, tr. 22 - 24. ®−îc khi c¸c quy t¾c ®−îc quy ®Þnh chi (11).Xem: Nigel Russell, "ý kiÕn", T¹p chÝ t i chÝnh, tiÕt v nhÊt qu¸n. Tuy nhiªn, c¸c quy t¾c sè 11-1999, tr. 6. T¹p chÝ luËt häc - 35
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2