intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Kỹ thuật xây dựng cấu thành tội phạm và việc hoàn thiện Bộ luật hình sự "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

98
lượt xem
12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kỹ thuật xây dựng cấu thành tội phạm và việc hoàn thiện Bộ luật hình sự Từ người yêu nước trở thành chiến sĩ cộng sản, với khát vọng giành lại độc lập, tự do cho dân tộc, Hồ Chí Minh đã không ngừng phát triển những tư tưởng pháp luật tiến bộ, cách mạng của giai cấp công nhân. Trung tâm tư tưởng văn hoá pháp luật của Hồ Chí Minh là tư tưởng về độc lập, tự do.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Kỹ thuật xây dựng cấu thành tội phạm và việc hoàn thiện Bộ luật hình sự "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. NguyÔn Ngäc Hoµ * 1. B lu t hình s (BLHS) hi n hành là h p b coi là t i ph m v i trư ng h p chưa k t qu c a l n s a i th năm và là l n s a b coi là t i ph m c a cùng lo i hành vi vi i m t cách căn b n BLHS năm 1985. ph m. ây là s mô t trong CTTP cơ b n Trong các l n s a i ó chúng ta m i ch và là s mô t ch y u, cơ b n, t o cơ s cho t p trung s a i, b sung v n i dung c a các mô t khác. các quy nh trong B lu t mà chưa chú ý - Phân bi t gi a các trư ng h p ph m t i n kĩ thu t xây d ng c u thành t i ph m chưa hoàn thành v i trư ng h p t i ph m (CTTP). Tương t như v y, các công trình hoàn thành c a cùng m t t i. ây là s mô nghiên c u dư i d ng sách, bài báo, lu n án, t t i ph m trong các CTTP c a hành vi lu n văn cũng như trong các tài nghiên ph m t i chưa hoàn thành. c u khoa h c các c p cũng ch ch y u t p - Phân bi t gi a các hành vi ng ph m trung c p nh ng h n ch v n i dung c a v i hành vi th c hi n t i ph m c a cùng m t B lu t và xu t hư ng hoàn thi n B lu t t i. ây là s mô t t i ph m trong các v n i dung. Vi c nghiên c u m t cách toàn CTTP c a hành vi ng ph m. di n lí lu n v CTTP và kĩ thu t xây d ng - Phân bi t gi a các trư ng h p ph m t i CTTP t ó có cơ s khoa h c cho vi c có tính ch t nguy hi m cho xã h i khác v i ánh giá BLHS và xu t hư ng hoàn thi n trư ng h p ph m t i thông thư ng c a cùng B lu t h u như chưa ư c t ra. Trong khi m t t i. ây là s mô t t i ph m qua các ó, kĩ thu t xây d ng các CTTP có ý nghĩa d u hi u nh khung hình ph t tăng n ng r t quan tr ng quy t nh ch t lư ng c a các ho c gi m nh . quy nh v t i ph m trong BLHS. V i các m c ích trên ây CTTP có ý 2. C u thành t i ph m là k t qu ph n nghĩa r t quan tr ng. Vi c xây d ng các ánh t i ph m trong lu t có n i dung là s mô CTTP úng yêu c u s giúp nhà làm lu t th t t i ph m qua các d u hi u ph n ánh các hi n ư c n i dung quy nh úng theo ý tình ti t thu c các y u t c a t i ph m. S tư ng c a mình và n i dung ó cũng d dàng mô t này nh m các m c ích sau: ư c ngư i áp d ng ti p nh n úng. Qua xây - Phân bi t t i ph m này v i các t i ph m khác cũng như phân bi t gi a trư ng * Trư ng i h c Lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 4/2006 15
  2. nghiªn cøu - trao ®æi d ng CTTP theo úng yêu c u s giúp phát hi n ư c i u ó... hi n và kh c ph c nh ng mâu thu n ho c - Trong trư ng h p có nh ng hành vi h n ch trong n i dung c a nh ng quy nh ph m t i khác nhau cùng ư c mô t trong c a lu t. Trái l i, khi xây d ng CTTP không CTTP thì t i danh ph i bao quát ư c h t theo các nguyên t c và yêu c u chung s d n các hành vi ph m t i khác nhau ó mà n tình tr ng n i dung c a quy nh ư c không th l y m t hành vi ph m t i làm t i th hi n sai, th hi n không rõ ràng. T ó danh cũng như không th ghép t t c các d n n hi u sai, hi u không th ng nh t hành vi ph m t i ó thành t i danh... trong áp d ng lu t. i v i vi c mô t các d u hi u nh Yêu c u chung t ra cho các CTTP là khung hình ph t nhà làm lu t c n chú ý: s mô t v a òi h i có tính khái quát cao, - Trong trư ng h p ph i xây d ng c hai v a òi h i ph i rõ ràng. Các d u hi u dùng lo i khung hình ph t - khung hình ph t tăng mô t ph i là nh ng d u hi u có tính c n ng và khung hình ph t gi m nh cho cùng trưng, i n hình nhưng ph i h n ch nh ng m t t i danh thì yêu c u t ra khi quy nh d u hi u tr u tư ng có tính ánh giá cũng các d u hi u nh khung hình ph t là: Các như nh ng d u hi u nhi u nghĩa. d u hi u thu c hai lo i khung hình ph t ó i v i CTTP (cơ b n) yêu c u t ra ph i lo i tr nhau tránh ư c trư ng h p cho các nhà làm lu t khi l a ch n nh ng n i dung bi u hi n c trưng c a b n y u t c a hành vi ph m t i c th tho mãn c d u t i ph m ph n ánh trong CTTP là ph i hi u nh khung hình ph t tăng n ng và c m b o nh ng d u hi u c a CTTP v a d u hi u nh khung hình ph t gi m nh . c n thi t cho s xác nh ranh gi i gi a t i Khi không th kh c ph c ư c i u này thì này v i t i khác, ranh gi i gi a trư ng h p c n ph i áp d ng bi n pháp tách t i - chuy n b coi là t i ph m v i trư ng h p chưa ph i trư ng h p ph m t i có d u hi u nh khung là t i ph m nhưng ng th i cũng ph i ph n hình ph t tăng n ng ho c gi m nh c a t i ánh ư c y tính nguy hi m cho xã h i ph m nh t nh thành t i danh c l p n ng c a lo i t i ó. hơn ho c nh hơn. Bên c nh ó, còn có m t s yêu c u có - Nhà làm lu t có th quy nh d u hi u tính kĩ thu t t ra cho vi c xây d ng các nh t i c a t i danh nh t nh thành d u CTTP (cơ b n) là: hi u nh khung hình ph t tăng n ng c a t i - Gi a t i danh và s mô t trong CTTP ph m khác lo i tr b t kh năng x y ra ph i có s th ng nh t. Không th t i danh trư ng h p ph m nhi u t i, tránh ph c t p th hi n là t i c ý mà s mô t l i có n i trong áp d ng lu t. th c hi n kĩ thu t l p dung là l i vô ý ho c t i danh th hi n là t i pháp này, nhà làm lu t trư c h t c n d ki n có CTTP v t ch t mà s mô t l i không th nh ng c p CTTP mà trong th c t có th 16 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2006
  3. nghiªn cøu - trao ®æi ng th i ư c tho mãn qua m t hành vi mà ch mô t “c n tr ...” và coi trong ó ã ph m t i. t ó xem xét quy nh d u có d u hi u l i c ý v.v.. Bên c nh nh ng hi u nh t i thu c m t CTTP thành d u h n ch chung này, các CTTP trong BLHS hi u nh khung thu c CTTP còn l i. Như còn có nh ng h n ch c th thu c 4 nhóm v y, hành vi ch c u thành m t t i và thu c khác nhau. ó là nh ng h n ch thu c v n khung hình ph t tăng n ng. Vi c quy nh chu n hoá các t i danh; nh ng h n ch này ph i tuân th nguyên t c ch d u hi u thu c v n mô t d u hi u ch th trong nh t i thu c t i ít nghiêm tr ng hơn ư c CTTP; nh ng h n ch thu c v n mô t quy nh là tình ti t nh khung hình ph t d u hi u l i trong CTTP và nh ng h n ch tăng n ng c a t i nghiêm tr ng hơn mà thu c v n quy nh CTTP ng ph m không th ngư c l i. trong BLHS. 3. Nghiên c u các CTTP trong BLHS V các h n ch liên quan n t i danh (1) chúng tôi th y vi c xây d ng các CTTP chưa - M t s t i danh trong BLHS không th tuân theo m t cách y , tri t các hi n rõ tính ch t c a lo i t i ư c ph n ánh nguyên t c chung và do v y B lu t còn b c là t i c ý hay t i vô ý. Ví d : T i làm ch t l nhi u h n ch v kĩ thu t xây d ng CTTP ngư i trong khi thi hành công v ( i u 97 c n ư c nghiên c u kh c ph c. Trong ó có BLHS); t i gây thương tích ho c gây t n h i nh ng h n ch là nguyên nhân d n n s cho s c kho c a ngư i khác trong khi thi nh n th c không th ng nh t cũng như nh ng hành công v ( i u 107 BLHS); t i làm lây tranh lu n v n i dung c a nhi u CTTP c a lan d ch b nh nguy hi m cho ng v t, th c BLHS. S mô t t i ph m trong nhi u CTTP v t ( i u 187 BLHS). còn thi u tính c th , th m chí ch là vi c - Nhi u t i danh mâu thu n v i n i dung nh c l i t i danh. Nhi u CTTP tuy có mô t ư c mô t trong CTTP. ó là mâu thu n t i ph m nhưng d u hi u ư c dùng mô gi a tính ch t c a lo i t i (c ý ho c vô ý) t có tính tr u tư ng. Gi a các CTTP chưa ư c th hi n t i danh và tính ch t c a lo i có tính th ng nh t trong cách mô t t i t i (c ý ho c vô ý) ư c th hi n trong ph m. Ví d : Cùng mô t d u hi u QHNQ CTTP. Ví d : t i phá thai trái phép ( i u nhưng các CTTP không di n t gi ng nhau, 243 BLHS), t i danh th hi n là t i c ý có CTTP di n t là “gây h u qu ...”, có nhưng theo mô t c a CTTP thì t i này là t i CTTP di n t là “d n n h u qu ...”; cùng vô ý. S mâu thu n gi a t i danh và n i m t hành vi (c n tr ) nhưng có CTTP coi dung ư c mô t trong CTTP còn th hi n hành vi này chưa th hi n ư c n i dung l i ch t i danh không bao quát h t các d ng nên ph i mô t là “c ý c n tr ...”, có CTTP hành vi ư c mô t trong CTTP. Ví d : i u không mô t d u hi u l i kèm theo như v y 226 BLHS quy nh t i s d ng trái phép T¹p chÝ luËt häc sè 4/2006 17
  4. nghiªn cøu - trao ®æi thông tin trên m ng và trong máy tính nhưng nhi u CTTP khi áp d ng lu t hình s .(3) trong CTTP l i mô t r ng hơn: “1. Ngư i V h n ch liên quan n ch nh ng ph m nào s d ng trái phép thông tin trên m ng Cách quy nh v ng ph m như hi n và trong máy tính, cũng như ưa vào m ng nay ã bó h p ph m vi i u ch nh c a lu t máy tính nh ng thông tin trái v i quy nh hình s . úng ra lu t hình s ph i i u ch nh c a pháp lu t...”. c hai lo i trư ng h p có nhi u ch th tham - Trong BLHS còn nhi u t i danh chưa gia th c hi n t i ph m c ý - trư ng h p có tính khái quát c a m t khái ni m mà m i tho mãn d u hi u c a ng ph m và trư ng ch là s li t kê các d ng hành vi ư c mô t h p không tho mãn d u hi u c a ng trong CTTP. Theo th ng kê có kho ng 30 t i ph m. V i cách quy nh c a i u 20 BLHS danh ư c xây d ng theo ki u này như t i - quy nh d u hi u c a ng ph m t i kho n mua bán, ánh tráo ho c chi m o t tr em 1 và quy nh d u hi u c a nh ng ngư i ( i u 120 BLHS), t i vi ph m quy nh v an ng ph m t i kho n 2 BLHS m i ch t o toàn lao ng, v sinh lao ng, v an toàn ư c cơ s pháp lí cho vi c truy c u trách nh ng nơi ông ngư i ( i u 227 BLHS) v.v.. nhi m hình s trư ng h p th nh t. kh c V h n ch liên quan n d u hi u ch ph c tình tr ng này c n ph i thay i l i th c a t i ph m cách quy nh hi n nay c a BLHS. Trư c D u hi u c a ch th c a t i ph m tuy h t, c n xây d ng các CTTP c a t ng hành ư c mô t chung cho các CTTP nhưng vi b coi là hành vi ph m t i c a t i ph m c các t i có ch th c bi t thì d u hi u c ý c th - hành vi th c hi n, hành vi xúi gi c bi t c a ch th ư c mô t riêng trong t ng th c hi n, hành vi giúp s c th c hi n và CTTP. S mô t này là b t bu c c n thi t. hành vi t ch c th c hi n t i ph m. Sau ó Trong BLHS còn m t s CTTP không mô t m i quy nh d u hi u c a trư ng h p ng d u hi u ch th c bi t này như CTTP t i ph m - trư ng h p c bi t c a trư ng h p hi p dâm; CTTP t i cư ng dâm.(2) ph m t i c ý có nhi u ngư i tham gia.(4) V h n ch liên quan n d u hi u l i (1). V n này chúng tôi ã trình bày c th trong bài D u hi u l i là d u hi u ph i ư c mô t “T i danh và vi c chu n hoá các t i danh trong m i CTTP nhưng trong BLHS, d u hi u BLHS”, T p chí lu t h c, s 6/2004. này h u như không ư c mô t . Th ng kê (2).Xem thêm: Nguy n Ng c Hoà, “T i ph m và cho th y ch có 20 CTTP xác nh d u hi u CTTP”, Nxb. CAND, 2005 tr. 182, tr. 183. (3). V n này chúng tôi ã trình bày c th trong bài l i là c ý ho c vô ý. i v i t t c các “BLHS v i vi c quy nh d u hi u l i trong CTTP”, CTTP còn l i ngư i c bu c ph i t xác T p chí lu t h c, s 1/2004. nh. i u này d n n tình tr ng không (4).Xem thêm: Nguy n Ng c Hoà, “T i ph m và th ng nh t trong vi c xác nh l i trong CTTP”, Nxb. CAND, 2005 tr. 195,196,197. 18 T¹p chÝ luËt häc sè 4/2006
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2