intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Một số điểm mới trong chương các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế của Bộ luật hình sự năm 1999"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

140
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số điểm mới trong chương các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế của Bộ luật hình sự năm 1999 Theo các nhà khoa học của CHLB Đức, phạm vi của luật hình sự vượt ra ngoài BLHS; có số lượng lớn các luật thuộc tất cả các lĩnh vực của pháp luật chứa đựng các quy phạm pháp luật quy định hành vi bị đe doạ bị xử lí bằng hình phạt. Người ta gọi tập hợp các quy phạm pháp luật hình sự nằm ngoài BLHS là Pháp luật hình sự phụ (Nebenstrafrecht)...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Một số điểm mới trong chương các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế của Bộ luật hình sự năm 1999"

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Mét sè ®iÓm míi trong ch−¬ng C¸c téi x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ cña bé luËt h×nh sù n¨m 1999 §ç §øc Hång Hµ* B é luËt h×nh sù (BLHS) n−íc Céng hßa x héi chñ nghÜa ViÖt Nam (söa ®æi) võa ®−îc Quèc héi khãa X - Téi sö dông ®iÖn tr¸i phÐp; - Téi s¶n xuÊt bu«n b¸n r−îu, thuèc l¸ tr¸i phÐp; th«ng qua t¹i k× häp thø VI (tõ ng y - Téi l¹m s¸t gia sóc. 18/11 ®Õn 21/12/1999) thÓ hiÖn b−íc tiÕn 1.2. Bæ sung 6 téi míi, ®ã l : v−ît bËc trong kÜ thuËt lËp ph¸p, gãp phÇn - Téi s¶n xuÊt, t ng tr÷, vËn chuyÓn tÝch cùc lo¹i bá nh÷ng yÕu tè g©y c¶n trë h ng cÊm (§iÒu 155); cho tiÕn tr×nh ®æi míi v sù nghiÖp c«ng - Téi qu¶ng c¸o gian dèi (§iÒu 168); nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc v× môc - Téi cè ý l m tr¸i quy ®Þnh vÒ ph©n tiªu d©n gi u, n−íc m¹nh, x héi c«ng phèi tiÒn, h ng cøu trî (§iÒu 169); b»ng, v¨n minh. BLHS n y (cã hiÖu lùc tõ - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cÊp v¨n ng y 1/7/2000) gåm 344 ®iÒu chia th nh b»ng b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp 24 ch−¬ng. Trong Ch−¬ng XIV: "C¸c téi (§iÒu 170); x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ" l - Téi sö dông tr¸i phÐp quü dù tr÷ bæ ch−¬ng cã nhiÒu ®iÓm míi ®¸ng quan sung vèn ®iÒu lÖ cña tæ chøc tÝn dông t©m nhÊt: (§iÒu 178); 1. VÒ téi ph¹m - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cho vay 1.1. Xãa bá 7 téi ® tõng ®−îc quy trong ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®Þnh trong ch−¬ng "C¸c téi ph¹m vÒ kinh (§iÒu 179); tÕ" cña BLHS n¨m 1985 ®ã l : LÝ do xãa bá 7 téi v bæ sung 6 téi - Téi c¶n trë viÖc thùc hiÖn c¸c quy trªn trong ch−¬ng n y l : ®Þnh cña Nh n−íc vÒ c¶i t¹o x héi chñ - Thø nhÊt, vÒ c¬ së lÝ luËn: Theo nghÜa; quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin, - Téi chiÕm ®o¹t tem phiÕu, téi l m ph¸p luËt thuéc kiÕn tróc th−îng tÇng, do hoÆc l−u h nh tem phiÕu, giÊy tê gi¶ dïng ®ã nã ph¶i phï hîp víi h¹ tÇng c¬ së. Khi v o viÖc ph©n phèi; nÒn kinh tÕ n−íc ta tõ nÒn kinh tÕ kÕ - Téi l−u h nh s¶n phÈm kÐm phÈm ho¹ch hãa tËp trung sang nÒn kinh tÕ chÊt; h ng hãa nhiÒu th nh phÇn, vËn ®éng - Téi vi ph¹m nh÷ng nguyªn t¾c, theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lÝ cña chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ ph©n phèi; * Gi¶ng viªn Khoa t− ph¸p Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 28 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi Nh n−íc th× mét sè h nh vi (® bÞ quy - Téi vËn chuyÓn tr¸i phÐp h ng hãa, ®Þnh l téi ph¹m) ® mÊt ®i hoÆc gi¶m tiÒn tÖ qua biªn giíi (§iÒu 154); ®¸ng kÓ tÝnh nguy hiÓm cho x héi nh− - Téi l m, t ng tr÷, vËn chuyÓn l−u h nh vi vi ph¹m nh÷ng nguyªn t¾c vÒ h nh sÐc gi¶, c¸c giÊy tê cã gi¸ gi¶ kh¸c ph©n phèi; h nh vi l m tem phiÕu dïng (§iÒu 181); v o viÖc ph©n phèi; h nh vi l¹m s¸t gia - Téi l m, t ng tr÷, vËn chuyÓn l−u sóc; h nh vi bu«n b¸n r−îu, thuèc l¸ tr¸i h nh tiÒn gi¶, ng©n phiÕu gi¶, c«ng tr¸i phÐp...; mét sè h nh vi kh¸c l¹i trë nªn gi¶ (§iÒu 180). nguy hiÓm h¬n cÇn ®−îc quy ®Þnh l téi Nh÷ng ®iÓm míi cña BLHS trong viÖc ph¹m ®Ó xö lÝ nghiªm kh¾c b»ng h×nh quy ®Þnh vÒ "C¸c téi x©m ph¹m trËt tù ph¹t nh− h nh vi qu¶ng c¸o gian dèi, qu¶n lÝ kinh tÕ" l sù ph¶n ¸nh ®óng ®¾n h nh vi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cÊp v¨n sù biÕn chuyÓn cña t×nh h×nh kinh tÕ x b»ng b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, héi v yªu cÇu ph¸t huy hÕt t¸c dông cña h nh vi sö dông tr¸i phÐp quü dù tr÷ bæ ph¸p luËt h×nh sù - mét trong nh÷ng c«ng sung vèn ®iÒu lÖ cña tæ chøc tÝn dông... cô s¾c bÐn, h÷u hiÖu ®Ó ®Êu tranh phßng - Thø hai, vÒ c¬ së thùc tiÔn: Thùc chèng téi ph¹m, gãp phÇn ®¾c lùc v o tiÔn ho¹t ®éng ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö viÖc b¶o vÖ lîi Ých Nh n−íc, quyÒn, lîi nh÷ng n¨m qua cho thÊy t×nh tr¹ng cã Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n, tæ chøc, duy nhiÒu h nh vi ph¹m téi ®−îc thùc hiÖn tr× trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ. nh−ng kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm 2. VÒ h×nh ph¹t h×nh sù nh− h nh vi l¹m s¸t gia sóc; h nh 2.1. Tr−íc ®©y, h×nh ph¹t tiÒn chØ vi bu«n b¸n r−îu, thuèc l¸ tr¸i phÐp; h nh ®−îc quy ®Þnh l h×nh ph¹t bæ sung vi l−u h nh s¶n phÈm kÐm phÈm chÊt... nh−ng BLHS n¨m 1999 quy ®Þnh h×nh Cã téi ®−îc quy ®Þnh trong BLHS n¨m ph¹t tiÒn l h×nh ph¹t chÝnh trong 18 trªn 1985 nh−ng thùc tÕ kh«ng cßn tån t¹i nh− 29 ®iÒu luËt cña ch−¬ng "C¸c téi x©m téi c¶n trë viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ". §ã l : cña Nh n−íc vÒ c¶i t¹o XHCN; téi - Téi bu«n lËu (§iÒu 153); chiÕm ®o¹t tem phiÕu; téi vi ph¹m nh÷ng -Téi vËn chuyÓn tr¸i phÐp h ng hãa, nguyªn t¾c vÒ ph©n phèi... tiÒn tÖ qua biªn giíi (§iÒu 154); Nh− vËy, viÖc xãa bá v bæ sung - Téi bu«n b¸n h ng cÊm (§iÒu 155); nh÷ng téi trªn trong ch−¬ng c¸c téi x©m -Téi s¶n xuÊt, bu«n b¸n h ng gi¶ l ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ l tÊt yÕu, thøc ¨n dïng ®Ó ch¨n nu«i, ph©n bãn, ®óng ®¾n, cã c¬ së khoa häc v thùc tiÔn. thuèc thó y, thuèc b¶o vÖ thùc vËt, gièng 1.3. ChuyÓn 4 téi tõ ch−¬ng "C¸c téi c©y trång, vËt nu«i (§iÒu 158); x©m ph¹m an ninh quèc gia" sang ch−¬ng - Téi kinh doanh tr¸i phÐp (§iÒu 159); "C¸c téi x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ" - Téi ®Çu c¬ (§iÒu 160); ®ã l : - Téi trèn thuÕ (§iÒu 161); - Téi bu«n lËu (§iÒu 153); - Téi lõa dèi kh¸ch h ng (§iÒu 162); T¹p chÝ luËt häc - 29
  3. nghiªn cøu - trao ®æi - Téi cho vay l i nÆng (§iÒu 163); ph¶i xuÊt ph¸t tõ "tÝnh chÊt kinh tÕ" cña -Téi l m, bu«n b¸n tem gi¶, vÐ gi¶ nhãm téi ph¹m n y. ViÖc quy ®Þnh h×nh (§iÒu 164); ph¹t tiÒn l h×nh ph¹t chÝnh trong ch−¬ng - Téi qu¶ng c¸o gian dèi (§iÒu 168); n y kh«ng nh÷ng l viÖc l m ®óng ®¾n, -Téi x©m ph¹m quyÒn së h÷u c«ng khoa häc v cã thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ cao nghiÖp (§iÒu 171); trong xö lÝ c¸c téi x©m ph¹m trËt tù qu¶n - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ khai lÝ kinh tÕ m cßn l biÖn ph¸p t¸c ®éng th¸c t i nguyªn (§iÒu 172); tèt vÒ t©m lÝ trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o, gi¸o - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ sö dông dôc ng−êi ph¹m téi, h¹n chÕ nh÷ng ®iÒu ®Êt ®ai (§iÒu 1723); kiÖn cho viÖc t¸i ph¹m, mang l¹i lîi Ých - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ kinh tÕ cho x héi ®ång thêi gi¶m chi phÝ rõng (§iÒu 175); thi h nh ¸n ph¹t tï khi ch−a cÇn thiÕt. - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cung 2.2. Kho¶n 2 §iÒu 185 BLHS n¨m øng ®iÖn (§iÒu 177); 1985 quy ®Þnh: C¨n cø ®Ó ¸p dông h×nh - Téi sö dông tr¸i phÐp quü dù tr÷ bæ ph¹t tiÒn ®èi víi c¸c téi ph¹m vÒ kinh tÕ sung vèn ®iÒu lÖ cña tæ chøc tÝn dông (víi tÝnh chÊt l h×nh ph¹t bæ sung) l trÞ (§iÒu 178); gi¸ h ng ph¹m ph¸p. Nh−ng trong BLHS - Téi vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ cho vay n¨m 1999 trÞ gi¸ h ng ph¹m ph¸p kh«ng trong ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®−îc coi l c¨n cø ®Ó ¸p dông h×nh ph¹t (§iÒu 179). tiÒn n÷a m ® quy ®Þnh h×nh ph¹t tiÒn l ViÖc quy ®Þnh h×nh ph¹t tiÒn l h×nh h×nh ph¹t bæ sung ®èi víi c¸c téi x©m ph¹t chÝnh trong c¸c ®iÒu nãi trªn cña ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ mét c¸ch chÆt ch−¬ng n y xuÊt ph¸t tõ nh÷ng lÝ do sau chÏ v cô thÓ. VÝ dô: ®©y: - Ng−êi ph¹m téi bu«n lËu cã thÓ bÞ - Thø nhÊt, téi ph¹m kinh tÕ chñ yÕu ph¹t tiÒn tõ 3 triÖu ®ång ®Õn 30 triÖu x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ cña Nh ®ång (kho¶n 5 §iÒu 153); n−íc do ®ã ph¶i c©n nh¾c c¶ yÕu tè hiÖu - Ng−êi ph¹m téi bu«n b¸n h ng cÊm qu¶ vÒ kinh tÕ lÉn yÕu tè x héi khi ¸p còng cã thÓ bÞ ph¹t tiÒn tõ 3 triÖu ®ång dông h×nh ph¹t. Tõ c¸ch nh×n nh− vËy, ®Õn 30 triÖu ®ång (kho¶n 4 §iÒu 155); chóng t«i thÊy ®èi víi c¸c téi x©m ph¹m - Ng−êi ph¹m téi ®Çu c¬ còng cã thÓ trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ tr−íc hÕt cÇn ®−îc bÞ ph¹t tiÒn tõ 3 triÖu ®ång ®Õn 30 triÖu −u tiªn xö lÝ b»ng h×nh ph¹t cã tÝnh kinh ®ång (kho¶n 4 §iÒu 160)... tÕ. Quy ®Þnh míi n y gióp cho viÖc ¸p - Thø hai, ®−êng lèi xö lÝ ®èi víi c¸c dông h×nh ph¹t tiÒn thuËn lîi v linh ho¹t téi x©m ph¹m trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ ph¶i h¬n. Bëi lÏ, nÕu c¨n cø v o trÞ gi¸ h ng ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së coi träng c¶ môc ph¹m ph¸p ®Ó quyÕt ®Þnh møc ph¹t tiÒn ®Ých trõng trÞ v môc ®Ých gi¸o dôc, sÏ g©y ra nhiÒu r¾c rèi, phøc t¹p, thËm chÝ phßng ngõa téi ph¹m. V× vËy, h×nh ph¹t 30 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi cßn l nguyªn nh©n n¶y sinh c¸c hiÖn - Ng−êi bu«n b¸n h ng gi¶ t−¬ng t−îng tiªu cùc. ®−¬ng víi sè l−îng cña h ng thËt cã gi¸ 3. DÊu hiÖu cña téi ph¹m trÞ tõ 30 triÖu ®ång trë lªn hoÆc d−íi 30 BLHS n¨m 1985 ch−a quy ®Þnh râ triÖu ®ång nh−ng g©y hËu qu¶ nghiªm ranh giíi gi÷a téi ph¹m v vi ph¹m ph¸p träng hoÆc ® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ luËt trong ho¹t ®éng qu¶n lÝ kinh tÕ. VÝ h nh vi quy ®Þnh t¹i mét trong c¸c ®iÒu dô: (tõ §iÒu 153 ®Õn §iÒu 161) hoÆc ® bÞ - Ng−êi n o bu«n lËu qua biªn giíi l kÕt ¸n vÒ mét trong c¸c téi n y ch−a ®−îc ph¹m téi nÕu h ng hãa, tiÒn tÖ ®¹t tíi mét xãa ¸n tÝch m cßn vi ph¹m th× míi coi l sè l−îng nhÊt ®Þnh (§iÒu 97). Tuy nhiªn, ph¹m téi n y (§iÒu 156). sè l−îng ®ã l bao nhiªu th× BLHS n¨m 1985 kh«ng quy ®Þnh cô thÓ dÉn ®Õn t×nh Quy ®Þnh míi n y kh«ng nh÷ng gióp tr¹ng tïy tiÖn thËm chÝ tiªu cùc; cho viÖc ¸p dông ph¸p luËt thèng nhÊt m - Ng−êi bu«n b¸n h ng gi¶ nhiÒu lÇn cßn phï hîp víi tõng tr−êng hîp vi ph¹m hoÆc trong thêi gian t−¬ng ®èi d i l ph¸p luËt, kh«ng bá lät téi ph¹m, kh«ng ph¹m téi (§iÒu 167) nh−ng thêi gian bao xö oan ng−êi v« téi. l©u l t−¬ng ®èi d i th× ch−a cã sù h−íng §−êng lèi ®æi míi kinh tÕ theo h−íng dÉn... x©y dùng nÒn kinh tÕ h ng hãa nhiÒu Kh¾c phôc ®−îc h¹n chÕ trªn, BLHS th nh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ n¨m 1999 ® x¸c ®Þnh râ ranh giíi gi÷a tr−êng cã sù qu¶n lÝ cña Nh n−íc theo téi ph¹m v vi ph¹m ph¸p luËt trong ho¹t ®Þnh h−íng x héi chñ nghÜa ® ¶nh ®éng qu¶n lÝ kinh tÕ. VÝ dô: h−ëng s©u s¾c ®Õn ph¸p luËt h×nh sù. C¸c - Ng−êi bu«n b¸n tr¸i phÐp qua biªn téi ph¹m kinh tÕ ®−îc quy ®Þnh trong giíi h ng hãa, tiÒn tÖ cã gi¸ trÞ tõ 100 BLHS n¨m 1985 nh»m b¶o vÖ trËt tù qu¶n triÖu ®ång trë lªn hoÆc d−íi 100 triÖu lÝ kinh tÕ cò ® kh«ng cßn phï hîp cÇn ®ång nh−ng ® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh ph¶i hñy bá, bæ sung v ban h nh c¸c quy hoÆc ® bÞ kÕt ¸n vÒ h nh vi quy ®Þnh t¹i ®Þnh míi nh»m ho n thiÖn ph¸p luËt h×nh mét trong c¸c ®iÒu (tõ §iÒu 153 ®Õn §iÒu sù hiÖn h nh vÒ c¸c téi ph¹m kinh tÕ l 161) ch−a ®−îc xãa h×nh thøc xö ph¹t viÖc l m tÊt yÕu v cÇn thiÕt. BLHS n¨m hoÆc ch−a ®−îc xãa ¸n tÝch m cßn vi 1999 ® ®¸p øng ®Çy ®ñ sù ®ßi hái ®ã, ph¹m th× míi coi l ph¹m téi n y (§iÒu gãp phÇn b¶o vÖ trËt tù qu¶n lÝ kinh tÕ 153); míi ®−a sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc ®Õn th¾ng lîi./. T¹p chÝ luËt häc - 31
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0