zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Những bất cập về thủ tục rút gọn trong tố tụng hình sự và hướng hoàn thiện "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

90
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những bất cập về thủ tục rút gọn trong tố tụng hình sự và hướng hoàn thiện

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Những bất cập về thủ tục rút gọn trong tố tụng hình sự và hướng hoàn thiện "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. Hoµng ThÞ Minh S¬n * 1. áp ng yêu c u c i cách tư pháp, cáo không ph i ch lâu, không b t m giam Ngh quy t s 08-NQ/TW c a B chính tr kéo dài… M t khác, vi c áp d ng th t c này còn ti t ki m ư c th i gian, chi phí… ã xác nh: “Nghiên c u quy nh và trong quá trình gi i quy t v án hình s . th c hi n th t c rút g n i v i nh ng v án ơn gi n, ph m t i qu tang, ch ng c rõ Theo quy nh t i i u 319 BLTTHS thì th t c rút g n ch ư c áp d ng khi có ràng, h u qu ít nghiêm tr ng”. V i tinh bn i u ki n là: Ngư i th c hi n hành vi ph m th n ó, B lu t t t ng hình s (BLTTHS) năm 2003 ã khôi ph c th t c rút ng n ư c t i b b t qu tang; s vi c ph m t i ơn áp d ng trư c ây i u tra, truy t và xét gi n, ch ng c rõ ràng; t i ph m ã th c hi n là t i ph m ít nghiêm tr ng; ngư i x i v i nh ng v án hình s ít quan tr ng, ph m t i qu tang, ơn gi n, rõ ràng(1) (nay ph m t i có căn cư c, lai l ch rõ ràng. Tuy g i là th t c rút g n). BLTTHS cũng ã nhiên, th t c rút g n ch ư c áp d ng trong dành m t chương quy nh v th t c này, tuy quá trình i u tra và truy t ch không áp v y trên th c t hi n nay th t c này ít ư c d ng trong quá trình xét x . Do v y, t i các cơ quan ti n hành t t ng quan tâm áp phiên toà xét x nh ng v án ư c i u tra, truy t , xét x theo th t c rút g n l i ư c d ng gi i quy t v án hình s . ti n hành như i v i các v án ti n hành Cùng v i công cu c i m i toàn di n theo th t c bình thư ng.(2) c a t nư c trên m i lĩnh v c trong i u ki n xây d ng nhà nư c pháp quy n và h i 2. Sau hơn ba năm thi hành BLTTHS năm 2003 (t ngày 1/7/2004 n nay), h u nh p qu c t chúng ta c n ph i s a i, b như th t c rút g n ít ư c áp d ng, th m sung nh m ti p t c hoàn thi n BLTTHS, chí có cơ quan ti n hành t t ng m t s theo ó nh ng quy nh c a BLTTHS v th t c rút g n cũng c n ph i ư c nghiên c u t nh có năm không i u tra, truy t , xét x s a i, b sung áp ng yêu c u. m t v án nào theo th t c này. Do v y, vi c Nhìn chung, áp d ng th t c rút g n góp áp d ng th t c này còn nhi u b t c p c n ư c kh c ph c. ph n vào vi c gi i quy t nhanh chóng v án hình s và tránh tình tr ng t n ng án. Quá Nguyên nhân c a s không áp d ng th trình t t ng theo th t c rút g n ư c quy t c rút g n gi i quy t v án hình s là do nh t i BLTTHS năm 2003 ch kéo dài ba ng i trách nhi m; nh ng quy nh c a mươi ngày k t ngày ra quy t nh kh i t v án hình s , giúp cơ quan t t ng nhanh * Gi ng viên chính Khoa lu t hình s chóng gi i quy t v án hình s ; b can, b Trư ng i h c Lu t Hà N i 50 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
nghiªn cøu - trao ®æi BLTTHS v th t c rút g n chưa ư c rõ áp d ng theo th t c bình thư ng thì không ràng, y . M t khác, l i chưa có văn b n n vì th i h n nghiên c u h sơ ra quy t hư ng d n c th v vi c áp d ng nh ng quy nh truy t quá ng n so v i th i h n gia quy t nh truy t b can và chuy n h sơ nh c a BLTTHS v vi c i u tra, truy t theo th t c rút g n, c th như sau: cho toà án. Th nh t, th i h n i u tra theo th t c Th ba, th i h n chu n b xét x theo th rút g n là 12 ngày k t ngày ra quy t nh t c rút g n theo quy nh t i kho n 1 i u kh i t v án. Trong th i h n ó cơ quan 324 BLTTHS là b y ngày. N u v án ư c ti n hành theo th t c bình thư ng thì quy t i u tra ph i ti n hành m t lo t các hành vi t t ng như: Ra quy t nh kh i t v án nh ưa v án ra xét x ph i ư c giao cho b cáo, ngư i i di n h p pháp c a h và hình s , quy t nh kh i t b can; ra quy t ngư i bào ch a ch m nh t là mư i ngày nh t m giam, xin l nh phê chu n t m giam trư c khi m phiên toà.(4) c a vi n ki m sát; h i cung b can; l y l i i v i th t c rút khai c a ngư i ch ng… và ti n hành các th g n BLTTHS l i không quy nh th i h n t c khác như nh giá tài s n, trưng c u giám này nhưng th i h n quy nh theo th t c thông thư ng không th áp d ng ư c. Theo nh… Ch ng h n, ch k t qu nh giá tài s n thì nhanh nh t cũng ph i m t m t kho n 1 i u 324 BLTTHS thì trong th i tu n, ch m thì hai tu n, có khi kéo dài hơn h n b y ngày k t ngày nh n ư c h sơ v n a. M t trong nh ng khó khăn áng nói án, th m phán ư c phân công ch to phiên toà ph i ra quy t nh ưa v án ra xét x n a, ó là vi c xác minh lí l ch, ti n án, ti n s c a b can. N u là ngư i a phương thì ch không quy nh ph i giao quy t nh thư ng cũng m t m t tu n ưa v án ra xét x cho b cáo trong th i h n xác minh nhân thân, n u là ngư i t nh khác thì th t c này bao nhiêu ngày k t ngày ra quy t nh như c g ng l m cũng m t kho ng m t tháng. i v i v án bình thư ng. Như v y, toà án có th giao quy t nh ưa v án ra xét x Th hai, th i h n truy t theo th t c rút g n quy nh t i i u 323 BLTTHS là b n cho b cáo b t c th i i m nào mi n là ngày k t ngày vi n ki m sát nh n ư c h trư c khi m phiên toà u ư c coi là sơ v án. N u v án ư c ti n hành theo th không vi ph m th t c t t ng. N u giao t c bình thư ng thì trong th i h n ba ngày k quy t nh ưa v án ra xét x c n ngày quá t ngày ra quy t nh truy t b can trư c toà m i ngư i thì b cáo không có th i gian án b ng b n cáo tr ng, vi n ki m sát ph i bào ch a. Mu n b o v cho thân ch có hi u giao b n cáo tr ng cho b can. Trong trư ng qu ngoài vi c nghiên c u h sơ, s p x p tham gia phiên toà, lu t sư còn ph i h p truy t thì trong th i h n ba ngày k t l ch ngày ra quy t nh truy t b ng b n cáo g p g , trao i v i thân ch , trao i, tr ng, vi n ki m sát ph i g i h sơ và b n xu t v i cơ quan ti n hành t t ng khi c n cáo tr ng n toà án.(3) Trong th t c rút g n thi t. V i th i gian i u tra, truy t , xét x không quy nh v th i h n này nhưng n u theo th t c rút g n như trên thì ngư i bào t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 51
nghiªn cøu - trao ®æi g n ư c quy nh trong BLTTHS còn có ch a khó có th làm k p th t c bov i m chưa h p lí. Ngoài ba i u ki n ư c thân ch . i u này d n n lúng túng trong vi c áp d ng th t c rút g n. quy nh t i kho n 1, 2, 3 thì kho n 4 i u Th tư, vi c áp d ng th t c rút g n theo 319 BLTTHS quy nh “ngư i ph m t i quy nh c a BLTTHS năm 2003 l i không ph i có căn cư c, lai l ch rõ ràng”. Xác minh căn cư c, lai l ch c a ngư i ph m t i b t bu c nên m c dù v án có i u ki n áp d ng th t c này nhưng cơ quan ti n là trách nhi m c a cơ quan i u tra và trong hành t t ng không áp d ng thì cũng không trư ng h p c n thi t cơ quan i u tra có th u thác cho cơ quan i u tra khác(5) ti n vi ph m th t c t t ng. Kho n 1 i u 320 hành xác minh căn cư c, lai l ch c a ngư i BLTTHS quy nh: “Sau khi kh i t v án, ngh c a cơ quan i u tra ho c xét ph m t i. Tuy nhiên, th c ti n i u tra cho theo th y, nh ng trư ng h p này thư ng rơi vào th y v án có các i u ki n quy nh t i nh ng v án mà ngư i ph m t i l i không i u 319 c a B lu t này, vi n ki m sát có nh rõ quê quán, nơi cư trú ho c h c tình th ra quy t nh áp d ng th t c rút g n”. Như v y, v án có i u tra, truy t , xét x khai không úng quê quán, nơi cư trú “nên cơ quan i u tra dù có ti n hành i u tra, theo th t c rút g n hay không hoàn toàn ph thu c vào cơ quan i u tra, vi n ki m xác minh lí l ch b can cũng ch mang tính sát ch không ph thu c vào toà án. Tuy hình th c, vì ây là vi c mò kim áy b mà không bao gi có k t qu .(6) Do v y, vi c nhiên, trong trư ng h p vi n ki m sát tr h sơ quy nh ngư i ph m t i có căn cư c, lai i u tra b sung ho c t m ình ch v án theo quy nh t i i m b và i m c kho n l ch rõ ràng là i u ki n áp d ng th t c 1 i u 323 BLTTHS thì vi n ki m sát ph i rút g n ch ng nh ng không t o i u ki n cơ quan i u tra ti n hành i u tra v án m t ra quy t nh hu b quy t nh áp d ng th t c rút g n và v án ư c gi i quy t theo th cách nhanh chóng mà còn là m t trong t c chung. Trong trư ng h p toà án tr h sơ nh ng quy nh làm h n ch cơ quan ti n i u tra b sung ho c t m ình ch v án hành t t ng trong vi c áp d ng th t c rút theo quy nh t i i m b và i m c kho n 1 g n gi i quy t v án hình s . i u 324 BLTTHS thì toà án chuy n h sơ Th sáu, BLTTHS năm 2003 m i ch cho vi n ki m sát và v án ư c gi i quy t quy nh v vi c khi u n i i v i quy t theo th t c chung. Có th th y r ng, do nh áp d ng th t c rút g n mà không quy chưa có quy ch ph i h p ch t ch gi a cơ nh c th h u qu c a vi c khi u n i ó. quan i u tra, vi n ki m sát và toà án trong Kho n 3 i u 320 BLTTHS quy nh: vi c i u tra, truy t , xét x i v i nh ng “Quy t nh áp d ng th t c rút g n có th b khi u n i. B can ho c ngư i i di n h p v án có i u ki n gi i quy t theo th t c rút g n nên vi c áp d ng th t c này pháp c a h có quy n khi u n i quy t nh trong th c t còn h n ch . áp d ng th t c rút g n; th i hi u khi u n i Th năm, i u ki n áp d ng th t c rút là ba ngày k t ngày nh n ư c quy t nh. 52 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
nghiªn cøu - trao ®æi Khi u n i ư c g i n vi n ki m sát ã ra lư ng án thì không c n ph i áp d ng th t c rút g n. H cho r ng, ph i làm vi c trong quy t nh áp d ng th t c rút g n và ph i ư c gi i quy t trong th i h n ba ngày k t th i gian ng n như v y thì d d n n sai sót ngày nh n ư c khi u n i”. Như v y, n u và n u không may làm oan ngư i vô t i thì khi u n i ư c ch p nh n hay không ch p trách nhi m r t l n. nh n thì v án s ư c gi i quy t theo th t c 3. Th t c rút g n là m t trong nh ng nào cũng chưa ư c quy nh rõ ràng. Tuy cơ b n c n ư c nghiên c u, s a i, vn nhiên, n u khi u n i ư c ch p nh n thì v án b sung cho phù h p v i xu th h i nh p và ph i ư c gi i quy t theo th t c bình thư ng ti n trình c i cách tư pháp t năm 2007 nhưng th i h n i u tra, truy t s ư c tính n năm 2010 có th thông qua. N u tuy t i như th nào hoá i u ki n áp d ng th t c rút g n như m b o cho vi c ti n hành t hi n nay… thì h u như không th th c hi n t ng úng v i tinh th n c a BLTTHS mà ư c.(7) không nh hư ng n vi c b o v quy n và kh c ph c nh ng b t c p nêu l i ích h p pháp c a nh ng ngư i tham gia t trên, theo chúng tôi c n s a i, b sung m t s quy nh c a BLTTHS theo hư ng sau: t ng. Trên th c t , n u quy t nh áp d ng th t c rút g n b khi u n i và vi c gi i quy t - V th i h n áp d ng th t c rút g n: khi u n i dù có k p th i, úng quy nh c a m b o cho vi c ti n hành các ho t ng BLTTHS thì cũng m t 6 ngày mà th i h n i u tra, truy t và xét x theo th t c rút truy t t i a ch là b n ngày n u khi u n i g n có hi u qu ng th i t o i u ki n cho không ư c ch p nh n. nh ng ngư i tham gia t t ng nh t là ngư i Th b y, BLTTHS chưa có quy nh v b t m gi , b can, b cáo th c hi n t t s tham gia c a ngư i bào ch a trong th t c quy n và nghĩa v c a h , c n quy nh th i rút g n. N u ngư i bào ch a làm th t c h n i u tra, truy t và xét x theo th t c tham gia bào ch a như i v i các v án rút g n là 45 ngày ch không ch là 30 ngày bình thư ng thì h khó có th bào ch a k p như hi n nay. th i và hi u qu vì th i h n i u tra ch có - V th m quy n quy t nh áp d ng th 12 ngày mà vi c b can ti n hành m i ư c t c rút g n: Theo quy nh c a BLTTHS thì ngư i bào ch a, ngư i bào ch a làm th t c cơ quan i u tra ch có quy n ngh vi n xin c p gi y ch ng nh n ngư i bào ch a ki m sát ra quy t nh áp d ng th t c rút cũng ã m t nhi u th i gian. g n ch không có quy n quy t nh áp Ngoài nh ng lí do trên thì vi c các cơ d ng th t c rút g n. Vi c có áp d ng th quan ti n hành t t ng còn ng i, không áp t c rút g n hay không l i hoàn toàn ph thu c và vi n ki m sát. T c là trên cơ s d ng th t c rút g n gi i quy t v án hình s , k c trư ng h p có ngh c a cơ quan i u tra, vi n ki m sát ra i u ki n có th áp d ng, ó là, nh n th c c a cán b i u quy t nh áp d ng th t c rút g n. i u này không nh ng không gi n lư c ư c th tra trong vi c áp d ng th t c rút g n. Có ý ki n cho r ng n u không b áp l c v s t c mà còn ph c t p thêm. Do v y, theo t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 53
nghiªn cøu - trao ®æi chúng tôi c n quy nh theo hư ng cơ t p c a v án không ph i lúc nào cũng ph quan i u tra có quy n ra quy t nh áp thu c vào lo i t i ph m ít nghiêm tr ng, d ng th t c rút g n khi v án có iu nghiêm tr ng, r t nghiêm tr ng hay c bi t ki n áp d ng th t c rút g n. nghiêm tr ng. Do v y, m b o tính k p th i và kh n trương trong quá trình t t ng M t khác, BLTTHS l i quy nh: Khi có i u ki n áp d ng th t c rút g n theo nên b sung kho n 3 i u 319 BLTTHS theo hư ng: Th t c rút g n ch ư c áp quy nh thì không b t bu c vi n ki m sát ph i ra quy t nh áp d ng th t c rút g n. d ng khi có các i u ki n sau ây: T i Quy nh này d n n tình tr ng có nhi u v ph m ã th c hi n là t i ph m ít nghiêm án i u ki n i u tra, truy t , xét x tr ng, nghiêm tr ng. theo th t c rút g n nhưng v n ư c ti n - V khi u n i i v i quy t nh áp hành theo th t c thông thư ng. d ng th t c rút g n: C n b sung i u 320 BLTTHS theo hư ng quy nh rõ th i h n T s phân tích trên, kho n 1 i u 320 BLTTHS c n s a i theo hư ng: “Sau khi i u tra, truy t , xét x trong trư ng h p kh i t v án, cơ quan i u tra ra quy t nh khi u n i ư c ch p nh n ho c không ư c áp d ng th t c rút g n n u xét th y v án ch p nh n. tham gia t t ng c a ngư i có các i u ki n quy nh t i i u 319 -V vn c a B lu t này”. bào ch a trong th t c rút g n: to iu ki n cho ngư i b t m gi , b can, b cáo b o - C n có quy nh m b o s ph i h p và ch ư c gi a cơ quan i u tra, vi n v quy n và l i ích h p pháp c a mình cũng như ngư i bào ch a tham gia t t ng có hi u ki m sát và toà án trong vi c áp d ng th t c rút g n. N u v án có i u ki n áp qu , c n b sung thêm i u lu t quy nh v d ng th t c rút g n mà không ư c i u này v i n i dung gi n lư c m t s vn ngư i bào ch a có th tham gia tra, truy t , xét x theo th t c này thì ph i th t c coi ây là trư ng h p vi ph m nghiêm tr ng m t cách k p th i, ch ng h n, n u ư c b th t c t t ng. can ho c thân nhân c a h yêu c u m i lu t sư và b can ã ng ý thì lu t sư không c n - V i u ki n áp d ng th t c rút g n: Như ã phân tích, ch c n ba i u ki n quy ph i xu t trình gi y ch ng nh n ngư i bào ch a ngay mà ch c n gi y gi i thi u c a văn nh t i các kho n 1, 2, 3 i u 319 BLTTHS và b quy nh t i kho n 4 “ngư i ph m t i phòng lu t sư, xu t trình th lu t sư là có th ph i có căn cư c, lai l ch rõ ràng” là i u tham gia t t ng nhưng ch m nh t là 3 ngày lu t sư ph i xu t trình gi y ch ng nh n ki n áp d ng th t c rút g n. Tuy nhiên, ngư i bào ch a. hi n nay BLTTHS quy nh ch áp d ng th - V nh ng ngư i ti n hành t t ng i t c rút g n i v i t i ph m ít nghiêm tr ng ây là quy nh c n ư c cân nh c và xem v i v án ư c gi i quy t theo th t c rút g n cũng c n ph i ư c chuyên nghi p hoá xét (kho n 3 i u 319 BLTTHS). Th c ti n i u tra, truy t , xét x cho th y tính ph c áp ng yêu c u c a vi c gi i quy t v án 54 t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007
nghiªn cøu - trao ®æi theo th t c này. Hi n nay, do chưa có h p pháp c a b can, b cáo và áp d ng th ng hư ng d n c th v vi c áp d ng th t c rút nh t nh ng quy nh v th t c rút g n trong g n và trong BLTTHS còn có nh ng quy vi c gi i quy t v án hình s , BLTTHS c n nh còn chung chung, chưa rõ ràng nên b sung quy nh v th i h n giao quy t nh ph n l n các cơ quan ti n hành t t ng truy t cho b can, quy t nh ưa v án ra không quan tâm n vi c áp d ng th t c xét x cho b cáo. Tóm l i, th t c rút g n có nhi u tính ưu này và n u i u tra viên, ki m sát viên, th m phán ư c phân công ch u trách nhi m v vi t như thúc y quá trình gi i quy t v án ư c nhanh chóng, ngư i ph m t i ư c rút th t c này thì h m i quan tâm n vi c áp d ng nó trong th c t . ng n th i gian b t m giam trong m t s trư ng h p, kh c ph c tình tr ng t n ng án - V thành ph n h i ng xét x : Th t c rút g n không có nghĩa là ch rút ng n th i kéo dài nên BLTTHS năm 2003 ã khôi h n i u tra, truy t , xét x mà nó còn gi n ph c th t c này. Tuy nhiên, vi c áp d ng lư c m t s th t c. Theo quy nh c a th t c rút g n có hi u qu , nh ng quy nh c a BLTTHS năm 2003 v th t c này c n BLTTHS hi n hành thì trong giai o n i u tra, khi k t thúc i u tra, cơ quan i u tra ư c ti p t c nghiên c u kh c ph c không ph i làm b n k t lu n i u tra mà ra nh ng b t c p và s a i, b sung áp ngh truy t và g i h sơ cho quy t nh ng yêu c u c a vi c gi i quy t v án theo th t c này ư c nhanh chóng, k p th i vi n ki m sát. Trong giai o n truy t , vi n nhưng ph i m b o úng ngư i, úng t i, ki m sát không ph i làm b n cáo tr ng mà ra quy t nh truy t b can trư c toà án b ng úng pháp lu t ng th i áp ng yêu c u quy t nh truy t . Trong giai o n xét x sơ c i cách tư pháp trong giai o n hi n nay nư c ta./. th m thì ngoài vi c rút ng n th i h n chu n b xét x , m i th t c u ti n hành như i v i các v án thông thư ng. Chúng tôi cho (1). Trư c khi ban hành BLTTHS năm 1988 ã có r ng BLTTHS nên quy nh thành ph n h i m t s văn b n quy nh v vi c áp d ng th t c rút ng n như Thông tư s 10/TATC ngày 8/7/1974 c a ng xét x sơ th m theo th t c rút g n ch TANDTC; Thông tư s 01-TT ngày 28/2/1975 c a c n m t th m phán mà không c n ph i có VKSNDTC. thêm hai h i th m như i v i các v án xét (2). Ch rút ng n v th i h n ra quy t nh. x theo th t c thông thu ng. Quy nh theo (3).Xem: Kho n 1, 3 i u 166 BLTTHS. hư ng này v a t o i u ki n cho toà án ch (4).Xem: Kho n 1 i u 182 BLTTHS. (5). Xem: i u 118 BLTTHS. ng trong vi c s p x p l ch xét x ng (6).Xem: Lê Qu c Th , “V th t c rút g n và nh ng th i kh c ph c tình tr ng thi u h i th m b t c p trong th c ti n i u tra, truy t , xét x ”, T p tham gia phiên toà nhưng v n m b o ư c chí TAND s 13, tháng 7/2007, tr. 22, 23. ch t lư ng xét x . (7).Xem: TS. Khu t Văn Nga, “Kh n trương xây - V vi c giao các quy t nh t t ng cho d ng BLTTHS cho nh ng năm sau 2010”, T p chí ki m sát s 15/2005, tr.18. b can, b cáo. b o m quy n và l i ích t¹p chÝ luËt häc sè 11/2007 55

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

838 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.