intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Những điểm mới về tranh chấp lao động và giải quyết tranh chấp lao động theo luật sữa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật lao động năm 2006 "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

83
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề đáp ứng nhu cầu bảo hiểm tài sản của các chủ thể và nhu cầu an sinh xã hội, pháp luật Việt Nam đã quy định nhiều cơ chế bảo hiểm khác nhau. Trong đó, mỗi cơ chế bảo hiểm phải tuân theo một hành lang pháp lí nhất định.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Những điểm mới về tranh chấp lao động và giải quyết tranh chấp lao động theo luật sữa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật lao động năm 2006 "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. Ph¹m V¨n TuyÕt * gi a các bên, theo ó bên mua b o hi m ph i áp ng nhu c u b o hi m tài s n c a óng phí b o hi m, còn bên b o hi m ph i các ch th và nhu c u an sinh xã h i, tr m t kho n ti n b o hi m cho bên ư c pháp lu t Vi t Nam ã quy nh nhi u cơ b o hi m khi x y ra s ki n b o hi m”.(1) ch b o hi m khác nhau. Trong ó, m i cơ “H p ng b o hi m là s tho thu n ch b o hi m ph i tuân theo m t hành lang gi a bên mua b o hi m và doanh nghi p b o pháp lí nh t nh. Tuy v y, gi a chúng v n hi m, theo ó, bên mua b o hi m ph i óng mang nhi u nét tương ng, n m c trong phí b o hi m, doanh nghi p b o hi m ph i th c ti n khó có th phân bi t ư c. Vì lí do tr ti n b o hi m cho ngư i th hư ng ho c ó, chúng tôi thông qua bài vi t này nh m b i thư ng cho ngư i ư c b o hi m khi x y góp ph n phân bi t s khác nhau gi a các cơ ra s ki n b o hi m”.(2) ch b o hi m sau ây: Khi các bên ch th ã t nguy n thi t - B o hi m dân s l p h p ng b o hi m thì t th i i m h p ây là lo i b o hi m mà ho t ng c a nó ng ó có hi u l c pháp lu t s phát sinh như m t ngành kinh doanh d ch v và ã xu t quan h b o hi m và phát sinh các quy n và hi n t r t lâu trên th gi i nhưng cho n nghĩa v dân s gi a các bên. Nói tóm l i, nay v n chưa có tên g i th ng nh t. Chúng tôi h p ng b o hi m là m t h p ng dân s t m g i lo i b o hi m này là b o hi m dân s và là phương ti n pháp lí các ch th thi t vì m t s lí do sau: Theo pháp lu t Vi t Nam l p v i nhau quan h b o hi m. thì lo i b o hi m này ư c quy nh trong B Tuy nhiên, các nư c trên th gi i quy lu t dân s ng th i h p ng b o hi m nh v lo i b o hi m này dư i nh ng tên ư c coi là m t trong các h p ng dân s g i khác nhau. Vì trong quan h b o hi m thông d ng (xem Chương XVIII BLDS năm này, bên nh n b o hi m ch ph i th c hi n 2005). M t khác, a ph n các lo i b o hi m vi c chi tr ti n b o hi m khi ngư i ư c này u ư c hình thành t ý chí t nguy n b o hi m g p r i ro b t thư ng nên m t s c a các ch th (tr m t s trư ng nh m m nư c (ch ng h n như Hoa Kì) g i là b o b o l i ích và an toàn chung c a xã h i). Tính hi m r i ro. M t khác, b i b n ch t c a lo i t nguy n cam k t c a các bên ch th trong b o hi m này như m t ngành kinh doanh và lo i b o hi m này ã ư c quy nh trong i tư ng b o hi m c a nó a ph n là nh ng BLDS năm 2005 và Lu t kinh doanh b o hi m năm 2000 như sau: * Gi ng viên chính Khoa lu t dân s “H p ng b o hi m là s tho thu n Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 63
  2. nghiªn cøu - trao ®æi r i ro x y ra trong quá trình ho t ng s n - V i góc là m t ho t ng kinh doanh, xu t, kinh doanh thương m i nên có nư c b o hi m dân s luôn mang m c ích kinh t (ch ng h n như Thái Lan) g i là b o hi m ng th i v i góc là m t lo i hình b o hi m kinh doanh, m t s nư c khác l i g i là b o nên b o hi m dân s còn mang tính xã h i. hi m thương m i (assurance commercial). B n ch t c a quan h kinh t nói riêng và quan Xét v b n ch t thì lo i b o hi m này a h dân s nói chung, nh t là trong n n kinh t ph n ư c hình thành m t cách t nguy n, nhi u thành ph n luôn òi h i tính t do, t ch b o hi m các t n th t b t thư ng (r i ro), nguy n c a các ch th cũng như tính bình mang m tính kinh doanh vì thư ng b o ng gi a các ch th v i nhau. Vì th , dù hi m các r i ro trong ho t ng kinh doanh, trong b o hi m dân s v n có lo i hình b o thương m i. Do v y, có th nói r ng b o hi m b t bu c nhưng a ph n các quan h b o u ư c hình thành t lo i hình hi m dân s , b o hi m r i ro, b o hi m kinh hi m dân s doanh, b o hi m thương m i ch là m t. b o hi m t nguy n. B o hi m dân s lo i hình b t bu c ch ư c t ra trong nh ng Ho t ng b o hi m dân s là m t ho t trư ng h p c n ph i b o v l i ích h p pháp ng kinh doanh, bên c nh m c ích kinh cho ngư i th ba nên i tư ng tham gia b o doanh, b o hi m dân s còn mang m c ích hi m do pháp lu t quy nh. Thông thư ng ó m b o xã h i. Ho t ng b o hi m dân s là nh ng cá nhân, t ch c có nguy cơ gây ra là s k t h p hài hoà gi a tính kinh doanh và tính nhân o, tính c ng ng, hư ng t i thi t h i i v i ngư i khác và do ó thư ng vi c n nh i s ng xã h i, n nh s n phát sinh h trách nhi m dân s v b i thư ng thi t h i (ch ng h n như ch xe cơ gi i xu t ngay c khi x y ra các bi n c , r i ro. c trưng c a là ngư i bu c ph i tham gia b o hi m v trách Vì v y, có th k ra m t s nhi m dân s c a ch xe cơ gi i). Trong khi b o hi m dân s , ó là: lo i hình b o hi m t nguy n ư c th c hi n - B o hi m dân s là m t ngành kinh t trong m i trư ng h p v i b t kì ch th nào, (kinh t b o hi m) trong n n kinh t qu c dân, ho t ng b o hi m là ho t ng kinh t mi n là h có nhu c u b o hi m. (kinh doanh b o hi m) nên quá trình ho t - Tuy ngu n tài chính dùng trong ho t ng b o hi m dân s ư c hình thành t ng ph i m b o s h ch toán kinh t và có nhi u ngu n khác nhau (như v n ban u c a lãi. quá trình ho t ng c a b o hi m dân s úng v i nh hư ng c a mình, các qu c doanh nghi p b o hi m, lãi thu ư c t các u tư khác, ngu n thu t phí b o hi m c a gia trên th gi i u ph i tác ng t i nó ngư i tham gia b o hi m) nhưng m c ích thông qua vi c quy nh b ng pháp lu t v r t nhi u v n khác nhau như: Tiêu chu n, i u c a ho t ng b o hi m dân s là l i nhu n ki n i v i doanh nghi p b o hi m, ph m vi nên ngu n tài chính dùng chi tr ti n b o ho t ng c a các doanh nghi p b o hi m, hi m ch y u v n t ngu n thu phí b o hi m. ph m vi b o hi m, quy n và nghĩa v c a các - Trong b o hi m dân s , i tư ng b o hi m bao g m con ngư i, tài s n và trách bên trong quan h b o hi m dân s ... 64 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi pháp lu t ho c ch t”(3) nhi m dân s . Trách nhi m dân s chính là trách nhi m b i thư ng các thi t h i v v t + “B o hi m xã h i là s b o m thay ch t và các t n th t tinh th n phát sinh t vi c th ho c bù p m t ph n thu nh p i v i s c kho , tính m ng b xâm h i. M c ích cơ ngư i lao ng khi h g p ph i nh ng bi n c làm gi m ho c m t kh năng lao ng b n c a b o hi m là bù p các t n th t cho ngư i ư c b o hi m, vì v y xét cho cùng, v ho c m t vi c làm b ng cách hình thành và m t b n ch t thì i tư ng c a b o hi m dân s d ng m t qu tài chính t p trung do s s ch bao g m con ngư i và tài s n. óng góp c a ngư i s d ng lao ng và ngư i lao ng nh m m b o an toàn i T ng h p s phân tích trên, có th i n m t khái ni m v b o hi m dân s như sau: s ng cho ngư i lao ng và gia ình h , góp ph n b o m an toàn xã h i”.(4) B o hi m dân s là t ng h p các ho t ng kinh doanh v lĩnh v c b o hi m ư c Nhà + “Dư i góc pháp lí, b o hi m xã h i nư c xác nh và i u ch nh b ng các văn là t ng h p các quy nh c a Nhà nư c b n quy ph m pháp lu t, theo ó các quan i u ch nh các quan h kinh t - xã h i hình thành trong lĩnh v c b o m tr c p nh m h b o hi m hình thành t các h p ng b o hi m gi a doanh nghi p b o hi m v i ngư i n nh i s ng cho ngư i lao ng khi h tham gia b o hi m v i m c ích bù p cho g p nh ng r i ro, hi m nghèo trong quá ngư i ư c b o hi m các t n th t tài chính trình lao ng ho c khi già y u không còn kh năng lao ng”.(5) khi h g p r i ro. - B o hi m xã h i + “B o hi m xã h i là quá trình t ch c và s d ng m t qu ti n t t p trung ư c Pháp lu t c a h u h t các qu c gia trên t n tích d n do s óng góp c a ngư i s th gi i u quy nh c th v b o hi m xã h i nhưng h u như chưa có qu c gia nào ưa d ng lao ng, ngư i lao ng dư i s i u ra nh nghĩa v b o hi m xã h i. Tuy nhiên, ti t c a Nhà nư c nh m m b o ph n thu v m t h c thu t ã có r t nhi u tác gi ưa nh p tho mãn nh ng nhu c u thi t y u c a ngư i ngư i lao ng và gia ình h khi g p ra khái ni m v b o hi m xã h i, xin nêu m t s khái ni m sau: nh ng bi n c làm gi m ho c m t thu nh p theo lao ng”.(6) + “B o hi m xã h i là m t lo i ch pháp nh, b o v ngư i lao ng, s d ng T các nh nghĩa trên có th rút ra m t ngu n ti n óng góp c a ngư i lao ng, c trưng cơ b n c a b o hi m xã h i là: s c a ngư i s d ng lao ng n u có và ư c - B o hi m xã h i ư c xác nh b ng h s tài tr , b o h c a Nhà nư c nh m tr th ng các quy ph m pháp lu t; c p v t ch t cho ngư i ư c b o hi m và gia - B o hi m xã h i a ph n ư c hình ình trong trư ng h p b gi m ho c m t thu thành t lo i hình b o hi m b t bu c; nh p bình thư ng do m au, tai n n lao - R i ro ư c b o hi m l à các r i ro i v i ngư i lao ng phát sinh trong quá ng, b nh ngh nghi p, thai s n, th t trình lao ng; nghi p, h t tu i lao ng theo quy nh c a t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 65
  4. nghiªn cøu - trao ®æi - Ngư i ư c b o hi m là ngư i lao h i c a Nhà nư c, theo ó b ng ngu n tài chính d phòng, Nhà nư c th c hi n các ng và gia ình h ; - Qu tài chính th c hi n vi c b o hi m chính sách xã h i m b o s cân b ng v lao ng ư c hình thành t s óng góp c a i s ng v t ch t cho ngư i lao ng và gia ngư i s d ng lao ng, ngư i lao ng, s ình h khi h g p bi n c làm m t ho c h tr t ngân sách nhà nư c và là m t qu gi m thu nh p t lao ng hư ng t i m ti n t do Nhà nư c th ng nh t qu n lí; b o s n nh chung c a toàn xã h i. Dư i góc - B o hi m xã h i nh m bù p thu nh p pháp lí thì b o hi m xã h i b m t, b gi m sút cho ngư i lao ng; là h th ng các ch b o hi m do Nhà - Ch c năng và m c ích cơ b n c a b o nư c quy nh mà ngư i lao ng ho c gia ình h ư c hư ng khi h g p các bi n c hi m xã h i là b o m xã h i. Vì th , các r i ro ư c b o hi m trong b o hi m xã h i làm m t ho c gi m thu nh p t lao ng. thư ng là các bi n c tuy ng u nhiên nhưng Tóm l i, n u căn c vào quy nh c a các ã ư c lư ng nh trư c và có c bi n c văn b n pháp lu t hi n hành c a nư c ta v mang tính quy lu t c a i ngư i. b o hi m xã h i và nhìn nh n m t cách t ng V i các c trưng nói trên c a b o hi m quan nh t thì có th nói r ng: B o hi m xã h i là m t lo i quan h xã h i ư c pháp lu t i u xã h i, có cách nhìn t ng quan nh t, theo chúng tôi b o hi m xã h i ph i ư c nh ch nh t o thành ch nh pháp lu t v b o nghĩa theo nhi u góc khác nhau. hi m nh m m b o s n nh v i s ng Dư i góc cho ngư i lao ng và gia ình h trong nh ng là m t quan h pháp lu t trư ng h p h b gi m ho c b m t thu nh p thì b o hi m xã h i là quan h gi a Nhà nư c v i ngư i lao ng, trong ó b ng qu bình thư ng t lao ng do m au, thai s n, ti n t d phòng hình thành t ngu n thu phí tai n n lao ng và b nh ngh nghi p, ngh b o hi m và m t ph n ngân sách nhà nư c, vi c do h t tu i lao ng (hưu trí), t tu t v.v.. Nhà nư c chi tr cho ngư i lao ng và gia - B o hi m y t ã ư c pháp lu t Trư c ây, trong th i kì kinh t bao c p, ình h theo các ch nư c ta h th ng chăm sóc y t ư c Nhà quy nh khi h g p bi n c làm m t ho c nư c bao c p toàn b nên chưa hình thành gi m thu nh p t lao ng. Dư i góc b o hi m y t . B t u t năm 1989 kinh t thì b o hi m xã h i ch chăm là bi n pháp tích t và s d ng ngu n tài Chính ph quy t nh xoá b ch chính d phòng hình thành t ngu n thu phí sóc y t mi n phí cho phép các b nh vi n b o hi m và m t ph n ngân sách nhà nư c ư c thu vi n phí và các chi phí y t khác mà ngư i b nh ã s d ng b ng Quy t nh nh m b o m s n nh v m t v t ch t cho ngư i lao ng và gia ình h khi h g p bi n s 45/H BT ngày 24/4/1989 c a H i ng c làm m t ho c gi m thu nh p t lao ng. Chính ph . T h th ng y t bao c p chuy n Dư i góc xã h i thì b o hi m xã h i sang h th ng y t có thu phí òi h i s ra th c hi n ch c năng xã b o hi m y t . Văn b n pháp là m t bi n pháp i c a ch 66 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi lu t u tiên c a nư c ta quy nh v b o - Qu b o hi m y t ư c hình thành t ngu n thu phí b o hi m c a ngư i tham gia hi m y t là Ngh nh s 299/H BT ngày 15/8/1992 c a H i ng B trư ng (nay là b o hi m và t ngu n ngân sách nhà nư c và ư c coi là m t b ph n c a qu b o hi m Chính ph ) ban hành kèm theo i u l b o hi m y t . V i quy nh c a văn b n pháp xã h i do Nhà nư c th ng nh t qu n lí. lu t này, m t m t m b o ư c nhu c u - Ngư i tham gia b o hi m y t là b t kì cá khám ch a b nh và chăm sóc s c kho cho nhân, t ch c nào có nhu c u b o hi m y t . cán b , công nhân viên ch c và ngư i lao - B o hi m y t m b o thanh toán chi ng, m t khác gi m b t ư c gánh n ng phí khám ch a b nh cho ngư i ư c b o cho ngân sách nhà nư c trong vi c chi cho hi m (không nh m bù p các thu nh p b chăm sóc y t . Tuy nhiên, cùng v i s thay m t, b gi m sút cho ngư i ư c b o hi m i và phát tri n c a xã h i nên các văn b n khi h m au, b nh t t). - Th i h n b o hi m y t ư c xác nh pháp lu t trên ã b c l nhi u v n b t c p cn ưc sa i, vì v y Ngh nh s theo th i h n c a th b o hi m. 58/1998 N -CP ư c ban hành thay th - M c thanh toán v chi phí khám ch a Quy t nh s 45 nói trên. Văn b n pháp b nh cho ngư i ư c b o hi m căn c theo quy nh c a pháp lu t nhưng ph i d a vào lu t hi n hành v b o hi m y t là Ngh nh s 63/2005/N -CP ngày 16/5/2005 c a mc th c t c a b nh t t và d ch v y t ã ư c th c hi n. Chính ph ban hành i u l b o hi m y t . Trư c ây, b o hi m y t là m t h th ng Theo quy nh t i i u 1 c a i u l b o hi m y t ban hành kèm theo Ngh nh s b o hi m hoàn toàn c l p (v ngu n qu , cơ quan qu n lí nhà nư c, cơ quan th c hi n) 63/2005/N -CP thì: sau ó, theo Quy t nh s 20/2002/Q - “B o hi m y t quy nh trong i u l này là m t chính sách xã h i do Nhà nư c t TTG ngày 24/01/2002 c a Th tư ng Chính ph , b o hi m y t ư c chuy n sang b o ch c th c hi n nh m huy ng s óng góp c a ngư i s d ng lao ng, ngư i lao ng, hi m xã h i. Trên cơ s ó, các văn b n pháp lu t v sau này ã xác nh cơ quan các t ch c và cá nhân thanh toán chi phí th c hi n b o hi m y t cũng chính là cơ khám, ch a b nh theo quy nh c a i u l này cho ngư i có th b o hi m khi m au. quan th c hi n b o hi m xã h i (kho n 2 i u 28 Ngh nh s 63/2005 quy nh: B o hi m y t theo i u l này mang tính xã h i không vì m c tiêu l i nhu n, hư ng t i “B o hi m xã h i Vi t Nam là cơ quan th c hi n chính sách b o hi m y t ”), ngu n qu m c tiêu công b ng, hi u qu trong khám, c a b o hi m y t cũng thu c ngu n qu c a ch a b nh và toàn dân tham gia”. Theo quy nh c a i u l b o hi m y t b o hi m xã h i (kho n 1 i u 21 Ngh nh cũng như m t s văn b n quy nh v qu n lí s 63/2005 quy nh: “Qu b o hi m y t là qu b o hi m y t có th rút ra m t s c qu thành ph n c a qu b o hi m xã h i, trưng c a b o hi m y t như sau: ư c qu n lí t p trung th ng nh t, dân ch t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 67
  6. nghiªn cøu - trao ®æi 75% c a 1.750.000. = 1.312.500. Theo và công khai theo quy ch qu n lí tài chính b o hi m y t , N ư c cơ quan th c hi n b o i v i b o hi m xã h i Vi t Nam”. Chính vì nh ng v n ó mà có quan i m cho r ng hi m thanh toán s ti n 3.850.000. (có th ư c thanh toán toàn b , có th ch ư c b o hi m y t là m t ch b o hi m thu c thanh toán ít hơn tuỳ theo tính ch t c a lo i b o hi m xã h i. Chúng tôi cho r ng, dù b o hi m xã h i thu c và d ch v y t mà N ã s d ng). và b o hi m y t u là các chính sách an sinh Thông qua vi c tìm hi u các tính ch t, c xã h i (cũng vì lí do này nên Chính ph m i trưng c a các cơ ch b o hi m chúng ta có th chuy n b o hi m y t sang b o hi m xã h i) th y gi a b o hi m dân s v i b o hi m xã nhưng ó là hai v n khác nhau. Không th h i có m t s i m khác nhau sau ây: coi b o hi m y t v i b o hi m xã h i là m t Th nh t, v n i dung b o hi m: (và cũng không th coi b o hi m y t là m t B o hi m dân s bù p t t c các t n th t ch b o hi m trong h th ng các ch do tài s n, thân th , tính m ng b thi t h i cho ngư i ư c b o hi m, th m chí m nh n c b o hi m c a b o hi m xã h i) vì lí do h t s c gi n ơn và ai cũng có th nh n th y là n u trách nhi m dân s thay cho ngư i tham gia b o hi m xã h i ư c th c hi n nh m bù p b o hi m n u các t n th t và trách nhi m dân thu nh p b m t ho c b gi m sút cho ngư i s là r i ro ư c b o hi m. Vì th , n i dung ư c b o hi m thì b o hi m y t ư c th c b o hi m c a b o hi m dân s r t r ng, a d ng và thư ng ư c xác nh theo t ng h p hi n ch v i m c ích thanh toán chi phí khám ch a b nh cho ngư i ư c b o hi m. ng b o hi m c th . Trong khi ó, b o hi m Ch ng h n, khi ngư i lao ng m au ph i xã h i ch b o hi m các n i dung theo các ch b o hi m ã ư c pháp lu t quy nh trư c ngh vi c và n m i u tr t i b nh vi n thì ngư i ó ư c bù p kho n thu nh p t lao ( m au, thai s n, tai n n lao ng và b nh ngh nghi p, t tu t, hưu trí, th t nghi p). ng theo b o hi m xã h i, ti n vi n phí và các chi phí cho các d ch v y t khác ư c Th hai, v m c ích: B o hi m dân s ư c th c hi n thông thanh toán theo th b o hi m y t . rõ thêm, ta xem xét tình hu ng c th sau: qua ho t ng kinh doanh b o hi m c a các Ngư i lao ng N. có m c lương chính doanh nghi p b o hi m nên th hi n m c ích là: 1.750.000. (lương cơ b n nhân v i h s l i nhu n. Trong khi ó b o hi m xã h i là lương). Ngư i ó ph i óng phí b o hi m xã chính sách xã h i c a Nhà nư c nên m c ích h i v i kho n ti n là 5% c a 1.750.000. = chính là m b o s bình n cho i s ng c a ngư i lao ng và không hư ng t i m c ích 87.500. và phí b o hi m y t v i kho n ti n là 1% c a 1.750.000. . = 17.500. . N. m l i nhu n. i u này th hi n ch qu c a ph i n m vi n úng m t tháng v i s ti n b o hi m xã h i m t ph n là t ngu n thu phí b o hi m, ph n còn l i ư c h tr t ngân khám, ch a b nh là 3.850.000. . Theo ch sách nhà nư c (có m t th ng kê cho th y r ng tr c p m au trong b o hi m xã h i, N ư c bù p thu nh p b m t t lao ng là: t ng s ti n thu ư c t phí b o hi m ch 68 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
  7. nghiªn cøu - trao ®æi tr lương hưu cho m i ngư i lao ng trong 8 thông qua cơ quan ch c năng là h th ng năm nhưng tu i th trung bình c a ngư i lao b o hi m xã h i Vi t Nam. ng tính t lúc v hưu cho n khi ch t là 15 Th năm, v m c phí b o hi m: năm. i u ó có nghĩa là s ti n tr lương M c phí trong b o hi m dân s do doanh hưu trong 7 năm còn l i chính là s “bù l ” t nghi p b o hi m tính toán, xác nh d a trên ngân sách nhà nư c). cơ s xác su t phát sinh r i ro, giá tr c a i Th ba, v ngư i ư c b o hi m: tư ng b o hi m, chi phí qu n lí (trong trư ng Trong b o hi m dân s , “ngư i” ư c b o h p b o hi m trách nhi m dân s thì m c phí do pháp lu t quy nh m c t i thi u nhưng hi m là b t kì, có th ó là m t cá nhân có năng l c hành dân s vi ho c chưa, th m chí các bên trong h p ng v n ư c quy n l a không có năng l c hành vi dân s , có th là ch n m c phí cao hơn có m c trách nhi m m t t ch c có tư cách pháp nhân ho c không cao hơn). Vì v y, m c phí trong b o hi m dân có tư cách pháp nhân. M i cá nhân, t ch c s không ư c xác nh c th trư c mà hoàn u có th tr thành ngư i ư c b o hi m n u toàn ph thu c vào t ng h p ng b o hi m t n th t x y ra i v i h là s ki n b o hi m c th . Trong b o hi m xã h i, m c phí b o ã ư c xác nh trong h p ng b o hi m nh và ã ư c pháp lu t hi m luôn luôn c gi a ngư i tham gia b o hi m v i doanh v b o hi m xã h i quy nh: Ngư i s d ng nghi p b o hi m. Trong b o hi m xã h i thì lao ng ph i óng 15% so v i t ng qu ti n ngư i ư c b o hi m ch là ngư i lao ng. lương c a nh ng ngư i tham gia b o hi m Th tư, v ngu n v n: trong ơn v ó, ngư i lao ng ph i óng 5% so v i ti n lương hàng tháng c a h (theo Ngu n v n c a b o hi m dân s bao g m v n i u l c a doanh nghi p b o hi m, i u 36 c a i u l b o hi m xã h i ban phí b o hi m thu ư c t ngư i tham gia b o hành kèm theo Ngh nh s 12/CP ngày hi m và lãi thu ư c trong các ho t ng 26/1/1995 c a Chính ph ). kinh doanh khác c a doanh nghi p b o hi m. Th sáu, v m c ti n bù p các t n th t cho ngư i ư c b o hi m (trong b o hi m trách Vì v y, ngu n v n d tr chi tr b o hi m nhi m dân s ư c g i là m c trách nhi m): dân s là qu tài chính c l p c a t ng doanh nghi p, do doanh nghi p ó c l p Trong b o hi m dân s , m c ti n bù p i v i các t n th t t r i ro ư c b o hi m qu n lí và s d ng. Ngu n v n này ph nh mà tuỳ thu c vào thu c vào quy mô và hi u qu kinh doanh không mang tính c t ng h p ng b o hi m c th và ư c xác c a t ng doanh nghi p b o hi m. Trong b o hi m xã h i, ngu n v n ch y u ư c hình nh d a vào giá tr b o hi m, t n th t th c t thành t ngu n thu phí b o hi m mà m c phí và m c thi t h i, m c phí b o hi m mà b o hi m g n như c ngư i tham gia b o hi m ã ch n mua. Vì v y, nh nên ngu n v n m c ti n bù p cho nh ng ngư i ư c b o trong b o hi m xã h i mang tính n nh cao. Ngu n v n c a b o hi m xã h i là m t hi m không ng u gi a h mà hoàn toàn qu ti n t do Nhà nư c th ng nh t qu n lí ph thu c vào n i dung c a t ng h p ng c t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007 69
  8. nghiªn cøu - trao ®æi th . Trong b o hi m xã h i, m c ti n bù p ph thu c vào t ng h p ng c th . Khi cho thu nh p b m t, b gi m sút c a ngư i lao h p ng b o hi m ch m d t hi u l c thì ng cũng như m c ti n bù p cho gia ình b o hi m cũng ương nhiên h t th i h n. ngư i lao ng theo ch t tu t khi ngư i Trong khi ó, th i h n c a b o hi m xã h i nh theo t ng trư ng h p ư c tính t khi ngư i lao ng óng phí lao ng ch t là c ã ư c pháp lu t v b o hi m xã h i xác b o hi m l n u tiên và t n t i trong su t nh trư c. Vì v y m i ngư i lao ng u cu c i c a h (tr nh ng trư ng h p pháp ư c hư ng ngang nhau v m c chi b o hi m lu t có quy nh khác). Th chín, v r i ro ư c b o hi m: theo t ng ch b o hi m nh t nh. Th b y, v ngư i th c hi n vi c chi tr Trong b o hi m dân s , ch b o hi m các t n th t do r i ro và ch ư c coi là r i ro khi b o hi m: Quan h b o hi m dân s mu n ư c hình ba y u t (hi m h a, nguy cơ ti m h it thành bao gi cũng ph i thông qua vi c kí k t n, t n th t b t thư ng). Vì v y, r i ro ư c h p ng b o hi m gi a doanh nghi p b o b o hi m trong b o hi m dân s là nh ng s hi m và ngư i tham gia b o hi m. Hay nói ki n có th x y ra ho c không x y ra. Tuy nhiên, m c ích cơ b n c a b o hi m xã h i m t cách khác, quan h b o hi m dân s chính là nh m l p l i s bình n i s ng cho ngư i là quan h gi a m t doanh nghi p b o hi m v i ngư i ư c b o hi m mà căn c phát sinh lao ng khi i s ng c a h b xáo tr n do quan h này là h p ng b o hi m. Vì v y, bi n c nh t nh làm gi m ho c m t thu ngư i th c hi n vi c chi tr b o hi m là doanh nh p t lao ng nên òi h i v các y u t nghi p ã nh n b o hi m. ó là các doanh c a bi n c trong b o hi m xã h i không kh t tiêu chu n, i u ki n và ã ư c khe như b o hi m dân s . Vì v y, r i ro ư c nghi p có phép ho t ng v kinh doanh b o hi m bao b o hi m trong b o hi m xã h i còn bao g m g m c doanh nghi p nư c ngoài có ho t ng các s ki n v n là quy lu t c a i ngư i và t t y u s x y ra (ch ng h n như s già y u, kinh doanh b o hi m t i Vi t Nam. Trong b o hi m xã h i, cơ quan ư c Nhà nư c giao b nh t t, h t tu i lao ng và ngh hưu)./. nhi m v th c hi n vi c chi tr b o hi m là (1).Xem: i u 567 BLDS năm 2005. các cơ quan n m trong h th ng b o hi m xã (2).Xem: i u 12 Lu t kinh doanh b o hi m. h i Vi t Nam bao g m: Cơ quan b o hi m xã (3).Xem: Nguy n Văn Ph n và ng c San, “Tìm h i c p t nh và tương ương, cơ quan b o b o hi m xã h i m i”, Nxb. Thành hi u v ch hi m xã h i c p huy n và tương ương. Các ph H Chí Minh, tr. 18. cơ quan này có th tr c ti p th c hi n vi c chi (4).Xem: Tr n Quang Hùng và TS. M c Văn Ti n: “ i m i chính sách b o hi m xã h i i v i ngư i tr các ch b o hi m ho c thông qua h p lao ng”, Nxb. Chính tr Qu c gia 1998, tr. 11. ng v i các ơn v s d ng lao ng. (5).Xem: “Giáo trình lu t lao ng Vi t Nam”, Nxb. Th tám, v th i h n b o hi m: i h c Qu c gia Hà N i 1999, tr.312, 313. B i b o hi m dân s v n là m t quan h (6).Xem: “Giáo trình b o hi m”. Trư ng i h c phát sinh t h p ng nên th i h n b o hi m kinh t qu c dân Hà N i. Nxb. Th ng kê, 2000. 70 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2