zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Vai trò của so sánh luật trong hoạt động lập pháp hình sự của Việt Nam"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

67
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vai trò của so sánh luật trong hoạt động lập pháp hình sự của Việt Nam Thứ tư, đối với hành vi tập trung kinh tế, LCT đã quy định các hình thức tập trung kinh tế, các dấu hiệu của từng hình thức tập trung kinh tế và hậu quả pháp lí áp dụng đối với các doanh nghiệp thực hiện tập trung kinh tế. Theo đó, một số trường hợp tập trung kinh tế bị cấm; một số trường hợp tập trung kinh tế phải thông báo với cơ quan quản lí cạnh tranh và một số trường...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Vai trò của so sánh luật trong hoạt động lập pháp hình sự của Việt Nam"

nghiªn cøu - trao ®æi Ths. §µo LÖ Thu * 1. So sánh lu t hình s trong b i c nh Mu n h p tác hi u qu trong u tranh phòng h i nh p pháp lu t và ch ng t i ph m xuyên qu c gia, các nư c H i nh p pháp lu t là hi n tư ng ph c t p c n hi u bi t pháp lu t hình s c a nhau và c và thu hút ư c s quan tâm c a nhi u nhà g ng t o ra s tương ng trong các quy nh nghiên c u. Bài vi t này không có tham v ng ó. M t khác, Vi t Nam ã kí k t và gia nh p bàn thêm v hi n tư ng ó mà tán thành quan m t s Công ư c qu c t liên quan n lĩnh i m c a m t tác gi cho r ng h i nh p pháp v c lu t hình s , ví d như ba công ư c c a lu t bao g m ba c p là “hài hoà hoá pháp Liên h p qu c v ki m soát ma túy.(3) Do ó, lu t”, “nh t th hoá pháp lu t” và “th ng nh t vi c nghiên c u, so sánh tính tương thích gi a pháp lu t”.(1) H i nh p pháp lu t v a là h pháp lu t hình s c a qu c gia v i pháp lu t qu v a là hi n tư ng song hành cùng ti n hình s qu c t là c n thi t. Ho t ng này trình toàn c u hoá. H i nh p pháp lu t không góp ph n làm hài hoà các quy nh c a lu t lo i tr lĩnh v c pháp lu t nào. V y t i sao hình s Vi t Nam v i các quy ph m pháp lí ph i h i nh p pháp lu t trong lĩnh v c lu t hình s qu c t , t o i u ki n thu n l i cho hình s ? ã t lâu, có nh ng ý ki n cho r ng vi c h p tác qu c t trong u tranh phòng lu t hình s là lĩnh v c lu t công và vì v y ít ch ng t i ph m. Như v y, trong lĩnh v c lu t ch u nh hư ng c a pháp lu t qu c t cũng hình s , trư c h t ho t ng h p tác qu c t như pháp lu t nư c ngoài. Tuy nhiên, th c i phó v i nh ng lo i t i ph m xuyên ti n c a nh ng quan h qu c t ph c t p và qu c gia, t i ph m qu c t ã là òi h i khách a d ng hi n nay ang t lu t hình s trư c quan i v i vi c tìm hi u lu t hình s nư c nh ng i u ch nh m i. Ho t ng giao lưu, ngoài. M c ích h p tác ch có th t ư c thông thương gi a các qu c gia cũng như khi có s hi u bi t sâu s c v h th ng pháp nh ng xung t m i n y sinh c c p lu t hình s c a các qu c gia có liên quan. qu c gia và qu c t ang khi n cho t i ph m Bên c nh ó, yêu c u c a vi c hài hoà pháp không ch b gi i h n trong ph m vi lãnh th lu t trong xu th h i nh p khi n các lu t gia qu c gia. M t h c gi trong lĩnh v c so sánh trong lĩnh v c lu t hình s có trách nhi m lu t hình s ã t ng nh n nh “T i ph m ph i suy nghĩ, tìm tòi nh ng mô hình phù h p trong th k XX xem ra ít có xu hư ng t p v i i u ki n c a Vi t Nam, áp ng ư c xu trung vào các công dân riêng l mà theo hư ng gây t n th t cho c c ng ng, cho * Gi ng viên Khoa lu t hình s các chính ph và th m chí toàn qu c gia”.(2) Trư ng i h c Lu t Hà N i 54 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2008
nghiªn cøu - trao ®æi th chung c a th gi i. tính phê phán. Nhà nghiên c u không nên cho Lu t hình s Vi t Nam ch có th áp ng r ng t t c nh ng quy nh c a pháp lu t hình ư c nh ng òi h i c a xu th h i nh p khi s hi n hành c a qu c gia khác u ã hoàn nó v a th hi n ư c tinh th n c a các văn h o và là chu n m c Vi t Nam ph i h c b n pháp lu t qu c t trong lĩnh v c hình s t p. N u không tuân th nh ng yêu c u nêu mà Vi t Nam ã kí k t ho c gia nh p, v a trên trong so sánh lu t hình s , Vi t Nam s phù h p v i pháp lu t hình s c a các qu c có nguy cơ ôm m, sao chép t t c các mô gia có quan h h p tác v tư pháp hình s v i hình l p pháp hình s c a nh ng qu c gia ã Vi t Nam. Trong nghiên c u so sánh lu t ư c nghiên c u. hình s , nh ng văn b n pháp lu t hình s 2. ng d ng c a so sánh lu t hình s qu c t và lu t hình s c a các qu c gia khác trong th c ti n xây d ng pháp lu t hình s tương t như t m gương ph n chi u nh ng s c a Vi t Nam ưu i m và như c i m, nh ng quy nh ã Các B lu t hình s (BLHS) và lu t s a phù h p hay quy nh còn thi u, còn chưa i, b sung m t s i u c a BLHS c a tương thích c a lu t hình s Vi t Nam. Trên nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam cơ s so sánh lu t hình s , vi c hoàn thi n trên cơ s ng d ng k t qu c a so sánh lu t lu t hình s c a Vi t Nam s ư c ti n hành. hình s ã th hi n ư c tinh th n c a nh ng Ho t ng so sánh lu t lúc này óng vai trò là văn b n pháp lí hình s qu c t mà Nhà công c c l c cho ti n trình h i nh p pháp nư c ta ã kí k t ho c tham gia. Bên c nh lu t hình s . Nó giúp các nhà làm lu t nh n ó, các văn b n pháp lu t hình s này u th c ư c không có h th ng pháp lu t nào là mang d u n c a vi c nghiên c u và h c t p hoàn h o và b t bi n. Ch qua nghiên c u so kinh nghi m l p pháp hình s c a nhi u sánh lu t hình s , nhà làm lu t m i có ư c nư c trên th gi i. Trong th i gian so n th o nh ng ánh giá nhi u chi u, khách quan v m i văn b n này, các nghiên c u so sánh h th ng các quy nh c a lu t hình s hi n lu t hình s u ã ư c ti n hành.(4) hành. Bên c nh ó, k t qu c a so sánh lu t BLHS năm 1985 ra i là k t qu c a quá hình s có th em l i cho nhà làm lu t trình pháp i n hoá các văn b n pháp lí hình nh ng gi i pháp, nh ng mô hình l p pháp mà s ơn l ã ư c ban hành và áp d ng t sau các qu c gia khác ã s d ng thành công Cách m ng tháng Tám. Dư i hình th c b trong hoàn c nh tương t như Vi t Nam. N u lu t, các quy ph m pháp lu t hình s c a Vi t bi t khai thác h t nhân h p lí và phù h p v i Nam ã ư c t p h p m t cách th ng nh t, i u ki n c a Vi t Nam t nh ng gi i pháp ng b . Hình th c l p pháp này chính là hay mô hình ó thì ây s là cách ng d ng bi u hi n u tiên c a vi c h c t p mô hình v a ơn gi n v a có hi u qu trong l p pháp l p pháp hình s c a nư c ngoài, nh t là các hình s . i u này cho th y vi c ng d ng nư c xã h i ch nghĩa trư c ây. i u ó cho nh ng thành qu c a so sánh lu t hình s ph i th y ho t ng nghiên c u so sánh lu t hình có tính ch n l c. M t khác, so sánh lu t c n s ã ư c ti n hành khi xây d ng BLHS ư c th c hi n v i cái nhìn khách quan và có năm 1985. Nh n nh sau ây chính là minh t¹p chÝ luËt häc sè 1/2008 55
nghiªn cøu - trao ®æi ch ng cho ho t ng ó: B lu t hình s năm i trong quan i m l p pháp i v i các t i 1985 c a nư c ta cũng ra i vào th i i m ph m v ma túy. T vi c tìm hi u Công ư c mà các nư c xã h i ch nghĩa trư c ây c a Liên h p qu c v ch ng buôn bán b t pháp lu t hình s ã có quá trình phát tri n h p pháp các ch t ma túy và hư ng th n năm nhi u th p k , ã tích lũy ư c nhi u kinh 1988, nhà làm lu t ã nh n th y nh ng i m nghi m th hi n thành h th ng pháp lu t b t c p trong quy nh v t i ph m v ma túy hình s có trình cao, v a k th a ư c c a BLHS năm 1985. Trư c h t, m t s t i nh ng tinh hoa c a pháp lu t hình s c a loài ph m v ma túy ư c quy nh trong Chương ngư i ti n b , v a th hi n b n ch t nhân I - Các t i xâm ph m an ninh qu c gia ( i u văn, nhân o xã h i ch nghĩa. Nh ng 96a) là không phù h p v i quan ni m v t i nguyên t c cơ b n c a pháp lu t hình s xã ph m này c a c ng ng qu c t . Công ư c h i ch nghĩa như pháp ch , dân ch , nhân nêu trên c a Liên h p qu c không xem t i o, cá th hoá trách nhi m hình s và hình ph m v ma túy là t i ph m chính tr . Bên ph t ã ư c k th a và phát tri n trong B c nh ó, vi c quy nh các t i ph m v ma lu t hình s nư c ta.(5) túy t n m n các chương khác nhau trong Như v y, có th nói t cơ c u cho n BLHS cũng không phù h p v i mô hình l p nhi u ch nh c th c a BLHS năm 1985 pháp ph bi n c a các qu c gia trên th gi i. u mang m nét kĩ thu t l p pháp và n i Qua tham kh o kinh nghi m xây d ng o dung c a pháp lu t hình s c a các nư c xã lu t v ma túy c a nhi u nư c như Canada, h i ch nghĩa trư c ây, c bi t là lu t hình Malaysia, Philippine, Thái Lan v.v.. nhà làm s c a Liên Xô cũ. Các quy nh v phân lo i lu t Vi t Nam nh n th y các qu c gia ó u t i ph m, v tu i ch u trách nhi m hình s , v quy nh các hành vi ph m t i v ma túy l i v.v... u là mô hình h c t p t kinh trong m t chương riêng.(7) nghi m c a pháp lu t hình s các nư c xã h i BLHS năm 1999 ti p t c là m t bi u hi n ch nghĩa th i kì ó. c bi t, t vi c nghiên c a vi c ng d ng k t qu nghiên c u so sánh c u tinh th n c a m t s văn b n pháp lí qu c lu t hình s . Nói cách khác, nghiên c u so t quan tr ng,(6) l n u tiên trong BLHS năm sánh lu t hình s ã có nh hư ng to l n n 1985 Vi t Nam chính th c t b v n d ng vi c xây d ng BLHS này. Trư c h t, i u ó nguyên t c tương t pháp lu t v i quy nh th hi n tinh th n c a Chính ph Vi t Nam t i i u 2 cũng như xoá b nguyên t c h i t khi so n th o D th o BLHS. Quan i m ch không có l i cho ngư i ph m t i - m t o vi c xây d ng BLHS năm 1999 c a nguyên t c v n ư c quy nh trong các pháp Chính ph là: “… tham kh o có ch n l c kinh l nh ư c ban hành trư c ó. nghi m u tranh phòng ng a và ch ng t i Trong nh ng l n s a i, b sung ti p ph m c a các nư c”.(8) Bên c nh ó, quan theo c a BLHS năm 1985, ho t ng so sánh i m hình s hoá m t s nhóm hành vi tr lu t hình s cũng như các k t qu có ư c t thành t i ph m trong BLHS cũng ư c xác nghiên c u so sánh ã ti p t c ư c ti n hành nh trên cơ s nghiên c u so sánh lu t. ó và ng d ng. M t ví d i n hình là s thay là: “Vi c hình s hoá cũng ph i tính n các 56 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2008
nghiªn cøu - trao ®æi y u t qu c t và xu th chung c a th i i, hư ng ư c phân chia nh hơn, t i ph m ít ph i bi t tham kh o và ti p thu có ch n l c nghiêm tr ng thư ng có m c cao nh t c a kinh nghi m, thành t u khoa h c pháp lí hình khung hình ph t t 3 năm tù tr xu ng, có nơi s các nư c, ph i tôn tr ng và tính n các 2 năm, có nơi ch tù dư i 1 năm.(10) thông l qu c t , các i u ư c qu c t mà Th hai, vi c thay i quan i m l p Vi t Nam ã kí k t ho c tham gia.”(9) Ti p pháp liên quan n hình ph t t hình. V v n theo, vi c xây d ng các ch nh pháp lí c này, Chính ph ã ki n ngh v i Qu c h i th trong BLHS năm 1999 ã d a trên k t xem xét xu hư ng phát tri n chung c a lu t qu c a các nghiên c u so sánh lu t hình s . hình s các nư c trên th gi i là gi m d n Các mô hình cũng như gi i pháp ư c áp các t i có quy nh m c hình ph t t hình.(11) d ng ã th hi n s ti p thu có ch n l c thành K t qu là trên cơ s phân tích xu hư ng nêu qu l p pháp c a các qu c gia ư c tham trên c a lu t hình s các nư c, nhà làm lu t kh o. M t s v n sau ây có th minh h a Vi t Nam ã gi m ư c 1/3 s t i ph m có cho k t qu c a vi c ng d ng các nghiên c u quy nh m c hình ph t t hình. so sánh lu t hình s : M t s quy nh khác t i Ph n chung c a Th nh t, vi c ti p thu mô hình phân lo i BLHS năm 1999 u th hi n là k t qu c a t i ph m m i thay th cho mô hình phân lo i vi c h c t p kinh nghi m l p pháp c a các t i ph m c a BLHS năm 1985. Quy nh v nư c khác. Ví d như quy nh v hình ph t phân lo i t i ph m trong BLHS năm 1999 ã tr c xu t là s ng d ng các gi i pháp c a lu t th c s là bư c c i cách quan tr ng, có nhi u hình s C ng hoà nhân dân Trung Hoa, theo ý nghĩa i v i vi c xây d ng và áp d ng các ó hình ph t này v a có th ư c áp d ng là quy nh khác c a lu t hình s và lu t t t ng hình ph t chính ho c có th ư c áp d ng là hình s . Vi c v n d ng mô hình phân lo i t i hình ph t b sung.(12) M t d n ch ng khác là ph m theo hư ng chia nh lo i t i ã ư c t vi c nghiên c u so sánh các quy nh v lu n gi i như là k t qu c a vi c nghiên c u phòng v chính áng trong BLHS c a Liên lu t hình s c a nư c ngoài. Báo cáo ti p thu bang Nga, c a C ng hoà nhân dân Trung Hoa, và ch nh lí d án BLHS s a i c a Ban so n nhà làm lu t Vi t Nam ã thay th thu t ng th o, Thư ng tr c y ban pháp lu t c a Qu c “tương x ng” trong BLHS năm 1985 b ng h i, oàn thư kí kì h p ngày 29/5/1999 ã nêu thu t ng “c n thi t” trong BLHS năm 1999.(13) rõ: “Phân lo i t i ph m là v n quan tr ng i v i ph n các t i ph m c th trong trong BLHS c a các nư c. Qua th c t phát BLHS năm 1999, bi u hi n rõ nét nh t c a tri n c a pháp lu t hình s c a nhi u nư c, vi c ng d ng k t qu so sánh lu t hình s là có th th y vi c phân lo i t i ph m trong các vi c quy nh b sung m t lo t t i ph m BLHS không c nh mà phát tri n qua các ư c c ng ng qu c t quan tâm và khuy n th i i”(M c I Ph n A). Báo cáo này cũng cáo như nhóm t i ph m v môi trư ng, c p s i u ch nh trong mô hình phân lo i nhóm t i ph m trong lĩnh v c tin h c, nhóm t i ph m c a lu t hình s nhi u nư c khác ã t i ph m liên quan n HIV, t i h p pháp ư c tham kh o, theo ó t i ph m có xu hoá ti n, tài s n do ph m t i mà có v.v.. t¹p chÝ luËt häc sè 1/2008 57
nghiªn cøu - trao ®æi Trên ây ch là m t s ví d minh h a cho vi c ng d ng nh ng nghiên c u so sánh (1). ây là quan i m c a TS. Nguy n Thanh Tâm Trung tâm nghiên c u pháp lu t châu Á - Thái Bình lu t hình s trong ho t ng l p pháp hình Dương, Khoa lu t qu c t - Trư ng i h c Lu t Hà s c a Vi t Nam. Còn nhi u mô hình khác N i trình bày t i H i th o “ ng d ng Lu t so sánh mà nhà làm lu t Vi t Nam ã tham kh o trên trong ho t ng l p pháp”, t ch c ngày 31/10/2006 cơ s so sánh lu t xây d ng BLHS hi n t i Trư ng i h c Lu t Hà N i. hành. Nh ng k t qu l p pháp hình s ã t (2).Xem:“Tư pháp hình s so sánh”. (3).Xem: “Lu t hình s qu c t ”, ch biên: ThS. Nguy n ư c v i s óng góp công s c c a ho t Th Thu n, Nxb. Công an nhân dân, Hà N i, 2007, ng nghiên c u so sánh lu t hình s là r t các trang t 264 -271. áng trân tr ng và không th ph nh n. Tuy (4). ph c v quá trình so n th o các văn b n pháp nhiên, c n ph i th a nh n r ng so sánh lu t lu t hình s nêu trên, cơ quan ch trì là B tư pháp ã hình s th i gian v a qua v n còn m t s có r t nhi u c g ng trong vi c thu th p, c p nh t và d ch, nghiên c u lu t hình s c a nhi u nư c trên th h n ch nh t nh. H n ch u tiên là vi c gi i cũng như m t s công trình so sánh lu t hình s l a ch n chưa có tính toàn di n h th ng có giá tr tham kh o. Ví d như t o i u ki n cho pháp lu t nghiên c u so sánh. Trong các vi c so n th o D th o BLHS năm 1999, B tư pháp văn b n c a Chính ph ho c các cơ quan ã ti n hành d ch và nghiên c u so sánh nhi u quy khác c p nh ng h th ng pháp lu t ư c nh c a lu t hình s các nư c như Liên bang Nga, C ng hòa nhân dân Trung Hoa, Malaysia, Phillippinl, tham kh o thì lu t hình s c a Liên bang Hoa kì… Nghiên c u này ã ư c T p chí dân ch và Nga và C ng hoà nhân dân Trung Hoa v n pháp lu t xu t b n b ng n ph m “s chuyên v là nh ng h th ng ch o. Các mô hình lu t lu t hình s m t s nư c trên th gi i” năm 1998. hình s c a nh ng qu c gia tiêu bi u cho (5).Xem: TS. Nguy n ình L c, “B lu t hình s b n h th ng pháp lu t l n trên th gi i nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam” (1999) không ư c xem xét ho c v n d ng y . và nhi m v th ch hóa v m t nhà nư c chính sách hình s c a ng trong th i kì i m i, trích trong H n ch ti p theo chính là vi c nghiên c u Tài li u H i ngh t p hu n chuyên sâu BLHS năm so sánh không mang tính ch nh th , t c là 1999 c a Ban ch o t p hu n chuyên sâu BLHS, Hà không t lĩnh v c pháp lu t ư c so sánh N i, tháng 6/2000, tr.12. trong m i quan h v i các lĩnh v c pháp lu t (6). Ví d như quy nh t i kho n 2 i u 11 Tuyên khác và c bi t là trong i u ki n chính tr , ngôn th gi i v nhân quy n c a Liên h p qu c. (7).Xem: T trình y ban thư ng v Qu c h i c a kinh t , xã h i c a qu c gia ư c tham kh o. Chính ph s 802/CP ngày 21/2/1997, các trang 6 và 7. Chính vì v y, k t qu nghiên c u so sánh (8).Xem: T trình Qu c h i v D án B lu t hình s lu t hình s thư ng ch nêu nh ng mô hình (s a i) c a Chính ph s 1218/CP-PC ngày c th trong lu t th c nh c a nư c ngoài 19/10/1998, Ph n II, m c 3. mà Vi t Nam nên áp d ng. Tuy nhiên, s so (9).Xem: tài li u ã d n t i chú thích s 6, tr.35. (10).Xem: Các trang 2 và 3 c a Báo cáo. sánh ơn thu n này không ch ra nh ng mô (11).Xem tài li u ã nêu chú thích s 9, tr.11. hình y v n hành như th nào trong i u (12).Xem: Báo cáo ti p thu và ch nh lí d án BLHS s a ki n, hoàn c nh c a các nư c ó, li u nó có i c a Ban so n th o, Thư ng tr c y ban pháp lu t phù h p v i i u ki n c a Vi t Nam không c a Qu c h i, oàn thư kí kì h p ngày 29/5/99, tr.6. và vì sao chúng ta l i v n d ng ư c./. (13). Tài li u ã d n, tr.11. 58 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2008

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh

81 tài liệu

1620 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.