Bài viết trình bày thực trạng biến đổi khí hậu, nước biển dâng ở Hà Tĩnh như thời tiết khắc nghiệt, cường độ và tần suất lũ tại Hà Tĩnh, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến cuộc sống, sản xuất.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Biến đổi khí hậu, nước biển dâng ở Hà Tĩnh
- Thuc tieh - Kinh nghiem
vBien ddi l(hi hau, nudc hien dang
Of Ha Tinh
O ThS. PHAM TH! BICH NGQC
Trung tam Phat triin Ndng thdn bin vt/ng
ung vdi tinh trang BDKH chung cua the gidi, nhQng nam gin
C day, khi hau Ha Tinh cd nhieu bien doi bit thadng, khidn cho
vung dat lim thien tai nay eang phii chju them nhieu khdn khd,
anh hudng ldn den si/phit trien KT- XH, qudc phdng an ninh... Viec
nang cao nhan thiit cho nhan dan ve ling phd vdi tinh trang nay va de
ra nhQng giii phip phu hpp la het sQt can thiet.
Thdi tiet khac nghiet
Theo danh gia cda Trung tam
KTTV tinh Ha TTnh va cae ed quan
chuyen mdn. Ha TTnh la mdt trong
nhCfng dia phuong ehju nhieu tae
ddng eda thien tai, BOKH, dUpc
menh danh la mpl "liii mUa chao
Ida". Td sd lieu hdn 40 ndm, qua
nghien cdu nhan Ihay nhdng bieu
hien va tac dpng eua BDKH, thidn
tai dd'i vdi khu vuc Ha TTnh kha rd.
vdi cac bilu hien:
Su gia ldng nhiet do: TrUdc
kia nhidt dp eao nhat b day la 37-
380C nhung nay la 40 - 41^0,
thdm chl ed ndm ldn tdi 43^0. Blen dil khi hku lam gia tang cadng dp, tan suat lu tai Hk Tinh
Nhiet dp eao kem theo gid Lao
Che dp mUa dien ra that trudc. Td 2003 de'n nay, sd cOn
ndng keo dai (tU thdng 3-7) lam
Ihudng: Mua cd sti bie'n dpng Idn mua va tdng lupng mua giam hin
cho da't dai bj khd ndng, lupng
ca khdng gian va thdi gian xua't nhung cudng dp va lupng mifa
nude bd'c hdi ldn ndn nhdng nPl
hidn Cling nhu cudng dp. Thdi moi tran lai tdng manh, ca bietc6
ban trude ddy chl keo dai khoang
gian mua khdng nhieu nhung
2-3 thang thi nay dd ldi 4-5 khi lupng mUa cda mdt trdn dattfll
eudng dp mua Idn gay lu, lu quel
thang, thdm chf edn diln ra 6 500 - 800 mm kem theo ldc xoay
vdi miie nude ldn eao va cudng
thang (td thang 3 de'n thang 8). gay lu nghiem trpng.
sua't lu Idn, Hien lupng mua dam
Theo tfnh toan ciia Bd TN&MT, trong vai thdp ky gan day it khi Hien tupng nudc biln dang,
vao nam 2100 nhiel dp trung d xua't hidn nhUtrUdc day. Mua mua xdm lan: Ddc biel, nguy hai hdn la
linh Ha Tinh tang 3,60C so vdi trong thdp ky gan day thudng xuat Sli gia ldng ciia hien tupng xSm
nam 1964. hien mudn va kd't thdc sdm hdn thi/c bd bien va nudc biln lan sSu
46 Tai nguydn yg Moi truong | Ky 1-Thing2/2015
- vao cac sdng. Den nay, nudc bien nhung benh anh hudng den cac bid'n ddi that thudng cda thdi tiet,
da lan sdu vao cac con sdng hon vung ddng ddn cu tren dia ban ddc bidt la cac viing ven bien bj
10 km nda va hien tupng nudc linh. Benh tat vd sU chdt chde nudc man xam thiic.
biln ddng cung cao hdn 10 ndm dudi tac ddng eCia BDKH la mpt Giai phap dng pho
trudc td 10 - 20 cm. Theo kjch qua trinh lien quan vdi nhau, Phat huy ket qua va thdc day
ban BDKH, muc nudc biln trung thdng qua nhieu cd ehe tac dpng manh me vide thtic hidn chUPng
binh d Ha TTnh cd t h i tdng 65 cm va khdu cud'i cdng la nguydn nhdn trinh qudc gia da dupe trien khai
vdo ndm 2050, 75 em vao nam gdy bdnh ddn de'n bdnh tdt va Id v l phd xanh da'l trdng, ddi niii
2070 va du ti'nh de'n nam 2100 cd vong cho con ngUdi. trpc, han che tdi da te nan chay
thi tang khoang 1 m lam cho dien Mdt trong nhi/ng hau qua cCia rdng, phuc hdi nhanh chdng he
tfch cac vung ven biln tinh Ha BDKH Id su gla tdng ve cudng dp, sinh thai rung ngap mdn da bj tan
TTnh se bj mat 143,9 km^ do nude sd lupng va dp bat thudng cda pha nang ne. Cd chien lupc ddng,
biln dang. Vdi dien tfch ndy, Ha thidn tai. NhU mdl quy ludt, sau dap dng nhu cau gla tdng r^t
TTnh la tinh cd dien tich bj ngap do thien tai moi trudng bj xao trdn nhanh chdng ve nang lupng, nha't
nUdc blen dang xe'p thd lu trong ldn, ngudn nUdc bj d nhidm ndng la dien nang, phuc vu cdng
ea nUdc sau Ddng bang sdng Cdu tUcae ngudn gay d nhidm bj ngdp nghiep hda dat nude. Neu cao
Long, ddng bang sdng Hdng va la nguydn nhan bung phat eae yeu cau tidt kidm ndng lupng, han
tinh Thda Thidn Hue. djch bdnh dudng rudt va cac benh che de'n mde can thie't vide sd
NhCfng hien tupng thien lai, Idy lan theo ngudn nUdc khac, dung nguyen lieu hoa thach (than,
BDKH da anh hudng rat Idn de'n bao gdm ca cac bdnh cua dpng dau md, khi dot), sdm cd ke
ngudn luc tu nhidn vdng dd't ndy, vat, benh ed 6 djch tu nhidn, bdnh hoach phdt triln ndng lupng sach.
lam anh hudng tieu cue den he tu ndi khac den. Xay dung he thdng de bien theo
thdng san xual ndng ldm nghiep Hidn nay, Ha TTnh da cd mot kjch ban BDKH d l dd sdc chdng
va an ninh luong thiic, ddng thdi sd to ehde phi ehfnh phd, mdt chpl vdi hien tupng nudc dang va
xda di nhanh chdng cdc thanh trong sd do cd Trung tam Phat nudc dang do bao. Tuydn truyen
qua ve xda ddi giam ngheo cda triln Ndng thdn ben vdng (SRD) phd bie'n kie'n thde eho cpng ddng
Ha TTnh. Ddi vdi ndng nghiep, cd da ho trp ngudi dan rat nhieu ve ve KTTV va BOKH nham giOp
tac dpng Idn den ndng sud't, thdi kie'n thdc cung nhu kha ndng thich cpng ddng vda cd traeh nhiem
vu gieo trdng, tdng nguy eP lay dng, nang lUc phong chd'ng cac bao ve Trai Dal, mdi sinh mdi
lan sau benh trdn edy trdng, djch hien tupng thien tai. Ha TTnh cung trudng vda thieh dng vdi BOKH va
benh d gla sue, gia cam. Trong da day manh ehUdng trinh bao vd vda bao vd lai san, sinh ke va tfnh
thdi gian qua, hidn tupng mat va trdng rC/ng dau nguon, rdng mang cda chinh ho. Tdng kel, rut
trang mda mdng xay ra d nhieu phdng hd ven biln; eai tao vdng ra cae kinh nghiem thanh cdng va
dja phUdng gay thiet hai nang ne eat ven biln, chd'ng hoang mac chua thanh cdng trong viec Cfng
dd'n nen kinh le. Thidn tai, BDKH hda; dau lu cung cd, bao vd vd phd vdi cae loai "thien tai" thudng
edn tac ddng de'n thdi vu. lam ndng cap mdt sd tuyen de biln, dd xuyen xay ra b ckc vdng ddng
thay ddi ca'u trtic mua vu, cp cau sdng, xay dung mdt sd cdng trinh bang thd'p, vung ven biln.
gidng, lang ehi phi san xud't, pha nha tru an da ndng kien cd phuc ChUPng trinh hanh dpng cOa
v3 cd sd ha tang san xua't, mdl vu nhan dan trong mua bao, lu, tinh can giai quyet d ba cap dp:
trudng bj pha hiiy... Lu lut lam xdy dung cac khu viic trd a'n cho Cpng ddng, chfnh sach va nang
cho ngudi ddn khdng gieo cay tau thuyen trong mua mua bao... luc the ehe, trong do quan trpng
dugc vy Ida mua. Tuy nhien, ve lau dai, tinh vln can nhat ndng life the che. Can c6
mpt quy hoach tdng I h l phat triln de tai khoa hpc danh gia mot
Bid'n ddi khi hau da gay ra
KT - XH eho eu ddn nhCfng vdng each toan didn va khoa hpc ve khi
nhieu bdnh lat do hau qua cda
thudng xuyen bj anh hudng bdi hau va BOKH tren dia ban tinh
thidn tai (nang ndng, ret hai, han
thidn tai; can nghien cdu, tuyin lam cp sd khoa hpc cho cac saeh
han, lu tut...) djeh bdnh gla tdng
ehpn va lai tao nhCfng gid'ng edy lupc, chien lupc va cac blen phap
(nhal la cac bdnh truyln nhilm
trdng - vat nudi ed kha ndng thfch dng pho vdi BDKH phu hpp va
nhu sdt ret, sdt xual huyet, dich
Lfng cao, sdc chd'ng chju Idn vdi sti hieu qua."
la, djch cdm gia cam...). Day la
Tai nguyen vg Moi traong | Ky 1 • Thanp 2/2015 47
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
