Các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ- Xóa bỏ khoảng cách thiên niên kỷ

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:102

Thêm vào BST

Báo xấu

55
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo năm nay với tiêu đề “Xoá bỏ Khoảng cách Thiên niên kỷ” đề cập tới việc phát huy những kết quả đầy ấn tượng mà Việt Nam đã đạt được trong việc cải thiện cuộc sống của người dân trong thập kỷ qua, đồng thời mở rộng quá trình phát triển để mang lại lợi ích cho cả những đối tượng bị bỏ lại phía sau cũng như đảo ngược những khoảng cách về kinh tế - xã hội đang gia tăng. Nói tóm lại, báo cáo này đề cập tới việc đạt được các MDG cho mọi...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ- Xóa bỏ khoảng cách thiên niên kỷ

C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q u a n g B in h T h u a T h ie n H u e Q u a n g Na m Kon Tum G ia L a i Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû Hµ Néi, th¸ng 11 n¨m 2003 b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003
c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q ua n g B i n h Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû T h u a T hi e n H u e Q ua n g N a m Kon Tum G ia L a i Lêi nãi ®Çu KÓ tõ khi phª chuÈn Tuyªn bè Thiªn niªn kû cïng víi 188 quèc gia kh¸c t¹i Héi nghÞ Thîng ®Ønh Thiªn niªn kû cña Liªn Hîp Quèc vµo th¸ng 9 n¨m 2000 cho ®Õn nay, ViÖt Nam tiÕp tôc ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®Çy Ên tîng trong qu¸ tr×nh tiÕn tíi thùc hiÖn c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû (MDG). Tõ n¨m 1990 ®Õn nay, tû lÖ nghÌo ë ViÖt Nam ®· gi¶m mét nöa, vît tríc nhiÒu so víi kÕ ho¹ch thùc hiÖn MDG nµy. ViÖt Nam còng ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ vÒ rÊt nhiÒu chØ sè MDG kh¸c. §iÒu ®ã cho thÊy ®êi sèng cña ngêi d©n ®· cã nh÷ng bíc c¶i thiÖn to lín. Trong khi ®ã, nh ®· ®îc nªu trong B¸o c¸o MDG n¨m ngo¸i víi tiªu ®Ò §a c¸c MDG ®Õn víi ngêi d©n, hiÖn vÉn cßn tån t¹i mét lo¹t kho¶ng c¸ch vµ chªnh lÖch lín vµ, trong mét sè trêng hîp, rÊt lín vÒ kinh tÕ - x· héi gi÷a 61 tØnh/thµnh trong c¶ níc.1 Ngoµi ra, nh÷ng sè liÖu s¬ bé míi ®©y cho thÊy dêng nh t×nh tr¹ng nghÌo vÒ l¬ng thùc vµ thiÕu ®ãi cña nhiÒu ngêi nghÌo nhÊt trong sè nh÷ng ngêi nghÌo ®· gia t¨ng trong bèn n¨m qua, vµ ®iÒu ®ã cho thÊy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cha thùc sù phôc vô cho mäi ®èi tîng mµ cßn cã nh÷ng khiÕm khuyÕt vµ kho¶ng trèng lín. B¸o c¸o n¨m nay víi tiªu ®Ò Xo¸ bá Kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû ®Ò cËp tíi viÖc ph¸t huy nh÷ng kÕt qu¶ ®Çy Ên tîng mµ ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc trong viÖc c¶i thiÖn cuéc sèng cña ngêi d©n trong thËp kû qua, ®ång thêi më réng qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Ó mang l¹i lîi Ých cho c¶ nh÷ng ®èi tîng bÞ bá l¹i phÝa sau còng nh ®¶o ngîc nh÷ng kho¶ng c¸ch vÒ kinh tÕ - x· héi ®ang gia t¨ng. Nãi tãm l¹i, b¸o c¸o nµy ®Ò cËp tíi viÖc ®¹t ®îc c¸c MDG cho mäi ngêi d©n ViÖt Nam, trÎ em g¸i còng nh trÎ em trai, phô n÷ còng nh nam giíi, c¸c d©n téc thiÓu sè còng nh d©n téc Kinh, vµ ngêi d©n thµnh thÞ còng nh ngêi d©n n«ng th«n. §Ó xo¸ bá nh÷ng kho¶ng c¸ch thiªn niªn kû ®ßi hái ph¶i ®Çu t ®¸ng kÓ cho viÖc t¨ng cêng n¨ng lùc cho cÊp tØnh vµ c¸c cÊp ë díi ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ph©n cÊp cã hiÖu qu¶ vÒ tµi chÝnh vµ thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh. ViÖc t¨ng cêng n¨ng lùc cho c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó hä tù ®a ra c¸c gi¶i ph¸p cña m×nh cã ý nghÜa quan träng nh»m ®¸p øng mét c¸ch bÒn v÷ng nh÷ng u tiªn thùc sù cña c¸c céng ®ång ®Þa ph¬ng, ®ång thêi tiÕp cËn víi nh÷ng ®èi tîng cã hoµn c¶nh khã kh¨n nhÊt. §èi víi mét sè tØnh nghÌo bÞ c¸ch biÖt nhiÒu nhÊt, trong thêi gian tíi rÊt cÇn ph¶i hç trî thªm cho nh÷ng nç lùc cña ®Þa ph¬ng b»ng c¸ch t¨ng ®¸ng kÓ viÖc ®iÒu chuyÓn c¸c kho¶n ng©n s¸ch mét c¸ch c«ng b»ng vµ cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c tØnh tõ ng©n s¸ch Trung ¬ng. Trong bèi c¶nh ®ã, viÖc ¸p dông c«ng thøc ®iÒu chuyÓn ng©n s¸ch gi÷a c¸c tØnh g¾n víi c¸c tiªu chÝ ®îc x©y dùng dùa trªn nhu cÇu kh¸ch quan sÏ cã t¸c dông hç trî to lín ®Ó mang l¹i tÝnh c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ cho c¸c kho¶n ng©n s¸ch ®îc ®iÒu chuyÓn nh vËy. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña c¸c kho¶n ng©n s¸ch nµy cÇn ph¶i ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch hîp lý. Nh÷ng biÖn ph¸p nµy còng cã t¸c dông thóc ®Èy m¹nh mÏ c¸c s¸ng kiÕn ë ®Þa ph¬ng nh»m ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng t¹o thu nhËp, viÖc lµm vµ nguån thu thuÕ cña ®Þa ph¬ng. Gièng nh b¸o c¸o MDG n¨m ngo¸i, b¸o c¸o n¨m nay cung cÊp cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ c¸c c¸n bé ra quyÕt ®Þnh mét lo¹t chØ tiªu vµ chØ sè vÒ tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c MDG theo cÊp tØnh. ViÖc ®a ra c¸c chØ tiªu vµ chØ sè nh vËy nh»m t¹o thuËn lîi cho viÖc 1 B¸o c¸o nµy ®îc x©y dùng dùa trªn b¸o c¸o MDG n¨m 2002 §a c¸c MDG ®Õn víi ngêi d©n, th¸ng 11 n¨m 2002 cña tËp thÓ c¸c c¬ quan Liªn Hîp Quèc t¹i ViÖt Nam (UNCT); B¸o c¸o cña Nhãm C«ng t¸c vÒ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo §¹t ®îc c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn cña ViÖt Nam, th¸ng 6 n¨m 2002; vµ b¸o c¸o MDG n¨m 2001 TiÕn ®é thùc hiÖn c¸c ChØ tiªu Ph¸t triÓn quèc tÕ/c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû (IDT/ MDG), th¸ng 7 n¨m 2001, UNCT - lµ b¸o c¸o ®Çu tiªn ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c MDG t¹i ViÖt Nam. b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003
ph©n tÝch vµ so s¸nh gi÷a c¸c tØnh còng nh gióp Ých cho viÖc x¸c ®Þnh tèt h¬n môc tiªu ph©n bæ nguån lùc. Do c¸c sè liÖu hiÖn cã sÏ tiÕp tôc ®îc c¶i thiÖn thªm nªn môc ®Ých ®Æt ra lµ ph¶i ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a nh÷ng chØ sè nµy ®Ó gãp phÇn ®Þnh híng cho qu¸ tr×nh tiÕn tíi thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c MDG. B¸o c¸o MDG n¨m nay cßn ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò bÒn v÷ng. Kinh nghiÖm ®¸ng buån cña 50 n¨m qua lµ nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn ®· duy tr× tèc ®é t¨ng trëng GDP cao trong mét thêi gian dµi do cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn dÔ dµng víi c¸c kho¶n tµi chÝnh. Nh÷ng kho¶n tµi chÝnh nµy ®îc cung cÊp nh»m c¶i thiÖn t¹m thêi c¸c chØ sè x· héi ®Ó råi bÊt th×nh l×nh ®Èy c¸c níc nµy r¬i vµo t×nh tr¹ng bÊt æn ®Þnh vµ khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi lµm cho ®êi sèng cña ngêi d©n bÞ sa sót nghiªm träng. Trong bèi c¶nh ®ã, nh÷ng sè liÖu thèng kª vÒ kinh tÕ - x· héi gÇn ®©y còng cho thÊy râ nh÷ng th¸ch thøc míi ®èi víi tÝnh bÒn v÷ng cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ViÖt Nam. MÆc dï tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ dêng nh ®ang t¨ng lªn vÒ mÆt ®Þnh lîng, song chÊt lîng cña kÕt qu¶ t¨ng trëng ®ã lµ vÊn ®Ò cÇn xem xÐt v× nh÷ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ ph©n tÝch gÇn ®©y cho thÊy chÊt lîng cña c¸c kho¶n ®Çu t c«ng céng ®ang bÞ gi¶m sót. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nªu trªn còng cã liªn quan trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ cña nguån vèn ODA, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh nguån vèn mang tÝnh cã thÓ ho¸n ®æi môc ®Ých sö dông. Sù quan t©m vµ nh÷ng nç lùc hiÖn nay nh»m hµi hoµ c¸c thñ tôc ODA lµ rÊt ®¸ng hoan nghªnh vµ ®iÒu ®ã sÏ gãp phÇn hîp lý ho¸ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ vÒ mÆt hµnh chÝnh cho c¸c thñ tôc cña nhiÒu nhµ tµi trî. Tuy nhiªn, nh ®îc nªu trong b¸o c¸o nµy, cÇn quan t©m nhiÒu h¬n n÷a tíi hiÖu qu¶ ph©n bæ nguån vèn trong t×nh h×nh chÊt lîng cña c¸c kho¶n ®Çu t c«ng céng ®ang bÞ gi¶m sót nh hiÖn nay, mµ hÇu hÕt nguån vèn ODA cuèi cïng sÏ ®îc tËp trung vµo nh÷ng kho¶n ®Çu t nµy mét c¸ch trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. Tãm l¹i, ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ thùc sù Ên tîng, nÕu xÐt theo hÇu hÕt c¸c tiªu chuÈn, nh»m tiÕn tíi thùc hiÖn c¸c MDG trong thËp kû qua. Nhng hiÖn nay cã mét sè th¸ch thøc míi n¶y sinh cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. C¨n cø vµo thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc, ViÖt Nam hoµn toµn cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt tèt nh÷ng th¸ch thøc nµy ®Ó ViÖt Nam cã ®îc mét t¬ng lai tèt ®Ñp h¬n mµ ë ®ã cuéc sèng cña mäi ngêi d©n ViÖt Nam sÏ tiÕp tôc ®îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu. Cuèi cïng, b¸o c¸o nµy ®îc ph¸t hµnh nh mét tµi liÖu th¶o luËn v× nh÷ng lý do sau ®©y. Thø nhÊt, nã gãp phÇn t¹o ra cuéc th¶o luËn bæ Ých t¹i Héi nghÞ thêng niªn cña Nhãm t vÊn (CG) s¾p tíi vµo th¸ng 12 n¨m 2003. Thø hai, nh÷ng ý nghÜa vµ khuyÕn nghÞ vÒ chÝnh s¸ch nªu trong b¸o c¸o sÏ ®îc lµm phong phó thªm t¹i mét héi th¶o chÝnh s¸ch cÊp cao vµo th¸ng 1 n¨m 2004. Thø ba, mét vµi sè liÖu c¬ b¶n thu ®îc tõ cuéc §iÒu tra Møc sèng hé gia ®×nh ViÖt Nam n¨m 2002 cha ®îc Tæng côc Thèng kª hoµn chØnh vµ nh vËy cã thÓ tiÕp tôc ®îc ®iÒu chØnh trong nh÷ng th¸ng tíi. Tãm l¹i, qu¸ tr×nh tham vÊn cho b¸o c¸o nµy sÏ tiÕp tôc ®îc triÓn khai ë møc ®é s©u s¾c h¬n. V× vËy, chóng t«i hÕt søc hoan nghªnh mäi ý kiÕn ®ãng gãp vµ gîi ý ®Ó lµm phong phó thªm nh÷ng khuyÕn nghÞ vÒ chÝnh s¸ch trong b¸o c¸o nµy nh»m hç trî ViÖt Nam tèt h¬n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c MDG còng nh n©ng cao h¬n n÷a cuéc sèng cña ngêi d©n ViÖt Nam. Jordan D. Ryan §iÒu phèi viªn Thêng tró LHQ Hµ Néi, ViÖt Nam Th¸ng 11 n¨m 2003 c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q ua n g B i n h Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû T h u a T hi e n H u e Q ua n g N a m Kon Tum G ia L a i Lêi c¶m ¬n C¸c tæ chøc Liªn Hîp Quèc t¹i ViÖt Nam xin ch©n thµnh c¶m ¬n toµn thÓ c¸c ®ång nghiÖp vµ c¸c ®èi t¸c phÝa ChÝnh phñ ViÖt Nam, c¸c viÖn nghiªn cøu vµ céng ®ång ph¸t triÓn ®· ®ãng gãp ý kiÕn t vÊn vµ gîi ý cho nh÷ng b¶n th¶o tríc ®©y cña b¸o c¸o nµy. C¸c tæ chøc Liªn Hîp Quèc t¹i ViÖt Nam xin bµy tá lêi c¸m ¬n ®Æc biÖt ®èi víi ¤ng Cao ViÕt Sinh (Bé KH&§T) ®· hç trî vµ ®ãng gãp nh÷ng ý kiÕn t vÊn quý b¸u vÒ c¸c MDG ë ViÖt Nam vµ ¤ng NguyÔn Phong (TCTK) ®· hç trî vµ ®ãng gãp ý kiÕn quý b¸u vÒ nh÷ng sè liÖu c¨n b¶n. Robert Glofcheski (UNDP) vµ Juan Luis Gomez (UNDP) ®· tham gia ®iÒu phèi ho¹t ®éng cña mét nhãm c«ng t¸c nhiÒu thµnh phÇn trong viÖc nghiªn cøu vµ so¹n th¶o c¸c phÇn néi dung cña b¸o c¸o. PhÇn vÒ MDG sè 1 ph©n tÝch t×nh h×nh nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam do Juan Luis Gomez (UNDP) so¹n th¶o víi ý kiÕn ®ãng gãp vµ t vÊn vÒ chuyªn m«n cña Guillemmette Jaffrin (ILO), Jojanneke Kraan (UNFPA) vµ tham kh¶o ý kiÕn cña Tr¬ng ThÞ Thuý H»ng (ViÖn Nghiªn cøu con ngêi), NguyÔn Cao §øc (ViÖn Kinh tÕ häc), NguyÔn V¨n Hu©n (ViÖn Kinh tÕ häc), Vò Quèc Huy (ViÖn Kinh tÕ häc), Ph¹m V¨n Së (Bé KH&§T), NguyÔn Tiªn Phong (UNDP) vµ Ph¹m Thu Lan (UNDP). Nalinee Nippita (UNICEF) vµ Erik Bentzen (UNICEF) so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 2 ph©n tÝch t×nh h×nh phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc víi ý kiÕn ®ãng gãp vÒ chuyªn m«n cña Yayoi Segi- Vitcheck (UNESCO) vµ tham kh¶o ý kiÕn cña Tr¬ng ThÞ Thuý H»ng (ViÖn Nghiªn cøu con ngêi), Ph¹m V¨n Së (Bé KH&§T), TrÇn ThÞ Thanh (Bé GD&§T), NguyÔn Quèc ChÝ (Bé GD&§T), Hoµng V¨n SÝt (UNICEF), Ng« KiÒu Lan (UNICEF), vµ NguyÔn Cao §øc (ViÖn Kinh tÕ häc). PhÇn vÒ b×nh ®¼ng giíi (MDG sè 3) do Lisa Bow (UNDP) so¹n th¶o víi ý kiÕn ®ãng gãp vÒ chuyªn m«n cña c¸c thµnh viªn trong Nhãm C«ng t¸c vÒ Giíi cña LHQ, ®Æc biÖt lµ Aida Magrit Olkkonen (UNFPA), Yayoi Segi-Vitcheck (UNESCO), Vò Ngäc B×nh (UNICEF), Magali Romedenne (UNFPA), Kristen Pratt (dù ¸n NCFAW - UNDP 01-015), Maaike Van Vliet (Sø qu¸n Hµ Lan) vµ tham kh¶o ý kiÕn cña Tr¬ng ThÞ Thuý H»ng (ViÖn Nghiªn cøu con ngêi), TrÇn ThÞ Thanh (Bé GD&§T), §ç ThÞ BÝch Loan (Bé GD&§T), Ph¹m V¨n Së (Bé KH&§T) vµ NguyÔn Cao §øc (ViÖn Kinh tÕ häc). Helenlouise Taylor (WHO) so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 4 ph©n tÝch t×nh tr¹ng tö vong ë trÎ em víi ý kiÕn ®ãng gãp vÒ chuyªn m«n cña Heather ODonnell (WHO), NguyÔn Anh Dòng (IMCI), NguyÔn Duy Khª (Vô Søc khoÎ sinh s¶n), NguyÔn ThÞ Mai (Ng©n hµng ThÕ giíi), Maaike Van Vliet (Sø qu¸n Hµ Lan) vµ Bruce Rasmussen (Quü nhi ®ång Hoa Kú). Aida Olkkonen (UNFPA) vµ Jojanneke Kraan (UNFPA) so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 5 ph©n tÝch t×nh h×nh søc khoÎ bµ mÑ víi ý kiÕn ®ãng gãp vÒ chuyªn m«n cña Heather ODonnell vµ Helenlouise Taylor (WHO) vµ tham kh¶o ý kiÕn cña Seija Kasvi (UNICEF), NguyÔn ThÞ Mai (Ng©n hµng ThÕ giíi), NguyÔn Anh Dòng (IMCI), NguyÔn Duy Khª, Maaike Van Vliet vµ Bruce Rasmussen. Nancy Fee (UNAIDS), D¬ng Hoµng Quyªn (UNAIDS), Pascal Brudon (WHO) vµ Dominic Ricard (WHO) so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 6 ph©n tÝch t×nh h×nh HIV/AIDS víi ý kiÕn ®ãng gãp chuyªn m«n cña Marteen Bossman (WHO) vÒ bÖnh lao vµ TrÇn C«ng §¹i (WHO) vÒ bÖnh sèt rÐt vµ tham kh¶o ý kiÕn cña Aida Magrit Olkkonen (UNFPA), Jojanneke Evan Kraan (UNFPA), Lª §øc ChÝnh (Sucecon against HIV/AIDS), §ç Thanh Nhµn (Héi LHPNVN), §ÆngThi Khao Trang (§oµn TNCSHCM), NguyÔn Thiªn H¬ng (Ch¬ng tr×nh quèc gia phßng chèng lao), b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003
Quý Vinh (APP.USA), NguyÔn Cêng Quèc (NIHE), Mai Huy Bæng (Bé GD&§T), TrÇn Minh Giíi (Trêng Y tÕ céng ®ång Hµ Néi), TrÇn TiÕn §øc (Dù ¸n ChÝnh s¸ch/Future Group International), David Stephens (Dù ¸n ChÝnh s¸ch/Future Group International), NguyÔn ThÞ Mai (Ng©n hµng ThÕ giíi), Seija Kasvi (UNICEF), Heather ODonnell (WHO), TrÇn C«ng §¹i (WHO), TrÇn Quèc Tuy (NIMPE), Vò Huy Nam (NIMPE), NguyÔn Phó Träng (CEPHAD), NguyÔn ThÞ Minh Ch©u (COHED), §µm ViÕt C¬ng (Ban Khoa Gi¸o T¦), Lý Ngäc Hµ (Bé Y tÕ), TrÇn ThÞ Nga (SHAPC), Lª Diªn Hång (VICOMC), NguyÔn Ph¬ng Mai (UNDP), Jerome Bouyjou (UNDP) vµ Ph¹m Thu Lan (UNDP). Chanderpersad Badloe (UNICEF) vµ §µo Xu©n Lai (UNDP) so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 7 ph©n tÝch tÝnh bÒn v÷ng vÒ m«i trêng trªn c¬ së tham kh¶o ý kiÕn cña Ph¹m V¨n Së (Bé KH&§T), NguyÔn Cao §øc (ViÖn Kinh tÕ häc), Ph¹m §øc Nam (Bé NN&PTNT), Hµ Huy Kú (ViÖn Søc khoÎ nghÒ nghiÖp vµ m«i trêng), Lª Kim Dung (Bé GD&§T), TrÇn Minh HiÒn vµ NguyÔn ThÞ §µo (WWF Indochina), Hoµng Thanh Nhµn (VEPA), §Æng Huy R»m (Bé TN&MT), Guillemmette Jaffrin (ILO) vµ Ph¹m Thanh H»ng (UNDP). Juan Luis Gomez so¹n th¶o phÇn vÒ MDG sè 8 ®Ò cËp tíi viÖc x©y dùng quan hÖ ®èi t¸c v× môc ®Ých ph¸t triÓn víi ý kiÕn ®ãng gãp chuyªn m«n cña Guillemmette Jaffrin (ILO), Sara Spant (ILO) vµ Elizabeth Morris (ILO) vÒ vÊn ®Ò viÖc lµm cho thanh niªn, Lars Bestle (UNDP) vÒ vÊn ®Ò CNTT&TT vµ Swarnim Waggle (UNDP) vÒ lÜnh vùc th¬ng m¹i. T¸c gi¶ phÇn nµy còng tham kh¶o ý kiÕn cña Vâ V¨n NhËt (Tæng Liªn ®oµn Lao ®éng ViÖt Nam), Tr¬ng V¨n Phóc (Trung t©m th«ng tin thèng kª vÒ c¸c vÊn ®Ò lao ®éng vµ x· héi Tr¬ng ThÞ Thuý H»ng (ViÖn Nghiªn cøu con ngêi), NguyÔn H¶i Anh (Ban ®èi ngo¹i Trung ¬ng ®oµn TNCSHCM), Phan Minh HiÒn (Tæng côc D¹y nghÒ), TrÇn Lan Anh (SIYB/Bureau for Employees Activities), Ph¹m ThÞ Thu H»ng (SMEPC/ VCCP), NguyÔn Hoµng Hµ (ILO), Murrey Gibbs (UNDP) vµ Swarnim Waggle (UNDP). PhÇn ph©n tÝch nh÷ng th¸ch thøc trong c«ng t¸c qu¶n lý ë cÊp ®Þa ph¬ng ®Ó ®¹t ®îc c¸c MDG do Juan Luis Gomez so¹n th¶o sö dông rÊt nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp cña NguyÔn Thôc Quyªn, NguyÔn TiÕn Dòng, TrÞnh TiÕn Dòng, Rab Nawaz vµ Nhãm C«ng t¸c vÒ Qu¶n lý vµ Ph©n cÊp ë ®Þa ph¬ng cña UNDP. c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q ua n g B i n h Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû T h u a T hi e n H u e Q ua n g N a m Kon Tum G ia L a i Môc lôc Tãm t¾t c¸c Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû............................................................................................ i Tæng quan vµ tãm t¾t b¸o c¸o................................................................................................................. iii B¶n ®å MDG ..........................................................................................................................................xiv Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû: KÕt qu¶ ®¹t ®îc cho ®Õn nay vµ khu«n khæ ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ tiÕp theo Môc tiªu 1. Xo¸ bá t×nh tr¹ng nghÌo cïng cùc vµ thiÕu ®ãi ................................................................ 1 Môc tiªu 2. §¹t phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc ..................................................................................... 10 Môc tiªu 3. T¨ng cêng b×nh ®¼ng giíi vµ n©ng cao vÞ thÕ, n¨ng lùc cho phô n÷ ............................... 17 Môc tiªu 4. Gi¶m tö vong trÎ em ................................................................................................. 24 Môc tiªu 5. T¨ng cêng søc khoÎ bµ mÑ ........................................................................................ 30 Môc tiªu 6. Phßng chèng HIV/AIDS, sèt rÐt vµ c¸c bÖnh kh¸c ........................................................ 37 Môc tiªu 7. §¶m b¶o bÒn v÷ng m«i trêng ...................................................................................... 45 Môc tiªu 8. ThiÕt lËp quan hÖ ®èi t¸c toµn cÇu v× môc ®Ých ph¸t triÓn ............................................... 52 Nh÷ng th¸ch thøc vÒ qu¶n lý nhµ níc ë cÊp ®Þa ph¬ng trong viÖc thùc hiÖn c¸c MDG ................................................................................................................ 60 Phô lôc 1: §o lêng nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam ............................................................................................ 69 Phô lôc 2: C¸ch tÝnh chØ sè MDG tæng hîp vµ c¸c chØ tiªu sö dông ........................................................ 70 TµI liÖu tham kh¶o ................................................................................................................................. 72 C¸c môc tiªu ph¸t triÓn ViÖt Nam chñ yÕu ®Õn n¨m 2010 ........................................................................ 74 C¸c tõ viÕt t¾t chÝnh ................................................................................................................................ 76 C¸c biÓu ®å 1. Gi¶m nghÌo cña ViÖt Nam ............................................................................................................. 1 2. Tû lÖ nghÌo theo quy m« hé gia ®×nh ............................................................................................... 2 3. Ph©n bè ngêi nghÌo theo vïng....................................................................................................... 3 4. Tû lÖ nghÌo theo nhãm d©n téc ....................................................................................................... 3 5. Tû lÖ nhËp häc tiÓu häc vµ tû lÖ tèt nghiÖp ...................................................................................... 10 6. Tû lÖ phô n÷ vµ nam giíi trong c¸c uû ban Nh©n d©n nhiÖm kú 1999-2004 ........................................ 18 7. Tû lÖ tham gia vay vèn theo giíi cña ngêi vay vµ nguån vèn, 97-98 ................................................ 19 8. Tû lÖ tö vong ë trÎ em díi 1 tuæi vµ díi 5 tuæi .............................................................................. 24 9. Tû lÖ tö vong ë trÎ em díi 1 tuæi so víi díi 5 tuæi ......................................................................... 24 10. Tû lÖ tö vong ë trÎ em díi 1 tuæi so víi díi 5 tuæi theo tr×nh ®é häc vÊn ......................................... 25 11. Tû lÖ tö vong ë trÎ em díi 1 tuæi theo nhãm c¸c bµ mÑ d©n téc thiÓu sè .......................................... 25 12. Tæng sè nhiÔm HIV t¹i ViÖt Nam theo b¸o c¸o ............................................................................... 37 13. C¸c ca nhiÔm theo b¸o c¸o .......................................................................................................... 37 14. Xu híng nhiÔm HIV .................................................................................................................... 37 15. NhiÔm HIV trong nhãm tuæi 15-24 ................................................................................................. 38 16. HIV+Lao ..................................................................................................................................... 39 17. Phôc håi ®é che phñ rõng tuy nhiªn chÊt lîng suy gi¶m ................................................................ 45 18. PhÇn tr¨m cña c¸c tr¹m theo dâi chÊt lîng níc vµ kh«ng khÝ b¸o c¸o kÕt qu¶ tèt hoÆc xÊu h¬n so víi sè liÖu c¬ së n¨m 1995 .................................................................................. 46 19. Gi¶I ng©n ODA hµng n¨m (TriÖu USD) ë ViÖt Nam .......................................................................... 52 20. Tû lÖ thÊt nghiÖp thµnh thÞ theo tuæi vµ giíi tÝnh ............................................................................... 58 b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003
C¸c b¶ng 1. Tû lÖ nghÌo: Kho¶ng c¸ch thµnh thÞ vµ n«ng th«n .................................................. 1 2. H×nh th¸i kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng ............................................................... 2 3. Chªnh lÖch vÒ tû lÖ nghÌo gi÷a c¸c tØnh ................................................................ 3 4. TÝnh bÊt b×nh ®¼ng ®ang t¨ng lªn ......................................................................... 5 5. Kh¸c biÖt gi÷a c¸c tØnh vÒ tû lÖ nhËp häc ®óng tuæi ............................................. 12 6. Tû lÖ nhËp häc ®óng tuæi theo cÊp häc vµ giíi tÝnh: 1993 2002 (%) ..................... 17 7. Tû lÖ ®¹i diÖn phô n÷ trong c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ............................................ 18 8. Tû lÖ n÷ ®¹i biÓu quèc héi mét sè tØnh, 2002-2007 ................................................ 20 9. C¸c chØ sè vÒ søc kháe bµ mÑ ........................................................................... 30 10. Tö vong mÑ vµ nguy c¬ sèng cßn theo tØnh ......................................................... 31 11. Phô n÷ sinh në t¹i nhµ kh«ng cã sù hç trî cña c¸n bé y tÕ cã chuyªn m«n ........... 32 12. Chªnh lÖch gi÷a c¸c tØnh vÒ tû lÖ nhiÔm HIV/AIDS, Lao vµ sèt rÐt ......................... 40 13. Thµnh c«ng cña ch¬ng tr×nh phßng chèng sèt rÐt cña ViÖt Nam tõ 1991-2000 ....... 42 14. ChØ sè m«i trêng ............................................................................................. 46 15. TiÕp cËn víi níc ë c¸c khu vùc n«ng th«n ........................................................ 47 16. TiÕp cËn tíi c¸c ph¬ng tiÖn vÖ sinh ®¹t tiªu chuÈn .............................................. 47 17. ChØ sè cam kÕt ph¸t triÓn ...................................................................................54 18. TiÕp cËn ICT theo vïng ..................................................................................... 58 19. Phæ cËp Internet ............................................................................................... 59 20. So s¸nh chuÈn nghÌo quèc gia vµ quèc tÕ .......................................................... 69 C¸c hép 1. §ãng gãp cña céng ®ång vµo c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n: QuyÒn së h÷u hay lµ G¸nh nÆng ®èi víi ngêi nghÌo .............................................. 6 2. TÝn dông cho ngêi nghÌo? Ng©n hµng chÝnh s¸ch x· héi míi ................................. 7 3. Nh÷ng ®Æc ®IÓm gi¸o dôc tiÓu häc næi bËt ........................................................... 10 4. HÖ thèng gi¸m s¸t vµ ®¸nh gi¸ B¹n h÷u víi trÎ em ............................................... 14 5. Tö vong ë trÎ em: B»ng chøng qua c¸c trêng hîp b¸o c¸o kh«ng ®Çy ®ñ vµ n¨ng lùc ®Þa ph¬ng thÊp .......................................................... 29 6. Lµm viÖc th«ng qua bµ mô t¹i tuyÕn c¬ së .......................................................... 31 7. Ho¹t ®éng víi n¨ng lùc tèi thiÓu .......................................................................... 33 8. Thèng kª c¸c trêng hîp tö vong bµ mÑ ë ViÖt Nam Nh×n ®»ng sau c¸c con sè thèng kª .................................................................... 36 9. C¸c kiÓu hµnh vi nguy c¬ .................................................................................. 38 10. Phßng chèng HIV trong nhãm nghiÖn chÝch ma tuý ............................................. 44 11. Níc an toµn vµ níc s¹ch ............................................................................... 51 12. §¸nh gi¸ mèi quan hÖ ®èi t¸c toµn cÇu: ChØ sè ph¸t triÓn cam kÕt ph¸t triÓn ........... 53 13. Bµi häc vÒ c¸ ................................................................................................... 57 14. Nh÷ng m©u thuÉn ph¸t sinh tõ hÖ thèng gi¸m s¸t chång chÐo ............................... 62 15. Thµnh phè Hå ChÝ Minh: ThÝ ®IÓm ph©n cÊp .......................................................... 63 16. LiÖu c¸c x· cã thÓ trë thµnh c¸c chñ ®Çu t trong c¸c ch¬ng tr×nh quèc gia hay kh«ng? VÝ dô ë Tuyªn Quang ........................................ 65 c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q ua n g B i n h Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû T h u a T hi e n H u e Q ua n g N a m Kon Tum G ia L a i Tãm t¾t c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Tæng quan vÒ Tuyªn Bè Thiªn Niªn Kû vµ C¸c Môc Tiªu Ph¸t TriÓn Thiªn Niªn Kû Tuyªn bè thiªn niªn kû ®îc 189 nguyªn thñ quèc gia th«ng qua t¹i héi nghÞ thîng ®Ønh cña Liªn Hîp Quèc vµo th¸ng 9 n¨m 2000. Tuyªn bè nµy ®a ra mét nhãm ch¬ng tr×nh nghÞ sù mang tÝnh toµn cÇu cho thÕ kû 21 ®Ó ®¶m b¶o r»ng viÖc toµn cÇu ho¸ sÏ trë thµnh mét lùc lîng tÝch cùc cho mäi ngêi d©n trªn tr¸I ®Êt. Tuyªn bè nµy gåm 8 môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû quan träng (MDG). C¸c MDG nµy thÓ hiÖn cam kÕt toµn cÇu cña tÊt c¶ c¸c quèc gia ký tªn trong b¶n Tuyªn bè ®ã. Toµn bé khu«n khæ MDG bao gåm 8 môc tiªu, 18 chØ tiªu vµ 48 chØ sè. C¸c Môc Tiªu Ph¸t TriÓn Thiªn Niªn Kû Môc tiªu 1: Xo¸ bá t×nh tr¹ng nghÌo cïng cùc vµ thiÕu ®ãi Trong giai ®o¹n 1990-2015, gi¶m mét nöa sè ngêi cã thu nhËp díi 1 ®« la mét ngµy vµ sè ngêi bÞ thiÕu ®ãi Môc tiªu 2: §¹t phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc §¶m b¶o r»ng muén nhÊt lµ n¨m 2015, trÎ em ë mäi n¬I, c¶ nam lÉn n÷, ®Òu ®îc häc hÕt ch¬ng tr×nh tiÓu häc Môc tiªu 3: T¨ng cêng b×nh ®¼ng nam n÷ vµ n©ng cao vÞ thÕ cho phô n÷ Xo¸ bá chªnh lÖch giíi ë cÊp häc tiÓu häc vµ trung häc kh«ng muén h¬n 2005 vµ ë tÊt c¶ c¸c cÊp häc kh«ng muén h¬n 2015 Môc tiªu 4: Gi¶m tû lÖ tö vong ë trÎ em Trong giai ®o¹n 1990-2015, gi¶m hai phÇn ba tû lÖ trÎ tû vong díi n¨m tuæi Môc tiªu 5: T¨ng cêng søc khoÎ bµ mÑ Trong giai ®o¹n 1990-2015, gi¶m ba phÇn t tû lÖ tû vong ë c¸c bµ mÑ Môc tiªu 6: Phßng chèng HIV/AIDS, sèt rÐt vµ c¸c bÖnh kh¸c ChÆn ®øng vµ ®Èy lïi l©y nhiÔm HIV/AIDS, sèt rÐt vµ c¸c bÖnh kh¸c Môc tiªu 7: §¶m b¶o bÒn v÷ng vÒ m«i trêng Lång ghÐp c¸c nguyªn t¾c ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµo trong c¸c chÝnh s¸ch vµ ch¬ng tr×nh quèc gia vµ ®Èy lïi c¸c tæn thÊt vÒ tµi nguyªn m«i trêng Môc tiªu 8: ThiÕt lËp quan hÖ ®èi t¸c toµn cÇu v× môc ®Ých ph¸t triÓn T¨ng cêng h¬n n÷a mét hÖ thèng th¬ng m¹i,tµi chÝnh më, ho¹t ®éng theo quy t¾c, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö, bao gåm c¶ cam kÕt cã mét hÖ thèng qu¶n trÞ h÷u hiÖu, ph¸t triÓn, vµ gi¶m nghÌo c¶ ë cÊp quèc gia vµ quèc tÕ. b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003 i
c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
C¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû Q ua n g B i n h Xãa bá kho¶ng c¸ch Thiªn niªn kû T h u a T hi e n H u e Q ua n g N a m Kon Tum G ia L a i Tæng quan vµ tãm t¾t b¸o c¸o ChÝnh phñ ViÖt Nam ®¶m b¶o sÏ lµm hÕt søc m×nh ®Ó sö dông tèt nhÊt viÖn trî [ODA] cña c¸c quý vÞ v× lîi Ých cña nh©n d©n ViÖt Nam vµ thùc hiÖn cam kÕt cña ViÖt Nam lµ ®¹t ®îc c¸c Môc tiªu Ph¸t triÓn Thiªn niªn kû [MDG]1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®· ®¹t ®îc C¸c yÕu tè c¨n b¶n cña ®æi míi lµ c¬ së cho thµnh c«ng Nh÷ng sè liÖu ®iÒu tra míi ®©y kh¼ng ®Þnh r»ng ViÖt Nam tiÕp tôc ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®Çy Nh ®îc ph©n tÝch ®Çy ®ñ h¬n trong b¸o c¸o Ên tîng trong qu¸ tr×nh tiÕn tíi thùc hiÖn c¸c MDG 2002 §a c¸c MDG ®Õn víi ngêi d©n, MDG vµo n¨m 2015. T¬ng tù, ViÖt Nam còng nh©n tè chÝnh ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ Ên ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ trong viÖc tîng nh vËy trong viÖc c¶i thiÖn cuéc sèng thùc hiÖn mét lo¹t Môc tiªu Ph¸t triÓn ViÖt Nam cña ngêi d©n trong 15 n¨m qua lµ qu¸ tr×nh (VDG) ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 cã t¸c dông ®Þnh c¶i c¸ch thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch réng r·i hay híng cho ViÖt Nam x©y dùng kÕ ho¹ch thùc cßn gäi lµ c«ng cuéc ®æi míi ®îc khëi xíng hiÖn c¸c MDG. Nh÷ng kÕt qu¶ nµy gióp ViÖt vµo n¨m 1986.3 Nh÷ng kÕt qu¶ ph¸t triÓn kinh Nam tiÕn gÇn h¬n tíi viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ tÕ - x· héi Ên tîng nhÊt ®¹t ®îc tõ tríc ®Õn c¸c MDG vµo n¨m 2015. nay lµ nhê cã c¸c biÖn ph¸p ®æi míi mang tÝnh c¨n b¶n h¬n trong cuèi thËp kû 80 vµ ®Çu thËp §iÒu ®Æc biÖt ®¸ng lu ý lµ tõ n¨m 1990 ®Õn kû 90 nh c¶i c¸ch ®Êt ®ai, tù do ho¸ gi¸ c¶, nay, tû lÖ nghÌo ë ViÖt Nam ®· gi¶m h¬n mét gi¶i quy chÕ trong ngµnh n«ng nghiÖp vµ, trong nöa vµ tiÕp tôc gi¶m n÷a, vµ tû lÖ tö vong ë bµ nh÷ng n¨m gÇn ®©y, LuËt Doanh nghiÖp. KÕt mÑ vµ trÎ em còng vËy. Tû lÖ nhËp häc ®óng qu¶ t¨ng trëng trong ngµnh n«ng nghiÖp vµ tuæi ë bËc tiÓu häc ®· vît qu¸ møc 90% vµ nh÷ng lÜnh vùc kh¸c ë n«ng th«n trong thËp kû tiÕp tôc t¨ng lªn. Tû lÖ nhËp häc ë bËc phæ 90 ®îc tiÕp søc bëi nh÷ng biÖn ph¸p c¶i c¸ch th«ng trung häc c¬ së vµ phæ th«ng trung häc c¨n b¶n nh vËy thùc sù mang l¹i t¸c ®éng lín còng t¨ng m¹nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tû nhÊt ®èi víi c«ng cuéc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo lÖ nhËp häc ®óng tuæi ë bËc tiÓu häc vµ bËc cho ®Õn nay vµ râ rµng lµ nh©n tè chÝnh gãp phæ th«ng trung häc c¬ së hÇu nh ®· hoµn phÇn gi¶m m¹nh tû lÖ nghÌo tõ trªn 70% vµo toµn mang tÝnh c©n b»ng vÒ giíi. Mét sè chÝnh gi÷a thËp kû 80 xuèng cßn kho¶ng 29% ngµy s¸ch vµ bé luËt míi ®· ®îc x©y dùng trong nay. C«ng cuéc ®æi míi ®· thµnh c«ng trong nh÷ng n¨m qua vµ khi ®îc triÓn khai thùc hiÖn viÖc më réng ph¹m vi lùa chän cña ngêi d©n, cã hiÖu qu¶ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®¸ng kÓ ®Ó tiÕp tiÕp tôc gi¶i phãng søc s¸ng t¹o cña hä còng tôc ®¹t ®îc tiÕn bé vÒ b×nh ®¼ng giíi. Trong nh t¨ng ®¸ng kÓ c¸c nguån ng©n s¸ch vµ thu lÜnh vùc m«i trêng, ph¹m vi tiÕp cËn víi níc nhËp trong níc cÇn thiÕt ®Ó hç trî ®¹t ®îc s¹ch tiÕp tôc ®îc më réng, vµ diÖn tÝch che nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ - x· héi vµ tiÕn ®é thùc phñ cña rõng còng vËy. Trong lÜnh vùc qu¶n lý, hiÖn c¸c MDG. ®iÒu hµnh hiÖu qu¶ cña Nhµ níc, vèn cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®Ó ®¹t ®îc tÊt c¶ c¸c MDG, nh÷ng quy ®Þnh luËt ban hµnh gÇn Mét sè bíc thôt lïi cã thÓ x¶y ra ®©y nh»m n©ng cao vai trß gi¸m s¸t ng©n s¸ch vµ mét sè th¸ch thøc míi n¶y sinh cña Quèc héi vµ Héi ®ång Nh©n d©n cã kh¶ n¨ng lµ bíc tiÕn quan träng nh»m t¨ng cêng Trong khi ®ã, nh÷ng sè liÖu s¬ bé míi ®©y còng tÝnh minh b¹ch vµ sù tham gia cña ngêi d©n chØ ra mét sè bíc thôt lïi cã thÓ x¶y ra, nh÷ng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ gãp phÇn ®¶m b¶o kho¶ng c¸ch ngµy cµng gia t¨ng vÒ møc ®é sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng nguån lùc hiÖn cã. phóc lîi cña ngêi d©n vµ mét sè th¸ch thøc 2 Phã Thñ tíng Vò Khoan, Trëng §oµn ®¹i biÓu ChÝnh phñ t¹i Héi nghÞ thêng niªn cña Nhãm t vÊn 3 §a c¸c MDG ®Õn víi ngêi d©n, th¸ng 11 n¨m 2002, (CG) vµo th¸ng 12 n¨m 2002. tËp thÓ c¸c c¬ quan Liªn Hîp Quèc t¹i ViÖt Nam. b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003 iii
míi n¶y sinh ®èi víi viÖc ®¹t ®îc nh÷ng kÕt Ngoµi ra, nh÷ng chØ sè cÊp tØnh míi ®îc tÝnh qu¶ tiÕp theo. §iÒu ®Æc biÖt ®¸ng lu ý lµ sau to¸n vµ cËp nhËt, trong ®ã bao gåm mét lo¹t khi ®îc c¶i thiÖn liªn tôc trong giai ®o¹n 1993 chØ tiªu vÒ mÆt x· héi liªn quan tíi c¸c MDG, - 1998, t×nh tr¹ng nghÌo vÒ l¬ng thùc vµ thiÕu kh¼ng ®Þnh r»ng nh÷ng chªnh lÖch vÒ møc ®é ®ãi cña nh÷ng ngêi nghÌo nhÊt trong sè nh÷ng phóc lîi cña ngêi d©n gi÷a 61 tØnh/thµnh vÉn ngêi nghÌo, chñ yÕu lµ c¸c d©n téc thiÓu sè, cßn lín vµ, ë nh÷ng tØnh thuÇn n«ng bÞ c¸ch dêng nh ®· trë nªn tåi tÖ h¬n ë hÇu hÕt c¸c biÖt, cßn rÊt lín. Trong trêng hîp c¸ biÖt, tû lÖ vïng cña ViÖt Nam trong 4 n¨m qua. T×nh tr¹ng nghÌo ë mét tØnh bÞ c¸ch biÖt nh Lai Ch©u lµ nµy ®Æc biÖt x¶y ra ë miÒn duyªn h¶i B¾c Trung trªn 75% trong khi ®ã tû lÖ nghÌo ë mét khu ®« bé còng nh ë miÒn nói phÝa B¾c, T©y Nguyªn, thÞ nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ díi 2%. duyªn h¶i Nam Trung bé vµ thËm chÝ ë ®ång H¬n 40% ngêi d©n ë c¸c tØnh nh S¬n La, b»ng s«ng Hång. ë miÒn §«ng Nam bé, t×nh B¾c C¹n hay Gia Lai cã kh¶ n¨ng bÞ nghÌo vÒ tr¹ng nghÌo vÒ l¬ng thùc cña c¸c d©n téc l¬ng thùc vµ thiÕu ®ãi trong mét thêi gian nhÊt thiÓu sè sau giai ®o¹n tåi tÖ (1993 - 1998) ®· ®Þnh trong n¨m trong khi tû lÖ nµy chØ lµ 1,6% ®îc c¶i thiÖn trong 4 n¨m qua, tuy nhiªn vÉn ®èi víi nh÷ng ai may m¾n ®îc sèng trong sè ë møc cao h¬n so víi n¨m 1993. Nh÷ng nç lùc 1/5 nh÷ng tØnh kh¸ h¬n nh §ång Nai, B¾c Ninh nh»m gi¶m møc ®é nghÌo vÒ l¬ng thùc cho hay Qu¶ng Ninh. ngêi d©n ë T©y Nguyªn trong suèt 10 n¨m qua hÇu nh kh«ng ®¹t ®îc kÕt qu¶ g×, vµ Sè liÖu hiÖn cã vÒ tû lÖ tö vong ë bµ mÑ vµ trÎ ®iÒu ®ã cho thÊy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cha thùc s¬ sinh còng ph¶n ¸nh nh÷ng chªnh lÖch lín sù phôc vô cho mäi ®èi tîng mµ cßn cã nh÷ng vÒ ®iÒu kiÖn ch¨m sãc søc khoÎ c¬ b¶n gi÷a khiÕm khuyÕt vµ kho¶ng trèng nghiªm träng. c¸c ®Þa ph¬ng trong c¶ níc. X¸c suÊt trÎ §Ó ph©n ®Þnh liÖu ®©y chØ lµ nh÷ng bíc thôt em tö vong díi mét tuæi ë mét tØnh nh Kon lïi t¹m thêi hay lµ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt Tum thuéc T©y Nguyªn cao h¬n Ýt nhÊt 8 lÇn c¨n b¶n, cÇn ph¶i cã thªm sè liÖu vµ tiÕn hµnh so víi mét khu ®« thÞ nh Thµnh phè Hå ChÝ ph©n tÝch s©u h¬n, nhng dï sao ®ã còng lµ Minh. Ngay c¶ ë nh÷ng tØnh nh Cao B»ng, vÊn ®Ò cÇn ®îc gi¶i quyÕt gÊp. Gia Lai hay Hµ Giang, x¸c suÊt trÎ em bÞ chÕt yÓu nh vËy cao h¬n Ýt nhÊt 4 lÇn so víi nh÷ng Nh÷ng kho¶ng c¸ch ®ang gia t¨ng tØnh kh¸ h¬n nh VÜnh Phóc, T©y Ninh hay B×nh vÒ møc ®é phóc lîi cña ngêi d©n Phíc.5 T¬ng tù, kh¶ n¨ng tö vong ë bµ mÑ do nh÷ng tai biÕn thai s¶n ë mét tØnh nh Cao Ngoµi ra, nh÷ng sè liÖu míi nhÊt cho thÊy r»ng B»ng cao h¬n 10 lÇn so víi mét tØnh nh B×nh mét lo¹t kho¶ng c¸ch vÒ kinh tÕ - x· héi ph¸t D¬ng. hiÖn ®îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu x©y dùng b¸o c¸o MDG n¨m ngo¸i hiÖn nay cã møc ®é Nh÷ng kho¶ng c¸ch vµ chªnh lÖch lín vÒ møc lín h¬n ®¸ng kÓ so víi dù tÝnh tríc ®©y vµ ®é phóc lîi cña ngêi d©n vÉn cßn tån t¹i ë trong mét sè trêng hîp vÉn tiÕp tôc gia t¨ng. nh÷ng lÜnh vùc kh¸c nh dinh dìng trÎ em, C¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n t×nh tr¹ng bÊt b×nh ®¼ng søc khoÎ bµ mÑ vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi níc vÒ chi tiªu vµ thu nhËp ®îc thÓ hiÖn qua hÖ s¹ch, mÆc dï ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc tiÕn bé sè Gini cña ViÖt Nam cho thÊy kho¶ng c¸ch ®¸ng kÓ vÒ hÇu hÕt nh÷ng mÆt nµy ë cÊp ®é giµu nghÌo, ®Æc biÖt lµ kho¶ng c¸ch gi÷a thµnh quèc gia. ChØ sè MDG tæng hîp cho thÊy râ thÞ vµ n«ng th«n, ®ang gia t¨ng trong khi ®ã c¶nh nghÌo khæ vÉn tiÕp tôc diÔn ra trong sè n«ng th«n lµ n¬i ®¹i ®a sè ngêi d©n ViÖt Nam 1/5 nh÷ng tØnh kÐm nhÊt nh B¹c Liªu, Lµo sinh sèng vµ lao ®éng. §iÒu ®¸ng lu ý lµ hÖ Cai, §ak Lak, Ninh ThuËn, B×nh Phíc, Trµ sè Gini khi ®îc tÝnh theo møc chi tiªu tiÕp tôc Vinh, Kon Tum, Hµ Giang, Gia Lai, Sãc Tr¨ng, t¨ng tõ 0,33 n¨m 1993 vµ 0,35 n¨m 1998 lªn Cao B»ng, S¬n La vµ Lai Ch©u. tíi 0,37 n¨m 2002.4 HÖ sè Gini khi ®îc tÝnh theo møc thu nhËp t¨ng tíi kho¶ng 0,42, gÇn Nãi chung, tèc ®é gi¶m nghÌo chung chËm h¬n b»ng hÖ sè Gini tÝnh theo møc thu nhËp cña trong 4 n¨m qua so víi giai ®o¹n 1993 - 1998 Trung Quèc, trong khi møc thu nhËp b×nh qu©n cho thÊy râ th¸ch thøc trong nç lùc tiÕp cËn ®Çu ngêi ë ViÖt Nam thÊp h¬n nhiÒu. §iÒu víi nhiÒu ngêi nghÌo cßn l¹i hiÖn nay, ®Æc ®¸ng lu ý n÷a lµ hÖ sè Gini khi ®îc tÝnh theo biÖt lµ nh÷ng ngêi nghÌo nhÊt trong sè nh÷ng møc chi tiªu cho c¸c kho¶n phi l¬ng thùc t¨ng ngêi nghÌo, thêng sèng ë nh÷ng vïng xa tíi kho¶ng 0,49, thÓ hiÖn møc ®é bÊt b×nh ®¼ng lín h¬n nhiÒu. # Nh÷ng sè liÖu hiÖn cã cho thÊy x¸c suÊt nµy cao gÊp 4 lÇn, nhng nÕu xÐt t×nh tr¹ng trÎ sinh ra kh«ng cã giÊy khai sinh vµ tö vong kh«ng cã giÊy chøng tö " HÖ sè Gini b»ng 0 thÓ hiÖn sù b×nh ®¼ng tuyÖt ®èi diÔn ra thêng xuyªn h¬n ë nh÷ng tØnh bj c¸ch biÖt cßn b»ng 1 thÓ hiÖn sù bÊt b×nh ®¼ng tuyÖt ®èi. vµ nghÌo h¬n th× x¸c suÊt ®ã cã thÓ cßn cao h¬n. iv c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
x«i nhÊt cña ViÖt Nam. Nh÷ng ngêi nghÌo giíi. Ngoµi ra, mét tû lÖ kh¸ lín gi¸o viªn ë nhÊt nµy ®ang bÞ c« lËp vÒ nhiÒu mÆt, kh«ng nh÷ng vïng s©u vïng xa cña ViÖt Nam cßn chØ bÞ c« lËp vÒ ®Þa lý mµ cßn vÒ ng«n ng÷ vµ cha ®ñ tr×nh ®é vµ cha ®îc ®µo t¹o ®Çy ®ñ. x· héi còng nh bÞ c¸ch biÖt víi nh÷ng th«ng MÆc dï tû lÖ nhËp häc ë bËc tiÓu häc ®¹t kh¸ tin vµ kiÕn thøc c¬ b¶n mµ hä cÇn ph¶i cã ®Ó cao, nhng cßn kho¶ng 23% sè häc sinh vÉn c¶i thiÖn cuéc sèng cña m×nh. kh«ng häc hÕt líp 5. T¬ng tù, trong lÜnh vùc y tÕ, mét tû lÖ lín nh©n viªn ë c¸c tr¹m y tÕ x· Kho¶ng c¸ch ®Ó ®¹t ®îc mét sè MDG trë cha ®îc ®µo t¹o ®Çy ®ñ vµ thiÕu trang thiÕt nªn xa h¬n bÞ ®iÒu trÞ cho bÖnh nh©n. Trong lÜnh vùc m«i trêng, diÖn tÝch che phñ cña rõng tiÕp tôc ®îc Trong mét sè trêng hîp, nh÷ng sè liÖu gÇn më réng, nhng chÊt lîng cña nh÷ng diÖn tÝch ®©y còng cho thÊy r»ng kho¶ng c¸ch ®Ó ®¹t rõng míi trång dêng nh bÞ gi¶m xuèng v× sö ®îc mét sè MDG l¹i trë nªn xa h¬n so víi dù dông nh÷ng lo¹i c©y phi b¶n ®Þa vµ do vËy lµm tÝnh tríc ®©y. VÝ dô, nh÷ng sè liÖu ®îc c«ng suy gi¶m møc ®é ®a d¹ng sinh häc. bè gÇn ®©y cho thÊy tû lÖ tö vong ë bµ mÑ lµ 65% cao h¬n so víi dù tÝnh tríc ®©y, vµ nh Nh÷ng kho¶ng c¸ch vÒ giíi vÉn cßn tån t¹i vËy ®Ó ®¹t ®îc MDG vÒ gi¶m tû lÖ tö vong ë bµ mÑ, tuy vÉn cã tÝnh kh¶ thi, giê ®©y ®ßi hái VÉn cßn tån t¹i nh÷ng kho¶ng c¸ch kh¸ lín vÒ ph¶i nç lùc h¬n rÊt nhiÒu.6 Tuy nhiªn, nh÷ng giíi trong mét sè lÜnh vùc quan träng. LuËt H«n VDG liªn quan cho ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 cã nh©n vµ Gia ®×nh (n¨m 2000) quy ®Þnh r»ng thÓ kh«ng cßn mang tÝnh thùc tiÔn n÷a nÕu giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cÇn ph¶i nh÷ng sè liÖu gÇn ®©y ®îc kh¼ng ®Þnh. ghi tªn cña c¶ vî vµ chång ®èi víi ®Êt chung cña hai ngêi. ViÖc ®a tªn ngêi vî vµo giÊy Ngoµi ra, tuy nh÷ng nç lùc gi¶m tû lÖ tö vong ë chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt nh vËy cã ý trÎ s¬ sinh vµ ë trÎ em díi 5 tuæi dêng nh nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®Ó ®¶m b¶o b×nh ®ang ®¹t ®îc tiÕn bé ®¸ng kÓ, song kÕt qu¶ ®¼ng giíi v× ®iÒu ®ã cã liªn quan tíi s¶n xuÊt, nghiªn cøu ë c¬ së tiÕn hµnh gÇn ®©y cho thÊy thu nhËp, kh¶ n¨ng vay vèn tõ nh÷ng c¬ së tÝn râ vÉn cßn nhiÒu trêng hîp trÎ sinh ra kh«ng dông chÝnh thøc, quyÒn së h÷u tµi s¶n chung cã giÊy khai sinh vµ tö vong kh«ng cã giÊy còng nh an ninh cho phô n÷ vµ trÎ em. Theo chøng tö, vµ v× vËy kh«ng ®îc b¸o c¸o. §iÒu b¸o c¸o, chi phÝ cho viÖc cÊp l¹i giÊy chøng ®ã cã nghÜa lµ tû lÖ tö vong tæng thÓ ë trÎ s¬ nhËn quyÒn sö dông ®Êt víi tªn cña c¶ hai vî sinh vµ trÎ em díi 5 tuæi trªn thùc tÕ cã thÓ chång chØ vµo kho¶ng 20.000 ®Õn 30.000 cao h¬n nhiÒu so víi dù tÝnh tríc ®©y. MÆc ®ång.7 Tuy nhiªn, ba n¨m sau khi bé luËt nµy dï viÖc cÊp giÊy khai sinh vµ chøng tö lµ mét ®îc th«ng qua, Tæng côc Thèng kª th«ng b¸o yªu cÇu theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p, song r»ng míi chØ cã 2,3% sè giÊy chøng nhËn quyÒn theo b¸o c¸o lÖ phÝ ®¨ng ký lµ nguyªn nh©n sö dông ®Êt mang tªn c¶ vî vµ chång. LuËt chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ngêi d©n kh«ng tu©n §Êt ®ai söa ®æi gÇn ®©y cã thÓ t¨ng tèc ®é cÊp thñ quy ®Þnh nµy, ®Æc biÖt ë nh÷ng vïng nghÌo l¹i giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, song nhÊt cña ViÖt Nam. Trong bèi c¶nh viÖc cÊp râ rµng ®©y lµ mét lÜnh vùc cã rÊt nhiÒu kh¶ giÊy khai sinh vµ chøng tö cã ý nghÜa quan n¨ng nhanh chãng gãp phÇn mang l¹i vÞ trÝ träng v× nhiÒu lý do, cÇn nghiªm tóc xem xÐt b×nh ®¼ng cho phô n÷ ViÖt Nam. viÖc miÔn thu lÖ phÝ cÊp giÊy khai sinh vµ giÊy chøng tö cho nh÷ng ngêi nghÌo nhÊt vµ ®¶m Cã mét vÊn ®Ò quan träng kh¸c liªn quan tíi b¶o cho ngêi d©n tu©n thñ chÆt chÏ h¬n quy tû lÖ n÷ trong c¸c c¬ quan nhµ níc. MÆc dï ®Þnh ph¸p lý vÒ viÖc ®¨ng ký nµy. tû lÖ tham gia cña phô n÷ trong c¸c c¬ quan lËp ph¸p ë møc cao, song tû lÖ n÷ trong c¸c Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc vÒ mÆt sè lîng c¬ quan hµnh ph¸p ë ViÖt Nam l¹i thÊp h¬n che lÊp nh÷ng yÕu kÐm vÒ mÆt chÊt lîng nhiÒu. Tû lÖ n÷ trong c¸c c¬ quan d©n cö lµ kh¸ cao (Ýt ra còng theo tiªu chuÈn trong khu Nh c¸c b¸o c¸o MDG tríc ®©y ®· nªu, mét vùc) vÝ dô nh tû lÖ ®¹i biÓu n÷ trong Quèc héi sè thµnh tùu vÒ mÆt sè lîng tiÕp tôc che lÊp lµ 27%. Tuy nhiªn, trong sè 30 thµnh viªn cña nh÷ng thiÕu sãt ®¸ng kÓ vÒ mÆt chÊt lîng. VÝ ChÝnh phñ míi, chØ cã 3 phô n÷. T¬ng tù, tû dô, thêi gian häc trªn líp cña häc sinh tiÓu lÖ ®¹i biÓu n÷ trung b×nh trong Héi ®ång Nh©n häc cha ®Õn nöa ngµy, nh vËy lµ Ýt h¬n so d©n cÊp tØnh, huyÖn vµ x· vµo kho¶ng 20%. víi nhiÒu níc kh¸c trong khu vùc vµ trªn thÕ Ngîc l¹i, tû lÖ n÷ trong Uû ban Nh©n d©n cÊp 6 KÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ tû lÖ tö vong ë bµ mÑ t¹i ViÖt 7 Bµ Hµ ThÞ KhiÕt t¹i cuéc täa ®µm hµng th¸ng cña Nam, Bé Y tÕ n¨m 2002. Nhãm c¸c nhµ tµi trî, UNDP, th¸ng 11 n¨m 2003. b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003 v
tØnh, huyÖn vµ x· vèn lµ nh÷ng c¬ quan cã vai thø ba dêng nh thùc sù mang l¹i lîi Ých lín trß rÊt quan träng, l¹i thÊp h¬n nhiÒu (chØ vµo nhÊt vÒ ph¬ng diÖn t¹o viÖc lµm, xo¸ ®ãi gi¶m kho¶ng 5%). V× vËy, viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch nghÌo vµ h¹n chÕ bÊt b×nh ®¼ng. V× ®Çu t t hµnh chÝnh víi môc tiªu râ rÖt h¬n cã lÏ lµ mét nh©n trong níc cßn lµ nguån ®Çu t cã tiÒm yªu cÇu rÊt cÊp b¸ch ®Ó kh¾c phôc nh÷ng bÊt n¨ng lín nhÊt trong t¬ng lai ë ViÖt Nam vµ cã c©n ®èi nh vËy vµ ®Ó ®¶m b¶o cho phô n÷ xu híng lan réng trong toµn quèc, nªn nã thùc còng ®îc tham gia vµo qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh sù më ra c¬ héi lín nhÊt ®Ó t¹o thu nhËp, c¬ së trong c¸c c¬ quan hµnh ph¸p ®ã. thu thuÕ vµ nguån tµi chÝnh bÒn v÷ng cÇn thiÕt lµm c¬ së ®¹t ®îc c¸c MDG mét c¸ch bÒn Nh÷ng nguy c¬ míi n¶y v÷ng, trong ®ã cã kÕt qu¶ t¨ng trëng vµ ph¸t sinh ¶nh hëng tíi tÝnh bÒn v÷ng triÓn c©n ®èi vµ c«ng b»ng h¬n gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng trªn toµn quèc. Nh÷ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ ph©n tÝch gÇn ®©y còng cho thÊy râ mét sè nguy c¬ míi n¶y sinh Nh÷ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ ph©n tÝch hiÖn cã cã kh¶ n¨ng g©y ¶nh hëng nghiªm träng tíi còng cho thÊy nhu cÇu cÊp b¸ch hiÖn nay lµ tÝnh bÒn v÷ng cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ë ViÖt ph¶i chñ ®éng chuyÓn ®æi m¹nh h¬n n÷a vÒ Nam. Cã nh÷ng th¸ch thøc ®ang xuÊt hiÖn trong mÆt chÝnh s¸ch theo híng gi¶i phãng c¸c lÜnh vùc kinh tÕ vµ tµi chÝnh còng nh trong nguån lùc, ®Æc biÖt tõ c¸c ng©n hµng quèc c¸c lÜnh vùc x· héi vµ m«i trêng. doanh vµ doanh nghiÖp Nhµ níc, nh»m phôc vô cho nh÷ng ngµnh nghÒ cã hµm lîng vèn TÝnh bÒn v÷ng vÒ kinh tÕ vµ tµi chÝnh thÊp h¬n nhng l¹i t¹o ra nhiÒu viÖc lµm h¬n nh chÕ biÕn n«ng s¶n, may mÆc, giÇy dÐp vµ T¨ng trëng kinh tÕ cã chÊt lîng lµ yÕu tè chÕ t¹o c«ng nghiÖp nhÑ, chø kh«ng t¨ng cêng quan träng ®Ó t¹o ra c¸c nguån lùc vµ tµi chÝnh thªm cho ngµnh s¶n xuÊt xi m¨ng, s¾t thÐp, cÇn thiÕt mét c¸ch bÒn v÷ng vµ kh«ng g©y ra ph©n bãn vµ ®êng v× cã thÓ nhËp khÈu nh÷ng bÊt æn ®Þnh nh»m gãp phÇn ®¹t ®îc nh÷ng mÆt hµng nµy víi chi phÝ rÎ h¬n nhiÒu so víi kÕt qu¶ bÒn v÷ng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c gi¸ thµnh s¶n xuÊt trong níc hiÖn nay. T¬ng MDG. Trong t×nh h×nh nh vËy, mét ph¸t hiÖn tù, cã lÏ còng cÇn ph¶i xem xÐt kü lìng h¬n gÇn ®©y ®Æc biÖt ®¸ng lo ng¹i rót ra tõ nh÷ng gi¸ trÞ thùc tÕ cña mét sè c«ng tr×nh lín mang sè liÖu vµ kÕt qu¶ ph©n tÝch hiÖn cã lµ nh÷ng tÝnh chÊt khuÕch tr¬ng trong khu vùc Nhµ nguån lùc cña ViÖt Nam ngµy cµng ®îc tËp níc, cô thÓ lµ t¸c dông cña nh÷ng c«ng tr×nh trung nhiÒu h¬n cho nh÷ng c«ng tr×nh ®Çu t nµy trong viÖc t¹o ra phóc lîi bÒn v÷ng cho ®Êt chi phÝ cao, kÐm hiÖu qu¶ vµ møc ®é thu lîi níc vµ nh©n d©n ViÖt Nam. thÊp chø kh«ng ph¶i cho nh÷ng c«ng tr×nh ®Çu t chi phÝ thÊp, hiÖu qu¶ h¬n vµ møc ®é thu lîi Gi÷ v÷ng tÝnh bÒn v÷ng vÒ mÆt x· héi cao.8 HËu qu¶ lµ dêng nh gi¸ trÞ ®Çu t vÒ §Ó ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng l©u dµi vÒ mÆt x· mÆt tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra mét møc t¨ng héi ®ßi hái ph¶i duy tr× sù c«ng b»ng vµ c©n ®èi trëng nhÊt ®Þnh ë ViÖt Nam mçi n¨m l¹i t¨ng hîp lý gi÷a c¸c vïng vµ c¸c nhãm x· héi kh¸c lªn mét c¸ch kh«ng t¬ng xøng. §iÒu nµy râ nhau, ®ång thêi ®¶o ngîc mét sè chªnh lÖch rµng lµ kh«ng bÒn v÷ng vµ cã nguy c¬ g©y ra vÒ kinh tÕ - x· héi ®ang gia t¨ng míi xuÊt hiÖn bÊt æn ®Þnh vÒ l©u dµi, nh ®· ®îc thÊy qua trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Nh÷ng chªnh lÖch kinh nghiÖm cay ®¾ng cña rÊt nhiÒu níc ®ang vÒ kinh tÕ - x· héi gi÷a khu vùc thµnh thÞ vµ ph¸t triÓn kh¸c trong 40 n¨m qua. V× vËy, c¸c khu vùc n«ng th«n lµ ®Æc biÖt nghiªm träng. nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ c¸c c¸n bé ra Lùc lîng lao ®éng ®ang gia t¨ng vµ mçi n¨m quyÕt ®Þnh cÇn xem xÐt kü lìng chÊt lîng cã kho¶ng 1,4 triÖu thanh niªn tham gia vµo t¨ng trëng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÕu lùc lîng nµy, chñ yÕu ë c¸c vïng n«ng th«n, kh«ng chÝnh hä cã thÓ tù m·n tríc nh÷ng trong khi ®ã tû lÖ thiÕu viÖc lµm vèn ®· ë møc thµnh tùu kinh tÕ râ rÖt vÒ mÆt sè lîng ®¹t cao l¹i ®ang gia t¨ng v× diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®îc võa qua. hiÖn cã kh«ng thÓ tiÕp nhËn thªm lao ®éng mét c¸ch hiÖu qu¶. Nh÷ng sè liÖu gÇn ®©y cho thÊy §Æc biÖt ®¸ng lu ý, trong ba lo¹i h×nh ®Çu t tû lÖ thiÕu viÖc lµm ë c¸c vïng n«ng th«n ®· lµ ®Çu t c«ng céng, ®Çu t trùc tiÕp cña níc lªn tíi 56% vµo n¨m 2002 (Bé L§TB&XH n¨m ngoµi vµ ®Çu t t nh©n trong níc th× lo¹i h×nh 2003). §iÒu ®ã ®Æc biÖt ®¸ng lo ng¹i trong bèi c¶nh sè lao ®éng trÎ míi tham gia vµo lùc lîng lao ®éng tiÕp tôc t¨ng lªn nhanh chãng nh dù tÝnh trong 5 - 10 n¨m tíi. & NÒn kinh tÕ ViÖt Nam: C©u chuyÖn thµnh c«ng hay t×nh tr¹ng lìng thÓ bÊt thêng? B¸o c¸o ®Æc biÖt ®îc x©y dùng cho UNDP vµ Ban Nghiªn cøu cña V× vËy, ®Ó chÆn ®øng vµ ®Èy lïi nh÷ng chªnh Thñ tíng, th¸ng 6 n¨m 2003. lÖch vÒ kinh tÕ - x· héi ®ang ngµy cµng gia vi c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
t¨ng ®ßi hái ph¶i qua t©m nhiÒu h¬n tíi viÖc ng©n s¸ch gi÷a c¸c tØnh cÇn lu ý h¬n tíi th¸ch ph¸t triÓn c¸c vïng n«ng th«n còng nh c¶i thøc ngµy cµng gia t¨ng nµy. ViÖc cho phÐp thiÖn h¬n n÷a m«i trêng kinh doanh ë c¸c ®Þa nh÷ng tØnh tiÕp nhËn d©n di c víi sè lîng lín ph¬ng ®Ó t¹o thuËn lîi cho viÖc ®Çu t vµ ®îc gi÷ l¹i tû lÖ lín h¬n trong nguån thu tõ kinh doanh cña khu vùc t nh©n trong níc. thuÕ cña tØnh sÏ gãp phÇn gi¶m nhÑ g¸nh nÆng §iÒu nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra c«ng cho chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng trong viÖc cung ¨n viÖc lµm cã ý nghÜa cho lùc lîng lao ®éng cÊp ®ñ nhµ ë vµ c¸c dÞch vô x· héi c¬ b¶n nh trÎ ®ang t¨ng lªn nhanh chãng ë ViÖt Nam vµ c¸c dÞch vô y tÕ vµ gi¸o dôc c¬ së cho trÎ em còng ®Ó ®¶m b¶o kiÓm so¸t ®îc t×nh h×nh di di c. T¬ng tù, viÖc cho phÐp c¸c doanh c tíi c¸c khu ®« thÞ. nghiÖp t nh©n kh«ng ph¶i nép thuÕ hoÆc cho hä hëng c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch kh¸c ®èi Kho¶ng c¸ch vÒ mÆt x· héi vµ d©n nghÌo víi viÖc x©y dùng nhµ ë cã chÊt lîng cho d©n di c di c vµ gãp phÇn c¶i thiÖn dÞch vô x· héi cho c¸c gia ®×nh di c còng cã t¸c dông hç trî bæ Nh÷ng t¸c ®éng vÒ mÆt x· héi cña t×nh tr¹ng sung. CÇn cÊp giÊy phÐp c tró cho nh÷ng lao di c tíi c¸c khu ®« thÞ vµ c¸c khu c«ng nghiÖp ®éng di c x©y dùng nhµ ë còng nh cho phÐp ngµy cµng gia t¨ng lµ mét trong nh÷ng th¸ch trÎ em di c ®îc vµo häc ë c¸c trêng c«ng thøc ph¸t triÓn lín nhÊt ®èi víi c¸c thµnh phè lËp (thËm chÝ tríc khi cÊp giÊy phÐp c tró). nh Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, còng nh ®èi víi c¸c tØnh cã tèc ®é t¨ng trëng ngµy Nguy c¬ HIV/AIDS ®ang gia t¨ng cµng cao nh B×nh D¬ng. Theo dù b¸o chÝnh thøc dùa trªn nh÷ng chiÒu híng hiÖn nay, vµo DiÔn biÕn vµ c¸c kiÓu hµnh vi nguy c¬ cao n¨m 2020 chØ cã 45% d©n sè cña ViÖt Nam thêng gÆp hiÖn nay cña HIV/AIDS ë ViÖt Nam sèng ë c¸c vïng n«ng th«n, nh vËy lµ gi¶m ngµy cµng ®¸ng lo ng¹i vµ cho thÊy kh¶ n¨ng ®i rÊt nhiÒu so víi tû lÖ h¬n 75% hiÖn nay, vµ bïng næ cña c¨n bÖnh nµy trong thêi gian tíi, ®iÒu ®ã ph¶n ¸nh xu thÕ di c lín trong nh÷ng ®e do¹ tÝnh bÒn v÷ng vÒ kinh tÕ - x· héi. MÆc n¨m tíi vµ viÖc ViÖt Nam chuyÓn sang giai dï tû lÖ nhiÔm HIV theo b¸o c¸o chÝnh thøc cã ®o¹n ®« thÞ ho¸ víi tèc ®é cao h¬n. vÎ cßn thÊp (0,28%), song HIV/AIDS ®ang lan nhanh vµ sè trêng hîp l©y nhiÔm ®îc b¸o Tuy cßn ph¶i thu thËp nh÷ng sè liÖu cã chÊt c¸o tÝnh tíi thêi ®iÓm nµy cho thÊy tèc ®é gia lîng tèt h¬n vµ kÞp thêi h¬n trong lÜnh vùc t¨ng trong n¨m 2003 cã thÓ lªn tíi 25%. HiÖn nµy, song mäi b»ng chøng hiÖn cã cho thÊy nay, HIV/AIDS ®· xuÊt hiÖn ë tÊt c¶ 61 tØnh/ r»ng hÇu hÕt t×nh tr¹ng di c néi ®Þa trong nh÷ng thµnh, trong khi míi chØ c¸ch ®©y vµi n¨m c¸c n¨m gÇn ®©y ®îc th«i thóc bëi mong muèn trêng hîp nhiÔm HIV chñ yÕu tËp trung ë tho¸t khái c¶nh nghÌo vµ mu cÇu mét cuéc nh÷ng khu ®« thÞ lín hay ë mét sè Ýt khu vùc sèng tèt ®Ñp h¬n. Trong t×nh h×nh ®ã, c¸c cÊp biªn giíi vµ ®iÓm du lÞch. Ngoµi ra, tõ n¨m chÝnh quyÒn vµ c¸c doanh nghiÖp t nh©n thu 1990 ®Õn nay, h¬n 40% sè trêng hîp míi bÞ hót vµ ®ang hëng lîi tõ nh÷ng ngêi lao ®éng nhiÔm ®îc b¸o c¸o n»m trong ®é tuæi 15 - 24, di c cÇn ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n n÷a tíi t×nh cao h¬n nhiÒu so víi tû lÖ h¬n 10% vµo n¨m c¶nh cña hä vµ gia ®×nh hä. 1994. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy cho thÊy HIV/ AIDS ®ang x©m nhËp nhanh vµo d©n chóng, Khi rêi bá quª h¬ng, nhiÒu ngêi d©n di c cã kh¶ n¨ng g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng thêng kh«ng ®îc tiÕp cËn víi c¸c dÞch vô còng nh lµm t¨ng thªm nçi bÊt h¹nh cña ngêi x· héi c¬ b¶n v× kh«ng cã giÊy phÐp c tró. d©n vµ nguy c¬ ¶nh hëng tíi tÝnh bÒn v÷ng vÒ C¸c tØnh nh B×nh D¬ng thu hót sè lîng lín kinh tÕ - x· héi, nÕu kh«ng sím triÓn khai c¸c lao ®éng di c thêng bÞ qu¸ t¶i trong viÖc biÖn ph¸p cÊp b¸ch trªn ph¹m vi réng. cung cÊp nhµ ë c¬ b¶n, c¸c dÞch vô y tÕ, gi¸o dôc vµ c¸c dÞch vô c«ng céng kh¸c. T×nh tr¹ng Kho b¸u m«i trêng sinh th¸i bÞ ®e do¹ téi ph¹m gia t¨ng vµ t×nh h×nh an ninh, trËt tù c«ng céng còng lµ mèi lo ng¹i lín ®èi víi chÝnh VÒ lÜnh vùc m«i trêng, nh÷ng mèi ®e do¹ ®èi quyÒn ®Þa ph¬ng, ®Æc biÖt ë nh÷ng n¬i mµ víi kho b¸u m«i trêng sinh th¸i cña ViÖt Nam ngêi d©n di c bÞ thÊt nghiÖp trong thêi gian vÉn lµ mèi quan ng¹i hiÖn nay. DiÖn tÝch che dµi. T×nh tr¹ng ®ã còng g©y t¸c ®éng lín vÒ phñ cña rõng ®ang ®îc më réng, nhng theo mÆt m«i trêng nh n¹n ph¸ rõng ë mét sè b¸o c¸o chÊt lîng rõng míi trång cßn kÐm. tØnh nh B×nh Phíc. Sè loµi sinh vËt quý hiÕm vµ cã nguy c¬ tiÖt chñng ®· t¨ng tõ 721 lªn tíi 857 trong nh÷ng V× vËy, cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p s¸ng t¹o n¨m gÇn ®©y. Qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ diÔn ra nhanh vµ c«ng b»ng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng th¸ch thøc chãng vµ t×nh tr¹ng « nhiÔm c«ng nghiÖp ®e mang tÝnh qu¸ ®é nµy ®èi víi c¶ ChÝnh phñ vµ do¹ ¶nh hëng tíi chÊt lîng kh«ng khÝ vµ níc c¸c doanh nghiÖp t nh©n. ViÖc ®iÒu chuyÓn ë c¸c khu ®« thÞ. V× vËy, viÖc lång ghÐp hiÖu b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003 vii
qu¶ h¬n c¸c tiªu chÝ vµ biÖn ph¸p ®¶m b¶o Khu«n khæ ®Ó ®¹t ®îc bÒn v÷ng vÒ m«i trêng vµo qu¸ tr×nh lËp kÕ nh÷ng tiÕn bé tiÕp theo vµ t¨ng ho¹ch ®Çu t ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng. ViÖc t¨ng cêng tÝnh minh b¹ch vµ cêng n¨ng lùc cña ®Þa ph¬ng cuéc th¶o luËn cña c«ng chóng vÒ c¸c c«ng tr×nh lín còng nh viÖc tham gia vµo qu¸ tr×nh B¸o c¸o MDG n¨m ngo¸i t¹o ra khu«n khæ ®Ó ra quyÕt ®Þnh cña c¸c céng ®ång ®Þa ph¬ng ®¹t ®îc nh÷ng tiÕn bé tiÕp theo trong qu¸ tr×nh chÞu t¸c ®éng cña nh÷ng c«ng tr×nh ®ã cã thÓ thùc hiÖn c¸c MDG dùa trªn kÕt qu¶ cña c«ng ®¶m b¶o cho c¸c vÊn ®Ò m«i trêng quan träng cuéc ®æi míi mµ ViÖt Nam ®· triÓn khai rÊt ®îc tÝnh ®Õn trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh ®Çu thµnh c«ng tõ tríc ®Õn nay, vµ khu«n khæ t. Trong t×nh h×nh ®ã, mét nhu cÇu ngµy cµng nµy ®îc hç trî bëi nh÷ng nç lùc to lín h¬n t¨ng ®îc ®Æt ra lµ ph¶i quy ho¹ch cã hiÖu qu¶ nh»m gi¶m t×nh tr¹ng bÞ c« lËp díi nhiÒu h×nh viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c thµnh phè cÊp thøc vµ tiÕp cËn víi nh÷ng ®èi tîng khã kh¨n hai ®Ó ®¸p øng qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ nhanh chãng nhÊt.9 Trong khu«n khæ cña c«ng cuéc ®æi míi, vµ nh÷ng ¸p lùc g©y ra ®èi víi m«i trêng. b¸o c¸o kªu gäi tiÕn hµnh ®iÒu chØnh cã môc tiªu râ rµng ®èi víi c¸c chÝnh s¸ch, thÓ chÕ, Gi¶m thiÓu tÖ tham nhòng ch¬ng tr×nh vµ ho¹t ®éng ph©n bæ nguån lùc ë c¸c cÊp ®Þa ph¬ng. ViÖc nµy cÇn ph¶i ®i ®«i TÊt c¶ c¸c nhµ l·nh ®¹o cÊp cao cña ViÖt Nam víi viÖc tiÕp tôc ph©n cÊp lîng tµi chÝnh cÇn ®· bµy tá mèi lo ng¹i s©u s¾c vÒ tÖ tham nhòng thiÕt vµ thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh ®Ó c¸c céng ®ang gia t¨ng. Trong bèi c¶nh ®ã, ®iÒu ®Æc ®ång cã thÓ ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu u tiªn biÖt ®¸ng lo ng¹i lµ nh÷ng b¸o c¸o gÇn ®©y cña ®Þa ph¬ng m×nh, ®ång thêi x¸c ®Þnh vµ cho biÕt c¸c dù ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng bÞ tiÕp cËn víi nh÷ng ngêi nghÌo nhÊt trong sè thÊt tho¸t 30% do l·ng phÝ vµ qu¶n lý hµnh nh÷ng ngêi nghÌo. chÝnh kÐm hiÖu qu¶. Nh÷ng biÖn ph¸p phßng vÖ tèt nhÊt lµ t¨ng cêng tÝnh minh b¹ch, h¹n §Ó ph©n cÊp cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i ®Çu t nhiÒu chÕ tÖ quan liªu, cho phÐp d©n chóng th¶o luËn h¬n n÷a cho viÖc n©ng cao n¨ng lùc vÒ nhiÒu c«ng khai vµ x©y dùng Nhµ níc ph¸p quyÒn mÆt cho c¸c ®Þa ph¬ng cÊp tØnh vµ c¸c cÊp ë cã hiÖu qu¶ tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng. Cã díi, nh n¨ng lùc l·nh ®¹o, qu¶n lý, tµi chÝnh lÏ nhu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra lµ ®¶m b¶o n¨ng vµ kü thuËt. §iÒu nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó ®¶m lùc kiÓm to¸n ®éc lËp vµ ®¸ng tin cËy ®Ó hç trî b¶o cho nh÷ng nguån kinh phÝ hiÖn cã ®îc cho chøc n¨ng gi¸m s¸t cña Quèc héi vµ Héi ®Çu t cã hiÖu qu¶ nh»m n©ng cao chÊt lîng ®ång Nh©n d©n kÕt hîp víi vai trß ®îc t¨ng cña c¸c dÞch vô x· héi vµ tiÕp cËn víi nh÷ng cêng cña c¸c c¬ quan th«ng tÊn b¸o chÝ ViÖt ®èi tîng khã kh¨n nhÊt. Nam trong viÖc ®a tin vµ bµi vÒ c¸c vô tham nhòng còng nh khuyÕn khÝch n©ng cao tr¸ch Trong khu«n khæ ®ã, nh÷ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ nhiÖm gi¶i tr×nh. Nh÷ng biÖn ph¸p phßng vÖ ph©n tÝch gÇn ®©y hç trî rÊt nhiÒu cho viÖc tiÕp nh vËy còng gãp phÇn ®¶m b¶o tèt h¬n r»ng tôc x¸c ®Þnh nh÷ng u tiªn ®æi míi ®Ó mang l¹i nh÷ng kho¶n ®Çu t do Nhµ níc chØ ®Þnh, gåm nhiÒu kÕt qu¶ c¶i thiÖn to lín h¬n n÷a vÒ phóc c¶ c¸c kho¶n tõ Quü Hç trî ph¸t triÓn rÊt lín lîi cña ngêi d©n. hiÖn nay, mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt vÒ ph¬ng diÖn bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh. N¨ng lùc s¶n xuÊt vµ tµi chÝnh cña ®Þa ph¬ng cÇn ph¶i t¨ng nhiÒu h¬n n÷a Mét vÊn ®Ò kh¸c cã liªn quan lµ viÖc ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t nh©n trong níc ë ViÖt Nam §Ó ®¹t ®îc c¸c MDG ®ßi hái ph¶i t¹o lËp vµ cã ý nghÜa quan träng ®Ó ®¹t ®îc vµ duy tr× ph©n bæ cã hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi chÝnh vµ ®Çu hÇu hÕt c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi t mang tÝnh bÒn v÷ng. Nh÷ng sè liÖu vµ kÕt qu¶ cña ViÖt Nam, trong ®ã cã c¸c MDG. Tuy nhiªn, nghiªn cøu gÇn ®©y cho thÊy nhiÒu tØnh cÇn ph¸t khi khu vùc t nh©n ph¸t triÓn, ViÖt Nam cÇn triÓn m¹nh mÏ h¬n n÷a c¸c nguån cung cÊp viÖc tr¸nh sai lÇm nghiªm träng mµ mét sè níc lµm, t¹o thu nhËp vµ c¬ së thu thuÕ th«ng qua ®ang ph¸t triÓn kh¸c ®· m¾c ph¶i, ®ã lµ nh÷ng viÖc c¶i thiÖn cã hiÖu qu¶ m«i trêng kinh doanh lîi Ých cña khu vùc Nhµ níc vµ khu vùc t vµ ®Çu t ë ®Þa ph¬ng m×nh.10 nh©n, ë cÊp ®é thÓ chÕ còng nh c¸ nh©n, bÞ lu mê ®Ó råi cuèi cïng lµm cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn trë nªn lÖch l¹c vµ mÊt æn ®Þnh. Nh÷ng ' §a c¸c MDG ®Õn víi ngêi d©n, th¸ng 11 n¨m 2002, tËp thÓ c¸c c¬ quan Liªn Hîp Quèc t¹i ViÖt biÖn ph¸p c¶i c¸ch hµnh chÝnh ®¶m b¶o cung Nam. cÊp møc l¬ng tho¶ ®¸ng dùa trªn nguyªn t¾c NÒn kinh tÕ ViÖt Nam: C©u chuyÖn thµnh c«ng hay thï lao theo hiÖu qu¶ c«ng viÖc vµ kÕt hîp víi t×nh tr¹ng lìng thÓ bÊt thêng? B¸o c¸o ®Æc biÖt c¸c biÖn ph¸p kh¸c nªu trªn sÏ cã t¸c dông to ®îc x©y dùng cho UNDP vµ Ban Nghiªn cøu cña lín trong viÖc gi¶m thiÓu nguy c¬ nµy. Thñ tíng, th¸ng 6 n¨m 2003. viii c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam
§¸ng lu ý lµ mét sè Ýt tØnh nh B×nh D¬ng §Ó t¹o lËp vµ ®Çu t cã hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi võa qua ®· thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t chÝnh c«ng nh»m tiÕp tôc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ®éng c¶i c¸ch hµnh chÝnh c«ng ®Ó x©y dùng vµ ®¹t ®îc c¸c MDG ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng mét m«i trêng ®Þa ph¬ng thuËn lîi h¬n cho n¨ng lùc cña c¸c ®Þa ph¬ng vÒ nhiÒu mÆt, c¸c doanh nghiÖp, triÓn khai c¬ chÕ mét cöa nh n¨ng lùc l·nh ®¹o mét c¸ch s¸ng t¹o vµ ®Ó phôc vô cho c¸c nhµ ®Çu t vµ thùc hiÖn linh ho¹t còng nh n¨ng lùc qu¶n lý, tµi chÝnh tèt LuËt Doanh nghiÖp. KÕt qu¶ lµ nh÷ng tØnh vµ kü thuËt. §Ó ®¶m b¶o sö dông cã hiÖu qu¶ nµy hiÖn cã tû lÖ ®Çu t t nh©n trong níc vµ c¸c nguån kinh phÝ ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng sè doanh nghiÖp míi ®¨ng ký thµnh lËp cao tÝnh minh b¹ch trong lÜnh vùc tµi chÝnh c«ng ë h¬n còng nh tèc ®é t¹o viÖc lµm vµ xo¸ ®ãi cÊp tØnh vµ c¸c cÊp ë díi còng nh sù tham gi¶m nghÌo nhanh h¬n. Ngoµi ra, c¸c doanh gia cña c¸c céng ®ång ®Þa ph¬ng trong qu¸ nghiÖp t nh©n vµ ho¹t ®éng ®Çu t cña khu tr×nh x¸c ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cÇn u tiªn. Trong vùc t nh©n trong níc cã xu thÕ ph©n bæ réng bèi c¶nh ®ã, viÖc t¨ng cêng n¨ng lùc cho Héi h¬n vÒ ®Þa lý so víi c¸c nguån ®Çu t kh¸c ®ång Nh©n d©n ë c¸c ®Þa ph¬ng ®Ó hä cã thÓ nªn cã tiÒm n¨ng lín nhÊt trong viÖc hç trî thùc hiÖn tèt vai trß gi¸m s¸t ng©n s¸ch vµ ®¹i qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c©n ®èi h¬n gi÷a 61 tØnh/ diÖn cho quyÒn lîi cña c¸c cö tri ë ®Þa ph¬ng thµnh trong c¶ níc còng nh t¹o ra c¬ héi lín m×nh cã ý nghÜa hÕt søc quan träng. §Ó t¹o c¬ nhÊt ®Ó h¹n chÕ bít rÊt nhiÒu chªnh lÖch vÒ së cho c«ng viÖc nµy cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt kinh tÕ - x· héi míi n¶y sinh ë ViÖt Nam. c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch vµ qu¶n lý tµi chÝnh còng nh n©ng cao n¨ng lùc kÕ to¸n, vµ ngîc Tãm l¹i, cÇn ph¶i t¨ng cêng nç lùc vµ hç trî trë l¹i c¸c c«ng t¸c nµy ®îc c¬ quan kiÓm nhiÒu h¬n n÷a ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ nh÷ng to¸n ®éc lËp, ®¸ng tin cËy ®¸nh gi¸. biÖn ph¸p c¶i c¸ch mang l¹i lîi Ých lín lao nh vËy ë hÇu hÕt c¸c tØnh kh¸c cña ViÖt Nam. Trong bèi c¶nh ®ã, cÇn ph¶i thùc hiÖn nghiªm ViÖc c¶i thiÖn c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch gi÷ tóc h¬n NghÞ ®Þnh D©n chñ ë c¬ së gãp phÇn l¹i mét phÇn kho¶n thu tõ thuÕ mµ chÝnh quyÒn ®¶m b¶o t¨ng cêng tÝnh minh b¹ch, sù tham c¸c tØnh sö dông ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph¬ng gia vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm ë cÊp tØnh, cÊp huyÖn vµ t¨ng cêng diÖn thu thuÕ cã thÓ gãp phÇn vµ cÊp x·. Nh÷ng nç lùc c¶i c¸ch hµnh chÝnh rÊt lín thóc ®Èy chÝnh quyÒn c¸c tØnh cã quyÕt ë møc ®é s©u s¾c h¬n còng nh viÖc t¨ng t©m cao h¬n trong viÖc ph¸t triÓn tèt h¬n kinh cêng n¨ng lùc cho c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn tÕ vµ m«i trêng kinh doanh cña ®Þa ph¬ng. vµ c¬ quan chuyªn m«n ë cÊp ®Þa ph¬ng ®Ó Nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vÒ thuÕ ®îc c¸c c¬ quan nµy ho¹t ®éng cã hiÖu lùc vµ hiÖu c¬ cÊu kü lìng cã thÓ phï hîp víi viÖc c¸c qu¶ cao h¬n lµ yÕu tè quan träng ®Ó ®¶m b¶o tØnh kh¸ h¬n gi÷ l¹i mét tû lÖ thuÕ cao h¬n cho nh÷ng nguån kinh phÝ hiÖn cã ®îc ®Çu t còng nh víi viÖc ®iÒu chuyÓn c¸c kho¶n ng©n mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ ®Õn ®îc víi nh÷ng ®èi s¸ch lín h¬n tíi c¸c tØnh nghÌo. tîng khã kh¨n nhÊt. Mét trong nh÷ng lÜnh vùc cÇn u tiªn lµ tiÕn hµnh ®µo t¹o vÒ qu¶n lý tµi N¨ng lùc ®Ó ®¶m b¶o cho tµi chÝnh c«ng chÝnh, kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n. mang tÝnh minh b¹ch, hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng N¨ng lùc ®Þa ph¬ng ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp c¸c dÞch vô x· héi cã chÊt lîng cao h¬n Trong t¬ng lai, mét sè tØnh nghÌo bÞ c¸ch biÖt nhiÒu nhÊt rÊt cÇn ®îc hç trî b»ng c¸ch t¨ng §Ó cung cÊp nhiÒu dÞch vô x· héi h¬n víi chÊt ®¸ng kÓ c¸c kho¶n ng©n s¸ch ®îc ®iÒu lîng cao h¬n vµ tiÕn tíi ®¹t ®îc c¸c MDG, chuyÓn mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng gi÷a mét ®iÒu còng rÊt quan träng lµ n©ng cao nhiÒu c¸c tØnh th«ng qua Trung ¬ng. Trong bèi c¶nh h¬n n÷a n¨ng lùc chuyªn m«n vµ kü thuËt vÒ ®ã, viÖc ¸p dông c«ng thøc ®iÒu chuyÓn ng©n nhiÒu lÜnh vùc. s¸ch gi÷a c¸c tØnh g¾n víi nh÷ng tiªu chÝ ®îc x©y dùng dùa trªn nhu cÇu kh¸ch quan cña §èi víi nhiÒu ngêi nghÌo, søc khoÎ lµ tµi s¶n tõng tØnh cã thÓ gióp Ých rÊt nhiÒu ®Ó ®¶m b¶o duy nhÊt cña hä. ViÖc duy tr× vµ lµm giµu thªm tÝnh hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng cña c¸c kho¶n tµi s¶n nµy cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®Ó ng©n s¸ch nh vËy. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña n©ng cao cuéc sèng cña ngêi d©n vµ ph¸t c¸c kho¶n ng©n s¸ch ®îc ®iÒu chuyÓn nµy triÓn kinh tÕ ë c¸c vïng n«ng th«n. ViÖc t¨ng còng cÇn ph¶i ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn cêng sè lîng vµ chÊt lîng cña c¸c c¬ së y khÝch hîp lý cã t¸c dông khuyÕn khÝch m¹nh tÕ còng nh x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé ®îc mÏ nh÷ng s¸ng kiÕn cña c¸c ®Þa ph¬ng nh»m ®µo t¹o tèt víi c¸c c¬ chÕ khuyÕn khÝch tho¶ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng t¹o thu nhËp vµ nguån ®¸ng cho viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô cã chÊt thu thuÕ ë ®Þa ph¬ng m×nh. lîng còng lµ yÕu tè quan träng ®Ó tiÕp tôc ®¹t ®îc tiÕn bé. b¸o c¸o tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c mdg 2003 ix
Gi¸o dôc tiÓu häc, gi¸o dôc trung häc vµ d¹y KÕt qu¶ thùc hiÖn nghÒ ®¸p øng nhu cÇu thùc tiÔn cña ngêi d©n, vµ th¸ch thøc theo tõng môc tiªu ®Æc biÖt ë c¸c vïng n«ng th«n, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó mang l¹i kÕt qu¶ t¨ng trëng vµ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ph¸t triÓn c©n ®èi h¬n vµ c«ng b»ng h¬n ë n«ng th«n. Gi¸o dôc kh«ng nh÷ng cÇn ph¶i trë thµnh • Nh÷ng sè liÖu míi nhÊt cho thÊy tû lÖ mét lèi tho¸t cho ngêi d©n n«ng th«n, mµ quan nghÌo ë ViÖt Nam ®· gi¶m tõ h¬n 60% träng h¬n, mét con ®êng ®i lªn trong c¸c céng n¨m 1990 xuèng cßn kho¶ng 29% n¨m ®ång n«ng th«n. ViÖc ®µo t¹o gi¸o viªn cã chÊt 2002. Trong 4 n¨m qua, sè gia ®×nh kh«ng lîng, kÓ c¶ b»ng tiÕng d©n téc, vµ ¸p dông cã ®îc khÈu phÇn l¬ng thùc tèi thiÓu c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch tho¶ ®¸ng cã ý tÝnh theo calo còng tiÕp tôc gi¶m xuèng tõ nghÜa rÊt quan träng. ChiÕn lîc gi¸o dôc cho 30% theo íc tÝnh n¨m 1990 xuèng cßn mäi ngêi t¹o ra mét khu«n khæ toµn diÖn ®Ó kho¶ng 11%. ®¹t ®îc tiÕn bé trong lÜnh vùc nµy. • §é s©u cña t×nh tr¹ng nghÌo ë ViÖt Nam ®· gi¶m tõ 18,5% chuÈn nghÌo n¨m 1993 Tãm l¹i, cÇn ph¶i ®Çu t rÊt lín cho lÜnh vùc xuèng cßn 7% n¨m 2002. Tuy nhiªn, ®é ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §iÒu nµy còng cã ý s©u cña t×nh tr¹ng nghÌo ë khu vùc n«ng nghÜa quan träng ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh th«n cao gÊp 6 lÇn so víi khu vùc thµnh quèc tÕ cña ViÖt Nam vµ cho phÐp ViÖt Nam thÞ. §é s©u cña t×nh tr¹ng nghÌo ë c¸c v¬n tíi nh÷ng thÞ trêng xuÊt khÈu vµ mét d©n téc thiÓu sè cao gÊp 7 lÇn so víi d©n nÒn s¶n xuÊt cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao h¬n. téc ®a sè ngêi Kinh/ngêi Hoa. Nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ sè liÖu víi chÊt lîng • Tû lÖ suy dinh dìng - mét chØ sè quan tèt h¬n träng liªn quan tíi nghÌo ®ãi - còng gi¶m ®¸ng kÓ tõ 50% n¨m 1990 xuèng cßn Ngoµi ra, mÆc dï ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kho¶ng 30% n¨m 2002. ®¸ng kÓ trong viÖc c¶i thiÖn t×nh h×nh sè liÖu ë • Kho¶ng 95% sè ngêi nghÌo cßn l¹i hiÖn ViÖt Nam trong 10 n¨m qua, song râ rµng yªu nay ë ViÖt Nam sèng ë n«ng th«n. cÇu cÊp b¸ch hiÖn nay vÉn lµ cung cÊp nh÷ng • Cã møc chªnh lÖch rÊt lín vÒ tû lÖ nghÌo sè liÖu tèt h¬n vµ ®¸ng tin cËy h¬n vÒ nhiÒu gi÷a 61 tØnh/thµnh, vÝ dô nh tû lÖ nghÌo ë lÜnh vùc kinh tÕ - x· héi vµ qu¶n trÞ quèc gia ®Ó Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ 1,8% trong khi hiÓu râ h¬n nh÷ng th¸ch thøc kinh tÕ - x· héi ë ë Lai Ch©u lµ h¬n 76%. c¸c ®Þa ph¬ng vµ híng môc tiªu hç trî vµo • Tû lÖ nghÌo vÒ l¬ng thùc trung b×nh ë 12 nh÷ng ®èi tîng cã hoµn c¶nh khã kh¨n nhÊt. tØnh nghÌo nhÊt lµ 35% cßn ë 12 tØnh giµu Trong bèi c¶nh ®ã, mét yªu cÇu hÕt søc cÊp nhÊt lµ 1,6%. b¸ch ®Æt ra lµ ph¶i cã nh÷ng sè liÖu tèt h¬n vÒ • Tû lÖ nghÌo cña c¸c d©n téc thiÓu sè trong HIV/AIDS, tû lÖ tö vong ë bµ mÑ vµ trÎ s¬ giai ®o¹n 1998 - 2002 gi¶m víi tèc ®é sinh, kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi níc s¹ch, t×nh chËm h¬n nhiÒu so víi 1993 - 1998 vµ tr¹ng nghÌo cña nh÷ng ngêi di c vµ c¸c vÊn vÉn cßn ë møc rÊt cao lµ 70% n¨m 2002 ®Ò kh¸c (tèt nhÊt lµ ph©n t¸ch nh÷ng sè liÖu so víi 75% n¨m 1998. nµy theo yÕu tè giíi). ViÖc t¨ng cêng n¨ng lùc cho c¸c c¬ quan thèng kª ®Þa ph¬ng lµ rÊt • §¸ng lo ng¹i h¬n, c¸c sè liÖu hiÖn cã cho cÇn thiÕt ®Ó hç trî c«ng t¸c thu thËp nh÷ng thÊy tû lÖ nghÌo vÒ l¬ng thùc cña c¸c th«ng tin vµ sè liÖu c¨n b¶n nh vËy. d©n téc thiÓu sè dêng nh ®· t¨ng lªn ë hÇu hÕt c¸c vïng. VÒ lÜnh vùc kinh tÕ vµ tµi chÝnh, râ rµng còng • §iÒu quan träng lµ tÊt c¶ c¸c chØ sè thêng cÇn cã nh÷ng sè liÖu tèt h¬n vÒ hiÖu qu¶ ho¹t dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh tr¹ng bÊt b×nh ®¼ng ®éng cña c¸c c«ng tr×nh ®Çu t c«ng céng, tÝnh theo chi tiªu vµ thu nhËp cho thÊy c¸c ng©n hµng quèc doanh vµ doanh nghiÖp møc chªnh lÖch theo c¶ hai c¸ch tÝnh nµy Nhµ níc ®· ®îc kiÓm to¸n ®éc lËp, cã chÊt ®ang gia t¨ng, ®iÒu nµy cã ý nghÜa ®Æc lîng vµ ®¸ng tin cËy ®Ó ®Þnh híng tèt h¬n biÖt quan träng ®èi víi mét quèc gia cã cho c¸c ho¹t ®éng ph©n bæ nguån lùc vµ ®Çu møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi thÊp t c«ng céng. nh ViÖt Nam. Nh÷ng sè liÖu s¬ bé cña cuéc §iÒu tra møc sèng ViÖt Nam n¨m 2002 cho thÊy hÖ sè Gini tÝnh theo chi tiªu ®· t¨ng tõ 0.33 n¨m 1993 lªn tíi 0,37 n¨m 2002. Trong khi ®ã, møc chi tiªu cña 1/5 d©n sè giµu nhÊt lín gÊp 4,6 lÇn so víi 1/ 5 d©n sè nghÌo nhÊt vµo n¨m 1993 vµ gÊp kho¶ng 6 lÇn vµo n¨m 2002. x c¸c tæ chøc liªn hîp quèc t¹i viÖt Nam