Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị rủi ro tài chính trong các doanh nghiệp

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN TRỊ RỦI RO <br /> TÀI CHÍNH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP<br /> <br /> Doanh nghiệp hoạt động không thể tách rời khỏi môi trường kinh doanh, trong môi trường đó <br /> sự tương tác giữa doanh nghiệp với các chủ thể khác với tần suất nhiều hay ít, phạm vi rộng  <br /> hay hẹp, thời gian dài hay ngắn ngày càng phụ  thuộc nhiều vào yếu tố  niềm tin trong kinh <br /> doanh. Một trong những nhân tố làm gia tăng niềm tin của các chủ thể đối với hoạt động của <br /> doanh nghiệp đó chính là hoạt động quản trị  rủi ro tài chính trong doanh nghiệp. Sự  biến  <br /> động ngày càng nhanh chóng của các biến cố của môi trường kinh doanh đặt một thách thức  <br /> không nhỏ đối với hoạt động quản trị rủi ro tài chính của doanh nghiệp.<br /> <br /> Các nhân tố bên ngoài:<br /> <br /> (1) Môi trường chính trị<br /> <br /> Doanh nghiệp hoạt động trong một môi trường chính trị   ổn định sẽ giảm thiểu được sự tác  <br /> động của rủi ro hệ thống tới doanh nghiệp, ngược lại nếu môi trường chính trị  bất ổn như <br /> xảy ra chiến tranh, việc thay đổi chế độ cầm quyền … thì ảnh hưởng lớn tới hoạt động kinh <br /> doanh của doanh nghiệp gây gián đoạn kinh doanh, sụt giảm lợi nhuận thậm chí có thể  gây  <br /> phá sản doanh nghiệp.<br /> Môi trường chính trị   ổn định cũng là tiền đề  giúp doanh nghiệp có cơ  sở  thiết lập và triển  <br /> khai các hoạt động quản trị rủi ro tài chính một cách hiệu quả dựa trên khả  năng dự báo tốt  <br /> hơn những biến động tới hoạt động của doanh nghiệp.<br /> <br /> (2) Môi trường pháp lý<br /> <br /> Mọi doanh nghiệp hoạt động điều chịu sự  tác động của hệ  thống luật pháp, hệ  thống luật  <br /> pháp hoàn chỉnh và có quy định rõ ràng, chặt chẽ là cơ sở giúp doanh nghiệp thuận lợi trong  <br /> việc tuân thủ  và triển khai hoạt động kinh doanh. Ngược lại, nếu hệ thống luật pháp thiếu  <br /> đồng bộ, chồng chéo, thiếu  ổn định, thường xuyên thay đổi gây khó khăn cho doanh nghiệp  <br /> trong việc tuân thủ, điều chỉnh hoạt động kinh doanh cho phù hợp với những quy định trong  <br /> luật.<br /> Môi trường pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ  không những giúp nhà nước thuận lợi trong việc  <br /> quản lý hoạt động của doanh nghiệp, mặt khác tính minh bạch trong hoạt động quản lý, <br /> trong công tác thanh tra, kiểm tra cũng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc tuân thủ <br /> pháp luật, thực hiện đúng quy định của pháp luật.<br /> <br /> (3) Môi trường kinh tế<br /> <br /> Khi xem xét tác động của môi trường kinh tế tới hoạt động quản trị rủi ro tài chính của doanh <br /> nghiệp ta nghiên cứu những biến số quan trọng của nền kinh tế như:<br /> – Cơ  sở  hạ  tầng của nền kinh tế.  Nếu cơ  sở hạ  tầng phát triển (hệ  thống giao thông thông <br /> tin liên lạc, điện, nước…) thì sẽ giảm bớt được nhu cầu vốn đầu tư của doanh nghiệp, đồng <br /> thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí trong kinh doanh.<br /> – Tình trạng của nền kinh tế:  một nền kinh tế đang trong quá trình tăng trưởng thì có nhiều  <br /> cơ hội cho doanh nghiệp đầu tư phát triển, từ đó đòi hỏi doanh nghiệp phải tích cực áp dụng <br /> các biện pháp huy động vốn để đáp ứng yêu cầu đầu tư. Ngược lại, nền kinh tế đang trong  <br /> tình trạng suy thoái thì doanh nghiệp khó có thể tìm được cơ hội tốt để đầu tư.<br /> – Lãi suất thị trường: Lãi suất thị trường là yếu tố tác động rất lớn đến hoạt động tài chính  <br /> của doanh nghiệp. Lãi suất thị  trường  ảnh hưởng đến cơ  hội đầu tư, đến chi phí sử  dụng <br /> vốn và cơ hội huy động vốn của doanh nghiệp. Mặt khác, lãi suất thị trường còn ảnh hưởng  <br /> gián tiếp đến tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi lãi suất thị  trường tăng  <br /> cao, thì người ta có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn tiêu dùng, điều đó hạn chế đến việc tiêu  <br /> thụ sản phẩm của doanh nghiệp.<br /> – Lạm phát: khi nền kinh tế có lạm phát ở mức độ cao thì việc tiêu thụ sản phẩm của doanh  <br /> nghiệp gặp khó khăn khiến cho tình trạng tài chính của doanh nghiệp căng thẳng. Nếu doanh <br /> nghiệp không áp dụng các biện pháp tích cực thì có thể  còn bị  thất thoát vốn kinh doanh. <br /> Lạm phát cũng làm cho nhu cầu vốn kinh doanh tăng lên và tình hình tài chính doanh nghiệp <br /> không ổn định.<br /> – Chính sách kinh tế và tài chính của nhà nước đối với doanh nghiệp: như  các chính sách <br /> khuyến khích đầu tư; chính sách thuế; chính sách xuất khẩu, nhập khẩu, chế độ khấu hao tài  <br /> sản cố định… đây là yếu tố tác động lớn đến các vấn đề đề tài chính của doanh nghiệp.<br /> – Mức độ  cạnh tranh: Nếu doanh nghiệp hoạt động trong những ngành nghề, lĩnh vực có <br /> mức độ  cạnh tranh cao đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư  nhiều hơn cho việc đổi mới thiết  <br /> bị, công nghệ  và nâng cao chất lượng sản phẩm, cho quảng cáo, tiếp thụ  và tiêu thụ  sản  <br /> phẩm v.v.<br /> – Thị trường tài chính và hệ thống các trung gian tài chính: Hoạt động của doanh nghiệp gắn <br /> liền với thị trường tài chính, nơi mà doanh nghiệp có thể huy động gia tăng vốn, đồng thời có <br /> thể đầu tư các khoản tài chính tạm thời nhàn rỗi để tăng thêm mức sinh lời của vốn hoặc có  <br /> thể dễ dàng hơn thực hiện đầu tư dài hạn gián tiếp. Sự phát triển của thị trường làm đa dạng  <br /> hoá các công cụ  và các hình thức huy động vốn cho doanh nghiệp, chẳng hạn như sự xuất  <br /> hiện và phát triển các hình thức thuê tài chính, sự  hình thành và phát triển của thị  trường  <br /> chứng khoán v.v.<br /> Khi xem xét tác động của môi trường kinh tế – tài chính không chỉ  xem xét  ở phạm vi trong <br /> nước mà còn cần phải xem xét đánh giá môi trường kinh tế  tài chính trong khu vực và trên <br /> thế  giới. hiện nay, quá trình toàn cầu hoá nền kinh tế  đang diễn ra mạnh mẽ, những biến  <br /> động lớn về kinh tế, tài chính trong khu vực và trên thế giới ảnh hưởng mau lẹ đến nền kinh  <br /> tế và hoạt động kinh doanh của một quốc gia.<br /> <br /> Các nhân tố bên trong:<br /> <br /> (1) Năng lực và quyết định của nhà quản trị<br /> <br /> Hoạt động quản trị rủi ro tài chính nói riêng, quản trị tài chính nói chung chịu sự tác động rất <br /> lớn bởi năng lực của nhà quản trị. Nhà quản trị  có năng lực chuyên môn tốt sẽ  nhìn nhận  <br /> đúng mức về rủi ro tài chính mà doanh nghiệp có thể gặp phải, đề ra được những chiến lược <br /> phù hợp, các giải pháp cần thiết để quản trị rủi ro tài chính, ngược lại nếu năng lực của nhà <br /> quản trị hạn chế thì ngay từ việc nhận diện rủi ro gặp phải, đánh giá chính xác mức độ  tác <br /> động cũng như các giải pháp đưa ra không phù hợp sẽ tác động rất lớn tới chi phí bỏ  ra, kết <br /> quả kinh doanh cũng như hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.<br /> Các quyết định tài chính được nhà quản trị  đưa ra cũng cần đặt trong bối cảnh tính đến <br /> những rủi ro doanh nghiệp có thể gặp phải, như một doanh nghiệp đang có hệ số nợ cao nên <br /> cân nhắc việc huy động vốn từ việc phát hành vốn chủ sở hữu hay vay nợ, việc vay nợ một  <br /> mặt có thể gia tăng được tỷ suất lợi nhuận vốn chủ tuy nhiên khi có sự biến động của dòng  <br /> tiền của dòng nghiệp thì rủi ro về mất khả năng thanh khoản sẽ tăng cao.<br /> <br /> (2) Ngành nghề và lĩnh vực kinh doanh<br /> <br /> Mỗi ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh khác nhau có đặc điểm khác nhau sự khác biệt này thể <br /> hiện  ở  một số  khía cạnh như  nhu cầu đầu tư  tài sản cố  định, vòng quay vốn, những rủi ro  <br /> mang tính đặc thù  riêng. Những doanh nghiệp hoạt  động trong lĩng vực xây dựng thông  <br /> thường có tỷ trọng đầu tư vào tài sản cố định lớn, nhu cầu vốn kinh doanh lớn do vậy những  <br /> doanh nghiệp này thường đa dạng hóa nguồn huy động, có xu hướng sử dụng nhiều nợ vay.  <br /> Ngược lại, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ có tỷ trọng đầu tư vào tài sản  <br /> dài hạn thấp, vốn tập trung nhiều vào hàng tồn kho và nợ  phải thu. Do vậy trong công tác  <br /> quản trị đề ra có trọng tâm khác nhau.<br /> <br /> (3) Chính sách tài chính của doanh nghiệp<br /> <br /> Các chính sách tài chính của doanh nghiệp đặc biệt các chính sách tài chính chiến lược dài <br /> hạn như chính sách đầu tư, chính sách huy động vốn hay chính sách phân phối lợi nhuận mà  <br /> doanh nghiệp theo đuổi ảnh hưởng lớn tới rủi ro tài chính mà doanh nghiệp có thể gặp phải.<br /> Doanh nghiệp theo đuổi sự gia tăng quy mô kinh doanh bằng việc  ưu thích sử  dụng nợ  vay <br /> với kỳ vọng gia tăng tỷ suất lợi nhuận vốn chủ, tuy nhiên việc gia tăng vốn vay làm hệ số nợ <br /> tăng cao, nhu cầu dòng tiền chi trả  gốc và lãi hàng năm tăng cao do vậy cũng đẩy rủi ro tài <br /> chính của doanh nghiệp tăng cao. Chỉ cần biến động của một biến cố trong môi trường kinh  <br /> doanh làm mất cân đối dòng tiền của doanh nghiệp khiến doanh nghiệp dễ lâm vào tình trạng <br /> căng thẳng về tài chính, khó khăn trong cân đối dòng tiền. Ngược lại, nếu doanh nghiệp theo <br /> đuổi việc tăng trưởng bằng nguồn vốn nội sinh hay nguồn vốn chủ sở h ữu áp lực dòng tiền <br /> trả  gốc và lãi vay thấp tình  ổn định trong hoạt động kinh doanh cao tuy nhiên sẽ  bị   ảnh  <br /> hưởng tới tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp.<br /> Chính sách đầu tư  của doanh nghiệp cũng là một chính sách tài chính  ảnh hưởng mạnh tới <br /> rủi ro tài chính của doanh nghiệp, việc doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư sang những lĩnh vực,  <br /> ngành nghề  kinh doanh mới sẽ  mang tới rủi ro tài chính cao hơn việc mở  rộng kinh doang <br /> những ngành nghề truyền thống. Việc tích hợp, phát triển hoạt động kinh doanh theo chuỗi  <br /> giá trị  dựa trên sự  liên kết trong chuỗi sẽ  mang lại lợi ích nhiều mặt cho doanh nghiệp, <br /> ngược lại chạy theo xu hướng của thị trường đầu tư vào những lĩnh vực phi sản xuất như tài <br /> chính, ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản trong thời gian phát triển nóng tiềm ẩn rủi ro cho  <br /> hoạt động của doanh nghiệp.<br /> Hoạt động quản trị  rủi ro tài chính của doanh nghiệp chịu  ảnh hưởng của nhiều nhân tố  <br /> khách quan và chủ quan. Đặt trong bối cảnh các mối quan hệ kinh tế biến động ngày càng  <br /> phức tạp, không những chỉ các chủ thể trong một nền kinh tế, mà còn là sự  tương tác giữa  <br /> các chủ thể trong các nền kinh tế khác nhau. Đòi hỏi trong công tác quản trị rủi ro tài chính  <br /> trong doanh nghiệp ngày càng được quan tâm, triển khai một cách hiệu quả.<br />