Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất và hiệu quả kỹ thuật của sản xuất lúa tại tỉnh Hà Tây

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

57
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lúa là một trong những cây l-ơng thực quan trọng của Việt Nam. Từ năm 1985 đến nay, sản xuất lúa đã đạt đ-ợc những thành tựu đáng kể, nh-ng năng suất lúa của Việt Nam vẫn còn thấp hơn so với một số n-ớc láng giềng nh- Trung Quốc, Indonesia. Trong giai đoạn 1996-2000, năng suất lúa của Việt Nam đạt 4,2 tấn/ha, trong khi đó năng suất lúa của Trung Quốc là 6,3 tấn/ ha, của Indonesia là 4,5 tấn/ha (FAO, 2003). Đồng bằng Sông Hồng là một trong những vùng sản xuất lúa lớn nhất ở Việt...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất và hiệu quả kỹ thuật của sản xuất lúa tại tỉnh Hà Tây

T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp, TËp 2 sè 1/2004 C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kü thuËt cña s¶n xuÊt lóa t¹i tØnh Hµ T©y Factors determining yield and technical efficiency of rice production in Ha Tay province Lª ThÞ Minh Ch©u1 SUMMARY This study aims are to explore the factors determining yield and technical efficiency of rice production; to estimate the production frontier, technical efficiency and identify factors affecting technical efficiency. Data for analysis from 100 farms in Ha Tay province was collected in 2002 by method of structured interview. The results showed that: i) the crucial factor of positive impact on rice yield is level of phosphorus applied, whereas nitrogen and pesticide had negative effects; ii) the mean of technical efficiency of rice production is 0.85. Therefore farmers could increase rice yield by making better use of existing technology; iii) experience and access to technical information have positive influences on the technical efficiency. In order to achieve higher rice yield, farmers should reduce the volume of nitrogen and pesticide but increase volume of phosphorus. The Government should strengthen and facilitate the extension system that is an external factor to improve the technical efficiency of rice production. Keywords : Technical efficiency, technical inefficiency, and production frontier. 1. §Æt vÊn ®Ò1 Lóa lµ mét trong nh÷ng c©y l−¬ng thùc quan träng cña ViÖt Nam. Tõ n¨m 1985 ®Õn nay, s¶n xuÊt lóa ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, nh−ng n¨ng suÊt lóa cña ViÖt Nam vÉn cßn thÊp h¬n so víi mét sè n−íc l¸ng giÒng nh− Trung Quèc, Indonesia. Trong giai ®o¹n 1996-2000, n¨ng suÊt lóa cña ViÖt Nam ®¹t 4,2 tÊn/ha, trong khi ®ã n¨ng suÊt lóa cña Trung Quèc lµ 6,3 tÊn/ ha, cña Indonesia lµ 4,5 tÊn/ha (FAO, 2003). §ång b»ng S«ng Hång lµ mét trong nh÷ng vïng s¶n xuÊt lóa lín nhÊt ë ViÖt Nam, n¨ng suÊt lóa cña vïng nµy (5,4 tÊn/ha) cao nhÊt so víi c¸c vïng kh¸c trong c¶ n−íc, tuy nhiªn vÉn cßn thÊp h¬n so víi n¨ng suÊt lóa b×nh qu©n cña Trung quèc. MÆc dï ViÖt Nam lµ n−íc xuÊt khÈu g¹o, nh−ng nhiÒu vïng cña ViÖt Nam vÉn cßn thiÕu l−¬ng thùc do chÞu hËu qu¶ cña thiªn tai. V× vËy, n©ng cao s¶n l−îng lóa ë vïng ®ång b»ng S«ng Hång lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o an l−¬ng thùc quèc gia vµ gãp phÇn t¨ng sè l−îng xuÊt khÈu g¹o. MÆt kh¸c, hµng n¨m diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cña vïng ®ång b»ng S«ng Hång gi¶m kho¶ng 2000 ha (Tæng côc thèng kª, 2001), do ¶nh h−ëng cña qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸. Do vËy, gi¶i ph¸p ®−îc lùa chän ®Ó t¨ng s¶n l−îng lóa cña vïng nµy lµ t×m biÖn ph¸p ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lóa. Tõ thùc tÕ ®ã, nghiªn cøu nµy ®· ®−îc tiÕn hµnh nh»m gi¶i quyÕt c¸c môc tiªu sau ®©y: X¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h−ëng cña c¸c yÕu tè ®Õn n¨ng suÊt lóa. 1 Bé m«n KÕ to¸n- Khoa KT&PTNT 70
¦íc l−îng hiÖu qu¶ kü thuËt (technical efficiency) vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt cña s¶n xuÊt lóa. §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lóa. 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. Chän mÉu ®iÒu tra Hµ T©y lµ mét tØnh thuéc ®ång b»ng S«ng Hång. N¨ng suÊt lóa cña Hµ T©y vÉn cßn thÊp h¬n so víi c¸c tØnh l©n cËn nªn ®−îc chän lµm ®Þa ®iÓm nghiªn cøu. 100 hé n«ng d©n s¶n xuÊt cïng mét gièng lóa ë huyÖn Phó Xuyªn (phÝa Nam) vµ Quèc Oai (phÝa B¾c) ®¹i diÖn cho hai vïng kh¸c nhau cña tØnh ®−îc chän ngÉu nhiªn ®Ó thu thËp sè liÖu s¬ cÊp. 2.2. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch Ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa §Ó x¸c ®Þnh vµ ph©n tÝch c¸c c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa, hµm giíi h¹n s¶n xuÊt (production frontier) ®· ®−îc sö dông trong nghiªn cøu. Hµm giíi h¹n s¶n xuÊt biÓu thÞ giíi h¹n tiÒm n¨ng mµ ng−êi s¶n xuÊt cã thÓ ®¹t ®−îc khi hä sö dông mét c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh. Hµm giíi h¹n s¶n xuÊt ®−îc ph¸t triÓn tõ hµm s¶n xuÊt (production funtion). VÒ lý thuyÕt, hµm s¶n xuÊt cã d¹ng nh− hµm (1), hµm giíi h¹n s¶n xuÊt cã d¹ng nh− hµm (2). (1) Y n = AX 1 1 X 2 2 ... X iα i e β j Dj α α (2) Yn = AX 1 1 X 2 2 ... X iαi e ( βjDj + v n −u n ) α α Hµm giíi h¹n s¶n xuÊt ®−îc triÓn khai d−íi d¹ng log lµ ln Yn = α 0 + ∑ α i ln X i + β j D j + vn − u n (3) C¨n cø vµo thùc tÕ, m« h×nh cña nghiªn cøu gåm c¸c chØ sè vµ c¸c biÕn nh− sau: i = 1,2,3…7; j = 1,2; n =1,2,...200 (®iÒu tra s¶n xuÊt trong vô chiªm vµ vô mïa cña 100 hé); Yn lµ n¨ng suÊt (kg/ha); Xi lµ c¸c ®Çu vµo. Cô thÓ: MANU lµ l−îng ph©n chuång nguyªn chÊt (kg/ha), NITRO lµ l−îng ®¹m dÔ tiªu (kg/ha); PHOS lµ l−îng l©n dÔ tiªu (kg/ha); POTAS lµ l−îng kali dÔ tiªu (kg/ha); PEST lµ chi phÝ thuèc trõ s©u (ngh×n ®ång/ha); LABOR lµ sè l−îng lao ®éng (ngµy/ha); SEED lµ l−îng gièng (kg/ha); D1 biÓu thÞ cho c¸c huyÖn, D1 lµ 1 (nÕu lµ huyÖn Quèc Oai), lµ 0 (nÕu lµ huyÖn Phó Xuyªn); D2 biÓu thÞ cho c¸c mïa vô, D2 lµ 1 (nÕu lµ vô chiªm xu©n), lµ 0 (nÕu lµ vô mïa) ;α0,αi, βj lµ nh÷ng tham sè cÇn −íc l−îng; vn lµ sai sè do ngÉu nhiªn (random error) kh«ng do t¸c ®éng cña n«ng d©n; un lµ sai sè do kh«ng hiÖu qu¶ (inefficiency error). Ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt Farrell (1957) ®Þnh nghÜa hiÖu qu¶ kü thuËt nh− sau: “Víi mét c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh, hiÖu qu¶ kü thuËt lµ kh¶ n¨ng ®Ó s¶n xuÊt ra cïng mét khèi l−îng s¶n phÈm víi sè l−îng ®Çu vµo Ýt nhÊt ”. Tuú thuéc vµo viÖc sö dông phÇn mÒm m¸y tÝnh, viÖc x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh b»ng m« h×nh hiÖu qu¶ kü thuËt hoÆc m« h×nh kü thuËt kh«ng hiÖu qu¶ (technical inefficiency). Bëi v×, mét yÕu tè lµm t¨ng hiÖu qu¶ kü thuËt, cã nghÜa lµ nã lµm gi¶m sù kh«ng hiÖu qu¶ vµ ng−îc l¹i. Trong nghiªn cøu nµy, m« h×nh kü thuËt kh«ng hiÖu qu¶ ®−îc x©y dùng nh− sau: TI = α 0 + α 1GEND + α 2 EXP + α 3 AGE + α 4 EDU + α 5 IFO + α 6 LAND + ε (4) 71
Trong ®ã: TI lµ kü thuËt kh«ng hiÖu qu¶ cña hé; GEND lµ giíi tÝnh cña chñ hé, GEND lµ 1 (nÕu chñ hé lµ n÷), lµ 0 (nÕu lµ nam); EXP lµ sè n¨m trång gièng lóa Khang d©n (n¨m); AGE lµ tuæi cña chñ hé (n¨m); EDU lµ tr×nh ®é v¨n ho¸ cña chñ hé (n¨m); IFO lµ c¬ héi tiÕp cËn víi th«ng tin khuyÕn n«ng, IFO lµ 1 (nÕu hé ®−îc tiÕp cËn víi th«ng tin khuyÕn n«ng), lµ 0 (nÕu kh«ng); LAND lµ tæng diÖn tÝch ®Êt lóa (ha); α1, α2 ... α6 lµ c¸c hÖ sè; ε lµ sai sè. §ång thêi, nghiªn cøu ®· sö dông phÇn mÒm Frontier (Coelli, 1996) ®Ó −íc l−îng c¸c hÖ sè cña hµm (3) vµ (4). So s¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn (MVPxi - Marginal value product) vµ gi¸ (Pxi) cña c¸c ®Çu gi¸ ®Çu vµo Trong thùc tÕ, môc tiªu cña s¶n xuÊt lµ lîi nhuËn, do vËy sau khi x¸c ®Þnh ®−îc c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt, gi¶ thuyÕt sau ®©y ®· ®−îc kiÓm ®Þnh nh»m cã c¬ së ®Çy ®ñ ®Ó ®−a ra c¸c khuyÕn c¸o tèt h¬n cho n«ng d©n. H 0 : r Xi = 1 (Gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn b»ng gi¸ ®Çu vµo) H 1 : r Xi ≠ 1 (Gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn kh«ng b»ng gi¸ ®Çu vµo) MVPX i Víi = rX i , trong ®ã MVPxi lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn cña n¨ng suÊt PX i t−¬ngøng víi ®Çu vµo xi vµ Pxi lµ gi¸ ®Çu vµo xi. 3. KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn 3.1. Møc ®é ®Çu t− vµ sù ¶nh h−ëng cña c¸c yÕu tè ®Õn n¨ng suÊt lóa B¶ng 1. Mét sè chØ tiªu cña c¸c biÕn trong hµm giíi h¹n s¶n xuÊt Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ nhá Gi¸ trÞ lín §é lÖch ChØ tiªu nhÊt trung b×nh nhÊt tiªu chuÈn N¨ng suÊt (kg/ha) 4.689,23 3.780 5.805 446,19 Gièng (kg/ha) 53,55 40,50 81,00 6,88 Ph©n chuång(kg/ha) 2.182,26 900 3.600 501,73 §¹m (kg/ha) 72,56 49,68 99,36 10,89 L©n (kg/ha) 56,27 22,95 91,80 17,05 Ka li (kg/ha) 63,29 32,40 129,60 19,31 Thuèc s©u (ngh×n ®ång/ha) 380,92 270 540 50,40 Lao ®éng (ngµy/ha) 217,87 189 253,80 14,09 Nguån:§iÒu tra, 2002. N¨ng suÊt lóa vµ c¸c chi phÝ vËt chÊt, lao ®éng ®Çu t− cho s¶n xuÊt lóa cña nhãm hé ®iÒu tra ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 1. Møc ®é biÕn ®éng sè l−îng ph©n chuång, l©n, kali, ®¹m vµ thuèc s©u gi÷a c¸c hé lµ t−¬ng ®èi lín, do sù nhËn thøc vµ kinh nghiÖm kh¸c nhau vÒ cung cÊp dinh d−ìng vµ phßng trõ s©u bÖnh cho c©y lóa. Møc ®é biÕn ®éng cña sè l−îng 72
lao ®éng lµ kh«ng ®¸ng kÓ, do n«ng d©n ®· quen thuéc víi viÖc gieo trång, ch¨m sãc, thu ho¹ch. Qua ®ã cã thÓ thÊy r»ng møc ®Çu t− ph©n bãn mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa. B¶ng 2. KÕt qu¶ −íc l−îng cña hµm giíi h¹n s¶n xuÊt ChØ tiªu HÖ sè Gi¸ trÞ t HÖ sè tù do 8,692 28,12*** ln (MANU) 0,023 1,58 ln(NITRO) -0,062 -3,11*** ln(PHOS) 0,050 4,17*** ln(POTAS) -0,003 -0,33 ln(PEST) -0,062 -3,01*** ln(LABOR) 0,017 0,40 ln(SEED) 0,010 0,40 D1 -0,022 -3,38*** D2 0,130 19,11*** Nguån: ¦íc l−îng b»ng Frontier 4.1 Trong ®ã: ***, **, vµ * lµ ®é tin cËy t¹i 1%, 5 % vµ 10%. KÕt qu¶ −íc l−îng c¸c tham sè trong hµm (3) ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 2 cho thÊy r»ng: c¸c yÕu tè ®¹m, l©n, thuèc trõ s©u, ®Þa ®iÓm cña huyÖn (thÓ hiÖn ®Æc ®iÓm ®Êt ®ai) vµ mïa vô (thÓ hiÖn ®Æc ®iÓm thêi tiÕt) lµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa. §èi víi yÕu tè ®¹m, m« h×nh ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ nghÞch gi÷a l−îng ®¹m sö dông vµ n¨ng suÊt lóa. §iÒu nµy cã thÓ gi¶i thÝch r»ng, mét sè n«ng d©n ®· sö dông ®¹m qu¸ liÒu l−îng yªu cÇu vµ thêi gian bãn ®¹m kh«ng hîp lý, dÉn ®Õn ch¸y l¸ lóa vµ lµm gi¶m n¨ng suÊt lóa. §èi víi yÕu tè l©n, m« h×nh ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ thuËn gi÷a l−îng l©n sö dông vµ n¨ng suÊt, chøng tá khi n«ng d©n t¨ng sè l−îng l©n th× n¨ng suÊt t¨ng. §èi víi yÕu tè thuèc trõ s©u, m« h×nh ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ nghÞch gi÷a chi phÝ thuèc trõ s©u víi n¨ng suÊt. KÕt qu¶ nµy do hai lý do g©y nªn. Thø nhÊt, n«ng d©n bãn ®¹m qu¸ liÒu l−îng yªu cÇu cho lóa, dÉn ®Õn s©u bÖnh h¹i t¨ng vµ hä ®· dïng thuèc trõ s©u ®Ó ng¨n chÆn, tuy nhiªn chi phÝ thuèc trõ s©u t¨ng nh−ng n¨ng suÊt vÉn gi¶m. Thø hai, n«ng d©n ®· phun thuèc s©u cho lóa theo ®Þnh kú (khi s©u ch−a xuÊt hiÖn) vµ phun khi s©u bÖnh ®· xuÊt hiÖn, c¸ch sö dông nµy cña n«ng d©n dÉn ®Õn qu¸ liÒu l−îng thuèc s©u cÇn thiÕt. Nãi mét c¸ch kh¸c, c¸c hé n«ng d©n sö dông thuèc s©u kh«ng hîp lý. §èi víi c¸c biÕn gi¶ ®Þnh lµ ®Þa ®iÓm cña huyÖn vµ mïa vô, hÖ sè cña c¸c biÕn nµy cã ý nghÜa thèng kª. Chøng tá ®Æc ®iÓm ®Êt ®ai vµ khÝ hËu cã ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa. Tuy nhiªn, ®©y lµ nh÷ng nh©n tè tù nhiªn nªn con ng−êi kh«ng thÓ t¸c ®éng ®−îc. 73
3.2. HiÖu qu¶ kü thuËt ë c¸c hé ®iÒu tra vµ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt Qua sù biÓu thÞ ph©n phèi cña hiÖu qu¶ kü thuËt ë nhãm hé ®iÒu tra trªn ®å thÞ 1 cho thÊy r»ng, hiÖu qu¶ kü thuËt ë c¸c hé lµ t−¬ng ®èi cao. HÇu hÕt c¸c hé ®iÒu tra cã hiÖu qu¶ kü thuËt tõ 0,80-0,95. Cã nghÜa lµ víi tiÒm lùc hiÖn cã cña n«ng hé (n¨ng lùc nhËn thøc, quy m« ®Êt ®ai) vµ sö dông gièng lóa Khang D©n (c«ng nghÖ hiÖn t¹i) ®Ó s¶n xuÊt, phÇn lín c¸c hé ®· gÇn ®¹t ®−îc n¨ng suÊt tiÒm n¨ng. Sè hé cã hiÖu qu¶ kü thuËt thÊp cÇn t×m biÖn ph¸p ®Ó ®¹t ®−îc n¨ng suÊt tiÒm n¨ng. Theo kÕt qu¶ tÝnh to¸n, gi¸ trÞ trung b×nh hiÖu qu¶ kü thuËt ë nhãm hé ®iÒu tra lµ 0,85. KÕt qu¶ nµy cho thÊy hiÖu qu¶ kü thuËt ë nhãm hé cßn cã thÓ t¨ng ®−îc 0,15 (nÕu c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt ®−îc c¶i tiÕn). 45 40 35 PhÇn tr¨m 30 25 20 15 10 5 0 0.70-0.75 0.76-0.80 0.81-0.85 0.86-0.90 0.91-0.95 0.96-1.00 HiÖu qu¶ kü thuËt §å thÞ 1. Ph©n phèi cña hiÖu qu¶ kü thuËt ë nhãm hé ®iÒu tra 3.3. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt B¶ng 3. KÕt qu¶ uíc l−îng c¸c hÖ sè trong m« h×nh kü thuËt kh«ng hiÖu qu¶ BiÕn HÖ sè Gi¸ trÞ t HÖ sè tù do 0,485 7,96*** GEND -0,006 -0,96 EXP -0,040 -8,86*** AGE 0,00002 0,03 EDU -0,0007 -0,38 IFO -0,0411 -5,28*** LAND -0,017 -0,30 Nguån: ¦íc l−îng b»ng Frontier 4.1 B¶ng 3 tr×nh bµy kÕt qu¶ −íc l−îng c¸c hÖ sè trong hµm (4). KÕt qu¶ cho thÊy r»ng sè n¨m kinh nghiÖm trång gièng Khang d©n vµ sù tiÕp cËn víi th«ng tin khoa häc kü thuËt cña hé lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn tÝnh kh«ng hiÖu qu¶ cña kü thuËt. Bëi v× yÕu tè t¹o nªn tÝnh hiÖu qu¶, còng chÝnh lµ yÕu tè gi¶m tÝnh kh«ng hiÖu qu¶. Do vËy, ®©y còng chÝnh lµ c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kü thuËt trång lóa cña hé. Sè n¨m kinh nghiÖm trång gièng Khang 74
D©n cña hé cµng nhiÒu th× tÝnh kh«ng hiÖu qu¶ cña kü thuËt cµng thÊp, tøc lµ hiÖu qu¶ kü thuËt cµng cao. MÆt kh¸c, nh÷ng hé n«ng d©n cã c¬ héi tiÕp cËn víi th«ng tin khoa häc kü thuËt th× tÝnh kh«ng hiÖu qu¶ cña kü thuËt thÊp h¬n (hiÖu qu¶ kü thuËt cao h¬n) so víi nh÷ng hé kh«ng cã c¬ héi ®ã. C¸c biÕn vÒ giíi tÝnh, ®é tuæi chñ hé vµ quy m« ®Êt ®ai trång lóa cã dÊu cña hÖ sè nh− mong ®îi, nh−ng kh«ng cã ý nghÜa thèng kª trong m« h×nh, do vËy trong m« h×nh c¸c yÕu tè nµy kh«ng thÓ hiÖn ¶nh h−ëng cña chóng ®Õn tÝnh kh«ng hiÖu qu¶ cña kü thuËt. 3.4. Ph©n tÝch kÕt qu¶ so s¸nh gi÷a MVPxi vµ Pxi KÕt qu¶ cña b¶ng 4 cho thÊy r»ng gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn t−¬ng øng víi sö dông ®¹m vµ thuèc s©u gi¶m, nh−ng gi¸ trÞ s¶n phÈm biªn t−¬ng øng víi sö dông l©n t¨ng khi n«ng d©n ®Çu t− thªm 1 ®ång chi phÝ cho c¸c ®Çu vµo ®ã. §ång thêi, ph©n tÝch kÕt qu¶ cña hµm giíi h¹n s¶n xuÊt cho thÊy r»ng, sè l−îng sö dông ®¹m, l©n vµ thuèc trõ s©u lµ nh÷ng yÕu tè vËt chÊt ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa. Do ®ã n«ng d©n cÇn gi¶m l−îng ®¹m, gi¶m l−îng thuèc trõ s©u vµ t¨ng l−îng l©n khi sö dông cho lóa ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao h¬n. 4. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ Ph©n tÝch sè liÖu ®iÒu tra nghiªn cøu cho thÊy, ®¹m, l©n vµ thuèc trõ s©u lµ nh÷ng yÕu tè vËt chÊt quan träng ¶nh h−ëng ®Õn n¨ng suÊt lóa. Khi ph©n tÝch trªn khÝa c¹nh b×nh qu©n, kiÕn nghÞ mµ nghiªn cøu ®−a ra lµ n«ng d©n cÇn gi¶m l−îng ®¹m, gi¶m l−îng thuèc trõ s©u vµ t¨ng l−îng l©n khi sö dông cho lóa ®Ó ®¹t n¨ng suÊt cao h¬n. B¶ng 4. C¸c chØ tiªu cña tû sè rXi =MVPxi/Pxi Gi¸ trÞ rXi Gi¸ trÞ trung b×nh Gi¸ trÞ nhá nhÊt Gi¸ trÞ lín nhÊt §é lÖch tiªu chuÈn §¹m -11,38 -16,74 -6,94 2,05 L©n 1,24 0,66 2,72 0,38 Thuèc s©u -0,78 -1,24 0,05 0,15 MÆt kh¸c, hiÖu qu¶ kü thuËt cña s¶n xuÊt lóa ¶nh h−ëng bëi hai nh©n tè lµ sè n¨m kinh nghiÖm vµ c¬ héi tiÕp cËn víi th«ng tin khoa häc kü thuËt. §Ó t¨ng hiÖu qu¶ kü thuËt, c¸c hé n«ng d©n cã Ýt n¨m kinh nghiÖm trong gieo trång cÇn häc hái c¸c hé n«ng d©n kh¸c. §ång thêi, c«ng t¸c khuyÕn n«ng cÇn ®−îc t¨ng c−êng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n cã c¬ héi tiÕp cËn víi kü thuËt canh t¸c míi. Tµi liÖu tham kh¶o Coelli, T.J., (1996). A guide to Frontier version 4.1: a computer program for stochastic frontier production and cost function estimation. Working paper N0.96/07. New England: Center for Efficiency and Productivity Analysis, University of New England. FAO., (2003). Statistical database. Available: http://apps.fao.org. Farrell, M.J. , (1957). "The measurement of productive efficiency". Journal of the Royal Statistical Society 120: 253-281. Tæng côc thèng kª, (2001). Sè liÖu thèng kª n«ng, l©m nghiÖp vµ thuû s¶n 1998-2000. Nxb Thèng kª, Hµ Néi. 75