CAÉT NOÄI SOI TRONG ÑIEÀU TRÒ VAN NIEÄU ÑAÏO SAU<br />
Leâ Coâng Thaéng**, Leâ Thanh Huøng*, Leâ Taán Sôn**, Catherin De Vries***<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc ñích: nghieân cöùu ñaëc ñieåm beänh lyù, kyõ thuaät vaø ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò van nieäu ñaïo sau baèng<br />
phöông phaùp caét van qua noäi soi.<br />
Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän taïi Beänh vieän Nhi Ñoàng 1 töø<br />
naêm 2000 ñeán naêm 2003 vôùi 25/35 (71,5%) beänh nhaân van nieäu ñaïo sau ñaõ ñöôïc noäi soi caét van, tuoåi töø 3<br />
thaùng ñeán 6 tuoåi, trung bình laø 2,13 tuoåi. Thieát keá nghieân cöùu laø nghieân cöùu moâ taû, tieàn cöùu.<br />
Keát quaû: Chæ coù 4% beänh nhaân van nieäu ñaïo sau ñöôïc phaùt hieän ôû tuyeán tröôùc. Beänh nhaäp vieän<br />
trong tình traïng naëng vôùi 72% coù suy thaän vaø 24 % coù soác nhieãmtruøng. 80% beänh nhaân ñaõ ñöôïc môû baøng<br />
quang ra da tröôùc noäi soi. Taát caû beänh nhaân ñeàu ñöôïc noäi soi caét van qua ngaõ nieäu ñaïo, baèng oáng soi<br />
baøng quang (60%) hoaëc baèng oáng soi caét (40%) ôû vò trí 12 giôø (88%). Taát caû beänh nhaân ñeàu coù keát quaû toát<br />
ngay sau khi noäi soi caét van, vaø qua theo doõi chæ coù 2/25 (8%) beänh nhaân phaûi noäi soi caét van laàn hai hoaëc<br />
môû laïi baøng quang ra da.<br />
Keát luaän: ñieàu trò van nieäu ñaïo sau baèng caét van qua noäi soi laø phöông phaùp ñieàu trò lyù töôûng<br />
hieän nay.<br />
<br />
SUMMARY<br />
ENDOSCOPIC ABLATION IN TREATMENT OF POSTERIOR URETHRAL VALE.<br />
Le Cong Thang, Le Thanh Hung, Le Tan Son, Catherin De Vries<br />
Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 34 – 39<br />
<br />
Purpose: to investigate pathologic characters, techniques, and to evaluate the result of posterior<br />
urethral valves treatment by endoscocpic valve ablation.<br />
Material and methods: the study was performed at Children Hospital No.1 from 2000 to 2003 with<br />
25/35 (71,5%) children who had posterior urethral valves were treated by endoscopic ablation, ages from<br />
3 months to 6 years old (mean age 2,13 years old). This is a descriptive prospectively study.<br />
Results: Only 4% patients with posterior urethral valves were diagnosed by local hospitals. Almost<br />
the patients came in the hospital with severe conditions as 72% renal failure and 24% infectious shock.<br />
80% patients were treated by vesicostomy before endosocpic valve ablation. All patients were<br />
accomplished transurethrally by cystoscope (60%) or resectoscope (40%) at the 12 o’clock position (88%).<br />
All the patients had good results after valve ablation, and after follow up there were only 2/25 (8%)<br />
patients need the second vale ablation or vesicostomy again.<br />
Conclutions: treatment of posterior urethral valves by endoscopic valve ablation was a good choice<br />
today.<br />
*<br />
<br />
Khoa Ngoaïi Toång Hôïp Beänh vieän Nhi Ñoàng 1<br />
Phaân moân Phaãu Nhi, Boä moân Ngoaïi - Ñaïi Hoïc Y Döôïc Tp. HCM<br />
*** Hoäi IVU (International Voluteer Urology) Hoa Kyø.<br />
**<br />
<br />
34<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
<br />
Van nieäu ñaïo sau laø nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây<br />
taéc nieäu ñaïo, vôùi tæ leä theo King (1985) laø 1/5000 –<br />
1/8000(8), vaø theo Casale (1999) laø 1/8000 – 1/25.000<br />
ôû beùù trai ra ñôøi(3).<br />
Nieäu ñaïo nam ñöôïc chia laøm hai phaàn goàm nieäu<br />
ñaïo tröôùc vaø nieäu ñaïo sau ñöôïc phaân caùch bôûi cô thaét<br />
ngoaøi nieäu ñaïo. Nieäu ñaïo tröôùc goàm coù nieäu ñaïo haønh<br />
vaø nieäu ñaïo döông vaät, vaø nieäu ñaïo sau goàm coù nieäu<br />
ñaïo tieàn lieät vaø nieäu ñaïo maøng. Van nieäu ñaïo sau laø<br />
nhöõng neáp gaáp nieâm maïc vôùi vaùch moâ sôïi naèm ôû<br />
nieäu ñaïo sau, hình daùng gioáng nhö nhöõng van tim,<br />
khi nöôùc tieåu doàn xuoáng, van phoàng leân nhö hình caàu<br />
khi soi nieäu ñaïo (Hình 1). Veà phoâi sinh, söï hình<br />
thaønh van nieäu ñaïo sau chöa ñöôïc hieåu moät caùch roõ<br />
raøng(8).<br />
<br />
Caét boû van nieäu ñaïo sau baèng phöông phaùp noäi<br />
soi ñöôïc Johnston aùp duïng töø naêm 1966, laø phöông<br />
phaùp ñieàu trò phoå bieán hieän nay treân theá giôùi.<br />
Taïi Beänh vieän Nhi Ñoàng 1, van nieäu ñaïo sau laø<br />
moät beá taéc trong ñieàu trò cho ñeán khi coù noäi soi. Tröôùc<br />
ñaây, beânh nhaân chæ ñöôïc môû baøng quang ra da ñeå<br />
traùnh suy thaän. Ngaøy nay, noäi soi caét van nieäu ñaïo sau<br />
ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát trieät ñeå nguyeân nhaân gaây taéc<br />
nieäu ñaïo.<br />
Baøi baùo caùo nhaèm nghieân cöùu ñaëc ñieåm beänh lyù,<br />
kyõ thuaät vaø ñaùnh giaù keát quaû ñieàu trò van nieäu ñaïo sau<br />
baèng phöông phaùp caét van qua noäi soi ñoái vôùi nhöõng<br />
beänh nhaân nhaäp vieän taïi Beänh vieän Nhi Ñoàng 1 töø<br />
naêm 2000 ñeán naêm 2003.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Goàm taát caû beänh nhaân van nieäu ñaïo sau ñaõ ñöôïc<br />
ñieàu trò baèng phöông phaùp caét van qua noäi soi taïi<br />
Beänh vieän Nhi Ñoàng 1 töø naêm 2000 ñeán naêm 2003.<br />
<br />
(a)<br />
<br />
(b)<br />
<br />
(c)<br />
<br />
Hình 1: Hình aûnh qua noäi soi (a) nieäu ñaïo bình<br />
thöôøng (b) van nieäu ñaïo sau (c) “minivale” (8)<br />
<br />
Young (1919) chia van nieäu ñaïo sau laøm 3 loaïi:<br />
van döôùi uï nuùi (loaïi 1), van treân uï nuùi (loaïi 2) vaø<br />
maøng ngaên nieâm maïc coù loã (loaïi 3). Dewan vaø cs.<br />
(1992) cho raèng chæ coù moät loaïi van, ñoù laø maøng ngaên<br />
nieâm maïc coù loã(5,12).<br />
Trieäu chöùng laâm saøng noåi baät nhaát laø tieåu khoù.<br />
Trong van nieäu ñaïo sau thöôøng keøm nieäu ñaïo sau daõn<br />
roäng, baøng quang xeïp khoâng hoaøn toaøn, thaän nöôùc<br />
hai beân, traøo ngöôïc baøng quang nieäu quaûn hai beân vaø<br />
tuùi thöøa baøng quang, ñoâi khi suy thaän vaø suy dinh<br />
döôõng. Chuïp baøng quang trong khi tieåu tieän ñöôïc<br />
Stephens moâ taû naêm 1955 laø phöông tieän caän laâm<br />
saøng cho pheùp khaúng ñònh chaån ñoaùn(8).<br />
Beänh coù tieân löôïng toát neáu ñöôïc chaån ñoaùn vaø<br />
ñieàu trò sôùm, ngöôïc laïi beänh coù theå daãn ñeán suy thaän<br />
khoâng hoài phuïc vaø töû vong neáu ñieàu trò muoän.<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Thieát keá nghieân cöùu<br />
<br />
Nghieân cöùu moâ taû, tieàn cöùu.<br />
Nghieân cöùu ñaëc ñieåm beänh lyù<br />
<br />
Goàm caùc thoâng soá chaån ñoaùn cuûa tuyeán tröôùc,<br />
caùc ñaëc ñieåm laâm saøng vaø caän laâm saøng.<br />
Moâ taû kyõ thuaät noäi soi<br />
Duïng cuï:<br />
<br />
Goàm nhöõng duïng cuï noäi soi (ñaõ qua söû duïng):<br />
OÁng soi caét (resectosope) 10F -13F (Storz).<br />
OÁng soi baøng quang (cystoscope) 7, 5 F vaø daây<br />
ñoát (Storz).<br />
Camera vaø nguoàn saùng (Stryker).<br />
Ngoaøi ra: TV Panasonic 14 inch; maùy ñoát ñieän ;<br />
röûa baøng quang baèng nöôùc caát ; thuoác teâ lidocain 2%<br />
daïng gel.<br />
Kyõ thuaät noäi soi:<br />
<br />
- Caét van qua noäi soi ñöôïc thöïc hieän döôùi gaây meâ.<br />
<br />
35<br />
<br />
Beänh nhaân naèm ngöõa. Bôm 1-2 ml thuoác teâ daïng gel<br />
vaøo nieäu ñaïo.<br />
Ñöa oáng soi (oáng soi caét hoaëc oáng soi baøng quang<br />
coù luoàn daây ñoát) vaøo trong baøng quang sau ñoù keùo daàn<br />
ra khoûi coå baøng quang vaøo nieäu ñaïo sau daõn roäng, tìm<br />
uï nuùi vaø laáy uï nuùi laøm moác. UÏ nuùi naèm ôû maët sau nieäu<br />
Coå Baøng quang<br />
<br />
UÏ nuùi<br />
<br />
ñaïo loài leân troâng gioáng nhö moät hình polyp khoâng coù<br />
cuoáng. Van naèm ngay döôùi uï nuùi phía treân cô thaét<br />
nieäu ñaïo. Caét van ôû vò trí 12 giôø hoaëc 4-8 giôø (Hình 2)ø.<br />
Sau khi caét van, kieåm tra tia nöôùc tieåu baèng caùch ñeø<br />
vaøo baøng quang, neáu tia nöôùc tieåu yeáu thì caét tieáp cho<br />
ñeán khi tia nöôùc tieåu maïnh.<br />
Caét ôû 12 giôø<br />
<br />
Maøo nieäu ñaïo<br />
<br />
Van nieäu ñaïo sau<br />
Cô thaét ngoaøi<br />
<br />
Caét hoaøn chænh<br />
Caét ôû 4-8 giôø<br />
<br />
Hình 2: Hình aûnh caét van nieäu ñaïo sau qua noäi soi (3)<br />
<br />
Tieâu chuaån ñaùnh giaù keát quaû<br />
- Toát: tieåu tia maïnh; chuïp baøng quang nieäu ñaïo<br />
cho thaáy hình aûnh löu thoâng cuûa nieäu ñaïo toát; caùc roái<br />
loaïn do haäu quaû cuûa van nieäu ñaïo sau ñöôïc caûi thieän.<br />
- Chöa toát: tieåu tia yeáu; chuïp baøng quang nieäu<br />
ñaïo cho thaáy hình aûnh löu thoâng cuûa nieäu ñaïo chöa<br />
toát; caùc roái loaïn do haäu quaû cuûa van nieäu ñaïo sau chöa<br />
ñöôïc caûi thieän, phaûi noäi soi caét van laàn 2, hoaëc môû laïi<br />
baøng quang ra da.<br />
<br />
thuaät.<br />
Tuoåi<br />
1 thaùng – 12 thaùng: 04 beänh nhaân (16%)<br />
1 – 3 tuoåi: 17 beänh nhaân (68%)<br />
3 – 5tuoåi: 03 beänh nhaân (12 %)<br />
> 5 tuoåi: 01 beänh nhaân (04 %)<br />
Coäng: 25 beänh nhaân (100%)<br />
<br />
- Xaáu: beänh nhaân töû vong hoaëc suy thaän khoâng<br />
hoài phuïc.<br />
<br />
Khoâng coù noäi soi caét van trong thôøi kyø sô sinh.<br />
Tuoåi nhoû nhaát laø 3 thaùng tuoåi, lôùn nhaát laø 6 tuoåi,<br />
trung bình laø 2,13 tuoåi.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
<br />
Ñaëc ñieåm beänh lyù<br />
<br />
Töø naêm 2000 ñeán naêm 2003 taïi Beänh vieän Nhi<br />
Ñoàng 1 coù 35 beänh nhaân van nieäu ñaïo sau nhaäp vieän<br />
ñeå ñieàu trò, trong ñoù coù 25/35 (71,5%) beänh nhaân ñaõ<br />
ñöôïc caét van qua noäi soi. Coøn laïi 10/35 (28,5%) beänh<br />
nhaân chöa coù chæ ñònh caét van qua noäi soi vì tuoåi quaù<br />
nhoû keøm beänh naëng hoaëc do maùy moùc bò truïc traëc kyõ<br />
<br />
- Chæ coù 01 beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn laø van<br />
nieäu ñaïo sau töø caùc tuyeán tröôùc (4%).<br />
<br />
36<br />
<br />
- Trieäu chöùng khôûi phaùt: coù 20 beänh nhaân (80%)<br />
bò roái loaïn ñi tieåu (goàm 14 tieåu khoù, 3 tieåu ñuïc, 2 soùn<br />
tieåu, 2 bí tieåu); coøn laïi laø 2 beänh nhaân soát cao (8%); 1<br />
beänh nhaân buïng baùng (4%), 1 beänh nhaân khoù thôû<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
(4%)û vaø 1 beänh nhaân quaáy khoùc (4%).<br />
- Chaån ñoaùn luùc vaøo: chæ coù 1 beänh nhaân ñöôïc<br />
chaån ñoaùn laø van nieäu ñaïo sau (4%), chaån ñoaùn coøn<br />
laïi laø theo doõi dò daïng ñöôøng tieát nieäu ôû 10 beänh nhaân<br />
(40%); nhieãm truøng tieåu ôû 4 beänh nhaân (16%); thaän<br />
nöôùc ôû 4 beänh nhaân (16%); thaän ña nang ôû 3 beänh<br />
nhaân (12%); polyp baøng quang ôû 1 beänh nhaân (4%); u<br />
haï vò ôû 1 beänh nhaân (4%); vaø soát cao ôû 1 beänh nhaân<br />
(4%).<br />
- Trieäu chöùng thöïc theå: coù 15 beänh nhaân bò suy<br />
dinh döôõng (60%); 9 beänh nhaân coù caàu baøng quang<br />
(36%); vaø 6 beänh nhaân buïng chöôùng (24%).<br />
- Sieâu aâm ñöôïc thöïc hieän ôû taát caû 25 beänh nhaân,<br />
chaån ñoaùn van nieäu ñaïo sau ôû 14 beänh nhaân (56%)<br />
döïa vaøo caùc daáu hieäu thaän nöôùc ôû 14 beänh nhaân, daõn<br />
nieäu quaûn ôû12 beänh nhaân, traøo ngöôïc baøng quang<br />
nieäu quaûn ôû 12 beänh nhaân, vieâm baøng quang ôû 2<br />
beänh nhaân, vaø daõn nieäu ñaïo sau ôû 1 beänh nhaân.<br />
- UIV ñöôïc tieán haønh treân 5 beänh nhaân ñeàu thaáy<br />
hình aûnh thaän nöôùc vaø daõn nieäu quaûn hai beân.<br />
- Xaï hình ñöôïc tieán haønh ôû 1 beänh nhaân: giaûm<br />
chöùc naêng 2 thaän.<br />
- Chuïp baøng quang nieäu ñaïo luùc raën tieåu (VCUG)<br />
ñöôïc thöïc hieän treân 16 beänh nhaân, chaån ñoaùn laø van<br />
nieäu ñaïo sau ôû 14 beänh nhaân (87,5%) döïa caùc daáu<br />
hieäu traøo ngöôïc ôû 10 beänh nhaân, baøng quang choáng<br />
ñoái ôû 11 beänh nhaân, tuùi thöøa baøng quang ôû 8 beänh<br />
nhaân, daõn nieäu ñaïo sau ôû 7 beänh nhaân, vaø coå baøng<br />
quang hình pheãu ôû 1 beänh nhaân.<br />
- Taát caû beänh nhaân ñeàu coù hình aûnh van nieäu ñaïo<br />
sau roõ khi soi baøng quang nieäu ñaïo, vaø ñeàu laø van döôùi<br />
uï nuùi.<br />
- 20 beänh nhaân coù tình traïng nhieãm truøng tieåu<br />
(80%); 18 beänh nhaân bò suy thaän (72%); vaø 6 beänh<br />
nhaân bò soác nhieãm truøng (24%).<br />
Ñieàu trò<br />
- Soá beänh nhaân ñaõ ñöôïc môû baøng quang ra da<br />
(vesicostomy) tröôùc noäi soi: 20 beänh nhaân (80%). Ñoùng<br />
vesicostomy ngay sau khi noäi soi ôû 2 beänh nhaân (8%) vaø<br />
moät thôøi gian sau noäi soi ôû 18 beänh nhaân (72%).<br />
<br />
- Taát caû 25 beänh nhaân ñeàu ñöôïc caét van qua ngaõ<br />
nieäu ñaïo (100%).<br />
- Caét van baèng oáng soi caét ôû 10 beänh nhaân (40%)<br />
vaø baèng oáng soi baøng quang coù luoàn daây ñoát ôû 15<br />
beänh nhaân (60%).<br />
- Vò trí caét van: 12 giôø ôû 22 beänh nhaân (88%); 4 –<br />
8 giôø ôû 2 beänh nhaân (8%); vaø 12-4-8 giôø ôû 1 beänh<br />
nhaân (4%).<br />
Keát quaû<br />
<br />
- Khoâng coù tai bieán hoaëc nhieãm truøng do noäi soi.<br />
- Keát quaû ngay sau khi noäi soi vaø qua theo doõi<br />
ñöôïc theå hieän ôû baûng sau:<br />
Keát quaû<br />
Ngay sau noäi soi<br />
Qua theo doõi<br />
<br />
Toát<br />
25 (100%)<br />
23 (92%)<br />
<br />
Chöa toát<br />
0<br />
2 (8%)<br />
<br />
Xaáu<br />
0<br />
0<br />
<br />
Coäng<br />
25<br />
25<br />
<br />
- Keát quaû ngay sau khi noäi soi caét van nieäu ñaïo<br />
sau tính töø luùc caét van ñeán luùc ra vieän<br />
- Soá beänh nhaân ñöôïc theo doõi laø 25/ 25 beänh<br />
nhaân (100%). Thôøi gian theo doõi töø 1 thaùng ñeán 3<br />
naêm, trung bình laø: 10,5 thaùng. Hai beänh nhaân chöa<br />
toát laø hai beù trai 6 thaùng vaø 2 tuoåi ñeàu ñöôïc caét van ôû<br />
vò trí 12 giôø baèng oáng soi caét. Beù 2 tuoåi sau theo doõi 3<br />
naêm phaûi caét laïi van laàn hai vaø beù 6 thaùng sau theo<br />
doõi 3 thaùng phaûi môû laïi baøng quang ra da vì keát quaû<br />
chöa toát.<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Ñaëc ñieåm beänh lyù<br />
Caùc bieåu hieän laâm saøng vaø caän laâm saøng qua<br />
nghieân cöùu ñeàu phuø hôïp vôùi y vaên. ÔÛ treû sô sinh, dieãn<br />
tieán xaáu raát nhanh vì suy thaän hoaëc do soác nhieãm<br />
truøng; suy hoâ haáp do phoåi chöa tröôûng thaønh vì thieåu<br />
oái; baùng buïng do nöôùc tieåu töø caùc ñaøi thaän thaám qua<br />
nhu moâ thaän; nhieãm truøng tieåu laø trieäu chöùng noåi<br />
baät; vaøkø haùm buïng thöôøng thaáy coù caàu baøng quang. ÔÛ<br />
treû lôùn hôn, bieåu hieän laâm saøng chính laø tieåu khoù keøm<br />
theo ræ nöôùc tieåu vaø nhieãm truøng ñöôøng tieát nieäu(12).<br />
Qua nghieân cöùu, ña soá beänh nhaân vaøo vieän vôùi tình<br />
traïng naëng khi ñaõ coù suy thaän (72%),vaø soác nhieãm<br />
truøng (24%). Nguyeân nhaân cuûa tình traïng beänh naëng<br />
laø do khoâng ñöôïc phaùt hieän vaø ñieàu trò sôùm; khoâng<br />
ñöôïc trang bò duïng cuï noäi soi ñaày ñuû. Hieåu bieát veà<br />
<br />
37<br />
<br />
beänh lyù naøy ôû tuyeán tröôùc coøn khaù haïn cheá, chæ coù 4%<br />
chaån ñoaùn ñöôïc van nieäu ñaïo sau.<br />
Ñieàu trò<br />
Ngaøy nay, caét van qua noäi soi ñöôïc aùp duïng phoå<br />
bieán maëc duø vaãn coøn moät soá nôi söû duïng oáng thoâng coù<br />
bong boùng ñeå laøm raùch van. Theo Kyi (2001), söû duïng<br />
oáng thoâng coù bong boùng ñôn giaûn, reû tieàn so vôùi noäi soi<br />
vaøcø uõng coù hieäu quaû nhaát ñònh, coù theå aùp duïng cho<br />
nhöõng quoác gia ñang phaùt trieån(10). Tuy nhieân, caùch<br />
naøy hieän nay ít ñöôïc öa chuoäng vì nguy cô laøm toån<br />
thöông nieäu ñaïo cao.<br />
Noäi soi nieäu laø moät phaãu thuaät khoâng xaâm laán söû<br />
duïng ñöôøng töï nhieân. Maëc duø kyõ thuaät noäi soi nhö<br />
nhau nhöng khaùc vôùi ngöôøi lôùn, noäi soi nieäu treû em<br />
(pediatric endourology) ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng duïng cuï<br />
nhoû, thao taùc phaûi heát söùc nheï nhaøng ñeå traùnh laøm<br />
thöông toån caùc toå chöùc. Keå töø khi Max Nitze vaø<br />
Milhelm Dieke phaùt minh ra oáng soi baøng quang ôû<br />
Dresden, Ñöùc naêm 1876, ngaønh quang hoïc, video, vaø<br />
duïng cuï noäi soi khoâng ngöøng phaùt trieån. Tuy nhieân<br />
duïng cuï noäi soi treû em chæ môùi ñöôïc phaùt trieån trong<br />
voøng 15 naêm nay. Trong noäi soi caét van nieäu ñaïo sau,<br />
oáng soi baøng quang côõ 5F -7F môùi qua ñöôïc loã tieåu, laø<br />
nôi heïp nhaát cuûa nieäu ñaïo beù trai nhoû( 7).<br />
Trong noäi soi caét van coù theå söû duïng oáng soi caét,<br />
oáng soi baøng quang luoàn daây ñoát ñieän. Caùc tia laser<br />
YAG, KTP cuõng ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå caét van nieäu ñaïo<br />
sau. Theo Bhatnagar (2000) caét van baèng tia laser coù<br />
ñoä chính xaùc cao, khoâng bieán chöùng, khoâng caàn ñaët<br />
thoâng tieåu, coù theå veà trong ngaøy vaø giaûm chi phí ñieàu<br />
trò (1). Van nieäu ñaïo sau thöôøng ñöôïc caét qua ngaõ nieäu<br />
ñaïo, ñoái vôùi treû sô sinh coù theå caét van qua loã môû baøng<br />
quang ra da (Zaontz vaø Firlit, 1985) hoaëc caét van qua loã<br />
môû nieäu ñaïo taàng sinh moân ra da (Churchill, 1983)(8).<br />
Khoâng nhaát thieát phaûi caét heát van vì seõ laøm toån thöông<br />
nieäu ñaïo gaây ra heïp veà sau. William vaø cs. (1973) caét<br />
van ôû vò trí 12 giôø, Casale (1999), Nguyeãn Thanh Lieâm<br />
(2001) caét van ôû hai vò trí 4 giôø vaø 8 giôø, vaø Gonzales<br />
(1998) caét ôû ba vò trí 12 giôø, 4 giôø vaø 8 giôø nhöng theo<br />
oâng vò trí 12 giôø laø quan troïng nhaát bôûi vì noù taùch ñöôïc<br />
hai laù van dính ôû phía tröôùc(3,8,9,12). Qua nghieân cöùu cuûa<br />
chuùng toâi, tæ leä caét van qua ngaõ nieäu ñaïo laø 100 %, baèng<br />
<br />
38<br />
<br />
oáng soi baøng quang luoàn daây ñoát laø 60% vaø baèng oáng<br />
soi caét laø 40%. Caét van ôû vò trí 12 giôø laø 88%, hai vò trí 4<br />
– 8 giôø laø 8%, caû 3 vò trí 12 - 4 - 8 giôø chæ coù 4%.<br />
Tuoåi trung bình cuûa beänh nhaân trong nhoùm<br />
nghieân cöùu luùc caét van noäi soi laø 2,13 tuoåi, thôøi ñieåm<br />
ñieàu trò nhö vaäy laø muoän so vôùi nhieàu taùc giaû. Ôûcaùc<br />
nöôùc tieân tieán,van nieäu ñaïo sau ñöôïc phaùt hieän vaø ñieàu<br />
tròï raát sôùm. Dò taät naøy coù theå ñöôïc phaùt hieän tröôùc sinh<br />
qua sieâu aâm tieàn saûn(2). Caét van trong thôøi kyø sô sinh<br />
raát phoå bieán. Oáng soi caét 8.5F vôùi thaáu kính 5 ñoä vaø dao<br />
caét laïnh coù theå aùp duïng cho treû nhoûû khoaûng 2000g.<br />
Tuy nhieân, moät soá phaãu thuaät vieân vaãn chuoäng caét van<br />
baèng daây ñoát ñaàu troøn Bugbee luoàn qua oáng soi baøng<br />
quang nieäu ñaïo 5F(5). Ngoaøi ra,vieäc caét van coøn coù theå<br />
ñöôïc thöïc hieän raát sôùm töø trong baøo thai. Welsh A vaø<br />
cs. (2003) ôû Trung taâm Chaêm soùc Thai nhi Hoaøng Gia<br />
Anh ñaõ söû duïng oáng soi baøng quang phoâi thai 1.3mm<br />
vaø Hydro ñeå caét van nieäu ñaïo sau cho caùc thai nhi töø 14<br />
ñeán 28 tuaàn tuoåi(11).<br />
Ñoái vôùi nhöõng tröôøng hôïp beänh naëng, vieäc ñieàu<br />
trò phöùc taïp hôn nhieàu, phaûi keát hôïp ñieàu trò noäi-ngoaïi<br />
khoa, vaø theo doõi beänh laâu daøi. Hendren (1970) ñeà<br />
nghò caém laïi nieäu quaûn cuøng luùc vôùi caét van ñoái vôùi<br />
tröôøng hôïp thaän öù nöôùc naëng(8). Duckett (1974) ñeà<br />
nghò môû baøng quang ra da kieåu Bocksome cho nhöõng<br />
beänh naëng, vieäc caét van vaø ñoùng loã môû baøng quang ra<br />
da caàn phaûi caân nhaéc(6). Qua nghieân cöùu cuûa chuùng<br />
toâi, nhöõng beänh nhaân naëng phaûi môû baøng quang ra<br />
da tröôùc noäi soi caét van laø 20/25 (80%) beänh nhaân.<br />
Keát quaû<br />
<br />
Maëc duø söû duïng boä duïng cuï noäi soi khoâng ñöôïc<br />
chuaån nhöng qua nghieân cöùu keát quaû toát ngay sau<br />
caét van noäi soi laø 100%, vaø qua theo doõi laø 92 %, tæ<br />
leä soi caét laïi laàn hai vaø môû laïi baøng quang ra da laø<br />
2/25 (8%), khoâng coù beänh nhaân naøo töû vong hoaëc<br />
suy thaän khoâng hoài phuïc.<br />
Theo Nguyeãn Thanh Lieâm (2001) trong 3 naêm<br />
(1998-2000) taïi Vieän Nhi ñaõ caét van noäi soi cho 21<br />
beänh nhaân vôùi keát quaû sau moå taát caû beänh nhaân<br />
ñeàu töï ñi tieåu toát hôn, tuy nhieân coù 2/13 (15%)<br />
beänh nhaân ñöôïc theo doõi phaûi soi caét laïi laàn hai(12).<br />
Tai bieán trong noäi soi caét van nieäu ñaïo sau ít<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoại Chuyeân Ngaønhi<br />
<br />