Trên lá có đốm tròn hoặc có góc cạnh, đốm bệnh không đều, có màu nâu vàng hoặc nâu, kích thước: 3-5mm. Sau đó, đốm chuyển sang màu nâu đen với tâm màu trắng xám.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Cây đậu xanh
- ® ¹i
®¹i häc cÇn th¬ - khoa n«ng nghiÖp
gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y trùc tuyÕn
§êng 3/2, Tp. CÇn Th¬. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814
Website: http://www.ctu.edu.vn/knn email: dminh@ctu.edu.vn, vtanh@ctu.edu.vn
BÖnh
BÖnh chuyªn khoa
Ch−¬ng 5:
BÖnh h¹i c©y ®Ëu xanh
- CHÖÔNG V
BEÄNH HAÏI CAÂY ÑAÄU XANH
BEÄNH ÑOÁM LAÙ (Leaf spot, Sooty blotch)
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Treân laù coù ñoám troøn hoaëc coù goùc caïnh, ñoám beänh khoâng ñeàu, coù maøu naâu vaøng
hoaëc naâu, kích thöôùc: 3-5 mm. Sau ñoù, ñoám chuyeån sang maøu naâu ñen vôùi taâm maøu
traéng xaùm. Caùc ñoám beänh thöôøng lieân keát laïi laøm chaùy töøng maõng laù. Beänh thöôøng
naëng vaøo giai ñoaïn taêng tröôûng cuoái cuûa caây.
II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Beänh do naám Cercospora canescens Ellis & Martin. Naám beänh thuoäc lôùp
Deuteromycetes, cô quan sinh saûn voâ tính goàm:
- Ñính-baøo-ñaøi (conidiophores) maøu naâu saäm, coù 1-5 vaùch ngaên, hôi cong hoaëc cong
nhieàu, kích thöôùc: 20-175 x 3-6,5 micron.
- Ñính-baøo-töû (conidia) khoâng maøu, daøi nhö caùi roi, coù 5-11 vaùch ngaên, kích thöôùc:
30-300 x 2,5-5 micron.
III. CAÙCH PHOØNG TRÒ BEÄNH.
- Veä sinh ñoàng ruoäng tröôùc vaø sau vuï troàng, nhaèm haïn cheá laây lan.
- Gieo tæa vôùi maät ñoä trung bình.
- Phun phoøng vaø trò beänh baèng thuoác Bordeaux 0,8-1%, Copper B, Benomyl hoaëc caùc
thuoác goác Cu khaùc.
BEÄNH RÆ (Rust)
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Giaùo Trình Beänh caây Chuyeân Khoa 158
- Beänh thöôøng xaõy ra treân laù. Luùc ñaàu, treân maët laù coù nhöõng ñoám nhoû li ti, maøu
vaøng; sau ñoù, ñoám beänh to daàn, khoaûng 1 mm, maøu naâu vaøng hay naâu ñoû, gioáng nhö
maøu ræ saét. Ñoám beänh hôi nhoâ leân khoûi maët laù. Laù phaùt trieån keùm, co laïi vaø ruïng sôùm.
Beänh naày thöôøng xuaát hieän cuøng luùc vôùi beänh Ñoám laù, gaây haïi traàm troïng.
II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Beänh do naám Uromyces appendiculatus (Person) Link. Naám thuoäc lôùp Naám Ñaõm
(Basidiomycetes). Maàm beänh ñöôïc löu toàn vaø laây lan baèng hai daïng baøo töû voâ tính:
- Haï-baøo-töû (uredospores) goàm moät teá baøo maøu vaøng hoaëc naâu vaøng, kích thöôùc: 20-
30 x 10-27 micron, coù daïng hình caàu hoaëc hình baàu duïc, beà maët coù noåi leân caùc gai
meàm.
- Ñoâng-baøo-töû (teleutospores) cuõng goàm chæ moät teá baøo maøu naâu ñoû, hình caàu hôi
phình to ôû ñænh, kích thöôùc: 24-41 x 19-30 micron.
Trong ñieàu kieän thôøi tieát ôû Mieàn Nam Vieät Nam, daïng haï-baøo-töû thöôøng xuaát
hieän hôn daïng ñoâng-baøo-töû. Caùc haï-baøo-töû ñöôïc sinh ra töø oå naám haï-baøo-quaàn
(uredosore) vaø caùc ñoâng-baøo-töû töø oå naám ñoâng-baøo-quaàn (teleutosore). Chính caùc oå
naám naày taïo ra maøu saéc vaø ñoä nhoâ cuûa ñoám beänh. Vaøo muøa ñoâng, gaëp trôøi reùt, ñoám
beänh coù maøu naâu ñen, do coù söï hieän dieän cuûa oå naám ñoâng-baøo-quaàn.
Ngoaøi hai daïng oå naám neâu treân, coøn coù hai daïng oå naám khaùc laø tuùi-ñaøi
(pycnidium) vaø tuù-baøo-cô (aecidium), nhöng hai daïng naày hieám khi xuaát hieän treân cuøng
moät caây beänh.
III. CAÙCH PHOØNG TRÒ BEÄNH.
AÙp duïng caùch phoøng trò gioáng nhö ñoái vôùi beänh Ñoám laù treân ñaäu xanh.
BEÄNH ÑOÁM NAÂU (BEÄNH CHAÙY LAÙ)
(Brown leaf spot, Leaf Blight)
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Treân laù coù nhöõng ñoám troøn, maøu naâu ñen. Ñoám lôùn daàn, giöõa ñoám coù maøu naâu
saùng. Ñoám coù nhöõng voøng môø vaø xuaát hieän nhieàu haït nhoû li ti maøu ñen, ñoù laø caùc tuùi-
ñaøi cuûa naám beänh.
Giaùo Trình Beänh caây Chuyeân Khoa 159
- II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Beänh do naám Phyllosticta phaseoli Saccardo. Cô quan sinh saûn voâ tính laø tuùi-ñaøi
coù maøu naâu, hình caàu, ñöôøng kính: 100-200 micron. Tuùi-ñaøi chöùa caùc baøo-töû (daïng
pycnospores) khoâng maøu, goàm moät teá baøo, hình ellip, kích thöôùc: 8-12 x 3-4 micron.
III. CAÙCH PHOØNG TRÒ BEÄNH.
AÙp duïng caùch phoøng trò gioáng nhö ñoái vôùi beänh Ñoám laù treân ñaäu xanh.
BEÄNH PHAÁN TRAÉNG (Powdery mildew)
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Beänh thöôøng xaõy ra treân laù vaø ñoâi khi treân thaân. Maët treân laù hoaëc beà maët thaân bò
phuû bôûi lôùp naám maøu traéng xaùm, gioáng nhö lôùp buïi phaán.
II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Beänh do naám Sphaerotheca fuliginea Schlechtendal.
- Sinh saûn voâ tính cho ra baøo töû (daïng oidia) khoâng maøu, goàm moät teá baøo, hình ellip
hoaëc hình ellip daøi, kích thöôùc: 22-27 x 12-24 micron. Caùc baøo-töû taïo thaønh chuoåi daøi
treân ñính-baøo-ñaøi.
- Cô quan sinh saûn höõu tính laø bao-nang coù mieäng (perithecium) hình caàu, ñöôøng
kính: 80-130 micron, coù caùc phuï boä ñôn giaûn daøi 50-300 micron. Moãi bao-nang chöùa
moät nang (ascus). Nang coù kích thöôùc: 54-72 x 40-60 micron. Moãi nang coù 4-8 nang-
baøo-töû (ascospores), nang-baøo-töû laø moät teá baøo khoâng maøu, kích thöôùc: 14-22 x 12-17
micron.
BEÄNH ÑEÙN (BEÄNH THAÙN THÖ, Anthracnose)
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Treân laù coù ñoám maøu naâu saäm, daïng coù goùc caïnh khoâng ñeàu. Gaân laù coù maøu ñen
hoaëc naâu saäm. Thaân vaø traùi coù veát naâu troøn vaø loõm xuoáng. Trong ñieàu kieän aåm öôùt, treân
veát beänh coù chaát nhôøn maøu hoàng nhaït. Beänh naëng, caây bò luøn.
II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Giaùo Trình Beänh caây Chuyeân Khoa 160
- Beänh do naám Colletotrichum lindemuthianum (Saccardo & Magnus) Briosi &
Cavara. Ñóa-ñaøi roäng khoaûng 50-100 micron, chöùa caùc ñính-baøo-töû, moãi ñính-baøo-töû laø
moät teá baøo coù hình ellip khoâng maøu, vôùi kích thöôùc: 13-22 x 3-5 micron.
III. CAÙCH PHOØNG TRÒ BEÄNH.
- Ñoát caønh, laù vaø traùi beänh hoaëc choân vuøi thaät saâu.
- Phun trò baèng thuoác Zineb 0,25%.
BEÄNH THOÁI GOÁC vaø REÅ
I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH.
Beänh thöôøng xuaát hieän sôùm. Caây bò vaøng heùo töø caùc laù döôùi lan daàn leân caùc laù
treân roài cheát khoâ. Goác reå bò thoái khoâ, quanh goác coù veát naâu loõm vaøo vaø trong ñieàu kieän
aåm öôùt, thöôøng ñöôïc phuû ñaày bôûi caùc sôïi naám maøu traéng. Sau ñoù, xuaát hieän caùc haïch
naám maøu traéng roài chuyeån daàn sang maøu naâu. Haïch naám cuõng rôi raûi treân ñaát quanh
goác. Moâ daãn truyeàn trong thaân bò thoái naâu.
II. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH.
Beänh do naám Rhizoctonia spp. vaø (hoaëc) naám Sclerotium spp. Ñaây laø hai gioáng
naám taïo haïch, coù cô quan lan truyeàn laø sôïi naám vaø haïch naám. Naám ña thöïc, coù theå taán
coâng treân nhieàu loaïi caây. Caùc loaøi hoï ñaäu ñeàu bò nhieåm beänh naày, Naám löu toàn trong
ñaát vaø xaùc caây beänh.
III. CAÙCH PHOØNG TRÒ BEÄNH.
AÙp duïng caùch phoøng trò gioáng nhö ñoái vôùi beänh Heùo caây con treân caây naønh.
Giaùo Trình Beänh caây Chuyeân Khoa 161
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
