intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Chất lượng cuộc sống và một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi tại huyện Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang năm 2020

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST
Báo xấu
71
lượt xem 10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tại huyện Tân Phú Đông, người cao tuổi (NCT) chưa thực sự quan tâm nhiều đến sức khỏe, việc đánh giá chất lượng cuộc sống (CLCS) liên quan đến tình trạng sức khỏe sẽ là cơ sở cho chiến lược chăm sóc sức khỏe NCT tại địa phương. Bài viết trình bày đánh giá CLCS và xác định một số yếu tố có liên quan đến CLCS của NCT tại huyện Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang năm 2020.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chất lượng cuộc sống và một số yếu tố liên quan ở người cao tuổi tại huyện Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang năm 2020

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers Chất lượng recognized cuộc wrinkled sống skin signs vàin urban (14.4 % mộtandsố2.1%yếu tố region, in rural liên respectively); quan ở11người % of mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ caoknowledge tuổi about tại huyện prevention ofTân Phú diarrhea Đông, and ARI in urban tỉnh Tiền was better Giang than that năm of mothers in rural2020 and mountain regions. Hồ Văn Son1, Bùi Thị Tú Quyên2 Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Tóm tắt Đặt vấn đề: Tại huyện Tân Phú Đông, người cao tuổi (NCT) chưa thực sự quan tâm nhiều đến sức Taùc giaû: khỏe, việc đánh giá chất lượng cuộc sống (CLCS) liên quan đến tình trạng sức khỏe sẽ là cơ sở 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi cho chiếnEmail: lược thangtcyt@gmail.com chăm sóc sức khỏe NCT tại địa phương. Mục2. tiêu:CuïĐánh c phoønggiá choáCLCS và xác ng HIV/AIDS định – Boä Y teá một số yếu tố có liên quan đến CLCS của NCT tại huyện Email: longmoh@yahoo.com Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang năm 2020. 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang Email: vietanhmsg1@gmail.com, trên 400 NCT từ tháng 02/2020 đến tháng 5/2020. dinhminhnb01@gmail.com Kết4.quả: Boä SứcY khỏe teá thể chất (SKTC) ở NCT chỉ đạt 52.4 ±19.7 điểm, sức khỏe tinh thần (SKTT) là Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com 68.2 ±18.0 điểm, sức khỏe chung (SKC) là 58.4 ± 18.4 điểm. Phân theo 4 mức độ của thang đo SF36, sức khỏe tốt là 20.2%, sức khỏe trung bình khá chiếm 48%; kế đó là mức trung bình với 27.5% và thấp nhất là sức khỏe kém 4.6%. Có nhiều yếu tố thuộc về cá nhân, hành vi, lối sống có mối liên quan với CLCS của NCT. Kết luận: CLCS của NCT tại địa bàn nghiên cứu chưa thực sự tốt, nhiều đặc điểm cá nhân, hành 1. sống vi lối Ñaët vaá cón liên ñeà quan đến CLCS của NCT naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Từ Tieâ khóa: Tân u chaû y vaøPhú nhieãĐông, m khuaåchất n hoâ lượng haáp caápcuộc ôû treûsống, caùc beäcao em Người nh nhieã tuổi,mSF36 khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu Elderly health and some related factors in Tan Phu 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Dong district, Tien Giang province, 2020 Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maé c vaø töû vong cuû a tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho Ho Van Son1, Bui Thi Tu Quyen2 hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh Abstract vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ngöôø i daâ n noù i chung vaø ngöôø i chaê m soù c treû noù i rieân g Background: In Tan Phu Dong district, elderly people do not care much about health. The phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. assessment lyù of cthe khi treû bò maé beänquality h ñeå giaûof mlife tyû leärelated maéc vaøtotöûhealth vong. status will be the basis for the health care strategy Chính for thevìelderly lyù do ñoù in, the chuùnlocal g toâi area. thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû Objectives: phoø ng choáng To tieâuassess chaûy vaøthenhieã qualitym khuaå of nlife hoâand haáp identify caáp lôøsome i phoûnfactors g vaán. related to the quality of life of the tính ôû treûinem Elderly Tan taïiPhu moät Dong soá vuøng/mieà District, n Vieä t Nam”, Tien Giang vôùiProvince in 2020. muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn Methods: A cross-sectional study 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån of 400 elderly people from hoaëc khoâ ngFebruary coù maët taïi2020 to ñình hoä gia Maytrong 2020.thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù Results: Physical health in the elderly was only 52.4 ± 19.7 points, mental health was 68.2 ± 18.0 214 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûand ng vaá n. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng points, general health was 58.4 ± 18.4 points. Classified sau khi thuby thaä04 levels p ñöôï c kieåof m SF36 with tra, laøm saïcgood h, maõ health hoaù vaø is 20.2%, average health is 48%, the average 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang with nhaäp 27.5%, baèn andg phaà then meàm lowest Epidata is poor 3.1, healthxöû lyù withthoáng keâ 4.6%. baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä Personal, behavioral, and lifestyle factors are related to the quality of life of the elderly. 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2 . Conclusion: The quality of life of the elderly in the study area is not good. Many personal 2.7.quality 2.4.1. Côõ maãuand lifestyle behaviors are related to the characteristics Ñaïo ñöù ofclife nghieân cöùelderly. of the u: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Keywords: Söû duïng Tan coângPhu thöùcDong, tính côõ quality maãu choofmoä life, t tyûElderly leä ñeå people, phöông,SF36 laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc Tác giả: p 1 P ñích nghieân cöùu. N Z2 x 2 Y t h 2 n T px 1 T ng t n h ông, T n ng 3. Keát quaû 2 TVôùi Zng = 1,96ạ (öùhng cvôùY i t = Công 0,05), p cộng = 0,37 [3], = 0,14 tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ 1. döôùi vấn Đặt 5 tuoåiđề . th ế ng khi buù ñuù ộ tbòn tieâ c u chaû th p,y ch c ột c ộc n2.4.2.gCaùchh choï tạn maãut: ng t t n c h CT c th c h n t ng Choï n maã u nhieà u giai ñoaï thách th c n h tốc ộ g h nh nh t ng n phạ t nh T n ng n ch ng h n ố Giai c nhñoaïn n 1:c tmoãi mieà n n choï ộtn ngaãốcu nhieâ g nc 1 tænh:c T n h ông n ng, c ch c Hoø th a nh Bình-mieà p t ng n Baécnh , HaøthTónh p Tạ– Mieà t nhn Trung T n vaø Kieâng,n h ạch nh các chính ách, ế h ạch ch Giang- Mieàm Nam; c h ch CT nh nT n h t n 20 , công tác ch c c h CT Hìnhông1. Kieáhn thöù hôngc cuûa baø meï veà caùcn, h cho ng treûnaên/ c c ngñoaï Giai nhn Y2: tế moãti tænh n choï h n ngaã th uc nhieâ h nn th3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goà m xaõ án ố 25 9/noâ n g thoâ n ,SYT ng 3 / 0/20 cvaø khoù thaø n h thò (thò traá n /phöôø ng) S th c h n há c h nh ch t t c (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; CT th c ánh g á C CS thông ph ng Y tế T nh n, th án n , ch c CT Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà t Giai 0 t ñoaï t n 3:nmoãi xaõ choï c nh 46t hoächgiaphí ñình coù caùcnh ạchochtreûcaênng /buùc khi p thông bò tieâut chaû n y,t tyûnhleät baøạngmeï ôûc con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieà h n nuù c i coù kieá CT,n thöù t c ñuùgng veà caùch cho p các n treû buùn/aên khin t c h nh h ng n , các ố t ng tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù CT t phaù0p laø9 “coå hông c ng”. há c h nh h ạch nh chính ách ết nh t ng c phöông ng lieàn coå ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. n phí nT n h ông, t nh T n áp ng các g pháp h , t n ng Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu ch ng tieâhu chaûhy (n=409) c ng ốn t c ng h n c n nh tế, hộ c n,: hPhieáunphoû tBoähcoângh cuï c ng/ vaán ñöôïccxaâ y döïngphvaø Chính h ch t ngThaø c nộc h ống Noâng c Mieàn nuùCT i Toå tạng h n chænh söû công nh n a sau khi coù thöû nghieä m taï c th ci Thaï ch Thaá tph , Haø Noä ngi. T n Noäihdung ông hthò n tạ thoân nh png n % n % n % n % n t í thphaùp, ph thuthống tế clieänu: nh ế tố n n ến ch t ng c ộc ống c Phöông thaäp soá Ñieàu hạn chến tra vieâ Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoû hạ tngngvaágn tröïcthông tieáp caù chc baø meï coù c hconndöôùth i 5ntuoå Thi. c h t “Chất lượng cuộc sống và một0,006 số Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 tế, tSaing nh ng n c n phí t n yếu theâm tố liên quan ở người cao tuổi tại huyện Tân soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung caáộpnh thoânng t boûng g tin soùt hoaët c coá0tình t sai t thöïcnteác, ñeåháhaïn PhúNhaäông, n xeùt:tỉnhVeà Tiềnlyù doGiang khoâng nămcho treû 2020”, aên buù bình c cheác saih soá, ñieà nhu tra vieâ n h ng n ñöôï c taä p huaá n kyõ , há th p, ncoù kinh thöôø t nng hkhi bò th tieâc uhchaûn,y, gaàn 10% c tngöôøi ñöôï ô ct phoû th ngc nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaá n cho t ạng ch t raè n g treû bò naë ng c ộc ống n g theâm neáu tieá ác nh ộtn/buùố p tuïc cho aê 20 u tra vieâ ñieà 5 n kieåmn tra 20 9 u ngay ñeå khoâ laïi phieá ngnth g boû, bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt thoâ các ố ng tin.thống Giaùm saùt vieâ chn kieå t m ng tracphieá ộcu ống khi keát tyûếleä tốcaocnhaát vôù n i 12,1%, n ếngaách p gaàtn 4 laàng c vôù n so ộci thaøống nh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. c CoùCT 1,7% tạ ngöôø h i khoâ n Tngn choh treû aêông, n/buùTbình n thöôøng ng t nh t ạng nh t t c CT tạ ph ng c n do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa n 2020 TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn53 g, 3.2017, Soá 43 tháng 9/2020 15 2
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers T ng ngh being n c ablen to, tdetect ng some á t severe nh th signs th pof diarrhea h andông ARIc wast low. hôOnly ngh 6.6% c ofnh mothers t h n, recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of ch ng recognized mothers tô hông signs gh nh n các t (25.9 of dyspnea ng % h inp urban Tandn 1.5% h cin mountainous n region). nh t nMothers’nh nh t, knowledge c tính t ạng aboutc prevention h ofhông diarrhea th andt ARI in urbanT was n Th better nh than that ột Cof mothers int rural p and 5 mountain regions. ph ng n S , hông g p các t ng h p c n ạ ạn 2 ch n ng nh n n Keywords: cách Diarrhea, acute ng respiratory nh n h infections, thống, knowledge, h thống, under t nh ách ngchild.t 0 t 5-year-old t n c ng nh t c các nh c , ếc, t th n Tạ Yt c ng c p g c 2 9 ng CT h n T n h ông t th p, các á t 0t t n n 20 9 h ố cá Taù thc giaû c :p c ng nh Y tế ph ng ch ết 2 9/ 00 h 1.ng 0,Vieän ñaøCT o taïocY hoï các nhngnvaø Y teá coâng coäng, tröôøNội c döï phoø ng Ñaïdung i hoïc Y đánh Haø Noäi giá: T nh t ạng c h c Email: thangtcyt@gmail.com CT c ánh g 3 c h th ộc 0 2. Phương 2. Cuïpháp c phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Email: longmoh@yahoo.com ch c ộ công c S 3 , g T nh t ạng 2.1. Đối tượng nghiên cứu 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï c phoøh ng vaøtYng teá coângátcoän0g, tröôø c nghÑaïi hoïc YạtHaø Noä ộng i th T chí Email: ch n, vietanhmsg1@gmail.com, CT nh ống tạ dinhminhnb01@gmail.com h nT n c 0c h ạn chế h ạt ộng th c 0 h 4. ôngBoä Y nteá t c ít nh t tháng t c th c h ạn chế h ạt ộng n t nh th n Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com t ng th g ngh n c 03 c h S th á t nh th n 05 c h T chí ạ , nh ng CT ng t tạ n S c ống 05 c h ạt ộng hộ 0 ngh n c h c c h hông ch ph p t c h T nh t ạng n 02 c h T nh c h h át t ạng S TC g 5 nh c h ạt ộng 2.2. Phương pháp nghiên cứu ch c n ng, g hạn ch c n ng, c nh n 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. n, Töø ñoùánh coùgtheå á ñöa c rahmoätt soángkhuyeá át,n cnghò Thiết kế nghiên cứu: gh n c c t ng ng c phuø nh nhôïp vaøco coâ ng taù ống T cnhtruyeà n thoâ t ạng S nTT g phoø g ng 5choánhng ph Tieân tích u chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieäcn nay. ánh g á c h t ng át, c nh n Cỡ mẫu: S ng công th c tính nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâuc ch c ống, h ạt ộng hộ , g hạn t chaûộty gxaûáy tra ôût treû em döôù á ti 2 tuoå p i, bình 0, quaâthn 1 treû döôù h i 2. Phöông phaùp nghieân cöùu ánh g á t nh th n T n c th ng t5 tuoånghi moãni naê c m cmaéc töø 0,8-2,2 n ñôï ngt tieâu chaûyhánh , öôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. gốc 2.1. Ñòa ngñieåt ếng nh,i gian m vaø thôø ch ng tô n cöùuh g á nghieâ 20 9 2 ch n 5 ố Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 ng ốn, h n T ếng nh ch ô /ng c nh t laàốn,ph tyû leä n phốtöû vong ch don,NKHH ộchieá t nmc1/3 95 (30-35%)th so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh:t Hoøa nh, Bình, Haø Tónh th vaøngh t n ñaï0i dieäCT Kieân Giang, n cho 9 , tính c c 3 ng t hai /2 beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 cácmieà t nnhBaéc,ộTrung, h c Nam n hác cuûa nh Vieät Nam. nh baè0ng caùCT ch chuû hôngñoäng phoøp ng ctraùhnh ctaùtc nhaâ chốn gaâ th y beägnh c h ng, h , ngôn t ng ph vaø nghxöû nlí ckòp thôø, hi khi bòcbeänh. Ñeå phoø 05ngngchoáng Th beänh,c 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng h p ng cc ộc h tế nh ngh n c th th p phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöûc ố t S Caù 3 ,c các baø meïc coùtcon döôùi 5 tuoå i. c gh t th ng lyù00khi treû CT bò maé c beä n h ñeå giaû m tyû leä maé c vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: 0 ến 00, c ch th nh c ộ S c Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi Phương “Kieá n thöùcpháp cuûa caù chọn c baø mẫu: meï coù S con döôù ngi 5phtuoåi ng veà 5 htuoåi, coù tinht thaà0 n25 minh maãnS, töïcnguyeä h nt, hôïng p taùcnh traû phoø n g pháp ch n choá n g tieâ u chaû y vaø h g nhieã m khuaå ạn n hoâ haá p ạncaá p lôøi phoû 25 50 n g vaá n . S c h t ng nh há 50 5 tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi Ch n ngh n c g 3 T n h , muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi TieâS c hn loaïtốt u chuaå 5 thaàn khoâng minh maãn i tröø: Tinh T tuoå 5 n Thạnh, i veà phoønhg choáông ng tieâu chaûcácy vaøc nhieã t ng m khuaån, hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian Phương pháp thu thập thông tin: h ng n hoânh haátế, p ôû treûhộem taïi moä t soá vuø n g/mieà n Vieä t Nam n c hác nh T ng , nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 214 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng ttrình c phoû t ếpng vaá CTn. ng ộ c h g thông t n h nkhi sau c thu h thaä t thp ñöôï ốc c ákieåtm tra, laø CT c ch, m saï t pmaõthhoaù vaøc nh 2.3. nThieá ht keá hnghieâ c, n ột cöùu:ốMoâ h taû nhcaét ngang c h , nhaä h ngp baè ngng phaànhá meàcm Epidata ến 3.1, 2 ,xöû lyùngthoá thng ,keâ t baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä ánh g á t nh t ạng c h công c S nt á c , h ng ng c CT c ng 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. 3 Th g n th th p t tháng 02/2020 ến tc ến 3 5 ột ố ế tố hộ tháng 5/2020 2.4.1. Côõ maãu ch 2.7. ng tôÑaïgh o ñöùnhc nnghieâ ch nthcöùuc: Nghieâ 25 n cöùCT c nc u ñöôï tieá th gn haøn h döôù nh h ạt c hộ CT, hộ ph n hñòa i söï chaáp thuaän cuûa chính quyeà n Xử Söûlý số liệu: h p ng ph n p t duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân 3xaùc ñònhphsoánhoätích ng coù gia ñình phbaøn meï coù SconSS 22i 50tuoå döôù S i: cácu vaø cöù c ñoáạc i töôïộng nghieâ n c nt cöùut . ,Thoâng gtin ñöôï,c hoaø CTn ng nh T T t ph ng pháp h toaø c nn baûo tmaät vaønh keáh tạtquaû tônchæ g ñöôï á nh c söû nh duïngccho muïc n chá p 1 P ñích nghieâch n cöù u . ng , ến nh th c ố ến t ếnNtínhZ 2 xác nh 2các ế tố n 1 px t n, n C CS c 2 CT 3. tKeát nquaû 3 5 ĐạoVôùđức i Z =nghiên 1,96 (öùng cứu: vôùi = 0,05), gh pn=c0,37 [3], =c0,14 hộ 3.2. Chất lượng cuộc sống của người cao tuổi tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø ng choái ạtraû lôøi,ccuoá t i cuø ngngngh côõ maãunlaøc 409 Y nhñình hoä gia h coù c ccon Bảng 3.1.1.Kieá Đánhn thöùgiá c cuû8a lĩnh baø meï vựcveà chất caùch lượng cho treûcuộc aên/ döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy T ng ạ h c Y tế công cộng thông sống của NCT ch 2.4.2. ph pCaù t ến ch hchoï nh nghu: n c th n maã ết nh Choï n maã u nhieà ố 2 /2020/YTCC u giai ñoaï n 3 ng /02/2020 Nam Nữ Tổng Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Nội dung Điểm Điểm Điểm 3. Kết quả n Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Hoøa Bình-mieà đánh giá TB TB TB Giang- Mieàm Nam; 3.1. Thông tin chung về người cao tuổi (SD) (SD) (SD) Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ T ng Giai ôñoaïn002: moã CTi tænh th choïng ngaãngh u nhieânn c3 xaõ bao n ánh gbuùáñuùncg khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù 50 32 5 ch ế ố ông t ng ngh n c n h t(n=409) ng khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; 5 9 ộ t , nh t 0 ến ch ế t c át Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà nh Giait ñoaïn 3: moãhi xaõ c choïn,n 46 hoäốgiat ñình ng ccoù caùchạtchoộng treû th aên/buù khi5 bò tieâu chaûy, tyû leä baø 5 meï 5 ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi t nh ộ hñoù clöïa choï n nc caùpc hoäộ t gia ñình h c ttieáp theo, ốngtheo c 3 2 2 tieâ u, sau bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông ố ố tphaùng p laø “coå t ng clieàn coånộngg”. t 32 ñeánạn mieàchến nuùh i ạt vaø thaáp nhaá0t laø ôû noâ35 ng thoân vôùi374,3%. 9 T CT n nh tế h h n hộ ngh /c n Baûộng ng 1.th Lyù do ckhoâng cho treû 3 aên buù bình thöôøng5khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu ngh ch ế ến 2 2 , t CT h n ng ạn chế tieâuhchaû ạty (n=409) 93 02 33 g Boä ng cuï:h Phieá , coâhôn, c u ộcphoûnth g vaá n nc ñöôï ngc chxaâyế döïntg vaø ộng t nh th n Thaøn3h Noâng Mieà3n nuùi Toång 9 chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. thò thoân T nh Noäitdung ạng p hác c ến 39 nh h n ng c n %2 n % n 9 % n %0 3 th á t nh hPhöông c ch phaù ng p thu2 thaäp soá lieä ố u:CT Ñieàuốngtrat vieâ ngn Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 65 4,3 0 5 0 6 1,7 5 phoû n g vaá n tröï c tieá p caù c baø meï coù con döôù i 5 tuoå i . th n g nh c 2 thế h 0 nh ng n c n Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 S mnh c theâ 59 2 ộtSai t soá vaø ángkhoáng cheá CTsaiống soá: Saiộtsoá do nhngöôøi 3cung c ống 90 2 20 caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình t nh t ạng c nh, CT h n ng cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøạt ng khi ộngbò tieâu chaûy0, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc 9phoûng c m trong nghieä nh giao n tính, tieáp. tSaungkhi keát thuù c c0phoûngnhvaán, vaá hộn cho raèng treû bò naën9g theâm neá2u tieáp tuïc cho 20aên/buù ñieà 3,5u tra vieâcn 02 kieåm tra nh laïi 2phieáu ngay Các hñeånhkhoâng boû c bình thöôø T nh t ạng n g, trong ñoù , ngöôøi daâ n ôû noân g thoân chieám soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 04 laàn so vôùi3thaø 3 nh h c ñeå kòp thuù CTthôø g i phaù , cht hieäcn sai 9 5soá vaø boå CTsungng ốngi. kòp thôø n c thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng 20 22 3 2 9 c ng hạ 22 t ng ố h dothngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn53 g, 3.2017, Soá 43 tháng 9/2020 15 29
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | ếtmothers ch being th able, to detect T csome nhsevere t th ộc signs of diarrhea Bảng 3. andPhânARI wasloạilow. sứcOnly 6.6% khỏe of mothers của đối tượng recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of t nhmothers t ạng threcognized á tsigns nh thofndyspnea0(25.9 3 % in nghiên 5 urban cứu theo and 1.5% thang đo SF-36 in mountainous region). Mothers’ knowledge , ế abouth ạt prevention ộng ofhộ diarrhea 9 and20 ARI in urban was better thanNam that of mothers Nữ in ruralTổng and mountain regions. Phân , hạn chế h ạt ộng t nh th n 3 3 Thang loại 9Keywords: CácDiarrhea, nh nộacutengrespiratory c n ạ infections, knowledge, điểm sức under 5-year-old n % child. n % n % 0 , t ng t nh t ạng c h ch ng chuẩn khỏe ch ạt 5 n hạn chế h ạt 0 25 2 5 5 5 ộngTaùc giaûth : cc th p nh t ch 3 9 T ng 5 1. t o ng Vieän ñaøo taï Y hoïc nh cácngch döï phoø vaø Yốteá coâcng coä h ng, tröôøng Ñaïi hoïc2Y Haø 50 Noä3i 23 5 9 29 5 0 2 5 Email: thangtcyt@gmail.com nh nh n c h n nh n . 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá T ng Bảng 2. Email: Đánhlongmoh@yahoo.com giá tình trang sức khỏe của nh 5 5 0 5 5 32 9 3 92 0 người 3. cao tuổi CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoø há ng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá Nam Nữ Tổng Tốt 39 29 5 2 5 20 2 Nội dung Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com 00 Điểm Điểm Điểm đánh giá h ph n ạ c h c ố t ng th TB (SD) TB (SD) TB (SD) c ộ c th ng S 3 , ch ng tô nh n th S c h 5 2 95 52 ố CT ếp c c h t ng nh há th ch t 9 93 9 ế c t ng nh 2 ,5 S c h 23 2 2 c h tốt 20 2 th p nh t ếp 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò t nh th n 5 0 phuøchôïpc vaøho coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng STieâ c u hchaûy vaø nhieã 3 m khuaån55 hoâ 9haáp caáp 5ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn g , nh n ,t c c h c laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùcchñang ngphaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu tốt 5 t ng h t n n 29 5 , chaû ghy xaûny cra ôû treû ch emthdöôù,i 2 tuoåi, bình c quaâ h n 1thtreû ch döôùti t 2. Phöông c h phaùpcnghieâ,n tcöùung nh t ng 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc CT ch ạt 52 9 , t ng h tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. c nh2.1. nÑòa ñieå n m vaø t thôø 5 i gian , 29 5 , 93 nghieân cöùu Veà h NKHH, t nh th trung n cbình moãi naê ố mc moäht ñöùna treû2maéc 4-90 nh n 5 , 23 5 , 5 5 laàn, tyû, leä töû vong c h ch ngchieá5m 1/3 (30-35%) so do NKHH Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho haih beänh naø , th th ng y raát cao nhöng ánh hoaøgn átoaøn coù 00theå c haïcông n cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. cbaèngS caù3ch, chuûcñoänhg phoønCT g traùtạ nh taùhc nhaânn Tgaâny beähnh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ông ch ạt c t ng nh há ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 14 30 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình Một phoûnsố g vaá n. tố liên quan đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng 3.3. yếu sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø 2.3.4.Thieá Bảng Một t keá sốnghieâ yếu ntốcöù u: Moâ liên quantaû caé vớit ngang nhaäpqua CLCS của NCT baènmô g phaàn meà hình m Epidata hồi quy đa 3.1, biếnxöû lyù thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu Sai Hệ số hồi %, thoáng số keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. Biến độc lập p 95% CI của (β) quy (β) chuẩn 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc C n t nt 5 20 tieán haønh döôùi söï 0 00p thuaän 3cuûa chính quyeà chaá 3 n ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùTc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 50tuoå 5 i: cöùu vaø0 ñoá0i töôïng nghieâ 0 00n cöùu. Thoâ 0 ng tin ñöôï0c33hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc p 1 P ñích nghieân cöùu. N Z2 x 2 2 2 00 9 05 1 px 2 3. Keát quaû Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi = 0,05), p = 0,37 [3], = 0,14 T nh t ạng hôn nh n tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø choáth ộc i traûn,lôøg i, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù 5 con 3.1. Kieán thöùc0cuû 00a baø meï veà caù2ch cho treû aê0n/ döôùi 5 tuoåi. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy C /ch ng Th2.4.2.cCaùch choïn maãu: Choïn maãu nhieàu giai ñoaïn C 5 0 00 9 22 25 Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: hông Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân nh ạn tính Giang- Mieàm Nam; hông nh 5 20 0 00 0 52 2 2 Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ C Giai nhñoaï n 2: moã i tænh choï n ngaã u nhieâ n 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù (n=409) khaên (mieàcn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; C 5 2 2n xeùt: Gaàn080% Nhaä 00 baø meï coù2 kieá 09 n thöùc 3ñuù20 ng veà Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû conhông döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau n t ñoù löï c a choï ngn caùcthhoängia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Tốt 0 25 35 0 00 2 3 22 Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò Ch2.5.tốt Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tieâu chaûy (n=409) 399 2 02 2 95 p 0 00 Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø 0 5 20 Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh thò thoân ếnsöûph a sauthkhiộc coù thöû nghieämc taïihThaïcch h Thaá ngt,th Haø Noäthi. ng Noäi dung S 3 S C p n % n % n % n % hPhöông ng t phaù nh tp thu ến thaä : Ñieà tínhp soá lieäuS C u tra5 vieâ 20n 0Ngöôø 25i khaùc gkhuyeân th1 n0,7 n6 t 4,3 0hông 0 tốt 6 1,7 5 phoûnhông g vaánctröïnc tieáp caùccbaø meï5coù con döôù i 5 tuoå i c nh ạn tính 5 . hông t p th c 5 0,006 Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 ng theâm c Sai/ch soá vaøng 2 sai CT khoáng cheá soá: Sainsoá do ngöôø 0 5 i cung t caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình h sai soá,, ñieà cheá h ucác ế ntố tra vieâ c cntaäpạ huaá ñöôï t nngkyõ, coù ô hkinh nh hông thöôø ng ckhinbò htieân ng yn, gaànp10% u chaû 0 00 ngöôøi ñöôï CTc phoûhôngng nghieä t mngtrong t nhgiao th tieáp. Sau CTkhihôngkeát thuù nhc phoû n ng cvaán, vaánccho nhraèng treû bò naë ạn tính c n g theâm neá u tieá c h tốt h n 5p tuïc cho aên /buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám n t ng tin. soùt thoâ c Giaùng m saùtht vieâ n n kieå c m tra c hphieáu khihkeánt tyû leä cao nhaát vôùiCT c gaánh 12,1%, p gaànp 4 0laà00 h ng n so vôùi thaø nh thuù 0 c25ñeå kòp thôøpi phaù 0 00t hieän sai CTsoácvaønboå sung kòp c hthôø ngi. thò. ng Coù 1,7% hôngngöôø c ithkhoâng cho n ttreûp aêthn/buù bình c c thöôø ng cng ng c c h tốt h n 5 CT docngöôø h i khaùc khuyeâ h n5 n . Söï khaù c bieä t naø yCT c nghóa coù yù th TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn53 g, 3.2017, Soá 43 tháng 9/2020 15 3
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers n t p th beingc able p 0to002 detect some h ngsevere ng signsốngof diarrhea ết and ánhARI was g á low.c Only h 6.6% th of chmothers t c ố recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of ộcmothers th n, g recognized , ạ signs c ofc dyspnea h tốt(25.9 h n 5% in urban t ng 5 in mountainous region). and 1.5% S các ngh n Mothers’ knowledgengabout prevention ng c of /chdiarrhea ng p and 0 00ARI in urban c was better ng c than ng that of mothers ộ công cộng Sin rural 3 , and ết mountain regions. g c c h h nn g 5 5 n t ng t c n ng hánh p 0 0 Diarrhea, Keywords: g , h respiratory acute t c ốinfections, t ng knowledge,20 9 t tunder c các nh cchild.c h 5-year-old th ộc t ng n th c h c CT g c ộ t ng nh há , nh ng ạ th p h n c 2 05 p 0 00 g n Th ng h 20 9 , tác g n ch Taùc giaû: ết 3 5 CT c C CS tốt S hác t 4. Bàn 1. luận các Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïccông t nh Y Haø Noä i ngh n c hác c th 4.1. ĐánhEmail:giá 8thangtcyt@gmail.com lĩnh vực chất lượng cuộc sống nh ng n nh n t n, n nh 2. Cuï c của người cao tuổiphoø n g choá n g HIV/AIDS – Boä Y teá tế c CT tạ ph ng, t hộ ngh Email: longmoh@yahoo.com Th ết ngh n c c ch ng tô ến h n 50 nh ng ng th nh p 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi T c nhEmail: t th vietanhmsg1@gmail.com, ộc nộ h n n 20 0 ng t nh dinhminhnb01@gmail.com t ạng th g c n 2 2 t ng á 4.t nh th Boä n, Y teá ế h ạt ộng hô hạn ngh n c n , nh ng n ít nh nh Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com chế h ạt ộng t nh th n Các nh nộ ng h ng ến h ph n, chế ộ nh ng h ng c n ạ 0 , th p nh t hạn chế ng c ng nh c t ếp c n ch tế c ch t h ạt ộng th c ết n c ng t ng ng tốt g , ột hí cạnh áng t ngh n c c n ng hánh n CT c nh ạn tính, nh ng ạ ít 20 9 c ng ch ết CT ánh g á C CS c nt ến há c h nh , n nh 1.t Ñaëhạn t vaáchế n ñeà h ạt ộng t nh th n 0 , cnaêm ng2014. ngTöø ñoù n coù nh theå n ñöan raếnmoät soá c tkhuyeá ánh gá n nghò t ếp th t ạng thá t nh th n 9 2 , tphuø nh hôï p vaøth t ạng o coâ chng t taùc c truyeà CTn chthoângtốt phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn ng beä laø hai th nh3coù tyûh leäạtmaéộng hộ cao nhaát ôû nhöõ c vaø töû vong 2 nết g S hieäcn nay. h t nh th n ế tố t n t ng, nöôùccñang chphaùngt trieå tô nc. ÔÛ nöôùhác c ta, 80% t töû vong do tieâuc t nh th n hông th á , nh ng, ph n chaûynh Th xaûy20ra ôû2treû em döôù , tác g i n2 tuoåch i, bình quaâ ết Cn 1CS treû döôù c i 2. Phöông phaùp nghieân cöùu ộn nh h ng ến c h , n c th 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc nh tính thaøng 3 naêm3 coù 1100 tröôø c ngnh hôïpntöû vong [6], n, t[5]. ếp n2.1. ếnÑòa ñieåmp vaø c thôø th i gian ch t,nghieânchcöùu CT t Veà NKHH, 9 33trung bình moã h iạtnaêmộngmoät ñöùahộ treû maéc h4-9 3 n h ạnh t th nh g ế gh n c c laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 ch ng, há n C CS c th nh há vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa ch tænh:ngHoøtô ch gHaøá Tónh a Bình, t vaø2Kieân Giang, ñaïối dieän cho nộ ạ beä hai ố nh naøyCT, raát cao nhöngột hoaøhán toaønn coù theå haï ngntính cheá 3 mieà ng nnBaéc, Trung, ết Nam c cuûch a Vieä ngt Nam. tô c h n baè chng caùcnh chuû ñoäch ng phoø, nng ntraùnh ctaùchnhaâthác n gaâythông beänh ngh n c c n ng hánh vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu t n ci daân noùi chung ngöôø t n ngöôø vaø c ngi chaê nhm soù nhc treû n th noùicrieâ c ng 20 9 tạ T ế 0 2 c ng phaû CTi coù kieá nộn thöùcngñaàcy ñuûhveà phoøch ng beäth nh vaø caùch xöû chính ác c Caù h cnbaøc meï coù con S ndöôùi các 5 tuoåcộng i. 20 5 tạ lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. t t ố , c th c hác tg T Tieâng u chuaåốcn53 5 h , c h Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi các ngh “Kieá n thöùcn cuû c a ,caùnh ngmeïếtcoù concác c baø döôùngh i 5 tuoån ic veà t nh 5 tuoåith , coùntinh c thaàCT tạ maã n minh h n, ntöïTnguyeä n hn, hôïpông taùc traû phoø ng choá hông ch nnhg tieâuch chaû nhy vaø nhieãm ố khuaån hoâ haáp caáp lôøi ch phphoû n g vaán . ột g á t tốt nh ng ạ ng ng tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi 4.2.c Đánh muï tieâu moâgiá 3 nhóm taû kieá n thöùc tình trạng cuûa caù sứccoùkhỏe c baø meï củai con döôù g á Tieâ t uc chuaå h n nloaïi tröø: Tinh nh thaàngh n khoânngc minh t maãngn 5 tuoåi veà thang đo phoø SF-36 ng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaë t c khoâng ng ccoùng maët ộtaïcông i hoä gia c Sñình 3 trong S thôøci gianết hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù nh n c ch ng tô th n 14 32 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûhông ng vaánc. các ế tố ô t 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng nông, ng ô nh nhkhi thu thaä sau 50p ñöôïc kieåmếttra, laøm c saïcch ng hoaù h, maõ tô cvaø nh 2.3. cácThieá h t keá nghieâ c th nh n cöùth u: Moâột ết ngang taû caé tố n nhaä th pp hbaènng phaàn meà m Epidata ngh n c 3.1, c xöû lyùnthoáng ng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä CT c th nt h n phát t n hánh 20 9 52 c h t ng 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. ng c ng nh nh c h thống c hạ t ng nh há 2 c c h tốt 2 h c chính ách 2.4.1. Côõ maãu n ng nh n h n c2.7. Th Ñaï nho 20ñöùc 2nghieâ , cácn gcöùáu:t Nghieâ n n ncöùu ñöôï t c 50 g ng t n 20 3, c n ng c p các ến tieá 5 n haøn h döôù 2 i söï 3chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa ết c ch ng tô c Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùcng ñònhngsoáthhoänh gia ến ñìnhphcoù tbaø tmeïng n döôùin5t tuoån,i: coù con h un vaø cöù c ñoái gtöôïngnnghieâ Th n cöù ngu. Thoâ h n20g tin9 ñöôï , thc hoaø tácn c ộng t ến ng t nh h ng toaø g n nbaûo maä3 t5vaø keátCT quaûch chæ ñöôï t nhc söû duïng cho t ạng c muï h c t ng c NtôngZ 2h x ng n p c ngp 1 P ñích ch tốt nghieâ n cöù u . 50 g , nh n 2 nh ng t c p c2 th px 1 h c công nh n th 3. Keá5 t nquaû g c c h c t ng nh Vôùi Zt= 1,96 n (öùn20 g vôùi th= 0,05), p =ết nh = 0,37 [3], ố 0,14 3 / há tốt t ng h t n nh n ch tính TTgñöôïc c N =Th 334. Döï t phoøngngChính khoaûng 20% ph ñoái töôïng ng, töø 5 ết n c ng t ng t ngh n c choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ CTdöôùiống 5 tuoåi. n , nh n th c c nh ng th cbuù ñuùngg khinbò tieânu chaû T ếny 20 ng th ng ch t ng c ộc ống c h t ng ch ết t n g c 2.4.2. Caùch choïn maãu: n n, maãu nhieà Choï n ucgiaingñoaïn h nt h n t c c h th ch t, c h t nh ng ch t t g n h nh ng th p t c ô t ng c h n ph n Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: h ph ố t n c th ột c t ng ch ng c CT Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Giang- Về sứcMieà m Nam; khỏe chung, c ố t ng 5 t , t ng ố c nh n th ng ch ết n , ngh n c c nh Hình 1.áp Kieáncthöùc cuûat baø ch meït, tveành caùth n treûc aên/ ế tố ch cho Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao chmng goà xaõtô noâncg thoân, thaø thnhpthò h (thò n traán/phöôø nh ng)ngh n vaø khoù nh h buù c nhñuùng khi h bòn tieâ n u chaûgy phaâ n theo ñòa nh , chính dö ng (n=409) khaê c n (mieà hácnnh nuùi/haû c i ñaûo): toånng 9 xaõng ; hánh ế tố n c h h c g nh nh 20 Giai 9 ñoaïn0,3: moãi xaõ2 hchoïnc 46 hoä gia cñình Th nh h nNhaä n n xeùgt: Gaàn 80% ết baø cmeï coù chkieángn thöù tô c cñuùnth g veà p coù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con 20 döôù 2 i 5 tuoå2i, choïn ngaãu nhieâ 3 ết n hoäc giachñình ng ñaà tôu h nn nuùột mieà i coù ốkieángh n thöùcnñuù cng veà c caùth ch cho treû buù/aên khi n tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò ngh tieâunchaû c y chieá c mch tyû leä ngcao tô nhaát vôùng i 83,9%, nôngsau ñoù thôn, c h nc c h n g n Th ng phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. h 20 9 5 h n ch ng, h n c nh nh tế c CT, các ế tố Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò g á 2.5. t 5Phöông phaù chp, kyõ ththuaä ng t thuSthaä3p soá / 00lieäu n ống c n h h n n các tác tieâu chaûy (n=409) há coâ phng hcuï:p Phieáu phoûng vaán nñöôïcnhxaâtế, g t n t ến h nh ngh n c C c n c Boä y döïnghộ vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh tạ söûa sau khi coùnthöû n ngh c nghieäC mth taïi Thaïph ch Thaá n t, nHaø Noä CTi. nh ng ngh n c thò hthoânn h thác nh ng ế Noäi dung p tố nh h ng ến n t%nh tn ạng % nc % h nc % CT, c n nh tế c t ng nh, ố ông Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôø h ng vaá c ítn tröï nhc ttieápột nhmeï coùn con tínhdöôùi h5 tuoåi. c c i khaùtc khuyeâgn 1 th0,7nh th 6 4,3 nông 0 0 thôn, 6 1,7 n h phoû caùc baø Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 ống ch ng g nh c n chá ng theâm n, nh tế, hộ , c ng các chính ách Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung nh ch CT h n hác t n Phân caá p thoâloại ng tinsức khỏe boû soù t hoaëtheo thang c coá tình sai đo thöïcSF36, c teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá h sai soá , ñieàạtu tra cvieâ CT t n50ñöôïc taäp thuaán nkyõ, coù kinh 2 4.3. nMột thöôø g khisố yếu bò tieâ tố yliên u chaû , gaànquan đến ichất 10% ngöôø ñöôïclượng phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaá n cho raè n g treû bò naë cuộc sống của người cao tuổi n g theâm neá u tieáp tuïc cho aên/buù g u tra vieân ckieåm tra ñieà c laïhi phieát u ng ngay ñeå nhkhoâháng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soù 20t 2thoâncg tin. t nhGiaù m saùt vieâ t ạng c nhkieåm tốttra, tphieá ngu khi keát h ch tyû ột leä cao ô nhaáế t tô vôùi 12,1%, n gaá n p gaà ếnn C 4 laàCS n socvôùi thaøCT nh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng c 32 CT ếp ạ c h t ng T , , t nh t ạng hôn nh n, t p th c, do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn53 g, 3.2017, Soá 43 tháng 9/2020 15 33
  9. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | cmothers nh being ablectondetect some n tính, c, severe nsigns t of diarrhea ng cand ộcARIống was low. Only 6.6% of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of c mothers ng threcognized n signs of dyspnea (25.9 % in urban Tình andtrạng 1.5% hônin mountainous nhân: Chregion). ng tô Mothers’ th ng knowledge Tuổi t about prevention c ng c th C CS c ng of diarrhea and ARI in urban , nh ng ng was better than that of mothers g , ộc th n ạ c C CS tốt h n in rural and mountain regions. nh n nh n c ng t ng t ngh n c c ng c g nh ết n c Keywords: ng Diarrhea, ng 20 acute 0 hrespiratorycinfections, Th nh knowledge, t h p under , 5-year-old t hộchild. h c, CT t 20 2 T 3 c ng c th á t nh cô n c t g , n n c ộc th n, g t n h , th g các ch c n ng c ph ng n th ết c C CS h n Taù c giaû th , c ng nh : n tính Các ế tố n T ng ngh n c n , t c nh n tính 1.g Vieä n ñaøo taïoSY hoï áng TC c döï c phoøhng vaø Y teáhcoânng coäng, tröôøcng Ñaïiốhoïct Y Haø ngNoäi , n n t ng ột g nh, Email: thangtcyt@gmail.com các t ch ng , nh h ng áng ến ác tc h ch ng c nh ạn tính 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá S TT thông các n c Email: longmoh@yahoo.com c tc ,t áp c nh tế t n ng Giới: 3. g th naêmnghoïcc 2015-2016, CNYTCC4 c h Vieätốt ho ntaïonY hoïc th n ñaø , tng vaø hộ döï phoø CT Y teá coâ c ng,h tröôønngc Ñaï ng coä nhi hoïhc Y Haøh Noä n ic ng Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com há c , n n cộng h ng các ế tố n , h g , ết n t ng t công ố c ng 4. Boä Y teá g nh ch ch n ph ng n ột ng th ng 20 0 h t ng ngh n c c Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com g n n T ến 20 Tạ t ,t ô h nh ng các c ạ ng th t c ng c th t n g c ng c , t c ng ch c /ch ng nh, t n ến ột ố nh ạn tính CT n g c h n h ng ết nh ngh n c n ô h nh CT n g . g nh t n thống n c n h n h T n h ông, nh ng ng g , th ng Tập thê dục t p th c c h nh 1. Ñaët vaán ñeà naêmc2014. t Töø , th ñoù coù theåá ñöa h n, ra moä hông ph nchnghò t soá khuyeá tốt ch c h các công c nh nh ng phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng ch /ch ng nh ng h n c c n chá h ng Tieâng u chaûcy vaø ngnhieã g nmgkhuaå ốngnnh hoâ haápộtcaáhp ôûnhtreûthemc caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn nt ch c, n n c h th ch t tlaø phaithbeänh coù c tyû ết leä maéc vaø c töû vong ch ngcaotônhaác t ôûngnhöõ phng hieän nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu t nh th n c h n tốt h n c , hchaûpy xaûy ra ôûg treû emn Th ngi, bình döôùi 2 tuoå h quaâ 20n 19 treû döôù h i 2. Phöông phaùp nghieân cöùu c ng c n c ến ố t nh t ạng hôn nh n t ng 5 tuoåni moãi naê ngm maéc töø hánh 0,8-2,220 ñôït 9tieâ2u cchaû ngy, chöôùc tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. ố 2.1. c nhÑòa nhñieå t m nh, t ingian vaø thôø c nghieân cöùuc ánh ết th n t p th c tác ộng tích c c ến Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 g á ph h p, hông n n h n t n ết CLCS laà c töû vong n, tyû leä CT do T NKHH n c chieám , chính 1/3 (30-35%) n so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 vôù ph n tích phi töûng vong c chung n c nh [1], ng [4].cTyûn leä thmaépc hvaø ptöû vong , t cuûnga tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieànmạn Bệnh Baéc, tính: Trung, Nam h cuûa Vieä c p,t Nam. c CT c ch t ng tạ c hộ ch CT c baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh n vaø h ạt xöû líộng kòp thôø th i khi ch bò beänh. Ñeå phoø t thông ng choá các c ngạc beänh,ộ nh2.2. Ñoán tính, ng th n cöù i töôïng nghieâ c ung c ố n n ngöôøi daân noùi chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng ng nh, th c, ng th c ng n g t nh t ạng c nh n tính C CS phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. t khictreûtạ lyù nhc beänhn ñeå bò maé h giaûm ntyû leä p,maécn vaø töû ộng c n vong. CT ết c ch ng tô c ng t ng t Chínhn vì lyù ph do ñoù c , chuùchng toâ cáci thöï h cạthieänộng nghieâ th n cöùc,u: nghTieânu cchuaåcn löïa choï g n: nLaøTh caùc baø ng meï coùh con 20döôù 9i “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coùntinh c thaàcn minh maã n n, töï nguyeä ng n, hôïp taùhánh c traû n ộng c CT S ng ng , c n t n lôø, ingh phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp phoûng2 vaán. tính t ôûntreû h emngtaïi moä n t soáCT vuøcách ng/mieànnVieäộng t Nam”, h p vôù,i 20 9 , ngh n c c ng ng muïcc tieâut moâng taû kieánt thöù n c 0cuûta caù,c baøtmeï áchcoùnhconng döôù ti 20 Tieâ 0 u9chuaånnhloaïi tröø Tinh thaà n :tính hôngn khoâ chng minh ng maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian thếhaá hoâ t pn ôûthtreû ng em taï ếni moä c tthsoá, vuø g ng/mieành hn Vieä ch t nh ngt Nam n n ến g c h th ch t nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 314 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
  10. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng ctrình n phoûnếg vaátốn. n ến nh ng ng t nh nh khi sau n, thu thaänp tñöôïcckieåmngtra, laøth n,ch, maõ m saï c thoaù p thvaø th n2.3.c ThieáCT ột n ccöùu: Moân taû caét ngang t keá nghieâ CT h n nhaäc,p baèncg phaànhn meàạnm tính Epidata 3.1, xöû clyùnh thoánhg ng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä T n h ông h ít nt ến n c ng 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. h , th ng hông c th n há c 5.2. Khuyến nghị: n t nh h n ến h 2.4.1.nhCôõ maã, u n h nh th nh t t ng á CT 2.7.t Ñaï5o tñöùc nghieât nn,cöùth u: Nghieâ ng n cöùnu th ñöôïc h nh n h n ch h n th n tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå hộ, t n c h ch CT, ít nh t 0 phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân n/ nxaùc ñònh 20 soá3 hoä gia c ñình hôngcoùphát h coùn con döôù baø meï các i 5 tuoånhi: cöùu vaøC ñoán itạtöôïng nghieân cöù chu. Thoâ CTnghtinạtñöôï ộng c hoaøthn ạn tính, hông c h ng n, t n các toaøn baû ch t thông o maä t vaø keá t quaû chæ ñöôï c n ng c p các h c söû duïn g cho c côngc muï chế ộ nh N ng, p 1 P ñích nghieân cöùu. Z2 x n t p 2 ch c cộng, nh nh n p, tông h ng h CT ng c ng2 1 px ết ngh n n3. Keá p T t quaû ng c ng t át các nh n c Vôù n i Z =ch1,96 (öùngnvôùi = 0,05), t n pc= 0,37 ng[3], nh =tế 0,14 tính ch ng t ng n n t 0 t phát tính ñöôï c N = 334. Döï ph ng c n n ng c n ng c ph ng ng phoø n g khoaû n g 20% ñoá i töôï ng töø choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con h n3.1. Kieán thöùc cuû t a baø meï veàátcaùchhạnchochếtreû aêtnnh / döôùi 5 tuoåát i. nh hông nh t g ạn buù t ạngñuù n g khi bò tieâ u nh t t c t g chaû y nh c n nh t t ng n n p th phát h n, t nh th g n n t , ch c th ch t 2.4.2. Caùch choïn maãu: c th Choï n maãnu nhieà c uhgiaich ñoaïng n n h t g n t nh th n ch ng c t Sự quan tâm của người thân: gh n c c Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Hoøang ch tô gh n nh Bình-mieà Baécn, Haø nếTónh ng – Mieà thn nTrungnhvaønh Kieân Giang- Mieà n t m Nam; ch CT th h t ánh g á t nhGiai t ạng c h tốt h n p 0 00 ết Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö n m xaõ goà t noâ ngngt thoâTn, thaø n Th Th(thò traán/phöôø nh thò 20 n3g) vaø 0 hkhoù (n=409) khaê g n (mieà n Thn nuùi/haûng i ñaûo):ptoång 9hxaõ; , ng c Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà ch Giai ñoaïtnch 3: tmoã chi xaõ CTchoïnch46nghoät gia c ñình n coùn caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû tcon döôù ếni 5 tuoå ố i, choïn nh ngaã g u nhieâCTn hoä giacác ñình th ñaà nhu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù n t ng g nh , c ng ột phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. t ng nh ng ế tố c n ch hông c Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. t ng Phöông các ch phaùpng , kyõtthuaä nh tcthu n thaä th ppsoán lieäng uc tieâu chaûy (n=409) Boäống coântgnh cuï:thPhieá n ch u phoûnCT g vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung thò thoân p 5. Kết luận, khuyến nghị n % n % n % n % Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 5.1. phoûnKết g vaánluận: tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 gh n c t n 00 CT tạ h n T n h theâm Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung caáp thoântgnh ông, tin T n t hoaëng boû soù c coách tình saiếtthöï Cc teá CS , ñeå chaïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheáCTsaichsoá, ñieà ế u tra ếpvieân ñöôï c c taäcp huaá h n tkyõ,ng coù kinh nh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù há gh n c ch ế tố c ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû n n bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùến t nh t thoâ ng ttin. ạng Giaùmc saùht vieâcn kieåmCT h u khi tra phieá n Tkeánt tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh thuù h c ñeåôngkòp thôøi phaù g t hieätn sai, soá g vaø, boå sung t nh kòp thôø t ạng hôni. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn53 g, 3.2017, Soá 43 tháng 9/2020 15 35
  11. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | TÀImothers LIỆU being THAMableKHẢO to detect some severe signs of diarrhea g andn ARI ng was low. ngOnly T 6.6% ột of mothers ố n recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of Tmothers ng t recognized Y tế signs n Tof ndyspnea h (25.9 ông Báo % in urbanc andh 1.5% c in mountainous ng c tregion). Mothers’ các ế tố cáoknowledge kết quả thực about prevention hiện Đề án chămof diarrhea sóc sức andkhỏe ARI in urban n wasnbetter tạ thannthat of, mothers h n innh rural and c, t nh mountain regions. người cao tuổi năm 2019. 20 9 n 20 Tạp chí y học dự phòng. Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, 20 5 under323 5-year-old child. 2 n , , g T, h n T, g n T YS C , S C CT T S 9 ng ng Th c t ạng ch t ng TY T Y c ộc ống c ng c t h n nông Taùc giaû: T , C TY thôn n c t Tạp chí y học thực 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøhành. ng Ñaïi hoï 2010c Y Haø Noä 2 i /20 0 20 Email: Journal of Medicine and Pharmacy. thangtcyt@gmail.com 20 2.9 55 Cuï 2 c phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá 0 T n Th Th T , h n T ng n, 3 cEmail: Th nh longmoh@yahoo.com Nghiên cứu chất lượng cuộc g n Th Th ng Các ế tố t nh CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc th n ng vaø Yhộteá coânnh g coähng, tröôø ng ntg Ñaïch i hoïct Y Haøng Noäic ộc sống3. người cao tuổi tại thị xã Hương Trà, tỉnh döï phoø Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com Thừa Thiên Huế, n án ch n h c p ống ng c t Tạp chí y học dự phòng. 4. Boä Y teá ch n ngEmail:nh dducthien@yahoo.com, n Y tế, T ng ạ h c Y 20 3 T p trantuananh2000@yahoo.com , ố5 c ế 20 2 g n Th ng p T T Các nh n g n Th ng h Ch t ng tố nh h ng ến c h c ng c t c ộc ống các ế tố n n ng c t Tạp chí khoa học, Trường Đại học t tạ ph ng ng , Th nh phố ế, t nh Hồng Đức. 20 Số 2 20 9 Th Th n ế Y học dự phòng. 20 9 T p 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò 29, ố phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn 5 hai laø S nbeänh, coù tyû leängmaé S,cTvaøntöû vong t Y, cao tnhaát ôû nhöõnt g hieän nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ th nöôùc cta, 80% n töû tvong do tieâ ngu chaûy xaûy ra n ôû treû em döôù c t i 2 tuoå i ct , bình quaâp p t ni n 1 treû döôù 2. Phöông phaùp nghieân cöùu 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc tính haøngt naêm ncoù 1100 n tröôøng hôïpCh töû nvongArchives [6], [5]. 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu Veà NKHH, trungand of gerontology bìnhgeriatrics. moãi naêm moä20 t ñöù5a treû 0 maé 2 3c 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 3 vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beännh naøg y raánt cao T, nhöngn ghoaøn ntoaøn, coù theå c haïgn cheá n 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh T, xöû nlí kòp vaø g thôøinkhiT, Thbò beänh. g Ñeå nphoø T ng choángnc beänh, n 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ngöôøitdaân noùi chung n vaø ngöôø c ti chaêmctsoùc treû noùng i rieâth ng phaûi coù kieán n thöù c ñaà ytnñuû veà phoø n g beä n h Journal of preventive vaø caù ch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. medicine Chính vì lyùand do hygiene. ñoù, chuùng20 toâi thöï5c hieän nghieâ 3 n cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû ng ng Nghiên cứu chất lượng phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. cuộcôû sống tính treû emngười taïi moäcao tuổi t soá vuø và thử ng/mieà n Vieä nghiệm t Nam”,giải vôùi muï pháp can thiệp ở huyện Chí Linh, tỉnh Hảii c tieâ u moâ taû kieá n thöù c cuû a caù c baø meï coù con döôù Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaëc khoâng coù maët taïi hoä gia ñình trong thôøi gian Dương hoâ haáp ôû treûc em ntaïi moänt Y20 soá vuø0 ng/mieàn Vieät Nam nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù 314 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 439/2020 Số 53 tháng
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1