Có phải chứng khoán Việt Nam đang quá
rẻ?
Hầu hết tất cả các chỉ tiêu kinh tế như tăng trưởng, sản xuất công nghiệp... đều đạt
hoặc vượt dự báo nhưng cái giá phải trả để đạt được điều đó không hề rẻ khi chính
năm 2010 phải chứng kiến tỷ giá trong ngân hàng và thị trường tự do cách xa
nhau, chênh lệch giá vàng trong nước với thế giới, lãi suất tăng mạnh và lạm phát
cũng... vượt dự báo. Những yếu tố trên cũng tác động mạnh đến TTCK trong năm
qua.
Các yếu tố kinh tế vĩ mô và vấn đề lãi suất
Với chỉ tiêu Chính phủ đề ra là chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sáu tháng đầu năm 2011
ở mức 3,5% trong khi CPI cả nước tháng 1-2011 là 1,74%, rõ ràng mục tiêu này
khó đạt được. Như thế trong những tháng đầu năm 2011 chính sách thắt chặt tiền
tệ sẽ tiếp tục được duy trì và điều này làm nhiều nhà đầu tư lo lắng. Tuy nhiên
thực tế không đến mức làm nhà đầu tư băn khoăn như vậy. Thống kê trong lịch sử
từ những TTCK lớn trên thế giới và 10 năm của TTCK Việt Nam cho thấy phần
lớn thời gian khi tăng lãi suất thì TTCK thường tăng điểm nhiều hơn là giảm điểm
và ngược lại.
TTCK và một số kênh đầu tư khác
Năm 2010 giá cả hàng hóa, giá vàng, bạc và các loại ngoại tệ tăng mạnh đã thu hút
sự quan tâm của giới đầu tư và làm giảm đi sự hấp dẫn của TTCK. Đây là một
trong những yếu tố quan trọng làm giảm dòng tiền trong TTCK, góp phần làm thị
trường sụt giảm. Nếu loại bỏ nhóm cổ phiếu có vốn hóa lớn là bệ đỡ cho thị
trường hoặc chỉ đơn thuần là lấy chỉ số HNX thì TTCK Việt Nam có mức độ giảm
điểm mạnh nhất thế giới
Tuy nhiên, bắt đầu cuối năm 2010 giá vàng đã giảm rất mạnh, đến hơn 100 đô la
Mỹ/oz trong vòng một tháng (tính đến hết tháng 1/2011). Liên tục các tổ chức như
SPDR Gold Trust (quỹ đầu tư vàng hoán đổi lớn nhất thế giới) từ cuối năm 2010
đã bán ra gần 70 tấn, trong đó có phiên bán tháo chưa từng có trong lịch sử của
quỹ này vào ngày 25/1 với khối lượng bán ra đến 31 tấn.
Đây cũng là giai đoạn bán vàng mạnh nhất của họ chỉ trong một thời gian ngắn kể
từ khi SPDR liên tục mua vàng trong suốt hơn sáu năm qua (từ năm 2004 đến
nay). Dự trữ của SPDR trong thời gian này đã tăng từ mức 8 tấn có lúc lên đến
mức 1.305 tấn.
IMF vào cuối tháng 12/2010 cũng công bố họ hoàn tất việc bán 403,3 tấn vàng.
Các tổ chức, ngân hàng đầu tư lớn trên thế giới cũng rục rịch thay đổi dự báo của
họ như Goldman Sachs không nhận định giá vàng sẽ tăng liên tục trong mấy năm
nữa mà chuyển sang dự báo vàng sẽ tăng mạnh một đợt cuối cùng lên 1.700 đô
la/oz sau đó sẽ lao dốc.
Bên cạnh đó, các hợp đồng tương lai về vàng trên thị trường Mỹ sụt giảm mạnh và
các nhà cung cấp các sản phẩm đầu tư vàng trên thị trường cho biết số dư vàng
thông qua các công cụ đầu tư họ cung cấp đều sụt giảm.
ECB (Ngân hàng Trung ương châu Âu) cũng cho biết dự trữ vàng của các ngân
hàng trung ương khu vực châu Âu cũng giảm nhẹ trong tháng 1. Mặc dù vẫn chưa
thể khẳng định giá vàng đã bước vào chu kỳ giảm giá dài hạn hay chưa và vàng
vẫn còn nhiều cơ hội gia tăng do tình hình kinh tế xã hội thế giới còn nhiều bất ổn
nhưng có thể thấy sự quan tâm về vàng trong giới đầu tư toàn cầu đang có xu
hướng sụt giảm.
Nếu trong dài hạn xu thế này vẫn tiếp tục duy trì thì TTCK thế giới nói chung và
nhất là TTCK Việt Nam với giá đang ở mức quá thấp sẽ trở nên hấp dẫn và góp
phần thu hút dòng tiền quay trở lại mạnh mẽ.
Có phải chứng khoán Việt Nam đang quá rẻ?
Năm 2010 chứng kiến nhiều chứng khoán có thị giá dưới mệnh giá thậm chí có mã
chứng khoán giá còn rẻ hơn cả một que kem hay một cái vé gửi xe (ví dụ như SCO
có lúc giá chỉ có 2.500 đồng). Chứng khoán thậm chí còn rẻ hơn nữa nếu so sánh
với đồng Việt Nam. Giới đầu tư luôn biết rằng khi một đồng tiền tăng giá đồng
nghĩa với việc các hàng hóa được định giá bằng đồng tiền đó trở nên đắt hơn. Bởi
thế trong năm qua các quốc gia “chạy đua” giảm giá đồng tiền của họ để hỗ trợ
cho xuất khẩu.
Minh chứng rõ ràng cho điều này là Nhật Bản bị suy thoái suốt hàng chục năm
qua, chỉ số Nikkei từ mức xấp xỉ 40.000 điểm năm 1990 đã rớt suốt 20 năm và đã
có lúc về gần mức 7.000 điểm. Một trong những nguyên nhân chính làm TTCK
Nhật giảm mạnh là do đồng yen đã tăng giá quá mạnh trong hơn 20 năm qua. Vào
thời điểm Nikkei ở mức 40.000 điểm năm 1990 đồng yen có giá trị lên đến 160
(ăn 1 đô la Mỹ).
Tuy nhiên năm 2010 có lúc chỉ còn 80 yen đổi được 1 đô la Mỹ. Bản thân đồng
tiền này cũng tăng giá mạnh so với các đồng tiền khác nhiều năm nay. Như vậy đủ
thấy đồng yen tăng giá mạnh nhất nhì thế giới. Hàng hóa và giá chứng khoán trên
thị trường Nhật (được định giá bằng đồng yen) đã liên tục giảm giá đẩy nước Nhật
trải qua đợt suy thoái trầm trọng trong suốt hàng chục năm qua dẫn đến việc nền
Trong khi các hàng hóa được định giá bằng tiền đồng hầu hết đã tăng giá để cân
bằng lại với điều này thì chứng khoán vẫn tiếp tục giảm giá trong suốt năm 2010.
Điều này cho thấy giá chứng khoán đã trở nên thấp hơn mấy lần so với thông
thường.
Cơ hội của TTCK năm 2011
Vẫn còn nhiều yếu tố bất lợi, nhiều khó khăn cho nền kinh tế và TTCK. Tuy nhiên
với việc chứng khoán đang trở nên quá rẻ, giới chuyên môn cho rằng các thông tin
tiêu cực trong năm qua hầu hết đã phản ánh vào giá. Bên cạnh đó, khi các kênh
đầu tư thông thường khác như vàng đã có mức tăng quá mạnh trong mấy năm qua
thì cơ hội đầu tư vào chứng khoán trở nên hấp dẫn hơn.
Ví dụ như với giá vàng 35 triệu đồng/lượng, để được lợi nhuận gấp đôi giá vàng
phải đạt được 70 triệu đồng, trong khi rất nhiều mã chứng khoán giá còn thấp hơn
cả mệnh giá và việc chứng khoán tăng gấp đôi giá hiện tại rõ ràng là dễ dàng hơn
rất nhiều (tương tự như vậy đối với một số kênh đầu tư khác như ngoại hối hay bất
động sản...). Chưa kể chứng khoán còn được cổ tức, thưởng... còn vàng ngoài việc
tăng giá chỉ có thể gửi ngân hàng mà lãi suất gửi vàng hiện đang rất thấp.