Đại cương Nguyên lý kế toán Mỹ: Phần 2

Chia sẻ: Kiếp Này Bình Yên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:186

Thêm vào BST

Báo xấu

173
lượt xem 47
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 2 của Tài liệu Nguyên lý kế toán Mỹ trình bày các nội dung: Đo lường thu nhập doanh nghiệp, bảng tính nháp và quá trình khóa sổ tài khoản, kế toán ở các công ty thương mại và hệ thống kiểm soát nội bộ. Hy vọng quyển Tài liệu sẽ giúp ích cho bạn đọc gần xa có thêm Tài liệu nghiên cứu, học tập và tham khảo để áp dụng vào công việc thực tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đại cương Nguyên lý kế toán Mỹ: Phần 2

0 0 LLfdNG THU NHAP m DOANH NGHIEP ■ TAI SAO HOAT DONG CUA DOANH NGHIEP DL'0C CHIA THANH NHIEU KY? Qua trinh hoat dong cua m ot doanh nghiep la mot qu3 trinh hoat dong lien tuc trong nhieu nam. Trong qua trinh do. ke toan phai cung cap cho cac nha quan ly va cac nha dau tu cac bao cao tai chinh dinh kv De thoa man dieu nav. qua trinh ke toan daoc thuc hien can cur tren khai mem kv thtti gian (tim e - period concept). Noi cac khac, qua trinh hoat dong cua doanh nghiep duoc xem phat sinh trong tung khoang thcri gian nhat dinh nhti thang, quy, hoac nam. Do do, cac bao cao ke toan phan anh cac ket qua hoat dong dtftfc lap cho moi ky. Va sa phan chia qua trinh hoat dong cua doanh nghiep thanh ttfng ky thoi gian daoc thac hi?n nham muc dich ke toan nen cac ky thdi gian difofc goi la ky ke toan (accounting periods). Ky ke toan ma da sd cac doanh nghiep chon thiTcmg la ky m ot nam, do do bao cao tai chinh cung duoc lap hang nam. Tuy nhien, ben canh cac bao cao nam, nhieu doanh nghiep cung lap cac bao cao tai chinh giCfa ky (interim financial reports) the® cac ky 1 thang hoac 3 thang. Cac doanh nghiep khong nhat thiet phdi chon ky hach 128
todn nam theo 1ich ma ho co the chon mot ky 12 thang lien tuc bat ky. Ky 12 thang ma doanh nghiep chon lam ky ke toan nam dupe goi la nSm tai chinh (fiscal year) cua doanh nghiep. Trong viec chon lira nam tai chinh, cac doanh nghiep nao khong co nhieu bien dong thdi vu ve doanh sd co khuynh hudng chon theo lich. Cac doanh nghiep co bien dong nhieu ve doanh sd co khuynh hudng chon theo chu ky kinh doanh tu nhien (natural business year), ky ke toan ket thuc khi mUc ton kho thap nhat va mtfc hoat dong san xuat kinh doanh thap nhat. Thi du, doi vdi cac ciia hang thUPng mai thi chu ky kinh doanh tu nhien bat dau vao ngay 1 thang 2, sau dpt ban hang vao cac dip l i Noel va Tet Duong lich, va ket thuc vao ngay 31/1 nam sau. Do do, cac ky ke toan hang nam cua mot cda hang thuong mai thudng bat dau vao ngay 1/2 va ket thuc vao ngay 31/1 nam sau. BAN C H A T CUA LA I T H U AN - DOANH THU VA CHI PHI Tao ra lai thuan, hay lpi nhuan la mot muc tieu chu yeu cua hau het doanh nghiep, lota hay nho. Lai thuan la khoan tang cua vo'n chu sd hUu do ket qua hoat dong kinh doanh mang lai. Khoan tang nay di k&m vdi khoan tang ve tong tai san. Doi nghich vdi lai thuan, khoan giam cua vdn chu sd hUu do ket qua hoat dong kinh doanh, goi la thuc 16. Cac nguon lUc dupe tao ra ttf qua trinh hoat dong kinh doanh sinh lpi co the dupe gitf lai trong doanh nghiep de bo sung ve tai chinh, hoac chu sd hCfu co the rut ra de tieu dung ca nhan. Nhieu cong ty da ldn manh hon nhd gitf lai lpi nhuan trong doanh nghiep va stf dung khoan loi nhuan nay de tai tror cho stf tang trtfdng. Lai thuan Vi lai thuln la yeu to' cor bdn cho stf tdn tai ben vtfng cua doanh nghiep nen chtic nang quan trong nhat cua mot he 129
tr.cng Ke ::ar. la cung cap thong t:n ve kha r.kr.z s.r.h :o: cua :a: khoan. TrJdc khi do iucmg lai thuan cua me: doanh r.ghiep. chung ta can lam ro y nghia cua la: thuan Ldi :hu-dn >z p h d n : roi hem cua g : a ban cua nang h>a hay dich ; c u n g cap so : cn gia i o n cua hang ban hay d i e u ds su d u n g : ro n g mo : ky nhat dinh De xac dinh iai thuan. can phai do luong trong mot sy
kiem daac $10,000 lai thuan” , kha nang sinh lai cua doanh nghiep khong ro. Doanh nghiep kiem daac $10,000 moi tuan, moi thang hay moi nam'7 Tang doanh nghiep lap bao cao ket qua hoat dong kinh doanh hang nam, va hau het doanh nghiep con soan thao cac bao cao ket qua hoat dong kinh doanh hang quv hay hang thang. Ky thdi gian cua mot bao cao ket qua hoat don gkinh doanh goi la kv ke toan (accounting period) cua doanh nghiep. Doanh thu Doanh thu la gia ban cua hang hoa va dich vu cung cap trong m ot ky ke toan. Khi mot doanh nghiep cung cap dich vu hay ban hang hoa cho khach hang, doanh nghiep co the nhan daac tien thanh toan ngay hay co mot khoan nq phai thu ma se dupe thu sau, se hoa thanh tien mat trong mot thdi gian Doanh thu cua mot ky bang dong tien thu cong vdri cac khoan phai thu ta cdc nghiep vu ban hang trong ky do. Doanh thu mang lai mot khoan tang cho vdn chu sa hau. Dong tien vao va cac khoan phai thu ta khach hang lam tang tdng tai san cua doanh nghiep; d ve ben kia cua phaang trinh ke toan, cong nq khong tang nhang vdn chu sd hau tang cho tuang xUng vdi mdc tdng cua tdng tai san. Nhu vay. doanh thu la khodn tdng gop ciia vdn chu sd hUu tU hoat dong kinh d oan h Co nhieu thuat ngtf ke todn duqc dung de mo ta doanh thu; thi du, doanh thu cua nha moi gidi bat dong san duqc goi la Doanh thu Hoa hdng (Commissions Revenue). Cf cdc dich vu chuyen nganh nhu Luat su, Nha si, Kiem todn v.v..., doanh thu duqc goi la Thu lao (Fees Earned). Doanh nghiep bdn hdng hod thay vi dich vu se suf dung thuat ngOf doanh thu bdn hdng (Sales). Ngoai ra con cd thu ve tien lai (Interest Earned), Id khoan lai cua phieu nq phdi thu, tien gift ngan hdng, trdi phi£u chinh phu, hay cdc loai chOng khoan khac. 131
Khi nao ghi nhan doanh thu? - Nguyen tdc thxic hien (realization principle) Khi nao doanh thu daoc ghi vao so sach ke toan° Thi du. gia sd vao ngay 24/5 mot cong ty moi gidi bat dong san kv hop dong lam dai dien cho khach hang de ban nha cua kh^ch hang. Theo hop dong, hoa hong moi gidi daoc hudng la 6^ cua gia ban, thdi han 30 ngay ke td ngay ban. Vao ngay 10/6 cong ty bat dong san ban dapc can nha vdi gia $100,000, do do hoa hong dupe hadng la $6,000 ($100,000 x 6 ^ ). se duac nhan vao 10/7. Vay, cong ty se ghi sd hoa hong daac haang vao thang 5, thang 6 hay thang 79 Cong ty se ghi sd khoan doanh thu nay vao ngay 10/7, ngay cong ty cung cap dich vu ban can nha cua khach. Vi cong ty chi thu dapc tien vao thang 7 nen cong ty cung ghi nhan mot khoan phai thu vao ngay 10/6. Vao thang 7, khi nhan dapc tien, cong ty khong ddPc ghi nhan doanh thu them mot lan nda. Thu np m ot khoan phai thu lam tang tai san ‘T ien’ , va lam giam tai san ‘Cac khoan phai thu’ Nha vay, thu np mot khoan phai thu khong lam tang vdn chu so hdu va khong phan anh mot khoan doanh thu. Thi du tren minh hoa cho nguyen tac thac hien. Theo nguyen tac nay, doanh nghiep phai ghi sd doanh thu tai thdi diem dich vu dapc cung cap cho khach hang hay hang hoa ban dapc giao cho khach. Tom lai, doanh thu dapc ghi nhan khi kiem dapc ma khong quan tam den viec c6 nhan duoc ngay tien mat hay khong. Chi phi (Expenses) Chi phi la gid vdn cua hang ban hay dich vu da tieu dung trong qua trinh tao ra doanh thu. Thi du, chi phi luong nhan vien, quang cao, thue nha, tien ich, va gia tri hao mon din cua nhufng tai san nha nha xtfdng, xe co, va thiet bi. Tfit ca cac chi phi nay deu can thiet de thu hut va phuc vu khach 132
hang nham tao ra doanh thu. Chi phi dupe goi la ‘cai gia cua hoat dong kinh doanh’, nghia la, gia cua nhifng hoat dong can thiet khac nhau de tien hanh kinh doanh. Chi phi luon luon gay nen mot khoan giam ve von chu sof htfu. Nhufng thay doi lien quan cua phuong trinh ke toan co the khien (1) tai san giam, ho&c (2) cong np t&ng. Chi phi lam giam tai san neu doanh nghiep thanh toan ngay khi chi phi diTpc ghi so hay thanh toan trade. Neu chi phi dtfpc tra sau, viec ghi sd chi phi se kem theo mot khoan np tang. Khi nao gh i so chi p h i? - N guyen tdc tUctng xiin g (m atching principle) Co m ot mdi quan he dang ke giufa chi phi vdi doanh thu. Chi phi phat sinh nh&m muc dich tao ra doanh thu. Khi do ltfctag lai thuan cua m ot ky, doanh thu phai bu d&p tat ca chi phi phat sinh trong qua trinh tao ra doanh thu do. Khai niem bu trif chi phi vdi doanh thu tren co sd quan he ‘nhan - qua’ dufPc goi la nguyen t&c tUPng xufng. Tinh thdi gian cung la m ot nhan to' quan trong trong qua trinh bu tri* doanh thu vdi chi phi lien quan. Thi du, khi soan thao cac bao cao ket qua hoat dong kinh doanh hang thang, dieu quan trong la phai bu trif chi phi cua thang vdi dung doanh thu cua thang do. Chung ta khong dupe bu trif chi phi cua thang nay vdi doanh thu cua thang trudc, vi khong co moi quan he nhan qua giufa hai chi tieu do. Chi p h i p h u c vu cho nhieu ky ke todn Nhieu khoan chi phi cua doanh nghiep phuc vu cho hai ho&c cho nhieu ky ke todn. Thi du, che do bao hiem chdy nd thifdng bao h&m cho ky 12 thang. Neu cong ty soan thao bao cao ket qua hoat dpng kinh doanh h&ng thdng, mot phan cua khoan chi phi cho che do bao hiem nay phai duoc phan bo vko chi phi bdo hiem tifng thdng khi che d0 nay cdn co hieu liic. Neu ch d dO bdo hiem 12 th&ng cd gi£ $240 thi chi phi bdo 133
hiem cua tJng thang se la $2 0 < $24 0 : Yi thang* Khong phai tat ca cac giao dich deu co the chia mot cach chinh xac cho cac ky ke toan Viec mua mot nha xuong. thiet hi. may moc, do go... se phuc vu cho doanh nghiep trong suot nhufng nam sU dung cac tai san do. Khong ai co the xac dinh trudc mot cach chinh xac cac tai san dai han nav se phuc vu trong bao nhieu nam. Tuv nhien. khi do ltfdng lai thuan cua mot doanh nghiep trong mot ky mot. nam hoac ngan hon. nhan vien ke toan phai udc tinh phan chi phi cua cac tai san dai han nay co the tinh vao ky do. Vi cac gia tri phan bo c4c chi phi nav la cac 30 Udc tinh. khong phai la cac so do chinh xac nen bao cao ket qua hoat dong kinh doanh phai duoc xem la nhufng sd tide tinh gan dung hufu ich cua iai thuan. khong phai la nhufng con sd hoan toan chinh xac. Ddi vdi mot sd chi phi, thi du nhu quang cao hay cat chuong trinh huan luyen nhan vien, khong the Udc tinh mot cach khach quan sd luong ky ke toan ma doanh thu co kha nang se duoc tao ra. Trong nhufng trudng hop nay cac nguven tac ke toan dupe thUa nhan chung quy dinh cac khoan chi phai dupe tinh ngay vao chi phi. Cach xU ly nay dua tren cac nguyen tac khach quan (objectivity principle) va bao thu (conservatism principle) cua ke toan. Nhan vien ke toan can co bang chufng khach quan la mot khoan dau tu se tao ra doanh thu trong cac ky tuang lai trudc khi ho xem khoan dau tu" do la su tao thanh mot tai san. Khi khong co bang chtfng khach quan, ho theo thong le bao thu de ghi so khoan dau tu la chi phi. QUA TR INH D IEU CH INH (The adjustm ent process) Qua trinh dieu chinh di/a tren 2 nguyen tac ke toan nguyen tac thuc hien va nguyen tac phu hop (matching principle). Trong chuong 1. chung ta da biet la nguyen tic thuc hien doi hoi mot khoan thu phai duoc phan anh tren bic cao ket qua hoat dong kinh doanh ngay khi phat sinh. Doanh 134
thu phat sinh vao luc dich vu hoan thanh hoac hang hoa difoc ban cho khach hang. Thi du, neu mot luat su hoan thanh dich vu phap ly cho khach hang trong thang 12 thi thu lao phat sinh trong thang 12 phai duoc phan anh tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh thang 12 cho du viec thu tien mat co the da xay ra vao thang 11 hay se xay ra vao thang 1. Trong nhtfng trudng hop nay, phuong phap dieu chinh duoc su dung de ke toan thu nhap cho thang 12, khi no phat sinh. Nguyen tdc ddi xUng doi hoi chi phi phai dupe phan anh tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh cung ky ke toan vdi doanh thu phat sinh tU sU tieu dung cac chi phi do. Thi du, gia sU trong thang 12, mot doanh nghiep thue van phong de hoat dong va tao ra cac khoan thu. Theo nguyen tdc thuc hien, cac khoan thu phai duoc phan anh tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh thang 12. Khoan chi phi phat sinh trong thang 12 de co cac khoan thu nay la chi phi thue van phong. Do do, theo nguyen tdc phu hop, chi phi thue van phong cua thang 12 phai dupe ghi tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh thang 12 cho du tien thue v&n phong cua thang 12 da duqc tra trong thang 11 (hoac se tra trong thang 1). Trong trudng hop nav, phuong phap dieu chinh duqc dung de lam cho chi phi vdi thu nhap phat sinh trong cung mot ky ke toan. Khi phuong phap dieu chinh duoc dung de ke toan thu nhap vao ky ma chung phat sinh va de lam cho chi phi phu hop vdi thu nhap thi he thong ke toan do duqc goi la ke toan theo sd phat sinh (accrual basis accounting). Ke toan theo can cU sd phdt sinh dua tren quan niem Id ket qua kinh te cua 1 khoan thu chi phdt sinh khi n6 duqc tao ra chU khong phai khi doanh nghi$p nhan duqc tien mdt. Tuong tu, mot khoan chi chi gdy dnh hudng khi quyen loi duoc hudng hodc da sU dung het chtf khong phdi khi tiin mdt duoc chi ra. . • .• r»* . riq . • Mpt h# thong khde vdi h$ thong ke todn theo sd phat 135
sinh la he thong ke toan tren co so tien mat 'ca?h basis of accounting). Theo he thong ke toan tren co so tien mat thi doanh thu duoc bao cao khi co nhan tien mat va chi phi di/oc bao cao khi co tiin mat chi ra. Theo cach nay. khong thi/c hien dieu chinh vdi cac khoan muc tra tri/dc. nhan truoc \k chi phat sinh chua nhan / chi tien. Vi doanh thu di/oc bao c£o khi nhan duoc tien mat va chi phi duoc tri/ di khi chi tien mat. nen lai thuan duoc tinh nhu chenh lech giC/a tien mdt thu va tien mat chi. Khi ban luan ve cac muc tieu cua bao cao ke toan, FASB da ket luan rang “Thong tin ve tien lai cua mot doanh nghiep va cac yeu to' cau thanh lai tinh theo he thong ke toan theo so phat sinh cung cap mot sU chi din tot hon ve thuc hien cua doanh nghiep, so vdi thong tin ve thu va chi tien mat thi/c te. Mot so doanh nghiep vln sU dung h§ thong ke toan tren co sd tien mat, tuy nhien dieu nay chi co the chap nhan neu c£c khoan muc tra trUdc, nhan trUdc, va so phat sinh nho, khong quan trong” Mot Uu diem quan trong cua ke toan theo so phat sinh \h giup cho thong tin tren cac bao cao ke toan co the so sanh duoc giUa ky nay vdi ky khac. Thi du, vao thang 12/2003, Dich vu M.Green chi $4,800 cho cong tac bao hiem trong vdng 2 nam. Theo he thong ke todn theo so phat sinh thi chi phi bao hiem trong thang 12 la $200 se duoc phan anh tren bdo cao KQHDKD thang 12/2003, va $200 se duoc bao cdo nhu mot khoan chi phi cua mot thang trong suot 23 thang sau do. Nguoc lai, bao cao KQHDKD thang 12/2003 lap theo he thong ke todn tren co sd tien mat se phan anh chi phi bao hiem la $4,800, va trong 23 thdng tiep theo thi chi phi bao hiem tren bdo cao KQHDKD hdng thang se ducfc bao cao la $ -0-. Khi so sanh cdc bdo cdo KQHDKD tifng thang vdi nhau thi cac bdo cdo lap theo so phdt sinh se phdn anh chinh xdc su phdt sinh deu dan cua chi phi trong sufft, 24 thdng diWc 136
bao hiem, con bao cao lap tren co sof tien mat se dan den ket qua cua thang 12/2003 thap hon nhieu so vdfi ket qua cua 23 thang tiep sau do Dieu chinh tai khoan (Adjusting the accounts) Nhu cau dieu chinh vdo cuoi mdi ky ke todn Vao cuoi m6i ky ke toan, sau khi tat ca cac NVKT phat sinh da duoc ghi so, tren so Cai cua cong ty thudng co mot so tai khoan khong phan anh dung so du cuoi ky (end-of-period balance) duoc ghi tren cac bao cao tai chinh. Dieu nay cung xay ra ngay ca khi tat ca cac NVKT phat sinh duoc ghi so mot cach chinh xac. Cac so du bi sai so vdfi cac so tren bao cdo, chU khong phai do nham lan, vi cac sU kien kinh te noi tai phat sinh nhung khong ducfc phan anh. Mot loai sU kien nay la cac khoan chi phi tra trUtifc ma so tien tra trUtfc se bi khau trU dan theo thdi gian, thi du nhu khoan muc “Bao hiem tra trUtifc” of dich vu TVQL M.Green co gia tri la $4,800. Gia tri $4,800 nay phan anh so tien chi trUdfc cho cong tac bao hiem trong vong hai nam. Cong tac bao hiem duoc bdt dau thuc hien vao ngay 1/12, do vay, den cuoi thang 12 (31/12) dich vu da dUofc hudfng 1 thang bao hiem nen so' tien bao hiem tra trUdfc da bi khau trU bdrt chi phi cua 1 thang ($4,800 : 24 = $200), khoan tien bi khau trtf la mot khoan chi phi da thuc hien. NhU vay tai san “Bao hiem trd trUdfc” chi con $4,600. Tuong tu, so du $240 vdn phong pham bao gom ca gia tri cua mot so dung cu vdn phong da sU dung va da trof thanh mot khoan chi phi cua thdng 12. Ngoai ra, cdc khoan muc nhu “Sach” cung co thcfi han sU dung ngan nen mot phan cua khoan muc nay cung bi tieu hao trong thdng 12 va trd thdnh mQt khoan muc chi phi. Ngoai ra, thiet bi vdn phong cung hU hao khi suf dung.... Vi vay, so du cua cdc tai khoan “Bao hiem trd trUdc”, “Vdn phong pham”, “Sdch”, “Thiet bi vdn phdng” khong phdi Id con so duoc phdn dnh tren bang can doi 137
ke toan lap vao ngay 31/12. Cac khoan nav phai daac dieu chinh trade khi lap cac bao cao ke toan cuoi nam. Q u a tr in h d ie u c h in h ta i k h o a n Qua trinh dieu chinh cac tai khoan noi chung cung tucfng tu nhu qua trinh phan tich va phan anh cac NVKT phat sinh vao tai khoan. Moi so da tai khoan va su kien kinh te co anh hadng den tai khoan do daqc phan tich de xac dinh xem co can phai dieu chinh hay khong. Neu can dieu chinh thi lap but toan dieu chinh (adjusting entry) de dieu chinh tai khoan tai san hoac nq phai tra, va de dieu chinh tai khoan doanh thu va chi phi lien quan. Sau khi cac but toan dieu chinh duac ghi vao so Nhat ky thi chung se daqc chuyen qua so Cai tai khoan Chi p h i trd tritdc (Prepaid expenses) Mot khoan chi phi tra trade la m ot khoan tra trade de daqc phuc vu. Khi doanh nghiep chi tra tien trade, doanh nghiep da tao thanh mot loai tai san ma se bi tieu dung dan diln cho den het. Khi gia tri tai sdn nay bi khau trd thi khoan khau tra do trd thanh chi phi trong ky. Thi du, trong thang 12, dich vu M .Green tra trade mot so tien la $4,800 cho cong tac bao hiem trong hai nam. Du viec chi tien daqc dien ra vao ngay 26/12 nhang ve nguyen \Ac se daqc xem nha co hieu lqc tCr ngay 1/12. Moi ngay cua thang 12 troi qua thi sd tien bao hiem nay se bi khau tra dan. chuyen thanh chi phi. Vao ngay 31/12, sau 1 thang daqc bao hiem thi tien bao phi bi khau tri/ 1/24 lan gia tri, tuang duang vdi $200. Do do, can thuc hien but toan dieu chinh de cac tai khoan se phan anh trung thuc gia tri tai san va chi phi vao ngay 31/12: Dieu chinh (a) T.12 31 Chi phi bao hiem 200 00 Bao hiem tra trudc 200.00 De phan anh s6 tien bao hi£m da sir dung 138
Chuyen so but toan dieu chinh de duac ket qua dung tren cac tai khoan lien quan No Bao hiem tra trudc Co No Chi phi bao hiem Co 26/12 4,800 31/12 200 31/12 200 Sau khi chuyen so but toan dieu chinh, tai khoan ‘Bao hiem tra trudc ” co so du la $4,600 va tai khoan “Chi phi bao hiem ’ co so du $200, phan dnh dung so tiin duoc ghi tren cac bao cao. Viec phan bo chi phi bao hiem tra trade cho thang 12/2003, nam 2004 va nam 2005 duqc trinh bay bang hinh ve tren hinh 3-2. Khi nghien ctfu hinh nay ban se nhan thav cac but toan dieu chinh se duqc thiTc hien de phan bo $2,400 hoac ($4,800 . 24) x 12, cho nam 2004, va phan bo $2,200, hoac ($4,800 : 24) x 11 cho nam 2005. S o do 4.1 Qud trinh phan bo chi phi Dao niem trd trade 24 thang Chi phi cua nam 90 = $100 C h' phi cua nam 1991 = SI 200 Ch. pm cua nam 1992 = S i . 1 00 ^ 1990 ’ 991 1992 Thoi gian thac hi6n pap hiferr. Trong thang 12, dich vu M.Green mua mot so van phong pham de suf dung. Gia tri cua van phong pMm suf dung trq thanh chi phi, lam giam gi£ tri van phong phlm hien co. Tuy nhien, viec suf dung hang ngay khong duqc phan anh vao tai khoan vi thong tin hang ngay ve so luong stf dung va so luong 139
con iai la khong can thiet. hon nda ngifoi ta chi thac hi^n viec ghi so mot so laang duy nhat, do la tong so vat dung da daac tieu dung trong thang. Do do, de co cac tai khoan phan anh dung vdi so laang tren bao cao vao ngay 31 12 thi gia tn cua van phong pham sa dung trong thang 12 phai daoc xac dinh va ghi so. De biet sd lacfng da sa dung, ban phai tinh so laang van phong pham con lai. Sau do, chi phi cua sd laang van phong pham con lai daac khau tra vao gia tri van phong pham mua vao. Thi du, neu con $150 van phong pham chtfa sd dung thi chi phi van phong pham la $90 ($240 - $150 = $90). Gia tri nay trd thanh mot khoan chi phi. But toan dieu chinh dadi day phan anh viec tieu dung van phong pham: D ieu chinh (b) T.12 31 Chi phi van Dhong p h im 90.00 VSn phong pham 90.00 B e phan anh van phong p h lm da s ii dung Ket qua cua but toan dieu chinh tren tai khoan la: Van phong pham Chi phi van phong pham 26/12 240 | 31/12 90 31/12 90 j Khac vdi cac thi du d tren, mot so khoan muc la chi phi tra trade vao thdi diem mua thi da chi va da tieu dung het chi trong vong mot ky ke toan. Thi du, mot cong ty co the tra trade tien thue nha ngay ngay dau thang. Hang thang, so tien chi ra la mot khoan chi phi tra trade va da hoan toan tieu dung het trade khi het thang va trudc khi het ky ke toan. Trong nhOfng trudng hop nay, ban nen bo qua sU kien tai san la ket qua cua mot khoan chi phi tra trudc vi khoan chi trUtfc do, von da duoc phan anh 1& mQt khodn chi phi nen khon£ can phai dieu chinh niia. 140
Khau hao (Depreciation) Cac tai san vat chat co thofi gian stf dung lau dai va daoc dung trong san xuat san pham hoac cung cap dich vu daoc goi la tai san co' dinh (plant and equiment). Tai san co' dinh gom co dat dai, nha xtfdng, may moc, sach chuyen nganh va xe. Tat ca cac khoan muc tai san co dinh, ngoai trU dat dai, cuoi cung se hi/ hong va khong suf dung dacfc nufa. Do do, tri gia cua nhufng tai san nay phai duoc chuyen thanh phi ton trong suot qua trinh suf dung chung. Qua trinh phan bo chi phi cua cac khoan muc nay ducfc goi la trich khau hao. Khau hao diiofc phdn anh vdi cac but toan dieu chinh tuong tu nha cac but toan thac hien vdi chi phi tra trade. Thi du, dich vu M .G reen co mot thu vien sach Quan ly kinh te tri gia $5,760. M .Green da tinh la so' sach trong thu vien co the sU dung duoc trong 3 nam, bat dau tti 1/12/2003, sau do se loai bo va thay the sach mdi. Dua tren da tinh nav nen chi phi khau hao cua thang 12 daoc tinh nha sau: $5,760: 36 thdng = $160. But toan dieu chinh nha sau: Dieu chfnh (c) T.12 31 C hi p hi khau hao. sach 160,00 Hao m on, sach 160.00 D e ph&n &nh khau hao cua thang 12 Ket qua cua but toan tren den cac tai khoan nha sau: No Sach Co N
Sau khi chuyen so but toan dieu chinh. tai khoan "Sach" va tai khoan lien quan vdi no, “Hao mon. sach" cung daac phan anh tren bang can doi ke toan ngav 31 12 Tai khoan “Chi phi khau hao - sach" phan anh so tien cua khoan chi phi khau hao daoc ghi tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh thang 12. Trong da so trifdng hop. khoan giam cua mot loai tai san daoc phan anh bang mot so ghi Co tren tai khoan cua tai san do. Tuy nhien, thu tuc nay khong daoc thiic hien khi phan anh gia tri hao mon. Dung hcfn, gia tri hao mon daoc phan anh trong mot tai khoan doi lap (contra account). Trong tririmg hop nay, la tai khoan “Hao mon - sach” .
$3,520 ve gia tri tan dung cua chung. Do do, gia tri phai khau hao trong 48 thang sa dung la $13,760 - $1,760 = $12,000. Khau hao cua moi thang do do daoc tinh nha sau $12,000: 48 = $250 va but toan phan anh mufc khau hao cua thang 12 la: Dieu chinh (d) T 12 31 Chi pm khau nao. thiet b| van phong 250.00 Hao mon. thiet b| van phong 250.00 De phan anh khau hao cua thang 12 Ket qua cua qua trinh chuyen sd but toan dieu chmh vao cac tai khoan lien quan nha sau: Cm phi khau hao. N
No Tien mat Co Chi phi luong T/12 12 700 T/12 12 700 26 700 26 700 Neu lich thang 12 dugc minh hoa ben canh day va co thi/ ky lam Thang 12 viec ca cac ngay 29, 30. 31/12, s M T W T F S sau do doanh nghiep khoa so 1 2 3 4 5 6 vao ngay 31/12 thi co thi/ ky da 7 8 9 10 11 12 13 co 3 ngay li/cfng chi/a dugc lanh 14 15 16 17 18 19 20 va chi/a dugc phan anh tren so 21 22 23 24 25 26 27 sach ke todn vi chi/a den ky 28 29 30 31 luong. Tuy nhien, so tien laang $420 chi/a tra nay Id mot phan cua chi phi trong thdng 12 cung nhi/ sd tien luong $2,800 da dugc phdt. Nhu vay, den ngdy 31/12, tien lucrng chua phdt trd thanh 1 khoan ng. Do d6, de cdc tdi khoan phan anh chinh xac chi phi luong cua thdng 12 vd tat ca cdc khoan ng den ngdy 31/12, ban phai thuc hien but todn dieu chinh sau: D ieu chinh (e) T.12 31 Chi p hi laang 420,00 Ti£n laang phdi trd 420,00 0 1 phdn dnh tien laang d S lai Ket qua cua but toan len cdc tdi khoan Id: ___ Chi phi luong Ti6n laang phdi trd T/12. 12 1,400 T/12 31 420 26 1,400 31 420 144
Doanh thu nhan triCdc (Unearned revenues) Doanh thu nhan trudc la khoan tien nhan duoc trudc khi chuyen giao san pham hoSc thuc hien dich vu. Thi du, dich vu M.Green ky hop dong thuc hien dich vu tu van cho cong ty Chemical Supply vdi thu lao hang thang la $1,000. Hap dong b&t dau tu ngay 15/12. Vao ngay 26/12, dich vu M.Green nhan duoc $6,000 ve khoan thu lao thuc hien dich vu tu van trong 6 thang tinh tir ngay 15/12. Thu lao duoc phan anh bang but toan sau: T.12 26 Tien mat 6,000.00 Thu lao tu van 6.000.00 Nhan tru dc tien thu lao Viec nhan trUtfc tien thu lao lam tang tien mat cua doanh nghiep va tao ra m ot khoan nor, va nhiem vu phai thi/c hien dich vu tif van cho cong ty Chemical Supply trong 6 thang tori. Tuy nhien, den ngay 31/12, doanh nghiep da tra dugc $500 cua khoan ng nay va dong thcfi cung tao ra khoan doanh thu tUOng duong ma theo nguyen tSc thuc hien thi khoan doanh thu nay se dugc phan anh tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh thang 12. Do do, vao ngay 31/12 can thgc hien but toan dieu chinh sau: D ieu chinh (f) T.12 31 Thu lao nhan trudc 500,00 Thu lao tu van 500,00 Thu lao tu van da nhan trudc Chuyen but toan nay vao so thi ket qua tren cac tai khoan la: Ngi Chi phi lifdng C6 Nd TiSn li/dng p h ii tra C6 T/12. 31 500 T/12. 26 6,000 T/12. 10 4.400 12 3.400 31 500 145
Tac dung cua but toan dieu chinh la chuyen mot phan thu lao nhan trudc $500 tii tai khoan no phai tra sang tai khoan doanh thu. But toan nay lam giam cong no va duoc phan £nh nhu m ot khoan doanh thu $500 da phat sinh. Doanh thu da p h d t sinh (Accrued revenues) Doanh thu duoc phan anh khi nhan duoc ti£n mat, hofic khi hang hoa hoac dich vu ducfc ban tra cham va khach h&ng da chap nhan thanh toan. Tuy nhien, vao cuoi moi ky ke toan, co m ot sd khoan doanh thu van chua duoc ghi so du da phat sinh. Cac khoan doanh thu da phat sinh nhung chua duoc ghi sd vi chua den ky han ducfc nhan, goi la doanh thu da phat sinh. Thi du: gia sU vao ngay 20/12, dich vu TVQL M .Green ky hcfp ddng vofi Ngan hang W ell Fargo ve viec thtfc hien dich vu tu van vdfi mUc thu lao hang thang la $1,200, tra tUng thang vao ngay 20 hang thang. Theo thoa thuan nay thi vao ngay 31/12, van phong luat sU da co $400 tien thu lao phat sinh. Theo nguyen tac thuc hien thi khoan thu lao n&y phai duoc ghi tren bao cao ket qua hoat dong kinh doanh, dc do can thJc hien but toan dieu chinh duofi day: B i4 u chinh (g) T.12 31 C ac Khoan pnai thu 400.00 Thu lao tu van B e phan anh thu lao da phat sinh ■7 Anh hudng cua but toan dieu chinh den cac tai khoan nhi sau: No Cac khoan phai thu Co N
Bang can doi thuf da dieu chinh (Adjusted - Trial balance) Bang can doi thuf lap trade khi di§u chinh daoc goi la bang can doi thuf chifa dieu chinh. Sau khi thuc hien cac but toan dieu chinh, ngUcfi ta lap bang can doi thuf da dieu chinh. Hinh 4.1 minh hoa sU so sanh bang can ddi thu chua dieu chinh, qua trinh dieu chinh va bang can ddi thu da dieu chinh cua dich vu TVQL M .Green vao ngay 31/12/2003. Hinh 4 .1 : So sanh bang can doi thuf chua dieu chinh vdi da dieu chinh Bang can doi thuf Hion ohinh Bang can do> thu chua dieu chinn da dieu chinh NO Co No Cc No Co Tien mat 1.300 1.300 Bdo mem trd trade 4.300 (a) 200 4.600 VSn phdng pham 240 (b) 90 150 Sach 5,760 5 760 Thi§t Di van phong 13.760 13.760 Phai tra ngudi ban 1.520 1 520 Thu lao da phat sinh 6.000 (t) 500 5 500 . Von, M.Green 18.000