Đánh giá biểu hiện protein Her2 trong ung thư dạ dày bằng hóa mô miễn dịch

Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ BIỂU HIỆN PROTEIN HER2 TRONG UNG THƯ DẠ DÀY <br /> BẰNG HÓA MÔ MIỄN DỊCH <br /> Phan Đặng Anh Thư*, Hứa Thị Ngọc Hà*, Đoàn Thị Phương Thảo* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Đặt vấn đề: Her2 là thành viên trong gia đình thụ thể tăng trưởng biểu mô, có biểu hiện và ý nghĩa trong <br /> nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư dạ dày (UTDD). Sự khuếch đại gen HER2 là tiêu chuẩn vàng cho việc <br /> điều trị nhắm trúng đích phân tử bằng thuốc kháng Her2, Trastuzumab (Herceptin). Kết quả xét nghiệm Her2 <br /> chính xác phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố khách quan lẫn chủ quan như thời gian cố định, thời điểm cố định, kỹ <br /> thuật, quy trình nhuộm và đánh giá kết quả. <br /> Đối  tượng  và  phương  pháp  nghiên  cứu:  Mô tả, cắt ngang, tiến cứu. Đánh giá biểu hiện protein Her2 <br /> bằng phương pháp hóa mô miễn dịch trên 121 trường hợp bệnh phẩm mổ UTDD tại Bộ môn Giải phẫu bệnh, <br /> Đại học Y Dược TP.HCM. <br /> Kết quả và kết luận: Tỉ lệ Her2 dương tính là 16,5% dương tính 3+ (5,8%), dương tính 2+ (10,7%). Biểu <br /> hiện Her2 liên quan có ý nghĩa thống kê với loại mô học dạng ruột (theo phân loại Lauren, α=0,02), và nhóm u <br /> biệt hóa rõ ‐ trung bình (α=0,004). Liên quan không có ý nghĩa thống kê với các yếu tố tuổi, giới, đại thể, kích <br /> thước  u,  mức  độ  xâm  nhập,  tình  trạng  di  căn  hạch.  Đa  số  các  trường  hợp,  Her2  biểu  hiện  không  đồng  nhất <br /> (70%), và tỉ lệ dương tính không đặc hiệu 10,7%. <br /> Từ khóa: protein Her2, ung thư dạ dày, hóa mô miễn dịch <br /> <br /> ABSTRACT <br /> HER2 DIAGNOSTICS IN GASTRIC CANCER BY IMMUNOHISTOCHEMICAL TESTING <br /> Phan Dang Anh Thu, Hua Thi Ngoc Ha, Doan Thi Phuong Thao <br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ Supplement of No 3 ‐ 2013: 83 ‐ 88 <br /> Introduction: Human epidermal growth factor receptor 2 (Her2) overexpression/amplification is implicated <br /> in  the  development  of  various  solid  tumor  types  including  gastric  cancer.  Trastuzumab‐based  (Herceptin) <br /> therapy has been approved for Her2 ‐ positive patients. The accuracy of Her2 testing depends on various factors <br /> such as fixation timing, protocol and interpretation. <br /> Material  and  Methods:  One  hundred  and  twenty  one  formalin  ‐  fixed  tumor  samples  from  gastric <br /> carcinoma patients were studied with Her2 testing by immunohistochemical method. Clinicopathologic data were <br /> collected. <br /> Results  and  conclusions:  Her2  positivity  was  observed  in  20  gastric  carcinomas  (16.5%)  (Her2  2+ <br /> (10.7%)  and  Her2  3+  (5.8%).  Her2  positivity  is  significantly  higher  in  intestinal  type  than  in  diffuse  type <br /> (Lauren  classification).  Her2  overexpression  is  also  significantly  higher  in  well  and  moderate  differentiated <br /> carcinomas than in poorly differentiated type. Intratumoral heterogeneity of Her2 overexpression was observed in <br /> 70% of gastric carcinomas. Unspecific staining in normal gastric mucosa was also observed (10.7%). <br /> Key words: protein Her2, gastric cancer, immunohistochemistry <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> <br /> Theo  Globocan  2008,  ung  thư  dạ  dày <br /> <br /> *Bộ môn Giải phẫu bệnh, Đại học Y dược TP. HCM <br /> Tác giả liên lạc: ThS. Phan Đặng Anh Thư  ĐT: 0947877908 <br /> <br /> 82<br /> <br /> Email: phandanganhthu@gmail.com <br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> (UTDD)  là  một  trong  các  loại  ung  thư  thường <br /> gặp,  trong  đó  hầu  hết  là  carcinôm;  ở  giới  nam <br /> đứng thứ hai sau ung thư phổi; ở giới nữ đứng <br /> thứ  tư  sau  ung  thư  vú,  ung  thư  cổ  tử  cung  và <br /> ung thư phổi(6). Ở Việt Nam, theo thống kê của <br /> bệnh  viện  Ung  bướu  TP.  HCM  năm  2004, <br /> carcinôm  dạ  dày  đứng  hàng  thứ  ba  trong  các <br /> loại ung thư ở nam giới với xuất độ chuẩn tuổi <br /> là 12,3/100.000 dân, đứng thứ năm trong các loại <br /> ung  thư  ở  nữ  giới  với  xuất  độ  chuẩn  tuổi  là <br /> 5,3/100.000  dân(15).  UTDD  thường  được  phát <br /> hiện ở giai đoạn muộn với điều trị chính là phẫu <br /> thuật  và  hóa  trị  với  tiên  lượng  sống  thấp.  Tiên <br /> lượng sống thêm 5 năm của giai đoạn I là 95%, <br /> trong khi giai đoạn IV chỉ có 4%(7). Hiện nay liệu <br /> pháp  trúng  đích  phân  tử  có  thể  áp  dụng  trên <br /> UTDD giai đoạn tiến xa, và ngày càng trở thành <br /> mối quan tâm và chọn lựa cho nhiều bác sĩ ngoại <br /> khoa và bác sĩ ung thư  trong quá trình điều  trị <br /> UTDD. <br />  HER2  hay  CerbB‐2  là  một  thành  viên  của <br /> gia  đình  thụ  thể  tăng  trường  biểu  mô  gồm  4 <br /> thành viên EGFR, erbB‐2, erbB‐3 và erbB‐4, một <br /> gen tiền ung thư nằm trên nhánh dài nhiễm sắc <br /> thể 17, băng 21 (17q21), mã hóa một protein thụ <br /> thể  xuyên  màng  thuộc  nhóm  thụ  thể  men <br /> tyrosine‐ kinase. Biểu hiện HER2 được ghi nhận <br /> trong rất nhiều ung thư điển hình là ung thư vú <br /> và mới đây là UTDD. Biểu hiện quá mức của thụ <br /> thể  này  có  ý  nghĩa  trong  điều  trị  và  tiên  lượng <br /> một  số  ung  thư.  Theo  các  nghiên  cứu  trên  thế <br /> giới,  Her2  biểu  hiện  trong  UTDD  dao  động  từ <br /> 10‐38%(6,8,9,16).  Tại  Việt  Nam,  nghiên  cứu  biểu <br /> hiện Her2 trên UTDD của L. V. Nho và cộng sự <br /> (CS)(11),  L.  T.  Cầm  và  (CS)(14)  ghi  nhận  tỉ  lệ  biểu <br /> hiện quá mức protein Her2 là 22,5% và 13,24%. <br /> Hiện  nay  hóa  trị  liệu  kết  hợp  với  thuốc  kháng <br /> Her2,  trastuzumab  (Herceptin,  Hoffman  La <br /> Roche, Thụy Sỹ) có hiệu quả trong việc cải thiện <br /> tiên  lượng  sống  của  bệnh  nhân  khá  tốt  và  đã <br /> được  FDA  chấp  nhận  điều  trị  cho  ung  thư  vú <br /> (2007)  và  UTDD  (2010).  Năm  2010,  nghiên  cứu <br /> TogA, một nghiên cứu lớn hàng loạt ca với mục <br /> đích  so  sánh  hóa  trị  liệu  đơn  thuần  và  hóa  trị <br /> liệu  kết  hợp  Herceptin  trên  bệnh  nhân  UTDD <br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ghi  nhận  vai  trò  tích  cực  của  Herceptin  trong <br /> việc kéo dài tiên lượng sống của bệnh nhân khá <br /> tốt, có thể tăng thời gian sống còn từ 11,4 đến 16 <br /> tháng(3). <br /> Với  tỉ  lệ  UTDD  khá  cao,  thường  đến  với <br /> giai đoạn trễ, trong khi tỉ lệ biểu hiện Her2 chỉ <br /> khoảng  10‐38%(6,8,9,16),  việc  chuẩn  hóa  kỹ  thuật <br /> nhằm  giúp  chẩn  đoán  đúng  hết  sức  quan <br /> trọng. Hiện nay, yêu cầu cho mẫu xét nghiệm <br /> Her2 trên UTDD là mẫu mổ, do tính biểu hiện <br /> không thuần nhất của yếu tố này trong UTDD <br /> khá cao. Ngoài ra có thể tiến hành xét nghiệm <br /> Her2  trên  mẫu  sinh  thiết  dạ  dày  qua  nội  soi <br /> đối  với  các  trường  hợp  UTDD  quá  chỉ  định <br /> phẫu thuật, tuy nhiên số lượng mẫu sinh thiết <br /> và vị trí sinh thiết ảnh hưởng rất nhiều đến kết <br /> quả xét nghiệm. Do tính không thuần nhất của <br /> Her2, tỉ lệ biểu hiện không cao trên UTDD, và <br /> ảnh  hưởng  của  nhiều  yếu  tố  khác  như  thời <br /> điểm cố định ngay, thời gian cố định khắc khe, <br /> quy trình nhuộm hóa mô miễn dịch cũng như <br /> quá trình đánh giá kết quả, cần chuẩn  hóa  kỹ <br /> thuật và quy trình ngay từ đầu sẽ làm tăng độ <br /> chính xác của kết quả xét nghiệm Her2.  <br /> Mục  tiêu  của  nghiên  cứu  này  là:  Đánh  giá <br /> biểu  hiện  protein  Her2  trong  UTDD  cùng  với <br /> mối  tương  quan  với  các  yếu  tố  mô  bệnh  học, <br /> bước  đầu  xây  dựng  quy  trình  chuẩn  hóa  kỹ <br /> thuật  ngay  từ  khâu  bệnh  viện  ‐  phòng  xét <br /> nghiệm, nhằm tăng độ tin cậy và chính xác của <br /> xét nghiệm này. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Nghiên  cứu  tiến  cứu  trên  121  trường  hợp <br /> mẫu UTDD được phẫu  thuật  tại  bệnh  viện  Đại <br /> học Y Dược TP. HCM và các bệnh viện khác gửi <br /> mẫu  đến  bộ  môn  Giải  Phẫu  Bệnh  từ  năm  2011 <br /> đến 2013. Các mẫu nghiên cứu là bệnh phẩm dạ <br /> dày có ung thư được cố định tức thì trong dung <br /> dịch Formol đệm trung tính 10%, tối đa 30 phút <br /> sau  khi  lấy  u  ra  khỏi  cơ  thể  bệnh  nhân,  và  cố <br /> định  trong  khoảng  8‐48  giờ  (các  trường  hợp <br /> không  đúng  thời  gian  cố  định  như  trên  đều  bị <br /> loại khỏi lô nghiên cứu). <br /> <br /> 83<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> Mô u được khảo sát đại thể, và cắt lọc từ 2‐3 <br /> mẫu ở các vị trí khác nhau, và ghi nhận số hạch <br /> bóc tách được từ các nhóm hạch ở bờ cong lớn, <br /> bờ cong nhỏ, mạc nối. Mẫu mô u sẽ được xử lý, <br /> đúc  khối  paraffin,  cắt  mỏng  5μm,  sau  đó  khảo <br /> sát  mô  bệnh  học  trên  tiêu  bản  nhuộm  H&E  và <br /> biểu  hiện  quá  mức  protein  Her2  trên  tiêu  bản <br /> nhuộm hóa mô miễn dịch. Quá trình nhuộm hóa <br /> mô miễn dịch được thực hiện trên máy nhuộm <br /> tự  động  của  hãng  Ventana,  Benchmark  XT <br /> (kháng  thể  HER2  Ventana  Confirm).  Ghi  nhận <br /> đầy  đủ  thông  tin  lâm  sàng,  tuổi,  giới,  đại  thể, <br /> kích  thước  u,  mô  bệnh  học  (theo  phân  loại <br /> Lauren),  độ  biệt  hóa,  giai  đoạn  bệnh,  mức  độ <br /> xâm  nhập  của  ung  thư,  tình  trạng  di  căn  hạch, <br /> biểu hiện Her2. <br /> Biểu  hiện  Her2  được  đánh  giá  theo  tiêu <br /> chuẩn  của  ASCO  như  sau:  dương  tính  3+  (bắt <br /> màu  trên  màng  bào  tương  >  10%  tế  bào  u,  bắt <br /> màu  đậm,  hoàn  toàn),  dương  tính  2+  (bắt  màu <br /> màng  bào  tương  >10%  tế  bào  u,  hoàn  toàn, <br /> cường  độ  nhẹ‐  đậm);  dương  tính  1+  (bắt  màu <br /> màng  bào  tương  >10%  tế  bào  u,  không  hoàn <br /> toàn, nhạt); âm tính (không bắt màu). Trong xét <br /> nghiệm  Her2  bằng  hóa  mô  miễn  dịch,  dương <br /> tính 1+ và âm tính được xem là âm tính; dương <br /> tính  2+  và  dương  tính  3+  được  xem  là  dương <br /> tính(4). <br /> Số liệu được nhập và xử lý bằng phần mềm <br /> Excel 2007 và SPSS 15. Đánh giá sự tương quan <br /> giữa  biểu  hiện  Her2  và  các  đặc  điểm  tuổi,  giới, <br /> giải phẫu bệnh bằng phép kiểm χ2. <br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU <br /> Đặc điểm của mẫu nghiên cứu <br /> Nghiên cứu 121 trường hợp UTDD cho thấy <br /> tuổi  mắc  bệnh  thấp  nhất  21  tuổi,  cao  nhất  85 <br /> tuổi,  tuổi  trung  bình  58,4  ±13,5.  Tỉ  lệ  nam:  nữ <br /> mắc bệnh là 1,5: 1. Kích thước u nhỏ nhất 0,5 cm, <br /> lớn nhất 8 cm, trung bình 3 cm. Hình thái đại thể <br /> <br /> 84<br /> <br /> thường gặp là dạng loét (88,4%), kế đến là dạng <br /> thâm  nhiễm  cứng  (6,6%),  và  thấp  nhất  là  dạng <br /> sùi (5%). Hình thái vi thể của UTDD là carcinôm <br /> tuyến, được xếp phân loại mô học  theo  Lauren <br /> như  sau:  dạng  ruột  (46,3%),  dạng  lan  tỏa <br /> (53,7%),  trong  đó  carcinôm  dạng  tế  bào  nhẫn <br /> (3,3%), carcinôm dạng nhầy (1,6%). Hầu hết các <br /> trường hợp u đã xâm  nhập  thanh  mạc  (72,7%), <br /> kế đến xâm nhập vào lớp cơ (24,8%), chỉ có 2,5% <br /> tại chỗ.  Trong  lô  nghiên  cứu  55,4%  trường  hợp <br /> có di căn hạch (Bảng 1). <br /> Bảng 1: Đặc điểm của mẫu nghiên cứu. <br /> Đặc điểm mô bệnh học UTDD<br /> Tuổi trung bình 58,4 ±13,5<br /> Nam/nữ = 1,5/1<br /> Kích thước u trung bình 3cm<br /> Hình thái đại thể<br /> Dạng loét<br /> Dạng thâm nhiễm<br /> Dạng sùi<br /> Phân loại mô học theo Lauren<br /> Dạng ruột<br /> Dạng lan tỏa<br /> Độ biệt hóa<br /> Biệt hóa rõ<br /> Biệt hóa vừa<br /> Biệt hóa kém<br /> Tình trạng xâm nhập<br /> Tại chỗ<br /> Vào lớp cơ<br /> Vào lớp thanh mạc<br /> Di căn hạch<br /> <br /> Số trường<br /> hợp<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> <br /> 107<br /> 8<br /> 6<br /> <br /> 88,4%<br /> 6,6%<br /> 5%<br /> <br /> 56<br /> 65<br /> <br /> 46,3%<br /> 53,7%<br /> <br /> 4<br /> 46<br /> 71<br /> <br /> 3,3%<br /> 38%<br /> 58,7%<br /> <br /> 3<br /> 30<br /> 88<br /> 67<br /> <br /> 2,5%<br /> 24,8%<br /> 72,7%<br /> 55,4%<br /> <br /> Biểu  hiện  Her2  trên  UTDD  và  mối  tương <br /> quan với các đặc điểm giải phẫu bệnh <br /> Dương tính 16,5 % (20/121) (trong đó dương <br /> tính  3+  (5,8%),  dương  tính  2+  (10,7%)),  âm  tính <br /> và dương 1+ 83,5% (101/121) (Bảng 2) (Hình 1). <br /> Bảng 2: Biểu hiện Her2 trong UTDD. <br /> Biểu hiện Her2<br /> Âm tính và 1+<br /> 2+<br /> 3+<br /> <br /> Số trường hợp Tỉ lệ (%) Tổng cộng<br /> 101<br /> 83,5 %<br /> 83,5%<br /> 13<br /> 10,7%<br /> 16,5%<br /> 7<br /> 5,8%<br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  <br /> Her2 âm tính <br /> <br />  <br /> Her2 dương tính 1+ <br /> <br />  <br /> Her2 dương tính 2+ <br /> <br />  <br /> Her2 dương tính 3 <br /> <br /> Hình 1: Biểu hiện protein Her2 trên UTDD bằng hóa mô miễn dịch. <br /> Biểu  hiện  HER2  dương  tính  trên  ung  thư <br /> dạng ruột nhiều hơn dạng lan tỏa liên quan có ý <br /> nghĩa  thống  kê  (phép  kiểm  χ2,  α=0,02).  Her2 <br /> dương tính trên nhóm ung thư biệt hóa vừa và <br /> rõ  nhiều  hơn  nhóm  ung  thư  biệt  hóa  kém,  liên <br /> quan  có  ý  nghĩa  thống  kê  (phép  kiểm  χ2, <br /> α=0,004).  Biểu  hiện  Her2  liên  quan  không  có  ý <br /> nghĩa thống kê với tuổi, giới, mức độ xâm nhập, <br /> kích  thước  u,  và  kiểu  đại  thể,  tình  trạng  di  căn <br /> hạch (Bảng 3). <br /> Bảng 3: Mối liên quan giữa biểu hiện Her2 và các <br /> đặc điểm của lô nghiên cứu. <br /> Đặc điểm<br /> Giới: Nam<br /> Nữ<br /> Tuổi: >60<br /> ≤60<br /> Kích thước u: >3 cm<br /> ≤3<br /> <br /> Biểu hiện protein Her2<br /> dương tính<br /> Số trường hợp Tỉ lệ (%)<br /> 14<br /> 18,7<br /> α >0,05<br /> 6<br /> 13<br /> 9<br /> 15,5<br /> α >0,05<br /> 11<br /> 18<br /> 11<br /> 23,9<br /> α >0,05<br /> 9<br /> 12<br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh <br /> <br /> Đặc điểm<br /> Phân loại mô học Lauren<br /> Dạng ruột<br /> Dạng lan tỏa<br /> Độ biệt hóa<br /> Vừa và rõ<br /> Kém<br /> Xâm nhập<br /> Chưa đến thanh mạc<br /> Đến thanh mạc<br /> Di căn hạch<br /> Có di căn hạch<br /> Không di căn hạch<br /> <br /> Biểu hiện protein Her2<br /> dương tính<br /> Số trường hợp Tỉ lệ (%)<br /> α 0,05<br /> <br /> Các đặc điểm biểu hiện protein Her2 trong <br /> UTDD <br /> Tỉ lệ dương tính không đặc hiệu (dương tính <br /> trong bào tương/màng bào tương của niêm mạc <br /> dạ  dày  lành  tính  bên  trên  u)  khoảng  10,7% <br /> (13/121,  trong  đó  chỉ  có  1  trường  hợp  Her2 <br /> dương tính có dương tính không đặc hiệu), biểu <br /> hiện Her2 trong UTDD kiểu lan tỏa ‐ thuần nhất <br /> <br /> 85<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 3 * 2013<br /> <br /> (> 80% mô u) với tỉ lệ 30% (6/20); biểu hiện Her2 <br /> dạng  mảng  ‐  không  thuần  nhất  (10‐80%  mô  u) <br /> với tỉ lệ 70% (14/20). <br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Các nghiên cứu trên thế giới ghi nhận tỉ lệ <br /> Her2  dương  tính  trên  UTDD  dao  động  trong <br /> khoảng 8,2‐34%(1,2,12,17), trong đó tỉ lệ tương hợp <br /> giữa  lai  tại  chỗ  gắn  huỳnh  quang  và  hóa  mô <br /> miễn dịch là 95%(9), cho thấy sự tương hợp khá <br /> cao  giữa  biểu  hiện  protein  Her2  và  tình  trạng <br /> khuếch  đại  gen  Her2.  Cũng  như  ung  thư  vú, <br /> tình  trạng  khuếch  đại  gen  Her2  là  tiêu  chuẩn <br /> vàng  cho  sự  lựa  chọn  điều  trị  Trastuzumab <br /> (Herceptin),  những  trường  hợp  Her2  dương <br /> tính  2+  trên  hóa  mô  miễn  dịch  cần  làm  thêm <br /> xét  nghiệm  lai  tại  chỗ  để  xác  định  chính  xác <br /> tình  trạng  khuếch  đại  gen  Her2.  Nghiên  cứu <br /> của  chúng  tôi  với  tỉ  lệ  16,5%  trong  đó  tỉ  lệ <br /> dương tính 3+ là 5,8%, dương tính 2+ là 10,7%, <br /> so với một số nghiên cứu tỉ lệ này không cao, <br /> có thể giải thích do quy trình xét nghiệm Her2 <br /> đã  được  chuẩn  hóa  làm  giảm  các  tỉ  lệ  dương <br /> tính  không  đặc  hiệu  và  dương  tính  quá  mức <br /> trên  màng  bào  tương  gây  sai  lệch  trong  quá <br /> trình đánh giá kết quả. <br /> Trong  nghiên  cứu  này,  biểu  hiện  Her2 <br /> dương  tính  liên  quan  có  ý  nghĩa  thống  kê  với <br /> loại  mô  học  dạng  ruột  (theo  phân  loại  mô  học <br /> của  Lauren)  và  độ  biệt  hóa.  Kết  quả  này  cũng <br /> phù  hợp  với  các  nghiên  cứu  của  Yan  và  CS(18), <br /> nghiên cứu của Moelans và CS(13). Điều này cho <br /> thấy Her2 thường biểu hiện trên carcinôm tuyến <br /> dạ dày biệt hóa rõ và trung bình nhưng không <br /> có ý nghĩa trong giai đoạn u. <br /> Tình  trạng  dương  không  đặc  hiệu  trong  lô <br /> nghiên  cứu  không  cao  (10,7%)  thường  thấy <br /> trong  bào  tương/màng  bào  tương  của  biểu  mô <br /> dạ dày có chuyển sản ruột hoặc biểu mô dạ dày <br /> còn lành tính bên trên mô u. Tình trạng dương <br /> tính này thấy ở các trường hợp Her2 dương tính <br /> (1 trường hợp) và Her2 âm tính (12 trường hợp). <br /> Tỉ  lệ  dương  tính  không  đặc  hiệu  không  cao  và <br /> không  liên  quan  đến  tình  trạng  biệu  hiện  Her2 <br /> do  đó  không  làm  sai  lệch  kết  quả  biểu  hiện <br /> <br /> 86<br /> <br /> Her2.  Trong  ung  thư  vú,  khi  Her2  dương  tính <br /> trong  các  tuyến  vú  bình  thường  (dương  không <br /> đặc hiệu), là biểu hiện quá mức trình trạng biểu <br /> hiện Her2 trên màng bào tương của tế bào u hơn <br /> thực  tế,  làm  kết  quả  đánh  giá  Her2  trên  mô  u <br /> không chính xác. Sự dương tính không đặc hiệu <br /> của Her2 trong mô lành (dạ dày hoặc vú) có thể <br /> một phần do lỗi kỹ thuật. Do vậy đối với những <br /> trường hợp Her2 dương tính có kèm dương tính <br /> không  đặc  hiệu  nên  kiểm  tra  kỹ  thuật  và  thực <br /> hiện  lại  xét  nghiệm  này  để  đảm  bảo  kết  quả <br /> trung thực. Nghiên cứu cũng ghi nhận đa số các <br /> trường  hợp  dương  tính  của  Her2  đều  ở  dạng <br /> không thuần nhất (70%), và dạng thuần nhất ít <br /> hơn với tỉ lệ 30%, kết quả này phù hợp với các <br /> nghiên cứu khác(5,10). Chính vì tính không thuần <br /> nhất  này  của  UTDD  nên  thực  hiện  xét  nghiệm <br /> Her2 trên nhiều mẫu sinh thiết dạ dày (ít nhất 8 <br /> mẫu)  và  nhiều  mẫu  mô  u  lớn  để  cho  độ  chính <br /> xác cao và tránh tình trạng âm tính giả. <br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> Trong  nghiên  cứu  này,  biểu  hiện  Her2 <br /> dương tính 16,5%,  biểu  hiện  Her2  dương  tính <br /> liên quan có ý nghĩa thống kê với loại mô học <br /> dạng ruột (theo phân loại mô học Lauren), và <br /> độ biệt hóa, không có ý nghĩa thống kê với các <br /> yếu tố khác như tuổi, giới, đại thể, kích thước <br /> u,  độ  xâm  nhập  và  tình  trạng  di  căn  hạch. <br /> Những trường hợp UTDD có Her2 dương tính <br /> 2+  nên  được  kiểm  tra  lại  bằng  xét  nghiệm  lai <br /> tại chỗ gắn huỳnh quang (FISH) hoặc gắn bạc <br /> hai màu (dual ISH). <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Allgayer H, Babic R, Gruetzner KU, et al (2000). c‐erbB‐2 is of <br /> independent  prognostic  relevence  in  gastric  cancer  amd  is <br /> associated  with  the  expression  of  tumor‐  associated  protease <br /> systems. J Clin Oncol; 18: 2201‐2209. <br /> Aoyagi  K,  Kohfuji  K,  Yano  S,  et  al  (2001).  Evaluation  of <br /> epidermal  growth  factor  receptor  (EGFR)  and  e‐erbB‐2  in <br /> superspreading  –  type  and  penetration‐  type  gastric <br /> carcinoma. Kurume Med J; 48:197‐200.  <br /> Bang Y, Chung H and   Xu  J  (2009),  ʺPathological  Features  of <br /> Advanced  Gastric  Cancer  (Gc):  Relationship  to  Human <br /> Epidermal  Growth  Factor  Receptor  2  (Her2)  Positivity  in  the <br /> Global Screening Programme of the Toga Trial.ʺ J Clin Oncol 27 <br /> Dako (2010), ʺHer2 in Gastric Cancer.ʺ Connect 2010 15: p. 1‐84 <br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh  <br /> <br />