Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật TOT trong điều trị tiểu không kiểm soát ở phụ nữ

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA PHẪU THUẬT TOT<br /> TRONG ĐIỀU TRỊ TIỂU KHÔNG KIỂM SOÁT Ở PHỤ NỮ<br /> Lê Phúc Liên*, Trần Lê Linh Phương*, Nguyễn Hoàng Đức*, Từ Thành Trí Dũng*, Vũ Hồng Thịnh*,<br /> Nguyễn Tân Cương*, Lê Mạnh Hùng*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu là đánh giá hiệu quả ban đầu của phẫu thuật đặt miếng băng nâng niệu đạo qua lỗ<br /> bịt trong điều trị tiểu không kiểm soát ở phụ nữ.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu thực hiện ở tất cả phụ nữ bị tiểu không kiểm soát được thực hiện phương pháp<br /> TOT, được gây tê tủy sống từ tháng 12-2008 đến tháng 10-2010. Bệnh nhân được đánh giá theo các tiêu chuẩn<br /> sau: số lượng miếng băng vệ sinh dùng mỗi ngày, khám lâm sàng, tổng phân tích nước tiểu, test Valsalva.<br /> Kết quả: 22 bệnh nhân đủ tiêu chuẩn được thực hiện phẫu thuật TOT do 4 phẫu thuật viên của bệnh viện<br /> đại học y dược. Chúng tôi chia các bệnh nhân nay thành 2 nhóm dựa trên phương pháp đặt băng nâng niệu đạo:<br /> từ ngoài qua lỗ bịt vào vết mỗ thành trước âm đạo và từ vết mổ thành trước âm đạo qua lỗ bịt ra da. Tuổi trung<br /> bình của cả hai nhóm lần lượt là 50,7 và 54,45 (khoảng 42-66) và thời gian theo dõi tối thiểu là 1 tháng. Thời<br /> gian phẫu thuật trung bình là 47,3 phút với lượng máu mất không đáng kể. Kết quả khỏi bệnh sau 1 tháng của<br /> chúng tôi là 81,8%.<br /> Kết luận: Phương pháp TOT là một phương pháp hiệu quả trong điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sức<br /> với tỉ lệ biến chứng thấp. Tuy nhiên thời gian theo dõi lâu hơn với số lượng bệnh nhân lớn hơn mới có thể đánh<br /> giá hiệu quả lâu dài của phẫu thuật này.<br /> Từ khóa: tiểu không kiểm soát khi gắng sức, phẫu thuật TOT.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF TOT PROCEDURE FOR FEMALE STRESS<br /> INCONTINENCE<br /> Le Phuc Lien, Tran Le Linh Phuong, Nguyen Hoang Duc, Tu Thanh Tri Dung, Vu Hong Thinh,<br /> Nguyen Tan Cuong, Le Manh Hung * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 152 - 154<br /> Objective: The objective of this study is to evaluate the initial effectiveness of transobturator vaginal tape<br /> (TOT) in the treatment of female stress urinary incontinence (SUI).<br /> Methods: The study included all women with SUI who underwent a TOT procedure, under regional<br /> anesthesia from December 2008 to October 2010. The patients were prospectively evaluated, and the following<br /> factors were assessed: number of pads used per day, physical examination including pelvic examination,<br /> urinalysis, Valsalva leak point pressure (VLPP) test.<br /> Results: Twenty-two consecutive patients who fulfilled the inclusion criteria underwent TOT procedure by<br /> 4surgeons. We divided all these patients to 2 groups base on the way to put the mesh: in-side-out and out-side-in.<br /> The mean age of two groups were 50.7 and 54.45 (range 42–66) and minimal follow-up was 1 month. The mean<br /> operative time was 47.3 minutes ±4 , with an insignificant amount of bleeding. Our results demonstrate a 81.8%,<br /> cure or improvement rate after 1 month.<br /> Conclusion: The transobturator approach is a very effective treatment of SUI with low morbidity. However,<br /> ∗<br /> <br /> Phân khoa Niệu, Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh<br /> <br /> Tác giả liên lạc: BS. Lê Phúc Liên.<br /> <br /> 152<br /> <br /> ĐT: 0989001581.<br /> <br /> Email: lplien1909@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> longer follow-up in larger populations should assess the long-term reliability of this procedure.<br /> Key words: stress incontinnence, TOT procedure.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Tiểu không kiểm soát khi gắng sức là sự<br /> chảy nước tiểu không theo ý muốn khi gắng sức<br /> (ho hay hắt hơi) mà không có tăng áp lực cơ<br /> chóp bàng quang(2). Điều trị phẫu thuật trong<br /> tiểu không kiềm soát ở phụ nữ đã có nhiều thay<br /> đổi trong những năm vừa qua với phương pháp<br /> đặt băng nâng niệu đạo không áp lực(12). Miếng<br /> băng nâng niệu đạo giúp tiểu có kiểm soát nhờ<br /> tăng chức năng của niệu đạo khi áp lực ổ bụng<br /> tăng và có sự kết hợp giữa tình trạng đi xuống<br /> của cổ bàng quang và niệu đạo gần. Karram và<br /> cộng sự(6) đã tìm ra phương pháp đặt dải băng ở<br /> âm đạo không áp lực (T-V-T) là kỹ thuật an toàn<br /> và hiệu quả nhưng có một số biến chứng tuy<br /> hiếm nhưng khá nghiêm trọng bao gồm chấn<br /> thương mạch máu, thủng ruột, thủng bàng<br /> quang do đường đi của dải băng qua khoảng<br /> sau xương mu(3,5).<br /> Vào năm 2001, Delorme đã mô tả một<br /> phương pháp mới đặt dải băng niệu đạo đi qua<br /> lỗ bịt. Từ đó phương pháp đặt băng nâng niệu<br /> đạo qua lỗ bịt không áp lực (T-O-T) đã trở nên<br /> thông dụng trên toàn thế giới trong điều trị tiểu<br /> không kiểm soát khi gắng sức. Phương pháp<br /> này về lý thuyết cho thấy ít bị bí tiểu hay rối<br /> loạn chức năng đi tiểu sau mổ cũng như có thể<br /> tránh một vài biến chứng như thủng bàng<br /> quang, thủng ruột. Chúng tôi thực hiện nghiên<br /> cứu này nhằm đánh giá những kết quả ban đầu<br /> của phẫu thuật đặt băng nâng niệu đạo qua lỗ<br /> bịt không áp lực (TOT) tại BVĐHYD.<br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Tất cả bệnh nhân nữ bị tiểu không kiểm soát<br /> được thực hiện phẫu thuật TOT từ tháng 12 năm<br /> 2008 đến tháng 10 năm 2010. Tất cả trường hợp<br /> được thực hiện bằng phương pháp vô cảm là tê<br /> tủy sống. Tất cả bệnh nhân được theo dõi 1<br /> tháng sau mổ.<br /> Tất cả bệnh nhân được đánh giá bệnh sử bao<br /> gồm số lượng băng vệ sinh sử dụng hàng ngày,<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> khám lâm sàng, xét nghiệm nước tiểu, xét<br /> nghiệm gắng sức (stress test). Chia số bệnh nhân<br /> ra làm 2 nhóm: nhóm 1 thực hiện đặt băng nâng<br /> niệu đạo từ da qua lỗ bịt vào chỗ rạch dưới niệu<br /> đạo (ngoài vào trong), nhóm 2 đặt băng nâng<br /> niệu đạo từ chỗ rạch dưới niệu đạo qua lỗ bịt ra<br /> ngoài da (trong ra ngoài).<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Có tổng số 22 bệnh nhân được thực hiện<br /> TOT trong thời gian nghiên cứu. Tuổi trung bình<br /> của cả hai nhóm là lần lượt là 50,7 và 54,45 (tuổi<br /> từ 42-66). Thời gian phẫu thuật trung bình của<br /> cả hai nhóm đều là 47,3 phút không có khác biệt.<br /> Lượng máu mất không đáng kể.<br /> Sau 1 tháng tỉ lệ khỏi bệnh ở 2 nhóm tương<br /> đương nhau là 81,8%, tỉ lệ đau sau mổ cũng<br /> tương đương là 18,2% tuy nhiên trong nhóm 1<br /> có 1 trường hợp bị rách niệu đạo (9,1%) đã được<br /> khâu lại niệu đạo và lưu thông tiểu 3 tuần. Sau<br /> khi rút thông bệnh nhân vẫn còn bị tiểu không<br /> kiểm soát khi gắng sức. Trong nhóm 2 có 1<br /> trường hợp bị áp xe phần mềm sau mổ nhưng<br /> khỏi hoàn toàn sau 1 tuần điều trị kháng sinh.<br /> Tiểu gấp quan sát thấy ở 2 trường hợp trong<br /> nhóm 2 chiếm 18,2%.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Mặc dù phẫu thuật TVT có hiệu quả và rất<br /> dễ thực hiện nhưng đi kèm với nhiều biến<br /> chứng trong và sau mổ như tổn thương mạch<br /> máu, bàng quang và ruột(3,5,8). Thực tế này đã<br /> khuyến khích các nhà niệu khoa trên thế giới nói<br /> chung và trong nước nói riêng thực hiện<br /> phương pháp TOT để điều trị tiểu không kiểm<br /> soát gắng sức ở phụ nữ.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, chỉ có 1<br /> trường hợp bị rách niệu đạo khi thực hiện TOT<br /> với phương pháp đặt miếng băng từ ngoài vào<br /> trong, đúng theo kết luận của Abdel-Fattah và<br /> cộng sự sau khi thực hiện 390 trường hợp bằng<br /> nhiều đường khác nhau(1). Trong 1 nghiên cứu<br /> gần đây của Sivanesan và cộng sự cho thấy cũng<br /> <br /> 153<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> có khả năng bị tổn thương bàng quang do đó<br /> khuyến khích soi bàng quang trong trường hợp<br /> có phẫu thuật vùng chậu trước đó, sa sinh dục,<br /> phẫu thuật trên xương mu, hay trong trường<br /> hợp khó đặt miếng băng(11). Do đó khi thực hành<br /> lâm sàng, chúng tôi không thực hiện soi bàng<br /> quang thường quy trong mổ giúp làm giảm thời<br /> gian phẫu thuật và giảm chi phí phẫu thuật cho<br /> bệnh nhân.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> Mặc dù theo nhiều nghiên cứu(7,13) phương<br /> pháp TOT không làm đau bẹn sau mổ nhưng<br /> chúng tôi cũng ghi nhận có 2 trường hợp trong<br /> mỗi nhóm chiếm 18,2%.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> Tỉ lệ khỏi bệnh sau mổ của chúng tôi tương<br /> đối thấp hơn so với nhiều nghiên cứu đã báo<br /> cáo(13,4,10) tuy nhiên có thể do đây là loạt 22<br /> trường hợp đầu tiên được thực hiện tại BV<br /> chúng tôi.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Phương pháp TOT là một phương pháp<br /> điều trị tiểu không kiểm soát hiệu quả có tỉ lệ<br /> biến chứng thấp. Tuy nhiên cũng cần phải thực<br /> hiện với số bệnh nhân lớn hơn và thời gian theo<br /> dõi dài hơn để có thể đánh giá được hiệu quả<br /> lâu dài của phẫu thuật này.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 154<br /> <br /> Abdel-Fattah M, Ramsay I, Pringle S (2006). Lower urinary<br /> tract injuries after transobturator tape insertion by different<br /> routes: a large retrospective study. BJOG, 113: 1377–81.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> <br /> 13.<br /> <br /> Abrams P, Cardozo L, Fall M, et al (2002). The standardisation<br /> of terminology of lower urinary tract function: report from<br /> the Standardisation Sub-committee of the International<br /> Continence Society. Am J Obstet Gynecol, 187: 116–26.<br /> Bafghi A, Iannelli A, Trastour C, et al (2005). Bowel<br /> perforation as late complication of tension-free vaginal tape. J<br /> Gynecol Obstet Biol Reprod, 34: 606–7.<br /> Chang Shik Youn, Ju Hyun Shin, and Yong Gil Na (2010).<br /> Comparison of TOA and TOT for Treating Female Stress<br /> Urinary Incontinence: Short-Term Outcomes. Korean J Urol,<br /> 51(8): 544–549.<br /> Hermieu JF, Messas A, Delmas V, et al (2003). Bladder injury<br /> after TVT transobturator. Prog Urol, 13: 115–7.<br /> Karram M, Segal L, Vassallo J, et al (2003). Complications and<br /> unwanted effects of the tension-free vaginal tape procedure.<br /> Obstet Gynecol, 101: 929–32.<br /> Latthe P, Foon R, Toozs-Hobson P (2007). Transobturator and<br /> retropubic tape procedures in stress urinary incontinence: a<br /> systematic review and meta-analysis of effectiveness and<br /> complications. BJOG, 114: 522–31.<br /> Nilsson CG, Falconer C, Rezapour M (2004). Seven-year<br /> follow-up of the tension-free vaginal tape procedure for<br /> treatment of urinary incontinence. Obstet Gynecol, 104: 1259–<br /> 62.<br /> Peyrat L, Boutin JM, Bruyere F, et al (2001). Intestinal<br /> perforation as a complication of tension-free vaginal tape<br /> procedure for urinary incontinence. Eur Urol, 39: 603–5.<br /> Red Alinsod, MD (2009). Recent Advances in Tape Slings for<br /> Female Urinary Stress Incontinence. Rev Obstet Gynecol.<br /> Winter, 2(1): 46–50.<br /> Sivanesan K, Sathiyathasan S, Ghani R (2009). Transobturator<br /> tension free vaginal tapes and bladder injury. Arch Gynecol<br /> Obstet, 279: 5–7.<br /> Ulmsten U, Petros P (1995). Intravaginal slingplasty (IVS): an<br /> ambulatory surgical procedure for treatment of female<br /> urinary incontinence. Scand J Urol Nephrol, 29: 75–82.<br /> Waleed Al Taweel, MD, FRCSC and Danny M. Rabah (2010).<br /> Transobturator tape for female stress incontinence: follow-up<br /> after 24 months. Can Urol Assoc J, 4(1): 33–36.<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br />