Đánh giá kết quả phẫu thuật tạo hình vòng van 3 lá kiểu DeVegakết hợp thay van hai lá với van cơ học

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT TẠO HÌNH VÒNG VAN 3 LÁ<br /> KIỂU DE VEGA KẾT HỢP THAY VAN HAI LÁ VỚI VAN CƠ HỌC<br /> Đỗ Kim Quế*, Chung Giang Đông*, Nguyễn Anh Trung*<br /> Mở đầu: Hở van 3 lá là tổn thương thường thấy ở bệnh nhân bệnh van 2 lá. Tại Việt nam đa số bệnh nhân<br /> bị bệnh van hai lá được chẩn đoán và điều trị muộn với tổn thương da van tim. Hở van 3 lá nặng ở bệnh nhân<br /> bệnh van 2 lá cần phẫu thuật làm quá trình hậu phẫu nặng nề tăng tỉ lệ biến chứng và tử vong. Tạo hình vòng<br /> van 3 lá kết hợp khi thay van 2 lá vẫn còn là vấn đề được nhiều tác giả tranh cãi về chỉ định và phương pháp.<br /> Mục tiêu: Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm đánh giá đặc điểm và kết quả điều trị phẫu thuật<br /> tạo hình vòng van 3 lá kiểu DeVega kết hợp thay van 2 lá cơ học tại bệnh viện Thống nhất trong thời gian<br /> từ 9/2004 – 9/2009.<br /> Phương pháp: Tiền cứu mô tả cắt dọc. Đánh giá các đặc điểm về tuổi, giới, các tổn thương của van 2 lá, các<br /> phương pháp phẫu thuật, thời gian chạy tuần hoàn ngoài cơ thể, thời gian kẹp động mạch chủ và kết quả sớm và<br /> kết quả trung hạn của phẫu thuật thay van 2 lá cơ học kết hợp tạo hình vòng van 3 lá kiểu DeVega.<br /> Kết quả: Trong thời gian 5 năm từ 9/2004 – 9/2009 chúng tôi đã điều trị phẫu thuật thay van 2 lá với van<br /> cơ học kết hợp tạo hình vòng van 3 lá kiểu DeVega cho 24 bệnh nhân bị các bệnh lý van 2 lá. 4 bệnh nhân bị hẹp<br /> van 2 lá đơn thuần, 14 bệnh nhân hở hai lá đơn thuần, 36 trường hợp có hẹp hở van 2 lá, 38 trường hợp có hở<br /> van 3 lá trong đó 13 trường hợp hở nặng > 3,5/4. 44 trường hợp có tăng áp động mạch phổi trước mổ. 2 trường<br /> hợp mổ lại sau tách van 2 lá kín và sau sửa van 2 lá.3 trường hợp có tổn thương động mạch vành có ý nghĩa. Tất<br /> cả các trường hợp đều được thay van cơ học 2 lá với tuần hoàn ngoài cơ thể. Thời gian chạy máy tuần hoàn ngoài<br /> cơ thể trung bình là 80,1 phút, thời gian kẹp động mạch chủ trung bình là 51,2 phút. Kết quả sớm có 1 trường<br /> hợp tử vong sau biến chứng vỡ thất trái sau mổ. 1 trường hợp tràn dịch màng ngoài tim sau mổ 10 ngày phải<br /> chọc hút dịch. Theo dõi từ 2 tháng tới 2 năm không có tử vong, 2 trường hợp kẹt van phải mổ lại, 2 trường hợp<br /> xuất huyết tiêu hóa.<br /> Kết luận: Phẫu thuật thay van hai lá với van tim cơ học là phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn. Tỉ lệ<br /> biến chứng do đông máu 7,4% khá cao cần theo dõi tốt sau mổ.<br /> Từ khóa: Tạo hình vòng van 3 lá, Kỹ thuật De Vega, Hở van 3 lá.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> MITRAL VALVE REPLACEMENT BY MECHANICAL PROTHESIS IN THONG NHAT HOSPITAL:<br /> MID-TERM RESULTS<br /> Do Kim Que, Chung Giang Dong, Nguyen Anh Trung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 - 2011:243 -247<br /> Background: Mitral valve disease are usual disease. In Vietnam most of the patient with mitral valve disease<br /> were late diagnosed and need mitral valve replacement.<br /> Aim: Eveluate the characteristics of the patients who underwent mitral valve replacement with mechanical<br /> valve prothesis in Thongnhat hospital and the surgical therapy and its results.<br /> Methods: Prospective study is performed to eveluate on age, gender, diagnosis, operations, CPB time, clamp<br /> time and the results of treatment.<br /> <br /> * Bệnh viện Thống Nhất Tp Hồ Chí minh<br /> Tác giả liên lạc: PGS. TS. BS. Đỗ Kim Quế<br /> <br /> ĐT: 0913977628<br /> <br /> Email: dokimque@gmail.com<br /> <br /> Chuyên Đề Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Thống Nhất 2011<br /> <br /> 243<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Results: There are 54 patients who have mitral valve diseases need valve replacement. 4 patients had mitral<br /> stenosis 14 patients have mitral regurgitation and 36 patients have mitral stenosis and regurgitation. 38 patients<br /> havetricuspid regurgitation 6 of them have severe regurgitation. 44 patients have pulmonary hypertention. 2<br /> patients underwent mitral valve comissurotomy and plasties before. All of patients had mechanical valve<br /> replacement. CPB times is 80.1 minutes clamp time is 51.2 minutes. The mortality rate is 1.8% (1/54). 2 case<br /> have pericardial effusion 10 day postop. Follow-up from 2 months to 2 years, 2 patients have valve blokage, 2 have<br /> gastroinstestinal bleeding. Therest patients are in good condition, no death, no complications.<br /> Conclusion: Mitral valve replacement by mechanical prothesis is safe and effective operation. We must<br /> attend on anticoagulant complication.<br /> Key words: De Vega, mitral valve, mitral valve replacement.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Bệnh van tim hiện vẫn chiếm một tỉ lệ cao<br /> trong các bệnh tim cần điều trị phẫu thuật.<br /> Mặc dù công tác phòng và điều trị thấp tim<br /> đã được triển khai rộng khắp song số bệnh<br /> nhân bị bệnh van tim cần phẫu thuật còn rất<br /> đông đòi hỏi các thầy thuốc phẫu thuật tim<br /> cần tập trung giải quyết(2,5,7).<br /> <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> <br /> Phẫu thuật thay van tim vẫn giữ một vị trí<br /> rất quan trọng trong phẫu thuật tim nhất là ở<br /> nước ta phần lớn bệnh nhân tới nhập viện ở giai<br /> đoạn muộn với thương tổn van tim nặng không<br /> có khả năng sửa van.<br /> Các van tim nhân tạo đã có rất nhiều tiến<br /> bộ trong thời gian gần đây giúp người bệnh<br /> có được kết quả lâu dài tốt hơn sau khi thay<br /> van tim.<br /> <br /> Tất cả những trường hợp bệnh van hai lá<br /> được phẫu thuật thay van với van tim nhân tạo<br /> tại bệnh viện Thống Nhất trong thời gian 4 năm<br /> từ 9/2004 – 10/2008.<br /> <br /> Phương pháp<br /> Tiền cứu mô tả cắt dọc.<br /> Đánh giá bệnh nhân trước điều trị<br /> - Các triệu chứng lâm sàng<br /> - Xét nghiệm siêu âm tim, DSA mạch vành.<br /> Đánh giá tổn thương trong mổ<br /> - Đánh giá các tổn thương tim trong mổ.<br /> - Đối chiếu với đánh giá trước mổ.<br /> - Thời gian chạy máy tuần hoàn ngoài cơ<br /> thể, thời gian kẹp động mạch chủ.<br /> <br /> Các nghiên cứu gần đây cho thấy vantim<br /> sinh học đã có những cải thiện về tuổi thọ sống<br /> tại Việt Nam đa số các trung tâm tim mạch vẫn<br /> ưa thích sử dụng van tim cơ học cho bệnh nhân.<br /> <br /> Đánh giá kết quả phẫu thuật<br /> - Kết quả sớm trong 1 tháng sau mổ.<br /> <br /> Tại Việt Nam phẫu thuật tim hở được triển<br /> khai từ năm 1965 tại bệnh viện Việt – Đức, tuy<br /> nhiên phẫu thuật tim hở chỉ thực sự phát triển<br /> mạnh trong thập niên cuối của thế kỷ XX.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Để đánh giá kinh nghiệm chẩn đoán và điều<br /> trị phẫu thuật thay van hai lá với van tim cơ học<br /> nhân tạo tại bệnh viện Thống Nhất chúng tôi<br /> tiến hành nghiên cứu này.<br /> <br /> 244<br /> <br /> - Kết quả dài hạn qua theo dõi định kỳ mỗi<br /> tháng sau mổ.<br /> <br /> Tuổi và giới tính<br /> Trong thời gian 4 năm chúng tôi đã thực<br /> hiện 54 trường hợp thay van 2 lá với van tim<br /> cơ học.<br /> Có 22 bệnh nhân nam và 32 bệnh nhân nữ, tỉ<br /> lệ nam: nữ là 2/3.<br /> Tuổi trung bình là 49,1, nhỏ nhất là 19 tuổi<br /> và lớn nhất là 70 tuổi. 65,8% các trường hợp<br /> bệnh nhân trên 40 tuổi.<br /> <br /> Chuyên Đề Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Thống Nhất 2011<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> phù hợp với kết quả siêu âm tim trước mổ về<br /> mức độ và cơ chế hở.<br /> Nam<br /> <br /> 2 trường hợp siêu âm không có huyết khối<br /> trong tiểu nhĩ nhưng khi mổ phát hiện có huyết<br /> khối. 1 trường hợp siêu âm qua thành ngực nhi<br /> ngờ có huyết khối nhưng trong phẫu thuật<br /> không phát hiện huyết khối.<br /> <br /> Nöõ<br /> <br /> Bieåu ñoà1: Giôù<br /> i tính<br /> <br /> Biểu đồ 1: Giới tính<br /> <br /> Tổn thương van tim<br /> Hẹp hở van 2 lá là nguyên nhân chính phải<br /> thay van với tỉ lệ 66,7%, hẹp đơn thuần van 2 lá<br /> chỉ chiếm 7,4%.<br /> Bảng 1: Các bệnh van hai lá được phẫu thuật.<br /> Bệnh lý<br /> Bệnh van hai lá<br /> Hẹp van hai lá<br /> Hở van hai lá<br /> Hẹp hở van 2 lá<br /> Bệnh van tim phối hợp<br /> Hở van động mạch chủ<br /> Hở van 3 lá<br /> <br /> Thời gian chạy máy và kẹp động mạch chủ<br /> Bảng 3: Thời gian chạy máy tim phổi và thời gian kẹp<br /> động mạch chủ.<br /> Chạy máy tim Kẹp đ. mạch<br /> phổi<br /> chủ<br /> Thay van 2 lá<br /> 65,2 ± 12,4<br /> 42,5 ± 10,2<br /> Thay van 2 lá + tạo hình<br /> 81,3 ± 11,5<br /> 50,5 ± 16,1<br /> vòng van 3 lá<br /> Thay van 2 lá + tạo hình 178,1 ± 10,2 115,5 ± 16,3<br /> vòng van 3 lá + cầu nối<br /> động mạch chủ vành<br /> Chung<br /> 80,1 ± 18,2<br /> 51,2 ± 14,6<br /> Bệnh lý<br /> <br /> Số T.hợp<br /> 54<br /> 4<br /> 14<br /> 36<br /> <br /> %<br /> 100.0<br /> 7,4<br /> 25,9<br /> 66,7<br /> <br /> 15<br /> 38<br /> <br /> 27,8<br /> 70,4<br /> <br /> Hở van 3 lá là tổn thương thường gặp ở<br /> bệnh nhân phải thay van 2 lá với tỉ lệ 70,4%.<br /> 27,8% các trường hợp có hở van động mạch chủ.<br /> <br /> Phương pháp phẫu thuật<br /> Phẫu thuật thay van hai lá với van tim nhân<br /> tạo được áp dụng cho tất cả các trường hợp với<br /> tuần hoàn ngoài cơ thể có dùng liệt tim.<br /> <br /> Thời gian chạy máy tim phổi nhân tạo trung<br /> bình là 80 phút, và thời gian kẹp động mạch chủ<br /> trung bình là 51 phút.<br /> Thời gian chạy máy tim phổi nhân tạo và<br /> kẹp động mạch chủ ở nhóm có tạo hình vòng<br /> van 3 lá và cầu nối động mạch chủ vành dài hơn<br /> nhóm thay van đơn thuần.<br /> <br /> 13 trường hợp có tạo hình vòng van 3 lá<br /> phối hợp do có hở van 3 lá nặng.<br /> <br /> So sánh áp lực động mạch phổi trước và<br /> sau phẫu thuật<br /> <br /> 3 trường hợp khâu bịt tiểu nhĩ trái do bệnh<br /> nhân có huyết khối trong tiểu nhĩ và có nhĩ trái<br /> dãn lớn.<br /> <br /> Bảng 4: Thay đổi áp lực động mạch phổi trước và sau<br /> phẫu thuật.<br /> <br /> 3 trường hợp phối hợp làm cầu nối động<br /> mạch chủ vành.<br /> <br /> Bệnh lý<br /> Hẹp + hở van hai lá<br /> Hở van hai lá<br /> <br /> Trước mổ Sau mổ<br /> 52,1 ± 15,4 34,6 ± 11,4<br /> 37,8 ± 9,6 32,8 ± 9,2<br /> <br /> p<br /> < 0,05<br /> 0,05<br /> Kiểu hở van hai lá<br /> Tương đồng<br /> Huyết khối trong tiểu nhĩ T<br /> 4<br /> 5<br /> > 0,05<br /> <br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi có 1 trường<br /> hợp tử vong do vỡ thất trái sau thay van.<br /> <br /> Diện tích lỗ van 2 lá thực tế trong mổ nhỏ<br /> hơn khi đo trên siêu âm tim nhưng khác biệt<br /> không có ý nghĩa thống kê. Tất các các trường<br /> hợp hở van hai lá được xác định trong mổ đều<br /> <br /> Hai trường hợp tràn dịch màng ngoài tim<br /> sau mổ 10 ngày phải chọc hút dịch và điều trị<br /> kháng viêm.<br /> <br /> Chuyên Đề Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Thống Nhất 2011<br /> <br /> 245<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Kết quả trung và dài hạn<br /> Bảng 5: Mức độ suy tim<br /> NYHA<br /> NYHA1<br /> NYHA2<br /> NYHA3<br /> NYHA4<br /> <br /> Trước Sau mổ 1 Sau mổ 3 Sau mổ 6 Sau mổ 1<br /> mổ<br /> tháng<br /> tháng<br /> tháng<br /> năm<br /> 0<br /> 0<br /> 25<br /> 26<br /> 24<br /> 29<br /> 43<br /> 21<br /> 15<br /> 8<br /> 24<br /> 10<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 1<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Bảng 6. Siêu âm tim<br /> Trước Sau mổ 1 Sau mổ 3Sau mổ 6 Sau mổ 1<br /> mổ<br /> tháng<br /> tháng<br /> tháng<br /> năm<br /> EF<br /> 60,1<br /> 62,4<br /> 64,1<br /> 62,9<br /> 64,2<br /> PAPS 47,2<br /> 34,6<br /> 33,9<br /> 34,2<br /> 33,5<br /> Hở van<br /> 3/53<br /> 2/46<br /> 0/41<br /> 0/32<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Bệnh lý van hai lá rất thường gặp, trong<br /> dó bệnh van tim hậu thấp chiếm tỉ lệ cao<br /> trong các bệnh van tim ở nước ta. Hẹp hở vàn<br /> lá là nguyên nhân chính phải thay van hai lá,<br /> trong nghiên cứu của chúng tôi 66,7% các<br /> trường hợp thay van 2 lá với van cơ học do<br /> bệnh lý này. Tỉ lệ này cũng tương tự các<br /> nghiên cứu khác trong nước. Tổn thương hẹp<br /> hở van 2 lá và hẹp van 2 lá thường rất khó có<br /> khả năng sửa van, hở van 2 lá đơn thuần phức<br /> tạp là lý do phải thay van chúng tôi thường<br /> gặp. Kết quả này là tương tự các nhận định<br /> trong y văn trong cũng như ngoài nước(5, 2).<br /> Tuổi trung bình của nhóm bệnh nhân thay<br /> van 2 lá với van cơ học là 49,3, cao hơn so với<br /> các nghiên cứu tại viện tim TP. HCM là 42,16<br /> theo Lâm Triều Phát(6) và bệnh viện Chợ rẫy là<br /> 40,2 theo Trần Quyết Tiến(9). Nữ trong nghiên<br /> cứu của chúng tôi chiếm tỉ lệ cao hơn nam với<br /> 63,9%. tương tự các nghiên cứu trong nước.<br /> Tổn thương van tim chủ yếu là thấp tim,<br /> trong nghiên cứu của chúng tôi có tới 91,7%<br /> các trường hợp tổn thương van tim do thấp.<br /> Hở van 3 lá do dãn vòng van là tổn thương<br /> thường gặp chiếm 70,4 % tuy nhiên hở van<br /> nặng cần tạo hình vòng van chỉ chiếm<br /> 24,1%.Tổn thương mạch vành cần phẫu thuật<br /> phối hợp chiếm tỉ lệ 5,6%.<br /> Siêu âm tim rất có giá trị trong chẩn đoán<br /> bệnh lý van 2 lá theo nghiên cứu của chúng tôi<br /> <br /> 246<br /> <br /> kết quả siêu âm tim qua thành ngực phù hợp<br /> với các thương tổn phát hiện khi mổ trên 90%.<br /> Điều này cho thấy có thể dựa vào siêu âm để dự<br /> kiến tình huống khi phẫu thuật thay van 2 lá.<br /> Thời gian chạy máy tuần hoàn ngoài cơ thể<br /> và kẹp động mạch chủ cho phẫu thuật thay van<br /> 2 lá của chúng tôi là 80,1 và 51,2 phút. So với các<br /> trung tâm khác ngắn hơn. Tại Viện Tim theo<br /> Lâm Triều Phát(6) thời gian chạy tuần hoàn ngoài<br /> cơ thể và kẹp động mạch chủ cho phẫu thuật<br /> thay van 2 lá cơ học cho bệnh hẹp van 2 lá là<br /> 56,3 và 40,8 phút, Tại bệnh viện Chợ Rẫy theo<br /> Trần Quyết Tiến(9) thời gian này là 148,2 và 106,1<br /> phút. Sự khác biệt có lẽ do tính chất bệnh nặng<br /> nhẹ khác nhau và số thủ thuật phải kết hợp làm<br /> làm thêm khi phẫu thuật.<br /> Tổn thương hở van 3 lá rất thường gặp ở<br /> những bệnh nhân phải thay van 2 lá, trong<br /> nghiên cứu của chúng tôi có tới 70,4% các<br /> trường hợp có hở van 3 lá từ vừa tới nặng. Chỉ<br /> có 13 trường hợp có hở trên 3,5/ 4 và được tạo<br /> hình vòng van 3 lá phối hợp sau thay van 2 lá.<br /> 12 trường hợp được tạo hình kiểu De Vega, và<br /> một trường hợp đặt vòng van Carpentier, cả 13<br /> trường hợp sau mổ đều hồi phục tốt. Chúng tôi<br /> nhận thấy tạo hình vòng van kiểu DeVega là<br /> phương pháp đơn giản và hiệu quả, giúp cải<br /> thiện tình trạng suy tim sau mổ cho những<br /> trường hợp hở van 3 lá nặng.<br /> Tình trạng suy tim trước mổ của chúng tôi<br /> tương tự như các tác giả khác trong và ngoài<br /> nước đa số các trường hợp bệnh nhân được<br /> mổ có độ suy tim NYHA 2 và 3. Thời điểm<br /> thay van có ý nghĩa rất quan trọng nếu thay<br /> van cơ học. Thay van quá sớm sẽ dẫn tới việc<br /> phải chịu các nguy cơ của dùng thuốc chống<br /> đông khi chưa cần thiết và phải thay van lại<br /> khi van có biểu hiện hoạt động không tốt sau<br /> thời gian sử dụng(3, 7).<br /> Chúng tôi sử dụng 2 loại van cơ học là St<br /> Jude và Mira, cả 2 loại van đều có những tính<br /> năng tốt, không ghi nhận bất cứ sự khác biệt về<br /> kỹ thuật đặt van hay các biến chứng sau mổ.<br /> <br /> Chuyên Đề Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Thống Nhất 2011<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> Về các biến chứng sớm sau mổ thay van cơ<br /> học chúng tôi có gặp 1 trường hợp vỡ thất trái<br /> sau mổ thay van. Vỡ thất sau thay van tim là<br /> một biến chứng nặng có tỉ lệ tử vong cao. Tại<br /> Viện Tim TP. Hồ Chí Minh có 3 trường hợp vỡ<br /> thất sau thay van tim, 2 trong 3 trường hợp đã<br /> tử vong(10). Tại bệnh viện Chợ Rẫy 2 trường hợp<br /> vỡ thất đều tử vong(8). Theo Đặng Hanh Sơn tỉ lệ<br /> vỡ thất trái sau thay van từ 0,5 – 1,2%, và tỉ lệ tử<br /> vong là 65 – 100%(1).<br /> Tình trạng tăng áp động mạch phổi, chức<br /> năng co bóp cơ tim và suy tim trên lâm sàng đều<br /> cải thiện tốt sau mổ. Kết quả này cũng tương tự<br /> các kết quả trong y văn trong và ngoài nước.<br /> Có 4 trường hợp có biến chứng do đông<br /> máu, trong đó 2 trường hợp kẹt van phải mổ<br /> thay van lại, 2 trường hợp có xuất huyết tiêu<br /> hóa do thuốc chống đông.<br /> <br /> sau 3 tháng. Tạo hình vòng van 3 lá với phương<br /> pháp DeVega cho kết tốt ở những bệnh nhân có<br /> hở van 3 lá nặng.<br /> Biến chứng do sử dụng chống đông có tỉ lệ<br /> khá cao cần chú ý theo dõi định kỳ tránh được<br /> các biến chứng sau thay van tim cơ học.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> 6.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu 54 trường hợp phẫu thuật<br /> thay van hai lá với van cơ học tại bệnh viện<br /> Thống Nhất chúng tôi rút ra một số kết luận<br /> Đa số bệnh nhân tới muộn với suy tim nặng<br /> dãn lớn các buồng tim.<br /> Phẫu thuật tim thay van hai lá với tuần hoàn<br /> ngoài cơ thể hở là phương pháp điều trị hiệu<br /> quả các bệnh lý van hai lá cần thay van với độ<br /> an toàn cao, tỉ lệ tử vong và biến chứng thấp.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 7.<br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> Đặng Hanh Sơn: Biến chứng vỡ thất trái sau thay van hai lá. Y<br /> học Việt nam (2006) 328: 132-139<br /> Đỗ Kim Quế, Nguyễn Anh Dũng, Chung Giang Đông: Kết quả<br /> thay van 2 lá tại bệnh viện Thống nhất. Kỷ yếu các cộng trình<br /> khoa học hội nghị Tim mạch Việt - Đức (2007), 150 -154<br /> Hilberman M, Meyers BD, Carrie BJ, Derby G, Jaminson RL,<br /> Stinson EB. Acute renal failure follwing cardiac surgery. J Thorac<br /> Cardiovasc Surg 1979, 77: 880.<br /> Hồ Huỳnh Quang Trí, Phạm Nguyễn Vinh, Nguyễn Văn Phan,<br /> Phan Kim Phương. Phẫu thuật thay van 2 lá nhân tạo: Kinh<br /> nghiệm của viện tim TP. Hồ Chí Minh. Kỷ yếu các báo cáo khoa<br /> học hội nghị tim mạch học Việt Đức lần 3. 2003, 57 – 59.<br /> Kirklin JW, Barratt Boyes BG. Postoperative care. In Cardiac<br /> surgery. 2nd Ed. Churchill Livingstone Inc 1993. p 195 – 247.<br /> Lâm Triều Phát: Đánh giá kết quả sớm phẫu thật thay va n hai lá<br /> cơ học trong bệnh lý hẹp van 2 lá. Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Y<br /> khoa. TP. Hồ Chí Minh 2006.<br /> Newman S.: Incidence and nature of neuropsychological<br /> morbidity following cardiac surgery. Perfusion 1989, 4: 93.<br /> Phạm Như Thế, Huỳnh Văn Minh, và cs. Nghiên cứu tần suất<br /> bệnh lý về tim của người lớn tại Huế. Kỷ yếu các báo cáo khoa<br /> học hội nghị tim mạch học Việt Đức lần 3. 2003, 13 – 21.<br /> Trần Quyết Tiến, Phạm Thọ Tuấn Anh. Can thiệp nhiều van<br /> trong mổ tim hở. Y học TP. Hồ Chí Minh, 2005, 9(suppl 1): 37 –<br /> 42.<br /> Trần Quyết Tiến. Kết quả mổ thay van hai lá cơ học đơn thuần<br /> tại bệnh viện Chợ rẫy trong 2 năm 2003-2004. Kỷ yếu báo cáo<br /> khoa học hội nghị khoa học tim mạch khu vực phía nam lần 7. 62005. 176-180.<br /> <br /> Tình trạng suy tim và chức năng co bóp cơ<br /> tim cải thiện sau mổ 1 tháng và cải thiện rõ rệt<br /> <br /> Chuyên Đề Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Thống Nhất 2011<br /> <br /> 247<br /> <br />