Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
ÑAÙNH GIAÙ VAØ PHAÂN LOAÏI CAÙC ÑAËC ÑIEÅM VAN MUÕI TRONG<br />
ÔÛ 53 NGÖÔØI VIEÄT NAM TRÖÔÛNG THAØNH QUA NOÄI SOI OÁNG CÖÙNG MUÕI<br />
Döông Xuaân Tuøng*, Nguyeãn Hoaøng Nam**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc tieâu: Nghieân cöùu ñöôïc thieát keá ñeå ñaùnh giaù vaø phaân loaïi van muõi trong qua thaêm khaùm muõi baèng<br />
oáng soi cöùng.<br />
Thieát keá nghieân cöùu: Nghieân cöùu moâ taû tieàn cöùu 106 hoác muõi baèng oáng soi cöùng.<br />
Keát quaû: Qua noäi soi muõi gôïi yù phaân loaïi van muõi trong thaønh 6 loaïi. Loaïi 1 (taïo goùc), loaïi 2 (taïo<br />
raûnh), loaïi 3 (bôø ñuoâi suïn beân treân loõm), loaïi 4 (bôø ñuoâi suïn beân treân loài), loaïi 5 (goùc bò laáp bôûi theå vaùch<br />
ngaên), loaïi 6 (bôø ñuoâi bò xoaén).<br />
Keát luaän: Coù 6 loaïi van muõi trong, taàn suaát taêng daàn laø loaïi 1, loaïi 2, loaïi 5, loaïi 6, loaïi 3 vaø loaïi 4<br />
theo thöù töï. Hình thaùi van muõi trong ôû 2 beân hoác muõi treân cuøng ñoái töôïng khaùc nhau chieám 58.5%.<br />
<br />
SUMMARY<br />
TO ASSESS AND CLASSIFY THE ANATOMIC FEATURES OF THE INTERNAL NASAL VALVE<br />
IN 53 HEALTHY VIETNAMESE ADULTS BY RIGID NASAL ENDOSCOPE<br />
Duong Xuan Tung, Nguyen Hoang Nam<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 11 – Supplement of No 1 - 2007: 152 – 156<br />
Objectives: This study was designed to assess and classify the anatomic features of the internal nasal<br />
valve (INV), revealing its variations by rigid endoscopic examination of individuals presenting without<br />
nasal respiratory problems.<br />
Study design and setting: In this prospective descriptive study, 106 nasal cavities were examined by<br />
nasal rigid endoscopy.<br />
Results: Endoscopic examination allowed to suggest a classification of INV: type 1 (angle), type 2<br />
(split), type 3 (concave), type 4 (convex), type 5 (angle occupied by the septal body), and type 6 (twisted<br />
caudal border).<br />
Conclusions: There are 6 types of INV, the frequently distribution of INV types is increased in type 1,<br />
type 2, type 5, type 6, type 3 and 4, respectively. Another interesting finding was the unilaterality of the INV<br />
types. About 58.5% of all the individuals in our study had different types of INV in their nasal cavities.<br />
ñaët ra thuaät ngöõ van muõi. Phaùt trieån quan ñieåm ñoù<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
hôn nöõa, vaøo naêm 1920 oâng ñaõ moâ taû van muõi<br />
Van muõi trong laø ñieåm heïp nhaát trong ñöôøng<br />
trong laø vuøng trôû khaùng lôùn nhaát giôùi haïn giöõa<br />
muõi vaø kieåm soaùt vieäc ñieàu hoaø doøng khí hít vaøo.<br />
ñuoâi sau suïn caùnh muõi beân treân vaø vaùch ngaên. Sau<br />
Dieän tích maët caét ngang cuûa van muõi trong<br />
ñoù cuõng ñaõ coù nhieàu taùc giaû nhö Uddstromer, Van<br />
khoaûng 40-55mm², vaø thieát laäp 40-50% trôû khaùng<br />
Dishoeck, Bridger vaø Proctor, Bachman vaø<br />
muõi, vì theá laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng<br />
Legler, Haight vaø Cole1,2,3),... tieáp tuïc nghieân cöùu<br />
lieân quan ñeán giaûi phaãu vaø chöùc naêng cuûa muõi.<br />
theâm van muõi trong, van muõi ngoaøi, caáu truùc hoác<br />
Naêm 1894, Franke4) laøm thí nghieäm veà doøng khí<br />
muõi, khí ñoäng hoïc muõi...Trong nghieân cöùu böôùc<br />
muõi treân moâ hình vaø töû thi ñaõ phaùt hieän ra daïng<br />
ñaàu naøy chuùng toâi tieán haønh khaûo saùt hình thaùi<br />
xoaén cuûa doøng khí taïi ñaàu cuoán muõi khi thôû bình<br />
van muõi trong ôû nhöõng ngöôøi tröôûng thaønh khoeû<br />
thöôøng. Ñeán naêm 1903, Mink laø ngöôøi ñaàu tieân<br />
maïnh, laøm cô sôû ñeå tieáp tuïc nghieân cöùu saâu hôn<br />
* Trung Taâm Y Khoa MEDIC Tp. Hoà Chí Minh<br />
** Boä moân Tai Mũi Họng - Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp. Hoà Chí Minh<br />
<br />
Tai Muõi Hoïng<br />
<br />
153<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
veà hình thaùi vanmuõi trong so vôùi chæ soá muõi öùng<br />
duïng trong phaãu thuaät chænh hình muõi.<br />
<br />
treân loõm, loaïi 4: bôø ñuoâi suïn beân treân loài, loaïi 5: goùc<br />
bò laáp bôûi theå vaùch ngaên, loaïi 6: bôø ñuoâi bò xoaén.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG - PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
<br />
Thoáng keâ theo chöông trình SPSS for<br />
windows version 7.0.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
<br />
Giôùi<br />
<br />
Ngöôøi tröôûng thaønh khoeû maïnh, trong ñoä tuoåi<br />
18-50, khoâng ngheït muõi, thôû qua kính Glazer (+).<br />
<br />
Nöõ coù 33 nguôøi chieám tæ leä 62%, Nam coù 20<br />
ngöôøi chieám tæ leä 38%<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
<br />
Tæ leä nam/nöõ :1/1.6<br />
<br />
Moâ taû tieàn cöùu<br />
<br />
Ñoä tuoåi<br />
<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø<br />
<br />
Nhoû nhaát laø 18, lôùn nhaát laø 48. Tuoåi trung<br />
bình : 33 (SD=9)<br />
<br />
Coù beänh lyù vuøng tai muõi hoïng, duøng thuoác<br />
corticoides vaø thuoác choáng sung huyeát muõi trong<br />
voøng 30 ngaøy tröôùc, tieàn söû phaãu thuaät vuøng muõi,<br />
coù caùc beänh lyù vuøng muõi ñöôïc phaùt hieän qua thaêm<br />
khaùm laâm saøng nhö : vieâm muõi, thuûng veïo maøo<br />
vaùch ngaên, khoái u hoaëc polyp muõi, suïp tieåu truï,<br />
suïp hoaëc leäch veïo soáng muõi...<br />
<br />
Ñoái töôïng ngoái thaúng, löng vaø ñaàu phaûi chaïm<br />
töôøng,ñaàu ôû tö theá Frankel (ñöôøng noái goùc ngoaøi oå<br />
maét vaø bôø treân oáng tai ngoaøi song song vôùi maët<br />
ñaát) roài ngöûa leân khoaûng 30, thö giaõn thoaûi maùi.<br />
Duøng oáng noäi soi cöùng 0 ñöôøng kính 4mm daøi<br />
10cm soi vaøo vuøng van muõi trong vôùi yeâu caàu:<br />
khoâng chaïm vaøo vaùch muõi, vuoâng goùc vôùi maët<br />
phaúng töôûng töôïng ñöôïc hình thaønh qua 2 caïnh<br />
ñuoâi sau suïn caùnh muõi beân treân vaø ñöôøng chieáu<br />
vuoâng goùc cuûa noù xuoáng vaùch ngaên, caàn oáng soi<br />
vuoâng goùc vôùi maët phaúng ñaát, vaø ñaàu oáng soi caùch<br />
cöûa muõi tröôùc khoaûng 1-1.5cm.<br />
Van muõi trong ñöôïc xaùc ñònh bôûi goùc nhò dieän<br />
hôïp thaønh giöõa ñuoâi sau suïn caùnh muõi beân treân vaø<br />
vaùch ngaên. Coù 6 loaïi van muõi trong nhö sau: loaïi 1:<br />
taïo goùc, loaïi 2: taïo khe heïp, loaïi 3: bôø ñuoâi suïn beân<br />
<br />
154<br />
<br />
7<br />
<br />
6<br />
<br />
5<br />
<br />
4<br />
<br />
3<br />
<br />
2<br />
<br />
Frequency<br />
<br />
4. Tieán haønh noäi soi muõi sau khi laøm saïch xæ<br />
muõi, ñeå ñoái töôïng ngoài trong phoøng yeân tónh,<br />
nhieät ñoä khoaûng 25oC ñoä aåm khoaûng 50% trong<br />
voøng 15-20 phuùt.<br />
<br />
Tuoåi gaëp nhieàu nhaát laø 38 vôùi 6 ngöôøi<br />
<br />
1<br />
<br />
0<br />
18<br />
<br />
21<br />
<br />
23<br />
<br />
26<br />
<br />
28<br />
<br />
30<br />
<br />
33<br />
<br />
35<br />
<br />
39<br />
<br />
42<br />
<br />
44<br />
<br />
46<br />
<br />
48<br />
<br />
tuoi<br />
<br />
Bieàu ñoà 1: Phaân boá taàn suaát tuoåi<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
18-30<br />
<br />
31-40<br />
<br />
41-50<br />
<br />
Bieàu ñoà 2: Phaân boá theo nhoùm tuoåi:<br />
<br />
Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
loaïi 1<br />
<br />
loaïi 2<br />
<br />
loaïi 3<br />
<br />
loaïi 4<br />
<br />
loaïi 5<br />
<br />
loaïi 6<br />
<br />
Hình 1: Hình aûnh caùc loaïi van muõi trong<br />
30<br />
<br />
20<br />
<br />
cuøng loaïi<br />
<br />
Frequency<br />
<br />
khaùc loaïi<br />
<br />
10<br />
<br />
0<br />
type 1<br />
<br />
type 2<br />
<br />
type 3<br />
<br />
type 4<br />
<br />
type 5<br />
<br />
type 6<br />
<br />
type-r<br />
<br />
Bieàu ñoà 3: Töông quan giöõa 2 hoác muõi veà loaïi van<br />
muõi trong<br />
<br />
Tai Muõi Hoïng<br />
<br />
Bieåu ñoà 4: Phaân boá theo loaïi van muõi trong P<br />
<br />
155<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
40<br />
<br />
60<br />
30<br />
<br />
50<br />
40<br />
<br />
20<br />
<br />
30<br />
20<br />
<br />
Frequency<br />
<br />
10<br />
<br />
10<br />
0<br />
<br />
0<br />
type 1<br />
<br />
type 2<br />
<br />
type 5<br />
<br />
1<br />
<br />
type 6<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
type-l<br />
<br />
Bieåu ñoà 5: Phaân boá theo loaïi van muõi trong T<br />
<br />
Bieåu ñoà 6: Phaân boá loaïi van muõi trong chung caû 2 hoác<br />
muõi<br />
30<br />
<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
<br />
25<br />
<br />
nam<br />
<br />
20<br />
<br />
18-30<br />
<br />
nöõ<br />
<br />
15<br />
<br />
31-40<br />
<br />
10<br />
<br />
41-50<br />
<br />
5<br />
0<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
Bieåu ñoà 7: Phaân boá loaïi van muõi trong theo giôùi<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Van muõi trong ñaõ ñöôïc noùi ñeán treân 100 naêm<br />
nhöng caùc nghieân cöùu treân ngöôøi Vieät Nam tröôûng<br />
thaønh thì chöa tìm thaáy coù taøi lieäu naøo noùi ñeá. Ñaây<br />
laø nghieân cöùu buôùc ñaàu veà hình thaùi van muõi<br />
trong ôû ngöôøi Vieät Nam tröôûng thaønh, neân veà maët<br />
phaân loaïi van muõi trong chuû yeáu döïa vaøo 2 tieâu<br />
chí laø hình thaùi bôø ñuoâi suïn caùnh beân treân vaø vaùch<br />
ngaên muõi. Qua caùc keát quaû coù ñöôïc sau soi vaø<br />
tham khaûo theâm taøi lieäu cuûa taùc giaû Murat Cem<br />
Miman4, chuùng toâi chia laøm 6 loaïi nhö trình baøy<br />
treân. Tuy nhieân, coù khaùc vôùi ñoàng nghieäp laø loaïi 1<br />
ñöôïc chuùng toâi xem nhö taïo goùc thay vì goïi laø goùc<br />
nhoïn, loaïi 2 laø taïo khe thay vì goïi laø goùc tuø.<br />
<br />
156<br />
<br />
type1 type2 type3 type4 type5 type6<br />
<br />
Bieåu ñoà 8: Phaân boá loaïi van muõi trong theo nhoùm<br />
tuoåi<br />
Tröôùc ñaây, theo y vaên coù nhieàu taùc giaû ño goùc<br />
cuûa van muõi trong, giaù trò khoaûng 10-15°, theo<br />
chuùng toâi nhaän thaáy thöïc teá khoù coù theå xaùc ñònh<br />
chính xaùc goùc cuûa van muõi trong döïa treân chöông<br />
trình ñoà hoaï coù saün nhö Photoshop. Ví duï vôùi loaïi<br />
2 chæ laø khe heïp hoaëc loaïi 5 chæ laø raûnh vôùi bôø<br />
ñuoâi suïn caùnh beân treân vaø vaùch ngaên tieáp xuùc vôùi<br />
nhau 1 ñoaïn neân khoâng coù cô sôû thuyeát phuïc veà<br />
maët hình hoïc phaúng. Boû qua danh töø duøng khi<br />
phaân loaïi van muõi trong, phaân boá taàn suaát caùc loaïi<br />
van muõi trong trong nghieân cöùu chuùng toâi thöôøng<br />
gaëp laø loaïi 1, loaïi 2, loaïi 5, loaïi 6, loaïi 3 vaø loaïi 4<br />
theo thöù töï. Coù söï khaùc bieät vôùi Murat Cem<br />
Miman vaø coäng söï thöôøng gaëp laø loaïi 5, loaïi 1,<br />
loaïi 3, loaïi 4, loaïi 6 theo thöù töï.<br />
<br />
Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br />
<br />
60<br />
<br />
60<br />
<br />
50<br />
<br />
50<br />
<br />
40<br />
<br />
40<br />
<br />
30<br />
<br />
30<br />
<br />
20<br />
<br />
20<br />
<br />
10<br />
<br />
10<br />
<br />
0<br />
<br />
0<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
4<br />
<br />
5<br />
<br />
6<br />
<br />
Bieàu ñoà 9: Baûng phaân boá loaïi van muõi trong cuûa chuùng toâi (P) vaø Murat (T)<br />
Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa thoáng keâ, coù theå<br />
KEÁT LUAÄN<br />
lyù giaûi söï khaùc bieät naøy do hình thaùi muõi hay chæ<br />
Qua 53 ñoái töôïng nghieân cöùu chuùng toâi ruùt ra<br />
soá ño muõi ngoaøi ôû nhöõng ñoái töôïng taùc giaû nghieân<br />
nhöõng keát luaän sau<br />
cöùu treân ngöôøi Thoå Nhó Kyø khaùc bieät roõ vôùi ngöôøi<br />
- Coù 6 loaïi van muõi trong, thöôøng gaëp laø loaïi 1<br />
Vieät Nam.<br />
vaø loaïi 2 ôû trong ñoä tuoåi 18-30 ôû caû 2 giôùi.<br />
- Söï khaùc bieät giöõa 2 van muõi trong ôû 2 hoác<br />
muõi treân cuøng ñoái töôïng laø 58.5%.<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1.<br />
<br />
Hình 2: Caùc chæ soá muõi<br />
Söï khaùc nhau giöõa 2 van muõi trong ôû 2 hoác muõi<br />
treân cuøng ñoái töôïng laø 58.5%, söï khaùc bieät naøy roõ reät<br />
vaø coù yù nghóa thoáng keâ. Theo taùc giaû Murat Cem<br />
Miman vaø coäng söï tæ leä khaùc bieät naøy laø 53%.<br />
<br />
Tai Muõi Hoïng<br />
<br />
2.<br />
<br />
3.<br />
<br />
4.<br />
<br />
Carlos E.N.N vaø cs (2005), Acoustic rhinometry: anatomic<br />
correlation of the first two notches found in the nasal<br />
echogram. Rev Bras Otorrinolaringol. V.71, n.2, 149-54.<br />
Deylamipour M vaø cs (2006), Reconstruction of the internal<br />
nasal valve with a splay conchal graft. Plast Reconstr Surg,<br />
118 (3): 806-7<br />
Leong S.C.L. vaø White P.S (2004): A comparison of aesthetic<br />
proportions between the Oriental and Caucasian nose. Clin.<br />
Otolaryngol, 29: 672–676.<br />
Miman M.C vaø cs (2006), Internal nasal valve: revisited with<br />
objective facts. Otolaryngol Head Neck Surg, 134 (1): 41-7.<br />
<br />
157<br />
<br />