Đề án Thạc sĩ Luật kinh tế: Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:115

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án nghiên cứu "Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet" nhằm cung cấp luận cứ khoa học để đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo vệ DLCN trên môi trường internet ở Việt Nam hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Thạc sĩ Luật kinh tế: Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet

ĐẠI HỌC HUẾ Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT ---------- Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) DƯƠNG THỊ NGUYÊN Formatted: Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN Formatted: Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) ĐỀ ÁN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Not Italic Mã số: 8380107 Formatted: Font: (Default) Times New Roman Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. TS. TRẦN TIẾN HẢI Formatted: Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) 2. TS. HOÀNG THỊ HẢI YẾN Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Font color: Custom Color(RGB(0,0,204)) THỪA THIÊN HUẾ, năm 2024 Formatted: Indent: First line: 0"
Formatted: Font: 14 pt Formatted: Space After: 0 pt, Line spacing: 1.5 lines ĐẠI HỌC HUẾ Formatted: Font: 14 pt, Font color: Auto TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39", Space After: 0 pt, Line spacing: 1.5 lines ----------------- Formatted: Font color: Auto Formatted: Font color: Auto Formatted: Font: 14 pt, Font color: Auto PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN TRÊN MÔI Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39", Space After: 0 pt TRƯỜNG INTERNET Formatted: Font color: Auto Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39", Space After: 0 pt, Line spacing: 1.5 lines ĐỀ ÁN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ Formatted: Font: 14 pt, Font color: Auto Formatted: Font color: Auto HỌC VIÊN:DƯƠNG THỊ NGUYÊN Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39" NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 1. TS. TRẦN TIẾN HẢI 2. TS. HOÀNG THỊ HẢI YẾN Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39", Space After: 0 pt, Line spacing: 1.5 lines HUẾ- NĂM 2024 LỜI CAM ĐOAN Formatted: Indent: First line: 0"
Tôi xin cam đoan đề tài “ Pháp luật Về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet”là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi và được sự hướng dẫn khoa học của Tiến sĩ Trần Tiến Hải và Tiến sĩ Hoàng Thị Hải Yến. Các nội dung nghiên cứu, kết quả nghiên cứu trong đề tài này là trung thực và chưa được công bố dưới bất cứ hình thức nào trước đây. Các nhận xét, số liệu đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc cụ thể. Thừa Thiên Huế, tháng 5năm 2024 Formatted: Indent: Left: 2.39" HỌC VIÊN Dương Thị Nguyên
Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39", Space After: 0 pt, Line spacing: 1.5 lines
Lời Cám Ơn Formatted: Tab stops: Not at 0.62" Formatted: Font color: Auto Trước hết, tôi xin chân thành cám ơn quý Thầy, Cô Trường Đại học Luật, Đại học Huế đã tận tình chỉ dạy và trang bị cho tôi những kiến thức cần thiết cho tôi có thể hoàn thành được bài đề án tốt nghiệp này. Tôi xin trân trọng cám ơn TS. Trần Tiến Hải và TS. Hoàng Thị Hải Yếnđã tận tình giúp đỡ, định hướng cách tư duy và cách làm việc khoa học là hành trang tiếp bước cho tôi trong quá trình học tập và lập nghiệp sau này. Và cuối cùng, xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, tập thể lớp Cao học Luật Kinh tế, những người luôn sẳn sàng sẻ chia và giúp đỡ trong học tập và cuộc sống. Đề án chắc chắn sẽ có những kiến thức thiếu sót cả về nội dung và hình thức, tôi rất mong nhận được sự góp ý của Thầy, Cô để đề án được hoàn thiện hơn. Thừa Thiên Huế, ngày 26 tháng 6 năm 2024 Formatted: Indent: Left: 1.89" Học viên Dương Thị Nguyên
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Formatted: Justified TSS Viết đầy đủ Chữ viết tắt Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39" Dữ liệu cá nhân DLCN Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39" 1 Quảng cáo QC Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39" 2 Cạnh tranh không lành mạnh CTKLM Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39" 3 Kinh doanh KD Formatted: Justified, Indent: First line: 0.39"
MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 Formatted ... [1] Formatted: Justified, Space After: 0 pt, Line spacing: 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề án .................................................... 1 1.5 lines 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề án .................................................. 2 Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề án .............................................. 7 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề án ..................................................... 7 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 5. Phương pháp nghiên cứu đề án ................................................................... 8 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề án ........................................ 9 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 7. Kết cấu của đề án ..................................................................................... 10 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ Formatted ... [2] DỮ LIỆU CÁ NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET ..................... 11 Formatted ... [3] 1.1. Khái quát về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ......... 11 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 1.1.1. Khái niệm về dữ liệu cá nhân và bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường Formatted ... [4] internet ......................................................................................................... 11 Formatted ... [5] Formatted ... [6] 1.1.2. Đặc điểm, ý nghĩa của bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet 1918 Formatted: Condensed by 0.5 pt 1.2. Khái quát pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet Field Code Changed ................................................................................................................. 2423 Formatted: Condensed by 0.3 pt Field Code Changed 1.2.1. Khái niệm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet2423 Field Code Changed 1.2.2. Đặc điểm của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet2726 Formatted ... [7] Field Code Changed 1.2.3. Nội dung pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet. 3029 Field Code Changed 1.3. Các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet ........................................................................ 3433 Field Code Changed Field Code Changed 1.3.1. Sự đồng bộ của các quy phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân 3433 Field Code Changed 1.3.2. Chủ thể thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.................... 3534 Field Code Changed Formatted: Font: Times New Roman 1.3.3. Ý thức của người dân và tổ chức về dữ liệu cá nhân ....................... 3634 Field Code Changed 1.3.4. Cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ cho hoạt động bảo vệ dữ liệu cá nhân ... 3635 Field Code Changed Tiểu kết chương 1 .................................................................................... 3837 Field Code Changed Field Code Changed
Formatted ... [8] Formatted ... [9] Formatted ... [10] Formatted ... [11] CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ Formatted ... [12] Formatted ... [13] NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET ......................................... 4038 Formatted ... [14] 2.1. Quy định của pháp luật Việt Nam về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Formatted ... [15] trường internet ....................................................................................... 4038 Field Code Changed ... [16] Formatted ... [18] 2.1.1. Quy định pháp luật về nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường Field Code Changed ... [17] internet ..................................................................................................... 4038 Field Code Changed ... [19] Formatted ... [21] 2.1.2. Quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu cá nhân trên Field Code Changed ... [20] môi trường internet ................................................................................... 4846 Field Code Changed ... [22] 2.1.3. Quy định pháp luật về quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên Formatted ... [24] Field Code Changed ... [23] môi trường internet ................................................................................... 5149 Field Code Changed ... [25] 2.1.4. Quy định pháp luật về hành vi vi phạm và xử lý vi phạm về bảo vệ dữ Formatted ... [27] Field Code Changed ... [26] liệu cá nhân trên môi trường internet ........................................................ 5452 Field Code Changed ... [28] 2.2. Đánh giá quy định của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân Formatted ... [29] trên môi trường internet ........................................................................ 5755 Formatted ... [30] Formatted ... [31] 2.2.1. Những ưu điểm của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên Field Code Changed ... [32] môi trường internet ................................................................................... 5755 Formatted ... [34] 2.2.2. Những hạn chế của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên Field Code Changed ... [33] Field Code Changed ... [35] môi trường internet ................................................................................... 6058 Formatted ... [37] Tiểu kết chương 2 .................................................................................... 6462 Field Code Changed ... [36] Formatted ... [40] CHƯƠNG 3. THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VÀ GIẢI PHÁP Field Code Changed ... [38] HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT, NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN Field Code Changed ... [39] PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG Formatted ... [41] Formatted ... [42] INTERNET............................................................................................. 6663 Formatted ... [43] 3.1. Thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Formatted ... [44] Formatted ... [45] trường internet ....................................................................................... 6663 Formatted ... [46] 3.1.1. Một số kết quả đạt được trong thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ Field Code Changed ... [47] liệu cá nhân trên môi trường internet ........................................................ 6663 Formatted ... [49] Field Code Changed ... [48]
3.1.2. Một số vướng mắc, hạn chế trong thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ................................................... 7471 Field Code Changed 3.1.3. Nguyên nhân của những vướng mắc, hạn chế trong thực tiễn thực hiện Field Code Changed pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet.................... 7673 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt Field Code Changed 3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Formatted: Font: Bold trường internet ....................................................................................... 8077 Field Code Changed Formatted: Font: Bold 3.2.1. Hoàn thiện Luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân và Luật về an ninh mạng ..... 8077 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 3.2.2. Xây dựng khái niệm hoàn chỉnh và thống nhất về dữ liệu cá nhân trong Formatted: Font: Times New Roman luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân .................................................................. 8178 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt Field Code Changed 3.2.3. Hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .......................................................................................... 8380 Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá Field Code Changed nhân trên môi trường internet ............................................................... 8582 Field Code Changed 3.3.1. Giải pháp chung.............................................................................. 8582 Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt 3.3.2. Giải pháp đối với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các tổ chức Formatted: Font: Bold doanh nghiệp ........................................................................................... 8784 Field Code Changed Tiểu kết chương 3 .................................................................................... 9087 Formatted: Font: Bold Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt KẾT LUẬN ............................................................................................. 9188 Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Field Code Changed Field Code Changed Formatted: Expanded by 0.3 pt Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt Field Code Changed Formatted: Font: (Default) Times New Roman, 14 pt Field Code Changed Field Code Changed Formatted: Font: Bold Formatted ... [50] Formatted ... [51] Formatted ... [52]
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Formatted: Centered TSS Viết đầy đủ Chữ viết tắt Formatted: Left Dữ liệu cá nhân DLCN Formatted: Left 1 Quảng cáo QC Formatted: Left 2 Cạnh tranh không lành mạnh CTKLM Formatted: Left 3 Kinh doanh KD Formatted: Left Formatted: Left Formatted: Left, Indent: Left: 0" Formatted: Indent: First line: 0.39" Field Code Changed A. MỞ ĐẦU .......................................................................................... 1 Field Code Changed 1.Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề án Field Code Changed 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề án .......................................... 2 Field Code Changed 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề án ...................................... 6 Field Code Changed 3.1. Mục đích nghiên cứu ....................................................................... 6 Field Code Changed 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................... 6 Field Code Changed 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề án ............................................. 6 Field Code Changed 4.1. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................... 6 Field Code Changed 4.2. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 7 Field Code Changed 5. Phương pháp nghiên cứu đề án ........................................................... 7 Field Code Changed 6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề án ................................ 8 Field Code Changed 6.1. Ý nghĩa khoa học của đề án ............................................................. 8 Field Code Changed 6.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề án.............................................................. 8 Field Code Changed 7. Kết cấu của đề án................................................................................ 8 Field Code Changed B. NỘI DUNG ....................................................................................... 9 Field Code Changed
CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ BẢO Field Code Changed VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET ................. 9 1.1.Khái quát về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ........... 9 Field Code Changed 1.1.1.Khái niệm, đặc điểm, phân loại dữ liệu cá nhân ............................. 9 Field Code Changed 1.1.2.Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .............................................................................................. 12 1.1.2.2.Đặc điểm bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ........ 15 Field Code Changed 1.1.2.3.Ý nghĩa của việc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet Field Code Changed 18 1.2.Khái quát pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet Field Code Changed 20 1.2.1.Khái niệm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet Field Code Changed 20 1.2.2. Đặc điểm của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường Field Code Changed internet ......................................................................................................... 23 1.2.3. Nội dung pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet Field Code Changed 25 1.3. Các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 29 1.3.1. Sự đồng bộ của các quy phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed 29 1.3.2. Chủ thể thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân................ 30 Field Code Changed 1.3.3. Ý thức của người dân và tổ chức về dữ liệu cá nhân ................... 30 Field Code Changed 1.3.4. Cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ cho hoạt động bảo vệ dữ liệu cá Field Code Changed nhân 31 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU Field Code Changed CÁ NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET ...................................... 34
2.1. Quy định của pháp luật Việt Nam về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .............................................................................................. 34 2.1.1. Quy định pháp luật về nguyên tắc bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .............................................................................................. 34 2.1.2. Quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu cá Field Code Changed nhân trên môi trường internet ....................................................................... 40 2.1.3. Quy định pháp luật về quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 43 2.1.4. Quy định pháp luật về hành vi vi phạm và xử lý vi phạm về bảo vệ Field Code Changed dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ....................................................... 45 2.2. Đánh giá quy định của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 48 2.2.1. Những ưu điểm của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 48 2.2.2. Những hạn chế của pháp luật hiện hành về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 51 CHƯƠNG 3. THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VÀ GIẢI Field Code Changed PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT, NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ BẢO VỆ DỮ LIỆU CÁ NHÂN TRÊN MÔI TRƯỜNG INTERNET .............................................................................. 55 3.1. Thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .............................................................................................. 55 3.1.1. Một số kết quả đạt được trong thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo Field Code Changed vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet .................................................. 55 3.1.2. Một số vướng mắc, hạn chế trong thực tiễn thực hiện pháp luật về Field Code Changed bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet............................................ 62
3.1.3. Nguyên nhân của những vướng mắc, hạn chế trong thực tiễn thực Field Code Changed hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet ................ 64 3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi Field Code Changed trường internet .............................................................................................. 67 3.2.1. Hoàn thiện Luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân và Luật về an ninh mạng Field Code Changed ..................................................................................................................... 67 3.2.2. Xây dựng khái niệm hoàn chỉnh và thống nhất về dữ liệu cá nhân Field Code Changed trong luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân ............................................................. 68 3.2.3. Hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm về bảo vệ dữ liệu cá nhân Field Code Changed trên môi trường internet................................................................................ 70 3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá Field Code Changed nhân trên môi trường internet ....................................................................... 71 3.3.1. Giải pháp chung .......................................................................... 71 Field Code Changed 3.3.2. Giải pháp đối với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và các tổ chức Field Code Changed doanh nghiệp ................................................................................................ 73 KẾT LUẬN ......................................................................................... 77 Field Code Changed DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................... 78 Field Code Changed Formatted: Font: 14 pt
A. MỞ ĐẦU Formatted: .1 A. 1. 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề án Ngày nay, khi cả thế giới đang được hưởng lợi từ những thành tựu của Formatted: Font: 14 pt cuộc cách mạng về khoa học công nghệ thì các hoạt động của các chủ thể là cá nhân, tổ chức cũng vì thế chịu sự tác động và có những lợi ích nhất định. Trong đó phải kể đến việc các cá nhân được sử dụng môi trường mạng internet để thiết lập và tham gia các hoạt động phục vụ cho mục đích của bản thân. Cùng với đó là việc cá nhân phải cung cấp các thông tin cá nhân trên môi trường internet để có thể đảm bảo cho các hoạt động của mình. Tuy nhiên điều này có thể dẫn tới tình trạng lộ lọt, rò rỉ hay không bảo mật được thông tin của bản thân mình khi cung cấp chúng thông qua mạng internet. Pháp luật về việc bảo vệ dữ liệu cá nhân ở Việt Nam hiện nay mới chỉ dừng lại ở việc ban hành Nghị định về bảo vệ DLCN 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân để ứng xử, điều chỉnh và xử lý đối với các hành vi xâm phạm DLCN do những phát sinh trong thời gian gần đây, hay Bộ luật hình sự và Luật xử lý vi phạm hành chính quy định về các hành vi vi phạm bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự. Việt Nam chưa có một văn bản luật là công cụ vững chắc để tạo ra hành lang pháp lý trong việc bảo vệ quyền lợi của cá nhân, đặc biệt là các dữ liệu, thông tin cá nhân trong môi trường truyền thống nói chung và môi trường điện tửinternet nói riêng. Để đảm bảo xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền, trong đó bao gồm cả việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, quyền con người, quyền công dân. Do đó việc hoàn thiện pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân cũng là điều cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Song song đó, trong thực tiễn hiện nay, nhu cầu của người dân ngày càng được nâng cao, các cá nhân tham gia vào các giao dịch trên môi trường internet ngày càng nhiều. Vì vậy nhu cầu được bảo vệ về quyền riêng tư và những 1
DLCN cũng đang được đặt ra đồi hỏi các cơ quan Nhà nước và Chính phủ phải có những chính sách và cơ chế để bảo vệ. Thông tin của các cá nhân hiện nay đang được thu thập một cách dễ dàng do sự chia sẻ thông tin một cách công khai và do ý thức cũng như nhận thức của người dân chưa cao. Chính vì thế, trong thời gian vừa qua cũng đã xảy ra những vụ việc rò rỉ thông tin cá nhân, hay đánh cắp DLCN để kinh doanh hoặc phục vụ mục đích riêng của các đối tượng. Điều này đã và đang ảnh hưởng, thậm chí gây ra những hậu quả thiệt hại không nhỏ cho chính cá nhân nói riêng và cho cả xã hội nói chung. Đây là một bài toán cần có lời giải để giúp khắc phục, hạn chế và quan trọng hơn có thể bảo vệ một cách tối đa dữ liệu của các cá nhân trước mọi hành vi xâm phạm. Thuật ngữ bảo vệ DLCN còn được hiểu dưới nhiều khía cạnh khác nhau. Sự không thống nhất trong cách gọi của thuật ngữ này trong các văn bản khác nhau có quy định về vấn đề này là do sự nhận thức của các chủ thể ban hành luật. Điều này cũng đòi hỏi cần phải có sự nghiên cứu sâu và kĩ lưỡng hơn dưới góc độ lý luận để các quy định của pháp luật về bảo vệ DLCN thống nhất và có tính bao quát. Chính vì những vấn đề đang còn tồn tại về mặt lý luận, thực tiễn và pháp luật nói trên nên học viên đã lựa chọn đề tài “Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường internet” làm đề án thạc sĩ của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề án Formatted: .2 Ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu trong nước về lĩnh vực bảo vệ Formatted: Font: 14 pt DLCN trên môi trường internet là luận văn, luận án như: - Trần Thị Hồng Hạnh (2018), Hoàn thiện pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân ở Việt Nam hiện nay, Luận án tiến sĩ, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận án đã xây dựng khái niệm khoa học về thông tin cá nhân, bảo vệ thông tin cá nhân, pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân, hệ thống pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân ở Việt Nam và phân tích nội hàm các khái 2
niệm này. Luận án khái quát hóa một số quy định pháp luật mang tính điển hình của quốc tế và một số quốc gia, đồng thời chỉ ra những kinh nghiệm có thể vận dụng ở Việt Nam. Bên cạnh đó, luận án đánh giá tổng quát thực trạng các quy định pháp luật ở Việt Nam hiện nay về bảo vệ thông tin cá nhân, nêu lên những thành tựu cũng như phát hiện và chỉ ra những bất cập còn tồn tại, chưa tương thích trong những quy định của pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân và chỉ rõ nguyên nhân của thực trạng để từ đó đề xuất các giải pháp mang tính toàn diện hệ thống pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực thi pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân, bảo đảm quyền riêng tư của con người. - Phạm Việt Tuấn (2022), Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân ở Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh. Trong bối cảnh hiện tại của Việt Nam, pháp luật về bảo vệ DLCN được quy định một cách tản mát và rời rạc trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau. Do vậy, các quy định về bảo vệ DLCN chưa được thể hiện và trình bày một cách rõ ràng, có hệ thống và chưa hướng sự bảo vệ trực tiếp đến chủ thể dữ liệu - cá nhân có quyền đối với DLCN hoặc thông tin cá nhân. Thông qua việc nghiên cứu các quy định pháp luật về bảo vệ DLCN trong pháp luật Việt Nam, tác giả luận văn cố gắng tổng hợp, phân tích và trình bày các quy định về bảo vệ DLCN trong pháp luật Việt Nam dựa trên cách tiếp cận đối với quyền của chủ thể dữ liệu và hệ thống lại các quy định dựa trên cách tiếp cận này. Đồng thời, dựa trên kết quả nghiên cứu, luận văn đưa ra một số kiến nghị, đề xuất với góp phần hoàn thiện các quy định về bảo vệ DLCN trong pháp luật Việt Nam. - Trần Thanh Quyết (2022), Bảo vệ dữ liệu cá nhân và đề xuất chính sách cho Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Đại học Fulbright Việt Nam. Luận văn này đánh giá chính sách bảo vệ DLCN dưới hai góc độ: Xây dựng (chính sách mới về bảo vệ DLCN thể hiện tại Nghị định) và Thực thi ( chính sách bảo vệ DLCN hiện 3
hành) qua đó chứng minh cho nhận định rằng Nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo trong việc ban hành chính sách bảo vệ DLCN nhưng quy trình chính sách thời chuyển đổi số với những thách thức phi truyền thống trong việc cân bằng quyền lực, lợi ích giữa Nhà nước - Thị trường - Xã hội đòi hỏi sự lựa chọn khó khăn của Nhà nước nhằm cân bằng lợi ích kinh tế và lợi ích an ninh quốc gia. - Hoàng Thị Hoài Thơ (2023), Bảo vệ dữ liệu cá nhân trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư theo pháp luật Việt Nam, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn phân tích và làm rõ khái niệm DLCN, bảo vệ DLCN, những đặc điểm, cách phân loại, nguyên tắc bảo vệ DLCN; phương thức bảo vệ, vai trò và ý nghĩa của việc bảo vệ DLCN trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Luận văn nêu lên mối tương quan của việc bảo vệ DLCN với các quyền dân sự; nghiên cứu, so sánh với pháp luật ở một số nước trên thế giới và rút ra những giá trị có thể tham khảo đối với Việt Nam; Làm rõ thực trạng pháp luật bảo vệ DLCN trong bối cảnh công nghiệp lần thứ tư, trên cơ sở đó chỉ ra những ưu điểm cần phát huy và những hạn chế cần khắc phục của thực trạng này; Đưa ra một số định hướng, giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo vệ DLCN ở Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó, các công trình là các bài báo đăng tải trên các tapjc hí chuyên ngành có liên quan đến nội dung bảo vệ dữ lệu cá nhân ở các góc độ khác nhau có thể kể đến như: - Vũ Công Giao, Lê Trần Như Tuyên (2020), Bảo vệ quyền đối với dữ liệu cá nhân trong pháp luật quốc tế, pháp luật ở một số quốc gia và giá trị tham khảo cho Việt Nam, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp số 09 (409), tháng 5/2020. Bài viết này phân tích sự tác động của kỹ thuật số đến quyền đối với dữ liệu cá nhân; đánh giá các quy định của pháp luật quốc tế và pháp luật ở một số quốc gia về việc bảo vệ quyền này trong bối cảnh mới và nêu ra một số giá trị mà Việt Nam có thể tham khảo. 4
- Nguyễn Văn Cương, (2020), Thực trạng pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân ở Việt Nam hiện nay và hướng hoàn thiện, Tạp chí Thực tiễn pháp luật, số 15 (415), tháng 8/2020. Bài viết đề cập gần đây, nhiều vụ lộ, lọt thông tin cá nhân do các chủ thể kinh doanh nắm giữ và tình trạng mua bán, chuyển nhượng trái phép thông tin cá nhân đã được đề cập trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tuy nhiên, hiệu lực, hiệu quả điều chỉnh pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân ở nước ta hiện nay còn nhiều bất cập. Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích những thành tựu, chỉ rõ những hạn chế cơ bản của pháp luật về bảo vệ thông tin cá nhân ở Việt Nam hiện nay và đề xuất phương hướng, giải pháp khắc phục. - Phạm Thị Hiền, Nguyễn Thu Dung (2021), Pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong nền kinh tế số ở Việt Nam hiện nay, Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 25, tháng 11 năm 2021. Bài viết nêu khái quát những quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về bảo vệ DLCN. Qua đó, tác giả làm rõ một số vấn đề pháp lý còn tồn tại trong thực tiễn bảo vệ DLCN gắn với phát triển kinh tế số và đưa ra những giải pháp khuyến nghị. Bài viết cũng kết luận rằng Bảo vệ DLCN là một vấn đề không mới, nhưng gắn với phát triển kinh tế số và nội dung này ngày càng trở nên cấp thiết. Pháp luật Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện để đáp ứng nhu cầu điều chỉnh cũng như bảo vệ DLCN của các chủ thể khi họ tham gia vào các các hoạt động kinh tế thông qua các ứng dụng nền tảng số. - Nguyễn Thị Thu Trang (2022), Bảo vệ dữ liệu cá nhân trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo- Kinh nghiệm của châu Âu và kiến nghị hoàn thiện pháp luật Việt Nam, Tạp chí Luật học, số 10/2022. Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo tác động tới nhiều mặt của đời sống xã hội. Tuy vậy, sự hình thành trí tuệ nhân tạo và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong cuộc sống có thế xâm phạm tới quyền về đời sống riêng tư nói chung và quyền bảo vệ DLCN nói riêng. Bài viết đề cập Quy 5
định chung về bảo vệ dữ liệu của châu Âu để thấy được những ưu điểm và bất cập trong việc bảo vệ DLCN; tác động của Quy định chung về bảo vệ dữ liệu của châu Âu tới trí tuệ nhân tạo, nền tảng công nghệ, an ninh mạng và pháp luật trên toàn cầu, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam và kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhảm bảo vệ hiệu quả DLCN trong kỉ nguyên trí tuệ nhân tạo. - Bạch Thị Nhã Nam (2022), Hoàn thiện pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp, số 05 (453), tháng 3/2022. Bài viết cho rằng Các quy định của pháp luật về DLCN ở Việt Nam còn nhiều bất cập, không thống nhất, thậm chí còn tồn tại sự mâu thuẫn. Trên cơ sở tham khảo các quy định của pháp luật Liên minh châu Âu về bảo vệ DLCN, Việt Nam cần hoàn thiện các quy định về DLCN trong các văn bản pháp luật, từ đó xây dựng khuôn khổ pháp lý phù hợp để thiết lập quyền và nghĩa vụ của chủ thể DLCN, quyền và nghĩa vụ của bên xử lý dữ liệu, và các cơ chế đảm bảo thực thi các quyền này. Qua nghiên cứu các công trình nói trên, có thể thấy rằng, các công trình nghiên cứu tập trung vào góc độ lý luận và tổng kết thực tiễn về vấn đề bảo vệ DLCN chưa nhiều. Đa số đề cập đến vấn đề bảo vệ DLCN dưới dạng thông tin cá nhân nói chung, hay nghiên cứu một cách khái quát về vấn đề bảo mật thông tin cá nhân, hay so sánh kinh nghiệm lập pháp của một số nước trên thế giới với Việt Nam. Tuy vậy, kết quả của những công trình đi trước cũng giúp cho người viết đề tài tham khảo và kế thừa những kết quả đạt được đề làm tiền đề cho việc nghiên cứu đề tài như sau: - Đề án kế thừa được những quan điểm về mặt lý luận, về các khái niệm liên quan đến DLCN và bảo vệ DLCN. - Đề án kế thừa được những kết quả đánh giá, phân tích thực trạng thực hiện pháp luật liên quan đến bảo vệ dữu liệu cá nhân để từ đó đưa ra những phân tích, so sánh đánh giá với thực trạng ở thời điểm nghiên cứu hiện tại của đề án làm cơ sở đề xuất giải pháp. 6
- Quan trọng hơn, trên cơ sở kế thừa những kết quả nghiên cứu của các công trình nói trên, những khía cạnh mới chưa được khai thác sẽ được tác giả tiếp tục khai thác một cách toàn diện hơn trong đề án này. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề án Formatted: .2 3.1. Mục đích nghiên cứu Formatted: Font: 14 pt Đề án nghiên cứu nhằm cung cấp luận cứ khoa học để đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo vệ DLCN trên môi trường internet ở Việt Nam hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích trên, đề án xác định nhiệm vụ nghiên cứu sau đây: Một là, hệ thống hóa và làm rõ hơn những vấn đề lý luận pháp luật liên quan đến bảo vệ DLCN trên môi trường internet. Hai là, phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật hiện hành và thực tiễn thực hiện pháp luật liên quan đến bảo vệ DLCN trên môi trường internet ở Việt Nam hiện nay. Ba là, đưa ra các định hướng để từ đó tạo cơ sở cho việc xây dựngđược các giải pháp hoàn thiện pháp luật cũng như giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật nhằm bảo vệ dữ liệu của các cá nhân trên môi trường internet. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề án Formatted: .2 4.1. Đối tượng nghiên cứu Formatted: Font: 14 pt, Bold Formatted: Font: 14 pt Đề án bao gồm các đối tượng nghiên cứu sau: - Một số vấn đề lý luận pháp luật về bảo vệ DLCN trên môi trường internet. - Quy định pháp luật về bảo vệ DLCN trên môi trường internet. - Thực tiễn thực hiện pháp luật về bảo vệ DLCN trên môi trường internet Formatted: Font: 14 pt, Not Bold Formatted: Font: 14 pt ở Việt Nam hiện nay. Formatted: Line spacing: 1.5 lines 7